Kits

32
Jouw blad van de christelijke Kitsclub nummer 15 jaargang 4 25 april 2012 kits Leven als SOLDAAT Met stoere poster! Dieren met een schutkleur KT_15_vp.indd 1 16-4-2012 16:00:51

description

Kits van 25 april 2012

Transcript of Kits

Page 1: Kits

Jouw blad van de christelijke Kitsclub

nummer 15 jaargang 4 25 april 2012

kits

Levenals

SOLDAAT

Met stoere poster!

Dieren

met een

schutkleur

KT_15_vp.indd 1 16-4-2012 16:00:51

Page 2: Kits

In deze kits:4

10

Onze kater is een

slimme kat. Hij houdt

van lezen. Tenminste,

dat denk ik. Als er

een boek of een krant

op de grond ligt gaat

hij er altijd op liggen.

Met grote ogen kijkt

hij dan naar de letters.

Zou hij snappen wat

er staat? Of vindt hij

de geur van de inkt

lekker? Dat laatste kan

ik begrijpen. Dat vind

ik nou ook. Als ik een

nieuw boek in handen

krijg, ga ik het altijd eerst

even besnuffelen. Lekker

de bladzijden door mijn

handen laten glijden.

Hé, een nieuwe Kits! Snif-snif! Heerlijk!!!

Geleerde kat

van de

redactie

25 apri l 2012 Kits2

Janette

Wat is...een vredesmissie?

Test je kennis van de geschiedenis

bij een Feestvieren

kalf

12

Doe de quiz!

KT_15_inhoud.indd 2 16-4-2012 14:13:52

Page 3: Kits

CULEMBORG - Basis-schoolleerlingen kennen het Wilhelmus niet. Dat moet ver-anderen, vindt de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen. Kinderen zouden in ieder geval het eerste en het zesde couplet moeten kennen. Wil jij alvast oefenen? Kijk dan op kits.nl

Driezitsmotor

:

Kits 25 apri l 2012

RHENEN - Groep 2b van

de Eben-Haëzerschool in Rhenen werkte

onlangs over het boek ”Nandi’s verrassing”, een meisje

uit Afrika. Hoogtepunt was het bezoek van een Afrikaanse vrouw

in de klas. Als afsluiting aten de kinderen (neger)zoenen.

3

Wat is een spervuur?

woordweetje

mopje

1. Een regen van koge

ls 2. Een groot vuur 3

. Een barricade

in het

nieuws

leuke

foto

Ken jíj het Wilhelmus?Afrikaans bezoek

Er ziten drie jongens op een motor.

Jan zit voorrob en Kees achterrob.Wie zit er in het midden?

Kijk voor de oplossing op pagina 31.

Weet jij een leuke mop? Stuur ‘m op!

Het eerste antwoord is het goede antwoord.

Foto RD

Foto Eben-Haëzerschool

Rhenen

KT_15_inhoud.indd 3 16-4-2012 14:14:13

Page 4: Kits

25 apri l 2012 Kits4

FeestDe volgende dag gaat het volk feestvieren bij het kalf. Ze eten en drinken en ze dansen. Maar dan… komt er bij de berg iemand uit de wolk tevoorschijn. Het is Mozes. Hij ziet wat zijn volk doet. Hoe het na 40 dagen de Heere al vergeten is. Mozes heeft twee stenen platen bij zich. Daarin heeft de Heere Zelf de Tien Geboden geschreven. Mozes wordt zo boos, dat hij de platen op de grond kapotgooit.

Hij loopt naar het kalf, slaat het kapot en gooit het in het vuur. Daarna vermaalt hij het. De kleine resten gooit hij in het water en het volk moet dat opdrinken. Als straf moeten 3000 Israëlieten gedood worden…De volgende dag bidt Mozes of de Heere deze zonde wil vergeven. En de Heere zegt dat Mozes dit volk moet leiden naar Kanaän. Ze mogen verder reizen! Bid jij ook zo voor andere mensen?

Weet je nog dat het volk Israël onder

aan de berg Horeb stond?

Daar hoorde het de Heere

Zelf zeggen dat ze naar

Zijn geboden moesten

luisteren. Wat had

het volk toen veel

ontzag voor Hem!

Bijbel

Feestvieren bij een kalfTekst Wilfred Meuleman

Nu is Mozes weer de berg op gegaan. De Heere zal hem

vertellen hoe het volk Hem moet dienen. Mozes blijft heel lang weg. Wel 40 dagen en 40 nachten! De mensen worden onrustig. Er zal toch niets met Mozes gebeurd zijn? Misschien komt hij nooit meer terug… Ze zoeken Mozes’ broer Aäron op en zeggen: „Laten we zelf goden maken. Als Mozes wegblijft, kan hij ons niet meer leiden.” En… Aäron vindt het nog goed ook dat ze afgoden gaan maken! „Breng alle gouden oorbellen van de vrouwen en kinderen bij mij”, stelt hij voor. Dan smelt hij de sieraden in het vuur en maakt van het vloeibare goud een kalf. Wat erg! Zelfs Aäron is God ongehoorzaam.

KT_15_bijbel.indd 2 16-4-2012 14:28:17

Page 5: Kits

Kitsclubleden die dit woord vóór 9 mei inzenden krijgen 3 punten.

Maak van zestien lettergrepen de antwoorden op de zes vragen. De

woorden kun je allemaal vinden in het Bijbelverhaal. Er blijven vier

lettergrepen over. Maak daar nog een woord van.

