koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web...

35
Kanjerlessen in groep 5 In de groepen 5 gaan we natuurlijk door met de kanjerlessen. Het doel van onze kanjerlessen is in het kort gezegd: Je leert op een goede manier met jezelf en de ander omgaan. Met behulp van verhalen komen verschillende thema’s dit jaar aan bod: Jezelf voorstellen Iets aardigs zeggen Gevoelens Nee durven zeggen Vragen stellen en antwoord geven Luisteren en samenwerken Vriendschap Kritiek geven en ontvangen Vertel niet altijd je mening Ben ik belangrijk Zwerver Peanut speelt de hoofdrol in de verhalen. Zijn naam heeft hij te danken, aan het feit, dat hij vaak de pineut is, van pinda’s houdt en zegt in Engeland geboren te zijn. Mister Peanut wil het graag goed doen, maar het gaat nogal eens mis. De verhalen worden voorgelezen aan de hand van een zgn. Knieboek, een boek met gekleurde illustraties.

Transcript of koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web...

Page 1: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Kanjerlessen in groep 5

In de groepen 5 gaan we natuurlijk door met de kanjerlessen. Het doel van onze kanjerlessen is in het kort gezegd:

Je leert op een goede manier met jezelf en de ander omgaan.

Met behulp van verhalen komen verschillende thema’s dit jaar aan bod:

Jezelf voorstellen Iets aardigs zeggen

Gevoelens Nee durven zeggen

Vragen stellen en antwoord geven Luisteren en samenwerken

Vriendschap Kritiek geven en ontvangen Vertel niet altijd je mening

Ben ik belangrijk

Zwerver Peanut speelt de hoofdrol in de verhalen. Zijn naam heeft hij te danken, aan het feit, dat hij vaak de pineut is, van pinda’s houdt en zegt in Engeland geboren te zijn. Mister Peanut wil het graag goed doen, maar het gaat nogal eens mis. De verhalen worden voorgelezen aan de hand van een zgn. Knieboek, een boek met gekleurde illustraties. Veel kinderen zijn namelijk gevoelig voor visuele prikkels en minder voor auditieve. Na het lezen van het verhaal volgen de oefeningen, de kanjerkringgesprekken e.d.. Om de oefeningen (rollenspelen) visueel te ondersteunen kunnen de leerlingen gebruik maken van de inmiddels bekende petjes, waarin iedere pet voor bepaald (on-) gewenst gedrag staat.

Page 2: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Om het beste uit de kanjers bij ons op school te halen, hanteren we als school de basisregels van de Kanjertraining:

1. We vertrouwen elkaar (witte petje)2. We helpen elkaar (witte petje)3. Je speelt niet de baas (zwarte petje)4. We lachen elkaar niet uit (rode petje)5. Je doet niet zielig (gele petje)

Per thema willen we u praktische voorbeelden geven over de toegepaste werkvormen in de klas. Zodra er een nieuw thema aan bod komt, kunt u de bijbehorende informatie lezen bij de ingang van uw groep. Dit ter informatie voor u en ook handig om thuis met uw kind terug te kunnen koppelen, immers de kanjertraining is een samenspel tussen school, ouders/opvoeders en kinderen. Mocht u desondanks nog vragen / opmerkingen hebben, dan bent u van harte welkom bij de leerkracht.

Page 3: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Max ontmoet de zwerver

In de eerste les ontmoet Max de zwerver. Het eerste verhaal is een inleidend verhaal en langer dan de andere verhalen. De zwerver, mister Peanut, blijkt anders dan anderen. Tijdens het voorlezen van het verhaal worden de kinderen vragen gesteld. De leerkracht vraagt kinderen naar hun mening. Het is belangrijk dat kinderen hun mening leren delen. De kinderen leren daardoor dat anderen anders denken en anders zijn. Kinderen leren daar respect voor te krijgen. Bovendien ontwikkelt de eigenheid van kinderen wanneer ze hun eigen mening mogen vertellen. De zwerver is anders. Iedereen is anders, ook ik. De kinderen kunnen rond dit thema een tekening maken bij de tekst:Ik ben............................................en daarom ben ik anders. Vb. Van teksten die kinderen verzinnen zijn:

Ik ben rustiger dan jongens en daarom ben ik anders. Ik ben anders, want ik zit op hockey en anderen niet,

daarom ben ik anders. Ik schrijf best veel letters verkeerd en daarom ben ik

anders. ............................. .............................

