juli 201948

3 Toekomstbestendig onderwijs 4 125 jaar De Hoeksteen Gendringen

5 Geef het stokje door: Annemijn van Loon 6 Van eenzame fietser naar tandem, naar bierfiets 9 Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 10 Bon Bini

14 Samen zijn wij OPD 16 KWS 150 jaar18 Prikbord

accentueel is een uitgave van de s t i c h t i n g a c c e n t s c h o l e n g r o e p

14

3

16

18

colofon:Accentueel verschijnt 3 maal per jaar in een oplage van 800 exemplaren (bestemd voor leden van het bestuur, de schoolteams, de ouderraden, mede zeggen-schaps raden en leden van Accent Plus).

redactie:Marco KönigBen Lammers (vormgeving)Harry PeterkampHennie van Schilt

redactieadres:AccentueelPostbus 2537120 AC Aaltene-mail: m.konig@accentscholengroep.nl

de accentscholen zijn:

gemeente AaltenCBS BarloDe HöveDe KlimopDe TriangelGroen van PrinstererschoolIKC De BosmarkIKC UnieknieuwHessen‘t Möllenveld‘t Warmelinck

gemeente Oost GelreDe Hoeksteen Groenlo

gemeente Oude IJsselstreekDe Hoeksteen GendringenBontebrugschoolDe MeeanderDe Knienenbult

gemeente WinterswijkJulianaschoolEmmaschoolKon.Wilhelminaschool De Bataaf

Zomereditie Accentueel 2019 De internbegeleiders hebben zich verdiept in de lerende school. Luc Greven kwam als gastspreker naar de internbegeleiders-tweedaagse en gaf informatie over de nieuwste inzichten. Greetje Wagenvoort beschrijft het proces in haar artikel “Van eenzame fietser naar bierfiets.”

Het proces van de totstandkoming van de schoolplannen van de scholen en het strategisch beleidsplan van Accent wordt in deze zomereditie van de Accentueel beschreven. Een mooi proces. We zien alvast uit naar de inhouden van de schoolplannen en het strategisch beleidsplan!

En dan is er aandacht voor de herziene meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. Informatie die we (wanneer nodig) gebruiken in de dagelijkse praktijk.

De KWS vierde het 150 jarig jubileum en de Hoeksteen in Gendringen vierde feest omdat de school 125 jaar geleden werd opgericht. In deze Accentueel vindt u een impressie van de feestelijkheden.

Dianne Rutgers vertelt over haar boeiende reis naar Curaçao en wat ze mee heeft genomen naar Accent. Bon Bini! Marco König nam afscheid van de Triangel en Ruud Kraaijvanger en Mieke Aalbers stellen zich voor in deze Accentueel. Daarnaast geven de gebruikelijke rubrieken weer veel informatie.

De redactie wens u alvast een mooie zomer.

Heel veel leesplezier gewenst!

www.accentscholengroep.nl

2

voorwoord Toekomstbestendig onderwijs

Accent geeft in het strategische beleid aan wat we gaan doen en de scholen geven in de schoolplannen aan hoe we dat gaan doen.

Het hiernaast staande model is gebruikt om de sterktes, de kansen, de ambities en de resultaten te bespreken met schoolteams, ouders, leerlingen en stakeholders.

In een volgende Accentueel volgt meer inhoudelijke informatie.

Oktober/november 2018 • herijking van de missie en uitgangspunten van Accent door de schooldirecteuren en het bestuur;

• verdieping in de wettelijke taak (toezichtskader onderwijsinspectie) om tot een werkbaar format voor een schoolplan te komen.

Januari/februari 2019 • de directeuren met de schoolteams, de leerlingen en een afvaardiging van de ouders in gesprek om informatie te genereren voor het schoolplan van de school en het strategisch beleid van Accent;

• het CvB in gesprek met externe partijen, zoals de wethouders, de rectoren van het Voortgezet Onderwijs en de bestuurders van de organisaties voor kinderopvang.

Maart/april 2019 • alle informatie verzamelen, constante factoren genereren en verdiepen;• strategische thema’s inzichtelijk maken;• schooldirecteuren en het bestuur aan de slag met de strategische thema’s/

bespreking met gemeenschappelijke medezeggenschapsraad en toezichthouder;

• presentatie van het proces en de strategische thema’s voor de medezeggenschapsraden van de scholen;

• opstellen concept schoolplannen en strategisch beleidsplan.

Mei/juni/juli • schoolplannen ter instemming naar de medezeggenschapsraden van de scholen;• strategisch beleidsplan ter instemming naar de gemeenschappelijke

medezeggenschapsraad en ter goedkeuring naar de toezichthouder.

Accent heeft gedurende het schooljaar 2018-2029 gewerkt aan de voorbereidingen van een nieuw toekomstbestendig strategisch beleidsplan en nieuwe schoolplannen voor de schooljaren 2019-2020 tot en met 2022-2023. Een voorbereidingsgroep bestaande uit een aantal schooldirecteuren en het College van Bestuur is in september 2018 gestart met het opstellen van een stappenplan. Voor het eerst werden het strategisch beleidsplan en de schoolplannen gelijktijdig opgesteld met als doel de verbinding te bevorderen en daarmee het toekomstbestendig onderwijs bij Accent helder in beeld te brengen.

3

STERKTES KANSEN

AMBITIES & RESULTATEN

Hoe staan we ervoor? Waar zijn we echt goed in als school? Wat werkt hier goed? Waar zijn we trots op?

Wat kunnen we daaruit afleiden over onze kwaliteiten?

Wat zouden we nog kunnen verbeteren?

Wat zouden we moeten ontwikkelen?

Wat is ons gewenste toekomstbeeld?Welke ambities hebben we daarvoor nodig gedurende de komende vier jaar?

Hoe gaan we deze ambities zichtbaar maken?