© G

. W. v

an L

eeuw

en-v

an H

aaft

en FEEST A DUI VEER

ZEND GE ONT DRIE

REN ON TIG RON

VER GE VIE VEN

HOOR A ZAG ZAAM

Waarom riep de Heere Mozes nog een keer bij Zich op de berg?Waarom is het bijna onbegrijpelijk dat Mozes de volgende dag voor het volk bad?

Vragen

Kits 25 apri l 2012

BijbelweetjesHet idee om eenkalf te maken kwam

uit Egypte. Daar was een gouden stier het

godenbeeld.

Het volk danste ‘ontbloot’ bij het kalf. (zie Exodus

32 vers 25) Dat was ‘bandeloos’; zonder grenzen. Mozes bestrafte

het meteen…

Onthouden!

1.

2.

bij een kalfLettergreeppuzzel

Zoek in je Bijbel Handelingen 7 vers 41 op.

Deze tekst mag je hieronder overschrijven.

Dan kun je het beter onthouden!

1. Wat heeft het volk voor de Heere?

2. Hoeveel dagen en nachten is Mozes op de berg?

3. Wie is de broer van Mozes?

4. Wat doen de mensen bij het gouden kalf?

5. Hoeveel mensen worden met de dood gestraft?

6. Mozes bidt of de Heere de zonde wil

5

KT_15_bijbel.indd 3 16-4-2012 14:28:31

Page 6: Kits

25 apri l 2012 Kits6

Leven als SOLDAAT

„Rechtop staan! Wil je soldaat worden? Let dan goed op.”Wat

gebeurt hier? Ben ik wel echt in het Legermuseum in Delft?

Of is dit een kazerne?

KT_15_legermuseum.indd 2 16-4-2012 14:42:52

Page 7: Kits

Spannende opdrachten

in Legermuseum Del�

Nee, ik vergis me niet. In het Legermuseum in Delft kun

je niet alleen maar soldaten en ridders bekijken. Je kunt ook zelf ervaren hoe het is om militair te zijn. Als je het tenminste aandurft om de actiezone in te gaan.In dit actieve onderdeel van het museum kun je allerlei oefeningen doen. Allerlei dingen die echte sol-daten ook moeten kunnen. Mijnen opzoeken, schieten, een legercode ontcijferen en een bom onschade-lijk maken.

Prik… BOEM!

Eens kijken hoe snel ik door die stormbaan kan gaan. Via een touw naar boven, dan een sprong naar beneden, kruipend onder een net door en via een buis naar het einde. Ongeveer 20 seconden. Kun

jij het sneller?Op naar de volgende proef. In

de grond zitten wel dertig gaten. Aan mij de taak om drie bommen te zoeken. Het duurt even voor ik de eerste vind. Prik, prik, prik… BOEM! Hè, ik

schrik me een hoedje.Even verderop mag

ik schieten. Met een echt geweer, maar zonder kogels. Ge-lukkig maar. Op een bord staan allemaal tanks met een rood

7

Tekst Evert Barten; foto’s Legermuseum Delft

KT_15_legermuseum.indd 3 16-4-2012 14:43:22

Page 8: Kits

geen echte kogels rondvliegen.Als ik ook de andere cijfers heb gevonden, ga ik op zoek naar de bom die onschadelijk gemaakt moet worden. Ah, in een kapot-geschoten huis. Een stem roept me in het Engels toe: „Wegwezen hier! Ga weg!” Alsof de bom op ontploffen staat.Snel die vier cijfers invoeren. Is-ie goed? Yes! De lichten stoppen met knipperen. Missie geslaagd.

Geen spelletjeWat een rust als ik eenmaal weer buiten de actiezone sta. Dus dit maken soldaten mee op vredes-missie in bijvoorbeeld Afghanistan. Hier is het een spelletje. Maar wat als het dodelijke ernst is? Als lasterstralen echte kogels zijn? Als bommen inderdaad ontploffen? Dan gaat het om leven en dood. De dood –en dus de eeuwigheid- komt dan heel dichtbij. Soldaten zijn nodig om andere mensen te helpen. Dat leer je in dit museum wel. Maar je leert ook dat oorlog geen spelletje is.

lichtje erop. Zodra het lichtje groen wordt, schiet ik. Raak! Jammer dat er na afl oop geen score verschijnt.Nog even een zin ontcijferen die in legercode door een koptelefoon komt en een dorpje opzoeken op een landkaart. Dan is het tijd voor het ‘echte’ werk. Achter een deur wacht een heuse opdracht: vier cijfers opzoeken aan de hand van vier plaatjes. Met de cijfers moet ik een bom onschadelijk maken. Ik hang een legerrugtas om en doe de deur open.

Best engMeteen blijf ik als versteend staan. Boven mijn hoofd begint een alarm te janken. Het kippen-vel kruipt over mijn armen. Brrr, best eng hier. In de ruimte die ik binnenstap is het schemerachtig en luidruchtig. Een hond blaft. Vliegtuigen komen ronkend over. In de verte ratelt een machinege-weer. Een soldaat schreeuwt iets. Chaos. Voorzichtig gluur ik om het

hoekje.Ik zie een bunker van zandzakken. Dreigend steken mitrailleurlopen uit de gaten. Overal zie ik rode puntjes op de muren. Dat zijn laserstralen waar ik onderdoor moet kruipen of overheen moet springen. Anders word ik geraakt. Zogenaamd natuurlijk. Pff, dat zal niet meevallen.