Page 4: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

In de gesprekken die gevoerd worden n.a.v. het eerste verhaal komt de volgende vuistregel duidelijk naar voren, die altijd geldt:

Kritiek geef je onder vier ogen.

Complimenten geef je in het openbaar.

Naast de genoemde werkvormen kunnen er nog vertrouwensoefeningen gedaan worden of situaties mbv de witte pet uitgespeeld worden. Bv. de situatie: De juf legt iets uit. Je snapt er niets van. “zo”, zegt de juf, “iedereen zal het nu wel begrepen hebben.” Op welke manier kan een kind reageren? Wat zou een goede manier kunnen zijn? Kinderen leren van elkaar en met elkaar!

We hopen dat uw kind de komende periode thuis enthousiast over de kanjerlessen kan vertellen. Mocht u desondanks nog vragen of opmerkingen hebben, dan bent u uiteraard welkom.

Page 5: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het tweede verhaal: Jezelf voorstellen

In het tweede kanjerverhaal neemt Max Mister Peanut mee naar een feestje. Mister Peanut heeft al heel kennis gemaakt met Oom en Tante. Op het feestje blijkt dat Mister Peanut nog heel veel moet leren. Hij geeft mensen wel een hand, maar kijkt daarbij niemand aan en zegt ook niets. Hoe zou dat anders kunnen?

De kinderen in de groep leren in dit thema zichzelf voor te stellen. Daarbij is het belangrijk dat:

Je iemand aankijkt Je iemand een hand schudt, niet te lang, niet te kort Je jezelf duidelijk voorstelt.

Dit kunnen de kinderen oefenen door bijv. de volgende oefening. Alle kinderen lopen door de klas. Als een kind iemand ontmoet, kijkt hij de leerling recht in de ogen en zegt: “Hallo, ik ben........”(en schudt daarbij elkaars hand, niet te lang). Daarna loopt het kind naar een volgend kind.

Page 6: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Ook kan besproken worden hoe je elkaar juist niet moet begroeten. De kinderen kunnen dit uitspelen in verschillende rollenspelen. De andere leerlingen kunnen hierop reageren. De petjes kunnen hierbij een hulpmiddel zijn.

Een ander onderwerp wat binnen dit thema aan de orde kan komen is de achtergrond van de groet, een geritualiseerd gebaar. Groetgewoontes zijn namelijk sterk cultuurgebonden en afhankelijk van de situaties en kunnen binnen een cultuur afhankelijk zijn van de sociale status van betrokken personen.

Naast het letterlijk oefenen in de groep, hebben de leerkrachten van uw groep de gewoonte om de kinderen aan het einde van de week een hand te geven bij het afscheid. De kinderen leren dan de juf aan te kijken, tijd te nemen om een hand te geven en elkaar bijv. “een goed weekend” te wensen. Een leuk praktijkvoorbeeld om mee aan te geven dat Kanjertraining verder gaat dan een lesje op zich.We hopen dat u samen met uw kind(-eren) ook thuis enthousiast aan de slag kunt met dit thema. En uiteraard bent u van harte welkom bij uw leerkracht om vragen te stellen.

