kijkwijzer

1 Stoelen - Coby Brinkers 2 Growing forms - Tineke van Veen 3 Muurbloemen - Mary Geradts 4 Kiem - Yke Prins 5, 6 Bolobjecten - Ellen Rijsdorp 7 Huisje, boompje, tekening - Anna J. van Stuijvenberg 8 Bloembed - riëlle beekmans 9 Pluizenbollen - riëlle beekmans 10 Unending movement - Yke Prins 11 Inside out - Tineke van Veen 12 Waterbollen - Marian Meerbeek 13 Generaties - Yke Prins 14 Glastranen - Marian Meerbeek 15 Uit handen - Camiela Warringa

2

Deze kijkwijzer is bedoeld om je wat meer over de beelden te vertellen. Er staan opdrachten in om even over na te denken of samen met iemand anders over van gedachten te wisselen. Goed en fout bestaat niet. Het gaat om jouw beleving en wat jij ervaart als je naar het kunstwerk kijkt.

Spelregels

Als er een vraag of opdracht staat, probeer die dan eerst te beantwoorden voordat je verder leest.

Stichting Op Visite is op zoek gegaan naar beelden die dicht tegen het figuratieve aan zitten. De kunstenaars zijn bij elkaar gebracht omdat de beelden samen een vriendelijke tentoonstelling maken, passend voor deze bijzondere locatie.

De beelden blijven een maand in de tuin staan. Neem de tijd en maak zo nu en dan een rondje. Wij zijn benieuwd of je de tentoonstelling anders gaat beleven als je vertrouwd raakt met de beelden.

Wij vinden het leuk om reacties te lezen of horen. Schrijf je bericht in het gastenboek of mail naar stichtingopvisite@gmail.com.

Op Visite in De Bieslandhof beelden in de tuin

Beleef de beeldentuin van De Bieslandhof

Kom ruiken, kijken, zwerven en voelen

Wandel langs de prachtige beelden

Voel met je handen en creëer zelf

Kijk samen

Geniet van de natuur, de kunst en van elkaar

Kom naar buiten en… doe mee

3

Hoe zou het zijn om op deze stoelen te zitten?

Passen ze bij jouw eettafel?

Als deze stoelen konden praten, wat zouden ze dan zeggen?

4

Stoelen - Coby Brinkers

Architectonische begrippen als ritme en evenwicht zijn al jarenlang kenmerkend voor de beelden van Coby Brinkers. Ze maakt gebruik van zuivere vormen als vierkant, kubus en cirkel.Vanwege deze geometrische vormen en heldere primaire kleuren wordt ze vaak ingedeeld bij het constructivisme.

De stoelvormen in cortenstaal herken je direct als zodanig, maar je realiseert je tegelijkertijd dat deze strakke vormen niet bedoeld zijn om op te zitten. Door hun herkenbare vorm laten ze zich heel gemakkelijk voegen in hun omgeving.

5

Growing forms - Tineke van Veen

De Growing forms van Tineke van Veen zijn geïnspireerd op de kracht van het groeien, de veerkracht van de natuur. De vormen weerspiegelen en worden onderdeel van hun natuurlijke omgeving.

Hoe groeit dit beeld verder?

Teken hieronder eerst het beeld en laat het daarna verder groeien.

Als je deze opdracht met meer mensen doet, vergelijk dan elkaars beelden.

Zijn ze op dezelfde manier gegroeid?

6

Inside out - Tineke van Veen

Het beeld Inside out van Tineke van Veen is een zwart glazen huis op hoogte: ontoegankelijk, onbewoonbaar, breekbaar. De vorm en het zwarte glas weerspiegelen de ‘schijn’ geborgenheid van de omgeving.

Wie woont hier?

In het werk van Tineke van Veen is altijd een fragiele balans aanwezig tussen het beschermen aan de ene kant en de onmogelijkheid daarvan aan de andere kant. Daarnaast speelt reflectie, letterlijk en figuurlijk, een belangrijke rol.

7

8

Heb je een idee hoe deze bloemen gemaakt zijn?

Herken je het materiaal? Weet je voorwerpen die van dit materiaal gemaakt zijn?

muurbloemen - Mary Geradts

MuurbloemenBloemen die uit de muur lijken te groeien.Vette, volumineuze bladeren met een donkere kern.Op zichzelf staande objecten.Uitgevoerd in zink.Geknipt, geklopt, gebogen en gesoldeerd.

