Johari-venster - sequi.besequi.be/web/images/stories/files/Johari_venster.pdf · The Johari Window...

4
Johari Window Mathieu Van Rentergem p. 1 / 4 Johari-venster Het Johari-venster, vaak ook aangeduid met "Johari Window" (JW) is een model gecreëerd door Jo seph Luft en Har ry I ngham in 1955, terwijl zij groepsdynamica onderzochten. De JW-methode helpt ons beter te begrijpen hoe wij informatie geven en ontvangen. Het JW kan helpen om het zelfbewustzijn tussen individuen en teams te illustreren en te verbeteren. Het kan ook worden gebruikt om de groepsdynamiek binnen een bedrijfscontext te veranderen. De vier kwadranten Het Johari Venster model wordt soms genoemd: een „onthulling/terugkoppelingmodel van zelfbewustzijn“, en: een „informatieverwerkingshulpmiddel“. Eigenlijk geeft het informatie weer: gevoel, ervaring, zienswijzen, houdingen, vaardigheden, bedoelingen, motivatie, enz. binnen of over een persoon met betrekking tot hun groep, vanuit vier perspectieven: Bekend aan jezelf Onbekend aan jezelf Bekend aan anderen Arena : open, publieke ruimte Blinde vlek Onbekend aan anderen Façade : verborgen gebied Onbekende gebied 1. Arena of Functionele Zelf. Wat bekend is bij de persoon over zichzelf en wat ook bekend is bij anderen. Voorbeelden: uw naam, de kleur van uw haar, het feit dat u een hond bezit. Hoe toon je jezelf aan anderen/de buitenwereld ? Deze communicatie is een combinatie van wat je zegt, hoe je het zegt en wat je doet. Als je je veilig voelt, laat je meer zien. Men kan en zou de grootte van dit gebied moeten verhogen door Exposure (Blootstelling) en Feedback Solicitation (Verzoek om Terugkoppeling) te verhogen. (Diagram 2) De open ruimte is aan beiden bekend, hier kan over gecommuniceerd worden : de arena wordt ook de speelruimte genoemd. 2. Blinde Vlek. Wat de persoon niet weet over zichzelf maar wat anderen wel weten. Voorbeelden: je eigen manieren (vaak een bepaald stopwoord gebruiken), de gevoelens van andere personen over jou (als je een slechte adem hebt). De blinde vlek bestrijkt het gedrag dat je vertoont, maar waarvan je je (bijna) niet bewust bent : Welke signalen zend je uit ? Dit kan een niet-bedoeld effect op de boodschap hebben. Om het terrein van jouw blinde vlek te ontdekken, heb je feedback van anderen nodig. Openstaan voor feedback en zich kwetsbaar durven opstellen is onvermijdelijk als je wilt groeien / ontwikkelen. 3. Façade of Privé-ruimte. Wat de persoon over zichzelf weet maar anderen niet weten. Het geheime, verborgen gebied houden mensen bewust verborgen voor anderen. Het gaat over uw gedachten, gevoelens, waarden en normen. Zoals: je geheimen, waar je op hoopt, wensen, waarvan je houdt en waarvan je niet houdt. De privé-ruimte manifesteert zich sterk door lichaamstaal : de binnenkant beinvloedt de buitenkant. De privé-ruimte kan de functionele ruimte ondersteunen of afbreken 4. Onbekende of het Onbewuste. Wat onbekend is bij de persoon over zichzelf en ook onbekend is bij anderen. Deze informatie heeft een onbekend potentieel om de rest van het JW te beïnvloeden. Het onbekende zelf is zowel voor jezelf als anderen onbekend, en daarmee geen onderwerp van communicatie.

Transcript of Johari-venster - sequi.besequi.be/web/images/stories/files/Johari_venster.pdf · The Johari Window...

Page 1: Johari-venster - sequi.besequi.be/web/images/stories/files/Johari_venster.pdf · The Johari Window was invented by Joseph Luft and Harrington Ingham in the 1950s as a model for mapping

Johari Window Mathieu Van Rentergem p. 1 / 4

Johari-venster Het Johari-venster, vaak ook aangeduid met "Johari Window" (JW) is een model gecreëerd door Joseph Luft en Harry Ingham in 1955, terwijl zij groepsdynamica onderzochten. De JW-methode helpt ons beter te begrijpen hoe wij informatie geven en ontvangen. Het JW kan helpen om het zelfbewustzijn tussen individuen en teams te illustreren en te verbeteren. Het kan ook worden gebruikt om de groepsdynamiek binnen een bedrijfscontext te veranderen.