4 5

Geef het stokje door…

5

Je bent sinds een aantal jaren leerkracht. Wilde je altijd al leerkracht worden? Ik ben sinds januari 2017 werkzaam bij Accent. Hiervoor ben ik werkzaam geweest als verpleegkundige. Na de middelbare school moet je een keuze gaan maken voor wat betreft een studie. Ik was natuurlijk nog best jong en twijfelde enorm tussen studie PABO en verpleegkunde. Na veel wikken en wegen heb ik toen de keuze gemaakt om te starten met de studie verpleegkunde. Ondanks mijn twijfel gedurende deze studie, heb ik de studie toch afgerond. Toen ik eenmaal aan het werk was, werd de twijfel steeds groter. Ik heb een vriendin, die toen werkzaam was bij Accent, gevraagd of ik eens een dag mee mocht lopen om te ervaren wat het beroep van leerkracht inhoudt. Sinds die dag was ik verkocht. Ik heb gelijk uitgezocht welke mogelijkheden er waren om mezelf om te scholen tot leerkracht. Ik heb geen spijt van mijn studie verpleegkunde, maar ik durf met 100% zekerheid te zeggen dat ik 5 jaar geleden een goede keus heb gemaakt om te starten met de PABO.

Hoe ziet jouw gemiddelde werkweek voor Accent eruit? Op dit moment ben ik werkzaam op twee Accentscholen. Maandag en dinsdag sta ik voor groep 3/4 van CBS de Höve en op donderdag en vrijdag ben ik werkzaam in de instroomgroep op IKC de Bosmark. Naar alle waarschijnlijkheid behaal ik eind dit schooljaar mijn gymbevoegdheid. Hier heb ik mezelf de afgelopen twee jaar op de woensdagen voor ingezet.

Als startende leerkracht maak je ook deel uit van de Topklas. Wat is hiervan voor jou de meerwaarde? Als startende leerkracht zijn veel dingen nieuw. Je loopt met regelmaat tegen bepaalde zaken aan. Gelukkig is dit allemaal binnen je team te bespreken. Toch ervaar ik het als erg prettig om hier met startende leerkrachten in een klein groepje over te praten. Zo ervaar je dat je lang niet de enige bent die tegen bepaalde zaken aanloopt. Naast het feit dat je van je collega’s veel dingen ziet en hoort, is het ook fijn om bij de bijeenkomsten van de Topklas te vragen hoe zij bepaalde zaken aanpakken.

Wat kunnen “ervaren” collega’s leren van de nieuwe mensen in onze organisatie? En omgekeerd? Als je binnen een organisatie start, heb je een ‘frisse’ kijk op bepaalde zaken. Je stelt kritische vragen om de gang van zaken duidelijk te krijgen. Deze vragen zorgen er soms voor dat een bepaald handelen nogmaals kritisch bekeken wordt; ‘Waarom doen wij dit eigenlijk zo?’. Door in verschillende groepen en met verschillende collega’s werkzaam te zijn, heb ik veel geleerd.

Daarentegen is de kennis van ervaren leerkrachten enorm belangrijk. Ze hebben bepaalde situaties al vaker bij de hand gehad en weten uit hun ervaring wat hun handelen zal betekenen in de groep. Als een startende leerkracht kan je soms toch iets onzekerder zijn of je aanpak het gewenste resultaat zal hebben. Naar mijn mening is het daarom wenselijk om een gemengd team te hebben met ervaren en startende leerkrachten. Dit zorgt mijns inziens voor een goede mix om als team het beste bij elkaar naar boven te halen.

Wat doe je in je vrije tijd? Ik vind het erg gezellig om met mijn vriend, vriendinnen en familie leuke dingen te ondernemen. Dan denk ik aan dagjes uit, samen reizen, uit eten gaan of samen koken.

Waar mag je midden in de nacht voor worden wakker gemaakt? Dat is een lastige vraag, aangezien ik niet zo graag wakker gemaakt word als ik slaap. Als ik zou moeten kiezen dan mogen zij mij wakker maken voor een lekker stuk chocola.

Aan wie binnen Accent wil jij graag het stokje doorgeven? Ik geef het stokje door aan Lia Wiggers, intern begeleider van CBS de Höve en CBS ’t Warmelinck.

Op woensdag 29 mei heeft De Hoeksteen in

Gendringen haar 125 jarig bestaan gevierd. De opening vond plaats in de stijl van Ot en Sien waarbij het hele team in “oude stijl” gekleed ging. Naast een toneelstukje over vroeger door de kinderen van groep 5/6, korte toespraken van Hennie van Schilt en wethouder Kuster en een dans door het team is de feestdag van start gegaan. Op het plein allerlei sport- en spelactiviteiten en binnen een djembé workshop van Badou. Een afwisselende dag georganiseerd door het team, de oudervereniging en de activiteiten commissie. Een geweldige dag met prachtig weer en heel veel plezier!

Job van Essen

125 jaar De Hoeksteen GendringenIn deze rubriek geven

Accent-collega’s elkaar het stokje door met boeiende vragen die ze graag aan een andere Accent-collega willen stellen. Alleen de laatste vraag is altijd hetzelfde: aan wie stel jij in Accentueel jouw vragen?

De vorige keer gaf Dianne Rutgers boeiende antwoorden op de aan haar gestelde vragen! Nu is het haar beurt om vragen te stellen aan Annemijn van Loon. Annemijn is leerkracht van groep 3/4 van CBS De Höve en in de instroomgroep op IKC De Bosmark.

6 7

Mijn naam is Mieke Aalbers en ik ben opgegroeid in Aalten. In mijn sollicitatie-gesprek waren dit de eerste woorden van het antwoord dat ik gaf op de vraag: “Kun je jezelf voorstellen Mieke”? Vervolgens vertelde ik dat ik mijn basisschool periode op De Broekhof (nu ICK UnieK) heb gezeten. Grappig detail is dat mijn kleuter juf destijds, Mieke Hebbink, één van de leden van de benoemingsadviescommissie was tijdens mijn sollicitatiegesprek nu.

Jaren later komen we elkaar dus weer tegen, hoe toevallig is dat? Dit is inmiddels alweer ruim een half jaar geleden. Ik was eigenlijk helemaal niet op zoek naar een andere baan. Maar via via hoorde ik dat Accent-Scholengroep een beleidsmedewerker P&O zocht, waarbij nadrukkelijk werd gezegd dat Accent een hele prettige werkgever is. Ik werd nieuwsgierig en belde voor wat meer informatie. Dat was zo’n leuk telefoon-gesprek dat ik direct dezelfde avond nog mijn sollicitatiebrief heb verstuurd. Een week later zat ik tegenover de sollicitatie-commissie en per 1 december ben ik gestart met mijn werkzaamheden op het bestuurskantoor!