In 1987 is Mary Geradts afgestudeerd aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag, richting beeldhouwen. Ze woont en werkt in Leiden. Haar werk gaat over groei, bloei en verval. Florale motieven zijn de grootste inspiratiebron. Organisch, geënt op de natuur. Objecten, meestal in zink, soms in papier, plastic, rubber of blik.

9

Hoe hoog kun je je voorstellen dat dit beeld

gaat groeien?

Kun je je dit beeld ook in een ander materiaal

voorstellen? Hoe ziet het er dan uit?

Kiem - Yke Prins

In het werk van Yke Prins is groei een constant thema. Het ontkiemen zoals het houten beeld Kiem waarbij de energie naar boven gericht is.

10

Unending movement - Yke Prins

Unending Movement is een beeld van Yke Prins waarbij de binnenkant gebeeldhouwd is door de natuur en de buitenkant door de beeldhouwer.

Met welke gereedschappen denk je dat dit beeld gemaakt is?

Kun je meer gereedschappen bedenken die door de kunstenaars uit

deze tentoonstelling gebruikt zijn?

11

12

Als deze bollen geluid zouden maken hoe zouden ze dan klinken?

Klinken ze allemaal hetzelfde?

Hoeveel verschillende geluiden kan jij maken?

Bolobject - Ellen Rijsdorp

Verwondering met name in de natuur, is voor Ellen Rijsdorp een aanzet tot kijken, voelen en beleven. Vormen waar wind, water, vuur of andere aardse elementen mee hebben gespeeld. IJskristallen, ribbels in het zandstrand, zaaddozen, de ritmes die daarin voorkomen zijn een inspiratiebron voor de oppervlaktestructuren van haar dubbelwandige werk. Deze oppervlak-ten laten tegelijk structuur en spontaniteit zien. De schijnbare chaos wordt door een subtiele rand omkaderd en zo bedwongen.

Op de ondersteboven gedraaide objecten wordt een laag gekleurde vloeibare klei aangebracht in verschillende tinten. Al draaiend wordt het ritme erin geslagen. Deze structuur wordt na de biscuitstook ingewassen met glazuur. Tegenover de introverte, matte structuurhuid is er soms voor gekozen om de binnenvorm of de uitlopende punt af te werken met een extravert glanzend zilver- of goudluster.

De objecten balanceren op een rubber ring en kunnen op diverse manieren neergezet worden. De objecten ogen als fluweel maar het is klei. Ze nodigen uit om betast te worden.

13

Wat ervaar je als je in het huis gaat staan?

Wat vind je van het uitzicht? Welk uitzicht kies jij?

Heb je al eens eerder in een tekening gestaan?

14

Huisje, boompje, tekening - Anna J. van Stuijvenberg

Dit beeld gaat het niet over de waarneming van de natuur en de omgeving maar over de waarneming van de toeschouwer die zich even op deze plek bevindt. Het beeld is als het ware een kader om even stil te staan en alleen waar te nemen, al was het maar het verschil tussen binnen en buiten.

Dit huis was eerst een tekening, getekend door het vierjarig nichtje van de kunstenaar. Anna vond deze tekening zo mooi dat ze hem heeft vertaald naar een huis van lijnen in de ruimte.

In deze tekening mag je staan. Kun je een eigen tekening herinneren die je

graag in de ruimte had gezien? Dat kun je hieronder tekenen.

15

Er staan twee huizen in de tuin: Huisje, boompje, tekening (pagina 14) en Inside out (pagina 7).

Vergelijk de twee huizen met elkaar door middel van woorden:

open

omgeving

geborgenheid

bescherming

herinnering

hout

glas

kwetsbaar

transparantie

spiegeling

doorzichtig

gesloten

…

Wat gebeurt er met de beelden als je de materialen omdraait?

Het huis van hout naar glas en het huis van glas naar hout.

16

17

Zie je mogelijkheden om een bloem of een plant uit te beelden met andere lichaamsdelen?

Kun je met je eigen lichaam of een lichaamsdeel verschillende bloemen uitbeelden?