De vier kwadranten Het Johari Venster model wordt soms genoemd: een „onthulling/terugkoppelingmodel van zelfbewustzijn“, en: een „informatieverwerkingshulpmiddel“. Eigenlijk geeft het informatie weer: gevoel, ervaring, zienswijzen, houdingen, vaardigheden, bedoelingen, motivatie, enz. binnen of over een persoon met betrekking tot hun groep, vanuit vier perspectieven:

Bekend aan jezelf Onbekend aan jezelf Bekend aan anderen Arena : open, publieke ruimte Blinde vlek Onbekend aan anderen Façade : verborgen gebied Onbekende gebied

1. Arena of Functionele Zelf. Wat bekend is bij de persoon over zichzelf en wat ook bekend is bij anderen. Voorbeelden: uw naam, de kleur van uw haar, het feit dat u een hond bezit. Hoe toon je jezelf aan anderen/de buitenwereld ? Deze communicatie is een combinatie van wat je zegt, hoe je het zegt en wat je doet. Als je je veilig voelt, laat je meer zien. Men kan en zou de grootte van dit gebied moeten verhogen door Exposure (Blootstelling) en Feedback Solicitation (Verzoek om Terugkoppeling) te verhogen. (Diagram 2) De open ruimte is aan beiden bekend, hier kan over gecommuniceerd worden : de arena wordt ook de speelruimte genoemd.

2. Blinde Vlek. Wat de persoon niet weet over zichzelf maar wat anderen wel weten. Voorbeelden: je eigen manieren (vaak een bepaald stopwoord gebruiken), de gevoelens van andere personen over jou (als je een slechte adem hebt). De blinde vlek bestrijkt het gedrag dat je vertoont, maar waarvan je je (bijna) niet bewust bent : Welke signalen zend je uit ? Dit kan een niet-bedoeld effect op de boodschap hebben. Om het terrein van jouw blinde vlek te ontdekken, heb je feedback van anderen nodig. Openstaan voor feedback en zich kwetsbaar durven opstellen is onvermijdelijk als je wilt groeien / ontwikkelen.

3. Façade of Privé-ruimte. Wat de persoon over zichzelf weet maar anderen niet weten. Het geheime, verborgen gebied houden mensen bewust verborgen voor anderen. Het gaat over uw gedachten, gevoelens, waarden en normen. Zoals: je geheimen, waar je op hoopt, wensen, waarvan je houdt en waarvan je niet houdt. De privé-ruimte manifesteert zich sterk door lichaamstaal : de binnenkant beinvloedt de buitenkant. De privé-ruimte kan de functionele ruimte ondersteunen of afbreken

4. Onbekende of het Onbewuste. Wat onbekend is bij de persoon over zichzelf en ook onbekend is bij anderen. Deze informatie heeft een onbekend potentieel om de rest van het JW te beïnvloeden. Het onbekende zelf is zowel voor jezelf als anderen onbekend, en daarmee geen onderwerp van communicatie.

Page 2: Johari-venster - sequi.besequi.be/web/images/stories/files/Johari_venster.pdf · The Johari Window was invented by Joseph Luft and Harrington Ingham in the 1950s as a model for mapping

Johari Window Mathieu Van Rentergem p. 2 / 4

Gebruik van het Johari-venster Het Johari-venster geeft zicht op waarover je communiceert en hoe je je aan anderen presenteert. In het begin van een communicatieproces, wanneer u iemand ontmoet, is de grootte van het Arena kwadrant niet zo groot, aangezien er weinig tijd en kans is geweest om informatie te ruilen.

In het algemeen is het in een vertrouwde relatie goed om de open ruimte zo groot mogelijk te maken. De algemene vuistregel is dat u zou moeten proberen om de Arena uit te breiden zodat deze het dominante venster kan worden. Door met openheid en eerlijkheid in interactie te treden en uzelf kenbaar te maken, zal de andere partij zich wellicht ook openstellen. Dergelijke transparantie nastreven kan op twee manieren:

• door feedback te vragen van anderen vergroot de open ruimte en verkleint de blinde vlek. Je leert wat je nog niet wist, maar anderen wel van je weten.

• door open te communiceren verkleint het verborgen gebied ten voordele van de open ruimte. Door feedback te geven en dingen van jezelf te vertellen, leren anderen je beter kennen en wordt de publieke ruimte groter.

Je hoeft echter niet alles blindelings te communiceren. Het kan handig zijn om bepaalde zaken (nog) niet te communiceren, bijvoorbeeld als het gaat om

• vertrouwelijke informatie, waarbij je niet zeker bent of de ander dit voor zich kan houden,

• zaken waarvan je inschat dat de ander niet (goed) overweg mee kan, of • als het de ander niet aangaat, bijv. het vrijgeven van seksuele geaardheid of geloof

tijdens een sollicitatiegesprek. Effectieve feedback geven (en vragen) is dus onderworpen aan specifieke spelregels.

Toepassingen Vandaag de dag is het Johari raamwerk vooral relevant wegens de moderne nadruk op zachte vaardigheden, gedrag, empathie, samenwerking, intergroepsontwikkeling en interpersoonlijke ontwikkeling. Het JW werd een veel gebruikt model om zelfbewustzijn te begrijpen en te trainen, voor persoonlijke ontwikkeling, om communicaties te verbeteren, en interpersoonlijke verhoudingen, groepsdynamiek, teamontwikkeling en inter-groepsverhoudingen

Page 3: Johari-venster - sequi.besequi.be/web/images/stories/files/Johari_venster.pdf · The Johari Window was invented by Joseph Luft and Harrington Ingham in the 1950s as a model for mapping

Johari Window Mathieu Van Rentergem p. 3 / 4

Het JW wordt over het algemeen gebruikt voor het onderwijzen en overwegen en beheren van een inzicht in:

• Hoe individuen met zich en met anderen communiceren. • Hoe de individuen zichzelf presenteren aan zichzelf en aan anderen . • Hoe individuen hun plaats in de wereld waarnemen.

