Jeroen van Aerle | Rob Ilbrink | Bjorn Kasandikromo1 Shell-woningen Assen (1967) Moshé Zwarts.

Jeroen van Aerle | Rob Ilbrink | Bjorn Kasandikromo 1

Shell-woningen Assen (1967)

Moshé Zwarts


Shell-woningen, Taxusplantsoen 22-24 Assen


Aanleiding

• Shell-plastic laboratorium begon onderzoek naar bouwsystemen waar kunststof een rol moest spelen.

• Moshé Zwarts wilde graag een dergelijk systeem ontwikkelen.

• Van den Broek raadde het hem af omdat hij een te goed ontwerper was, toch ging hij.


Visie ontwerper

• Techniek laten zien• Systeem moet niet boven de architectuur staan

• Mies van der Rohe – Barcelona Paviljoen• Kruisvormige kolom

– Schijnindustrialisatie

een verband

of juist niet?


Uitgangspunten systeem

• Kunststof als materiaal• Wanden flexibel - ontwerpvrijheid• Raster met staalconstructie – modulair bouwen• Architectuur gaat niet onder bouwsysteem!

In Delft is een benzinestation (Shell) in dit systeem uitgevoerd


Constructie

• Kruisvormige kolommen• Kunststof en glazen panelen• Natte cel voor stabiliteit• Dak: ruimtelijk vakwerk op het raster


Details

kunststof paneel

glazen paneel

kolom

rubbers

kunststof

profielen


Vervolgprojecten

• Laboratoriumgebouw Amsterdam (1969)– Aluminium kruisvormige profielen


Vervolgprojecten

• Abri bushaltes Den Haag (1988)– Gekantperste stalen profielen, bestaande uit 3 delen, via

rolnaad-las met elkaar verbonden


STEW-woning Eindhoven(2000)

Verhoeven Bouwgroep, de Technische Universiteit Eindhoven en De Loods


STEW woning, Eindhoven


Aanleiding

• Het zijn de ontwikkelingen op de woningmarkt en de economische motieven van het bouwen die in dit initiatief verenigt zijn met het doel de bouwwijze te verbeteren en een verhoging van de prestatie van de woning te bewerkstelligen.


Visie ontwerper

• Bewoner zelf laten bepalen hoe de woning eruit komt te zien• Eenvoudig balkons en erkers te bevestigen• Woning vrij indeelbaar maken• Minder volume bouwen, maar met meer variatiemogelijkheden voor

de minder draagkrachtigen



• Stalen onderdelen kunnen op efficiënte wijze worden gekoppeld in een droge montagewijze

• Meten, maatmaken, afstemmen en passen worden minder kwetsbare activiteiten

• Systeem waarvan de hoofdelementen op voorraad leverbaar zijn• De basisstructuur per bouwopgave in te vullen en aan te kleden

met producten uit de bouwcatalogus• De bouwtijd op de bouwplaats sterk te reduceren• De installaties te verzelfstandigen in een kern• De bouwfysische prestaties te verhogen door het weglaten van

gekoppelde delen• Flexibiliteit en aanpasbaarheid mogelijk te maken door

toepassing van projectongebonden delen• Opeenvolgende, cumulatieve handelingen bij het bouwen te

vermijden• Een montagewijze die demontage aan het einde van de levensduur

mogelijk maakt


Constructie

Stalen portalen van 7,2 meter in het vierkant vervangen dragende

muren, zodat een vrij indeelbare woning ontstaat

• Fundering• Vloerplaten + stalen portalen

• Verticale spouw + voorzieningen• Vloerplaten + wanden• Vloerplaten• Gevelinvulling + dakplaten


Constructie

Exploded view


Details

Verstevigingsschotten

Stalen kokerprofiel

St. strip

HEA

Exacte maatvoering volgt


Details

Stalen kokerprofiel

St. strip


Stalen kokerprofiel

Kanaalplaat


Details

HEA

Stalen kokerprofiel

Verstevigings-

schot

Kanaalplaat



FOKKER-woning(1971)

J. Schepers, Fokker


Fokker (proef)woning, Dordrecht


Aanleiding

• Fokker wilde eind jaren zestig naast haar kernactiviteit in de vliegtuig bouw diversifiëren.

