JAARVERSLAG 2018 - NOORDWOORD€¦ · Groningen droeg in belangrijke mate bij aan deze cijfers,...

© maart 2019

STICHTING LITERAIRE ACTIVITEITEN GRONINGEN

JAARVERSLAG

2018

COLOFON

Stichting Literaire Activiteiten Groningen

Viaductstraat 3 - 13

9725 BG Groningen

www.slaggroningen.nl

KvK: 01147223

http://www.slaggroningen.nl/

SLAG jaarverslag 2018

p. 2 van 28

Inhoud

Voorwoord ............................................................................................................................................................ 3

1. SLAG: Stichting Literaire Activiteiten Groningen ................................................................................... 4

1.1 Missie, visie en doelstellingen 2017-2021 .................................................................................................... 4

1.2 Cultuurpijler voor de Letteren in Groningen ............................................................................................... 5

2. Activiteitenverslag 2018 ................................................................................................................................. 6

2.1 Dé online literaire agenda van Groningen ................................................................................................... 6

2.2 De festivals ................................................................................................................................................... 6

De Poëziemarathon ..................................................................................................................................... 7

Dichters in de Prinsentuin .......................................................................................................................... 8

Het Grote Gebeuren .................................................................................................................................... 9

2.3 De Stadsdichter van Groningen ................................................................................................................. 10

Ouderenparticipatie: ‘Dichten met oma’ ................................................................................................ 10

2.4 Het Beste Groninger Boek en de Kees van der Hoef Prijs ........................................................................... 12

2.5 Talentontwikkeling ..................................................................................................................................... 14

Aanbod voor talentvolle schrijvers ......................................................................................................... 14

Opleiding en kennisontwikkeling voor medewerkers, opdrachtnemers en vrijwilligers ............... 14

3. Publieksbereik ............................................................................................................................................... 15

3.1 Aantallen bezoekers/deelnemers.................................................................................................................. 15

3.2 Online bereik en samenstelling online publiek ........................................................................................... 16

3.3 Marketing en publiciteit ............................................................................................................................. 19

4. Bestuur en organisatie .................................................................................................................................. 22

4.1 Bestuurlijke verantwoording ...................................................................................................................... 22

Samenstelling van het bestuur ................................................................................................................. 22

Bestuursverslag 2018 ................................................................................................................................. 22

Governance Code Cultuur en Code Culturele Diversiteit ................................................................... 23

Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) ....................................................................... 25

Financiële verantwoording en jaarrekening .......................................................................................... 25

4.2 Personeel en organisatie.............................................................................................................................. 26

Inrichting van de organisatie ................................................................................................................... 26

Personele bijzonderheden in 2018 ........................................................................................................... 27

Vooruitblik: 10 jaar SLAG in 2019 ................................................................................................................. 28


p. 3 van 28

Voorwoord

Het bestuur van de Stichting Literaire Activiteiten Groningen (SLAG) presenteert met

genoegen zijn jaarverslag over 2018.

In het Activiteitenverslag 2018 (hoofdstuk 2), doen we verslag van onze activiteiten, die

werden uitgevoerd zoals aangekondigd in het Activiteitenplan 2018:

dé online literaire agenda van Groningen, www.slaggroningen.nl: aankondiging van

honderden literaire activiteiten van derden, gedurende het jaar, in heel Groningen;

de Poëziemarathon (voor het laatst onder deze naam georganiseerd): 25 t/m 31 januari;

poëziefestival Dichters in de Prinsentuin: de eenentwintigste editie, 13 t/m 15 juli;

Het Grote Gebeuren, het leukste festival voor lezers en schrijvers: 3 november;

Uitreiking van de prijzen voor het Beste Groninger Boek en de Kees van der Hoefprijs:

11 maart 2018;

feestelijke eindpresentatie voor het ouderenparticipatieproject "Dichten met oma": 23

november.

In het najaar van 2018 organiseerden we bovendien een tweedaagse workshop toneelschrijven

voor jonge Groningse talenten, in samenwerking met De Tekstsmederij uit Amsterdam. Twee

vertegenwoordigers van SLAG volgden voorts de opleiding tot leesbegeleider bij het Vlaams

Lezerscollectief. Verder werd begonnen met de voorbereidingen voor de verkiezing van de

nieuwe Stadsdichter (4 februari 2019) en voor het jubileumjaar: in 2019 bestaat SLAG 10 jaar.

In hoofdstuk 3 gaan we in op ons publieksbereik. De drie festivals samen trokken ruim 4.000

bezoekers. Met onze andere activiteiten werden nog eens zo’n 900 bezoekers en deelnemers

bereikt. De website trok gemiddeld 3.282 unieke bezoekers per maand.

In hoofdstuk 4, de bestuurlijke verantwoording, gaan we in op de vernieuwde samenstelling

van het bestuur, op het personeelsbeleid en op hoe het bestuur de Governance Code Cultuur

en de Code Culturele Diversiteit hanteert.

Voor de financiële verantwoording verwijzen wij naar de Jaarrekening 2018 (als separaat

document bijgevoegd). Het jaarverslag en de jaarrekening werden door het bestuur op 28

maart 2019 vastgesteld en voor akkoord getekend door:

Rob Pronk, Rolien Scheffer,

Voorzitter directeur



p. 4 van 28

1. SLAG: Stichting Literaire Activiteiten Groningen

1.1 Missie, visie en doelstellingen 2017-2021

If you think literature is expensive, try ignorance. Stichting Literaire Activiteiten Groningen

(SLAG) ontleent haar bestaansrecht niet alleen aan de wens om goede literatuur een podium

te bieden en om vele Groningse lezers het plezier te geven van ontmoetingen met hun favoriete

schrijvers. We zijn ervan overtuigd dat aandacht voor het geschreven woord in al zijn literaire

verschijningsvormen, en voor de schrijvers ervan, zowel een artistieke als een

maatschappelijke opdracht is. Bewustzijn van de werking van taal en van haar mogelijkheden

is belangrijker dan ooit. Literatuur is de kunstvorm bij uitstek die kritische geesten voedt en

sterkt, die een weerwoord heeft tegen propaganda, die nu eens uitdaagt tot nuance, dan weer

een schokkend en compromisloos inzicht biedt in de ander. Ook dát aspect van de literatuur

maakt SLAG toegankelijk voor een breed publiek, zonder dat we de schoonheid en het

leesplezier uit het oog verliezen.