Zoals bij velen van jullie waarschijnlijk wel bekend is, gaat mijn collega Harry Nienhuis na de zomervakantie met pensioen. Momenteel werken we samen in de functie van beleidsmedewerker P&O en na de zomervakantie neem ik zijn taken in het geheel over. De afgelopen maanden heb ik mij voornamelijk beziggehouden met ontwikkelen en updaten van beleidstukken. Daarnaast neem ik stap voor stap de taken van Harry over, dat is een erg prettige manier van werken.Niet iedereen was verbaasd dat ik bij Accent ging werken. Na mijn studie bedrijfskunde, waarbij mijn afstudeerspecialisatie Personeel en Organisatie was, heb ik jarenlang in het commerciële bedrijfsleven gewerkt. In gesprekken met vrienden heb ik weleens laten vallen dat een andere branche zoals de zorg of het onderwijs mij ook wel aantrekt. Andere manier van werken, andere organisatiestructuur, andere cultuur, ander type mensen… ik was benieuwd of dat bij mij zou passen. Nu ik een half jaar werkzaam ben binnen Accent kan ik zeker beamen dat het anders is, maar zeker niet minder leuk! Ik ga met enorm veel plezier naar mijn werk.

Van eenzame fietser naar tandem,naar bierfiets

Op woensdag 3 april 2019 startte de 2-daagse voor de IB-ers van Accent. Het is altijd een feestje om

weer een keer met alle IB-ers voor 2 dagen bij elkaar te zijn. Om met elkaar een onderwerp wat verder uit te diepen, hierover van gedachten te wisselen en ideeën op tafel te leggen. Te kletsen met elkaar over ervaringen, diepte- en hoogtepunten te delen. We zien elkaar normaal gesproken ook wel op de verschillende scholen, maar meestal is het dan op afspraak, kort en strak ingepland, want we hebben nog zoveel in de agenda staan. We weten uit ervaring dat er vaak van alles tussendoor komt en we de tijd hard nodig hebben om alles te managen. Soms zijn we net een 1000-dingen-doekje. Hoe fijn is het dan om een keer ruimer de tijd te hebben om van en met elkaar te leren.

En dat is nu net waar we ons deze twee dagen in hebben verdiept. Luc Greven heeft ons meegenomen in zijn visie op de functie van de intern begeleider en hoe dat er in de toekomst uit zou kunnen zien. Luc Greven zegt: “Niet alles op de schouders van de intern begeleider”. We lijken nu vaak een spin in het web. Alle draden komen bij de intern begeleider en als er een draad dreigt te breken probeert de intern begeleider de draad zo snel mogelijk weer te repareren. Maar wat zouden we dan wel graag willen? De conclusie was: Graag meer preventief werken en er voor zorgen dat er minder leerlingen in de leerlingenzorg komen. Het beste instrument dat we als IB-ers daarvoor hebben is de leerkracht met zijn/haar kwaliteiten. We zouden als school veel meer een lerende gemeenschap moeten gaan vormen met een dusdanige cultuur dat we open staan voor coaching en willen leren van elkaar. Leren is een sociaal proces binnen de school én binnen Accent in zijn geheel.

We hebben diverse manieren besproken waarop bovenstaande gerealiseerd zou kunnen worden. Van (collectieve) leergesprekken tot co-teaching en professioneel aanspreken. Kort

samengevat zouden we een rijke leeromgeving willen creeëren voor leerkrachten en ruimte/tijd maken om hiervan te kunnen profiteren.

De 2e dag waren ook de directeuren aanwezig en hebben we ons verdiept in de gouden driehoek: Visie, ruimte en leren. De visie van de school is leidend en het is van belang dat het team de visie ontwikkelt. Het team is de moeder van de visie. Vervolgens is de directeur de hoeder van de visie en de intern begeleider de voeder die zorgt dat de visie wordt uitgevoerd m.b.v. een rijke leeromgeving en met ruimte om te leren. De vraag die we ons moeten stellen is welke leerstrategie er binnen onze scholen heerst. Stimuleert de strategie het leren of is het bonken op tekorten met checklisten of met leren buiten de deur?

De directeur en de intern begeleider kunnen dit samen, als tandem bewerkstelligen. Samen verantwoordelijk voor de ontwikkeling van de school. Hoe is dan de taakverdeling? In een lerende school is er een gedeeld leiderschap waar op basis van competentie de positie wordt bepaald. Wisselend aan het stuur. Geen taakverdeling op basis van functie maar van eenzame fietser naar tandem, naar bierfiets. We hebben zoveel kwaliteiten in de organisatie!

MiekeAalbers

Even voorstellen:

Afscheid van een schoolAls we afscheid nemen van een school doen we elkaar een beetje geweld(ig) aan. Na jaren van bouwen en leren ontstaat een band. Want je leert elkaar kennen. Samen val je en samen sta je op. Dat is zo mooi aan teamwork. Zeker als je het er ook over hebt met elkaar. Gelukkig is dat het geval bij De Triangel.

Via deze weg wil ik iedereen bij De Triangel bedanken, maar ook alle collega’s binnen Accent van wie ik een groet kreeg (al was die alleen in gedachten).Heel veel plezier bij De Triangel Ruud!

Marco König

Ervaring in mijn vakgebied heb ik genoeg, maar met werken in het onderwijs helemaal niet. Natuurlijk de basis van je werk is hetzelfde, maar heel veel zaken gaan ook wel heel anders. Ik heb altijd gewerkt in organisaties waarbij het aantal werknemers tussen de 40 en 60 lag. Dan is 360 werk-nemers toch wel een heel ander verhaal. Mijn rol is ook heel anders, meer een adviserende rol naar de directeuren en het CvB. Natuurlijk ben ik er voor alle werk-nemers, maar het personeelsbeleid wordt in de dagelijkse praktijk uitgevoerd door de directeur. Dit is een hele andere manier van werken, maar dat maakt deze nieuwe functie voor mij ook weer extra uitdagend. En dan heb je natuurlijk nog die dikke CAO-PO waarin al zoveel is vastgelegd, dat was ik ook zeker niet gewend.