Page 7: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word
Page 8: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het derde verhaal: Zeg eens iets aardigs

Wie wil dat nou niet, een complimentje ontvangen is toch altijd leuk? Mister Peanut laat in het derde verhaal zien, dat het zeggen van iets aardigs best verkeerd uit kan pakken. Max en Mister Peanut gaan samen op internet op zoek wat “tafelmanieren” zijn, want ze mogen bij oom en tante eten. Mister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , terwijl oom en tante de afwas doen, iets aardigs wil zeggen, weet hij niet zo goed wat. Tante laat servies kapot vallen en ja hoor.......Mister Peanut roept: “Wat een prachtige scherven! Wat laat je die met een mooie boog uit je handen vallen.”En dit is dan nog slechts één voorbeeld van onhandig gedrag van Mister Peanut. De kinderen worden zich er tijdens het voorlezen van het verhaal bewust van dat Mister Peanut niet met opzet zo onhandig doet. Mister Peanut moet net als de kinderen leren:

Wanneer je iets aardigs zegt Waar je iets aardigs over zegt Op welke manier je iets aardigs zegt.

Een heel belangrijk punt wat Mister Peanut aan het einde van het verhaal ook nog van Max leert, is dat je over verdriet, pech en ongeluk geen copliment kunt geven.

Uiteraard komt als werkvorm het uitspelen van verschillende situaties terug. Ook gaan de kinderen het verschil leren tussen “spel-situaties”en “niet-spel-situaties.” Binnen een spel kijk je waar je de ander dwars kunt zitten. Buiten een spelsituatie geldt simpelweg dat je de ander niet dwars mag zitten. Het volgende schema geldt dan:

Page 9: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Ik

Anderen

Ik

Anderen

Uiteindelijk is het uitspelen van bijvoorbeeld de volgende situaties in de klas heel erg leuk. Daarbij kan de hamvraag voor de kinderen zijn: Hoe doet de witte pet?

Je komt op visite en er zijn allemaal mensen die jij niet kent. Als je naar binnen stapt wordt je vragend aangekeken.

Je hebt ruzie met een klasgenoot. Na de les komt hij naar je toe en scheldt je uit voor van alles en nog wat. Hij zegt dan: “Waar blijf je nou?”

Wat iedere keer weer genieten is, is als de kinderen de klasgenootjes mogen vertellen waar ze zelf goed in zijn. De kinderen maken dan de volgende zin af: “Ik kan goed..............”. Dit is uiteraard een mooie oefening die u thuis ook kunt doen. En, coplimentjes geven? Besteedt u daar veel aandacht aan? Probeer het maar eens met uw zoon of dochter. Want: wie geniet er nou niet van een complimentje?

Page 10: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het vierde verhaal: Over je gevoel

Nu we alweer even op weg zijn met de kanjerlessen zijn de kinderen in de groep prima in staat om wat oefeningen uit de voorgaande lessen te herhalen. Wie durft?

Zichzelf voor te stellen voor de klas? Iets aardigs te zeggen tegen iemand die voor de klas

staat?Daarna gaan de kinderen raden met welk gevoel de juf of meester voor de klas zit. Je kunt blije gevoelens uitbeelden, maar ook juist hele verdrietige. Wie het durft mag voor de klas ook een gevoel uitbeelden. De klas raadt welk gevoel uitgebeeld wordt.N.a.v. het verhaal over gevoel en de eerste oefeningen kan een gesprek ontstaan. Wij kunnen niet weten hoe iemand zich werkelijk voelt en wat iemand werkelijk denkt. Misschien is er wel iemand die zich heel eenzaam voelt en denkt: Niemand begrijpt me. Of je bent ergens bang voor, je maakt je ergens zorgen over.

GA DAN MET IEMAND PRATEN DIE JE VERTROUWT.De kinderen kunnen een lijstje maken met namen van kinderen die zij vertrouwen.

Mister Peanut heeft het ook allemaal nog niet zo door. Mister Peanut snapt niet dat de mevrouw in het vierde verhaal verdrietig kan zijn zonder te huilen. En als hij mensen ontmoet

Page 11: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

die huilen, maar niet verdrietig zijn, snapt Mister Peanut er helemaal niets meer van.De kinderen leren in dit thema dus dat het best lastig kan zijn om te zien aan iemand zijn gezichtsuitdrukking hoe iemand zich werkelijk voelt.De kinderen leren elkaar te zeggen hoe zij zich voelen. Zij maken bijv. de zin af: Ik voel me.........., omdat...............