De voornaamste doelstellingen van de stichting, die werden vastgelegd in de statuten, zijn:

1. het bevorderen en ontsluiten van de letteren en het letterkundig leven in Groningen;

2. het uitwisselen van contacten ter zake met andere delen van Nederland;

3. het bevorderen van internationale letterkundige contacten;

4. de aandacht vestigen op de kwaliteiten en mogelijkheden van Groningen als centrum

van letterkundige activiteiten in het Noorden.

De stichting beoogt haar doelen in de beleidsperiode 2017-2020 te realiseren door, onder meer:

kwalitatief hoogstaande, publieksgerichte evenementen te organiseren met een

bovenregionaal bereik, in de vorm van de festivals Dichters in de Prinsentuin, Het

Grote Gebeuren en de Poëziemarathon;

het verzorgen van een Groninger letterenwebsite met een steeds actuele literaire

agenda, een literaire kaart van Groningen en toegang tot de verhalen van onze literaire

helden toen en nu;

een productieplaats te zijn voor vernieuwende producties waarin talentvolle schrijvers

én vertalers worden uitgedaagd bruggen te slaan naar andere kunstvormen, nieuwe

doelgroepen en internationale collega’s;

het organiseren en/of begeleiden van andersoortige letterkundige activiteiten in

Groningen;

het uitreiken van prijzen en stipendia die de aandacht en waardering voor de

Groninger letteren bevorderen, zoals de prijs voor Het Beste Groninger Boek, de Kees

van der Hoef Prijs en de verkiezing van de Stadsdichter van Groningen.


p. 5 van 28

1.2 Cultuurpijler voor de Letteren in Groningen

SLAG is door de provincie Groningen en de gemeente Groningen benoemd tot Cultuurpijler

voor de Letteren in 2017-2020. Cultuurpijlers worden gedefinieerd als “uitvoerende

instellingen uit de professionele kunstensector die een voortrekkersrol vervullen als het gaat

om meer samenwerking en het aangaan of versterken van verbindingen, binnen en buiten de

keten, of de sector. Dit kan zowel op stedelijk en regionaal als noordelijk niveau. Instellingen

van bewezen vertrouwen en kwaliteit, die bijdragen aan het landelijk of zelfs internationaal

profiel van Groningen”. We zijn trots op deze erkenning van de voortrekkersrol die SLAG al

vervulde in de letterensector. Het betekent ook een erkenning van de literatuur als kunstsector,

naast de andere aangewezen Cultuurpijlers: Groninger Museum (beeldende kunst), Eurosonic

Noorderslag ((pop-)muziek), Noorderzon (festivals), Het Houten Huis (jeugdtheater),

NNT/Club Guy & Roni (podiumkunsten), NNO (klassieke muziek).

Als Cultuurpijler voor de Letteren in Groningen wil SLAG, uitgaand van haar missie, visie en

doelstellingen, een actieve bijdrage leveren aan zowel de artistieke als maatschappelijke

ontwikkeling van de literatuur. In ons Beleidsplan 2017-2020 lieten we uitvoerig zien wat we

de afgelopen jaren al hebben gedaan en bereikt, en wat we zullen blijven doen, om de titel

Cultuurpijler nu te verdienen. In onze Visie Cultuurpijler Letteren: uitwerking bij het beleidsplan

2017-2020, die we in oktober 2016 publiceerden, benoemden we vervolgens de ambities en

speerpunten waar we ons als Cultuurpijler voor willen inzetten:

Meer kansen voor kleinere organisaties en individuen met een goed literair idee;

Maatschappelijke betrokkenheid: bereik en participatie onder ‘niet-lezers’;

Internationalisering;

Nieuwe co-producties, nieuwe genres, nieuw talent.

Met de in het Activiteitenverslag 2018 (hoofdstuk 2 van dit jaarverslag) beschreven

kernactiviteiten en projecten gaven we invulling aan onze opdracht en ambities als

Cultuurpijler Letteren. Daarnaast draagt SLAG stevig bij aan de versterking van de Groningse

culturele basisinfrastructuur middels deelname van de directeur aan het periodieke overleg

van de zeven Cultuurpijlerdirecteuren, en aan de zogenoemde “Lobbyclub” waarin alle

Groningse rijksgesubsidieerde instellingen zich hebben verenigd voor een efficiënte en positief

ingestelde lobby richting de Rijksoverheid. Daarbij wordt nauw contact onderhouden met de

lokale en regionale overheden, op zowel ambtelijk als bestuurlijk niveau.


p. 6 van 28

2. Activiteitenverslag 2018

De kernactiviteiten van SLAG werden uitgevoerd zoals aangekondigd in het Activiteitenplan

2018. In de komende paragrafen gaan we nader in op de genoemde activiteiten die werden

gerealiseerd.

2.1 Dé online literaire agenda van Groningen

Op dé online literaire agenda van Groningen, www.slaggroningen.nl, kondigden we maar

liefst 449 literaire activiteiten aan en plaatsten 102 nieuwsberichten. Ook verschenen 13

verslagen van onze festivalprogrammaonderdelen door jong recensietalent (met name leden

van de studentenvereniging Literair Dispuut Flanor), die steeds goed worden gelezen, zo blijkt

uit de webstatistieken.

De bezoekcijfers van de website stegen dit jaar fors (zie hoofdstuk 3). De website trok

gemiddeld 3.282 unieke bezoekers per maand, met een uitschieter van 8.623 in de maand

maart. Dat valt gedeeltelijk te verklaren door het bericht over het overlijden van Kees van der

Hoef dat op de dag van publicatie zo’n 4500 bezoekers trok. Onze Facebookpagina Literair

Groningen droeg in belangrijke mate bij aan deze cijfers, maar in de loop van het jaar viel op

dat de respons via Facebook minder werd: het opzeggen van het Facebook-account werd een

trend in de loop van 2018. Toch blijft het platform substantieel bijdragen aan de

bezoekersaantallen. Berichten over relatief kleine evenementen werden honderden keren

gelezen nadat ze actief werd gedeeld op sociale media.