Genoeg over het werk, graag vertel ik nog iets over de dingen die mij bezighouden buiten Accent. Samen met mijn vriend woon ik samen in Aalten. We hebben drie prachtige dochters waar ik graag mijn vrije tijd aan besteed. Iedereen in ons gezin is dol op de Waddeneilanden. Daar zijn we zeker 1x per jaar te vinden en als het lukt, het liefst nog vaker. Verder zijn we graag buiten in onze tuin bezig. We hebben een klein moestuintje dat verzorgd moet worden en er lopen gezellig een paar kippen rond. Wat sport betreft ben ik gek op volleybal. Ik heb een paar jaar niet gespeeld, maar 2 jaar geleden ben ik weer gestart in een ‘ervaren dames’ team met competitie spelen. Dit was Mieke Aalbers in vogelvlucht. Ik ben van plan alle scholen te bezoeken op termijn, wie weet zien we elkaar dan en kunnen we kennis maken!

STAP 1In kaart brengen signalen

STAP 4Wegen:5 vragen(vermoeden) geweld of kinder-mishandeling

STAP 5Beslissen:I: Melden bij Veilig ThuisII: én hulp verlenen

STAP 3Gesprekmet ouders / verzorgers van kind

STAP 2Overleggenmet een (deskundige) collega en/of evt. (anoniem) Veilig Thuis

Beslissing 1:Melden bij Veilig Thuis?

Beslissing 2:Is hulpverlening (ook) mogelijk?

“Wanneer een kind je in vertrouwen iets vertelt over de thuissituatie, moet ik het toch voor mezelf houden anders beschaam ik zijn of haar vertrouwen”.

98

Meldcode huiselijk gewelden kindermishandeling 2019

Heel veel leerkrachten worstelen met deze vraag. Dit “vertellen” van kinderen noemen we “disclosure”.

Het is belangrijk om je te realiseren dat je dan als leerkracht juist wèl moet handelen. Op dat moment moet je namelijk starten met de stappen van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Bedenk daarbij dat het belangrijk is om aan kinderen uit te leggen dat je nooit geheimhouding kunt beloven. Je kunt wel beloven dat je niets zult doen zonder te vertellen wat er gaat gebeuren en met wie je gaat praten.

In het najaar van 2018 ontvingen de directeuren en intern begeleiders in de AccentAcademie een tiental medewerkers van Veilig Thuis en de Raad voor de Kinderbescherming. Gesproken werd over het gebruik van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Op 1 januari 2019 werd de wet meldcode aangescherpt met een voor iedere beroepsgroep (op maat geschreven) afwegingskader. Daarom in deze Accentueel nog een keer aandacht voor het onderwerp. Wat betekent het voor jou als medewerker van Accentscholengroep?

De wet meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht een organisatie, bij een vermoeden van kindermishandeling of huiselijk geweld, te werken volgens de stappen van de meldcode. Werken met de meldcode betekent echter niet dat je ook moet melden. Wel dat je de stappen van de meldcode doorloopt.

Als je zorgen hebt over kindermishande-ling of huiselijk geweld is het belangrijk dat je daarmee niet zelf blijft rondlopen “totdat je het zeker weet”. Wel moet je zo concreet mogelijk opschrijven wat je hebt waargenomen (niet wat je denkt, maar wat je ziet).

Wat je ziet of wat je opvalt bespreek je met een collega en internbegeleider. Je moet vooral moeite doen om het met de ouders en, wanneer mogelijk, met het kind zelf te bespreken. Maar er kunnen redenen zijn om je zorgen niet met de ouders te bespreken. Bijvoorbeeld als je je zorgen maakt om je eigen veiligheid of die van het kind of andere gezinsleden. Bij twijfel of als je niet goed weet hoe je dat gesprek aan kunt gaan vraag je eerst advies bij een aandachtsfunctionaris (orthopedagoog Accent), een medewerker van het OndersteuningsTeam of bij Veilig Thuis.

Anoniem? Als je voor advies belt, meld je wel je eigen naam, maar hoef je de naam van degene om wie het gaat niet te noemen. Je vraagt immers alleen advies. Bij een melding (waarmee je dus aan Veilig Thuis vraagt om contact op te nemen met de ouders) noem je wel de namen. Als leerkracht moet je wel in overleg samen met je internbegeleider het gesprek aangaan. Je hebt echter als professional geen handelingsverantwoordelijkheid. Dit betekent dat je bij een vermoeden wel stap 1 t/m 3 van de meldcode moet doorlopen. Voer in stap 3 het gesprek nooit alleen maar vraag of je intern begeleider aansluit. Mocht het tot een daadwerkelijke melding komen dan wordt

deze melding (in overleg met de leerkracht en internbegeleider) gedaan door de directeur van de school.

De meldcode bestaat uit 5 stappen

Je bent verplicht om de meldcode te gebruiken, maar je bent niet verplicht om alle stappen altijd te doorlopen! Soms word je vermoeden in de eerste stappen van de meldcode weggenomen, dan sluit je de meldcode eerder af. Zorg wel dat je beschrijft dat je de meldcode hebt gebruikt en wat je afwegingen zijn geweest. In het dossier van het kind leg je objectief de signalen vast en beschrijf je wat je met die signalen hebt gedaan. Ook de reacties van de leerling en de ouders, de afweging en de gemaakte afspraken leg je vast. Hoe je dit zorgvuldig kunt doen is voor elke beroepsgroep vastgelegd in het afwegingskader (zie de website van Accent onder het kopje Ouders/meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling).