Wegwezen hier!Tijd om op zoek te gaan. Het eerste getal vind ik vlak naast een rood puntje op de muur. Ik ben zo druk met het opschrijven van het nummer, dat ik de laserstraal vergeet. Mijn rugtas gaat erdoor-heen en direct begint een geweer te schieten. Oeps, even vergeten waar ik ben... Wat ben ik blij dat er

Met de cijfers moet

ik een bom

onschadelijk maken

KT_15_legermuseum.indd 4 17-4-2012 11:03:58

Page 9: Kits

Wil je weten hoe een Amerikaanse soldaat er in de Tweede Wereldoorlog uitzag? Of een Duitse parachutist? Je kunt het allemaal bekijken in het Legermuseum. Tanks, kanonnen: alle legers met hun uitrusting staan er. Mooi om te bekijken, maar wel jammer dat die poppen niet kunnen praten! Ze zouden je veel kunnen vertellen over de verschrikkingen die mannen hebben meegemaakt. Vaak jonge mannen nog, die stierven voor onze vrijheid.

Ook een keertje naar

het Legermuseum?

Dat kan tot en met

zaterdag 12 mei

zelfs voordeliger! Op vertoon

van je Kitspas krijg je

50% korting.

(Maximaal 4 kinderen per pas).

www.legermuseum.nl.

Korting

Heb je wel eens van de Tachtigjarige

Oorlog gehoord? In deze gruwelijke tijd (van 1568 tot 1648) vochten de Nederlanders onder leiding van de 17-jarige prins Maurits (zoon van Willem van Oranje) tegen de Spanjaarden. Met slimme trucs en goed denkwerk wisten Maurits en de Nederlandse soldaten eindelijk de vijanden te ver-slaan. Een belangrijke overwin-ning, want hiermee kwam er godsdienstvrijheid in Nederland.Het Legermuseum heeft een hele verdieping over de Tach-tigjarige Oorlog ingericht. Je ziet er hoeveel invloed de oorlog had op het dagelijkse leven van die tijd. Je kunt er wel ver-drietig van worden, als je denkt aan al die duizenden papa’s die sneuvelden op het slagveld. En dat alleen maar omdat een paar mensen dachten alle macht te moeten hebben.

Slimme prins Maurits

Soldatenpakken

Kits 25 apri l 2012 9

KT_15_legermuseum.indd 5 16-4-2012 14:44:29

Page 10: Kits

25 apri l 2012 Kits10

Wat is camouflagekleding?

Wat vieren we

op 5 mei?

zo zit dat

1. De Koninklijke Marine

2. De Koninklijke Landmacht

3. De Koninklijke Luchtmacht

4. De Koninklijke Marechaussee

Camoufl agekleding is gevlekte kleding in de kleuren beige/groen/

bruin. Deze uniformen lijken op de kleuren van het landschap. Het is

natuurlijk belangrijk dat een soldaat zo weinig mogelijk opvalt.

Op 4 mei, Dodenherdenking,

herdenken we alle mensen -ook

de niet-militairen- die sinds de

Tweede Wereldoorlog in oorlogs-

situaties of bij vredesoperaties

gesneuveld zijn.

Op 5 mei vieren we dat Nederland op

5 mei 1945 werd bevrijd van de Duitse

en de Japanse bezetter in de Tweede

Wereldoorlog. Zo staan we erbij stil dat

vrijheid niet vanzelfsprekend is.

Een vredesoperatie of vredesmacht is een leger en/

of een diplomatieke missie die de vrede probeert

te herstellen en te behouden in gebieden waar

gevochten wordt. Nederland helpt dan lange tijd met het land weer

opbouwen. De Verenigde Naties organiseren deze missies meestal.

De militairen dragen dan hun nationale uniformen, maar hun muts

of helm heeft de lichtblauwe kleur van de VN-vlag, met daarop een

VN-insigne of de afkorting "UN" in het wit.

Wat

herdenken

we op

4 mei?

Welke

krijgsmacht-

onderdelen

zijn er?

Vliegen en vechten

Wat is een vredesoperatie?Tekst Janette

Hertog; foto’s ANP en RD

Afganistan

Somalië

Bosnië-Herzegovina

••• •

SudanLibië

Irak

VREDE

KT_15_zo zit dat.indd 2 16-4-2012 15:30:47

Page 11: Kits

Welke soorten voertuigen

gebruikt het leger?

11

Een jeep is een superwendbare

auto! In het Engels heet hij

Government Purpose, afgekort

GP. Er wordt wel gezegd dat het

woord jeep een verbastering is

van GP op z’n Engels (spreek

uit: DzjieP).

Een gepantserd militair ge-

vechtsvoertuig met rupsban-

den en een geschutskoepel.

Hij wordt gebruikt om te

vuren. Het woord "tank"

stamt uit het Engels; in

Nederland heette hij tot de

Tweede Wereldoorlog meestal

vechtwagen.

Wereldwijd zorgen Nederlandse

marineschepen voor veiligheid op

zee. Ze voeren opsporing- en red-

dingsacties uit, ruimen explosieven

op en helpen in de strijd tegen

terrorisme en zware criminaliteit.

Legertrucks zijn militaire vracht-

auto’s. De zijschotten van de laadbak

zijn weg te klappen, zodat er lading

op pallets vervoerd kan worden.

Autofabrikant DAF was lang de

grootste leverancier van legertrucks

aan de Nederlandse krijgsmacht.

Helikopters ondersteunen

grondtroepen. Er zijn twee

soorten: transport- en ge-

vechtshelikopters. Het Neder-

landse leger heeft ruim 80

helikopters: 29 Apaches, 17

Chinooks, 17 Cougars en 4

Alouettes. Dit jaar komen er 20

nieuwe NH-90 helikopters bij.

Jeep

Tank

Helikopter

Kits 25 apri l 2012

Legertruck

Marineschip

vechten voor

KT_15_zo zit dat.indd 3 16-4-2012 15:32:53

Page 12: Kits

25 apri l 2012 Kits

Wie wil er nou aan oor-

log denken? Er zijn wel

leukere dingen, toch?!

