JAARVERSLAG 2019 - Gratis website maken...Jaarverslag 2019 Stichting Rijnenburgermolen 5 Molenparkje...

JA

AR

VE

RS

LA

G

20

19

2 Jaarverslag 2019 Stichting Rijnenburgermolen

HET THEMA: GROOT EN KLEIN ONDERHOUDOnze molen is een oude machine, een werkend monument van enorme omvang. In hoogte ruim 25 meter, al bijna 300 jaar werkend op deze plek. Van binnen fors bemeten, 52 treden om in de kap te komen. Een opbouw van forse houten stijlen op dikke stenen veldmuren die samen de draaibare kap dragen: het staande werk. Met buiten de vier wieken en binnenin raderen en assen die samen de windkracht in een draaiende beweging omzetten om daarmee uiteindelijk het enorme scheprad aan te drijven: het gaande werk.Als je zo’n machine in stand wil houden zul je altijd bezig moeten zijn met onderhoud. In dit jaarverslag besteden we daar dit keer extra aan-dacht aan. Een ode aan professionele molenmakers en rietdekkers, maar zeker ook aan de molenaars en de vrijwilligers die voor het dagelijkse onderhoud zorgen. En een goede reden om nog eens in de molen te

komen kijken.

3 4 6 8

10 12 16

Voorwoord

De molen draait

‘De Vijfde Wiek’

Bestuursverslag

Groot en klein onderhoud

Public Relations

Financieel verslag

COLOFONStichting RijnenburgermolenVan Beethovenlaan 752394 HB Hazerswoude-Rijndijkwww.rijnenburgermolen.nlDirk en Suzan Kuijper, Dik van Ingen Schenau, Dries de Roode, Gejus van DiggeleFrank van OlstSuzan Kuijper, Dirk Kuijper, Wim Dieben, Michel DuikerGejus van DiggeleStichting Rijnenburgermolen

De Rijnenburgermolen staat in Hazerswoude-Rijndijk aan de Van Beethovenlaan hoek Corellistraat, Gemeente Alphen aan den Rijn.

Uitgave

Teksten

VormgevingFoto’sProductieCopyright

INHOUD

Dit jaarverslag is vooral bedoeld om u in woord en beeld een indruk te geven van het wel en wee van de Rijnenburgermolen en van de stichting die de zorg draagt voor het maalvaardig in stand houden van dit Rijksmo-nument. Maar het is niet alleen een verant-woording van het afgelopen jaar. Zo’n verslag is ook een visitekaartje en een infobulletin. En dus ook bedoeld als stimulans voor alle betrokken vrijwilligers, de vrienden van de molen en buurtbewoners om toch vooral te genieten van “ons” collectieve bezit. Velen hebben kunnen zien dat de molen een tweetal ingrijpende verbeteringen heeft on-dergaan in het afgelopen jaar. Met een flinke bijdrage van de Provincie Zuid-Holland zijn nieuwe fokken aangebracht die windvang bevorderen en is de rieten kap vernieuwd waardoor het regenwater buiten wordt ge-houden. Dit is ook de aanleiding voor het thema van dit verslag: Groot en klein onder-houd.

Hollandser kan het bijna niet, vinden ook de gasten die wij ontvangen in ‘De Vijfde Wiek’. De voormalige molenaarswoning levert een belangrijke bijdrage aan een gezonde financiële huishouding. Voor ons lijkt het zo gewoon, poldermolens die van water en zom-pige grond leefbaar land hebben gemaakt. Wij zijn gewend te leven onder de zeespiegel en we kennen de ambachtelijkheid van het molenaarsberoep. Maar voor al die vakantie-gangers is het steeds weer een openbaring.

Wij hebben echter ook zorgen. Meer hierover leest u bij ‘De Vijfde Wiek’, verderop in dit verslag.

Onder de kop Bestuursverslag wordt iets ver-teld over de fondsen die wij aanwenden voor het onderhoud van de molen en de nieuwe subsidiepotten die met succes zijn aange-boord. En over de activiteiten die worden ontplooid om de molens “op de kaart” te houden. Wij zijn in dat verband aangesloten bij een platform dat op provinciaal niveau aandacht voor molens blijft vragen.

Natuurlijk mag een hoofdstuk over onze financiën niet ontbreken, net als een over-zicht van onze activiteiten op het gebied van Public Relations. Daaruit blijken een gezond huishoudboekje en mooie publieksmomen-ten rondom de molen. Ook aan de modelmo-len wordt aandacht besteed.

Niet onvermeld mag blijven dat we twee nieuwe molenaars hebben kunnen binden aan onze molen. Het zijn twee dorpsgeno-ten, Wim Dieben en Willem Niesthoven, die na enkele jaren van studie met goed gevolg hun molenaarsexamen hebben afgelegd. Dat betekent meer mogelijkheden om de molen aan het werk te zien en dat compen-seert ook het terugtreden van een molenaar van het eerste uur, Maurice Pelle uit Hazers-woude-Dorp.