Uiteraard kan het bespreken van gevoelens thuis ook een prima onderwerp van gesprek zijn. Let er de komende weken eens extra op.

Nu we in de klas al zoveel geleerd hebben kunnen we dit thema afsluiten met een echte vertrouwensoefening. Wie durft zich in de klas op te laten tillen door klasgenootjes?

Page 12: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het vijfde verhaal: Nee durven zeggen

Mister Peanut gaat in het vijfde verhaal naar het postkantoor. Er is een hele lange rij. Mister Peanut moet wachten. In de rij staat een boze meneer met een zwart petje achter Mister Peanut. De man die voor Mister Peanut staat heeft een geel petje met een bang konijntje erop. Voor deze meneer staat een mevrouw met een rood petje met een aapje erop. Helemaal vooraan staat een meneer met een witte pet met een tijgerkop. Mister Peanut vindt dat er veel mensen met petjes in de rij staan en vraagt hen ernaar. De meneer met de gele pet raakt erdoor van slag en besluit het postkantoor te verlaten. De vrouw met de rode pet moet daar vreselijk om lachen. Als Mister Peanut de meneer met de zwarte pet om wat vraagt reageert deze heel boos en weer moet de vrouw met de rode pet vreselijk lachen. Dat maakt de meneer met de zwarte pet nog bozer. ......

Uw kind kan u vast vertellen hoe dit verhaal afloopt. Om de kinderen duidelijk te maken hoe iemand met een zwart petje zich gedraagt, geven de leerkrachten vaak het volgende beeld:Degene met het zwarte petje op is net als een motor. Geef je de motor benzine, dan blijft deze lopen. Geef je de motor geen benzine meer, dan zal hij stoppen met lopen. Zo werkt het ook met mensen die een zwart petje op hebben. Maak je een opmerking, dan heeft degene met het zwarte petje een reden om te reageren.

Page 13: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Soms is het verstandig om je mond maar te houden en degene met het zwarte petje op te negeren.

Dit oefenen we in de klas ook met behulp van de petjes. Een kind mag het zwarte petje opzetten en een ander kind gaan plagen. Dit kind heeft natuurlijk een wit petje op. Kanjergedrag is op dit moment: De pesterijen / nare opmerkingen negeren en gezellig met iemand anders gaan kletsen.Uiteraard wordt hier het oefenen met conflicten / irritaties geoefend. Wat kunnen voor kinderen irritaties zijn? Te denken valt aan: neuspeuteren, opzij duwen, in je gezicht hoesten, smakken, krassen in iemands schrift.Ook kan de maatjesaanpak aan de orde komen. Een voorbeeld van een maatjesaanpak is de volgende:Situatie: een klasgenoot doet vervelend tegen je.Je reageert door te zeggen: “Ik vind dit niet leuk. Wil je hiermee stoppen?”Je klasgenoot stopt met het vervelende gedrag of gaat door. In het laatste geval stap je uit het conflict weg en doet dat door iets te zeggen als: “Zoek het uit.”Maar wat nu?Wat nu 1: Je haalt je schouders op en denkt: die is niet wijzer, ik doe wat anders. Wat nu 2: Je wilt je schouders ophalen, maar je klasgenoot kan uitstekend sarren. Dan stap je naar je maatje. Je vertelt je maatje waar je last van hebt en je vraagt of je maatje je wilt helpen. Je bedenkt samen een goed kanjerplan.Als je ondanks je kanjerplan nog last hebt van het vervelende gedrag, stap je samen naar de juf of meester.

Page 14: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

U merkt het al, de kanjertraining is veel praten, voorbeelden geven, oefenen en zelf leren nadenken over mogelijke oplossingen. Thuis kan er natuurlijk ook nagedacht worden over kanjerplannen.

