Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

64
DSB | Jaarverslag 2014

description

Jaarverslag 2014 De Surinaamsche Bank27 maart 2015 gepubliceerd

Transcript of Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Page 1: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Jaarverslag 2014

Page 2: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB
Page 3: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB
Page 4: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB
Page 5: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Jaarverslag 2014

DSB | Jaarverslag 2014 3

Page 6: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Kwaliteitsbewust

De Griekse filosoof Heraclitus zei het al: 'Verandering is de enige constante’. De Surinaamsche Bank speelt al 150 jaar actief in op veranderingen om klanten en de Surinaamse samenleving optimaal van dienst te kun-nen zijn. We streven naar een duurzame relatie met onze klanten en houden altijd rekening met hun wen-sen en behoeften. Daarbij zijn de kwaliteit van onze dienstverlening en producten van essentieel belang. Speciaal voor haar 150-jarig bestaan heeft DSB een documentaire uitgebracht. Daarin staan ondernemers uit de vier windstreken van Suriname centraal. Het beeldmateriaal in dit jaarverslag komt uit deze documen-taire.Een ondernemer die van een bedrijf met één taxi gegroeid is naar een wagenpark met veertig auto’s. In-middels is de bloeiende taxicentrale in handen van een zoon van de ondernemer. Een rijstondernemer die het bedrijf van zijn vader overnam en succes wist te boeken door rijst te exporteren. Een echtpaar dat hun woonplaats middenin de natuur ombouwde tot de eerste Jungle Camping in Suriname. Een gezin waarbij een ieder helpt in de zelfstandige onderneming.Stuk voor stuk zijn het ondernemers die DSB kiezen om hun bedrijf naar grote hoogten te tillen, onderne-mers die kwaliteitsbewust zijn!

4 DSB | Jaarverslag 2014

Page 7: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Inhoud

Visie, Missie en Corporate Values 7

Organogram 9

Verslag van de Raad van Commissarissen 11

Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers 14

Verslag van de directie

Macro-economische beschouwing 16

Het bedrijf van de bank 22

Jaarrekening 2014

Vennootschappelijke balans vóór winstverdeling per 31 december 2014 40

Vennootschappelijke balans na winstverdeling per 31 december 2014 41

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2014 42

Geconsolideerde balans vóór winstverdeling per 31 december 2014 43

Geconsolideerde balans na winstverdeling per 31 december 2014 44

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2014 45

Toelichting op de jaarrekening 2014 46

Activa vennootschappelijke en geconsolideerde balans na winstverdeling 50

Passiva vennootschappelijke en geconsolideerde balans na winstverdeling 52

Vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening 54

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2014 56

Overige informatie

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 57

Adressen 59

DSB | Jaarverslag 2014 5

Page 8: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

6 DSB | Jaarverslag 2014

Page 9: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | VisieDe Surinaamsche Bank is de beste bank voor Suriname.

DSB | MissieDiep geworteld in de Surinaamse samenleving biedt De Surinaamsche Bank de beste financiële diensten aan particulieren, bedrijven, instellingen en overheden op een klantgerichte wijze. Deze klantgerichtheid is gebaseerd op onze kernwaarden en wordt uitgedragen door onze toegewijde en trotse medewerkers. Door onze activiteiten voegen wij te allen tijde waarde toe aan de Surinaamse gemeenschap in het algemeen en in het bijzonder aan onze klanten, onze medewerkers en onze aandeelhouders.

DSB | Corporate Values

BetrokkenBetrokken zijn is oprecht geïnteresseerd zijn. Echt willen weten wat er speelt. Geworteld zijn en onderdeel zijn van de Surinaamse samenleving en je willen inleven in de ander. Deelgenoot zijn van je gezin, betrok-ken bij collega’s, bij klanten en samenleving, bij natuur en milieu. Door betrokken te zijn, raak je verweven met je omgeving, binnen de bank en buiten de bank. Dan ontstaat respect, vertrouwen en teamgevoel. Onderlinge raakvlakken worden zichtbaar en je bent altijd geïnteresseerd in het welzijn van anderen.

AmbitieusUitdaging is je drijfveer en de wil om te groeien, als bank en als persoon. Geprikkeld zijn om iets te beteke-nen voor anderen. Reeds sterke punten nog sterker maken, leidt tot professionaliteit. Trendsettend zijn door altijd op zoek te gaan naar innovatieve oplossingen. Iedere vraag van een collega of klant wordt vertaald in vernieuwende ideeën. Ambitieus zijn is de dingen tot stand brengen en daadkracht tonen. Energiek zijn en je energie delen met een dynamisch team. Altijd voor de beste oplossingen gaan binnen de bank en in de markt is het resultaat, want ik ben ambitieus.

RechtvaardigRechtvaardig zijn begint bij integer zijn, bij eerlijk handelen. Niet omdat het moet, maar omdat je het bent. Respect hebben voor elkaar. Respect hebben voor recht en waarheid. Transparant zijn zonder wil-lekeur. Betrouwbaar zijn langs de lijnen van duidelijke, heldere en zichtbare normen en waarden. Afstand nemen van vooringenomenheid en willekeur. Rechtvaardig zijn betekent respect opbrengen voor en han-delen naar wet- en regelgeving. Rechtvaardig zijn betekent ook afspraken nakomen.

ProfessioneelVraagstukken vanuit alle invalshoeken kunnen benaderen. Door te luisteren en je in te leven, worden be-argumenteerde keuze’s gemaakt. Vooruit zien en weten wat er op ons af kan komen. Je eigen beperkingen kennen en de dingen op een respectvolle manier zeggen. Kalmte bewaren en de mogelijkheden en onmo-gelijkheden kunnen toelichten. Professionals zijn netwerkers in het creëren en vinden van hulpbronnen. Niet gericht op zichzelf, maar op collega’s als teamworker, naar de klant en naar de samenleving. Ik ben professioneel betekent ook integer zijn naar je collega en naar je klant.

KwaliteitsbewustJe weet aan welke normen je werk moet voldoen en je handelt daarnaar. Je kijkt hoe de kwaliteit omhoog kan, wellicht door signalen van klanten en collega’s. Kwaliteitsbewust zijn uit zich in snelheid en nauw-keurigheid. Onderzoeken en weten wat de klant verwacht, wat de klant wil en écht nodig heeft om tevre-den te zijn. Door te luisteren en door te vragen. Beseffen dat maatwerk de vertaling is naar klanttevreden-heid. Naar collega’s toe betekent kwaliteitsbewust, alles in 1 keer goed te doen. Beseffen dat je onderdeel bent van het proces naar optimale dienstverlening. Alert zijn in je denken en doen, je werk controleren op netheid, op juistheid en op snelheid.

DSB | Jaarverslag 2014 7

Page 10: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Managementteam

8 DSB | Jaarverslag 2014

Page 11: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Organogram1)

Chief Operating Officer Chief Commercial OfficerChief Financial Officer

Ir. J.H. Lie-Tjauw MBA (A) Mr. H.L. Henar (A)drs. M.P. Loor MA (A)

Raad van Commisarissen

drs. S. Smit, voorzitter

J.J. Healy Jr.

drs. M.J.A. Brahim

Mw. Mr. R. Sohansingh

drs. D.M.R. Currie

Ir. R. Blufpand

Chief Executive Officer

Human Resources Internal Audit

Secretariaat

Suritrust

Legal Affairs & Compliance

Branch Nieuw Nickerie

drs. S.L.J. Proeve (A)

Mw. drs. K.C.A. Vaseur (A) Mw. drs. A. Ganpat-Kamta ²)

Mw. S. Boetius

Mw. drs A. Bhola - Raghoebarsing MBA (A)

Mr. P.A. Bhagwandin CAMS (A)

M. Kalipersad (A)

Corporate Banking

Retail Banking

Marketing

Mw. Mr. U. Ketwaru - Boedhoe MBA (A)

A.C.M. Oostburg (A)

Mw. van Diepenbos B.HA (B)

Financial Restructuring& Recovery

drs. I.H. Wong Chung MBA (A)

Contract Handling

Payments & Settlements

ICT

Mw. drs. P. I. Heerenveen MBA (A)

Mw. drs. G.A. Pawiroredjo - Tjon A Pauw (A)

Ing. J. Chen Poun Joe MBA

Accounting & Reporting

Risk Management

General Affairs

Treasury

Mw. drs. W. Slagveer-Ramautarsing MBA

A.A. Sabiran B.Sc.

Mw. H.A.J. Rellum (A)

Mw. drs. G.H. Lo Fo Wong (A) ²)

¹) Situatie per 9 maart 2015²) Deze functionaris is momenteel met de leiding van deze afdeling belast.A= Algemene procuratiebevoegdheidB= Beperkte procuratiebevoegdheid

DSB | Jaarverslag 2014 9

Page 12: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Raad van Commissarissen

drs. S. Smit, voorzitter

J.J. Healy Jr. drs. M.J.A. Brahim

Mw. Mr. R. Sohansingh

drs. D.M.R. Currie Ir. R. Blufpand

10 DSB | Jaarverslag 2014

Page 13: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Algemeen

Met genoegen rapporteren wij over de activiteiten van de Raad van Commissarissen in 2014. DSB kan terugkijken op een succesvol jaar, waarin een belangrijk deel van de gestelde doelen is gehaald. De financiële positie is verder verstevigd door de groei van het geconsolideerde resultaat en de uitgifte van nieuwe aandelen.

Werkzaamheden van de Raad van CommissarissenDe Raad van Commissarissen heeft zijn taken verricht met in achtneming van de statuten van de vennootschap en de geldende regelgeving in Suriname. De Raad heeft de directie geadviseerd over relevante zaken en toezicht gehouden op de verrichtingen van de directie in relatie tot de gestelde doelen.

De directie heeft de Raad van Commissarissen regelmatig geïnformeerd, zowel mondeling als schrifte-lijk, over belangrijke transacties, investeringen en ontwikkelingen binnen de vennootschap. De Raad van Commissarissen is in het bijzonder geïnformeerd over de ontwikkeling van de resultaten, de finan-ciële positie van het bedrijf en de risico’s van de bedrijfsvoering.

Corporate Governance DSB hecht groot belang aan een goede Corporate Governance. In het jaarverslag 2013 is de afronding van de Corporate Governance Code van DSB gemeld en zijn de belangrijkste aspecten van de Corporate Governance uiteengezet. In 2014 is de Corporate Governance Code van DSB op de website van de bank geplaatst.

Er wordt gewerkt aan het opstellen van een Corporate Governance Reglement. Daarin worden de prin-cipes en “best practices” die specifiek van toepassing zijn op DSB uitgewerkt.

Overleg en besluitvormingDe Raad van Commissarissen heeft in het verslagjaar zestien vergaderingen gehouden. In de verga-deringen was regelmatig aandacht voor financiële rapportages en kredietrapportages, sectorlimieten, non-performing loans, solvabiliteit en funding. Andere onderwerpen waren: de management letter van de accountant, corporate governance, veiligheid, Legal & Compliance, Enterprise Risk Management, IT, strategische doelstellingen, de on site inspectie van de Centrale Bank van Suriname, de richtlijnen van de Centrale Bank van Suriname, investeringen en het betreden van markten buiten Suriname.

Speciale aandacht is besteed aan de versterking van het eigen vermogen. In dit kader is een claim-emissie gehouden, waarbij aandeelhouders konden inschrijven op 2.900.577 aandelen tegen een koers van SRD 45 per aandeel. Op een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders zijn de aandeel-houders geïnformeerd over de claimemissie. In het verslag van de directie wordt nader ingegaan op de uitkomst van de emissie.

In de vergadering van 27 november 2014 zijn de bedrijfsplannen en de begroting voor het boekjaar 2015 gepresenteerd en keurde de Raad van Commissarissen de kapitaalsbegroting voor dat boekjaar goed.

Op 9 maart 2015 heeft de externe accountant de Raad van Commissarissen geïnformeerd over zijn bevindingen. De aanbevelingen van de accountant zijn vastgelegd in een managementletter.

Op 9 januari 2014 heeft de Raad van Commissarissen - vertegenwoordigd door de Remuneratie- en Benoemingscommissie - de beloning van de directie geëvalueerd en aangepast.

Remuneratie- en BenoemingscommissieDe Remuneratie- en Benoemingscommissie bestaat uit de leden S. Smit en R. Sohansingh. De commissie heeft in het verslagjaar drie vergaderingen gehouden.In deze vergaderingen zijn de beloning van de directie, het pensioenbeleid, het opvolgingsbeleid en de audit met betrekking tot de functiewaardering besproken.

DSB | Verslag van de Raad van Commissarissen

DSB | Jaarverslag 2014 11

Page 14: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

AuditcommissieDe Raad van Commissarissen heeft uit zijn midden een auditcommissie benoemd. De auditcommissie bestaat uit de leden M.J.A. Brahim en J.J. Healy. De commissie vergadert ten minste eens per kwar-taal. In de vergaderingen komen onder meer aan de orde: het jaarplan, de capaciteit en bezetting van de afdeling Internal Audit, de auditrapporten, risicobeheersing, internal controls, compliance, vermogensbeheer, IT-governance & control, Enterprise Risk Management, Legal & Compliance en het on site inspectierapport van de Centrale Bank van Suriname.

Op 26 februari 2014 is overlegd met de externe accountant over zaken die voortvloeien uit de ac-countantscontrole 2013. Op 24 februari 2015 is de accountantscontrole 2014 met de externe accountant besproken.

Functioneren van de Raad van Commissarissen en de directieDe vergaderingen van de Raad van Commissarissen werden goed bezocht en de leden hebben actief geparticipeerd in de besluitvorming. In december 2014 heeft de Raad van Commissarissen zijn eigen functioneren geëvalueerd. De Raad is tevreden over zijn functioneren en het functioneren van de individuele leden. De Raad is ook tevreden over het functioneren van de directie.

De Raad gaat de komende tijd meer aandacht besteden aan strategische issues, risicobeheersing, het opvolgingsbeleid en het kredietbeleid.

Het Meerjarenplan 2012-2016 wordt volgens schema uitgevoerd. De belangrijkste strategische doelstel-lingen uit dit plan zijn:- Behoud en uitbouw van de leidende positie van DSB- Positionering op de regionale en internationale marktDe directie heeft zich ten doel gesteld de bestaande risicobeheersstructuur te verbeteren. Hiertoe wordt een Enterprise Risk Management beleid geformuleerd dat na goedkeuring door de Raad van Commissarissen wordt geïmplementeerd.