Literatuur over dit onderwerp verwijst vaak naar het enkelvoud ("zelf"). Maar door het woord "zelf" te veranderen in "team", staat het model ook een dynamische team-benadering toe. Met wat inspanning is Johari ook geschikt voor veelvoudig gebruik:

• Coaching om gesprekken rond "acties versus waargenomen motivaties" te vergemakkelijken.

• Als Organisatie Ontwikkeling hulpmiddel om de politieke en culturele kwesties te visualiseren die wel of niet synchroon kunnen zijn binnen een bedrijf.

• Als managementhulpmiddel om de dynamiek in een team aan te tonen. • Als een zelfontplooiingshulpmiddel dat helpt om zijn eigen "gedrag versus reactie" te

overwegen.

PROCES : Stappen in het JW

Er bestaan vragenlijsten die de plaats van een individu en/of team in relatie tot elkaar kunnen definiëren.

Als je een verborgen agenda hebt, enkel gaat voor eigen belang, niets wilt geven, enkel wilt halen maak je kwadrant 3 heel groot en dus wordt kwadrant 1 erg klein. Je krijgt geen vertrouwen.

Hoe kleiner je kwadrant 1 houdt: des te minder overtuigend ben je, des te minder vertrouwen heb je:

• Je houdt veel gedachten en gevoelens voor jezelf; • Je ego is erg groot, je gaat voor eigen belang; • Je bent niet transparant, niet open; • Je doelen / drijfveren zijn niet duidelijk; • Je hebt weinig zicht op hoe anderen je waarnemen, op hoe je overkomt; • Anderen kunnen je gedrag niet kunnen plaatsen.

Hoe groter kwadrant 1 des te kleiner kwadrant 2 én 3: • Je bent transparant in je motieven en drijfveren; • Je bent duidelijk over je gevoelens en gedachten; • Je kunt je kwetsbaar opstellen; • Je kunt feedback geven en ontvangen; • Je vraagt anderen om feedback; • Je bent je bewust van het effect van je gedrag / communicatie; • Je komt overtuigender over.

VOORDELEN : Sterke punten vh JW

• Gemakkelijk te begrijpen, flexibele resultaten. • De methode katalyseert het open uitwisselen van informatie. • De methode zal een gezamelijk referentiepunt creëren.

NADELEN : Beperkingen vh JW

• Sommige dingen worden misschien maar beter niet gecommuniceerd (uw seksuele gedrag, geestelijke gezondheidsproblemen of mislukkingen op grote schaal).

• Sommige mensen kunnen de informatie die zij hebben ontvangen verder dan u wenst doorgeven.

Page 4: Johari-venster - sequi.besequi.be/web/images/stories/files/Johari_venster.pdf · The Johari Window was invented by Joseph Luft and Harrington Ingham in the 1950s as a model for mapping

Johari Window Mathieu Van Rentergem p. 4 / 4

• Sommige mensen kunnen negatief reageren. • Het gebruiken van het JW is een nutteloze oefening als het niet aan activiteiten wordt

verbonden die positief gedrag versterken, of die negatief gedrag verbeteren.

VOORWAARDEN : Veronderstellingen vh JW

In werkelijkheid is de veronderstelling van Johari hetzelfde als welk terugkoppelings-hulpmiddel dan ook: de individuen die het proces ervaren moeten doorgaan met Ontwikkelingsplannen te creëren, enz. Kortom : Hoe duidelijker je gedrag voor anderen is (door wat prijs te geven van je privé-ruimte en open te staan voor wat anderen jou aan feedback geven over je blinde vlek) des te overtuigender kom je over en des te meer vertrouwen krijg je. Door je kwetsbaar op te stellen en te zijn wie je bent en dat ook te tonen (transparantie), door (te leren) feedback te vragen en ontvangen, wordt de publieke ruimte groter!

Referenties Oorspronkelijke artikel: Luft, J. and Ingham, H. (1955) "The Johari window, a graphic model of interpersonal awareness", Proceedings of the western training laboratory in group development. Los Angeles: UCLA Vergelijk met : Brainstormen | Emotionele Intelligentie | PAEI | Leiderschapspijplijn | Dimensies van Relationeel Werk | Stages of Team Development (Ontwikkelingsstadia van Teams) | Whole Brain Model | Delphi Methode | Framing (Inkaderen) | Attributietheorie | Hiërarchie van Behoeften | Team Management Profiel | Coachen | Mentoring The Johari Window was invented by Joseph Luft and Harrington Ingham in the 1950s as a model for mapping personality awareness. By describing yourself from a fixed list of adjectives, then asking your friends and colleagues to describe you from the same list, a grid of overlap and difference can be built up. Take the test online - http://kevan.org/johari