2.2 De festivals

Hiernavolgend geven we een korte impressie per festival. Op verzoek zijn de volledige

eindverslagen van de afzonderlijke festivals (digitaal) beschikbaar. De drie festivals samen

trokken ca. 4.200 bezoekers. Gedetailleerde cijfers over het publieksbereik worden

gepresenteerd in hoofdstuk 3 van dit jaarverslag.


p. 7 van 28

De Poëziemarathon

De Poëziemarathon - voor het laatst onder deze

naam georganiseerd - bood van 25 januari t/m 31

januari 2018 weer een breed scala aan poëzie-

activiteiten, waaronder onze tournee met

Kinderdichters langs bibliotheken,

georganiseerd in samenwerking met het

Poëziepaleis en Biblionet Groningen, en een

optreden van een aantal genomineerden voor de

VSB-Poëzieprijs in samenwerking met Poetry

International.

Rechts: VSB-genomineerde Tonnus Oosterhoff in gesprek

met Coen Peppelenbos. Onder: Kinderdichter Marrah van der

Heijden en presentatrice Irene Wiersma bij DAAR KOMEN

DE KINDERDICHTERS! Foto’s: Henk Veenstra


p. 8 van 28

Dichters in de Prinsentuin

Tijdens de eenentwintigste editie van poëziefestival Dichters in de Prinsentuin viel een nieuwe

generatie dichters op: divers van achtergrond en met veel aandacht voor maatschappelijke

vraagstukken.

Linksboven: Moya De Feyter op de openingsavond. Onder: Dean Bowen sloot het festival op zondagmiddag af met

een indrukwekkend optreden op het theeveld. Foto’s: Reyer Boxem


p. 9 van 28

Het Grote Gebeuren

Het Grote Gebeuren, georganiseerd in samenwerking met het Groninger Forum, beleefde zijn

tiende editie met een gevarieerd en internationaal programma dat bijzonder goed werd

ontvangen door het publiek.


p. 10 van 28

2.3 De Stadsdichter van Groningen

De Stadsdichter 2017-2018 is Lilian Zielstra. SLAG organiseert al sinds jaar en dag de

tweejaarlijkse verkiezingsavond van de Stadsdichter van Groningen, als onderdeel van de

Poëziemarathon. Met ingang van 2017 verzorgen wij, in opdracht van de gemeente Groningen,

ook het jurytraject, de verkiezing en de persoonlijke begeleiding van de Stadsdichter. Zo

hebben we in 2018 de fondsenwerving en procesbegeleiding gedaan voor een van haar

initiatieven: het ouderenparticipatieproject Dichten met oma. Hieronder geven we een korte

impressie van het succesvol verlopen project. Een uitgebreid eindverslag is op verzoek

verkrijgbaar.

Ouderenparticipatie: ‘Dichten met oma’

Stadsdichter Lilian Zielstra organiseerde in 2017 en 2018 twaalf bijeenkomsten op locatie bij

zorginstellingen en ouderenverenigingen in de gemeente en de provincie Groningen, met in

totaal 423 actief deelnemende ouderen. Het project werd op 23 november 2018 afgesloten met

een feestelijke eindpresentatie in de Concertzaal van VRIJDAG, die nog eens 75 bezoekers trok.

Optreden van Jan Henk de Groot bij de eindpresentatie van Dichten met oma. Foto: Henk Veenstra.


p. 11 van 28

Boven: Lilian Zielstra met een van de deelnemers. Linksonder: omslag van de dichtbundel Dichten met oma,

verschenen bij uitgeverij Passage. Rechtsonder: een van de portretfoto’s, in het kader van dit project gemaakt door

David Vroom, die werden gepubliceerd in de bundel en tentoongesteld bij VRIJDAG.


p. 12 van 28

2.4 Het Beste Groninger Boek en de Kees van der Hoef Prijs

SLAG organiseert sinds 2009 de verkiezing van het Beste Groninger Boek, in samenwerking

met de Groninger Forum Bibliotheek. De verkiezing was tot en met 2015 een onderdeel van

het literaire festival Het Grote Gebeuren. In 2016 vond de verkiezing een week eerder plaats,

om meer tijd en aandacht te kunnen besteden aan de genomineerde schrijvers en hun boeken.

Die opzet bleek succesvol, maar streed wel om (pers)aandacht en mankracht met Het Grote

Gebeuren. Daarom is besloten de verkiezing te verplaatsen naar de Boekenweek; in 2017 heeft

daarom geen Beste Groninger Boek plaatsgevonden. Uitgevers konden boeken die voldoen

aan de criteria inzenden tot en met 31 december 2017.

De prijsuitreiking vond plaats op 11 maart 2018. De prijzen voor het Beste Groninger Boek –

speciaal ontworpen door de jonge Groningse illustratrice Anne Stalinski – werden uitgereikt

aan Nhung Dam voor haar boek Duizend vaders (fictie) en Karin Sitalsing met Boeroes (non-

fictie). (Foto: Henk Veenstra.)


p. 13 van 28

SLAG reikt ook de tweejaarlijkse Kees van der Hoef-prijs uit, voor bijzondere verdiensten voor

het letterenklimaat in Groningen. De prijs, een bronzen sculptuur van beeldend kunstenaar

Heleen Kater, werd deze middag uitgereikt aan Anton Scheepstra van uitgeverij Passage.

Enkele dagen daarvoor overleed de naamgever van de prijs; uiteraard werd daar passend bij

stilgestaan.