Klopt helemaal. Maar:

van dingen die ge-

beurd zijn, kun je leren.

Daarom is het goed om

soms terug te denken

aan die vreselijke vijf

jaren waarin Nederland

in oorlog was. En al die

soldaten die sneuvel-

den voor ónze vrijheid

kun je toch ook niet

zomaar vergeten?

quiz Vijf vreselijke jaren

Tekst Jeannette Wilbrink-Donkersteeg;

foto’s ANP, RD, Wikimedia

Wat weet jij van die donkere dagen tussen

1940 en 1945? Test het met deze quiz!

1. Zoek het woord of verhaaltje dat bij de eerste foto hoort. 2. Schrijf de letter die achter dat woord of verhaaltje staat bij de foto.3. Nu ga je naar de volgende foto. Daar doe je hetzelfde. 4. Als je alle letters hebt, kun je er drie woorden van maken. Stuur die vóór 30 mei in via www.kits.nl. Dat levert je 3 Kitspunten op!

om nooit te vergeten

12 3

8

9

10

KT_15_QUIZ.indd 2 16-4-2012 15:48:13

Page 13: Kits

Kits 25 apri l 2012

13

Voor een deel van Nederland was vooral het laatste halfjaar van de oorlog vreselijk. Mensen maakten eindeloze tochten om aan eten te komen. Deze maanden worden dan ook de Hongerwinter genoemd. (k)

Verrader (n)

Ze ontsnapten tijdens de oorlog –met gevaar voor eigen leven– naar Engeland. Daar sloten zij zich aan bij legers die de door Duitsers ingepikte landen zouden bevrijden. (e)

Concentratie-kamp (n)

Het hakenkruis werd het symbool van alle Duitsers die vóór Hitler waren. (Lang voor de oorlog is dit kruis trouwens ook gebruikt,

Woorden en tekstenmaar dan als heilig teken van verschillende godsdiensten. (n)

Hitlergroet (e)

Er had iets moois uit kunnen groeien. In plaats daarvan werd het opgegeten. Niet dat het lekker was… Zó groot was de honger voor sommigen dat zij op de smaak niet meer letten. Als ze maar iets in hun maag hadden! (n)

5 mei 1945. Eindelijk vrij! (n)

Is het in het echt niet meer te krijgen? Dan maken we het na. Het is wel nep, maar het is meer dan niks. (e)

Onderduiker (a)

Alles raakt op. Er is niet genoeg voor iedereen. Hoe verdeel je

de weinige spullen in de winkels eerlijk? Geef alle mensen evenveel bonnen! Alleen in ruil daarvoor krijgen ze bijvoorbeeld boter of aardappelen. Nu kan niemand meer ‘hamsteren’, waardoor de een veel en de ander niets zou krijgen. (d)

Jodenster (k)

Verplicht om mee te nemen! Kun je dit niet laten zien als je door de Duitsers wordt aangehouden? Staat erop dat je Joods bent? Of is jouw naam bekend bij de Duitsers omdat je het niet met hen eens bent? Kijk uit, ze pakken je meteen op! (d)

Bevrijder (e)

4

6

12

13

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

11

5 7

14

••

••

••

KT_15_QUIZ.indd 3 16-4-2012 16:28:34

Page 14: Kits

KT_15_poster.indd 2 16-4-2012 15:57:24

Page 15: Kits

Het is bijna Koningin-

nedag. Dan vieren we de

verjaardag van de

Koningin. Op de kijkplaat

kun je alvast zien dat

het dan feest is, met veel

vrolijke vlaggen. Kiddie en

Bo passen op de kinderen

van Eend. Ze geven de

kuikens namen. Maar wie

is nu wie? Alle eendjes

lijken op elkaar! Het

Bijbelverhaal gaat over

Mozes, die heel lang op de

berg bleef, dicht bij God.

Een

groetje van

Marianne

15

Hoi

allemaal!

Ha Bo, ik was op weg naar jou! En ik naar jou!

Kleine Max de olifant leest in

”Het grote boek dat alles weet” dat muizen grijs zijn, grote oren hebben en een dun staartje. „Dan ben ik een muis!” zegt hij. Max gaat naar de muizenfamilie achter de muur. „Ik ben de nieuwe muis in jullie huis”, zegt hij. Mimi Muis

vindt Max wel groot voor een muis, maar hij mag toch bij de muizen wonen. Het is leuk, maar Max heeft honger. Wat zijn muizenhapjes klein! In ”Het grote boek dat alles weet” leest Mimi dat er muizen zoals Max zijn die in de dierentuin wonen. En ja, daar staan muizen die nog groter zijn dan Max. Mimi leest nog meer. „Olifanten zijn grijs, ze hebben grote oren en een dun staartje. „Ik ben geen muis, maar een olifant”, zegt muisje Mimi. Het geeft niets. „Ook al ben je geen muis zoals ik”, zegt Olifantje Max, „ik blijf je beste vriend.” ”Het boek van Max” is een prachtig prentenboek over olifantje Max en muis Mimi die echtvrienden zijn.

Mini en

Max

kiddienummer 15 jaargang 4 25 a

pril 2012

Ha Kiddie!

N.a.v. ”Het boek van Max”, geschreven door Pippa Goodhart en getekend door Andy

Rowland; uitg. De Fontein, Utrecht 2012; ISBN 978-90-261-2986-5; geb., 36 blz.; €12,50.

KT_kiddie_.indd 3 16-4-2012 16:03:56

Page 16: Kits

16 25 apri l 2012 Kiddie

Hoeveel witte bloemen zie je op de tekening? En hoeveel gele bloemen? Weet jij waar het gele vogeltje is?