DividendbeleidHet beleid van de vennootschap is geweest om ongeveer 35% van de nettowinst uit te keren als dividend. Door middel van de ingehouden winsten kan DSB het risicokapitaal op een niveau houden ter waarborging van de solvabiliteit en om de expansie van de vennootschap te financieren. Het is de intentie om dit beleid voort te zetten met dien verstande dat het dividend per aandeel verhoogd zal worden, in lijn met de winstgroei van de vennootschap. Het dividendbeleid is ondergeschikt aan de richtlijnen en voorschriften die door de Centrale Bank van Suriname worden uitgevaardigd.

Jaarrekening en voorstel winstverdelingWij voldoen conform artikel 22 van de statuten aan de plicht u te informeren over de jaarrekening 2014 van De Surinaamsche Bank N.V. Wij hebben de jaarrekening 2014 van De Surinaamsche Bank N.V. te Paramaribo laten controleren. De jaarrekening bestaat uit de vennootschappelijke- en geconsoli-deerde balans per 31 december 2014, de vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verlies-rekening over 2014, het geconsolideerde kasstroomoverzicht met de toelichting, alsook een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Wij adviseren u de onderhavige jaarrekening, zoals die samen met de controleverklaring van BDO Assurance N.V. door de directie ter behandeling wordt aangeboden, vast te stellen. Deze vaststel-ling strekt tot decharge van de directie voor het bestuur en van de Raad van Commissarissen voor het gehouden toezicht.Het geconsolideerde resultaat voor belastingen bedroeg SRD 84.680.000. Na aftrek van belastingen ad SRD 30.251.000 resteert ter verdeling SRD 54.429.000. Bij goedkeuring van de jaarrekening en het voorstel van de winstverdeling wordt over het boekjaar 2014 een contant dividend uitgekeerd van SRD 21.638.000; dat is SRD 2,52 per aandeel van SRD 0,10.

De Surinaamsche Bank N.V heeft in het kader van het 150-jarig bestaan gemeend haar aandeelhou-ders extra dividend uit te keren. De dividenduitkering kan als volgt worden toegelicht: SRD 2,00 (di-vidend 2014) en SRD 0,52 (jubileumdividend in het kader van 150 jaar DSB). Hiermee wordt de jaren-lange trouw en ondersteuning van de aandeelhouder beloond.Een deel van het contante dividend, namelijk SRD 0,76 per aandeel, is reeds op 27 augustus 2014 be-taalbaar gesteld als interim dividend. Als slotdividend zal daarom SRD 15.112.000 in contanten worden uitgekeerd.

12 DSB | Jaarverslag 2014

Page 15: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Met het voorstel van de directie om van de uit de jaarrekening blijkende nettowinst totaal SRD 21.638.000 aan dividend uit te keren en het restant ten bedrage van SRD 32.791.000 aan de reserve toe te voegen, verenigen wij ons. Wij adviseren u dan ook deze voorstellen goed te keuren.

BenoemingenVolgens het door de Raad van Commissarissen opgemaakte rooster van aftreden, zoals bepaald in artikel 17 van de statuten, zijn aan de beurt om af te treden de heren Drs. M.J.A. Brahim en Drs. D.M.R. Currie. Zij stellen zich herkiesbaar. Wij stellen voor hen allebei te herbenoemen.

Honorarium van de Raad van CommissarissenDe Algemene Vergadering van Aandeelhouders stelt het honorarium van de Raad van Commissarissen vast. Het honorarium van de Raad van Commissarissen bedroeg in 2014 in totaal SRD 119.228 en is voor het laatst op 27 maart 2014 vastgesteld.

DankwoordWij bedanken de directie, staf en overige medewerkers voor hun inzet en toewijding in 2014.

Paramaribo, 9 maart 2015

Raad van CommissarissenDrs. S. Smit, voorzitterJ.J. HealyDrs. M.J.A. Brahim RAMv. Mr. R. SohansinghDrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

DSB | Jaarverslag 2014 13

Page 16: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers

(In duizenden SRD m.u.v. de gegevens per aandeel)

Rente

Overige baten

Totale baten

Bedrijfslasten

Voorziening kredietrisico's

Bedrijfsresultaat vóór belastingen

Nettowinst

Dividend

Balans

Kasmiddelen

Bankiers (uitgezette gelden)

Kredieten

Overige activa

Eigen vermogen

Bankiers (opgenomen gelden)

Toevertrouwde middelen

Overige passiva

Balanstelling

Ratio's (in %)

Return on Equity

Return on Assets

Exploitation ratio

Capital ratio

BIS-ratio

Nettowinst per aandeel Dividend per aandeel: contant

in aandelen

Gegevens per aandeel

Dividend pay out ratio (in %)

Price/earnings ratio

Aantal medewerkers

Verhouding personeelskosten/baten

Verhouding personeelskosten/lasten

Winstratio

Eigen vermogen

Beurskoers per ultimo

2010

89.120

26.977

116.097

62.610

10.875

27.414

9.572

377.069

935.770

190.603

150.111

35.323

1.835.864

2.115.790

19,9

1,4

10,7

3,15

1,10

-

7,1

185

42.612

94.492

612.348

34,8

54,9

46,1

34,90

17,25

40,00

12,70

358

2011

111.051

33.326

144.377

76.847

12.551

35.713

12.530

383.891

1.214.286

235.575

180.148

61.757

2.201.034

2.541.883

21,6

1,5

10,5

4,10

1,44

-

7,1

188

54.979

98.944

708.131

34,0

54,8

46,8

35,09

20,70

71,00

17,32

371

39.327

115.007

193.520

2013

163.414

202.741

15.568

46.351

16.142

581.642

1.913.535

321.927

256.532

45.584

3.224.156

3.719.792

19,5

1,4

9,8

5,40

1,88

-

6,9

176

72.166

902.688

38,2

59,4

43,3

34,83

29,86

68,00

12,60

397

2014

197.045

42.489

239.534

126.843

28.011

54.429

21.638

465.482

2.201.680

541.015

318.246

78.330

3.459.445

4.083.225

18,9

1,4

11,4

6,34

2,52

-

7,8

189

84.680

227.204

875.048

32,4

50,1

47,0

39,75

37,05

56,00

8,84

431

2012

130.126

37.617

167.743

90.639

16.050

38.903

13.923

536.654

1.493.344

279.282

218.696

43.905

2.741.311

3.150.054

19,5

1,4

10,3

4,47

1,60

-

6,9

185

61.054

146.142

840.774

35,6

55,9

46,0

35,79

25,13

96,75

21,55

382

Resultaten

14 DSB | Jaarverslag 2014

Page 17: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Verslag van de directie

Mr. H.L. Henar drs. M.P. Loor MA Ir. J.H. Lie-Tjauw MBA drs. S.L.J. Proeve

DSB | Jaarverslag 2014 15

Page 18: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Macro-economische beschouwing

AlgemeenZoals gebruikelijk beschrijven wij in het jaarverslag de economische ontwikkelingen in Suriname. Ook be-lichten wij beknopt de mondiale economische ontwikkelingen.

Internationale ontwikkelingenDe wereldwijde economische groei zette in 2014 door. De wereldeconomie groeide met 3,3% volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Vooral India en China droegen bij aan deze groei. De economie van de Verenigde Staten herstelde zich verder. De economie groeide met 2,4%, tegenover een groei van 2,2% in 2013. In de Caribische regio groeiden de economieën van Belize, Suriname en Guyana meer dan 3%, blijkt uit cijfers van de Caribische Ontwikkelings Bank (CDB). De CDB wijst in een recente publicatie op de nood-zaak van verdere diversificatie van de economieën in het Caribisch gebied. Die worden nu vooral door het toerisme of de mijnbouwsector gedomineerd.

Nationale ontwikkelingenOok in 2014 groeide de Surinaamse economie, zij het minder dan in 2013. Naar verwachting komt de reële groei in 2014 uit op 3,3% (2013: 4%). De ontwikkelingen in de goudwinningssector, de aardoliesector en publieke infrastructuur spelen nog altijd een dominante rol in de Surinaamse economie. We pleiten daarom opnieuw voor daadkrachtige implementatie van het beleid voor verdere diversificatie van de Surinaamse economie. In mei 2014 bracht ratingbureau Standard & Poor’s een rapport uit met positieve vooruitzich-ten voor de Surinaamse economie. Voor 2015 wordt een groei van 3,7% verwacht. Deze hogere groei wordt vooral toegeschreven aan de te verwachten kapitaalsinvesteringen van Newmont in het bedrijf Surgold voor de goudproductie in het Meriangebied. Tevens wordt verwacht dat de offshore aardolie-exploratie wordt uitgebreid.

De informatie in het volgende deel van het jaarverslag is gebaseerd op documentatie van de Centrale Bank van Suriname, het ministerie van Financiën en het Algemeen Bureau voor de Statistiek. Daarnaast zijn rap-porten van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), de Inter-Amerikaanse Ontwikkelingsbank, de Caribische Ontwikkeling Bank (CDB) en de ratingbureaus geraadpleegd.

Hieronder lichten wij de volgende onderwerpen toe:• Hetbuitenlandsbetalingsverkeerendewisselkoersontwikkeling• Demonetaireontwikkelingen• Deontwikkelingvandebetalingsbalans• Deoverheidsfinanciën• Destaatsschuld• Overigeeconomischeontwikkelingen

Het buitenlands betalingsverkeer en de wisselkoersontwikkelingGedurende 2014 kenmerkte de vreemde valutamarkt zich vooral door toenemende druk op de wisselkoer-sen. Per ultimo 2014 was het verschil tussen de officiële USD-koers en de koers op de vrije markt ruim 15% en noteerde de USD/SRD circa 3,85. In 2014 was de koers van de euro ten opzichte van de USD erg volatiel. Begin 2014 was de EUR/USD-koers 1,37, aan het eind van 2014 noteerde de koers 1,21. De USD kwam vooral onder druk door verdere daling van de exportopbrengsten. De toename van de binnenlandse liquiditeiten-massa droeg ook bij aan de koersontwikkeling. Vanwege een verdere daling van de goudprijs in 2014 zag Suriname de deviezeninkomsten uit deze belangrijke exportsector drastisch dalen. Doordat de aardoliesec-tor ook met een forse daling van de wereldmarktprijs werd geconfronteerd, was er een sterke afname van het aanbod van vreemde valuta. De valuta-interventies van de Centrale Bank van Suriname die in 2013 begonnen, werden in het verslagjaar voortgezet. Mede als gevolg van deze valuta-interventies kon Suriname op tijd aan zijn betalingsverplich-tingen voldoen. Uiteraard hebben deze interventies een nadelig effect op de omvang van de monetaire reserve die per ultimo 2014 nog boven de kritieke grens van drie maanden import lag.

16 DSB | Jaarverslag 2014

Page 19: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Omschrijving 2012

Tabel 1

Binnenlandse liquiditeitenmassa (M2)

Inflatie in % 4,4

Gemiddelde USD-koers 3,35

Relatieve mutatie van de koers 0

(x SRD mln.)

2010

10,3

2,775

0

2011

15,3

3,35

0

2013

3,35

0

Bron: Centrale Bank van Suriname

Algemeen Bureau voor de Statistiek

* Voorlopige cijfers

9.028,1 8.128,5 6.710,0 5.525,2

Inflatie en koersontwikkeling

2014*

3,35

9.520,2

3,9

0

0,6

Tabel 2 Omvang en samenstelling van de internationale reserve (in mln. USD)

Omschrijving

Deviezenvorderingen

Goud

Overige

Bron: Centrale Bank van Suriname* Voorlopige cijfers per ultimo december 2014

Totaal

2014*

543,9

61,9

26,0

621,8

2010

491,4

89,1

110,3

690,8

2011

578,2

108,5

130,2

816,9

2012

834,9

123,3

50,2

1.008,4

2013

691,9

40,4

43,1

775,4

De monetaire ontwikkelingIn het verslagjaar is de binnenlandse liquiditeitenmassa met ongeveer 5% toegenomen. Aan het eind van 2014 bedroeg deze SRD 9.520,2 miljoen. Het aandeel van de termijndeposito’s in de liquiditeitenmassa steeg met meer dan 7%. Het totaal aan vreemde valuta deposito’s van ingezetenen nam verder toe en bedroeg per ultimo 2014 SRD 4.536,8 miljoen (2013: SRD 4.274,3 miljoen). In het verslagjaar is het kasreser-veregime ongewijzigd gebleven.

De ontwikkeling van de betalingsbalansHet saldo op de lopende rekening van de betalingsbalans is verder verslechterd tot USD -386,2 miljoen (2013: USD -197,9 miljoen). Dat kwam mede door een aanzienlijke terugval in de exportwaarde van goederen en diensten. De ontwikkeling van de betalingsbalans had een duidelijk effect op de omvang van de mone-taire reserves. Per ultimo december 2013 bedroegen de internationale reserves USD 775,4 miljoen; per ultimo december 2014 waren de reserves circa 20% lager en bedroegen USD 621,8 miljoen. Naast de bovengenoemde oorzaak is de daling van de internationale reserves ook toe te schrijven aan vreemde valuta interventies door de Centrale Bank van Suriname. De verwachtingen voor 2015 zijn posi-tiever, omdat gerekend wordt op een instroom van vreemde valuta door de investeringen die Suriname Gold Company LLC (Surgold) zal plegen. Daarnaast hoeft minder brandstof geïmporteerd te worden, omdat de brandstofproductie van de nieuwe raffinaderij van Staatsolie Maatschappij Suriname een deel van de import vervangt.