Met de gemeente zijn in het laatste kwartaal opnieuw gesprekken gevoerd over het on-derhoud van de boezem en de waterkering en de omgeving van de molen. Er heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de lekkage van de boezemsloot en wij mogen ervan uit-gaan dat binnen afzienbare tijd belangrijke verbeteringen worden doorgevoerd.

En dan ten slotte de onvolprezen vrijwilli-gers die samen zorg dragen voor het in stand houden van de molen, de woning en het molenterrein. Zonder de voortdurende inzet van deze mensen is het project gedoemd te mislukken. Niet alleen de molenaars, maar ook regelaars, de klussers, de tuiniers en hun vervangers tijdens vakanties verdienen een grote pluim. Natuurlijk willen we het werk graag met meer mensen delen. Dus als u zich betrokken voelt bij de molen en u wilt mee-doen, vernemen wij dat graag van u. Dan kan het bestuur van de stichting Rijnenburgermo-len de toekomst met nog meer vertrouwen tegemoet zien. Ik wens u veel leesplezier!

Dirk Kuijper, voorzitter

Jaarverslag 2019 Stichting Rijnenburgermolen 3

VOORWOORD


Ondanks de onderhoudswerkzaamheden draai-de de molen in 2019 toch meer dan 100.000 omwentelingen. Dat is de streefwaarde voor het bestuur, maar de molenaars moeten het werk verrichten. En die zijn voor het draaien weer afhankelijk van de wind. Omdat de molen 8 weken niet heeft kunnen draaien, in ver-band met groot onderhoud, vinden we dit een prachtig resultaat. Op 63 verschillende dagen is een molenaar actief geweest. In totaal bijna 300 uren. Er zijn bijna 300 unieke bezoekers in de molen geweest, waarvan zo’n 75 uit het buitenland. Dat zijn vooral huurders van de molenaarswoning.

Vers bloed in het molenaarsteamNatuurlijk wisten we al een poosje dat er in 2019 nieuwe molenaars in aantocht waren, maar dat weet je als bestuur pas zeker op het moment dat het landelijk examen is gedaan. Na meerdere jaren van voorbereiding, vele praktijkuren en een gedegen theoretische opleiding zijn in het voorjaar twee mio’s (molenaars in opleiding) voor hun proefexa-men geslaagd: Willem Niesthoven en Wim Dieben. Deze examens worden afgenomen door de Zuid-Hollandse afdeling van het Gilde van Vrijwillig molenaars. Beide dorpsgenoten zijn getest en mochten door naar het landelijk examen in oktober 2019. Beiden zijn geslaagd en direct toegetreden tot het team van molenaars van de Rijnenburgermolen. Van harte welkom!

Willem Niesthoven en Wim Dieben draaien ove-rigens niet alleen op onze molen. Willem maalt ook koren op Nieuw-Leven in Hazerswoude- Dorp en Wim is actief op Korenmolen de Haas in Benthuizen en op de Barremolen (op het Heinekenterrein). Nu hebben we nog één mio “in het vat”: dorpsgenote Sjoukje Fluit.

DE MOLEN DRAAIT

Helaas hebben we eind van het jaar afscheid moeten nemen van Maurice Pelle, die vanaf 2014 bij ons molenaar is geweest. De combina-tie werk en gezin in de spitsuurfase was niet langer te combineren met het molenaarschap. Vanaf deze plaats danken we Maurice voor de bewezen diensten.

MolenbiotoopOpnieuw hebben we kunnen profiteren van een subsidie van “De Groene Motor” en is in het vroege voorjaar een enorme treurwilg geveld. De boom ontnam windvang en zicht op de molen. Onder deskundige leiding van onderhouds-bedrijf Van Der Spek was deze klus met een paar vrijwilligers erbij in een paar uur geklaard. Hiervoor werd € 750 subsidie verkregen.

Willem Niesthoven

Voor de kap

Na de kapWim Dieben


MolenparkjeNadat we in 2018 al een beukenhaag langs het nieuwe voetpad hadden aangelegd, is in het voorjaar het parkje verder klaargemaakt. Een prachtig bankje met uitzicht op de molen. Het resultaat van noeste vrijwilligersarbeid. Het bankje is in maart officieel in gebruik genomen door Dineke Neervoort en wethouder Gert Jan Schotanus. Om de Van Beethovenlaan verder op te sieren is het groenonderhoud van het straatgroen en de geraniumbakken aan de lantaarnpalen overgedragen aan de bewoners. Met dank aan de groenmannen van de gemeente.

Inmiddels is ook de struikenwildernis aan de kant van de Corellistraat gekapt, waardoor het zicht op de molen is verbeterd. Het laatste onderdeel van het parkje zal, zo is ons beloofd, in 2020 worden aangelegd.

De molenboezemAls de molen draait wordt er water vanuit de spoorsloot (polderniveau) naar de boezemsloot gemalen. Deze sloot ligt ongeveer anderhalve meter boven het polderniveau. In het verleden werd via deze sloot het water naar de Oude Rijn weggemalen, maar tegenwoordig circu-leert het water door de sloten van het dorp en keert het terug naar de molensloot.