Een vleesetende plant, een viooltje, een waterlelie, nog meer?

Bloembed

18

Voor welke wens zou jij alle pluizen wegblazen?

Pluizenbol

riëlle beekmans

Voor Op Visite in de Bieslandhof - Beelden in de Tuin is riëlle beekmans uitgegaan van het eenvoudige idee dat als je op visite gaat, je vaak een bloemetje meeneemt voor de gastvrouw. In haar geval is het bloemetje een kus op een steel, een soort rode roos. Van deze kusjes heeft riëlle een bloembed gemaakt. Je kunt de kusjes ook als een verzameling zien. Een verzameling kusjes, kusjes die je in je leven aan andere hebt gegeven en van anderen hebt gekregen.

De Pluizenbollen zijn uitvergrote pluizenbollen van de paardenbloem. Een mooi fragiel symbool van vergankelijkheid en nieuw leven. Je kunt je vast nog wel her-inneren dat je als kind alle pluisjes van de bol weg blies. Als er geen pluisje meer op bleef staan dan werd je 100 jaar of werd je wens vervuld. De kunstenaar stelt zich voor dat de kusjes door de wind de wereld in gewaaid worden.

Door de herhalingen van vormen wordt een beeld zichtbaar dat de vorm in zijn eentje niet kan laten zien.

19

Als je een boeket maakt met de zinken muurbloemen van Mary Geradts, hoe ziet dat er dan uit?

Hieronder is ruimte om dat te tekenen.

20

En hoe ziet het boeket er uit met de kusjes van riëlle beekmans uit het bloembed?

Dat kun je hieronder tekenen.

21

waterbollen

Kun je overeenkomsten verzinnen tussen glas en water?

En wat zijn de verschillen?

Ruik je de olie uit de glastranen?

Waar ruiken ze naar? Welke herinnering maakt deze

geur bij je los?

Glastranen

22

Marian Meerbeek

Sinds haar opleiding als beeldend kunstenaar aan de Willem de Kooning Academie maakt Marian Meerbeek installaties en projecten op locatie.

De rode draad in haar werk wordt gevormd door de elementen aarde, water, lucht en vuur.• Aarde: keramische werken, gemaakt van klei en zand voor het maken van glas. • Vuur: is nodig voor het stoken van de klei en het blazen van het glas.• Lucht: zonder zuurstof geen leven, nodig om vuur te maken, glas te blazen, geuren.• Water: onmisbaar element, o.a. nodig bij mijn waterwerken om te kunnen drijven.

Het werk van Marian Meerbeek gaat een relatie aan met de omgeving en het publiek. Haar werk gaat over geheugen/herinnering, tijd en transfor-matie. Herinneringen ontstaan uit persoonlijke ervaringen; indrukken die zijn achtergebleven in het geheugen en de manier waarop zij samen een beeld vormen.

In haar projecten en installaties gebruikt ze naast tastbare materialen ook niet-tastbare elementen zoals geur en geluid. Maar ook de tijd die het werk transformeert: groeiprojecten, weersinvloeden of dieren die het werk gebruiken als schuilplaats.

23

Hoeveel spreekwoorden en gezegden met handen kun je bedenken?

Herken je de handen van iemand die je kent?

Kun je je een voorstelling maken van

wat deze handen allemaal gemaakt

hebben? Schrijf dat in deze handen.

24

uit handen - Camiela Warringa

Camiela Warringa woont en werkt in Delft. Zij schildert en maakt installaties en beelden. De installatie die zij speciaal voor De Bieslandhof ontwikkelde heeft als titel Uit Handen. De handen die zij fotografeerde en verwerkte in de porseleinen plaatjes zijn alle van bewoners en van de mensen die er werken. In korte tijd deed Camiela onderzoek naar de handelingen die deze handen verrichten in de Bieslandhof. Wat doen deze handen en hoe raken ze elkaar?