• Afstudeerproject uit 1967 van Johan Schepers.


Visie ontwerper

• Woningen in modulen opgebouwd, en flexibel in alle schalen (stedenbouwkundig, woonvorm, indeling) van het bouwen.

• Door het loskoppelen van constructie en woning, blijft aanpasbaarheid mogelijk.



• Volledige splitsing van draagstructuur en woningen, waardoor tevens ontmoetingen van materialen met sterk verschillende eigenschappen worden voorkomen.

• Flexibele draagstructuur.



• Zo groot mogelijke, compleet geïnstalleerde eenheden.• Eén eenheid (moduul) bevat het programma voor het zelfstandig

wonen van 1 persoon.• Verschillende woningtypen gebaseerd op gezinssamenstelling

bestaan uit een combinatie van modulen.



• Grondvorm van een moduul is vierkant omdat deze in twee richtingen kan worden geschakeld.

• Bij indeling van de woningen zijn alleen de natte cellen gefixeerd.

• Aanpasbaarheid naar woonbehoefte en woonvorm.• Per woning één privé buitengebied waarop het wonen zich kan

concentreren.



• Ontwikkeling gericht op het bouwen in lagen.• Geoptimaliseerde flexibele woonstructuur, waardoor aanpassing,

ook stedenbouwkundig mogelijk is (in 3D).


Ontwerpvrijheid

• Architect,

De ontwerpvrijheid van de architect houdt op na het ontwerpen van het systeem zelf. De modulen hebben een vaste vorm, en zijn maar op een mannier in de draagstructuur in te passen. Stedenbouwkundig kan het systeem divers lijken, al ligt deze vrijheid eerder bij de consument als de architect. Deze kan namelijk uitbreiden waardoor het totaalvolume van vorm verandert.

• Consument,

De ontwerpvrijheid van de consument begint waar deze van de architect ophoud. Toch blijft ze vooral beperkt tot de flexibiliteit binnen de modulen. Wel is het systeem zo ontwikkeld dat middels een computerprogramma, consumenten een eigen gevelindelingen, ruimte indeling en bijvoorbeeld plaats van de natte cel kunnen bepalen. Hier zitten wel restricties aan met betrekking tot aansluitmogelijkheden en privacy.


Plattegronden

Basis plattegronden Stapel mogelijkheden

Vrij indeelbaar


Uitvoering


Details

1 rubberfolie

2 polyester U-profiel

3 zachte schuimvulling

4 afwerkplaat

5 spaanderplaat

6 strips om de afwerkplaten

op te sluiten

Verbinding modulen


Constructie

Losgekoppelde stalen draagstructuur opgebouwd uit kolommen van kokerprofiel, hoofdliggers, verdeelliggers en windverbanden.

Jeroen van Aerle | Rob Ilbrink | Bjorn Kasandikromo 33Exacte maatvoering volgt

Constructie

Slechts één kolomtype, hoofdliggers worden op de kolom gelegd. Indien geen hoofdliggers aanwezig zijn, worden passtukken toegepast.


Constructie

Bird view

De constructieve opzet bestaat uit drie delen.

Primaire, secundaire en tertiaire structuur.


Constructie

Bird view

Primaire. Staalconstructie en drager.

Secundaire. Modulen met verbindingen, dakplaten, vloer, etc.

Tertiaire. Alles binnen de modulen.


Details

1 goot

2 moduul

3 vloerplaat

4 kolom

Hemelwater afvoer in kolom

Jeroen van Aerle | Rob Ilbrink | Bjorn Kasandikromo1 Shell-woningen Assen (1967) Moshé Zwarts.

Documents

Transcript of Jeroen van Aerle | Rob Ilbrink | Bjorn Kasandikromo1 Shell-woningen Assen (1967) Moshé Zwarts.