De boezem is nu een afgesloten waterpartij van ongeveer 1000 m2. Als de molen een poosje niet maalt daalt het waterniveau in de boezem. De gemeente heeft op verzoek van de stichting onderzoek laten doen naar de oorzaak van het steeds sneller dalen van het waterniveau. Er is een fors lek gevonden ter hoogte van de waterval. Dit zal binnen afzienbare termijn worden gedicht. Daarmee hopen we het water-peil en dus de waterkwaliteit van de boezem beter te kunnen handhaven. Ook zijn nieuwe afspraken gemaakt over het schoon houden van de sloot door de gemeente. We hopen dat ook door de aanwonenden overmatige plan-tengroei in de boezem een beetje in de hand wordt gehouden.


Tevreden gastenDe belangstelling voor het huren van de mo-lenaarswoning als vakantieverblijf is onver-anderd groot. Op de website van HomeAway zien we dat onze woning positie 103 van de ruim 16.500 woningen in Nederland inneemt. Dat beeld is een mix van beoordelingen door gasten, het aantal hits bij het zoeken naar een vakantiewoning in Nederland (vele duizenden per jaar) en de snelheid waarmee wij boekings-aanvragen behandelen.

De meeste gasten zijn gezinnen of echtparen. We zien dat er in de loop van de tijd meer boekingen komen voor langer verblijf dan één week: in 2019 waren dat 9 van de 20 families. Ondanks het uitblijven van langverhuur in de afgelopen winter waren 27 weken bezet (52%).Uit de recensies blijken de centrale ligging in de randstad, de complete inrichting en de rust in en om de woning de sterke punten. En natuurlijk de privérondleiding in de draaiende molen, die meestal door de voorzitter wordt verzorgd. Bovendien is het een prima tijdelijk onderkomen voor mensen die in de winter-periode een woning zoeken ter overbrugging bij een verhuizing of een plek om een poosje de hectiek van alle dag te ontvluchten. De woning is gemakkelijk te benaderen via www.homeaway.nl/1670469

OnderhoudHet groot onderhoud aan de woning is beperkt gebleven. Alleen is in de woonkamer het kozijn met de twee grote ramen vervangen door een kunststof kozijn. Eind van het jaar is een onderzoek ingesteld naar de mogelijkheid om het verzakken van de woning tegen te gaan. In 2020 zal daarover door het bestuur een besluit moeten worden genomen.Het onderhoud van de tuin blijft een tijd-rovende bezigheid. Er worden zowel voor het huis als de tuin hoge standaarden gehanteerd, omdat telkens weer blijkt dat de gasten er dan ook zuinig mee omspringen.

Een bijzondere gastIn juni ontvingen wij in ‘De Vijfde Wiek’ een gezin uit Ohio (VS). De oudste zoon, Tommy van 12, is al van kinds af aan gek van molens. Als verrassing hadden zijn ouders hem niets verteld over de vakantiebestemming en bij aan-komst kon hij zijn ogen niet geloven. De hele week hebben ze allerlei molens bezocht, zoals in Kinderdijk en de Zaanse Schans, en natuurlijk ook de Rijnenburgermolen. Bij vertrek hebben we hem een van de oude wieken van de modelmolen cadeau gedaan (deze molen krijgt een nieuw wiekenkruis). De dankbaarheid van Tommy was onuitsprekelijk groot. De wiek hangt inmiddels op zijn kamer (zie foto) en hij verzekerde mij dat, mochten wij een keer naar Ohio gaan, ik op zijn kamer mocht

‘DE VIJFDE WIEK’


BESTUURSVERSLAG

2019Ook in 2019 is de samenstelling van het bestuur ongewijzigd gebleven. Het bestuurlijke werk was enerzijds gericht op het coördineren van de werkzaamheden van de vrijwillige mole-naars, de overige vrijwilligers en de professio-nals voor het onderhoud en de inspecties van de molen. En anderzijds op het afleggen van verantwoording over de verstreken subsidiepe-riode 2013-2018, en het verwerven van sub-sidies voor de planperiode 2019-2024. Daarin speelt het 300-jarig bestaan van de molen in 2022 een belangrijke rol.

BestuursledenHet bestuur was in 2019 als volgt samengesteld:Dirk Kuijper, voorzitterDik van Ingen Schenau, secretarisDries de Roode, penningmeesterTineke Rademaker, bezoekerscontacten Gejus van Diggele, publiciteit

BestuursvergaderingenHet bestuur heeft in 2019 vier keer vergaderd. De wintervergadering stond als gebruikelijk in het teken van het vaststellen van het jaarver-slag, de jaarrekening en de planning van de onderhoudswerkzaamheden. Het belangrijkste project voor 2019 was het groot onderhoud aan de fokken (vervangen) en het vernieuwen van de rietkap, gesubsidieerd door de provincie Zuid-Holland. Het voorjaar stond in het teken van de traditionele Nationale Molendagen. Het voornemen om ook een korenfestival rond de molen te organiseren bleek helaas niet haal-baar.