Het is goed om gezamenlijke afspraken te hebben. Dat is nodig om op een plek waar veel mensen

zijn – zoals in een school – te organiseren. Afspraken en protocollen geven richtlijnen, duidelijkheid en “iets” om op terug te vallen. Hier zal niemand iets op aan te merken hebben. Afspraken, protocollen en richtlijnen zijn ook nodig om bijvoorbeeld tot een bepaalde kwaliteitsstandaard te komen. Als we op een school afspreken om met het directe instructiemodel te werken, dan doen we dat allemaal. Kiezen we op een school voor een methode, dan werkt iedereen daarmee. Niets bijzonders. Maar wat als de methode niet helemaal voldoet? Een methode kan leer- en werkstof bevatten die niet bijdraagt aan het doel. Soms hebben we de neiging om de methode zwijgzaam te blijven volgen (maar steeds vaker vragen we ons af of de voorgestelde werkwijze in de methode wel bijdraagt aan de bedoeling). De bedoeling? Ja, de bedoeling. Daarin zit verborgen waarom we ons werk doen. Daarin staat beschreven wat onze opdracht is in het

onderwijs en in onze scholen. Uit de bedoeling komen principes voort. Principes die de basis zijn voor onze keuzes (de principes van Accent geven al een stevige basis).

In zijn boek “Anders Vasthouden” geeft Wouter Hart handvatten om meer te gaan werken vanuit de werkelijke opgave (Hart noemt dit “De bedoeling”). Zijn redenen zijn klip en klaar: volgens Hart schuilt er een gevaar in wanneer “acties en standaarden belangrijker worden dan het realiseren van het eigenlijke doel.” (Hart, 2017) Een interessant uitgangspunt. Want hoe vaak vragen we ons in onze organisaties af of alles dat wij doen bijdraagt aan de werkelijke opgave, aan de bedoeling? Terwijl alles dat we doen zou moeten bijdragen aan de bedoeling.Nadat we ons bezig hebben gehouden met de werkelijke opgave geeft Hart nog 8 sleutels die helpen om vanuit principes te handelen in onze scholen. Als de werkelijke opgave helder is, is een ander houvast (sleutel 2) nodig. Mensen zouden volgens Hart namelijk meer vanuit principes moeten handelen in plaats vanuit standaarden. Waarbij standaarden natuurlijk helpen om kwaliteit te waarborgen, maar waarbij “de mens altijd in staat moet zijn om te beoordelen of het volgen van de standaard bijdraagt aan de bedoeling”.

De derde sleutel noemt Hart van abstracte leerling1 tot die ene mens. In de regel zijn wij in het onderwijs tamelijk sterk gericht op die individuele leerling. Dat is gelukkig een traditie die we hebben. Al schuilt er een gevaar dat we plannen ontwikkelingen voor een school of een groep die niet werken voor individuele kinderen.De vierde sleutel gaat er om leerkrachten2

het oplossend vermogen te geven om ook te kúnnen handelen vanuit de bedoeling. Denk bijvoorbeeld aan bij- en nascholing om te groeien in expertise, maar ook aan eigenaarschap. Ofwel de professionele ruimte om de juiste keuzes maken.

Er is helaas te weinig ruimte om alle 9 sleutels te bespreken. Er is nog wel ruimte om twee denkrichtingen te beschrijven. Eén denkrichting is vanuit de bedoeling, de ander andersom. Waarbij Hart aanmoedigt om vooral vanuit de bedoeling te werken en te denken. Niet andersom. Zo blijven we dichter bij ons harten (en bij die van onze kinderen). Dit boek is een aanrader voor eenieder die vanuit bezieling werkt en leeft.

Meer lezen?Hart, W. (2017). Anders vasthouden. Amsterdam: Vakmedianet Management B.V.

BoekbesprekingAnders Vasthouden9 sleutels voor het werken vanuit de bedoeling

1 Hart gebruikt de term “klant” i.p.v. “leerling”.2 Hart gebruikt de term “medewerkers”.

onderwijs en in onze scholen. Uit de bedoeling komen principes voort. Principes die de basis zijn voor onze keuzes (de principes van Accent geven al een stevige basis).

In zijn boek “Anders Vasthouden” geeft Wouter Hart handvatten om meer te gaan werken vanuit de (Hart noemt dit “De bedoeling”). Zijn redenen zijn klip en klaar: volgens Hart schuilt er een gevaar in wanneer “acties en standaarden belangrijker worden dan het realiseren van het eigenlijke doel.” (Hart, 2017) Een interessant uitgangspunt. Want hoe vaak vragen we ons in onze organisaties af of alles dat wij doen bijdraagt aan de werkelijke opgave, aan de bedoeling? Terwijl alles dat we doen zou moeten bijdragen aan de bedoeling.Nadat we ons bezig hebben gehouden

Met bovenstaande woorden ben ik van harte welkom geheten op Curaçao. Het avontuur van leren van en met elkaar kan beginnen. Graag wil ik op onderzoek uit. Mijn onder-zoekende houding komt ook daar goed van pas en daar wil ik jullie als lezers in meenemen. En hoe kan ik dat beter doen dan door de stappen van het onderzoekend leren te volgen.

Stap 1 Introductie/nieuwsgierigheidWaarom deze buitenlandse werkervaringsstage?

Al heel lang leefde bij mij de wens om een tijd naar het buitenland te gaan. Om daar te wonen en te werken. Tijdens mijn opleiding werd die mogelijkheid nog niet geboden maar de wens bleef er wel. Door verschillende omstandigheden werd die wens in februari 2017 versterkt. Nu was de tijd er rijp voor. Tijd voor avontuur! Niet wachten tot mijn 67e maar nu!

Stap 2 VerkennenWat zijn de mogelijkheden?

Via gesprekken op Iselinge heb ik verkend wat de mogelijkheden zijn voor het werken in het buitenland. Al gauw viel mijn keuze op Curaçao. Wat een uitdaging om daar te werken in een zorgteam, op de LOFO (Leraren Opleiding Funderend Onderwijs, hier basisonderwijs) waar ik geholpen heb met het opzetten van ‘opleiden in de school’ en op een privéschool waar ik ondersteuning heb geboden bij het rekenonderwijs. Ook verschillende andere scholen bezoeken was mijn wens. Dit allemaal op vrijwillige basis.Na een gesprek met Accent kon ik drie dagen door blijven werken voor Accent op mijn flexplek (9000 km verderop; hoe ideaal is de digitale wereld) De rest van de week nam ik onbetaald verlof. Na ander half jaar van voorbereiding ben ik op 21 oktober 2018 vertrokken.

Stap 3 Onderzoek opzetten

Wat wil ik onderzoeken?1 . Persoonlijke ontwikkeling; kan ik het

drie maanden alleen redden? Wat levert het mij op?