DSB | Jaarverslag 2014 17

Bron: Centrale Bank van Suriname* Voorlopige cijfers per ultimo december 2014

Tabel 3 Binnenlandse liquiditeitenmassa (in mln. SRD)

Omschrijving

Chartaal geld

(Waarvan vreemde valuta)

Totaal primaire liquiditeiten (M1)

Overige deposito's

Effecten

Binnenlandse liquiditeitenmassa (M2)

Monetaire reserve in % van

M1

M2

2013

883,9

3.582,6

1.722,1

4.466,5

4.519,4

58,2

9.028,1

2010

687,1

2.315,7

1.034,4

3.002,9

2.441,3

64,5

5.525,1

2011

707,9

2.838,6

1.467,2

3.546,5

3.055,6

77,2

6.710,0

2012

846,1

3.459,1

1.686,2

4.305,3

3.701,2

78,528,8

44,821,9 35,040,841,6

8.128,5

42,2

2014*

921,3

3.729,1

1.827,1

4.650,4

4.852,1

9.520,2

17,7 80108122,1

Giraal geld

Page 20: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

De overheidsfinanciënOp 1 oktober 2014 heeft President D.D. Bouterse de ontwerpbegroting voor 2015 aan De Nationale Assemblee aangeboden. De begroting, die bij het schrijven van dit verslag nog niet in behandeling was genomen, laat een stijging zien van zowel de inkomsten als de uitgaven. Opmerkelijk is dat de inkomsten vooral stijgen door schenkingen en leningen. In 2014 bedroegen schenkingen en leningen samen ruim SRD 1,5 miljard, terwijl deze post nu in de begroting staat voor SRD 3,2 miljard. De begrote uitgaven in de operationele sfeer stijgen met circa SRD 700 miljoen, terwijl de begrote kapitaalsuitgaven SRD 1,4 miljard bedragen. De staats-begroting eindigt met een tekort op de totale rekening van SRD 667 miljoen. Het tekort is daarmee 80% hoger dan het jaar daarvoor. Volgens het ministerie van Financiën zal dit tekort 3,4% van het Bruto Bin-nenlands Product bedragen (2014: 2%).

Tabel 4 Betalingsbalans op kasbasis (in mln. USD)

Omschrijving

Goederen uitvoer

Goederen invoer

Saldo onzichtbaar verkeer ¹)

Saldo lopende rekening

Saldo financiële rekening

Mutatie internationale reserves 2)

Saldo goederenrekening

Bron: Centrale Bank van Suriname *Voorlopige cijfers

¹) omvat diensten, primaire inkomens en inkomensoverdrachten

²) exclusief herwaarderingen van monetair goud en SRD’s. Een minteken duidt op een toename in reserves.

2010

2.084,1

1.397,9

686,2

-35,4

650,8

-501,6

-35,0

2011

2.466,7

1.679,1

787,6

-536,5

251,1

-84,9

-124,1

2012

2.694,8

1.993,5

701,3

-537,3

163,9

429

2013

2.394,3

2.173,7

220,6

-418,5

-197,9

152,1 -180,1

385,1

2014*

2.145,1

2.012,3

132,8

-519,0

-386,2

150,1

418,4

18 DSB | Jaarverslag 2014

Page 21: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

20132014*

6.882,0

5.357,6

3.824,2

1.972,1

1.852,1

1.533,4

1.524,4

7.254,4

4.786,9

1.694,4

1.248,1

2.158,4

2.173,3

12,1

282,1 134,4

1.703,4

141,0

5.856,7

4.728,4

3.457,2

1.687,0

1.770,2

1.271,3

1.128,2

6.856,1

4.777,3

1.681,4

1.527,9

1.944,4

1.936,6

7,8

Omschrijving

Ontvangsten en schenkingen

Lopende Ontvangsten

Totaal belastingontvangsten

- Directe belastingen

- Indirecte belastingen

Niet belastingontvangsten

Schenkingen/leningen

Uitgaven en leningen

Lopende Uitgaven

- Lonen en salarissen

- Overige goederen en diensten

- Subsidies en Bijdragen

- Interest

Totale kapitaaluitgaven

Kapitaaluitgaven

Schenkingen

Aflossingen leningen

Tabel 5 De ontwerpbegroting (x SRD 1 mln.)

570,7

-372,4

-2,0

18.693,0

2015

8.603,9

5.392,8

3.734,3

1.814,5

1.919,8

1.658,5

3.211,1

9.270,4

5.454,7

1.737,9

1.830,6

3.625,8

3.557,0

68,8

190,0

1.791,3

94,9

-62,0

-666,5

-3,4

19.565,5

-48,9

-999,4

17.525,2

-5,7

Tekort/surplus lopende rekening

Tekort/surplus totale rekening(incl. afl.)

BBP (x SRD 1 mln.)

Tekort/surplus totale rekening in % v/h BBP

Bron: Ministerie van Financiën, Financiële Nota 2015* gecorrigeerde cijfers

Leningen

1.498,0

70,0

DSB | Jaarverslag 2014 19

Page 22: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Omschrijving

Schatkistpapier

Leningen

w.o. voorschotten (ex.Art 21 van

de Bankwet) en andere kortlopende

schulden bij de CBvS

w.o. Geconsolideerde schuld bij de CBvS

w.o. Lange termijn leningen bij het

Bankwezen

Schulden aan diverse binnenlandse bedrijven

Achterstallige betalingen aan bedrijven

Afgeroepen garanties

Niet afgeroepen overheidsgaranties

Niet opgenomen committeringen op leningen

Niet opgenomen committeringen op garanties

Totale binnenlandse schuld in mln. SRD

volgens de definitie in de Wet op de Staatsschuld

2010

221,6

761,2

119,5

5,5

186,6

0,7

0,8

22,6

174,9

6,6

1.499,3

2011

209,0

744,4

113,9

5,1

273,5

0,9

0,8

27,0

140,7

7,9

1.522,3

Tabel 6 De bruto binnenlandse schuld onderverdeeld naar verschillende schuldcomponentenover 2010-juni 2014 (in mln SRD)

Bron: Ministerie van Financiën, Financiële Nota 2015

*voorlopige cijfers

2012

304,3

915,7

108,3

4,3

313,7

-

6,9

20,6

88,6

7,3

1.769,7

2013*

411,8

1.779,7

102,8

51,3

235,2

-

1,6

21,2

80,8

64,4

2.749,2

juni 2014*

542,9

535,7

100,0

86,4

192,8

-

1,6

1,6

107,7

3,0

1.571,7

De staatsschuldDe Financiële Nota 2014 geeft goed inzicht in de schuldpositie van de Staat. Uit dit document blijkt dat de binnenlandse staatsschuld een significante daling per juni 2014 vertoont. Bedroeg de binnenlandse staats-schuld in juni 2013 nog SRD 2.134,9 miljoen, in juni 2014 was de schuld gezakt tot SRD 1.571,7 miljoen. Vol-gens de Financiële Nota 2015 is deze daling vooral toe te schrijven aan een rationalisatie van de rekeningen van de overheid bij de Centrale Bank van Suriname. Het aandeel van de buitenlandse staatsschuld in de totale schuldpositie van de overheid bedroeg per ul-timo juni 2014 68%. Per ultimo 2013 was dit 55%. De totale schuldpositie per ultimo juni 2014 bedroeg USD 1.470 miljoen (juni 2013: USD 1.451,3 miljoen). De totale schuld zit binnen de wettelijk toegestane schuldra-tio’s. De buitenlandse schuld mag conform de Wet op de Staatsschuld maximaal 35% van het BBP zijn. Per ultimo juni 2014 was deze 19,2% van het BBP. De norm voor de binnenlandse schuld is 25% van het BBP. Per juni 2014 bedroeg deze 9% van het BBP. De totale schuldpositie mag niet meer dan 60% van het BBP zijn. Deze was per juni 2014 28,2%.

Omschrijving 2011

Tabel 7

20102012

Bron: Ministerie van Financiën, Financiële Nota 2015* Voorlopige cijfers

Totale bruto binnenlandse en buitenlandse schuld (in min. USD) op kasbasisop basis van de Wet op de Staatsschuld

Binnenlandse schuld 528,3

810,8

1.339,1

3,35

454,4

701,7

1.156,1

3,35

539,9

648,8

1.188,7

2,78

Buitenlandse schuld

Totaal

Wisselkoers

2013*

820,6

983,0

1.803,6

3,35

juni 2014*

469,2

1.000,8

1.470,0

3,35

20 DSB | Jaarverslag 2014

Page 23: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Overige economische ontwikkelingenIn 2014 heeft Staatsolie Maatschappij Suriname de uitbreiding van de raffinaderij voltooid. Op 13 december werd de nieuwe industriële faciliteit door President D.D. Bouterse in gebruik genomen. Met de nieuwe raffinaderij kan Staatsolie in 80% van de lokale motorbrandstofbehoefte voorzien. De faciliteit produceert stookolie, asfaltbitumen, benzine, diesel en zwavelzuur.In 2014 is de uitvoering van het Ethanolproject in Wageningen aangehouden en heeft Staatsolie zich vooral toegelegd op de verdere uitbreiding van de opwekcapaciteit van Staatsolie Power Company Suriname (SPCS). De huidige capaciteit van 62 MW wordt opgevoerd met 34 MW. Hiermee komt Staatsolie tegemoet aan een toenemende behoefte aan energie. De oplevering van de extra 34 MW vindt volgens planning in april 2015 plaats. Op 14 mei 2015 expireert de huidige Staatsolie obligatielening. De emissie daarvan hebben wij in 2010 begeleid en gearrangeerd. Met gepaste trots vermelden wij dat DSB weer als hoofdarrangeur opdracht van Staatsolie heeft gekregen om de nieuwe emissie te begeleiden. Bij het schrijven van dit verslag waren de voorbereidingen daarvoor in volle gang.

Suriname Gold Company LLC (Surgold) heeft haar activiteiten in 2014 gestart. Surgold investeert de komen-de anderhalf tot twee jaar ruim USD 1 miljard om het Merian goudproject te realiseren. Staatsolie heeft een belang van 25% in deze vennootschap. De investeringen van Newmont in Surgold hebben zonder meer een positief effect op de economie van Suriname; vooral op de werkgelegenheid, betalingsbalans en overheidsfinanciën. De vooruitzichten voor de bestaande operatie van Rosebel Gold Mines zijn voor de lange termijn minder gunstig. Dat komt onder meer door de lagere goudprijs en de hogere productiekosten, die vooral het ge-volg zijn van de exploitatie van harder erts.

De onzekerheden voor de bauxietindustrie in Suriname zijn in 2014 verder toegenomen. Moedermaat-schappij Alcoa overweegt nog steeds om de operaties in Suriname (Suralco) te beëindigen. Alcoa was op het moment van schrijven van dit jaarverslag in onderhandeling met de overheid, maar de resultaten van die gesprekken waren toen nog niet bekend.

In andere sectoren was in 2014 geen sprake van noemenswaardige investeringen. Deze ontwikkeling duidt op een toenemende dominantie of afhankelijkheid van de mijnbouwsectoren. Daarom bepleiten wij opnieuw dat mogelijkheden voor investeringen in niet-minerale sectoren, zoals landbouw en toerisme, worden bestudeerd en geïmplementeerd.

DSB | Jaarverslag 2014 21

Page 24: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Het bedrijf van de bankAan onze aandeelhouders

AlgemeenDSB heeft een goed jaar achter de rug. Wij hebben klanten opnieuw toonaangevende producten en dien-sten kunnen bieden via de bekende distributiekanalen. DSB streeft continu naar het verbeteren van de dienstverlening. Wij willen dat onze klanten het contact met DSB telkens in toenemende mate positief ervaren.

Het is de bedoeling om het jaarverslag over het boekjaar 2015 volgens de IFRS standaarden uit te brengen. In dit traject zijn de activiteiten voortgezet, maar in dit complexe traject zijn wij uitdagingen tegengekomen die wellicht vertragingen kunnen veroorzaken.

AandelenemissieIn ons vorige jaarverslag maakten wij er melding van dat wij met initiatieven bezig waren ter versterking van ons kapitaal, zulks om onze groei verder te kunnen financieren. Het is dan ook met genoegen dat wij nu kunnen meedelen dat wij in een Bijzondere Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 13 oktober 2014 een claimemissie hebben aangekondigd en op 12 november daaropvolgend de desbetref-fende prospectus hebben uitgegeven.

DSB heeft in het verslagjaar de eerste fase van de kapitalisatie ingezet. Per 31 december 2014 is in totaal met 1233 inschrijvingen ingeschreven op 552.673 aandelen ter waarde van SRD 24.870.000. Alle 1233 inschrij-vingen zijn toegewezen. Deze aandelen hebben het eigen vermogen doen toenemen: het geplaatst aandelenkapitaal naar SRD 925.000 en de agioreserve naar SRD 24.843.000. Wij kunnen ook vermelden dat besloten is de claimemissie te verlengen tot en met 30 januari 2015. In die maand is er ingeschreven voor totaal 501.919 aandelen waardoor het eigen vermogen in 2015 verder is toe-genomen.

De jaarrekeningHet balanstotaal steeg per 31 december met SRD 363.433.000 van SRD 3.719.792.000 naar SRD 4.083.225.000. Dat is een toename van 9,8%. Naast de groei van de aangetrokken middelen zorgde ook de aandelenemis-sie voor die stijging. De ruggengraat van DSB is daarmee sterker geworden en wij zijn beter in staat om te voldoen aan de eisen die de forse groei van de bank aan ons stelt.

Die positieve trend is ook terug te zien in ons resultaat, dat in 2014 opnieuw steeg. De geconsolideerde net-towinst bedroeg SRD 54.429.000; een toename van 17,4% ten opzichte van 2013.

Het is sinds jaren een gewoonte van ons geworden om in het jaarverslag zowel de vennootschappelijke als ook de geconsolideerde balansen vóór en ná winstbestemming op te nemen. Wij vinden het namelijk van belang dat het effect van de winstuitkering duidelijk tot uiting komt, zou de Algemene Vergadering van Aandeelhouders tot goedkeuring van het in het verslag door de Raad van Commissarissen geadviseerde winstverdelingsvoorstel overgaan. Deze gewoonte zullen wij ten behoeve van informatieve en analytische doeleinden blijven voortzetten. Bovendien draagt dit bij aan de door ons nagestreefde transparantie.

Balans na winstverdelingIn 2014 is de balanstelling van de bank gestegen. Daaruit volgt dat ook de activa zijn toegenomen. De totale kredietverlening steeg in 2014 met 15,1% ten opzichte van 2013, en de waarde van beleggingen in schatkist-papier verdrievoudigde in het verslagjaar. Beide elementen verklaren de gestegen rente-inkomsten van het bankbedrijf.