De eindverantwoording over de bestedingen van de BRIM-subsidie over de periode 2013-2018 werd opgesteld en toegezonden aan de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), en eind 2019, voorzien van het oordeel van de RCE, toegezonden aan de Provincie Zuid-Holland. In de zomer werd de traditionele Open Monu-mentendag voorbereid en het bezoek van de kinderen die deelnamen aan de Jeugdvakantie-week in Hazerswoude-Rijndijk.In het najaar kwam het overleg met de ge-meente over de boezemsloot in een stroom-versnelling. Ook werden de overeenkomsten gesloten met Wim Dieben en Willem Niesthoven als nieuwe vrijwillige molenaars.

KascommissieDe kascommissie bestond uit de heren M.J. Toebak en H. Riesebos. Reservelid was de heer J.C. Poot. De boeken zijn gecontroleerd en in orde bevonden.

Periodiek Instandhoudings Plan 2019 – 2024In de loop van 2019 zijn de volgende werk-zaamheden verricht ten laste van het Periodiek Instandhoudings Plan:- Vervangen van planken in het brugdek - Versterken van het spilkalf- Verzetten van de bovenschijfloop- Naloopbeurt schilderwerk - Onderhoud bliksemafleiding - Vastzetten stalen plaat kruiwerk overring


Provinciale subsidie voor groot onderhoudHet groot onderhoud aan de fokken en het vervangen van de rietkap op de kop van de molen was een kostbare onderhoudsklus van ruim € 60.000. Met de subsidie van de provin-cie Zuid-Holland van 50% van de projectkos-ten werd dit project haalbaar. In het voorjaar werden de fokken vernieuwd door de firma Verbij Hoogmade, in het najaar de rietkap door Rietdekkersbedrijf Gebr. Visser. Verderop in dit verslag een uitvoeriger reportage.

Overleg met de Gemeente Alphen aan den RijnOnevenredig veel bestuurlijke aandacht ging uit naar het niet uitvoeren van het onderhoud van de boezemsloot langs de Corellistraat door de gemeente en het uitblijven van het toegezegde onderzoek naar de optredende lekkage. Maar eind 2019 is het onderzoek toch uitgevoerd. Ook zijn schriftelijk toezeggingen gedaan over het herstel van de lekkage in 2020 en het 3 keer per jaar schonen van de boe-zemsloot. We kunnen daarmee met hersteld vertrouwen 2020 tegemoet zien.

Ons verzoek om de bijdrageregeling voor de Rijnenburgermolen over de periode 2013 - 2018 voort te zetten in de periode 2019 – 2024 werd door de gemeente helaas afgewezen, omdat de molen hiermee binnen het gemeentelijk beleid een uitzonderingspositie zou blijven innemen. De jaarlijkse exploitatiesubsidie van € 5000 blijft gehandhaafd. Daarnaast kan de stichting een beroep doen op de gemeentelijke bijdrageregeling voor poldermolens.

Molenplatform Zuid-HollandHet Molenplatform Zuid-Holland werd opge-richt, met als rechtsvorm een stichting. De stich-ting verenigt 37 moleneigenaren in Zuid-Hol-land, met tezamen 177 molens. De jaarlijkse bijdrage is vastgesteld op € 25 per molen. Met het Molenmanifest 2019 werd vorm gegeven aan de belangenbehartiging bij de Provinciale Staten.

Vrijwilligers en vriendenHet aantal Vrienden van de Rijnenburgermo-len is in 2019 gestabiliseerd op 50. De stichting heeft daarnaast een kring van vaste vrijwilli-gers. Deze zorgen voor het onderhoud van de moestuin, het onderhoud van de molen en de molenbelt en de ondersteuning bij het beheer van ‘De Vijfde Wiek’. Zonder deze arbeid zou onze stichting niet kunnen functioneren.

Inspectie monumentenwacht en bliksemafleidercontrole Het onderhoud en het beheer van de molen wordt jaarlijks door een aantal externe instan-ties beoordeeld. De Monumentenwacht gaf aan dat de bouwkundige staat van de molen en de staat van onderhoud goed zijn. De firma Van der Heide deed de verplichte jaarlijkse beoordeling van de bliksembeveiliging, met positief resultaat. Het Gilde van Vrijwillig Mo-lenaars in Zuid-Holland heeft een eigen team van bliksemafleidercontroleurs. Ook zij hebben de molen aan een zeer gedetailleerde (gratis) inspectie onderworpen met gunstig resultaat.