2. Onderwijsinhoudelijk; hoe kunnen we leren van en met elkaar?

3 . Bezinning; waar sta ik nu in mijn leven? Wat zijn mijn kernwaarden?

Stap 4 Onderzoek uitvoerenHoe heb ik het onderzoek uitgevoerd?

1. Wonen in een studentenhuis met weinig comfort. Zelf alle contacten leggen en stageplaatsen regelen.

2. • Werken op het VO in een zorgteam: gesprekken voeren met studenten, hen helpen met plannen en de concentratie vergroten, het opzetten van handelingsplannen en het coachen van collega’s.

• Klein College (Privéschool PO): het belang benadrukken van het spreken van dezelfde taal op rekengebied, rekenbegrippen en dit onder-steunen d.m.v. ‘met sprongen vooruit’

• Bezoek aan diverse scholen voor funderend onderwijs en speciaal onderwijs.

• LOFO; opzetten ‘opleiden in de school’

• Mijn werk voor Accent voortzetten

3. Tijdens de avonden hierover nadenken en voor mezelf verwoorden.

10 11

Stap 5 Conclusies1. Persoonlijke ontwikkeling; kan ik

het drie maanden alleen redden? Wat levert het mij op?

Vaardigheden die ik heb geleerd die nodig zijn voor de toekomst:

• Samenwerken

• Probleemoplossend vermogen

• CT-geletterdheid

• Creativiteit

• Kritisch denken

• Communiceren

• Sociale en culturele vaardigheden

• Loslaten

• Zelfvertrouwen

2. Onderwijsinhoudelijk; hoe kunnen we leren van en met elkaar?

• VO: Het is belangrijk voor de leerlingen om een luisterend oor te hebben. Iemand te hebben bij wie je je verhaal kwijt kunt. Veiligheid bieden.

• PO: Door veel wisseling van leerkrachten door mobiliteit is er geen voortgang en wordt er niet één rekentaal gesproken.

• Ik heb ervaren hoe nieuwkomers zich kunnen voelen als ze plotseling in een anderstalige omgeving worden geplaatst.

• Ik heb mooie voorbeelden gezien vanuit het Speciaal Onderwijs. D.m.v. kleuren geven leerlingen aan wat ze nodig hebben op het gebied van gedrag. Een mooi stukje eigenaarschap.

• Ik zag hoe belangrijk zorgvuldige processen zijn.

• Ik merkte nog sterker hoe fijn ik het vind om in Nederland te mogen werken vanuit een relatie met de leerlingen.Datzelfde gold op het gebied van zelfgestuurd leren.

3. Bezinning; waar sta ik nu in mijn leven? Wat zijn mijn kernwaarden?

• V ertrouwen

• Openheid

• I dentiteit

• Veiligheid( jezelf kunnen en mogen zijn)

• Ontwikkeling en ontplooiing

• Samenwerken

• Enthousiasme

Stap 6 PresenterenDat doe ik nu via de Accentueel!

Stap 7 Verbreden/verdiepen• Geleerde vaardigheden toepassen in

mijn werkzaamheden hier.

• Hoe kunnen we hier ook leerlingen zelf laten aangeven waar ze behoefte aan hebben op het gebied van gedrag?

• Mentortraining geven op Curaçao op een later tijdstip.

• Leerlingen meerdere talen aanleren. Welke leeftijd zou daarvoor geschikt zijn?

Ik ben dankbaar dat ik dit avontuur heb mogen en kunnen aangaan! Het heeft mij gevormd en het heeft mij de kans geboden om vanuit een ander perspectief naar mijn leven en het onderwijs te kijken.

Dianne Rutgers

11

Prikbord

Beste collega’s van Accent

Vanaf 1 mei ben ik benoemd als directeur aan de Triangel. Ik stel me graag even aan u voor. Ik ben Ruud Kraaijvanger, 54 jaar, getrouwd met Jolanda en wij wonen in Halle-Heide. Onze dochters Danique (26) en Joyce (24) wonen reeds op zichzelf.

Sinds 1993 ben ik als leidinggevende werkzaam in het onderwijs. Ruim 12 jaar in de beroepsbegeleidende en beroeps opleidende sector en sinds 2006 in het primair onderwijs. Gestart als interim directeur van een basisschool te Duiven en sinds 2007 als directeur van een grote basisschool te Zevenaar. Het afgelopen 1 ½ jaar heb ik daarnaast ook interim werkzaamheden verricht op een basisschool te Babberich. Daar lag een onderwijskundige en een bestuurlijke opdracht die ik afgelopen januari afgerond heb.

Ondanks dat ik het prima naar mijn zin heb gehad bij stichting LiemersNovum was ik op zoek naar een nieuwe school met nieuwe uitdagingen, een nieuwe stichting, een nieuwe omgeving. Ik ben dan ook blij dat ik die bij De Triangel en Accentscholengroep heb mogen vinden.Inmiddels al kennis mogen maken met alle kinderen, leerkrachten en ouders maar ook met alle directeuren en de collega’s van het bestuursbureau. Prachtige gesprekken gevoerd met mensen die gepassioneerd gaan voor goed onderwijs. Het voelt heel goed om daar onderdeel van te mogen zijn.Mijn visie op goed onderwijs is ‘werken vanuit de bedoeling: het kind centraal’. Misschien klinkt het wat cliché, maar alles wat ik samen met het team doe op school is gericht op wat passend is voor de kinderen. Ik kan erg genieten van samen een klus klaren, samen gaan voor kwalitatief goed opbrengstgericht onderwijs, samen de lastigste opdrachten omdenken in kansen en mogelijk-heden. Op dit moment ben ik vooral bezig een goed beeld te vormen van De Triangel: Hoe gaat het met onze leerlingen? Hoe geven we les? Wat is onze visie? Hoe werken we samen met ouder(s)/verzorger(s) en externe partijen? Waar zijn we goed in? Wat zijn onze ontwikkelpunten?Ik kijk er naar uit om ook de andere scholen een keer te bezoeken en alle andere collega’s van Accent te ontmoeten!Voor nu wens ik iedereen een mooie zomervakantie toe.

