Brabants Dagblad 09/05/2015

Copyright (c)2015 Brabants Dagblad 09/05/2015 Kan 9, 2015 5:21 am / Powered by TECNAVIA

30 REGIO

door Marcel Linssen

HAAREN – De gangen van voorma-lig Groot-Seminarie Haarendaelin Haaren ogen donker. Een beet-je vervallen zelfs. Bij aankomst bijhet landgoed laat de lege, deelsmet planten overwoekerde par-keerplaats ook al zo’n desolate in-druk achter. Het landgoed verloe-dert, de herinnering aan glorieu-ze tijden vervagen langzaam. Nee,eigenlijk snel.Maar niet de herinnering aan deTweede Wereldoorlog. In dit rus-tieke pand vonden gijzelaars engevangenen een aantal jaren een‘thuis’. Frits Philips werd door deDuitsers gegijzeld in Polizei- undUntersuchgefängnis Haaren. Enook Jan Campert had er enkelevierkante meters, evenals de Haar-ense gemeenteambtenaar AndréVissers.De geschiedenis levend houden.Die intentie bloeide eind jaren ne-gentig op bij een groep ex-gevan-genen. Als ze geen actie zoudenondernemen, dan zou de Gedenk-plaats enkele jaren later niet meernodig zijn, was het gevoel. Simpel-weg vanuit de gedachte dat er bin-nen enkele jaren geen overleven-den meer zouden zijn.Het werd ‘nu of nooit’. De ex-ge-vangenen kregen steun van de di-rectie van zorginstelling Cello,dat in Haarendael een deel van

haar patiënten onderbracht, engaf Haaren zo een stukje historieterug.De cliënten van Cello zijn inmid-dels vertrokken; het landgoedstaat te koop. Rond die verkoop iseen hele juridische twist ontstaantussen gemeente Haaren en verko-per Cello. Daarbij kijkt de Ge-denkplaats Haaren vanaf de zijlijntoe.Het bestuur van de Gedenkplaatsheeft één zekerheid: ze hoevenhet landgoed niet te verlaten. Ster-ker, dit staat als voorwaarde in deverkoopovereenkomst. „Haaren-dael is belangrijk. De gangen ade-men nog de sfeer van toen. Wiehier in de Tweede Wereldoorloggevangen gezeten heeft, voelt dat.Dit moet behouden blijven”, zegtbestuurssecretaris Jo Latijnhou-wers van de GedenkplaatsHaaren.

DEN BOSCH – Technologische ont-wikkelingen in de architectuurvolgen elkaar in rap tempo op.Het Bosch Architectuur Initiatief(BAI) houdt dinsdag 12 mei op hetfestival Shine in het Paleiskwar-tier het seminar de ‘Pioniers vande nieuwe stad’.Het BAI buigt zich vooral over devraag hoe de stad er over twintigjaar uitziet. Dat roept nieuwe vra-gen op als: Bestaan kantoren nogin 2035? Hebben mensen nog eeneigen auto? Laat je je nieuwe huisop maat 3D printen?Een van de inleiders is GerbertSmulders, directeur vanLOSstadomland in Vught. Hij laatmet voorbeelden in Den Boschzien hoe nieuwe technologie kan

uitpakken voor de stad.Andere sprekers zijn architectMenno Kooistra, Sander Veenhof(onderzoeker van de mogelijkhe-den van virtuele realiteit), RenéParé van MAD emergent art cen-ter en Mariël Voogel, die verteltover de voor- en nadelen van 3Dprinten in de bouw en de invloeddie deze technologie heeft op hetwerk van de ontwerper.Miesjel van Gerwen, cartoonistvan onder meer het Brabants Dag-blad, brengt tijdens het seminarde in de lezingen geschetste ont-wikkelingen in beeld.Het seminar wordt gehouden inhet festivalhart van Shine aan deOnderwijsboulevard en begintom 14.30 uur.

door Tom van der Meer

MALISKAMP – Als de KNVB het nietwil doen, dan doen we het zelfmaar. Dat dachten de organisato-ren van de Zeeuwse en Brabantsevoetbaldagen. Het populaire evene-ment in de slotweek van de zomer-vakantie is dit jaar gewoon weer bijvoetbalvereniging Maliskamp.