MiniatuurmolenHet zal voorbijgangers zijn opgevallen dat de kleine molen al een poosje zonder wieken staat. Na de renovatie in 2016 bleek de inwen-dige techniek van het gaande werk uiteindelijk niet in staat te zijn om de molen ook echt wa-ter te laten verplaatsen. In 2019 is door Bram de Vries en Teun Waltman hard gewerkt om een en ander aan te passen. Een nieuw wieken-kruis, een nieuwe bovenas en tandwielen zijn aangebracht. Inmiddels is het werk uitvoerig getest en werkend. Zodra de molen is afgeschil-derd en voorzien van zeilen zal hij, maar nu echt op wind werkend, de molentuin opsieren. Daarmee is de educatieve waarde voor lange tijd verzekerd.


UitgangspuntenAls je in de molen rondkijkt, verbaas je je over de slimheid van de bouwers uit de 18de eeuw. De constructie, veelal uitgevoerd in hout, staat al eeuwen overeind. Hoewel nog veel onder-delen “origineel” zijn, is in de loop van de tijd ook heel wat vervangen of naar de mogelijk-heden van de techniek aangepast. Onze voor-ouders waren zeker niet conservatief, en maak-ten van nieuwe materialen gebruik zodra dat economisch voordeliger was. Zo zijn na 1850 de houten bovenassen van bijna alle molens in Nederland vervangen door assen van gietijzer die bij juist gebruik veel langer meegaan.

Ook de Rijnenburgermolen ontkwam niet aan die vernieuwingsdrift. Rond 1882 werd een gietijzeren bovenas aangebracht. Een tweede-handsje uit 1877, afkomstig van een molen uit de buurt van Leerdam. Circa 1950 experimen-teerde men met stroomlijnneuzen op twee van de vier wieken. Men ging toen gebruik maken van aerodynamische kennis die uit de vliegtuig-bouw kwam overwaaien. In de jaren ’60 van de 20ste eeuw zijn fokwieken aangebracht. Brede gebogen houten profielen, de fokken, zorgen voor een groter vermogen en een veel grotere trekkracht, ook bij lage windsnelheden.

Bij molenonderhoud, -reparatie en -restaura-tie is het de vraag wat het bestuur voor ogen heeft. Omdat het een rijksmonument is, mag

GROOT EN KLEIN MOLENONDERHOUD

je niet zomaar onderdelen of vormen wijzigen. Maar de vraag is of je de molen helemaal in de situatie van 1722 moet terugbrengen wanneer er grotere ingrepen nodig zijn. Wij vinden van niet en beschouwen de toestand van de molen in ongeveer 1964/65, de laatste jaren van pro-fessioneel gebruik, als maatstaf.

Zo is in het begin van het verslagjaar een reparatie uitgevoerd aan het spilkalf. Dat is de (nog originele) zware houten balk waar de 10 meter lange eikenhouten koningsspil op rust en draait. De balk vertoonde forse speling, ver-oorzaakt door een vermolmde penverbinding. Gelukkig zat er geen “leven” in (houtworm, boktor of bonte knaagkever). De balk is niet vervangen door een heel nieuw exemplaar, maar gedeeltelijk met glasfiber staven en gegoten kunsthars gevuld en versterkt, waar-door deze uitwendig nog het oude beeld blijft oproepen.

In de aanloop naar ons eeuwfeest streven we naar een “probleemloos gemaal”. Dat betekent vooruit zien en in elk geval zorgen voor opti-male windvang en regenbestendig rietwerk. Deze twee klussen zijn in 2019 geklaard. De molen is in 1980 uit de ernstig vervallen toestand gehaald, rechtgezet en weer draaien maalvaardig gemaakt. In 2007 en 2014 zijn nog ingrijpende vernieuwingen aangebracht.Twee grote klussen in 2019


De huidige fokken, die uit 1980 dateerden, zijn in z’n geheel vervangen. Houtrot was bezig om bij het draaien een gevaarlijke situatie te veroorzaken. Je moet er toch niet aan denken dat er een stuk hout loskomt en met meer dan 100 km/h wordt gelanceerd. Al eerder, in 2015, waren metalen strips aangebracht om de houten delen op hun plek te houden. Met de totale vervanging kunnen we weer een kleine halve eeuw vooruit. Met dank aan molenmaker Verbij Hoogmade. Zie de foto’s.

Ingrijpender, en voor iedereen ook te volgen was de vervanging van het riet van de kap van de molen. Hiervoor is het rietdekkersbedrijf Gebr. Visser uit Kockengen ingehuurd. In ruim drie weken zijn het riet en de dragende “rin-kellatten” vervangen. Begonnen werd met het verwijderen van de oude, dunne rietlaag en het uitbouwen van de kasten (openingen in de kap waar de korte en lange spruit naar buiten ko-men) om de aansluiting te kunnen maken met de nieuwe dikkere rietlaag. Onze kap heeft van oudsher een bijzondere vorm, met een kleine knik halverwege de rand en de top. Deze is authentiek en uniek en moet daarom blijven. Resultaat van deze fase was een “doorkijkkap” die overigens elke avond met zeilen moest wor-den afgedekt. Want niets is schadelijker voor een molen dan het nat worden van het “gaan-de werk” aan de binnenkant! De nieuwe rinkellatten werden in de juiste

vorm aangebracht en voorts kon het echte dekwerk beginnen. Er is riet gebruikt uit de Nieuwkoopse plassen. Inheems riet dus, wel iets duurder dan Chinees of Pools riet, maar beter bestand tegen het Hollandse weer. Eerst werd een vlijlaag van lange dikke rietstengels aange-bracht waarop later het iets jongere, dunnere riet wordt aangebracht en vastgebonden. De vlijlaag is bedoeld om de echte dikke rietlaag nog over de rinkellatten te kunnen verschui-ven, om er de juiste vorm in te krijgen. Het riet wordt met “draad en naald” op de rinkellatten geknoopt.