Foto’s: Henk Veenstra


p. 14 van 28

2.5 Talentontwikkeling

Aanbod voor talentvolle schrijvers

SLAG beschouwt de talentontwikkeling van jonge/beginnende professionele schrijvers als een

van haar kerntaken. Enerzijds is dat vanzelfsprekend onderdeel van onze opdracht als

Cultuurpijler: het versterken en vernieuwen van de letteren als een van de uitvoerende

kunsten in onze regio. Tegelijkertijd dienen we daarmee een landelijk belang: dat wij deze rol

oppakken is ook, om te garanderen dat de aanwas in de Nederlandstalige literatuursector een

evenwichtige afspiegeling is van wat er zich in heel Nederland manifesteert als talent.

Beginnende schrijvers in Groningen en Noord-Nederland kunnen er nadeel van ondervinden

dat ze wat verder van het “vuur” af wonen en daardoor minder snel worden opgemerkt door

de grote uitgevers en festivals elders in het land, en niet te vergeten de landelijke media.

Onze grootste ambitie voor 2019 is dan ook het nieuwe talenttraject dat we in het voorjaar

gaan opstarten. In het najaar van 2018 organiseerden we alvast een tweedaagse workshop

toneelschrijven voor jonge Groningse talenten, in samenwerking met De Tekstsmederij uit

Amsterdam. Na afloop hielden we een kleine enquête onder de deelnemers. De respons was

bijzonder positief: niet alleen werd deze specifieke workshop als heel waardevol ervaren, ook

gaven alle respondenten aan zeer geïnteresseerd te zijn in meer aanbod waarmee ze hun

schrijverschap stappen verder kunnen brengen. Met andere woorden: er bestaat grote behoefte

aan een talenttraject in Groningen.

Opleiding en kennisontwikkeling voor medewerkers, opdrachtnemers en vrijwilligers

Niet alleen schrijvers/makers krijgen bij ons de kans om hun vaardigheden te ontwikkelen.

Ook voor onze medewerkers, opdrachtnemers en vrijwilligers vinden we die ontwikkeling

heel belangrijk. Vele pas afgestudeerde en/of anderszins nog onervaren organisatoren,

productieleiders en programmamakers kregen bij ons al de kans om in de praktijk ervaring op

te doen met het werken in de culturele sector, onder begeleiding van meer ervaren krachten,

en zo een goede start op de arbeidsmarkt te maken.

Het leren in de praktijk vullen we aan met concrete opleidingen. De afgelopen jaren volgden

medewerkers cursussen uit het aanbod van de European Festival Association,

Cultuurmarketing, de Academie voor Cultuurmanagement en Cultuur & Ondernemen. In

2018 voltooiden twee projectmedewerkers van SLAG de opleiding tot leesbegeleider bij het

Vlaams Lezerscollectief, met het oog op het naar Groningen halen van het fenomeen Shared

Reading.

Voor 2019 is een uitgebreid opleidingsplan voor alle medewerkers vastgesteld, met de focus

op het versterken van ondernemerschap en kennis op het gebied van marketing en

communicatie, mede dankzij een extra bijdrage van het Nederlands Letterenfonds.


p. 15 van 28

3. Publieksbereik

In dit hoofdstuk presenteren wij de gegevens met betrekking tot het publieksbereik en de

publiekssamenstelling van de drie festivals en onze overige activiteiten in 2018, in vergelijking

met voorgaande jaren.

3.1 Aantallen bezoekers/deelnemers

Aantallen bezoekers en deelnemers per activiteit

Toelichting resultaten

Met Dichters in de Prinsentuin werd een nieuw record gevestigd wat aantallen bezoekers

betreft. Het resultaat van Het Grote Gebeuren bleef vrij stabiel. Dat het totaal aantal bezoekers

2018 2017 2016 2015

FESTIVALS (waarvan

betalend)

Het Grote Gebeuren 450 (372) 477 400 550

Dichters in de Prinsentuin 2536 (223) 2200 2.500 2.120

Poëziemarathon 1175 (0) 1800 1.910 1.080

PRIJZEN & STIPENDIA

Beste Groninger Boek

en Kees van der Hoef-prijs

135 - - 75 110

Stadsdichteravond (tweejaarlijks) - - 160 - 250

Totaal bezoekers kernactiviteiten: 4296 4673 4885 4110

OVERIGE ACTIVITEITEN

Bezoekers:

Dichten met oma: eindpresentatie (23

nov.)

75

Actieve deelnemers:

“Parels kweken” (amateurparticipatie

Dichters in de Prinsentuin)

38

Talentworkshop toneelschrijven 8

Dichten met oma (12 bijeenkomsten met

ouderen op locatie)

423

Leesclub Concept M (middelbare

scholieren lazen het boek van Aafke

Romeijn en hadden een ontmoeting met

haar op Het Grote Gebeuren)

60

Totaal deelnemers/bezoekers overige

activiteiten:

604 685 470 -

TOTAAL 4.900 5.322 5.355 4.110


p. 16 van 28

over het hele jaar 2018 lager uitvalt dan voorgaande jaren, wordt vooral verklaard door de

Poëziemarathon, die in 2016 en 2017 uitzonderlijk hoge bezoekersaantallen trok vanwege de

landelijke uitreiking van de VSB-poëzieprijs in Groningen. In 2018 vond bovendien, in lijn met

het tweejaarlijkse ritme, geen Stadsdichteravond plaats en organiseerden we iets minder

incidentele publieksactiviteiten dan in het ook wat dat betreft uitzonderlijke jaar 2017.

Toelichting tellingen

Een aanzienlijk deel van de activiteiten die SLAG organiseert, is geheel of gedeeltelijk vrij

toegankelijk. Wanneer het aantal bezoekers niet door middel van kaartverkoop kan worden

bijgehouden, zoals bij de Poëziemarathon en de uitreiking van het Beste Groninger Boek,

worden de aanwezigen (per onderdeel) geteld door een medewerker of vrijwilliger. Voor de

drukbezochte middagprogramma’s van Dichters in de Prinsentuin geldt, dat men

voortdurend in en uit kan lopen; de publiekstelling werd daar dit jaar aan beide ingangen van

de tuin gedaan met handtellers door vrijwilligers (in andere jaren vonden tellingen er

steekproefsgewijs plaats en vormden de basis voor het geschatte bezoekersaantal).