22 DSB | Jaarverslag 2014

Page 25: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

De toevertrouwde middelen groeiden met 7,3% naar SRD 3.459.445.000. De BIS-ratio kwam mede door de emissie uit op 11,4%. De kapitaalratio verbeterde ook en kwam uit op 7,8%.

Verder is ook de efficiency ratio aanzienlijk verbeterd.

Grafiek 1

Grafiek 2

Geconsolideerde winst- en verliesrekeningDe kredietverlening van de bank droeg substantieel bij aan de groei in de rente-inkomsten van 20,6%. De provisies hebben ondanks de toegenomen concurrentie op het gebied van het buitenlands betalingsverkeer hun plaats behouden en namen ook toe ten opzichte van het vorig jaar. De resultaten uit financiële trans-acties zijn voornamelijk gerealiseerd door ruiltransacties in vreemde valuta.

De exploitatieratio verbeterde en bedroeg 188,8% (2013: 176,3%). Ook de ratio’s die in verhouding staan tot de balans en de winstgevendheid hebben zich positief ontwikkeld.

In onderstaande grafiek wordt de nettowinst van de laatste vijf jaar weergegeven. Wij mogen gerust stellen dat dit het resultaat is van de inspanningen van de medewerkers van DSB in combinatie met het vertrou-wen dat klanten in DSB stellen.

Kapitaal en reserves (x SRD 1.000)

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

2010 2011 2012 2013 2014

150.111180.148

218.696

256.532

318.246

Geconsolideerde balanstelling (x SRD 1.000)

DSB | Jaarverslag 2014 23

4.082.2253.719.792

3.150.054

2.541.8832.115.790

4.500.000

4.000.000

3.500.000

3.000.000

2.500.000

2.000.000

1.500.000

1.000.000

500.000

02010 2011 2012 2013 2014

Page 26: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Grafiek 3

Hierna zetten wij per aandachtsgebied uiteen hoe de ontwikkelingen hebben bijgedragen aan de resultaten van DSB.

CORPORATE BANKINGDe afdeling Corporate Banking richt zich op dienstverlening aan zakelijke klanten. Ons team van jonge gedreven relationship managers biedt innovatieve diensten op maat voor elk type bedrijf. Zakelijke klanten kunnen onder meer terecht voor kredieten, financieel advies en passende bancaire producten. Ook het zakelijke betalingsverkeer, zowel binnen Suriname als naar en van het buitenland, behoort tot ons dien-stenpakket. Naast de mogelijkheden die de Letter of Credit als traditioneel betalingsinstrument biedt, kun-nen klanten gebruikmaken van onze internationale Trade Financing opties. Wij kunnen die mogelijkheid bieden dankzij onze samenwerking met de International Finance Corporation (IFC) en de Inter American Development Bank (IDB). Door onze verruimde openingstijden kunnen ook zakelijke klanten hun bankzaken regelen wanneer zij dat willen. Ook onze relationship managers zijn buiten kantooruren beschikbaar.

KredietverleningIn 2014 groeide onze kredietportefeuille met 15%. Deze toename is deels te danken aan succesvolle ac-quisities van nieuwe klanten en deels aan uitbreidingsinvesteringen van bestaande klanten. De groei is voornamelijk gerealiseerd in de sectoren dienstverlening en constructie. Met name de ontwikkelingen in de vastgoedsector en investeringen in de woningbouw en projectontwikkeling droegen bij aan de groei van onze portefeuille.

Onderstaande grafiek geeft het aandeel van de verschillende sectoren in de kredietportefeuille, inclusief schatkistpapier weer.

Grafiek 4

Nettowinst (x SRD 1.000)

2010 2011 2012 2013 2014

60.000

50.000

40.000

30.000

20.000

10.000

0

54.42946.351

38.90335.713

27.414

24 DSB | Jaarverslag 2014

4%

4%

3%

5%

15%

11%2%

13%

43%

OVERHEID (4%)

LANDBOUW, TUINBOUW EN VISSERIJ (2%)

INDUSTRIE, MIJNBOUW EN BOSBOUW (13%)

HANDEL EN DIENSTVERLENING (43%)

CONSTRUCTIE EN INSTALLATIE (4%)

TRANSPORT, OPSLAG EN COMMUNICATIE (3%)

WONINGBOUW (5%)

OVERIGE (15%)

SCHATKISTPAPIER (11%)

Page 27: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

OrganisatieDe afdeling Corporate Banking streeft ernaar zoveel mogelijk maatwerk te leveren. De afdeling is onderver-deeld in de Small Business Unit en de Corporate Unit. Ons team van medewerkers krijgt regelmatig trainin-gen om onze zakelijke klanten steeds beter professioneel van dienst te zijn. In 2014 lag de nadruk op het verbeteren van de efficiëntie in portefeuillebeheer en het verkorten van de doorlooptijden.

Vooruitzichten 2015De vooruitzichten voor 2015 zijn positief. Wij verwachten dat de geplande grote investeringen in de mijn-bouwsector positieve effecten zullen hebben op de economie. Wij streven ernaar te voorzien in de krediet-behoefte die door deze investeringen in diverse sectoren zal ontstaan.

RETAIL BANKINGIn het verslagjaar zijn wij begonnen met het decentraal uitvoeren van taken. Die hebben direct geleid tot verbetering van de klantervaring. Klanten kunnen bijvoorbeeld sneller een nieuwe pinpas of creditcard krijgen en klantgegevens worden sneller geactualiseerd.

ATM-netwerk en sealbagautomatenEen aantal ATM's zijn in het verslagjaar van hun locatie verwijderd in verband met de verbouwing of reno-vatie van die locaties. Bij de plaatsing van nieuwe ATM's is rekening gehouden met een goede geografische spreiding. Zo zijn er in Nickerie twee nieuwe ATM’s geplaatst; één in Groot Henarpolder en één in de van Drimmelenpolder. Daarnaast zijn enkele oude machines vervangen door de nieuwste generatie ATM’s.Naast onze kantoren in Lelydorp, Hermitage Mall, Nieuwe Haven en Kwatta is in april ook het hoofdkantoor voorzien van een sealbagautomaat. Deze automaat geeft klanten de mogelijkheid geld te storten buiten de openingstijden van de bank.

Acties leningenIn het verslagjaar hebben wij ons opnieuw beperkt tot twee acties: de school- en de 7*7*7, (triple 7), persoonlijke lening actie (maximaal te lenen bedrag is 7 maal het maandsalaris tegen een rentepercentage van 7%, actie geldig in de maand juli). Dit hebben wij gedaan om tegemoet te komen aan de oproep van de Centrale Bank van Suriname om de consumptieve kredietverlening te matigen. De 7*7*7 persoonlijke lening actie hebben wij voor het zevende achtereenvolgende jaar gehouden. Beide acties waren een groot succes.

"Alert" voor klantenWij bieden vanaf 2012 klanten de mogelijkheid om een "alert" in te stellen voor hun pinpas en creditcard. In het verslagjaar hebben wij deze dienst verder uitgebreid. Een alert instellen kan nu bijvoorbeeld ook via internet banking. Van elke transactie wordt direct een melding via een sms of e-mail naar de rekeninghou-der gestuurd. Klanten ervaren dit als een prettige en veilige manier om op de hoogte te blijven van hun transacties die plaatsvinden.

Medewerkers kantorennetwerkIn 2014 is het aantal medewerkers van onze kantoren opnieuw aanzienlijk gegroeid. De nieuwe medewer-kers moeten veelal externe bankcursussen volgen. Daarnaast volgen zij een intensief intern trainingstraject, zodat zij onze klanten optimaal van dienst kunnen zijn en op de hoogte zijn van de regelgeving.

PAYMENTS & SETTLEMENTSDe afdeling Payments & Settlements is verantwoordelijk voor het verwerken van alle overschrijvingen – zowel lokaal als internationaal – en het verwerken van alle documentaire kredieten en incasso’s. Deze afdeling is ook verantwoordelijk voor alle operationele werkzaamheden en het beheer van de elektronische diensten en distributiekanalen. De afdeling heeft in het verslagjaar een structuurwijziging ondergaan. De sectie Foreign Transfer (ver-werking buitenlandse overmakingen) en de sectie Bills (verwerking documentaire kredieten) zijn samen-gevoegd tot één sectie: International Transfers & Trade. Deze nieuwe sectie verwerkt alle internationale overschrijvingen uit- en naar het buitenland.

Binnenlands en buitenlands betalingsverkeerIn 2014 steeg het aantal verwerkte overschrijvingen naar het buitenland met 7% ten opzichte van 2013. Het aantal inkomende overmakingen groeide met 8%.

DSB | Jaarverslag 2014 25

Page 28: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Letters of Credit en Incasso’s als betaalinstrument voor de handel met het buitenland werden in 2014 min-der vaak gebruikt dan in 2013. Wij zullen het gebruik van deze betaalinstrumenten blijven adviseren bij de import en export van goederen. Zij bieden namelijk een grote mate van zekerheid aan zowel importeurs als leveranciers bij de levering van goederen en de betaling daarvan.

Het aantal GBD-transacties steeg met 5% ten opzichte van 2013. GBD is de Giro Betaal Dienst waarmee zakelijke klanten salarisbetalingen en betalingen aan crediteuren digitaal kunnen aanleveren. Het aantal overige lokale girale transacties – met name giro’s en chequestortingen – bleef nagenoeg gelijk. Het aantal giro’s steeg met 2%; het aantal chequestortingen daalde met 2%.

Bij onze kantoren in Nickerie en Zanderij is de GBD-service in 2014 uitgebreid met acceptatiemogelijkheden voor zakelijke klanten. Was het voorheen mogelijk tot 13.00 uur betalingen via GBD aan te bieden op onze kantoren, in 2014 kon dat bij alle kantoren tot 14.00 uur. In 2015 zullen wij klanten de mogelijkheid geven GBD-betalingen aan te bieden tot 19.30 uur bij kantoren die ’s avonds geopend zijn.

In 2015 implementeert de Centrale Bank van Suriname een Automated Clearing House (ACH). Alle lokale banken in Suriname worden daarbij aangesloten en onderlinge girale transacties worden voortaan via de ACH uitgewisseld. Dit betekent een enorme vooruitgang in efficiency en standaardisering van het girale betalingsverkeer tussen banken in Suriname. Klanten hebben overboekingen daardoor sneller op hun reke-ning staan.

Elektronische distributiekanalenWij blijven het gebruik van elektronische distributiekanalen stimuleren. Met uitzondering van de ATM nam het gebruik van deze kanalen in 2014 verder toe. De ATM is nog steeds het meest gebruikte elektronische distributiekanaal. Het aantal ATM-transacties (inclusief gastgebruik) bleef in 2014 nagenoeg gelijk ten op-zichte van 2013. Het gebruik van POS-apparaten steeg met 6%. Wij zullen alle ATM’s in 2015 voorzien van “pinpad shields” om het zicht van derden af te schermen bij het intoetsen van de pincode.

Ook het gebruik van Internetbanking zien wij toenemen. Het aantal gebruikers groeide fors, met maar liefst 40% ten opzichte van 2013. Om Internetbanking veiliger te maken, hebben wij in 2012 de I-Signer geïntro-duceerd.

In oktober 2014 hebben wij een nieuwe applicatie geïmplementeerd voor ons Mobile Banking product. Deze applicatie biedt meer mogelijkheden. Zo kunnen klanten bedragen overboeken tussen hun eigen reke-ningen en tussentijds aflossen op hun creditcard. Ook kunnen zij hun debet- en creditcard blokkeren. Het aantal Mobile Banking-gebruikers is in 2014 met 32% gestegen ten opzichte van 2013.

In 2014 hebben wij 25% meer pinpassen uitgegeven. Het gebruik van pinpassen steeg met 14%. Het aantal uitgegeven creditcards steeg met 15% ten opzichte van 2013. Het gebruik van creditcards nam met 30% toe. Op onze helpdesk voor creditcards (telefoonnummer 420420) zijn medewerkers 24/7 beschikbaar.

In oktober 2014 zijn wij samen met onze partner Southern Commercial Bank gestart met de uitgifte van de prepaid CUP-kaart. Met deze kaart kunnen klanten wereldwijd geld opnemen bij ATM’s en betalingen doen. Wij zijn de eerste bank in Latijns-Amerika die deze CUP-kaart accepteert en uitgeeft. CUP staat voor China Union Pay, de nationale bankkaart associatie die in 2002 in China is opgericht.

TREASURYDe afdeling Treasury is verantwoordelijk voor de Asset & Liability Policy van de bank. In de maandelijkse ALCO-vergaderingen worden de effecten van dit beleid geëvalueerd. Zowel de omvang als de prijs van de aangetrokken middelen, worden daarbij in relatie tot de uitzettingen in beschouwing genomen.

Om de stabiliteit op de valutamarkt te blijven garanderen heeft de Centrale Bank van Suriname ook dit jaar moeten interveniëren door vreemde valuta beschikbaar te stellen voor de importhandel. Reden voor de interventies zijn de aanhoudende discrepanties tussen de officiële wisselkoers en de vrije marktkoers, als gevolg van de aanhoudende krapte op de valutamarkt. Het wisselkoersbeleid van 2013 is in 2014 voortgezet. Al onze USD-aankopen in 2014 hebben wij in het verslagjaar gedaan tegen een koers van SRD 3,35 per USD. De aan- en de verkoopkoers zijn dus aan elkaar gelijk gesteld.

26 DSB | Jaarverslag 2014

Page 29: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

In de eerste drie kwartalen van 2014 waren er geen significante veranderingen in de ontwikkeling van de internationale economie. In het vierde kwartaal was dat wel het geval: de Amerikaanse economie stond er beter voor dan de Europese en dat uitte zich in een sterke daling van de euro ten opzichte van de Ameri-kaanse dollar.

Vanwege een stijging van het volume van de beleggingen bleef zelfs bij een lagere rentevoet de renteop-brengst min of meer gelijk.