Er is een periode geweest dat hiervoor ijzer-draad werd gebruikt, maar daar is men na slechte ervaringen bij molenbrand snel op teruggekomen. De nu gebruikte draad van geteerd touw verbrandt namelijk mee met het riet waardoor het voor de brandweer mogelijk wordt het brandende riet snel van de molen te halen en daarmee verdere schade te beperken.

Het draad wordt steeds zo geknoopt dat het door de volgende rietlaag aan het zicht wordt onttrokken en het dus ook beschermd wordt tegen zon, weer en wind. Voordat het riet wordt vastgebonden aan de latten wordt de buitenste rietlaag glad afgestreken. Met een “mes” wordt het riet naar boven gewerkt en met een tangetje worden de stengels die te > hoog zijn geschoven weer teruggetrokken tot


Aandachtspunten voor PRAls stichting kunnen we niet zonder vrijwilli-gers en aardige mensen die onze inzet voor de molen ondersteunen met een financiële bij-drage. Daarom proberen we met publiciteit en activiteiten de omwonenden en plaatsgenoten bij de molen te betrekken, zodat we het gevoel delen dat het een molen van ons allemaal is.

Een heel goed doelWe realiseren ons dat het behoud van de Rij-nenburgermolen bij u niet bovenop de stapel van goede doelen ligt. Er worden geen levens of natuurgebieden bedreigd. De meeste molens zijn ook niet meer noodzakelijk voor de water-beheersing in de polders. Maar het zijn levende monumenten. Ze horen bij ons Nederlandse landschap. En ze zijn voor ons historisch besef en cultuurgoed even belangrijk en onvervang-baar als de meesterwerken van bijvoorbeeld Rembrandt van Rijn en Vincent van Gogh. We hebben als Nederlanders veel om trots op te zijn. Dat blijkt ook uit de vele toeristen die daar naar komen kijken.

Lang leve de Groene Hart KoerierPubliciteit kost een beetje moeite en veel geld. Dat laatste hebben we niet, daar is juist gebrek aan. Alle molenstichtingen kennen dat probleem. Het is een beperking waar we mee moeten leven. Als er iets te melden is, dan mogen we een verhaal met foto in de Groene Hart Koerier plaatsen. Voor ons -en vele anderen- is dat een belangrijk lokaal medium. Het weekblad wordt uitgegeven door een stichting, die -net als de molens- probeert te overleven. Dat schept een band.

Ook hier vrijwilligerswerkWe mogen gebruik maken van foto’s die gemaakt worden door plaatselijke fotografen, zoals Michel Duiker, die de Rijnenburgermolen een warm hart toedragen. Daar zijn we heel dankbaar voor. En we kunnen al jaren rekenen op het professionele ontwerptalent van art director Frank van Olst uit Alphen aan den Rijn, die de huisstijl en de jaarverslagen gratis vorm-geeft en drukklaar maakt. Voor het drukken hebben we een zeer voor-delige drukker gevonden.

PUBLIC RELATIONS

op de juiste plek. Een tijdrovend maar dank-baar werk, want na afloop staat de kap en weer geknipt en geschoren bij. Lichtblond!

Op de foto’s ziet u de rietdekkers aan het werk.Beide klussen zijn voor de helft betaald uit het groot-onderhoudsfonds van de provincie Zuid-Holland.

Het eigen onderhoudVeel van het reguliere onderhoud wordt verricht door de molenaars en onze vrijwillige klussers. Schilderen en kleine reparaties aan de buitenzijde worden het hele jaar door ge-daan. Het smeren van het gaande werk is een wekelijkse klus die altijd moet gebeuren als de molen draait. Er zijn twee soorten smeerwerk: de lagers van de assen en het “wassen” van de staven en kammen van de tandwielen in de molen.

De bovenas en de wateras zijn van gietijzer en liggen in een holle hardsteen. Het smeren ge-beurt met varkensreuzel, net als de honderden jaren hiervóór. Voor de contactvlakken van de houten staven en kammen gebruiken we nog altijd bijenwas. Andere draaiende delen zoals de rollen van het kruiwerk waar de kap op ligt en de neuten van de keerkuip -die voorkomt dat de kap van de molen kan schuiven- worden een of twee keer per jaar in het vet gezet. Hier-voor wordt grafietvet gebruikt. Dat geldt ook voor het lager van de munnik aan de buiten-kant van de molen waarin de as van het kruirad draait.

