7/11/2017

1

Trauma en veerkracht Karine Boel en Lesly Cheyns

Voorstelling werking Minor Ndako

7/11/2017

2

Basishouding

� Verbindend :

belang van veilige hechting

netwerk

� Krachtgericht werken -> uitgaan vanuit krachten en talenten

� Participatie :

In het hulpverleningstraject

Samenleven in de leefgroep

� Waakzame zorg : aanwezigheid, zelfcontrole, samenwerking, volharding, transparantie

� Cultuursensitief

� Herstelgericht

Veerkracht

7/11/2017

3

Veerkracht versterken op verschillende terreinen

1. leefgroep

2. netwerk en context

3. school

4. vrije tijd en sport

5. therapie

1. Leefgroep

7/11/2017

4

� Warm en veilig klimaat aanbieden

� Relatieopbouw : aanwezig zijn en contact maken

Verbindend werken � Contact maken met de jongere door beroep te doen op dingen die voor hen vertrouwd zijn:

- Samen voeding uit het thuisland koken

- Samen luisteren naar muziek uit het thuisland

- Spelletjes uit het thuisland spelen (bv: knikkeren)

- Foto’s opzoeken

� Steeds zoeken naar mogelijkheden om te werken rond en met de relaties van de jongere:

- Aandacht hebben voor verjaardagen van familieleden en vrienden

- Aandacht hebben voor culturele/ religieuze feesten

- De jongere stimuleren om over familie, zijn land en cultuur te vertellen.

- Vragen naar de gevoelens van de jongere bij zijn situatie, rond zijn ouders, …

- Gemis bespreekbaar maken en een plaats geven

- Boosheid bespreekbaar maken en een plaats geven

7/11/2017

5

Krachtgericht werken

� Versterken van bestaande vaardigheden en aanleren van nieuwe vaardigheden

praktisch & psychosociaal

� Verlichten van taken

� Stressoren verminderen en beschermende factoren stimuleren

Omgaan met trauma in de leefgroep

� Als begeleider kennis hebben over trauma en de impact op de ontwikkeling van het kind om vanuit een trauma-bril het gedrag van het kind te kunnen observeren en begrijpen.

� Geef voorlichting over traumareacties.

� Rust/ adempauzes installeren

� Exploreren van coping mechanismen of aanleren van nieuwe coping strategieën.

� Jongere zijn beleving van de situatie in kaart brengen. Samen met de jongere verschillen in omgangsvormen, verwachtingen, gewoonten en waarden verkennen.

� In geval van agressie-incidenten is het belangrijk te de-escaleren door erkenning te geven én grenzen te stellen.

=> Werken met brieven, geweldloos verzet, voorspelbaar leefgroepklimaat, rust time-out..

�

7/11/2017

6

2. Netwerk en context

Familie aanwezig maken

� Jongere stimuleren om over zijn familie te praten

� Zelf contact opnemen met de familie

� Genogram opstellen

� Familietekening maken

� Foto’s bekijken

� Familiedoos samenstellen

� Telefoneren en skypen met familie

7/11/2017

7

Uitbreiden van netwerk

� Stimuleren van contacten met familie

� Stimuleren van contacten met landgenoten

� Stimuleren van het uitbouwen van een netwerk

⇒ Schoolcontacten, steungezin, scouts,…

� Actief zoeken naar hulpbronnen

Projecten Minor-Ndako:o Steunfiguren

o Pleegzorg

Voorbeelden

Relatiecirkel: Duplo’s :

◦

7/11/2017

8

3. School

Aandachtspunten

� Rekening houden met het schooltraject in het land van herkomst

� Informatie geven over Belgisch schoolsysteem

� Impact van concentratie en geheugenproblemen

� Aanpak van schoolverzuim

7/11/2017

9

4. Vrije tijd en sport

Inzetten op vrije tijd

� Afleiding

� Positieve ervaringen

� Identiteitsverbreding

� Sociale contacten

Projecten in Minor-Ndako:

oSport

oDe serre

7/11/2017

10

5. Therapie

Therapeutisch aanbod

� Individuele therapie

Psycho-educatie

Lichaamsgericht werken

Creatief werken

� Groepstherapie Stresscursus

Werken rond acculturatie

Creatieve workshops

Mindfulness

� Psychiatrisch consult

7/11/2017

11

Belang van psycho-educatie

Elke jongere heeft nood aan psycho- educatie

“Een normale reactie op een abnormale situatie”

-> erkennen van problemen

-> normaliseren van klachten

Methodieken

7/11/2017

12

Psycho-educatie: enkele voorbeeldenVeranderingen in lichaam , gedachten, gevoelens en gedrag

Psycho-educatieTraumaverwerking :

Het plaatsen van de jongere in een tijdfase kan geruststellend werken.

Je kan vertellen dat bepaald gedrag vaak voorkomt in bepaalde situaties.

7/11/2017

13

Psycho-educatieEmotionele wonde

Psycho-educatieWindow of tolerance

7/11/2017

14

Visualiseren

� Gesprek wordt vertraagd

� Taal wordt ondersteund

� Jongere kijkt naar het verhaal � observatorpositie

� Verwarrend verhaal wordt duidelijker

� Meer diepgang

� Specifieke interventies mogelijk

“Ik heb in de gevangenis gezeten voor 2 maanden. Nu ben ik nog in een

gevangenis. Ik ben altijd triestig en ik kan niet uit de muren van triestig. Ik heb

iemand groot nodig om mij te helpen, mijn familie.

Ik wil ook de kleine kinderen in de leefgroep helpen en een hand geven.”

7/11/2017

15

Metaforen en verhalen

� Het “niet gezegde” kan men uitdrukken

� Ambivalentie kan benoemd worden

� Reflectie kan vergroot worden

Mijn probleem is te groot , ik kan er niet over

7/11/2017

16

Taartmodel: levensdomeinen

� Belangrijke levensdomeinen in beeld

� Hoe groot is elk stuk?

� Wat is bespreekbaar en wat niet?

� Wat gaat goed en wat niet?

� De jongere is meer dan zijn problemen

� Werken rond identiteit

Levenslijn

� Levensverhaal en geschiedenis visualiseren

� Periode voor en na de vlucht met

elkaar verbinden => continuïteit

� In kaart brengen van moeilijke én positieve momenten

� Aandacht voor de vele veranderingen

die de jongere heeft doorgemaakt

7/11/2017

17

Levenslijn

De ‘wereldburger’

� Verbinding zoeken tussen waarden en normen van jongeren

in land van herkomst en hier

� Sterktes en krachten van jongere in moeilijke periode

in land van herkomst of tijdens vlucht belichten

� Identiteitsversterkend

7/11/2017

18

De ‘wereldburger’

Last but not least

� Verlies je niet in tools en methodieken.

� Nadruk op het opbouwen van de vertrouwensrelatie en het scheppen van een veilig leefklimaat.

� Geef erkenning voor de zwaarte van de situatie waarin de jongere zich bevindt.

7/11/2017

19

Uitwisseling