Het zesde verhaal: Vragen stellen en antwoord geven

Mister Peanut voelt zich alleen. Hij toont initiatief en stapt een tuin in om een praatje te maken. Maar daar gaat het helemaal fout. Hij heeft geleerd zichzelf voor te stellen. Dat doet hij niet. Hij heeft geleerd te letten op gevoelens. Dat doet hij niet. Hij zou kunnen zien dat de mevrouw in de tuin op haar hoede is. Mister Peanut heeft geleerd om complimenten te geven, maar dat doet hij ook niet.

Tja, zo schiet het natuurlijk niet op. Daarom leert Mister Peanut vandaag vragen te stellen over onderwerpen waar mensen mee bezig zijn.

De situaties van Mister Peanut kunnen uitgespeeld worden in kleine toneelstukjes.

Daarnaast kunnen de kinderen oefenen met vragen stellen door middel van het volgende spelletje: De leerkracht heeft op zelfklevende stickers een bekende naam geschreven. Deze wordt op de rug van de leerling geplakt. De leerlingen gaan in

Page 15: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

duo’s tegenover elkaar staan en mogen om beurten elkaar met gesloten vragen bestoken om erachter te komen wie zij zijn. Het doel hiervan is dat kinderen leren dat gesloten vragen nauwelijks informatie opleveren en zelfs (verkeerd) sturend kunnen zijn. Uiteraard kunnen we in gesprek met elkaar van elkaar leren welke vragen dan wel geschikt zijn om zoveel mogelijk informatie over de ander te weten te komen. Een afsluitende opdracht zou kunnen zijn dat iedereen voor zichzelf opschrijft in wiens huid hij/zij een dagje zou willen kruipen. De briefjes worden verzameld en opnieuw rond gedeeld. Om de beurt leest ieder een briefje voor en raadt van wie dit briefje is. Als hij/zij de persoon vindt interviewt hij/zij die kort: “Wat zou je doen in de huid van die persoon?”

Thuis kunt u er misschien ook eens opletten hoe gemakkelijk we in onze omgang met elkaar gesloten vragen stellen. Aan tafel een gesprekje voeren over school of over de bezigheden in het weekend zijn wellicht een leuke uitdaging voor u en uw kind(-eren) om zoveel mogelijk van elkaar te weten te komen.

Page 16: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word
Page 17: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het zevende verhaal: Luisteren en samenwerken

In dit verhaal laat Mister Peanut zien dat hij echt al wel wat kan met alle tips, die hij tot nu to heeft mogen ontvangen. Mister Peanut maakt praatjes met mensen, stelt vragen en het wordt zowaar gezellig. Dat geeft Mister Peanut een vrolijk gevoel. Om dat te vieren trakteert Mister Peanut zichzelf op een patatje. Maar ai, daar gaat het mis. Mister Peanut botst tegen een stratenveger aan, de patat vliegt op de grond en .......... Mister Peanut heeft geleerd dat hij belangstelling moet tonen, maar hij luistert als een papegaai. Hij herhaalt wat de stratenveger zegt, maar luistert niet naar de bedoeling. Iets wat voor u en de kinderen vast herkenbaar zal zijn:Thuis: “Ruim je kamer maar op.”

“Ja mam.”

Na een poosje: “Ruim je kamer op. Je hoort me toch wel?”

“Ja mam, ik moet mijn kamer opruimen.”

“Doe je het dan ook?”

“Ja mam, ik heb heus wel gehoord dat ik mijn kamer moet opruimen en dat ik het moet doen. Maar ik ga nu naar buiten. Doei!”

Page 18: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

We kunnen kinderen zich hier bewust van maken door hen te laten ervaren hoe het is als zij iets vertellen en niemand luistert. Tijdens de eerste ronde zitten twee leerlingen tegenover elkaar. De verteller spreekt over een bepaald thema. De leerling er tegenover laat op alle mogelijke manier blijken niet geïnteresseerd te zijn. Na twee minuten wordt er gestopt. Als leerkracht laat je nu zien wat een goede luisterhouding is. U laat de verteller merken wel geïnteresseerd te zijn. Vervolgens oefenen de twee leerlingen weer. De leerling die eerst niet luisterde, luistert nu goed. Uiteraard vraagt een dergelijke oefening om een goede nabespreking. Voor “witte”en “gele”petten is het zelfs heel lastig om níet te luisteren.