De Centrale Bank van Suriname heeft in november 2013 haar rente op schatkistpapier verhoogd van 8% per jaar naar 9%. Daarnaast zijn er lopende beleggingen schatkistpapier tegen 7,5% en 10% per jaar. Dat beleid werd in 2014 voortgezet. De omvang van beleggingen in schatkistpapier verdrievoudigde in 2014. Deze toename kan onder andere worden toegeschreven aan korte termijn swaps van Euro naar SRD waarvan de middelen in schatkistpapier belegd zijn. Hierdoor hebben wij het rendement van onze buitenlandse beleggingen verbeterd. Vermel-denswaard is dat de kasreservepercentages voor vreemde valuta in het verslagjaar zijn geprolongeerd, evenals het kasreservepercentage voor de SRD.

In 2014 heeft de Centrale Bank van Suriname drie groepen nieuwe richtlijnen voor het bankwezen uitge-vaardigd. De eerste groep is in juli 2014 geïmplementeerd en richt zich op het kredietwezen. De verwachting is dat de tweede groep (Compliance en Governance) en de derde groep (Liquiditeit en Open Currency Position) in 2015 van kracht worden.

In 2015 wordt de nieuwe versie van onze Treasury software geïnstalleerd. Daarmee kan ook onze dienstver-lening verder worden verbeterd.

Grafiek 5

DSB | Jaarverslag 2014 27

,

,( : ,

Spaarrekeningen36,3%

(2013: 35,2%)

Samenstelling van de aangetrokken middelenper 31 december 2014

Samenstelling kredietportefeuille in SRD en vreemde valutaper 31 december 2014

Girorekeningen41,1%

(2013: 42,1%)

Termijndeposito’s22,6%

(2013: 22,7%)

SRD 50,3%(2013: 51,5%)

VV 49,7%(2013: 48,5%)

Page 30: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

SURITRUSTSurinaamse Trust Maatschappij N.V. (Suritrust) is onder meer gespecialiseerd in vermogensbeheer voor ver-mogende particulieren en institutionele beleggers. Ook verzorgt zij merkinschrijvingen.

Suritrust adviseert klanten bij het kiezen van een beleggingsvorm. Die keuze is het resultaat van een afweging tussen risicobereidheid en gewenst rendement. De beleggingsmarkt bestaat uit beleggingen in Surinaamse dollars en beleggingen in vreemde valuta. Het aanbod van SRD-beleggingen is klein, terwijl het aanbod van middelen in vreemde valuta ruim is. De SRD-beleggers kiezen kennelijk liever voor termijn-deposito’s bij de bank dan voor beleggingen in hypotheken bij Suritrust. Wij constateren tevens dat ‘niet bancaire’ spelers op de markt zeer concurrerende tarieven bieden.

Beleggers van vreemde valuta willen graag in hypotheken beleggen. Er is echter weinig emplooi voor deze middelen aangezien klanten hypothecaire leningen in SRD prefereren.

Ook op het vlak van vermogensbeheer en de daaraan gekoppelde uitzettingen kan worden geconcludeerd dat deze in het afgelopen jaar overwegend in de SRD-sfeer hebben plaatsgevonden. Daarbij is het aantal debiteuren toegenomen met 384 naar 4.729. Hierbij zijn niet de verhoogde leningen van bestaande klanten meegenomen. Vermeldenswaard is verder dat Suritrust in de valutasfeer, mede gelet op de ontwikkelingen in het buitenland, een ruim aanbod voor het beheer van middelen in USD en Euro heeft gekregen. Reke-ning houdend met de regels van Centrale Bank van Suriname waarbij van vragers van valutaleningen ook wordt verwacht dat zij valutainkomsten hebben. Hierdoor zijn wij niet altijd in de gelegenheid geweest om in de valutasfeer de match teweeg te brengen tussen beheer en uitzetting.

Het totaal beheerd vermogen is dan ook afgenomen met ruim SRD 9 miljoen ten opzichte van 2013 (-2%), vooral beleggingen genoteerd in Amerikaanse dollars en euro’s.

Ondanks de daling van het beheerd vermogen is het gemiddeld belegd vermogen per klant toegenomen. Dit heeft te maken met de toename van de verstrekte hypotheken welke uit hoofde van met diverse werk-gevers afgesloten arrangementen ten behoeve van hypotheekverstrekking van hun werknemers.

7% woningbouwprogrammaDe voorwaarden voor woningbouwfinanciering uit kasreservemiddelen, de zogenoemde 7% woningbouw-financiering, zijn in het tweede kwartaal van 2014 door de Centrale Bank van Suriname aangepast. Het te financieren bedrag is omhoog gegaan van SRD 100.000 naar SRD 150.000 en ook de norm van het gezamen-lijk inkomen werd verruimd van SRD 4.000 naar SRD 6.000.

Daardoor konden wij aan meer klanten deze financiering verstrekken. Het totaal aantal kasreserveklanten bedroeg in het verslagjaar 1.857. Gelet op de positieve effecten van de verruimde mogelijkheden worden deze door ons toegejuicht.

Woningbouw overheidIn 2014 is de werkwijze van de huisvestingautoriteit voortgezet waarbij aannemers de opdracht kregen om in seriebouw woningen te bouwen. Suritrust heeft in 2014 tientallen huizen gefinancierd in het kader van dit programma. Op basis van het landelijk aantal geregistreerde woningzoekenden en het aantal uiteinde-lijk toegewezen huizen, zou volgens ons de realisatie van dit woningbouwprogramma in een hoger tempo mogen worden voortgezet.

Merkinschrijvingen Bedrijven en instellingen kunnen ook hun merkregistratie door Suritrust laten verzorgen. In 2014 zijn er 82 nieuwe verzoeken geregistreerd (2013: 85). Per ultimo 2014 zijn er 234 aanvragen in behandeling bij het Bureau voor Intellectuele Eigendom (2013: 201).

Low Middle Income Shelter Program Het Low Middle Income Shelter Program (LMISP) helpt gezinnen met een gezamenlijk bruto maandinkomen tussen SRD 1.200 en SRD 2.400 bij de financiering van een woning. De maximale lening bedraagt SRD 50.000. Zij betalen 6% rente per jaar en moeten zelf 5% inbrengen van het bedrag dat zij nodig heb-ben.

28 DSB | Jaarverslag 2014

Page 31: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Het afgelopen jaar is intensief overlegd met de leiding van LMISP waarbij is vooral is gekeken naar moge-lijkheden om de banden met Suritrust te versterken. Hoewel meerdere instellingen dit product aanbieden, waren de ervaringen met Suritrust op het gebied van doorlooptijd en advisering goed, en wij zagen dan ook een toename van het aantal aanvragen in de laatste drie maanden van 2014 sterk is toegenomen.

Het tweede Low Income Shelter Program (LISP-2) is in 2014 voortgezet. Dit programma ondersteunt de overheid bij haar streven de woon- en leefomstandigheden van voornamelijk lage inkomensgroepen te verbeteren. LISP-2 is een woningbouwsubsidieprogramma. Voor dit programma komen huishoudens met een maandinkomen tussen SRD 675 en SRD 1.575 in aanmerking. Het maximale leenbedrag is SRD 9.750. Zij moeten 10% van het te financieren bedrag zelf inbrengen. In 2014 hebben wij aan 242 huishoudens derge-lijke financiering verstrekt (2013 : 248).

Stichting Voorzieningsfonds voor Particuliere Werknemers in SurinamePer ultimo 2014 is het aantal deelnemers gestegen naar 534 (2013: 420). Dat komt mede doordat enkele grote bedrijven veel ‘flexibele krachten’ in dit fonds onderbrengen.

Het Micro Kredieten Programma In 2014 heeft Suritrust het Micro Kredieten Programma (MKP) welke onder auspiciën van het Ministerie van Financiën wordt uitgevoerd, voortgezet. Suritrust N.V. - de beheerder van het MKP – heeft zich ook dit jaar gericht op het versterken van de capaciteit van Micro Financierings Instellingen (MFI’s). MFI’s woonden een conferentie bij van de Caribbean Micro Finance Alliance in Jamaica. Ook is er geïnvesteerd in online trai-ningen. Daarnaast bezocht het bestuur van het MKP in 2014 een summit voor microfinanciering in Mexico. Daaraan namen vertegenwoordigers van circa 75 landen deel. De kennis en ervaring die deze summit ople-verde, is geëvalueerd en wordt toegepast in de verdere uitvoering van dit programma.

Het programma is in mei geëvalueerd met de beheerder en het bestuur om mogelijke verbeterpunten te signaleren. De belangrijkste conclusie van die bijeenkomst was dat de samenleving nog onvoldoende bekend is met het MKP. Daarom is op 27 augustus 2014 een landelijke bewustwordingscampagne gestart. Onderdeel van deze campagne waren een radiospot die op diverse radiostations in verschillende talen is uitgezonden en een infomercial die op meerdere televisiestations te zien was. In 2015 wordt de campagne voortgezet. Dankzij de campagne hebben drie potentiële partijen zich opgegeven om als MFI te fungeren waarvan twee in het verslagjaar een ondernemingsplan hebben ingediend.

Met de ondertekening van de nieuwe overeenkomst met het Ministerie van Financiën op 27 augustus 2014 heeft Suritrust haar mandaat als beheerder van het programma met vier jaar verlengd. Tijdens deze gele-genheid heeft de minister van Financiën, de heer A. Rusland, Suritrust gecomplimenteerd met het kwalita-tief goed beheer van het programma.

DSB ASSURIA VASTGOED MAATSCHAPPIJ N.V. (DAVG)De laatste 2 percelen uit het project te Leiding 9A waren aan het eind van het jaar 2014 nog in portefeuille.

Nadat in het begin van het jaar 2014 alle aanvullende civieltechnische werken waren voltooid, kon aan de verkoop van de percelen uit het project aan de Sumatraweg opnieuw worden gewerkt. Door de vertraagde verkrijging van toestemming tot overdracht van de percelen zijdens de Overheid is de verkoop van de percelen op het project aan de Sumatraweg achter gebleven bij de verwachting. Totaal is in dit boekjaar de verkoop van 9 percelen geformaliseerd.

In ons vorig jaarverslag hadden wij aangegeven dat met de verkoop van de bouwkavels aan de Noordpol-derdam zou worden gestart. Helaas ondervond dit project als gevolg van gewijzigde procedures binnen het Ministerie van Openbare Werken vertraging en kwam de ontwikkeling pas in het laatste kwartaal van 2014 van de grond. Inmiddels zijn 8 kavels door kopers gereserveerd.

In 2014 is het civieltechnisch plan van het project in Acaribo afgerond. Dit terrein is eigendom van N.V. Panaso, dochtermaatschappij van DAVG. In het laatste kwartaal van 2014 is een haalbaarheidsstudie afgerond. Het project is nu gereed voor uitvoering.

De twee aandeelhouders hebben in het verslagjaar hun eigen participatie in de vastgoedsector aan een strategische heroriëntatie onderworpen en besloten is hun belang in de vennootschap naar een minder-heidsbelang terug te brengen.

DSB | Jaarverslag 2014 29

Page 32: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

RISK MANAGEMENT

Beschrijving Risico beheersorganisatieDe afdeling Risk Management is samen met de afdeling Legal & Compliance verantwoordelijk voor de in-richting van het risicobeheer van de bank. Dit gebeurt onder andere in goed overleg met de afdeling Internal Audit. Daarbij is de riskcommissie het overkoepelende platform waarin de uitgangspunten voor het beleid worden vastgesteld. Het beleid ten aanzien van ICT-risico’s wordt ondersteund door het ICT Steering Committee.

Enterprise Risk Management Beleid (ERM)Enterprise Risk Management stond in het verslagjaar opnieuw hoog op de agenda. De beheersing van risico's in de bedrijfsvoering staat daarbij centraal.In 2014 hebben wij het ERM-beleid verder uitgewerkt en verbeterd, zodat dit beter aansluit op de interne- en externe omgeving van de organisatie. Uitgangspunt daarbij zijn de zogenoemde drie verdedigingslinies. Hiermee wordt de organisatie wat betreft risicobeheersing opgedeeld in drie verdedigingslinies: de lijnma-nagers -als risico eigenaren - worden als eerste lijn aangemerkt, de afdelingen Risk Management en Legal & Compliance fungeren als tweede lijn terwijl de derde lijn bestaat uit de afdeling Internal Audit. Behalve dat de taken en verantwoordelijkheden van de bij de eerder genoemde drie linies betrokken func-tionarissen verder gespecificeerd zijn, is er ook gewerkt aan het op consistente wijze vastleggen van het beleid voor de diverse risicogebieden.Het risicobeheer wordt namelijk voortdurend bijgestuurd door middel van risk assessments voor onder-delen van de organisatie. Daarbij wordt nagegaan of de bestaande beheersingsmaatregelen voldoende waarborg bieden. De uitkomsten van deze assessments leiden waar nodig tot aanpassingen van bestaande beheersingsmaatregelen.

Krediet risicobeheerIn het verslagjaar is gewerkt aan het aanpassen van het kredietclassificatiesysteem, zodat dit aansluit op de richtlijnen van de Centrale Bank van Suriname. Eveneens zijn de normen aangepast voor kredieten die de Centrale Bank van Suriname kwalificeert als grote posten en voor zogenoemde Insider Lending.

Richtlijnen Centrale Bank van Suriname met betrekking tot risicobeheerDe Centrale Bank van Suriname heeft per 1 juli 2014 vijf richtlijnen uitgevaardigd. Onderstaand hebben wij deze kort uitgewerkt. Die richtlijnen zijn een aanscherping van de bestaande richtlijnen voor het krediet-wezen. 1) SolvabiliteitsrichtlijnPer verslagdatum voldoet DSB aan de verhoogde solvabiliteitsnorm, het minimum voor Tier 1 en het mini-mum voor gewoon aandelenvermogen.2) Richtlijn Kredietclassificatie en voorzieningenDe aanscherping betekent onder andere dat de dekking bij bepaalde typen krediet niet meer in beschou-wing wordt genomen bij het bepalen van de te treffen voorzieningen. Per verslagdatum voldoet de bank aan de gestelde normen en aan de voorgeschreven hoogte van de debiteurenvoorziening.3) Grote posten richtlijnAls grote post wordt nu elk krediet (of groep van kredieten) aangemerkt vanaf 10% van het kernvermogen (was 15%). Bovendien mag het totaal van de grote posten niet meer bedragen dan 300% van het kernver-mogen (was 60%). Over individuele of groepsposten die aan deze richtlijn nog niet voldoen moet een bank met de Centrale Bank van Suriname afspraken maken. DSB voldoet aan deze richtlijn.4) Insider LendingDeze richtlijn voorziet in speciale regels voor de kredietverlening aan diegenen die worden gekwalificeerd als insiders, waaronder Raad van Commissarissen, Directie en Department Managers en ook daar hebben wij maatregelen getroffen.5) Immobilia richtlijnDeze richtlijn is aangescherpt op het punt van aanschaf en gebruik van onroerende goederen. De bank voldoet aan de aangescherpte richtlijn.