Zie je het witte kroontje?

Koninginnedag!kijkplaat

KT_kiddie_.indd 4 16-4-2012 15:52:06

Page 17: Kits

Kiddie 25 april 201217

Tekening Anita Engelen

oninginnedag!

Antwoorden: Er staan acht witte bloemen op de teke-

ning en drie gele bloemen. Het gele vogeltje zit in de grote

boom. Het witte kroontje staat op de ballon rechts.

KT_kiddie_.indd 517-4-2012 11:40:39

Page 18: Kits

zelf lezen

Tekst en tekening Marianne Witvliet

Tekst Nelleke Scherpbier

Het tweede eendje heet Ko.Dat heeft Kiddie verzonnen.Bo verzint BlafEn Kiddie Kruimel.En dan mag Bo weer. Ze noemt het eendje Bo. Naar zichzelf.Als Eend wakker is, hebben

haar kinderen namen. „Kwek!” zegt ze. „Maar wie is nu wie?”De eendjes lopen door elkaar. Ze zien er precies hetzelfde uit. Kiddie en Bo weten het niet meer!

Kiddie en Bo passen op.Op de kuikens van Eend.Eend doet een dutje.Ze is moe.Het is druk met vijf kinderen!De kuikens zien er lief uit. Geel, met een rood snaveltje.„Woef!”, zegt Bo.„Hoe heten ze?”Kiddie weet het niet.„Zullen wij ze namen geven?” zegt Bo.Ze kiezen om de beurt een naam.Het eerste eendje heet Bluf.Dat heeft Bo verzonnen.

Ik heb wielen

aan mijn voeten

zie je wel hoe hard ik ga

maar het kan wel even duren

voordat ik weer stilsta

remmen is het allermoeilijkst

bochtjes om, dat kan ik al

en ik sta gewoon weer op, hoor

als ik toch een keertje val

Ilzelize Tanis, 3 jaar

Oppassen

dit ben ik

25 apri l 2012 Kiddie18

KT_kiddie_.indd 6 17-4-2012 12:53:43

Page 19: Kits

KT_15_poster.indd 3 16-4-2012 16:02:15

Page 20: Kits

25 apri l 2012 Kits20

Soldaten dragen camouflage-

kleren om onzichtbaar te zijn

voor de vijand. Ook dieren

hebben vijanden en ook zij

doen er dus alles aan om niet

op te vallen.

natuur

Onzichtbaar voor de vijand

Tekst Janette Hertog; foto’s Ian Kimber

en Wikimedia

De inktvis spuit bij gevaar een grote inktwolk, om de vijand op een dwaalspoor te brengen. De meeste inktvissen kunnen ook van kleur veranderen; van bruin tot rood tot geel-oranje. Ze passen zich hiermee aan de kleur en het patroon van de ondergrond aan.

De wandelende tak lijkt zo veel op een echte tak dat hij bijna onzichtbaar is. Maar dat is nog niet alles. De voorpootjes van volwassen diertjes zijn aan de binnenkant felrood. Als de wandelende tak wordt aangevallen spreidt hij snel zijn voorpoten. De vijand wordt hier even door afgeleid en de wandelende tak krijgt zo de kans om hem snel te smeren.

Torren en kevers doen net of ze dood zijn om aan hun vijand te ontkomen. Er zijn er ook die een vieze geur verspreiden als verdediging. Bijvoorbeeld het lieveheersbeestje, de oliekever en het bladhaantje.

Inktvis

Lieveheerbeestje

Wandelende tak

KT_15_natuur.indd 2 17-4-2012 12:51:10

Page 21: Kits

21

De manier waarop een zebra zich onzichtbaar kan maken heet vormvervaging. Zijn strepen zijn wel opvallend, maar die zorgen ervoor dat zijn vorm onduidelijker wordt. Een hele kudde zebra’s lijkt vanuit de verte wel één groot zebrapad. Voor een prooidier is het moeilijk om daar één lekker hapje uit te kiezen.

Vlinders kunnen zich helemaal on-zichtbaar maken. Sommige soorten lijken sprekend op een dor blad. Er zijn er ook die de vorm en kleur van een gevaarlijk dier aannemen. Dit heet mimicry (nabootsing). De wespvlinder bijvoorbeeld lijkt heel veel op een wesp.

De kameleon kan alle kleuren van de regenboog aannemen. Veel mensen denken dat het beestje van kleur verandert om onzichtbaar te worden. Dat is niet helemaal zo; het heeft ook te maken met de gemoedstoestand van

het dier en met licht en temperatuur in de omgeving. Als de kameleon opgepakt wordt, spert hij zijn bek wijd open. De binnenkant is bij sommige soorten blauw, daar

schrikt de vijand zich een hoedje van.

Een krab slingert zeewier en zeeanemonen op zijn rug als ca-moufl agemateriaal. Zijn vijanden houden niet zo van zeeanemoon. En de zeeanemoon? Die vindt de gratis lift wel handig; hij kan veel meer voedsel opnemen als de krab loopt.

Kameleon

Zebra

Vlinder

Krab

Kits 25 apri l 2012

KT_15_natuur.indd 3 17-4-2012 11:14:32

Page 22: Kits

14 14 maart 2012 Kits

In welke tijd leeft Amos?Ongeveer 750 jaar voordat Jezus wordt

geboren. Hoe we dat kunnen weten? Amos

vertelt dat Uzzia en Jerobeam koning zijn - en

dat waren zij in de periode ruim 750 jaar voor

Christus. Dit betekent trouwens ook dat Amos

een van de eerste profeten is.