Uiteindelijk gaat het in dit verhaal met Mister Peanut helemaal mis. Mister Peanut vergeet te kijken wat iedereen doet. In zekere zin luistert hij dan slecht met zijn ogen.

Aan de hand van verschillende oefeningen laten we de kinderen ervaren dat je luistert met oren én met ogen. Je gebruikt eigenlijk je hele lijf.

Page 19: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Vast en zeker wel herkenbaar in thuissituaties. Soms ben je als ouder moe, of even druk met andere dingen. Luisteren wij op zo’n moment wel echt naar onze kinderen? Het is goed om ons daar bewust van te zijn.

Het achtste verhaal: Vriendschap

De vraag die in dit thema centraal staat is:Mag een vriend doen waar hij zin in heeft bij jou, omdat hij een vriend (vriendin) is?

Mister Peanut is zomaar met een vriendin naar het huis van Oom en Tante gegaan. Er klinkt harde muziek en overal liggen pinda’s op de grond. Oom en tante zijn niet blij als ze thuis komen en reageren boos. Mister Peanut snapt hier niets van. Hoe Mister Peanut het ook probeert, het lukt hem niet. Hij vertrekt. Oom en Tante horen niets meer van hem.

Om dit verhaal levend voor de kinderen te maken wordt hen gevraagd naar hun mening over de volgende situatie:Harry neemt een klasgenoot mee naar huis. Op de kamer van Harry springt de klasgenoot boven op het bed van Harry. Yes, het bed is een trampoline. De klasgenoot maakt op die manier veel herrie en heeft er lol in. Het bed van Harry staat op instorten. Harry durft er niets van te zeggen, want dan zal zijn klasgenoot boos worden. De moeder van Harry komt op de herrie af en zegt: “Wat krijgen we nu? Spring jij thuis ook op je bed. Dit bed gaat helemaal stuk. Wil je hiermee stoppen?”

Page 20: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

De klasgenoot van Harry kijkt boos. En zegt: “Ik ga naar huis. Het is hier niks aan.”Harry ziet zijn klasgenoot vertrekken. Harry is boos op zijn moeder. Ze had zich er niet mee moeten bemoeien. Nu wil zijn klasgenoot geen vriend meer zijn.

Page 21: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Kinderen mogen een positie in de klas innemen: Wat vind jij?Heeft Harry gelijk? Ga dan links staan.Heeft moeder gelijk? Ga dan rechts staan.Heeft de klasgenoot gelijk? Ga dan in het midden staan.De kinderen in de verschillende vakken mogen hun mening zeggen. Uiteraard is het hierbij belangrijk dat de kinderen ook goed naar elkaar luisteren. De leerkracht heeft hierin een belangrijke rol. Als leerkracht ga je niet preken maar probeer je met de kinderen van de oplossingen te bedenken wat de gevolgen kunnen zijn. Zo maak je de kinderen bewuster.

Vragen die naar aanleiding van de les besproken kunnen worden zijn bijvoorbeeld:

Ben jij weleens een vriend / vriendin kwijt geraakt? Heb jij je best gedaan om de vriendschap weer goed te

maken? Wie is jouw vriend / vriendin? Wat is er leuk aan jouw vriend / vriendin? Kan een vriend / vriendin ook vervelend doen?

Als kinderen aangeven geen vrienden te hebben is het goed een plan te bedenken: Hoe ontmoet je wel vrienden en vriendinnen?Zoals bij iedere kanjerles is het nu ook enorm belangrijk dat iedereen zich aan de kanjerafspraken houdt:

Page 22: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word
Page 23: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het negende verhaal: kritiek geven en ontvangen

Mister Peanut heeft Oom en Tante lang niet gezien. Oom en Tante waren ten slotte boos, omdat Mister Peanut zomaar in hun huis was geweest met een vriendin en hij had er een zooitje van gemaakt. Nu wordt er aangebeld Oom en Tante doen de deur open. Mister Peanut staat voor de deur om zijn excuses te maken. Hij praat duidelijk verstaanbaar en gedraagt zich netjes. Ook heeft vriendin Lobelia Mister Peanut duidelijk gemaakt dat zij wel voor inbreekster aangezien had kunnen worden..........