Medewerkers en TrainingIn het verslagjaar heeft DSB twee Risk Officers aangetrokken. Daarmee is een belangrijke stap gezet om de capaciteit van deze afdeling te versterken. Verder is ook veel aandacht aan trainingen besteed.

30 DSB | Jaarverslag 2014

Page 33: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

LEGAL & COMPLIANCEBinnen ERM is Legal & Compliance (LaC) onderdeel van de tweede verdedigingslinie. Doel is processen op zo’n manier in te richten en te beheersen dat DSB voldoet aan de wet- en regelgeving. LaC ziet erop toe dat de bank wetten, reglementen, richtlijnen en gedragsregels naleeft. Daarbij wordt ook veel aandacht geschonken aan het voorkomen van witwaspraktijken en financiering van terrorisme. In 2014 is de FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) geïmplementeerd. Daarbij is DSB ook geregistreerd bij de Amerikaanse overheid. De FATCA werd in de Verenigde Staten afgekondigd op 18 maart 2010 en is onderdeel van de Amerikaanse HIRE-wet (Hiring Incentive to Restore Employment Act). FATCA moet ervoor zorgen dat Amerikaanse belastingplichtigen tegoeden die zij buiten de Verenigde Staten aanhouden, aangeven bij de Amerikaanse belastingdienst (IRS).De Amerikaanse overheid legt zware sancties op aan banken die niet meewerken aan FATCA.

INTERNAL AUDITDe afdeling Internal Audit (IAD) ondersteunt het management en de auditcommissie. Zij beoordeelt onder meer processen op het gebied van risicomanagement, interne beheersing en governance. Ook voorziet zij het management van analyses, aanbevelingen, advies en informatie voor het bereiken van de doelstellin-gen van de bank. De afdeling bestaat uit een Business Domein en een IT-Domein. IAD is onderdeel van de derde verdedigingslinie.

In 2014 is de samenwerking tussen de tweede en derde verdedigingslinie uitgewerkt in de meer specifieke jaarplannen van de afdelingen Risk Management, Legal & Compliance en Internal Audit. Op basis van ge-plande risicoanalyses, die werden uitgevoerd in samenwerking met de tweede verdedigingslinie, heeft de IAD ‘Risk Based’ Integrated Audits uitgevoerd. Naast deze ‘assurance’ rol heeft de IAD ook haar ‘consulting’ rol vervuld binnen diverse commissies en projecten, met name IFRS en FATCA.

Het IT-audit team van de IAD is vorig jaar uitgebreid en bestaat nu uit twee IT-auditors. Binnen het IT-Do-mein speelt de IAD een belangrijke rol bij het verbeteren van de beheersingsmaatregelen rondom IT. Naast de coördinatie van de jaarlijkse IT-audit die wordt uitgevoerd door een onafhankelijke externe partij, is de IAD betrokken bij het uitvoeren van periodieke IT-risicoanalyses in samenwerking met de afdeling Risk Management.

De IAD is ook nauw betrokken bij diverse IT-compliance projecten. Het afgelopen verslagjaar stond in het teken van informatiebeveiliging. DSB wil voldoen aan de strikte en uitgebreide normen die de Networking Companies (Mastercard, Visa, etc.) stellen, waaronder de zogenoemde Payment Card Industry – Data Secu-rity Standards (PCI-DSS). Hierbij is een prominente rol weggelegd voor de IAD vanuit haar rol als “Internal Business Partner”.

De IAD is in 2014 eveneens actief geweest op IT-Quality Assurance gebied. De rol van de IAD daarbij is het verschaffen van assurance over een succesvol verloop van datamigraties binnen IT-dataconversie trajecten.

INFORMATION & COMMUNICATION TECHNOLOGYBij de afdeling Information & Communication Technology (ICT) staat het principe ’In mijn tijd, op mijn manier bankieren met mijn bank' centraal. ICT richt zich daarnaast op het verhogen van de effectiviteit en efficiëntie van het bankbedrijf.

DSB wil dat elektronische distributiekanalen 24/7 beschikbaar zijn voor klanten. Klanten van DSB willen graag dat kantoren vaker en langer open zijn. DSB heeft de openingstijden van kantoren daarom vanaf 2007 verruimd op weekdagen en zaterdagen. Het is de bedoeling dat alle DSB-kantoren op termijn langer open zijn.

De verruimde openingstijden hebben impact op de afdeling ICT. Zij moet immers goede ICT-diensten blijven leveren. Daarom zijn maatregelen getroffen. Zo is de ICT-Supportorganisatie aangepast en 24/7 bereikbaar voor DSB-medewerkers en klanten.

DSB staat bekend om het ontwikkelen van innovatieve producten en diensten. Om dit te kunnen blijven doen, investeren wij constant in ICT-ontwikkelings- en testsystemen. Daardoor kunnen wij snel inspelen op de vraag naar nieuwe producten en functionaliteiten en kunnen wij die snel testen en in productie nemen.

DSB | Jaarverslag 2014 31

Page 34: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Met de globalisering beperkt ICT zich allang niet meer tot de ICT-normen die voor Suriname gelden. Enkele jaren geleden zijn wij gestart met de implementatie van de COBIT-normen en PCI-normen. Jaarlijks wordt voor beide normen een external audit uitgevoerd. Beide audits zijn noodzakelijk om te voldoen aan de internationale best practices en compliance. Daarnaast zijn de audits ook vereist om zaken te kunnen doen met buitenlandse partners, om de dienstverlening buiten Suriname uit te breiden en om aan te kunnen sluiten op internationale netwerken.

ACCOUNTING & REPORTINGIn 2014 is de behoefte aan meer diepgaande financiële informatie toegenomen. Niet alleen is meer gede-tailleerde data nodig voor sturing van de bank, ook de door de Centrale Bank van Suriname afgekondigde richtlijnen op 1 juli 2014 vereisen uitgebreidere rapportage.

In 2014 hebben wij nieuwe stappen gezet om te gaan rapporteren volgens de International Financial Reporting Standards (IFRS). De nadruk lag daarbij vooral op de inhoud van de IFRS-jaarrekening over het boekjaar 2015. In 2014 is het projectteam geïnstalleerd en is het projectplan aan de stakeholders voorge-legd. Daarnaast is met de betrokken leidinggevenden van gedachten gewisseld over de informatie die in het jaarverslag gepresenteerd zou kunnen worden, de wijze van vergaring van informatie en de mogelijke impact die IFRS heeft op bestaande processen en procedures.

In 2014 is hard gewerkt aan het opmaken van een winst- en verliesrekening per kantoor. Er zijn grondsla-gen vastgesteld bij de kosten van de ondersteunende afdelingen, zodat doorberekening naar locaties kan plaatsvinden. Deze nieuwe managementinformatie wordt in het eerste kwartaal 2015 gepresenteerd.

De afdeling Accounting & Reporting heeft daarnaast diverse applicaties aangeschaft, vervangen of geëvalu-eerd en de structuur en standaardisatie van werkzaamheden verbeterd. Daardoor blijft er meer tijd over om ontwikkelingen te analyseren die schuil gaan achter de cijfers.

Om de juistheid, tijdigheid en volledigheid van informatie te waarborgen, verricht de afdeling Accounting & Reporting vanaf 2014 de financial audits. In het verslagjaar zijn twee nieuwe medewerkers met HBO-niveau de afdeling komen versterken. Zij ondersteunen de inrichting en implementatie van de nieuwe richtlijnen, systemen en standaarden. Die vloeien niet alleen voort uit de herziene richtlijnen van de Centrale Bank van Suriname, maar ook uit de doelstelling om conform IFRS te rapporteren.

GENERAL AFFAIRSIn het verslagjaar is de verbouwing en inrichting gestart van een kantoor in de Ma Retraite Mall. Het kan-toor wordt naar verwachting medio 2015 in gebruik genomen. Met deze uitbreiding kunnen wij klanten in de omgeving beter van dienst zijn.

Het kantoor in Nieuw Nickerie is gerenoveerd en opnieuw ingericht. Daardoor hebben klanten meer privacy, net als in onze andere kantoren.

Met het oog op de toekomst heeft DSB een stuk land gekocht naast het kantoor aan de Estreliastraat in Kasabaholo. In 2015 komt hier vooralsnog een parkeerplaats.

Om te zorgen dat alle DSB-kantoren telefonisch beter bereikbaar zijn, is de telefooncentrale vervangen door een Internet Protocol-(IP) centrale.

CONTRACT HANDLINGDe afdeling Contract Handling zorgt voor de administratieve verwerking en financiële controle van vrijwel alle producten die via de afdelingen Corporate Banking en Retail Banking worden verstrekt. Denk daarbij onder meer aan het afhandelen van contracten tussen DSB en haar klanten.

CUP-kaartDSB en Southern Commercial Bank hebben in 2014 de CUP-kaart geïntroduceerd. De afdeling Contract Hand-ling verwerkt de gegevens van klanten die zich via de Southern Commercial Bank aanmelden voor een CUP-kaart in het banksysteem van DSB en draagt zorg dat de CUP-kaart wordt aangemaakt.

32 DSB | Jaarverslag 2014

Page 35: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

FATCASinds juli 2014 moeten alle financiële instellingen vaststellen of klanten mogelijk belastingplichtig zijn in de Verenigde Staten. De afdeling Contract Handling heeft in het project geparticipeerd en heeft als belangrijke taak gehad om gewijzigde gegevens in het banksysteem van DSB te verifiëren. De afdeling levert ook een bijdrage aan de nazorg van het traject.

ControlewerkzaamhedenDe afdeling Contract Handling controleert regelmatig werkzaamheden, met name van de afdelingen Retail Banking en Corporate Banking. Een voorbeeld is het totale kredietproces – dat bestaat uit de controle van verstrekte persoonlijke leningen, het opmaken van de kredietbrief, de invoer van het goedgekeurde krediet en de controle op de invoer van het verstrekte krediet. Daarnaast controleert de afdeling Contract Handling de ontvangen en uitgegeven gelden via de kas.

MARKETING

CUP-kaartOp 28 oktober 2014 heeft DSB samen met Southern Commercial Bank de eerste co-branded UnionPay pre-paid classic en gold card (CUP-kaart) geïntroduceerd in Suriname.

De CUP-kaart wordt in meer dan 150 landen geaccepteerd. In Suriname wordt de CUP-kaart door alle ATM’s van DSB geaccepteerd en bij een groot aantal POS-apparaten van DSB.

Mobile bankingIn het verslagjaar zijn de mogelijkheden van DSB Mobile Banking vernieuwd, om zo nog beter in te kunnen spelen op de behoefte van het groeiende aantal Mobile Banking-gebruikers.

DSB 150 jaarIn 2015 bestaat DSB 150 jaar. In 2014 zijn wij begonnen met de voorbereidingen voor het jubileum. Het jubi-leumjaar is ingeluid met een personeelsfeest op 18 januari 2015 en een receptie voor zakelijke relaties op 19 januari 2015. In oktober 2014 heeft de jubileumcommissie een speciale jubileumkalender uitgereikt aan het personeel. Daarin staan alle activiteiten die DSB organiseert in het kader van het 150-jarig bestaan. Ook is er een documentaire gemaakt over de geschiedenis van DSB en haar rol in de Surinaamse samenleving. In de film vertellen vier gezinnen uit vier districten in Suriname over hun relatie met DSB.

In het jubileumboek ‘Verbonden, Zichtbaar en Betrokken’ wordt de Surinaamse samenleving vanuit ver-schillende perspectieven belicht. DSB heeft als onderdeel van die steeds veranderende samenleving ver-trouwen weten op te bouwen en te behouden om haar rol als bank te vervullen.

Naast het jubileumboek en de documentaire geeft DSB in 2015 een gouden plaatje uit. Dit gouden plaatje waarop de facade van het hoofdkantoor staat, is gemaakt van 10 gram 24 karaats goud.

DSB heeft tevens DSB Giving Back programma geïntroduceerd. DSB medewerkers kunnen in groepsverband iets terug doen voor de gemeenschap. Hiermee laten DSB en haar medewerkers opnieuw zien dat zij be-trokken zijn bij de samenleving. Medewerkers konden voorstellen indienen voor drie categorieën projecten: DSB geeft, DSB trakteert en DSB investeert.

Corporate CommunicatieMet het corporate communicatie beleid wil DSB het verschil tussen de identiteit en het imago van de bank minimaliseren. De management-, marketing- en organisatiecommunicatie wordt in het beleid als samen-hangend geheel beschouwd. Het beleid is in het verslagjaar geformuleerd en DSB ontwikkelt nog ontbre-kende communicatiemiddelen.

Community DevelopmentOok in 2014 heeft DSB het Kinderboekenfestival ondersteund. Het primaire doel van het festival is leesbe-vordering onder kinderen van 4 tot 16 jaar. Na een geslaagde start in het district Nickerie ging het festival achtereenvolgens naar Paramaribo, Marowijne en Para. DSB heeft ook geparticipeerd op de festivals, zij werden goed bezocht door de jeugd.

DSB | Jaarverslag 2014 33

Page 36: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Van 10 tot en met 15 maart 2014 organiseerde de Centrale Bank van Suriname samen met de Stichting Pro-jekten Suriname de Global Money Week beurs. Tijdens deze beurs heeft DSB de jeugd spelenderwijs kennis laten maken met de wereld van geld.

Op de jongereninformatiebeurs (6 tot en met 10 juni 2014) konden jongeren kennismaken met de producten en diensten van DSB. Ook konden zij informatie krijgen over een carrière bij de bank. De beurs werd geor-ganiseerd door het Directoraat Jeugdzaken van het ministerie van Onderwijs en Volksontwikkeling.In 2014 was DSB opnieuw platinum sponsor van de Nationale Kunstbeurs. Kunst is een van de pijlers van ons sponsoringsbeleid.