Een persoonlijk verhaal van de kunstenaarEen zeer oude vriendin van mij heeft een periode in De Bieslandhof gewoond. In die tijd dat zij zelf bijna alles uit handen moest geven was er voornamelijk contact via die handen. Ze voelde zich veilig als ik, en ook anderen, haar hand vasthielden en zij die van hen. Ik heb hier uren zo gezeten. Wie was hierin de helpende? Ze leerde mij stil te zitten, iets waar ik van nature niet zo goed in ben. Het stil zijn en het contact voelen zijn mij dierbaar geworden.In die tijd leerde ik ook de wereld van deze woonomgeving voor ouderen kennen en zag de inspanningen van allen, maar erg op mijn gemak voelde ik me er niet. Het is een plek waar je met veel vragen wordt geconfronteerd. Over vertrouwen hebben, over hoe een menselijk geest werkt, over alternatieve oplossingen, over hoe het einde van een mooi leven vorm te geven dat al voortijdig in stukjes uit elkaar valt, over mijn eigen angsten, en zelfs over politieke keuzes.Het is voor deze plek dat Stichting Op Visite mij vroeg mee te doen aan de tentoonstelling Op Visite in de Bieslandhof - Beelden in de Tuin. In deze omgeving van De Bieslandhof kan ik niet anders dan een werk maken dat in relatie staat met zijn omgeving (context based art).Het persoonlijke verhaal hierboven heeft de aanzet gegeven en de handen en woorden van de mensen zullen het werk gaan vormgeven. Het werk mag je zien als een start waarvan ik vermoed dat het daarna nog doorgroeit, zo gaat het vaak in mijn installatiewerk. Het blijft in beweging en is eigenlijk nooit af. Zo lang er vragen zijn die zich in beeld laten vertalen, is het de moeite waard werk te maken dat deze vragen verwerkt. Steeds weer op ander manieren. Zonder dat het antwoord direct gegeven wordt.

25

Kijk ook eens zo naar de kunstwerken

Beelden zijn gemaakt om van alle kanten te bekijken. Als het beeld zo geplaatst is dat je er omheen kunt lopen neem dan de ruimte en loop een rondje (of drie rondjes) om het beeld. Elke kant laat iets anders aan je zien.

Kunstwerken hebben voor de kunstenaar die het gemaakt heeft vaak meer dan één verhaal. Kijk eens of je jouw verhaal bij het kunstwerk kunt vinden. Jouw eigen verhaal kan anders zijn dan het verhaal van de kunstenaar. Dat is logisch, want jij hebt je eigen ervaringen en je eigen gedachten. Vaak vinden kunstenaars het leuk om te horen wat jij bedacht hebt bij hun werk.

Als je een camera bij je hebt, kijk dan eens door de lens naar een beeld. Als je maar één foto van het beeld mag maken, van welke kant neem je dan een foto?

Als je klaar bent met het bekijken van alle beelden, ga dan terug naar een beeld dat je in eerste instantie niet zo mooi vond of waar je een beetje kribbig van werd. Ga voor het beeld staan en neem de tijd om het beeld te bekijken en te bedenken waarom het beeld je niet aansprak. Kijk dan naar hoe het beeld gemaakt is. Probeer te bedenken waarom het beeld anderen wel aanspreekt. Het is vooral effectief om dit in een gesprek met iemand anders te doen. Wij zijn benieuwd.

Neem de tijd om een tentoonstelling nog een keer te bezoeken. De volgende keer op een andere dag, in ander licht en in een andere stemming ervaar je de kunstwerken vast weer anders en ontdek je wat je de eerste keer nog niet had gezien.

Soms is het helemaal goed om een tentoonstelling in je eentje te bezoeken. En vaak is het leuk om met meer mensen samen te gaan. Dit geeft de mogelijkheid om met elkaar in gesprek te gaan over wat je ziet. Door deze gesprekken zie je meer dan wat je in je eentje kunt zien.

Wees nooit bang om iets raars te denken of te zeggen over een kunstwerk. Vaak is een kunst-werk bedoeld om je meer mogelijkheden te geven om naar de wereld om je heen te kijken. Alles mag en niks moet / niks is fout en alles is goed.

26

notities

27

Stichting Op Visite organiseert kunstprojecten op locatie. Het doel van Stichting Op Visite is beeldende kunst toegankelijk te maken, niet door de kunst zelf te veranderen maar door de wijze van presenteren. Op Visite zoekt bijzondere locaties en mensen om op visite te gaan. Meestal als je op visite gaat neem je iets aardigs mee voor de gastheer of gastvrouw. Stichting Op Visite neemt geen bloemetje mee of in elk geval geen gewoon bloemetje, maar werk van kunstenaars. Wij wachten niet af of er mensen naar onze tentoonstelling komen, maar brengen onze tentoonstelling naar de mensen. Hiermee hopen wij de beeldende kunst te ontmythologiseren en een breed publiek hierbij te betrekken.