Slechts vier van de zeventien vere-nigingen doen mee met de ‘door-start’, op persoonlijke titel georga-niseerd door dezelfde personenals andere jaren; van Maliskamp,RKDVC uit Drunen en Terneu-zense Boys en Steen uit Zeeland.Ze willen niet dat de Zeeuwse enBrabantse voetbaldagen na 24 jaarstoppen, ook al trekt de KNVB dehanden er van af. Naar de redenvan het afhaken van de voetbal-bond kunnen de clubs alleenmaar gissen. Aan de belangstel-ling lag het niet, want jaarlijksmeldden zich honderden kinde-ren aan. „De KNVB heeft er geenenkele mededeling over gedaan.Volgens mij vond zij de organisa-

tie te groot worden of zo. Daarheb ik mijn bedenkingen over”,zegt waarnemend voorzitter vanMaliskamp Wil van den Hanen-berg. Hij baalt. „De voetbaldagenzorgen voor een financieel extraa-tje voor onze club. Maar het be-langrijkst is natuurlijk dat die kin-deren drie hele leuke dagen heb-ben. Ze krijgen hier elke dag ont-bijt, de laatste dag friet en zoals al-tijd een tenue en een voetbal.”Wat dat betreft verandert onderde nieuwe organisatie niets. Declub heeft er zelfs minder zorgenaan. „Een nieuw opgezette stich-ting gaat voor de begeleiding vande kinderen zorgen. Normaalmoesten wij trainers en begelei-ders regelen. Deze nieuwe opzetis voor ons dan ook zeker niet ver-keerd”, zegt Van den Hanenberg.Toch blijft het aantal inschrijvin-gen achter. Terwijl maximaal 108kinderen in Maliskamp kunnenmeedoen, zijn er slechts 45 aan-meldingen. „De KNVB heeft men-sen ook niet geïnformeerd”, ver-klaart organisator Betty Schellenamens de nieuwe stichting.„Mensen kregen nu ineens eenmailtje van een ander mailadres.Ze overwegen of ze wel willenmeedoen aan een evenement datniet onder de KNVB valt. En deKindervakantieweek, die valt na-tuurlijk ook in die week. Maar ikheb het vermoeden dat dat wel

goed gaat komen hoor.” De voet-baldagen bij Maliskamp zullendoorgaan als er minimaal vijftigdeelnemers zijn.Volgens Schelle zijn veel vereni-gingen eigen voetbaldagen gaanorganiseren. Veel zijn na het ver-trek van de KNVB benaderd doorcommerciële partijen, als voetbal-scholen. Vandaar dat slechts viervan de zeventien verenigingenzich bij deze ‘doorstart’ hebbenaangesloten. „Het is de bedoelingdat we nu weer gaan groeien”,stelt Schelle. „We moeten het ge-woon weer opnieuw opzetten.”

Haarendael isbelangrijk, degangen ademennog de sfeervan toen

Volgens Betty Schelle zijnveel verenigingen eigenvoetbaldagen gaanorganiseren

Jo Latijnhouwers

Terwijl Haarendael verloedert,timmert de GedenkplaatsHaaren juist flink aan de weg.

“

TUCHTHUIS HAMELN

�

Voetbaldagen Maliskampdan maar buiten bond om

Seminar architectuurcentrumBAI over de stad in 2035

� De voetbaldagen in Maliskamp.foto Jeroen de Jong/Beeld Werkt

HistorieHamelnin Haaren

Schuifpui zónder onderdorpel Veranda zonwering Screens

Kom nu naar onze showroom/tuin in Best.Laat uw ogen meegenieten van het unieke Alibow systeem met een vrije overspanning

tot maar liefst 10 meter en bekijk de ontelbare toepassingsmogelijkheden.

Kijk voor openingstijden op onze website: www.alisco.nl

Alibow is een kwaliteitsproduct van

Industrieweg 208 - 5683 CH Best - Tel: 0499 396903 - info@alisco.nl

www.alibow.nl

De veranda zonder middenkolom!

Vrije overspanning tot 10 meter

BRABANTS DAGBLAD ZATERDAG 9 MEI 2015 REGIO 31

door Marcel Linssen

HAAREN – Gedenkplaats Haarengroeit. Tot voor kort was er éénexpositie per jaar, nu heeft deGedenkplaats Haaren er vier tege-lijk. Op de eerste verdieping iseen kamer ingericht als gevangnis-cel, cel 71. De brits die er staat,oogt niet comfortabel. Een tafelen een plas- en poeppot comple-menteren de cel.Een naargeestige, trieste, aanblik.„We weten niet wie in deze celgezeten hebben. Maar het gaatom het idee. Nabestaandenkunnen nu een cel zien zoals diewerkelijk was”, zegt Henk vanHelvert namens de Gedenkplaats.Sinds Cello met haar cliënten hetlandgoed Haarendael heeftverlaten, hebben de vrijwilligersvan de Gedenkplaats ‘ruimteopgeëist’. Ze hebben hun vasteexpositie Haarendael in de Twee-de Wereldoorlog, een expositieover het England-spiel, een derdeover de bevrijding van Haaren 70jaar geleden en als vierde de expo-sitie over Hameln. Deze is toteind september te zien. Bij destart van de exposities is vandaagook voorzitter Joan Leemhuis-Stout van het Nationaal Comité 4en 5 mei aanwezig. Een teken datGedenkplaats Haaren inmiddelsiets meer is dan een ‘bijwagen’van Vught.Muzikaal wordt de opening opge-luisterd door studenten van hetFontys Conservatorium inTilburg. Sopraan Natasja van denHout, studente oude muziek,vertelt dat er vier intermezzi zijntussen de toespraken en dat ze nude kans krijgt om samen te wer-ken met componist Michiel Ceule-mans, die muziek componeerdebij een gedicht van HenriëtteRoland Holst, dat door Van denHout gezongen wordt.Danseres Raven Dekkers is van-daag opvallend aanwezig. Zij zalalle muzikale stukken opfleurenmet door haar zelf bedachtechoreografieën. De openings-ceremonie begint om 10.30 uur.