Wat valt op aan Amos?Dat hij boer en herder is. Hij houdt vee en

kweekt vijgen. Waarschijnlijk handelt hij ook

met zijn dieren en met hun wol op de markt.

Zelf vertelt hij: „De Heere nam mij van achter

de kudde en zei: Ga heen, profeteer tot Mijn

volk.”

Profeteren is dus niet echt Amos’ beroep.

Bijzonder is dat zijn naam ”lastdrager”

betekent. Het zal vast niet gemakkelijk voor

hem zijn om te zeggen dat God het volk zal

straffen. Toch doet hij het. Aan zijn taal merk

je soms dat Amos eigenlijk herder en boer is. Hij

gebruikt voorbeelden zoals die van een ‘brullende

leeuw’ en een ‘krakende wagen’.

Wat vertelt Amos vooral?Hij waarschuwt het volk Israël omdat het lekker leeft

van alles wat God hun geeft, zonder dat ze Hem die-

nen. De mensen zijn best godsdienstig, maar op een

manier die ze zelf prettig vinden. Ze zoeken de Heere

op plaatsen waarvan Hij zegt dat je Hem daar niet

vinden zult. Het is gevaarlijk, zegt Amos, om rustig te

leven en er niet aan de denken dat de Heere als Rechter

naar de aarde terugkomt. Rust vind je alleen als je bij

Hem mag horen.

Hoe eindigt Amos?Hij krijgt visoenen over rampen die komen, en hij bidt

om vergeving voor het volk. De straf komt. Wordt daar

de grote aardbeving bedoeld, die het land twee jaar na

Amos’ prediking treft? Of is het ook nog iets anders ge-

Hosea Joël Amos Obadja Jona

Tekst Jeannette Wilbrink-Donkersteeg; foto ANP

(deel 3)

kleine

profeten

Aan zijn taal merk je dat Amos herder en boer is

Boer Amos waar schuwt

voor gevaarlijke vr

KT_15_profeten.indd 4 17-4-2012 10:30:54

Page 23: Kits

Kits 25 apri l 2012 23

Bewaar deze serie en verdien aan het eind nog eens 25 punten!

Héél véél KitspuntenIn Kits 13 t/m 24 vind je een

serie verhalen over de ”kleine

profeten” uit de Bijbel. Met mooie

weetjes én drie vragen waarmee

je 3 Kitspunten kunt verdienen.

Bewaar alle nummers, want aan

het eind volgt een quiz die 25

punten oplevert! Voor je het weet,

zit er dus weer een cadeaubon

van € 7,50 in je brievenbus!

weest? Helemaal zeker is het niet.

In elk geval worden veel mensen

bedolven onder het dak van de

tempel. Zo komt er een einde aan

hun leven en aan hun godsdienst.

En dan mag Amos eindelijk een

blijde boodschap brengen: De

Heere belooft dat Hij de „verval-

len hut van David” zal oprichten.

Er is hoop.

Noem eens een bekende

tekst uit dit Bijbelboek?„Want zo zegt de HEERE tot het

huis Israëls: Zoek Mij, en leeft!”

God wil mensen redden als ze

Hem zoeken.

Wat leert deze profeet

óns?Het maakt uit hoe je de Heere

dient. Het is dus toch wel belang-

rijk hoe je met elkaar omgaat en

hoe je naar de kerk gaat. Want

daaruit blijkt of je Hem liefhebt en

volgt of dat je juist je eigen gang

gaat. Je kunt zelf heel tevreden

over je godsdienst zijn, maar… is

de Heere er ook blij mee?

Micha Nahum Habakuk Zefanja Haggaï Zacharia Maleachi

3 vragen, 3 punten Ben je lid van de Kitsclub? Stuur vóór 25 mei de drie letters van de goede antwoorden in via kits.nl (dus bijvoorbeeld c, c, c) en verdien 3 punten.

1. Amos betekent ‘lastdrager’. Waarom is dat een toepasselijke naam?a. De boodschap die bij brengt, is heel moeilijk. En dan is profe- teren ook nog eens niet echt zijn beroep.b. Hij moest vaak en ver reizen om zijn boodschap te brengen. c. Hij droeg zware boekrollen mee, want daaruit profeteerde hij.

2. Kun je merken dat deze profeet eigenlijk boer en herder is? a. Nee, helemaal niet.b. Ja, want zijn kudde had hij altijd bij zich.c. Ja, hij gebruikt taal die boeren ook zouden gebruiken met voorbeelden uit het leven op het platteland.

3. Welke opdracht geeft de Heere in Amos 4:12b?a. Bereid je voor, volk van Israël, op een tocht door de bergen.b. Bereid je voor, volk van Israël, op een aardbeving.c. Bereid je voor, volk van Israël, op de ontmoeting met de Heere God.

aar schuwt

gevaarlijke vrede

KT_15_profeten.indd 5 17-4-2012 10:32:00

Page 24: Kits

24 25 apri l 2012 Kits

zNaam................................................... Adres..........................................................Leeftijd......jaar Postcode.....................................................zE-mailadres.......................................... Woonplaats.................................................