28

Beelden in de Tuin

Stichting Op Visite heeft er dit keer voor gekozen om een mooie en aansprekende beel-dententoonstelling te maken in de prachtige tuin van De Bieslandhof. De Bieslandhof is een verpleeghuis in Delft met 340 bewoners en 455 medewerkers en 180 vrijwilligers. Het is een van de 25 locaties van Pieter van Foreest.

In de architectonische tuin van De Bieslandhof komen beelden van negen kunstenaars uit Delft en omgeving. Gedacht vanuit de beelden in de tentoonstelling heeft Stichting Op Visite een gevarieerd activiteitenprogramma samengesteld. • Rondleidingen gegeven door enthousiaste vrijwilligers• Eén op één materiaaldemonstraties speciaal voor bewoners op de eigen kamer• Materiaaldemonstraties in gips, hout en klei door kunstenaars• Workshops waarin we met verschillende materialen gaan experimenteren• Familieworkshops waarin (klein)kinderen met (groot)ouders samen aan de slag gaan• Een fotografieworkshop waarin we door de lens van de camera de beelden in hun omgeving gaan bewonderen

Van het project Op Visite in De Bieslandhof - Beelden in de Tuin wordt een korte film gemaakt. De film wordt ook gemaakt om de bewoners erbij te betrekken die fysiek niet meer in staat zijn om hun woongroep te verlaten.

De tentoonstelling en de activiteiten zijn voor een breed publiek toegankelijk. De Bieslandhof is een open instelling en wil graag anderen aanmoedigen om op bezoek te komen en kennis te maken het huis en zijn bewoners. Iedereen is uitgenodigd: bewoners, medewerkers, vrijwilligers, familie, vrienden, bekenden, buurtbewoners en iedereen die belangstelling heeft voor kunst en natuur.

Op Visite in De Bieslandhof - Beelden in de Tuin geeft deelnemers de ruimte om samen met familie en vrienden actief met kunst en zelf kunst maken bezig te zijn. Door kunst kijken te combineren met zelf doen en dan weer kijken, geven we elke keer nieuwe aanknopingspunten om opnieuw en anders naar de beelden te kijken. De ervaring wijst uit dat als je iets leert kennen en begrijpen, je het meer gaat waarderen.

Iedereen wordt meegenomen in de wereld van de verbeelding.

29

Gegevens van het project

Op Visite in de Bieslandhof - Beelden in de TuinDe Bieslandhof, Beukenlaan 2, DelftOpening: vrijdag 29 augustus 2014 om 14:30 uur30 augustus tot en met 28 september 2014 elke dag van 10 tot 17 uur

Kunstenaars

Anna J. van Stuijvenberg - www.annajvanstuijvenberg.nl Camiela Warringa - www.camiela.nl Coby Brinkers - www.cobybrinkers.nlEllen Rijsdorp - www.ellenrijsdorp.nl Marian Meerbeek - www.marianmeerbeek.comMary Geradts - www.marygeradts.nlriëlle beekmans - www.beekmans.bizTineke van Veen - www.tinekevanveen.nlYke Prins - www.ykeprinsbeelden.nl

Tentoonstellingsplan: Leon PerlotFilm: Caren HuygelenGrafisch ontwerp en foto’s van de kunstwerken in de tuin: Henk de RoijProjectleider: riëlle beekmans

E-mail: stichtingopvisite@gmail.comKvK nummer: 41147298Rekeningnummer voor donaties: nl14 rabo 0166 1835 98

Dank jullie wel!

Iedereen die heeft meegewerkt bedankt voor de inzet om dit project tot een succes te maken.

30

De BieslandhofPieter van Foreest

Op Visite bij De Bieslandhof wordt

mede mogelijk gemaakt door

Klein Bretelerfonds, Rotary Vrijhof,

door particuliere donaties en door

Stichting voor Hulp aan Delftse Jongerenvanouds genaamd “Het Meisjeshuis”

31