Tja soms beland je in situaties, die je helemaal niet wilt. En dat, omdat je gewoon vol vertrouwen mee loopt met een bekende / een vriend.

Waar in deze les vooral mee geoefend wordt is het geven van complimenten en tips. Als voorbeeld de volgende opdracht:

Geef elkaar drie complimentjes en geef daarna een tip:

1. Ik vind je lief2. Je kunt mooi schrijven3. Je hebt een mooie trui aan

Tip: Ik zou je nog leuker vinden als je minder voordringt.

Wat hierbij weer leuk is om te benoemen, is dat de kanjertraining doorwerkt in andere vakgebieden, in het hele wel en wee wat zich afspeelt op school. Na een boekbespreking of spreekbeurt mogen kinderen tops en tips geven.Een tip moet altijd vergezeld gaan van een top.

Page 24: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Wat kinderen zich daarbij moeten realiseren is:Positieve feedback is ondersteunend en bevestigend: “Dat heb je goed gedaan.”En het is te vergelijken met een compliment. Negatieve feedback is gericht op verandering. Het moet altijd respectvol worden gebracht. Kernwoorden daarbij zijn: gelijkwaardigheid, respect, vertrouwen, veiligheid en rust en tijd om de kritiek te bespreken.

Nu de kinderen al zo bekend zijn met de kanjertraining kan wellicht de oefening Pettenkwadrant gespeeld worden in de klas.

Een klasgenoot kan de andere kinderen vragen naar hun mening over hem / haar. De kinderen mogen dit kenbaar maken door een kaartje bij de petten te leggen. Heeft het klasgenootje volgens jou vaak een wit petje op, maar af en toe ook een zwart petje? Dan leg je jouw kaartje tussen het witte en het zwarte petje, maar natuurlijk dichterbij het witte petje. Op deze manier wordt heel zichtbaar hoe anderen over je denken. Kinderen kunnen naar hun mening gevraagd worden, waarom zij bepaalde keuzes hebben gemaakt. Uiteraard is het van grootste belang dat iedereen heel respectvol met elkaar omgaat. Zonder vertrouwen is het niet mogelijk een dergelijke opdracht in de klas uit te voeren. Uiteraard gaat de leerkracht hier heel zorgvuldig mee om.

Page 25: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het tiende verhaal: Vertel niet altijd je mening

Mister Peanut woont inmiddels op de sleepboot die van Oom is. Lobelia komt vaak langs om hem te helpen en heeft de boot een naam gegeven: De Doorzetter. Mister Peanut vindt dat een mooie naam. Dan wordt Mister Peanut uitgenodigd om mee te gaan met supporters die hij in een van de eerste verhalen heeft ontmoet. Mister Peanut vindt dat geweldig. Hij hoort nu ook ergens bij. In de supportersbus gaat het echter heel erg mis. De supporters maken herrie en willen de bus verbouwen. Mister Peanut denkt na. Wat moet hij nu? Hij heeft al eens zijn mening gezegd als de witte pet. Dat doe ik nu maar niet.....ik zet maar even mijn gele pet op. Het heeft geen zin om in deze bus mijn mening te zeggen. Klopt dat? Is Mister Peanut nu laf of is het juist slim om zijn mond dicht te houden?Vast en zeker kan deze situatie heel herkenbaar zijn voor kinderen. Als je je wel eens alleen voelt en je mag er ineens ook bij horen, kun je je heel gelukkig voelen. Totdat blijkt dat de groep waar je bij mag horen dingen doet, waar jij helemaal niet achter staat. Wat doe je dan? Wat is slim?Mister Peanut bedenkt inderdaad een kanjerplan en piept er tussenuit. Hij ontsnapt aan de supporters. Hij is weg gelopen bij deze nare mensen. Lobelia is heel trots op Mister Peanut, dat hij gewoon heeft durven doen en niet naar.

