Je zal dat kind maar wezen

Jos van Erp

Programmaleider “Hart voor mensen”

www.hartstichting.nl/hartvoormensen

De kapstok voor het bespreekbaar maken van problematiek

1. Het aanpassingsproces

2. Neuropsychologische (onzichtbare) gevolgen

3. De omgeving van het kind

4. Gevoelens

5. Balans tussen draaglast en draagkracht

1 Het aanpassingsproces

Tijdslijn aanpassingsproces

Confrontatie Herstel Verwerking Aanpassing

Confrontatie

Navragen gebeurtenissen, gedachten, gevoelens en gedrag bij de confrontatie en gedurende de IC-periode.

Is er spraken van angsten of traumatische aspecten die nu nog een belangrijke rol spelen bij het kind?

Herstel

Tijdens, en na, de revalidatie is de aandacht en energie gericht op herstel.

Navragen wat er tijdens de revalidatie gebeurde.

Herstel

De hoop is dat alles na thuiskomst weer wordt zoals vroeger.Hoe was het vroeger?In hoeverre is het kind nog bezig met de verwachting / wens van volledig herstel?

Verwerking

Confrontatie met blijvende beperkingen / veranderingen.

Navragen wat er veranderd is door het hersenletsel en wat de belangrijkste veranderingen voor het kind zijn.

Verwerking

Navragen gevoelens van verdriet en angst die ontstaan omdat de ouder “nooit meer helemaal beter wordt”.

Aanpassing

Wat zijn de dingen die je nu leuk vindt om te doen? Wat zou je meer willen gaan doen?

Navragen wat het kind wil .i.p.v. waar het vanaf wil. Zoeken naar draagkracht.

Tijdslijn aanpassingsproces

Ga na waar het kind zich ongeveer bevindt op deze tijdslijn en stem daar je contact op af.

Confrontatie Herstel Verwerking Aanpassing

2 Neuropsychologische gevolgen

De relatie tussen hersenen en gedrag

Veel voorkomende gevolgen van hersenletsel

Het verschil tussen niet willen en niet kunnen

Uitleg werking hersenen

Werking hersenen

Elk deel bestuurt een bepaalde functie zoals lopen, praten, zien etc.

Werking hersenen

Als een deel van de hersenen beschadigd raakt dan raakt de functie die door dat deel geregeld werd ook beschadigd

Lopen

Praten

Geheugen

Concentratie

Zichtbare gevolgen hersenletsel

Onzichtbare gevolgen hersenletsel

Denken

Geheugen

Concentratie

Waarnemen

Praten

Karakter

Vermoeidheid

Meer dingen tegelijk doen

Verdriet

Boosheid

Angst

Denken

Wat is denken?

Wat gebeurt er met het denken na hersenletsel?

Geheugen

Het geheugen kan vergeleken worden met een archiefkast of een computergeheugen waar in sommige gevallen dingen niet goed opgeslagen worden of niet meer teruggevonden kunnen worden

Concentratie

D.m.v. concentratie kun je je aandacht richten op het verhaal van één persoon terwijl er anderen om je heen staan te praten.

Waarnemen

Soms kan iemand door hersenletsel een gedeelte van zijn omgeving niet meer zien

Praten

Soms vinden mensen door hersenletsel de woorden niet meer die ze willen gebruiken.

Karakter

Door hersenletsel kunnen mensen veranderen. Sommige mensen worden impulsiever en anderen juist trager.

Vermoeidheid

De meeste mensen met hersenletsel zijn eerder moe.

Dingen tegelijk doen

Voor mensen met hersenletsel is het vaak moeilijk om meer dingen tegelijk te doen

Verdriet

Veel mensen zijn verdrietig of somber door hetgeen hen overkomen is

Boosheid

Sommige mensen zijn boos over wat er gebeurd is.

Angst

Sommige mensen zijn bang dat het nog een keer gebeurt. Of dat het erger wordt.

3 De omgeving van het kind

Gezin

Vrienden / vriendinnen

School

Familie

Directe omgeving

Gezin

Veranderde vader of moeder

Gezin

Meer klusjes doen

Gezin

Meer op jongere broertjes / zusjes passen

Gezin

Meer verantwoordelijkheden dragen

Gezin

Rekening houden veranderde vader / moeder

Gezin

Soms ruzie met veranderde vader / moeder

Gezin

Op jezelf gaan wonen uitstellen omdat je je vader / moeder niet in de steek wilt laten.

Vrienden

Begrijpen je vrienden dat er iets veranderd is? Heb je vrienden waarmee je hierover kunt praten?

School

Snappen ze op school wat er bij jou thuis aan de hand is?

Familie

Begrijpt je familie wat er bij je thuis veranderd is?

Directe omgeving

Houden de buren, kennissen en vrienden rekening met de veranderingen bij jou thuis?

4 Gevoelens

Hoe voel je jezelf; blij, boos, bang of bedroefd? Hoe komt dat?

5 Balans tussen aandacht voor draaglast en draagkracht

Draaglast

Gevolgen

Weerstand

Directe gevolgen x Weerstand = Draaglast

1 Aanpakken gevolgen

2 Stilstaan bij weerstand

3 Vergroten draagkracht

Draagkracht

Draaglast

Aandachtsveld / Mentale ruimte

Gevolgen

Weerstand

• Geef mij kalmte om te aanvaarden

• wat ik niet kan veranderen

• Moed om te veranderen

• wat ik kan veranderen

• En wijsheid om tussen deze twee

• onderscheid te maken