Grafietvet vormt een harde dunne langdurig smerende laag. En dan zijn er nog vetpotjes en lagers die met relatief dunne olie zijn gevuld. Als alles goed loopt maken de lagers tijdens het draaien nauwelijks geluid en hoor je binnen alleen het “kreunen en zuchten” van de hou-ten assen en raderen en aan de buitenkant het geplons van het scheprad. Bij juiste wind is de molen goed voor het opvoeren van meer dan 30 m3 water per minuut.


ActiviteitenJaarlijks zijn er twee landelijke activiteiten waar we op inhaken: de Molendagen en de Monumentendagen. De Rijnenburgermolen is dan open, de molenaars en rondleiders vertellen over de geschiedenis en technische bijzonderheden, en er is altijd iets leuks voor kinderen.

Een voor ons belangrijk evenement moeten we voortaan missen: de Rabobank Fietsdag. De molen was een stempelpost en pleister-plaats voor de vele deelnemende fietsers, die bij ons weer op krachten konden komen met koffie, thee, limonade, waterijs en pannen-koeken. Dat leverde niet alleen veel belang-stelling en gezelligheid op maar ook een flinke bijdrage aan ons budget voor het onderhoud.

Een idee voor een vervangende activiteit was om op het grasveld bij de Rijnenburgermolen een zangfestival te organiseren: ‘Koren op de molen’. Lokale koren waren positief om mee te doen, maar het financiële en organisatorische risico was te groot. Ook al omdat je in ons land nooit zeker kunt zijn van mooi weer. Wie nog een leuk idee heeft, mag het zeggen. Of schrij-ven naar [email protected]

Altijd leuk: trouwfoto’s maken bij de Rijnburgermolen. Hier het echtpaar Michael en Mirelle Wegman-Westbroek met dochters Emily en Tessa. Getrouwd op 27 september 2019. Veel geluk gewenst!

Bezoek aan de molen door een schoolklas van de J.P.F. Steijaertschool, de klas van dochter Hiske van aankomend molenaar Sjoukje Fluit.

Bezoek van een klas van de R.K. Basisschool Via Nova in Alphen aan den Rijn, als onder-deel van lessen over Nederland-Waterland van Dirk Heemskerk.

Tineke legt uit.

Jaarlijkse Molenborrel voor iedereen die betrokken is bij de Rijnenburgermolen. Te gast bij bestuurslid Gejus van Diggele en zijn vrouw Ina. Albert Dorrestein presenteerde zijn verhaal over de Rembrandtmolen, voor velen een openbaring.


MOLEN

Project herstel rietkap en fokken 2019De kosten van het herstel van de rietkap en fokken zijn als subsidieverzoek bij de Provincie ingediend. De kosten hiervan bedragen € 58.884. De provincie verstrekt maximaal een subsidie van 50%, onder voorwaarde dat dit herstel in 2019 is uitgevoerd. De ontvangen bijdrage in 2019 is € 24.357. Met het totaal nog te ontvangen bedrag bij de eindafrekening van € 5.084 in het jaar 2020 komt dit in totaliteit uit op € 29.442, hetgeen 50% van de kosten van het herstel is. De andere 50% dient de stichting zelf te financieren uit eigen middelen.Daarvoor was bij de jaarrekening in 2018 al een voorziening getroffen van € 30.446, die nu in 2019 vrijvalt, zie de balanspost.

Bijdrage gemeente Alphen aan den RijnDe bijdrage van de gemeente Alphen aan den Rijn is een jaarlijkse exploitatiebijdrage van € 5.000 in onkosten voor het bemalen van de wijk Rhynenburgh.

Overige subsidiesEen bedrag van € 742 van de Bijdrageregeling werkende en stilstaande poldermolens van de gemeente Alphen aan den Rijn van 25% voor onderhoudswerkzaamheden die niet onder Provinciale- of Rijkssubsidieregelingen vallen.Daarnaast een bedrag van € 500 van de stichting Het Zuid Hollands Landschap voor het weghalen van een boom ten gunste van de molenbiotoop en € 320 als jaarlijkse draaipremie van de Provincie Zuid-Holland. Daarentegen moesten we € 410 terugstorten naar het Nationaal Restauratiefonds, omdat de werkelijke uitgaven in het kader van de Brimsubsidie 2013 -2018 iets lager waren dan de oorspronkelijke begroting.

Diverse bijdragenIn dit bedrag zitten de vrijwillige bijdragen van onze "Vrienden van de molen", giften van de huurders van de molenwoning en van anderen die een bezoekje aan de molen brachten.

'DE VIJFDE WIEK'

HurenDe huuropbrengst is gestabiliseerd boven de € 17.000 door de bezettingsgraad van 27 weken.

