Klimaatscenario’s voor Vlaanderen, - De Milieuboot · Oostende: +1,69 mm/j sinds 1927 (~ mondiaal...
15
Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, 26.5.2011, Antwerpen Klimaatscenario’s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding Johan Brouwers Dienst Milieurapportering - MIRA, Vlaamse Milieumaatschappij
Transcript of Klimaatscenario’s voor Vlaanderen, - De Milieuboot · Oostende: +1,69 mm/j sinds 1927 (~ mondiaal...
-
Vlaamse Klimaatconferentie: Adaptatie, 26.5.2011, Antwerpen
Klimaatscenario’s voor Vlaanderen, en impact op de waterhuishouding
Johan Brouwers
Dienst Milieurapportering - MIRA, Vlaamse Milieumaatschappij
-
Overzicht presentatie
1. Klimaatverandering in Vlaanderen: scenario’s en waarnemingen
Op basis van Milieuverkenning 2030 (MVK2030):
i.s.m. Afdeling Hydraulica - K.U.Leuven, Vakgroep Geografie & Vakgroep
Civiele Techniek - UGent, Waterbouwkundig Laboratorium - Dept. MOW
bundeling resultaten 11 recent afgeronde en lopende onderzoeken in Vl./B.
MIRA Indicatorrapport 2010 & www.milieurapport.be
2. Focus: mogelijke gevolgen voor de waterhuishouding (~ MVK2030)
3. Nieuw onderzoek: “Klaar voor wat komt? Over de invoering van
klimaatadaptatiebeleid in Vlaanderen” (UA)
-
Mondiale emissiescenario’s 3 klimaatscenario’s voor Vlaanderen
Vertrokken van mondiale emissiescenario’s (IPCC)
12 mondiale en regionale klimaatmodellen,
3 klimaatscenario’s voor Vlaanderen tegen eind 21ste eeuw (i.s.m. KMI):
nat, gematigd, droog
Schetsen bandbreedte (emissiescenario’s, onzekerheid modeloutput)
Output maakt vergelijking met referentieperiode 1961-1990
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Temperatuur: scenario’s 2100
Warmer: +1,5 tot +4,4°C in de winter; +2,4 tot +7,2 °C in de zomer
Extremen:
meer dagen met extreem hoge T,
en T op die dagen stijgt nog: +3,2 tot +9,5°C op 10% warmste zomerdagen
minder vorstdagen: +1,5°C à +6°C op 10% koudste winterdagen
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Temperatuur: waarnemingen
Laatste decennium: +2,3 C t.o.v. pre-industriële referentie (8,8°C 11,1°C)
15 warmste jaren sinds 1833: in periode 1989-2009
15 koudste jaren sinds 1833: in periode 1833-1895
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Neerslag: scenario’s 2100
Meer neerslag in de winter
Waarschijnlijk minder neerslag in de zomer (# dagen, hoeveelheid)
Hevige zomeronweders: extremer en frequenter
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Verschil van ± 10% in verandering kust t.o.v. binnenland:
minder verdroging in zomer, meer vernatting in winter
Neerslag: scenario’s 2100
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Neerslag: waarnemingen
steeds nadrukkelijker meer natte dan droge jaren
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Invloed op hoog- en laagwater langs rivieren
Laagwater in de zomer:
Laagste rivierdebieten: 20-70%
Kans op watertekort , waterkwaliteit
Hoogwater in de winter:
Relatief beperkte toename piekafvoeren (max. 35%)
Lokaal: frequentere en grotere overstromingen
Hoogwater in de zomer:
Hevige zomeronweders
Overstromingen riolen en kleinere waterlopen
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Overstromingsrisico langs bevaarbare waterlopen vertaald naar
economisch risico
Overstromingsrisico = gemiddelde verwachte schade (euro/m².jaar)
Evolutie risico tegen 2100 t.o.v. huidig klimaat (bij huidig landgebruik):
Droog klimaatscenario: risico daalt sterk (-56%)
Gematigd klimaatscenario: risico daalt licht (-8%)
Nat klimaatscenario: risico stijgt (+33%)
Maar ook bevolkingstoename, gezinsverdunning, economische ontwikkeling etc.
zullen een rol spelen via hun effecten op R.O.
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
-
Overstromingsrisico
in 2100 volgens
3 klimaatscenario’s
bij huidig landgebruik
-
Zeeniveau
Oostende: +1,69 mm/j sinds 1927 (~ mondiaal 1,7 in 20ste eeuw)
Versnelling: +4,41 mm/j in periode 1992-2006; andere meetplaatsen)
In 21ste eeuw +20 cm à +200 cm
Hoogwater stijgt meer dan laagwater
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
Golfbelasting
erosie strand & duinen
Getijdenslag
bresvorming
overstromingen
-
Ondanks onzekerheden zijn adaptatiemaatregelen nodig
Maatregelen nemen die onder verschillende scenario’s zinvol en vlot bij
te sturen zijn
Watertekort en -overlast gezamenlijk aanpakken (bv. overstromingsgebieden, infiltratie hemelwater)
Belangrijke rol voor de verschillende overheden: Eigen infrastructuur
Ruimtelijke ordening
Klimaatadaptatieplan, overstromingsrisicobeheerplannen
Stimuleren rationeel watergebruik
…
Andere belangrijke spelers: Verzekeraars
Drinkwatermaatschappijen
…
Belang van watertekort: klimaatverandering heeft niet alleen invloed op
het aanbod, maar ook op de vraag naar drinkwater
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
Enkele conclusies
-
…
Klimaatverandering – Waterhuishouding – Adaptatiebeleid
“Klaar voor wat komt? Over de invoering van
klimaatadaptatiebeleid in Vlaanderen” (Studie UA voor MIRA)
1. Hoe gaat Vlaanderen aan de slag met klimaatadaptatie?
Welke factoren remmen het adaptatieproces en welke factoren stimuleren?
Vl. beleidsdomeinen integreren klimaatadaptatie erg verschillend in hun beleid
(anticiperen – afwachten). Verschillen worden in de studie verklaard adhv
kritische faal- en succesfactoren.
2. Aanbevelingen over wat institutioneel nodig is om een goed
klimaatadaptatiebeleid te voeren. O.a.:
- Dept. LNE niet enkel ‘bottom-up’ maar ook ‘top-down’ faciliterend laten
optreden: aanzetten tot initiatieven, afstemming tussen initiatieven
- Klimaatadaptatie niet enkel zaak van de Vl. Overheid. Actieve betrokkenheid
van andere beleidsniveaus en private actoren moet leiden tot concrete
engagementsafspraken en afstemming van initiatieven.
-
Meer informatie
• Milieuverkenning 2030 en MIRA Indicatoren – online www.milieurapport.be
– in de boekhandel
• 15 wetenschappelijke rapporten
• Kaarten (www.milieuverkenning.be)
• ook in het Engels