Handelden de exposities de eerstejaren onder meer over ex-gevange-nen, gijzelaars en Indische gevan-genen, het grote thema in Haarenis dit jaar Tuchthuis Hameln.In de Duitse tuchthuizen werdende ‘vijanden van het regiem’ on-dergebracht. Ging dat tot 1939vooral om ‘politieke gevangenen’,daarna kwamen er ook mensen te-recht van wie de nazi’s vondendat het ‘oorlogsmisdadigers’ wa-ren. Onder hen ook zeventig Ne-derlanders; vijentwintig ervan za-ten eerder in Haaren.De tuchthuizen waren in Duits-land lange tijd onbekend. „Ze wer-den eigenlijk doodgezwegen. Erligt pas sinds een paar jaar een ge-denkplaat die herinnert aan water gebeurd is”, weet Henk van Hel-vert van de Gedenkplaats.Wat ooit tuchthuis was, is nu een

luxe hotel. „Heel vreemd, ookvoor oud-gevangenen als Piet Mat-hijssen, om die plek terug te zien.Pijnlijk zelfs, als je al die luxeziet”, vinden medewerkers van deGedenkplaats. Enkele jaren gele-den maakte kleindochter Mare sa-men met Piet Mathijssen zijntocht uit de oorlogsjaren op-nieuw. Alle belangrijke plekkenbezocht het tweetal toen. Oók dedodenmars, die Piet Mathijssenvlak voor de bevrijding liep. Metde plek waar, tijdens die mars vanHameln naar Hecht, zijn bestevriend door een Duitse soldaatwerd doodgeschoten. Zelf kreegPiet Mathijssen de keuze: blijvenstaan en ook doodgeschoten wor-den, of doorlopen.Zijn verhaal is één van de acht ver-halen die tijdens de Hameln-expo-sitie worden belicht.

door Tom van der Meer

ENGELEN – In Engelen hebben gister-middag honderden mensen af-scheid genomen van Leo Sajet. Demeester van basisschool AntoniusAbt overleed vorige week vrijdag 1mei na een ziekbed van enkelemaanden.

Sajet was sinds kort met pen-sioen, maar wilde het lesgevenniet loslaten. Als invaller bleef hijvoor de klas staan, bij zijn Anto-nius Abt. Dat heeft hij gedaan tothij eind vorig jaar hoorde dat hijernstig ziek was. Toen de kinde-ren hoorden van Sajets ziekte kon

hij al rekenen op veel steun van-uit Antonius Abt. Er werd opschool veel over hem gesprokenen zijn leerlingen maakten knut-sels en mooie teksten, die bij hunmeester Leo thuis werden ge-bracht. Vorige week overleed hij,net 69 jaar geworden.Tijdens zijn werk op school, maarook in de kerk, heeft hij met veelEngelenaren te maken gehad. Hetverdriet om zijn dood was danook groot. Honderden mensenverzamelden zich gisteren rondhet middaguur langs de route vanhet kleine protestantse kerkjenaar de begraafplaats in het dorp.Halverwege de Graaf van

Solmsweg eerden kinderen vanAntonius Abt hun overledenmeester met een grote boog, waarde stoet onderdoor liep. De mees-ten hadden een bloem in dehand. Onder een eervolle stiltepasseerde de stoet de mensen. Demeesten sloten zich bij de menig-te aan, in een lange sliert, stap-voets naar de begraafplaats.

Kinderen van Antonius Abtmaakten een grote boog,met de naam van hunoverleden meester erop

Herdenkenvan WOIIin Haarengroeit

� Een originele gevangenencel in de Polizeigefängnis Haaren. Voor ex-gevan-genen een beklemmende ervaring. foto Marc Bolsius

�

BEL 088 013 99 13.

MIJNBRABANTSDAGBLADWORDTONSBRABANTSDAGBLADProfiteer als abonnee van onze aanbieding. Draag nu een nieuweabonnee aan en ontvang ieder33%KORTING op het abonnement.

� De expositie Nacht und Nebel over Tuchthuis Hameln, zoals die eerder tezien was in de kerk in Hameln. foto Henk van Helvert

Engelen eert overleden onderwijzerLeo Sajet (69) met grote erehaag