3.2 Online bereik en samenstelling online publiek

Aantallen online bezoekers

2018 2017

WEBSITES – unieke bezoekers In de drukste

maand

Gemiddeld

per maand

www.slaggroningen.nl 8623 (mrt) 3282 2.708

www.poeziemarathon.nl 4365 (jan.) 1165 1.125

www.dichtersindeprinsentuin.nl 6763 (juli) 2383 3.096

www.hetgrotegebeuren.nl 4566 (okt.) 1266 2.573

Totaal unieke bezoekers per jaar 97.152 114.024

Totaal bezoeken per jaar 163.540 172.816

De cijfers voor de individuele websites betreffen, in de rechterkolom, het gemiddelde aantal

unieke bezoekers per maand. De linkerkolom laat de piekmaanden zien: vooral voor de

festivalwebsites geldt, dat de aantallen unieke bezoekers exponentieel groeien in de maanden

direct voorafgaand aan en tijdens het betreffende festival.

In de loop van 2016 en 2017 zijn alle websites technisch vernieuwd en overgezet naar

WordPress. Pas met ingang van 2017 worden de aantallen bezoekers voor alle websites dus

op dezelfde manier geteld.

Overigens is een duidelijke trend zichtbaar: de afzonderlijke festivalwebsites trekken minder

(unieke) bezoekers, terwijl de centrale website slaggroningen.nl steeds beter presteert.


p. 17 van 28

Berichten over relatief kleine evenementen werden honderden keren gelezen nadat ze actief

werd gedeeld op sociale media. De sfeerverslagen van onze festivals, geschreven door jonge

schrijftalenten uit Groningen, worden ook zeer goed bezocht, zo blijkt uit de webstatistieken.

In maart 2019 wordt met de nieuwe naam van de stichting tevens de nieuwe website

gelanceerd, waar ook alle festivals onder dak worden gebracht. De cijfers lijken alvast te

bevestigen dat dat voor onze bezoekers een logische ontwikkeling is.

Aantallen online volgers

2018 2017 2016 2015

SOCIALE MEDIA – volgers

Facebook: Literair Groningen 745 688 600 448

Facebook: Poëziemarathon 352 336 267 165

Facebook: Dichters in de Prinsentuin 2.946 2.954 2.878 2.378

Facebook: Het Grote Gebeuren 583 571 537 402

Twitter en Instagram (totaal v.d. accounts) 1.763 1.402 969 791

Ontvangers nieuwsbrieven 1.897 1.897 1776 1.620

Stadsdichter Groningen (Facebook+Twitter) 668 625 - -

Totaal volgers sociale media 8.954 8.473 7.027 5.804

De cijfers van de sociale media geven het aantal volgers/ontvangers weer, genoteerd aan het

einde van het betreffende jaar. Haast alle Facebook-accounts hadden rond juli te maken met

een dalend aantal volgers; dit was overigens een landelijk fenomeen, het opzeggen van het

Facebook-account was enige tijd een maatschappelijke trend. In de loop van het najaar was er

weer een toename, maar het aantal nieuwe volgers bleef min of meer in evenwicht met het

aantal mensen dat stopte ons te volgen, of hun account opzegde. Toch blijft het platform in

belangrijke mate bijdragen aan de bezoekersaantallen van onze websites. Het belang van het

gebruik van andere/nieuwe ‘socials’ zoals Instagram neemt daarnaast, met name onder

jongeren, enorm toe. We passen onze marketingstrategieën hierop aan.

Samenstelling online geïnteresseerden naar leeftijd en geslacht

De hieronder getoonde grafieken van de twee Facebook-accounts met de meeste volgers

(Literair Groningen: bijna 750 en Dichters in de Prinsentuin: bijna 3000) maken duidelijk dat

meer vrouwen dan mannen onze activiteiten actief volgen. Dit beeld past in het bekende

gegeven dat meer vrouwen dan mannen zich in Nederland als lezers manifesteren: ook onder

leesclubleden, kopers van boeken en bibliotheekleden zijn zij steevast oververtegenwoordigd.


p. 18 van 28

Zowel mannen als vrouwen zijn echter vrij gelijkmatig verdeeld over de leeftijdscategorieën

tussen 25 en 65 jaar. Volgers onder de 25 en boven de 65 jaar zijn ondervertegenwoordigd;

deze doelgroepen, ‘de jongeren’ en ‘de ouderen’, worden door ons overigens ook niet

doelgericht benaderd.

Dichters in de Prinsentuin (bron: www.facebook.com/dichtersindeprinsentuin, 26 februari 2019):

Literair Groningen (bron: www.facebook.com/LiterairGroningen, 26 februari 2019):


p. 19 van 28

3.3 Marketing en publiciteit

Ingezette marketingmiddelen

Middelen die worden ingezet voor de festivals Poëziemarathon, Dichters in de Prinsentuin en

Het Grote Gebeuren zijn:

Websites per festival: www.poeziemarathon.nl, www.dichtersindeprinsentuin.nl,

www.hetgrotegebeuren.nl, onze algemene website met agenda www.slaggroningen.nl

en de nieuwe website www.stadsdichtergroningen.nl, die speciaal voor de Groningse

stadsdichters in het leven is geroepen.

Social media: Facebook, Twitter, Instagram en YouTube

Nieuwsbrieven SLAG algemeen en nieuwsbrieven Dichters in de Prinsentuin.

Drukwerk: posters in diverse formaten, programmafolders, flyers, ansichtkaarten,

boekenleggers, roll-up banners, banieren

Distributie van het drukwerk: drukwerk naar adressen in de stad en provincie

Groningen, A0-formaat posterborden op routes langs uitvalswegen en belangrijke

wegen en plekken in de binnenstad van Groningen.

Advertenties en aankondigingen in (uitgaans)agenda’s, zowel in (lokaal) drukwerk

zoals de UITloper en Uitgaanskrant, als online (Facebook, UITservice, vanplan.nl etc.).

Verslaglegging: foto’s, filmpjes. Vooral de recensies / verslagen die in onze opdracht

door jonge schrijvers worden gemaakt en gepubliceerd op www.slaggroningen.nl

worden veel gelezen.