Administratiekosten HomeAwayVanaf voorjaar 2019 wordt door het bemiddelingsbedrijf HomeAway voor elke verhuuropdracht een bedrag in rekening gebracht.

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIE 2019


Begroting

15.000

210

2.820

500

2.230

60.900

81.660

Begroting

7.500

2.180

540

2.400

900

1.620

15.140

Werkelijk

3.655

136

2.976

507

1.093

58.884

22.454

89.705

Werkelijk

1.565

1.209

744

2.120

1.155

1.752

243

8.743

17.531

Exploitatie 2019

Uitgaven molen

Onderhoud molen

Gas/elektra/water

Verzekeringen, belastingen

Bliksembeveil. en brandbl.

Overige kosten

Project rietkap en fokken

Dotatie reserves

Totaal

Uitgaven ‘De Vijfde Wiek’

Onderhoud molenwoning

Gas/elektra/water

Verzekeringen en belastingen

Schoonmaakkosten

Inrichting en tuin

Overige kosten

Administratiekosten HomeAway

Saldo voordelig

Totaal

FINANCIEEL VERSLAG


Exploitatie 2019

Inkomsten molen

Subsidieontvangsten

Bijdrage gemeente

Overige subsidies

Diverse bijdragen

Overige inkomsten

Bijdrage Project rietkap etc.

Onttrekking reserve BRIM

Vrijval reserves

Saldo nadelig

Totaal

Inkomsten ‘De Vijfde Wiek’

Huren

Overige inkomsten

Saldo nadelig

Totaal

Werkelijk

8.600

5.000

1.402

1.547

76

29.442

507

30.446

12.685

89.705

Werkelijk

17.205

326

17.531

Begroting

8.820

5.000

2.970

1.250

1.000

30.450

32.170

81.660

Begroting

14.000

1.140

15.140


Bezittingen/vorderingen

Bankrekening

Spaarrekening

Doelreserveren groot onderhoud

Afrekening project herstel rietkap en fokken

Nog te ontvangen

Te vorderen omzetbelasting

Totaal

Vermogen/Schulden

Nog te betalen

Saldo Rijks-Prov. subsidie BRIM 2019-2024

Reserve groot onderhoud

Nog te doteren voorziening / reserve

Vooruit ontvangen borg

Herstel rietkap en fokken

Saldo aanvullende bijdragen

Saldo Rijks-Prov. subsidie (PIP) t/m 2018

Vooruit ontvangen huur

Saldo vrij vermogen

Totaal

BALANS 2019 STICHTING RIJNENBURGERMOLEN

31-12-18

16.890

54.909

35.151

0

69

2.393

109.412

31-12-18

1.118

0

35.151

0

1.465

30.446

20.593

12.629

2.524

5.486

109.412

31-12-19

4.565

27.573

49.005

5.084

28

6.147

92.402

31-12-19

38

8.093

72.086

10.141

500

0

0

0

0

1.544

92.402


TOELICHTING OP DE BALANS

Saldo vrij vermogen

Saldo per 01-01-2019

Bij: voordelig resultaat ‘De Vijfde Wiek’

Af: nadelig resultaat molen

Saldo per 31-12-2019

-

5.486

8.743

14.229

12.685

1.544

Saldo BRIM 2019-2024 Voor de instandhouding van de molen werd aan Provinciale en Rijkssubsidies overeenkomstig de BRIM 2019-2024 een bedrag van € 8.600 ontvangen. De kosten bliksembeveiliging en brandblussing van € 507 worden hierop als onttrekking 2019 in mindering gebracht, zodat er nu een reserve BRIM van € 8.093 is. Na uitvoering van het meerjarenonderhoudsplan zal in 2024 het geheel met de geldverstrekkers worden afgerekend.

Nog te doteren voorziening/reserveAls nog te doteren voorziening/reserve is het bedrag van vrijgevallen verplichtingen van € 10.141 opgenomen. Het positief resultaat van de woning van € 8.743 over het jaar 2019 zal in 2020 aan de reserve groot onderhoud worden toegevoegd. Het restant van € 1.398 zal eveneens aan de reserve groot onderhoud worden toegevoegd.

Reserve groot onderhoud Aan de reserve groot onderhoud is een bedrag toegevoegd van € 36.935, waarvan € 23.081 afkomstig uit de opbrengsten van de verhuur van de molenwoning over de jaren 2014 - 2018, zodat deze reserve nu € 72.086 bedraagt. Als basis dient de overdrachtsbijdrage van de gemeente aan de Stichting in het jaar 2015.

Voorzitter Dirk Kuijpervan Beethovenlaan 752394HB Hazerswoude-Rijndijk Telefoon 06 34 431 510 Correspondentie: [email protected] www.rijnenburgermolen.nl

JAARVERSLAG 2019 - Gratis website maken...Jaarverslag 2019 Stichting Rijnenburgermolen 5 Molenparkje...

Documents

Transcript of JAARVERSLAG 2019 - Gratis website maken...Jaarverslag 2019 Stichting Rijnenburgermolen 5 Molenparkje...