Kleur deze kleurplaat mooi in. Stuur hem als je klaar bent vóór 31 mei op naar:

5 x Sluban Landmachtset winnen

Slubanovv Kleurplaat KitsPostbus 8732900 AW Capelle a/d IJssel

Past op de bekende bouwstenen

ADVERTENTIEwedstrijd

KT_15_boeken en adv.indd 4 17-4-2012 11:15:44

Page 25: Kits

Titel en auteur: “Tussen twee rijen van stenen. Uittocht van de joden uit Egypte (1945-1970)“ door R. Hoogerwerf-Holleman; uitg. De Ramshoorn, Goes, 2011; 157 blz.; € 13,95. Voor: Iedereen vanaf 10 jaar.Over: De joodse kleermaker Abel in het Egypte van net na de Tweede Wereldoorlog. Zijn vriend Sjaroef, een kamelenhandelaar, raadt hem aan niet in Egypte te blijven. Sinds Nasser het land leidt, wordt het daar steeds gevaarlijker voor joden. Maar Abel wil niet weg…Mooi: De schrijfster heeft zich grondig verdiept in de geschiedenis en sfeer van het land. Het verhaal leert je veel over de gewoonten en de gebeurtenissen in Egypte. Het laat je ook nadenken over onderwerpen als jodenvervolging, het joodse geloof en het christelijke geloof. Minder mooi: Het boek wordt een jeugdboek genoemd, maar gaat over grote mensen. Er staan veel woorden in die jongeren weinig gebruiken zoals “eender”, “geheel”, “geducht” en “fi rmament”. Zinnen als „De middag verloopt zonder verdere bijzonderheden” zijn niet zo interessant.

boeken

Misschien slaak je een

zucht van verlichting

bij verhalen over de

bevrijding van Neder-

land. Maar wist je dat

voor veel mensen de

oorlog daarmee niet

afgelopen was? Joden

bijvoorbeeld werden

op sommige plaatsen

nog net zo erg gehaat

als in Hitlers dagen.

Dat lees je in “Tussen

twee rijen stenen”.

Joodse kleermaker

op de vlucht

Kits 25 apri l 2012 25

Wat is jouw lievelingsboek?

Geef een tip

Welk boek moet ieder-

een lezen? Vertel het aan

andere Kitsleden! Stuur

een mail naar nieuws@

kits.nl. Schrijf daarin:

1. De titel van je lievelings-boek plus de naam van de schrijver en de uitge-ver.2. Leg kort uit waarover het verhaal gaat.3. Vertel waarom dit boek goed is. (Is het leuk, grap-pig, spannend, ontroerend, leerzaam? En waarom?)4. Vermeld je naam, leef-tijd en woonplaats!5. Stuur een scherpe foto van jezelf mee als bijlage.Hopelijk staat jouw leestip binnenkort in Kits. Alvast

oproep

Tekst Jeannette Wilbrink-Donkersteeg

KT_15_boeken en adv.indd 5 17-4-2012 11:16:17

Page 26: Kits

25 apri l 2012 Kits

Ben je jonger dan 13 jaar en lid van de Kitsclub? Kleur deze plaat dan in en stuur ’m vóór 9 mei naar de redactie van Kits, Postbus 613, 7300 AP Apeldoorn. De vier mooiste inzendingen worden beloond met 5 punten, alle andere inzenders krijgen 3 punten cadeau. Nog geen lid? Kijk eens op www.kits.nl.

kleurplaat

Naam:

Adres:

Postcode: Woonplaats: Leeftijd:

Downloaden kan ook, via www.kits.nl

26

© Wieneke van Veen

KT_15_kleurplaat M&M.indd 2 16-4-2012 16:11:47

Page 27: Kits

Kits 6 jul i 2011

18 maart 2009 Kits

Mart en Meike bedanken Pieter. „Je bent een echte uitvinder”, zegt Meike. Ze vindt het leuk

om iets over de regenvanger in de Schonelandkrant te schrijven. „We kunnen misschien nog meer kinderen van school vragen voor de krant”, bedenkt Meike. Ze lopen weer door de brandgang en komen uit op een pleintje. Omdat ze tegen de achterkant van de huizen aankijken, weten ze even niet hoe ze verder moeten. „Daarheen”, wijst Mart naar een wandelpad, dat achter de huizen langs loopt. Meike denkt dat ze omlopen, maar dat is niet erg. Het is een leuk weggetje. „Die mevrouw Bloemink zal wel verbaasd opkijken dat wij haar portemonnee...”, zegt Meike. Ze maakt haar zin niet af, maar springt haastig aan de kant en

trekt Mart met zich mee. Zomaar ergens vandaan komt een scooter volgas op hen af. In een fl its is de scooter met twee jongens erop voorbij. „Kun je niet uitkijken!” schreeuwt Mart kwaad. Maar zijn boosheid verandert in schrik als hij de jongens nakijkt. De achterste jongen draagt een geblokt vest. Dat komt hem akelig bekend voor. Mart hoopt dat de jongen hem niet heeft verstaan. Maar de scooter mindert al vaart en komt slippend tot stilstand. Mart zet het meteen op een lopen. „Meike, kom!” roept hij benauwd. Meike blijft staan. Haar benen lijken opeens wel van kauwgom. Ze heeft het ook gezien. Dat was de jongen uit het park. O help, hij springt van de scooter en komt op haar af. Hard wegrennen zal niet helpen. De jongen haalt haar vast in. Nou ja, ze heeft tenslotte ook niets verkeerds gedaan. „Jij daar!” begint hij te schreeuwen. „Wat doe jij hier?” Dreigend komt hij voor haar staan. Meike griezelt ervan. De ogen van de jongen priemen in de hare. Wat moet ze zeggen? Binnen in haar hoofd lijkt het wel appelmoes. „Ik vraag je wat!” doet hij ongeduldig. Meike slikt en weet niets anders te verzinnen dan: „Ik loop hier gewoon. Mag dat soms niet?” De jongen komt nog dichterbij. „Heb ik niet gezegd dat ik jullie niet wéér wil zien!” schreeuwt hij in haar oor. Meike vergeet om bang te zijn. „Ja, vanmiddag bij de vijver”, zegt ze dapper. „Maar ik mag toevallig lopen waar ik wil!” De jongen duwt een harde vuist onder haar kin. „Ik weet niet wat jullie in je schild voeren, maar pas op meisje! Loop mij niet voor de voeten!” Hij laat zijn vuist weer zakken en kijkt zoekend om zich heen. „Waar is dat joch gebleven?” sist hij tussen zijn tanden. „Mijn broertje is bang voor jou”, zegt Meike. Dat vindt de jongen zeker grappig. „Heel verstandig!” zegt hij met een brede grijns.