Met vriendelijke groet, Ruud Kraaijvanger

AccentPlus in Dinxperlo en De Heurne

Vijftig AccentPlussers verzamelden zich op 14 februari omstreeks tien uur in het kerkelijk centrum van de Dorpskerk in Dinxperlo voor een gezellige en leerzame

ontmoeting. Na de koffie met gebak kreeg Theo Rutgers het woord over zijn vrijwilligerswerk bij Veilig Verkeer Nederland. Hij zag kans om ons een heel eind bij te praten over de nieuwste ontwikkelingen in het verkeer. Ook werden ons de nodige situaties getoond waarvan we mochten laten horen wat we er (niet) van wisten.Toen de techniek het even af liet weten, mochten we van Theo “even iets voor onszelf doen”. Dat is een bekend geluid voor onderwijsmensen en dus werd van die gelegenheid ruimschoots gebruik gemaakt. Deze dagen zijn immers ook bedoeld om elkaar te ontmoeten. De tijd die overbleef tot de lunch was niet voldoende om alles wat nog gezegd en getoond moest worden aan de orde te laten komen. We bewaren dus nog een deel van Theo’s verhaal tot een volgende keer.

Na de lunch vertrokken we naar De Heurne voor een bezoek aan het familiebedrijf Westerveld & Nederlof in De Heurne.Samen met Weneko Kunststoffen behoort dit bedrijf tot een van de grootste producenten van houten kozijnen, kunststof kozijnen en gevelelementen in Nederland.In vier groepen werden we rondgeleid door dit interessante bedrijf. We kwamen onder de indruk van de machines, de productie en alles wat daarvoor gepland moet worden.Aan het eind van de rondleiding werd tijdens het drinken van koffie of thee gebruik gemaakt van de gelegenheid om vragen te stellen.We danken de familie Nederlof voor de gastvrijheid en voor het enthousiasme waarmee ze hun bedrijf aan ons hebben getoond.

Jan E.G. Baars

1312

Het schoolteam van de KWS Dalton gecert if iceerd.

Data-analyses doorde leerkrachten.

Met woorden een verschil maken, dat is wat

kan als redactielid van de Accentueel. En als

de woorden hun betekenis hebben verloren of

als de kracht is afgenomen, kunnen ze

opnieuw gelezen worden in Accentueel. Want

daarin staan de woorden vast. De redactie

zoekt naar woord (en beeld) om collega’s te

voorzien van goede verslagen, kennis,

inspiratie en plezier.

Als het bij je past om verschil te maken voor

collega’s én je kunt daar woorden aan geven,

meld je dan aan als redactielid van

Accentueel. De investering is gemiddeld 30

minuten per week (maar het plezier is

gegarandeerd 10.080 minuten per week).

Redactielid gezochtRedactielid gezochtRedactielid gezocht

14 15

Zoë is een meisje van 5 jaar. Ze kan zich maar moeilijk concentreren in de klas. In de klas blijkt ook dat ze

moeite heeft om taken te plannen en nieuwe dingen te leren. De ouders schrikken hier toch wel van als ze een eerste gesprek met de leerkracht hebben. Want hun dochter was altijd wel een enthousiast ondernemende peuter. De leerkracht stelt voor om het toch eens in een volgend Zorgteam met de ortho-pedagoog te bespreken. Want inmiddels heeft de intern begeleider al veel in kaart

gebracht en valt wel op dat Zoë vergeleken met klasgenootjes toch een opvallend vertraagde ontwikkeling laat zien (hoewel ze echt vaak geholpen wordt door de onderwijsassistente of haar leerkracht). Zoë gaat ondertussen nog steeds met plezier naar school, maar ze praat minder en vertelt nog veel minder in de kring. Ook haar motoriek valt op en Zoë loopt letterlijk steeds vaker even weg. Ze moet vaak plassen of begint niet met haar werkje of de opdracht.In het gesprek met de ouders wordt

Samen zijn wij de OPDAls OPD hebben we de afgelopen jaren een steeds grotere rol binnen de AccentScholengroep gekregen. Als er op school vragen zijn over de ontwikkeling van een kind kan er een beroep op “onze” dienst gedaan worden. Maar hoe werkt de OPD nu eigenlijk? In 2008 zijn we immers maar zo gestart vanuit een gedeelde passie om te kijken naar wat kinderen kunnen en niet naar wat ze niet kunnen. We (kinderfysiotherapeuten, logopedisten en orthopedagogen) “bemoeien” ons ook nadrukkelijk met elkaar. Zo komt het voor dat een heel angstig kind bij de fysio terecht komt en ook een beetje “durftraining” gaat volgen. Samen kijken naar kinderen vanuit de vragen die gesteld worden door ouders en leerkrachten. Een voorbeeld uit de praktijk is misschien wel heel verhelderend.

GASTRUBRIEK

duidelijk dat er best een hoop “hobbels” genomen zijn in het jonge leventje van Zoë. De orthopedagoog (Manuela of Anne-Karine) stelt voor om eens breed te kijken hoe zij zich nu op alle terreinen heeft ontwikkeld. In het geval van Zoë doen de logopedistes (Jolène of Lotte) onderzoek naar haar spraak- en taalontwikkeling, de kinderfysiotherapeut (Danny) doet een onderzoek naar de ontwikkeling van haar motoriek, de psychodiagnostisch mede-werker (Nathalie) neemt een capaciteiten-onderzoek af. De orthopedagoog coördineert, observeert en overlegt tenslotte met alle betrokkenen voordat het definitieve advies richting ouders en school wordt gegeven. De orthopedagogen zijn daarbij eind-verantwoordelijk voor het onderzoeks-traject binnen de OPD.

De resultaten maken duidelijk dat Zoë weliswaar een wat vertraagde ontwik ke-ling laat zien (“ze loopt wat achter”), maar vooral dat ze inmiddels heel onzeker wordt als ze een opdracht moet uitvoeren. Na overleg met ouders, leerkracht en internbegeleider wordt het plan bedacht om Zoë in een ganzenbordachtige spelvorm allerlei opdrachtjes (levels) te

laten doen. In de opdrachten komen allerlei kleine doelen terug die zich richten op de spraak en motoriek. Zoë krijgt ook durfopdrachten gericht op het verkrijgen van autonomie. De school draagt zelf de eindverantwoordelijkheid voor de onder-steuning en begeleiding in de school. De creatieve aanpak slaat heel goed aan. Zoë gaat hiermee enthousiast samen met een onderwijsassistent aan de slag, waardoor het zelfvertrouwen in haar eigen handelen toeneemt. Zoë heeft inmiddels al veel levels gehaald.