De situatie die Mister Peanut heeft beleefd kan in de klas heel goed uitgespeeld worden: Witte pet ontmoet een clubje vervelende kinderen. Hoe lost de witte pet dat op?

Page 26: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Kinderen kunnen elkaar hier tips in geven. Maar wat nou, als je na schooltijd een groepje vervelende kinderen tegen komt?De tips die de leerkracht kan geven zijn:Maak geen oogcontact met de groepsleden van een bedreigend groepje als je voorbij loopt. Dat is vragen om moeilijkheden. Loop desnoods even om. Houd je pas even in, zodat je meeloopt met andere mensen. Word je lastig gevallen: ren dan weg, ren een winkel in, ren naar mensen toe. Doe dan niet giechelig of lacherig, want dan sturen mensen je weg, omdat ze denken dat je de boel in de maling neemt.Hoe dan ook, ook uit bovenstaande blijkt dat de kanjertraining die we op school aanbieden zich niet beperkt tot de muren van het klaslokaal. De samenwerking met ouders is daarom van het grootste belang. Imiddels zult u prima doorhebben wat uw kind bedoelt met de verschillende petjes. U kunt uw kind nu ook vragen naar kanjerplannen en kanjeroplossingen.

Page 27: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Mocht u na deze les nog vragen of opmerkingen hebben, dan bent u van harte welkom bij de leerkracht van uw kind.

Page 28: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Het elfde verhaal: Ben je belangrijk?

Het gaat goed met Mister Peanut. Hij haalt zijn spullen niet meer uit containers en heeft zelfs een baantje. Maar hij houdt het voor gezien. Mister Peanut vertrekt naar Frankrijk om te helpen klussen op een boerderij. Niemand hoort meer van hem. Totdat Max hem op een dag in Amsterdam tegenkomt. Mister Peanut maakt een heel belangrijke opmerking. Hij weet nu dat hij heel belangrijk is. Dat heeft hij geleerd. Een mooi aanknopingspunt voor een klassengesprek. Iedereen is belangrijk en lijkt een bepaalde rol in het leven te vervullen. Je denkt soms misschien dat je onbelangrijk bent, omdat je niet ziet wat jouw belangrijke rol is. Maar we zijn allemaal stuk voor stuk heel belangrijk. De zwerver is belangrijk omdat hij de angst voor armoede en eenzaamheid symboliseert van veel mensen. Niemand wil zijn als de statusloze zwerver. Hij is voor velen de drijfveer om naar school te gaan. De leerkracht geeft aan dat zelfs de zwerver een belangrijk persoon blijkt te zijn. Ben jij ook een belangrijk persoon? En voor wie dan wel?De kinderen kunnen deze vragen beantwoorden door het op te schrijven.

Uiteindelijk is het na alle lessen tijd voor een echte diploma-uitreiking.

Page 29: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Want wat hebben de kinderen hard gewerkt en veel geleerd. ‘

Hier ben ik

Het is goed dat ik er ben

Er zijn mensen die van mij houden

Niet iedereen vindt mij aardig

Dat hoort zo

Ik luister wel naar kritiek

Ik zeg wat ik voel en wat ik denk

Doet iemand vervelend tegen mij?

Dan haal ik mijn schouders op

Doet iemand rot,

Dan doe ik niet mee.

Ik gedraag me als een kanjer

Page 30: koninginjulianaschool.netkoninginjulianaschool.net/.../Kanjerlessen_in_groep_5.docx  · Web viewMister Peanut gedraagt zich keurig. Als hij aan het einde van de avond , ... Word

Want ik ben een kanjer!We hopen dat we u als ouders meer hebben kunnen betrekken bij onze kanjertraining middels onze informatiebrieven. Mocht u tops, tips, vragen of andere opmerkingen hebben, dan bent u van harte welkom en kunt u bij uw leerkracht terecht.