“Free publicity”: media-aandacht en publiciteit via samenwerkingspartners

Onze persberichten naar lokale en nationale media en naar specifieke doelgroepen leveren

ieder jaar veel reacties op. Verschillende radiozenders, van Radio Westerwolde en OOG TV

tot RTV Noord en NPO Radio 1, hebben voor, tijdens of na onze activiteiten flink aandacht

besteed aan de festivals en projecten van SLAG, variërend van een korte aankondiging tot

grote vooruitblikken op een festival. Ook na afloop van de festivals is dat het geval:

fotoreportages en redactionele stukken verschijnen in lokale/regionale nieuwsbladen (zoals

Dagblad van het Noorden en de Gezinsbode) en nationale papieren kranten en online. Ook

verschenen diverse reportages op blogs en vlogs en columns op veelgelezen literaire weblogs

zoals Hebban en Tzum.

Per festival verschilt het karakter van de betrokken partners en de aandacht die verscheidene

media eraan besteden. Zo worden onderdelen van de Poëziemarathon regelmatig opgepikt

door regionale huis-aan-huisbladen, terwijl Dichters in de Prinsentuin meer landelijke

aandacht krijgt en vooral via blogs en sociale media in heel Nederland en Vlaanderen wordt

besproken. Voor Het Grote Gebeuren is het mediabereik van partner Groninger Forum een

belangrijke factor.

http://www.poeziemarathon.nl/

http://www.dichtersindeprinsentuin.nl/

http://www.hetgrotegebeuren.nl/


http://www.stadsdichtergroningen.nl/



p. 20 van 28

Aandacht voor Dichters in de Prinsentuin in Dagblad van het Noorden en NS-magazine Spoor, en voor het

Beste Groninger Boek in Trouw.


p. 21 van 28

Verslag van Het Grote Gebeuren, daags na het festival in Dagblad van het Noorden


p. 22 van 28

4. Bestuur en organisatie

4.1 Bestuurlijke verantwoording

Samenstelling van het bestuur

Het lidmaatschap van het bestuur van SLAG is onbezoldigd. Het bestuur bestaat uit minimaal

vijf en maximaal zeven leden, van wie minimaal twee in hun eerste zittingstermijn zijn; een

rooster van aftreden is van kracht. Ten aanzien van de samenstelling van het bestuur geldt dat

alle leden bij voorkeur woonachtig zijn in de provincie Groningen, met een evenwichtige

samenstelling naar leeftijd en geslacht. De selectie van nieuwe leden gebeurt door middel van

een openbare werving en/of een netwerkwerving, op grond van een door het bestuur

vastgesteld profiel van kwaliteiten en competenties. De stichting Biblionet Groningen heeft

een kwaliteitszetel in het bestuur.

Op het moment van schrijven bestaat het bestuur uit de volgende leden, die tevens de

vermelde relevante (neven)functies bekleden:

Rob Pronk, voorzitter sinds januari 2018 (vice-voorzitter/penningmeester sinds 9 maart 2009)

Lid van het bestuur van het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken, bestuurslid Stichting

Onderhandelingen Leenvergoedingen (StOL).

Tieske Slim, secretaris sinds 1 oktober 2015

Vertaler uit het Tsjechisch, redacteur, expert kwaliteitszorg.

Doeke Sijens, penningmeester sinds januari 2018 (lid sinds 1 oktober 2014)

Algemeen manager bij het Groninger Forum. Tevens redacteur en auteur.

Anneke Attema, lid sinds 1 mei 2017 (kwaliteitszetel Biblionet Groningen)

Regiomanager bij Biblionet Groningen.

Margriet van der Waal, lid sinds 1 juni 2018

Universitair docent Euroculture aan de Rijksuniversiteit Groningen. Bijzonder hoogleraar Zuid-

Afrikaanse literatuur, cultuur en geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam.

Bestuursverslag 2018

Het bestuur werkt volgens een rooster van aftreden en doet zijn werk voor SLAG onbezoldigd.

Het bestuur vergaderde in 2018 (gemiddeld) tweemaandelijks, volgens een van tevoren

vastgestelde jaarplanning.

In januari 2018 traden twee bestuursleden af: Anton Brand en Jojo Bottema. Rob Pronk nam

het voorzitterschap over van Anton Brand, Doeke Sijens (in november overigens herbenoemd

voor een volgende termijn) nam het penningmeesterschap en het vice-voorzitterschap van Rob

Pronk over. Het streven om te komen tot een bestuur van vijf leden werd gerealiseerd door


p. 23 van 28

het invullen van één vacature. Per 1 juni is deze vervuld door Margriet van der Waal – zij past

in het van tevoren door het bestuur opgestelde profiel.

In februari werd de jaarrekening 2017 via e-mail goedgekeurd door het bestuur.

Tijdens de bestuursvergadering van 1 juni werd een notitie over personeelsbeleid besproken.

Het bestuur ging akkoord met de voorgestelde aanpak rond functioneringsgesprekken en

inschaling. Bovendien werden afspraken gemaakt omtrent een werkwijze met betrekking tot

het al dan niet verlengen van arbeidscontracten.

Op 7 juni vond de jaarlijkse ‘heidag’ van het bestuur plaats; daarin werden bestuurs- en

directiereglement geëvalueerd en werd er vooruitgeblikt op de beleidsperiode 2020-2024. Om

de voorgenomen vernieuwingen kracht bij te zetten werd besloten tot een naamswijziging, te

lanceren tijdens de viering van het 10-jarig bestaan van SLAG in 2019.

Tijdens het langdurig uitvallen van een van de vaste medewerkers deed de kwetsbaarheid van

een kleine organisatie zich voelen. Ondanks een meer dan normale inzet van met name de

directeur en het regelen van in ieder geval een gedeeltelijke vervanging konden niet alle

ambities worden vervuld. Onder meer ingegeven door deze situatie besloot het bestuur in de

vergadering van 23 november een werknemersziekteverzuimverzekering af te sluiten.

Daarnaast werd het besluit genomen tot het afsluiten van een rechtsbijstandsverzekering en

een aansprakelijkheidsverzekering.

