veehouderij

15ZATERDAG 15 AUGUSTUS 2015

Winkelprijs melk zakt amper René Luijmes

Prijsschommelingen raken melkvee-houders veel meer dan consumenten en zuivelverwerkers. De consument betaalde 5 procent minder. De boer kreeg echter ruim 30 procent minder.

Volgens het CBS daalde de melk-prijs voor de consument in juni met 5 procent, in vergelijking met een jaar eerder. De prijs van zuivelverwerkers zakte in dezelfde periode met 7,2 pro-cent. De melkprijs van de melkvee-houder daalde met 30,4 procent veel sterker.

Terwijl de boer 12 cent per liter minder krijgt, gaat die in de winkel maar met 4 cent naar beneden. Wel geldt dat behalve dalingen ook stij-gingen van de melkprijs gedempt in

het schap doordringen. ‘Je kunt je afvragen of de consu-

ment niet structureel te weinig voor zuivel betaalt’, zegt Mark Voorber-gen, consultant Zuivelmarkt en Stra-tegie. ‘Als je het collectieve geheugen zou kunnen wissen en de zuivelprij-zen met 20 procent zou verhogen, zou er geen haan naar kraaien. Helaas zorgt de concurrentie er dan waar-schijnlijk voor dat we binnen een paar maanden weer terug zijn bij de huidige prijzen.’

‘De uitdaging voor de melkvee-houder ligt in het financieel managen van die prijsschommelingen, waar-door de gevolgen voor zijn bedrijf zo klein mogelijk zijn’, zegt Voorbergen. ‘Daarvoor is het ook belangrijk dat zuivelproducenten marktinzichten, en dan met name de vooruitzichten,

delen met de melkveehouder, zodat die daar tijdig op kan inspelen.’

Klaas Johan Osinga van LTO Nederland wijst op het belang van toegevoegde waarde. ‘Hoe meer je kunt toevoegen aan jouw basispro-duct - het zelf verwerken, een identi-teit eraan geven, regio, weide, grutto, biologisch, omega-6 melk -, hoe ongevoeliger je wordt voor de grote prijsfluctuaties op de internationale markten.’

‘Kijk naar biologisch: dat is een duidelijke markt die redelijk is beschermd, omdat omschakelen

van gangbaar naar biologisch nu eenmaal twee jaar kost. De biologi-sche melkprijs is relatief stabiel ten opzichte van gangbaar. De boeren-kaasnotering is ook veel stabieler dan de kaasnotering in Hannover’, schetst Osinga.

Volgens Osinga zijn verwerkers met een gespreide afzet op verschil-lende markten en met diverse kwa-liteitsmerken minder gevoelig voor prijsschommelingen van de melk-prijs. ‘Babymelkpoeder en ingredi-ententoepassingen zijn relatief onge-voelig.’

‘Mogelijk kunnen melkveehou-ders ook gebruikmaken van een ter-mijnmarkt om op de schommelende melkprijzen in te spelen’, zegt Osin-ga. ‘Veel aardappeltelers leggen een deel van hun afzet zo vast.’

n risico managen

n Boer -12 cent, pak -4

n Waarde toevoegen

PieteR stokkeRmans

Een fabriek die krachtvoermengsels voor de rundveehouderij op maat gaat maken. Die bouwt Hoogland uit Ferwert op dit moment in Leeuwar-den. De fabriek moet klanten in Noord-Nederland bedienen.

De bouw van de nieuwe fabriek is onlangs gestart. ‘De heipalen zit-ten in de grond, verder nog niet’, vertelt Andries Sneep, verkoopleider Rundvee van Hoogland Ferwert. ‘Er zijn volop activiteiten. We hopen dit najaar de ombouw klaar te hebben. Vervolgens gaan we aan de slag met de inrichting. Omdat een dergelijke installatie geen alledaags werk is, hebben we geen deadline gesteld voor de inrichting.’

Wat Sneep betreft had de fabriek al klaar moeten zijn. ‘Nu maakt één persoon lange dagen met de shovel om al het voer op maat te maken. De vraag naar het mengsel is enorm gestegen. We hebben op dit moment ruim honderd klanten.’

Wensen veehouderHet bijzondere is dat een voer op

maat wordt samengesteld, op basis van het aanwezige ruwvoer en de

wensen van de veehouder. Vervol-gens wordt het gewenste voer samen-gesteld. Dit kan in een sleufsilo of in een gewone silo worden gedaan. ‘Zo is het met de voercomputer of de

voermengwagen te geven.’ Dit mengsel biedt tal van voor-

delen, stelt Sneep. ‘Het voer is al nauwkeurig gemengd. Wanneer we iets niet hoeven fijn te malen, doen

we dat niet. Hierdoor wordt het voer minder snel afgebroken in de pens, wat beter is voor de benutting. En bewerkingen kosten immers geld’, aldus de verkoopleider.