Een mooi voorbeeld van hoe de OPD een leerkracht in de praktijk kan ondersteunen, startend bij adequaat signaleren en handelen van de leerkracht. In de praktijk wordt bij de uitvoering ook vaak samengewerkt met externe partners (praktijken voor fysiotherapie, logopedie, gezins- en kindercoaches of instellingen binnen de jeugd-GGZ).

Als OPD werken we dus interdisciplinair. We denken samen vraaggestuurd na over wat een kind nodig heeft, maar onze basis is wel de diagnostiek! En dat start bij de leerkracht in de groep.

Ons is gevraagd om een stukje op papier te zetten voor de Accentueel, met als onderwerp:

werken op een andere Accentschool. Nu wil het toeval dat we vorig schooljaar beide vrijwillige mobiliteit hebben aangevraagd.

Laten we onszelf eerst maar eens voorstellen. Wij zijn Marleen Brunsvelden Sanne Jentink. We hebben allebei met veel plezier op een buurtschapsschool gewerkt. Marleen in Barlo en Sanne op ’t Mölleveld. Om verschillende redenen waren we toe aan een nieuwe uitdaging, daarom is het fijn dat je gebruik kunt maken van de mobiliteitsregeling van Accent. Al in januari/ februari hebben we bij onze directeur aangegeven dat we van deze mobiliteit gebruik willen maken. Je hebt

dan nog geen idee waar je terecht gaat komen en ondanks dat je aan een nieuwe uitdaging toe bent, geef je iets dat heel vertrouwd is op. Dat is spannend en best een grote stap.

Wat vooral spannend is, is dat je zelf weinig inbreng hebt in de werkplek waar je terecht komt. Eigenlijk zou het mooi zijn dat je een soort sollicitatieronde hebt en kunt kiezen uit verschillende scholen. Zo krijg je inzicht in de plekken die beschikbaar zijn. Dan begint het wachten… totdat we een telefoontje kregen van het kantoor en op gesprek mochten komen bij een andere school. We zijn dit schooljaar allebei begonnen als leerkrachten op de Groen van Prinsterers-chool in Aalten. Van de buurtschap naar het dorp; een grote verandering. Niet alleen de plek van de school is

anders, maar ook het aantal leerlingen, de methodes waaruit gewerkt wordt en de grote van het team. Het is nogal wat om opeens 35 namen van collega’s te moeten onthouden in plaats van 4 of 5. We kijken beide met een positief gevoel terug op deze verandering. Dat komt ook omdat we heel fijn zijn ontvangen op de Groen.

Wij willen onszelf blijven ontwikkelen als leerkracht en deze mobiliteit is daar een mooie manier voor. Je gaat met een frisse blik de nieuwe school in. Door gesprekken met nieuwe collega’s leer je weer op een andere manier naar onderwijs te kijken. Ook kunnen wij de ervaringen die we hebben van het werken op een buurt-schapsschool, waar ze met unitonderwijs werken, weer meenemen naar de Groen. Ze leren we van en met elkaar!

Werkenop een andereAccentschool

1716

KWS150 jaarDit jaar is het 150 jaar geleden dat De

School met den Bijbel in Winterswijk werd opgericht (1869). Het eerste

schoolgebouw stond op de plaats waar momenteel Villa Mondriaan gevestigd is. Toepasselijk, omdat Piet Mondriaan sr. eind 19e eeuw directeur was van de school en zijn zoon Piet ook enkele jaren op school heeft doorgebracht. Begin 20e eeuw werd de school voor het eerst Wilhelminaschool genoemd, toen in 1906 de destijds nieuwe school werd gebouwd. In een recenter verleden werd in 1981 de Koningin Wilhelminaschool op de huidige locatie gerealiseerd.

Op zaterdag 18 mei jl. vond de reünie plaats in theater De Storm te Winterswijk. Veel oud-leerlingen en oud-leerkrachten ontmoetten elkaar, onder het genot van een hapje en een drankje. Een groot aantal van hen bracht deze middag ook nog een bezoekje aan de school, om herinne ringen op te halen en ook werd Villa Mondriaan bezocht om ‘het Mondriaan schilderij’ te bekijken dat in de vorige Wilhelminaschool hing.

Vijf dagen later was het weer feest, nu voor de kinderen van de school. Theatergroep ‘Spring’ nam deze dag de regie over en samen met alle kinderen van de school werd de voorstelling ‘Mowgli’ (van het Junglebook) ingestudeerd. Deze werd ’s middags in zalencentrum De Harmonie opgevoerd voor een ‘volle bak’ met ouders, grootouders en andere belangstellenden. Naderhand werd deze creatieve en feestelijk dag afgesloten met een hapje en drankje voor iedereen.

Door de inzet van vele ouders was het mogelijk om dit jubileum op deze wijze te organiseren, grote dank daarvoor! We kunnen terugkijken op prachtige jubileum-evenementen voor jong en oud, met een waardevolle mix van de tijden van weleer en het hedendaagse onderwijs!

André Grevers

Reünie in theater De Storm

1918

Prikbord

18 19

PrikbordPrikbordPrikbord

1420

SchoolpleinBontebrugschoolOp 4 juni is het schoolplein 14 van De Bontebrug officieel geopend. Omdat de school dicht bij de nieuwe hoog-spanningslijn staat en TenneT partner is van de Johan Cruijff Foundation heeft de school dit gratis aangeboden gekregen. Een werkgroep van kinderen heeft zelf de ontwerpen uitgekozen. Plein 14 is een mooie aanvulling op de ruimte rondom de school en past uitstekend het Jenaplan onderwijs. We zien dat Plein 14 kinderen op een andere manier motiveert om te gaan bewegen. Samen op nieuwe ideeën komen en creatiefuitvoeren.