Op 20 december 2018 kwam het bestuur bijeen met alle medewerkers, opdrachtnemers en

vrijwilligers. Tijdens deze eindejaarsbijeenkomst werd in een informele sfeer teruggeblikt op

het voorbije (kalender)jaar en werd er getoost op een succesvol nieuw literair jaar.

Governance Code Cultuur en Code Culturele Diversiteit

Het bestuur van SLAG acht de aanbevelingen van de Governance Code Cultuur (GCC) van

belang en kiest ervoor de Code toe te passen op de schaal die de stichting heeft. SLAG is een

kleine organisatie met een onbezoldigd bestuur, een directeur en nog twee medewerkers

(totaal 1,56 fte), met een flexibele schil van opdrachtnemers en vrijwilligers. De uit dit

eenvoudige, in de GCC beschreven bestuursmodel voortvloeiende verantwoordelijkheden,

taken en bevoegdheden zijn belegd in de gewijzigde en in maart 2016 gepasseerde statuten

van de stichting, alsmede in het daaraan gekoppelde bestuursreglement en directiereglement.

Beide reglementen werden in 2018 door het bestuur geëvalueerd.

De Code Culturele Diversiteit (CCD) wordt geëvalueerd aan de hand van de daarin

gehanteerde “4 P’s”: Publiek, Programma, Personeel en Partners. Voor de laatste drie deden

we het - ook in 2018 - erg goed waar het de man-vrouwverdeling en leeftijdsspreiding betreft

– al kan de leeftijdsspreiding binnen het bestuur (onderdeel van Personeel) wel beter. Bij de in


p. 24 van 28

2018 ontstane bestuursvacature is om die reden gezocht naar een jongere kandidaat – met het

gewenste resultaat.

Het aandachtsgebied Publiek, echter, laat een onevenwichtiger beeld zien: we hadden in §3.2

al geconstateerd dat ons “online publiek” qua leeftijd heel divers is, maar dat vrouwen daarin

wel oververtegenwoordigd zijn – zoals in het algemeen vrouwen zich in Nederland meer en

vaker als lezers en ‘schrijversfans’ manifesteren dan mannen. De algemene indruk is dat ook

onder onze festivalbezoekers de vrouwen ruimschoots in de meerderheid zijn, en dat

bovendien de gemiddelde leeftijd daar relatief hoog is; we hebben echter de laatste jaren geen

uitgebreid publieksonderzoek kunnen doen, waardoor we dit “gevoel” niet met cijfers kunnen

onderbouwen of weerleggen. Gedegen publieksonderzoek heeft daarom de komende jaren

een hoge prioriteit voor SLAG.

De nadruk die de CCD legt op de diversiteit in etniciteit en sociaal-culturele achtergrond, stelt

ons voor een aanzienlijk grotere uitdaging. Voorop gesteld: het onderwerp culturele diversiteit

bij de samenstelling van onze programma’s heeft altijd de bewuste aandacht van onze

medewerkers en programmeurs, en heeft die ook de afgelopen jaren altijd gehad.

Internationalisering is bovendien een van onze speerpunten. Een (structurele) representatie

van allochtonen van al dan niet westerse afkomst onder Personeel (i.e. bestuur, medewerkers,

opdrachtnemers en vrijwilligers) en Partners van SLAG is er echter niet. Het is dus niet

verwonderlijk dat ook de samenstelling van onze festivalbezoekers hetzelfde, weinig diverse

beeld laten zien.

Enkele contextuele nuanceringen zijn op hun plaats. Ook de samenstelling van de Groningse

bevolking als geheel is, wat betreft etnische afkomst, stukken minder divers dan die van steden

als Rotterdam, Den Haag, Amsterdam en Utrecht. Daarnaast bestaat de bevolking van de stad

Groningen voor ca. 25% uit studenten: een groep die notoir moeilijk naar het “reguliere”

culturele aanbod te lokken is. Een aanzienlijk deel van de vele in Groningen woonachtige

‘internationals’ betreft voorts studenten uit met name Duitsland en China, die hier meestal

maar voor een korte periode zijn. Daartegenover hebben we in met name het oostelijk deel van

de provincie Groningen juist te maken met schrikbarend hoge percentages laaggeletterdheid.

Om als kleine instelling de (Nederlandstalige) literatuur onder de aandacht van al deze

bevolkingsgroepen te brengen, en representanten ervan structureel aan onze organisatie te

binden, is bepaald niet vanzelfsprekend.

Gegeven deze demografische en sociaal-culturele realiteit in de provincie Groningen en

Noord-Nederland, willen we streven naar een zo evenwichtig mogelijke afspiegeling daarvan

in onze organisatie, binnen wat als realistisch mag worden verondersteld voor een organisatie

als SLAG. Het bestuur en de directeur nemen een actieve houding aan om van dit streven

realiteit te maken, te beginnen bij de eerste twee principes van de CCD: A. het formuleren van

een visie op diversiteit en B. het formuleren van beleid ter bevordering van diversiteit voor

onze stichting.


p. 25 van 28

Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)

Op 25 mei 2018 werd de AVG van kracht. SLAG heeft geïnventariseerd welke

persoonsgegevens worden geregistreerd/verwerkt, en heeft daar de nodige acties aan

verbonden. Op de websites dichtersindeprinsentuin.nl en slaggroningen.nl is een

privacyverklaring geplaatst waarin wordt toegelicht hoe met gegevens van bezoekers wordt

omgegaan. Daarmee voldoet SLAG aan de informatieplicht. Met dienstverleners die namens

SLAG persoonsgegevens verwerken (zoals beheerders van de website en salarisadministratie)

worden verwerkersovereenkomsten afgesloten.

Financiële verantwoording en jaarrekening

De functiescheiding in het financiële administratieproces is optimaal geborgd. De stichting

Biblionet Groningen verricht betaalde dienstverlening bij de financiële administratie van

SLAG: zij voert de boekhouding, voert banktransacties uit en stelt de jaarrekening op. De

directeur van SLAG stelt begrotingen op, accordeert facturen en betaalopdrachten en

controleert de boekhouding. De penningmeester accordeert uitgaven boven een door het

bestuur bepaald bedrag, en controleert de jaarbegroting en de jaarrekening, die vervolgens

door het bestuur worden geaccordeerd.