Hoogland investeert in krachtvoer

Terwijl wordt geladen, zijn op de achtergrond de contouren van de nieuwe fabriek te zien. Foto: Het Hoge Noorden

Meer nieuws: bezoek onze site

DOC naar 26 euroDe voorschotmelkprijs van DoC kaas voor juli bedraagt 26 euro per 100 kilo melk. Dat is een daling van 1 euro. De melkprijs geldt bij 4,41 procent vet en 3,47 procent eiwit. De vet- en eiwit-prijzen voor de maand juli bedragen respectievelijk 2,24 en 4,49 euro per kilo. Volgens DoC was de melkaanvoer in nederland afgelopen maanden fors hoger dan in dezelfde periode in 2014.

ZuivelnoteringenVol verstuivingsmelkpoeder en wei-poeder draaien deze week stationair op respectievelijk 187 en 53 euro. De overige zuivelnoteringen dalen, meldt ZuivelnL. Verse boter daalt 3 euro en komt op 266 euro. mager melkpoeder extra kwaliteit levert 1 euro in en noteert 165 euro, waar de veevoervariant even-veel daalt naar 146 euro. alle noteringen zijn per 100 kilo af fabriek, exclusief btw.

Wakker Dier teruggeflotenDe Reclame Code Commissie (RCC) vindt dat Wakker Dier in een radiospot over kaas van maaslander en old amsterdam onduidelijk is geweest. Volgens de RCC zou de consument door de formulering van de spot kunnen denken dat die kazen volledig uit stalmelk bestaan. ‘Dat is niet het geval en Wakker Dier heeft deze sug-gestie ook nooit willen wekken’, geeft de dierenwelzijnsorganisatie aan.

Misnoegen van staldakHet misnoegen dat melkveehouder johan van Rijthoven in Casteren op zijn staldak uit tegen DeLaval moet hij ver-wijderen. Verder moeten de partijen met elkaar om tafel. Dat is de uitspraak in het kort geding dat DeLaval tegen Van Rijthoven had aangespannen. De rech-ter legde daarnaast radiostilte op aan de drie betrokken partijen: DeLaval, de melkrobotdealer en Van Rijthoven. Begin september moeten de drie in gesprek om tot een oplossing te komen.

Noteringen boerenkaasDe noteringen voor boerenkaas zijn deze maand gelijk gebleven. De kiloprijs voor boerenkazen boven de 20 kilo blijft op 4,25 euro staan. in februari stond de kiloprijs nog op 4,80 euro. De kiloprijs voor boerenkaas van 12 kilo komt nu uit op 4,55 euro, die van 16 kilo op 4,40euro. De prijs van Leidse 30+ staat nu op 4,50 euro. Voor kruidenkaas wordt 4,35 euro per kilo uitgekeerd. De stemming is net als in juli ‘redelijk’, stelt de noterings-commissie.

Zucht. De melkprijs is extreem laag, zonder zicht op verbetering. De melkquotering is vrijwel direct vervangen door fosfaatquotering. Varkensboeren gaan ondertussen failliet, omdat ze de stront niet kwijt kunnen. We krijgen mestverwerking, grond-gebondenheid, weidegang, dierenwelzijn, grond-waterkwaliteit, biodiversiteit en carbonfootprint niet echt en op tijd geregeld. Het is telkens wachten op de overheid met haar botte bijl, of Wakker Dier met haar imagokillers. ik ben een rasoptimist, maar soms zakt de moed me in de schoenen.

maar wat moet je? De zon schijnt, het gras groeit en binnenkort openen we de eerste (enige echte) koeientuin in Groenlo. Bovendien starten we vol-gende maand voorzichtig met onze real-life-game ‘superboer’. spannend hoe dat gaat lopen.

Wat al goed op stoom komt, is ons project ‘Gezon-

de Partners’. twaalf veehouders en hun veeartsen hebben een deal gesloten voor het bereiken van concrete gezondheidsdoelen, inclusief resultaat-afhankelijke beloning. De eerste resultaten zijn er. als we toestemming krijgen, starten we binnenkort ons tweede experiment met de virtuele afrastering. De eerste stap naar automatisering van beweiding.

ook verkennen we nieuwe ideeën. Zoals ruwvoer telen in een ‘Plantlab’ met led-verlichting. kijken of het lukt om daar 15 kilo droge stof per vierkante meter per jaar te produceren (150 ton per hectare). met vier teeltlagen boven elkaar kun je dan op 0,5 hectare genoeg ruwvoer telen voor zestig koeien. mogelijk interessant voor de mestverwerking.

ook starten we samen met Grassa!, een praktijk-verkenning met grasraffinage. Door een deel van het gras te raffineren, kan de boer naar verwachting

de eiwitbenutting van eigen voer drastisch verbete-ren. Het eiwitconcentraat vervangt dan soja bij de hoog productieve koeien. De grap is dat de vezel die overblijft dankzij een hoge verteerbaarheid qua voederwaarde overeen lijkt te komen met normaal kuilgras. met minder voereiwit evenveel melkeiwit produceren. Da’s leuk voor de kringloopwijzer.

en tot slot kijken we naar de melk en melkver-werking zelf. Zijn er nieuwe wegen om in te spelen op de dominante voedseltrends van gezondheid en smaak? kunnen we zelfzuivelen een boost geven? meer waarde in plaats van meer volume tegen de laagste kostprijs. kansen zijn er altijd. je ziet ze pas als je ze zoekt. Plukken is vervolgens de kunst.

Carel de vriesManager Courage

Kansen plukken