Mart en Meike...

...alle beetjes helpenTekst Lijda Hammenga; Illustratie Sanne Miltenburg

Pas op, meisje!

Kits 25 apri l 2012 27

15

KT_15_kleurplaat M&M.indd 3 16-4-2012 16:13:06

Page 28: Kits

Toezicht

prikbord

Afweergeschut

28 25 apri l 2012 Kits

Abseilen

Nieuwe opdracht

KlederdrachtIn sommige delen van Nederland zie je het nog: klederdracht. Het heeft zo zijn voordelen: je hoeft je hoofd niet te breken over wat je aan moet trekken. De nieuwe opdracht is: Teken een man en/of een vrouw in klederdracht.Gebruik viltstiften en zet je naam, adres en leeftijd duidelijk op de voorkant. Stuur je tekening vóór 9 mei naar Kits, Postbus 613, 7300 AP Apeldoorn.

Mosgroen, kaki en bruin overheersen op dit prikbord. Dat krijg je als de opdracht een tekening van het leger is. Goed gedaan!

Leger Het

KT_15_prikbord.indd 4 17-4-2012 11:17:05

Page 29: Kits

29Kits 25 apri l 2012

Patrouille

Bijtanken

Vuren!

In actie!

Kaping

Crossen

KT_15_prikbord.indd 5 17-4-2012 11:17:45

Page 30: Kits

25 apri l 2012 Kits

kleurplaat Winnaars

Marjet Hovestadt (6) uit Dordrecht

Joan Eerland (7) uit ’s-Gravendeel

Anjelien de Bruin (9) uit Zwijndrecht

Jobke de Koster (10) uit ’s-Gravenpolder

Gefeliciteerd allemaal! Jullie hebben 5 punten verdiend. Alle andere inzenders die lid zijn van de Kitsclub, krijgen 3 Kitspunten. Let op: Alléén als je lid van de Kits-club bent, krijg je punten voor het insturen van de kleurplaat. Telkens als je er 150 hebt, krijg je een cadeaubon van € 7,50.

penvriendinclub

Naam: Hanna van Doornik

Mailadres:

[email protected]

Hobby’s: Knutselen, computeren en

naaien.

Zoekt: Een mailvriendin van 9 of 10

jaar. Zelf ben ik 9 en zit in groep 6.

Mailmaatje

3030

KT_15_club.indd 2 17-4-2012 10:46:55

Page 31: Kits

COLOFONKits is de tweewekelijkse uitgave van de christelijke Kitsclub voor kinderen t/m 12 jaar en onderdeel van Erdee Media B.V.Hoofdredactie: W.B. KranendonkDirectie: B. Visser Redactie: Evert Barten; Janette Hertog; Jeannette Wilbrink-Donkersteeg; Marianne WitvlietMedewerkers: Lijda Hammenga; Gertine van de Ketterij; Diny van Leeuwen; Wilfred Meuleman; Sanne Miltenburg; Daan van Oosten-brugge; Nelleke Scherpbier.Foto omslag: FotoliaPoster: FotoliaVormgeving: Roelien PieperJaarabonnement Kits € 2,95 per maand Jaarlidmaatschap Klikwereld for kits€ 3,95 per maand per gezinCombinatieabonnementKits Magazine + Klikwereld for kits € 5,90 per maandInzendingen voor brieven, oproepjes, vragen en tipszijn welkom bij Redactie Kitsclub, Postbus 613, 7300 AP Apeldoorn e-mail: [email protected] informatie of aanmelding:www.kits.nl ISSN: 1877-2005

Colofon

„Ik spaar voor Playmobil” Puzzelen met Kits is leuk, leerzaam en… het levert nog iets op ook! Voor elk antwoord dat je instuurt, krijg je punten. Zodra je er 150 hebt, ontvang je een cadeaubon van 7,50 euro. In deze rubriek komt telkens een Kitslid aan het woord.

Vandaag: Lisette Moree (7) uit Renswoude.

1. Wat zijn je hobby’s? Spelen met Playmobil. 2. Maak je puzzels, of liever kleurplaten of een quiz? Ik vind alle puzzels wel leuk. Als ze te moeilijk zijn, helpt iemand me.3. Wat ga je voor de cadeaubon kopen? Nog niks. Ik spaar voor een tweede bon, want ik wil graag Playmobil kopen.

3 vragen

Kits 25 apri l 2012 31

aan . . .

De leerlingen van groep 8a van de ds. G. H. Kerstenschool in

Yerseke voerden tijdens een projectweek actie voor hulp aan

straatkinderen in Peru. Op de kijkavond verkochten de kinderen

Peruaanse rijst en ijs met mango. Ze poetsten schoenen, deden

klusjes, hielden een sponsorloop en gingen ze zelfs bedelen. In

totaal hebben ze € 1715,44 bij elkaar gebracht!

post

In actie voor straatkinderen

Oplossing mopje pag. 3 ROB, want Jan zit voorROB en Kees zit achterROB

KT_15_club.indd 3 17-4-2012 10:47:25

Page 32: Kits

strip

25 apri l 2012 Kits

strip

Tekst en tekeningen Daan van Oostenbrugge

32

KT_15_strip.indd 4 17-4-2012 10:48:20