De Jaarrekening 2018 is als separaat document bijgevoegd. De controle door een

onafhankelijke accountant wordt verricht volgens de eisen die onze subsidiënten stellen.

Beloningsbeleid en werkgeverschap

Lidmaatschap van het stichtingsbestuur is onbezoldigd. Gemaakte onkosten in het kader van

het werk voor de stichting worden vergoed. De directeur heeft een vaste aanstelling. Overige

medewerkers werken, afhankelijk van hun functie, in loondienst of als freelancer. Het bestuur

streeft naar een maatschappelijk aanvaardbaar beloningsbeleid, met een zekere mate van

sociale zekerheid en ruime ontwikkelingsmogelijkheden voor de werknemers, voor zover de

stichting daartoe in staat wordt gesteld door de subsidiënten. Er worden geen overeenkomsten

aangegaan met beloningen hoger dan de norm Wet Normering Topinkomens.

Met ingang van 2017 is er een pensioenvoorziening voor de medewerkers door middel van

vrijwillige aansluiting van de Stichting bij het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken. Stichting

Literaire Activiteiten Groningen is niet aangesloten bij een werkgeversvereniging met een

CAO, maar het bestuur neemt in de eigen arbeidsvoorwaarden de CAO Kunsteducatie als

voorbeeld. Dat wordt in 2019 de CAO Openbare Bibliotheken – die overigens op termijn zal

samengaan met Kunsteducatie – vanwege de aansluiting bij het gelijknamige pensioenfonds.

Het bestuur van SLAG stimuleert en ondersteunt de kennisontwikkeling van zijn werknemers

en reserveert daartoe jaarlijks een bedrag in de begroting. Het budget maakt mogelijk dat


p. 26 van 28

Bestuur

Directeur(28 u/wk)

Medewerker kantoorondersteuning

en publiciteit(16 u/wk)

Stagiair (evt.)

Programma-makers, projectleiders en productieleiders(freelance/zzp)

Adviesraden en vrijwilligers

Online redacteur -projectmedewerker

(12 u/wk)

Gastredacteurs

Financiële administratie

medewerkers en programmeurs regelmatig relevante festivals, netwerkbijeenkomsten en

cursussen kunnen bezoeken. Voor 2019 staat daarnaast een uitgebreid opleidingsplan op het

programma, dankzij een extra bijdrage van het Nederlands Letterenfonds.

4.2 Personeel en organisatie

Inrichting van de organisatie

Het bestuur heeft bestuurlijke eindverantwoordelijkheid, zoals geformuleerd in de

Governance Code Cultuur. De directeur is belast met de dagelijkse leiding (artistiek en zakelijk

beleid, financiën, P&O) en legt verantwoording af aan het bestuur. De organisatie is als volgt

ingericht:


p. 27 van 28

Het volgende aantal mensen was voor SLAG werkzaam in 2018, hier ook vergeleken met

voorgaande jaren:

2018 2017 2016 2015

Werknemers

(vast contract)

1 (0,78 fte) 1 (0,78 fte) 1 (0,55 fte) 1 (0,44 fte)

Werknemers

(tijdelijk contract)

2 (0,78 fte) 2 (0,78 fte) 0 0

Opdrachtnemers

(zzp/freelance)

5 7 8 6

Vrijwilligers

(structureel):

17 17 16

13

Vrijwilligers

(incidenteel):

ca. 30 ca. 30 ca. 30 ca. 30

Toelichting: onder de opdrachtnemers worden hier alleen de mensen geteld die inhoudelijke

en/of organisatorische werkzaamheden verrichtten voor SLAG (programmeurs en

projectmedewerkers), en dus niet de vele andere, meer incidenteel betrokken zzp’ers zoals

gastauteurs, vormgevers, webbouwers en technici.

Personele bijzonderheden in 2018

Een van onze medewerkers raakte eind augustus 2018 ernstig gewond bij een

verkeersongeval. Een grote klap voor het kleine team. Niet alleen persoonlijk, maar ook

zakelijk. Bijkomende zaken als het overnemen van werkzaamheden, het zoeken en inwerken

van een vervanger, contact met arbodienst en UWV, en intensief contact met de betreffende

medewerker rond de (gedeeltelijke) reïntegratie, leggen een groot beslag op de andere

medewerkers – waardoor bijvoorbeeld niet alle plannen voor editie 2018 van Het Grote

Gebeuren konden worden uitgevoerd – en in het bijzonder op de directeur, die daardoor

minder tijd kon besteden aan de artistieke ontwikkeling en projectmatige fondsenwerving van

de organisatie.


p. 28 van 28

Vooruitblik: 10 jaar SLAG in 2019

SLAG vervult met al haar activiteiten al 10 jaar de rol van onpartijdig platform dat kansen

creëert voor de gehele literaire sector in stad en provincie. Doel is continuïteit en kwaliteit te

blijven bieden, met altijd oog voor vernieuwing om de literatuur in Groningen steeds weer

een impuls te geven. Ons festival Dichters in de Prinsentuin is bovendien een toonaangevend

festival voor het gehele Nederlandstalige poëzieveld.

Om ook nieuwe generaties lezers en schrijvers aan te spreken en aan ons te verbinden, achten

wij een grondige herziening van onze identiteit en uitstraling noodzakelijk. Op 31 maart 2019

maken we de veranderingen bekend. Precies tien jaar na de oprichting, kijkt SLAG met een

frisse blik de toekomst in!

Op 31 maart 2019 worden de nieuwe identiteit en huisstijl van SLAG onthuld…

JAARVERSLAG 2018 - NOORDWOORD€¦ · Groningen droeg in belangrijke mate bij aan deze cijfers,...

Documents

Transcript of JAARVERSLAG 2018 - NOORDWOORD€¦ · Groningen droeg in belangrijke mate bij aan deze cijfers,...