DSB kerstconcertOok dit jaar was het drukbezochte kerstconcert een groot succes. Ruim 6.000 bezoekers genoten op 17 december 2014 van vijf verschillende koren.

HUMAN RESOURCESDe inzet en passie van onze medewerkers is van groot belang voor ons succes. Dankzij de klantgerichte houding van onze medewerkers kunnen we relaties met onze klanten versterken en onze doelstellingen realiseren.

Het Human Resources beleid is gericht op duurzame inzetbaarheid van medewerkers. Het beleid draagt bij aan het verder verbeteren van de dienstverlening en de relatie met klanten.

Kerncijfers medewerkers

2014 2013 Aantal medewerkers jaarultimo 431 397 Verhouding man/vrouw 183/248 174/208 Opleidingskosten in SRD 1.896.146 1.257.000 Ziekteverzuim 3,6% 3,7% Instroom 48 33 Uitstroom 14 * 18 ** Uitzendkrachten 44 34

* Pensioen (10), uitdiensttreding (3), overleden (1)** Pensioen (10), uitdiensttreding (6), overleden (2)

Duurzame inzetbaarheid vraagt om visie en planning van leidinggevenden. Jaarlijks stemmen de leiding-gevenden de personeelsbehoefte af op de doelstellingen die wij als organisatie nastreven.

Nieuwe DSB medewerkers

Wij hebben in 2014 48 nieuwe medewerkers aangetrokken dan in voorgaande jaren. Die groei past bij onze ambitieuze doelstellingen. Nieuwe medewerkers hebben een arbeidsovereenkomst met DSB of werken via het uitzendbureau. De volgende medewerkers kwamen DSB in 2014 versterken:

Retail Banking: 1 Randall Wilson 01 maart 20142 Xomayra Wonoredjo 01 maart 20143 Antonio Rooplall 17 maart 20144 Romano Hossenbux 01 april 20145 Anthony Ngadiman 07 april 20146 Rijant Pawirowinangoen 10 april 20147 Virgil Martels 01 juni 20148 Naasa Afono-Banketie 01 juni 20149 Xavier Parsan 16 mei 201410 Simone Vola 16 juli 201411 Eurdice Terborg 01 augustus 201412 Jermain Troenokarso 01 augustus 201413 Felicia Buitenman-Groenefelt 01 augustus 2014

34 DSB | Jaarverslag 2014

Page 37: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

14 Jacintha Leefstand 01 oktober 201415 Clementine Pengel 01 oktober 201416 Herbert Ruperti 03 november 2014Corporate Banking:17 Wendell Bosk 01 oktober 2014DSB Nickerie:18 Soerinder Badal 15 augustus 201419 Ashiesh-Koemar Chedalal 01 september 201420 Soedeshkumar Uday 01 september 201421 Lachmipersad Ramdin 16 oktober 2014Suritrust N.V.:22 Anusha Balgobind 01 juni 201423 Nicole Pregers-Boetius 01 juni 201424 Smita Ramkhelawan 01 juni 201425 Supriya Sewberath Misser 01 juni 201426 Ervin Somohardjo-Sokromo 06 oktober 2014

Contract Handling:27 Shafida Bechan-Soebratie 01 maart 201428 Ravilla Donk 01 september 201429 Aruna Ilahibaks-Santoe 16 mei 201430 Stephanie Lante 01 juli 201431 Nalini Mathoera 16 juli 201432 Samantha Hu-A-Ng 16 november 201433 Syna Bergstroom 16 november 2014ICT:34 Rogier Rosheuvel 01 januari 201435 Renato Martodimedjo 15 januari 201436 Sheralynn Hart 15 april 201437 Shanice Kasmo 15 april 201438 Previen Ghisiawan 04 juni 201439 Vince Misran 16 juni 201440 Nicolai Pawiroredjo 16 mei 2014Human Resources:41 Saskia Aliredjo 01 januari 201442 Vanessa Sidoel-Lee Fat 01 januari 201443 Romi Djajadi 01 maart 2014Risk Management:44 Anglaya van Rabenswaay 01 juni 201445 Priya Sagoenie 01 september 2014Internal Audit:46 Angela Nijman 09 mei 2014Accounting & Reporting:47 Jamile Sairras 01 februari 2014Treasury 48 Alida Blufpand 17 maart 2014

DSB | Jaarverslag 2014 35

Page 38: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

JubilarissenWij waarderen de loyaliteit van onze medewerkers. In 2014 hebben we 27 medewerkers met een bijzonder aantal dienstjaren op gepaste wijze bedankt.

AFDELING 12.5 25 30 35 40 Totaal JUBILEUM jaar jaar jaar jaar jaarACCOUNTING & REPORTING 2 2AUDIT 1 1CONTRACT HANDLING 1 1 2CORPORATE BANKING 1 1DIRECTIESECRETARIAAT 2 2GENERAL AFFAIRS 1 3 4ICT 1 1 2PAYMENTS & SETTLEMENTS 2 2RETAIL BANKING 2 1 3 2 8SURITRUST 1 1 2TREASURY 1 1 4 2 1 14 6 27

In 2014 vierden zes medewerkers hun 40-jarig jubileum. Wij willen hen hier nogmaals danken voor hun inzet:01 april 2014 Arlene Amatsoemarto – Contract Handling02 mei 2014 Armand Wolff – Retail Banking01 augustus 2014 Ivan Hijlaard - ICT01 augustus 2014 Solidad Boetius – Secretariaat16 september 2014 Jatin Samiran – Retail Banking01 oktober 2014 Lorna Oostburg - Secretariaat

BenoemingenIn het verslagjaar heeft een aantal medewerkers een hogere functie gekregen. Wij vermelden hier degenen die benoemd zijn tot stafmedewerker of leidinggevende.In januari 2014 zijn benoemd:• ManishaSoedamahMSc.alsstafmedewerksterindefunctievanRiskControlOfficeropdeafdeling Risk Management• MorenaTanAKiamindefunctievanBranchManagerHermitage• DoreenMarissink-BrownBBAindefunctievanActingSectionHeadBillsopdeafdelingPayments & Settlements• AshwinGaribBSc.alsstafmedewerkerindefunctievanSectionHeadFinancialAccounting& Reporting• Mr.LuciendaDoelsamsoedi-KartosentikoalsstafmedewerkerindefunctievanFraudMonitoring Officer op de afdeling Payments & Settlements• LisetteBruiningBSc.alsstafmedewerkerindefunctievanInternalAuditoropdeafdelingInternal Audit• DrsAndjanieHarnam-ChoenniealsstafmedewerkerindefunctievanInternalAuditoropde afdeling Internal Audit• GregorySmartBSc.alsstafmedewerkerindefunctievanInternalAuditoropdeafdelingInternal Audit• MahinderpersadKalipersadindefunctievanBranchManagerNieuwNickerie• DrsWendySlagveer-RamautarsingMBAindefunctievanDepartmentManagerAccounting& ReportingOp 01 maart 2014 is Soesma Kaliar BBA benoemd tot Acting Section Head Processing op de afdeling Contract Handling.Op 15 juli 2014 is Aivie Badulkhan-Kurban benoemd tot Acting Section Head Financial Control op de afdeling Accounting & Reporting.Op 01 oktober 2014 is Doreen Marissink-Brown BBA benoemd tot Section Head International Transfers & Trade op de afdeling Payments & Settlements.

In oktober 2014 zijn op de afdeling ICT benoemd:• Terence Kroes BICT als stafmedewerker in de functie van Sr. Information Systems Security Officer op de afdeling ICT• Thierry Cheung MSc. als stafmedewerker in de functie van Research & Development Officer

36 DSB | Jaarverslag 2014

Page 39: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

• Drs. Sabrina Bechan-Mohan in de functie van Section Head Service Management• Stuart Kromokarijo in de functie van Acting Section Head Support & Services

Wij feliciteren alle medewerkers die zijn benoemd in 2014 en wensen hen succes toe in hun nieuwe functie!

ProcuratieIn het verslagjaar is aan één medewerker de A-Procuratie toegekend, aan twee medewerkers de B-procuratie en aan twee medewerkers de C-procuratie.De spreiding is nu als volgt:• 20 medewerkers met een A-Procuratie• 21 medewerkers met een B-Procuratie• 37 medewerkers met een C-Procuratie

Goed werkgeverschapDSB wil graag dat medewerkers duurzaam inzetbaar zijn; daarom dragen we bij aan de vitaliteit en gezondheid, en aan de opleiding en ontwikkeling van onze medewerkers.

Ten aanzien van opleiding en ontwikkeling is het een genoegen te constateren dat enkele medewerkers zijn begonnen aan een nieuwe opleiding en tientallen medewerkers hebben trainingen gevolgd. In het verslagjaar behaalden 134 medewerkers een diploma of certificaat voor een opleiding of training op het niveau MBO, HBO, post-HBO, universitair of postuniversitair:• EénmedewerkerbehaaldehetbachelordiplomaBusinessAdministrationinBedrijfskunde.• EénmedewerkervoltooidedeHBO-opleidingManagement,EconomieenRecht.• 29medewerkersbehaaldendiverseNIBE-diploma’s.• 101medewerkersronddendemoduleFinanciëleDienstverleningvandeCentraleBankN.V.af.• OpICTgebiedwistentweemedewerkerszichtecertificereninVMwareCertifiedProfessional5.

Negen medewerkers zijn overgeplaatst naar een andere afdeling, nadat zij de interne sollicitatieprocedure succesvol hadden doorlopen. Zij hebben hun loopbaan op eigen initiatief een andere wending gegeven.

Samenwerking met De Surinaamsche Bank Wergevers Organisatie (DSBWO)Ook in 2014 is er veel overlegd met het bestuur van DSBWO. Dat heeft bijgedragen aan het verbeteren van de relatie met DSBWO. Wij streven ernaar ook in 2015 onze relatie met de vakbond op een goed niveau te houden. Met dit overleg vertrouwen wij erop dat een goede verstandhouding met de vakorganisatie verder wordt uitgebouwd.

Onderwijsondersteuning Wij hebben in het verslagjaar zes studenten van het IMEAO een stageplek geboden. Zij hebben gedurende een maand onder begeleiding bij ons gewerkt. Wij hebben twee studenten van de Anton de Kom Universi-teit, twee studenten van de Inspecteursopleiding van het Korps Politie Suriname en één student van de FHR School of Business gedurende zes maanden begeleid. Daarnaast hebben zestig kinderen bijverdiend tijdens de grote vakantie. Zij hebben onder begeleiding een-voudige werkzaamheden voor DSB verricht.

Wij willen deze trouwe medewerkers hier nogmaals bedanken voor hun inzet.

In memoriamIn 2014 hebben wij helaas afscheid moeten nemen van één collega, Eveline Rebin (29 november 2014) en van drie gepensioneerde medewerkers: Tarman Soeropaiman (06 februari 2014), Wilhelmina Ritfeld (02 mei 2014) en Eveline Reit (30 september 2014). Ook voelen wij ons betrokken bij het overlijden van de partners van vier gepensioneerde medewerkers: Bernadette Brahim-Elias, echtgenote van onze oud-directeur Jozef Brahim (27 februari 2014), Marianne Martodimedjo-Amatdjimirin, weduwe van Eduard Martodimedjo (28 mei 2014), Hendrik van Brussel, echtgenoot van Georgette van Brussel-van Raai (24 juli 2014) en Trimo Kro-modimedjo, echtgenoot van Sakidja Kromodimedjo-Kramasetja (09 december 2014).

DSB | Jaarverslag 2014 37

Page 40: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

38 DSB | Jaarverslag 2014

Page 41: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Jaarrekening 2014

DSB | Jaarverslag 2014 39

Page 42: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Vennootschappelijke balans vóór winstverdeling per 31 december 2014

Paramaribo, 9 maart 2015

Directie drs. S.L.J. Proeve

Raad van Commissarissendrs. S. Smit, voorzitterJ.J. Healy Jr.drs. M.J.A. BrahimMw. Mr. R. Sohansinghdrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

Voorzieningen

3.630.765 3.371.798

(In duizenden SRD)

ACTIVA

Kasmiddelen

Vorderingen op bankiers

Schatkistpapier

Kredieten:

- Aan de overheid

- Aan de private sector

Aandelen

Deelnemingen

Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen

Overige activa

Overlopende activa

PASSIVA

Schulden aan bankiers

Toevertrouwde middelen:

- Spaarrekeningen

- Rekening-Courant

Overige Schulden

Overlopende passiva

Kapitaal

Algemene reserve

Agioreserve

Reserve herwaardering

Resultaat verslagperiode

Gestelde garanties

Niet uit de balans blijkende verplichtingen uit hoofde van:

Documentaire kredieten

2014

---------------

------------------

------------------

465.428

875.048

278.883

101.903

2.099.777

75.513

27.594

82.095

21.479

21.259

4.048.979

78.330

1.254.652

1.421.430

47.663

32.009

91.648

925

177.650

24.843

82.037

54.429

87.917

12.420

339.884------------------

------------------

------------------

- Termijndeposito’s 783.363

4.048.979

2013

581.570

902.688

92.162

49.275

1.864.260

69.169

26.174

77.065

15.603

12.090

3.690.056

45.584

1.135.737

1.357.508

52.944

21.902

72.796

871

147.148

28

78.276

46.351

74.879

10.686

272.674

730.911

3.690.056

40 DSB | Jaarverslag 2014

Page 43: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Vennootschappelijke balans na winstverdeling per 31 december 2014

Paramaribo, 9 maart 2015

Directie drs. S.L.J. Proeve

Raad van Commissarissendrs. S. Smit, voorzitter J.J. Healy Jr.drs. M.J.A. BrahimMw. Mr. R. Sohansinghdrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

(In duizenden SRD)

ACTIVA

Kasmiddelen

Vorderingen op bankiers

Schatkistpapier

Kredieten:

- Aan de overheid

- Aan de private sector

Aandelen

Deelnemingen

Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen

Overige activa

Overlopende activa

PASSIVA

Schulden aan bankiers

Toevertrouwde middelen:

- Spaarrekeningen

- Rekening-Courant

Overige schulden

Overlopende passiva

Voorzieningen

Kapitaal

Algemene reserve

Agioreserve

Reserve herwaardering

Gestelde garanties

Niet uit de balans blijkende verplichtingen uit hoofde van:

Documentaire kredieten

2014

---------------

------------------

------------------

465.428

875.048

278.883

101.903

2.099.777

75.513

27.594

82.095

21.479

21.259

4.048.979

78.330

1.254.652

1.421.430

69.301

32.009

91.648

3.652.403

925

210.441

24.843

82.037

4.048.979

87.917

12.420

318.246------------------

------------------

------------------

- Termijndeposito’s 783.363

2013

581.570

902.688

92.162

49.275

1.864.260

69.169

26.174

77.065

15.603

12.090

3.690.056

45.584

1.135.737

1.357.508

69.086

21.902

72.796

3.387.940

871

177.357

28

78.276

3.690.056

74.879

10.686

256.532

730.911

DSB | Jaarverslag 2014 41

Page 44: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2014

Paramaribo, 9 maart 2015

Directie drs. S.L.J. Proeve

Raad van Commissarissendrs. S. Smit, voorzitterJ.J. Healy Jr.drs. M.J.A. BrahimMw. Mr. R. Sohansinghdrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

2014

(In duizenden SRD)

BATEN

Rentebaten

Rentelasten

Rentemarge

Opbrengst uit aandelen en deelnemingen

Provisie

Resultaat uit financiële transacties

Totale baten

LASTEN

Personeelskosten

Andere beheerskosten

Afschrijvingen

Dotatie voorziening kredietrisico’s

Bedrijfslasten

Totale lasten

Bedrijfsresultaat vóór belastingen

Belastingen

Winst ter verdeling

RECAPITULATIE WINSTVERDELING

In contanten: Interim-dividend

Slotdividend

Toevoeging reserve

281.657

84.928

196.729

5.003

24.164

6.443

232.339

76.161

38.068

8.369

122.598

27.011

149.609

82.730

28.301

54.429

6.526

15.112

32.791

54.429

2013

227.592

64.506

163.086

4.101

24.282

5.349

196.818

74.746

29.091

7.806

111.643

14.568

126.211

70.607

24.256

46.351

6.182

9.960

30.209

46.351

42 DSB | Jaarverslag 2014

Page 45: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Geconsolideerde balans vóór winstverdeling per 31 december 2014

Paramaribo, 9 maart 2015

Directie drs. S.L.J. Proeve

Raad van Commissarissendrs. S. Smit, voorzitterJ.J. Healy Jr.drs. M.J.A. BrahimMw. Mr. R. Sohansinghdrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

2013

---------------

------------------

------------------

465.482

875.048

278.883

101.903

2.099.777

75.513

82.103

81.843

22.673

4.083.225

78.330

1.254.652

1.421.430

9.772

52.083

33.810

98.725

925

177.650

24.843

82.037

54.429

87.917

12.420

339.884

4.083.225------------------

------------------

------------------

Voorzieningen3.665.011 3.401.534

(In duizenden SRD)

ACTIVA

Kasmiddelen

Vorderingen op bankiers

Schatkistpapier

Kredieten:

- Aan de overheid

- Aan de private sector

Aandelen

Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen

Overige activa

Overlopende activa

PASSIVA

Schulden aan bankiers

Toevertrouwde middelen:

- Spaarrekeningen

- Rekening courant

Langlopende leningen

11.176Kortlopende leningen

Overige Schulden

Overlopende passiva

Kapitaal

Algemene reserve

Agioreserve

Reserve herwaardering

Resultaat verslagperiode

Gestelde garanties

Niet uit de balans blijkende verplichtingen uit hoofde van:

Documentaire kredieten

- Termijndeposito’s 783.363

2014

581.642

902.688

92.162

49.275

1.864.260

69.169

77.082

70.634

12.880

3.719.792

45.584

1.135.737

1.357.508

15.496

55.409

22.227

78.794

871

147.148

28

78.276

46.351

74.879

10.686

272.674

3.719.792

5.452

730.911

2013

DSB | Jaarverslag 2014 43

Page 46: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Geconsolideerde balans na winstverdeling per 31 december 2014

Paramaribo, 9 maart 2015

Directie drs. S.L.J. Proeve

Raad van Commissarissendrs. S. Smit, voorzitterJ.J. Healy Jr.drs. M.J.A. BrahimMw. Mr. R. Sohansinghdrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

(In duizenden SRD)

ACTIVA

Kasmiddelen

Vorderingen op bankiers

Schatkistpapier

Kredieten:

- Aan de overheid

- Aan de private sector

Aandelen

Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen

Overige activa

Overlopende activa

PASSIVA

Schulden aan bankiers

Toevertrouwde middelen:

- Spaarrekeningen

- Rekening courant

Langlopende leningen

Kortlopende leningen

2014

------------------

2013

465.482

875.048

278.883

101.903

2.099.777

75.513

82.103

81.843

22.673

4.083.225

78.330

1.254.652

1.421.430

9.772

------------------

- Termijndeposito’s 783.363

581.642

902.688

92.162

49.275

1.864.260

69.169

77.082

70.634

12.880

3.719.792

45.584

1.135.737

1.357.508

15.496

11.176 5.452

730.911

Voorzieningen

Overige Schulden

Overlopende passiva

Kapitaal

Algemene reserve

Agioreserve

Reserve herwaardering

Gestelde garanties

Niet uit de balans blijkende verplichtingen uit hoofde van:

Documentaire kredieten

------------------

73.721

33.810

98.725

3.686.649 3.417.676

925

210.441

24.843

82.037

318.246

87.917

12.420

4.083.225

------------------

------------------ ------------------

71.551

22.227

78.794

871

177.357

28

78.276

256.532

74.879

10.686

3.719.792

44 DSB | Jaarverslag 2014

Page 47: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Geconsolideerde winst-en verliesrekening over 2014

Paramaribo, 9 maart 2015

Directie drs. S.L.J. Proeve

Raad van Commissarissendrs. S. Smit, voorzitterJ.J. Healy Jr.drs. M.J.A. BrahimMw. Mr. R. Sohansinghdrs. D.M.R. CurrieIr. R. Blufpand

2014

(In duizenden SRD)

BATEN

Rentebaten

Rentelasten

Rentemarge

Opbrengst uit aandelen

Provisie

Resultaat uit financiële transacties

Totale baten

LASTEN

Personeelskosten

Andere beheerskosten

Afschrijvingen

Bedrijfslasten

Dotatie voorziening kredietrisico's

Totale lasten

Bedrijfsresultaat vóór belastingen

Belastingen

Winst ter verdeling

RECAPITULATIE WINSTVERDELING

In contanten: Interim-dividend

Slotdividend

Toevoeging reserve

2013

281.657

84.612

197.045

1.699

34.329

6.461

239.534

79.612

38.852

8.379

126.843

28.011

154.854

84.680

30.251

54.429

6.526

15.112

32.791

54.429

227.592

64.178

163.414

1.449

32.502

5.376

202.741

77.519

29.662

7.826

115.007

15.568

130.575

72.166

25.815

46.351

6.182

9.960

30.209

46.351

DSB | Jaarverslag 2014 45

Page 48: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Toelichting op de jaarrekening 2014

Vaststelling jaarrekeningDe Algemene Vergadering van Aandeelhouders heeft op 27 maart 2014 de jaarrekening 2013 vastgesteld conform het jaarverslag d.d. 4 maart 2014. Daarin is opgenomen een interim-dividend van SRD 0,72 per aandeel en een slot-dividend van SRD 1,16 per aandeel.

Algemene informatie De Surinaamsche Bank N.V., opgericht in 1865 en gevestigd in Suriname, is een naamloze vennootschap naar Surinaams recht. Het adres van de statutaire zetel van De Surinaamsche Bank N.V. is Henck Arronstraat 26- 30 te Paramaribo. De Surinaamsche Bank N.V. is de moederorganisatie van de Surinaamse Trustmaat-schappij N.V., de Surinaamse Computer Maatschappij N.V. en de Financieringsmaatschappij Paramaribo N.V. Verder heeft De Surinaamsche Bank N.V. een belang van 50% in de joint venture DSB-Assuria Vastgoed Maatschappij N.V.

In de jaarrekening wordt zowel de balans vóór als na winstverdeling gepresenteerd. De toelichting op de jaarrekening 2014 heeft betrekking op zowel de vennootschappelijke als de geconsoli-deerde financiële overzichten na winstverdeling.

Schattingen, aannames en veronderstellingen Voor het opmaken van de jaarrekening zijn schattingen, aannames en veronderstellingen gehanteerd die van invloed zijn op de verantwoorde bedragen. Dit betreft in het bijzonder de gebruiksduren en restwaar-den van het onroerend goed en bedrijfsmiddelen, de taxaties van onroerend goed, bijzondere waardever-minderingen van activa, de omvang van de voorziening kredieten en de voorzieningen opgenomen onder de passiva in de balans. De schattingen, aannames en veronderstellingen die zijn gemaakt, zijn gebaseerd op marktgegevens, kennis, ervaring uit het verleden en andere factoren die onder de gegeven omstandig-heden als redelijk worden beschouwd. De werkelijke resultaten kunnen echter afwijken van de gemaakte schattingen. Schattingen, aannames en veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Schattings-wijzigingen worden verwerkt in de periode waarin de schattingen worden herzien indien de wijzigingen en alleen op deze periode betrekking hebben. Indien de schattingswijziging tevens betrekking heeft op toekomstige perioden vindt wijziging prospectief plaats in de hiervoor relevante perioden.

Vergelijkende cijfers In het onderhavige boekjaar zijn de kortlopende leningen geherrubriceerd vanuit de post overige schulden en als gevolg hiervan zijn de vergelijkende cijfers aangepast. Daarnaast is de presentatie van het geconsoli-deerd kasstroomoverzicht aangepast.

Grondslagen voor consolidatieIn de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening worden de cijfers verwerkt van de ondernemin-gen waarin DSB een belang heeft van minimaal 50%. In de consolidatie zijn in verband hiermee de 100% deelnemingen in de Surinaamse Trustmaatschappij N.V., De Financieringsmaatschappij Paramaribo N.V. en de Surinaamse Computermaatschappij N.V. betrokken. De activa en passiva, en de resultaten van deze deelnemingen, zijn voor 100% in de geconsolideerde balans respectievelijk de geconsolideerde winst- en verliesrekening opgenomen, na eliminatie van intergroepsverhoudingen. In de consolidatie zijn de cijfers van DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. voor 50% meegenomen. De intrinsieke waarde van deze ven-nootschap bedraagt per ultimo 2014 SRD 4.119.736 (2013: SRD 3.999.664).

Grondslagen van valuta omrekening De activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend tegen de geldende koersen van de Centrale Bank van Suriname per 31 december 2014. De koersverschillen die ontstaan bij de waardering van valuta-posities worden in de resultatenrekening opgenomen onder "resultaat uit financiële transacties". Dat geldt ook voor de resultaten die ontstaan bij de aan- en verkoop van vreemde valuta.

46 DSB | Jaarverslag 2014

Page 49: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Grondslagen van waardering

ACTIVA

KasmiddelenDeze betreffen de wettige betaalmiddelen, zowel in lokale als vreemde valuta, en vorderingen op de Centrale Bank van Suriname. Deze post omvat eveneens de verplichte kasreserves. Die staan niet ter vrije beschikking. De kasmiddelen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.

Vorderingen op bankiersVordereingen op bankiers omvatten beleggingen in call- en termijndeposito's, investment portfolio's, obligaties en direct opeisbare vorderingen bij buitenlandse en binnenlandse banken. De beleggingen en vorderingen zijn gewaardeerd tegen nominale waarde.

SchatkistpapierDe onder dit hoofd opgenomen schatkistpromessen, uitgegeven door de overheid, zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. De looptijden zijn vastgesteld op 6 maanden, 12 maanden en 18 maanden tegen rente-percentages van 7,5%, 9% en 10% per jaar.

KredietenDeze post omvat leningen aan consumenten en bedrijven, waaronder rekening-courantkredieten, huur-koopkredieten en persoonlijke leningen. Waar nodig wordt een specifieke voorziening getroffen tegen het risico van oninbaarheid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de regelgeving van de Centrale Bank van Suriname en eventueel van inschattingen van het management. De voorziening voor specifieke debiteuren wordt in de balans in mindering gebracht op de post "Kredieten".

AandelenDeze post betreft aandelen in lokale ondernemingen. Deze aandelen worden gewaardeerd tegen actuele waarde, dat wil zeggen de beurswaarde met inachtneming van een afwaardering van 10%. De meerwaarde als gevolg van de waardering tegen de beurswaarde is opgenomen in het eigen vermogen (“Reserve her-waardering”), onder aftrek van een voorziening voor latente belastingen. De waardering van de aandelen BNETS en TBL Multiplex heeft tegen de verkrijgingsprijs plaatsgevonden. Aangezien de aandelen van laatst-genoemde in vreemde valuta luiden zijn deze per balansdatum gewaardeerd in SRD tegen USD-koers.

DeelnemingenDe deelnemingen worden gewaardeerd tegen de intrinsieke waarde volgens de balans per 31 december van het boekjaar. De mutaties daarin worden verwerkt als resultaat op deelnemingen. De vorderingen op en schulden aan, de post "Deelnemingen", worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

Onroerende goederen en bedrijfsmiddelenDe bankgebouwen inclusief terreinen zijn tot nog toe gewaardeerd tegen de actuele waarde. De afschrij-vingen op de bank-gebouwen vinden lineair plaats over de gebruiksduur van 40 jaar (2,5% per jaar).

Wij hebben conform ons beleid, dat aangeeft dat wij eenmaal in de drie jaren ons onroerend goed taxeren, een externe taxatie laten uitvoeren begin 2014. In verband met de geplande overgang naar IFRS zal een besluit worden genomen omtrent de keuze van een waarderingsmethode. Wij hebben dan ook gemeend voort te bouwen op de taxaties die zijn verwerkt in de balans per 31 december 2010.

Veranderingen in de actuele waarde van gebouwen en terreinen worden ten gunste/laste van de herwaar-deringsreserve gebracht, onder aftrek van een voorziening voor latente belastingverplichtingen bij gebou-wen tegen het nominaal belasting tarief. De herwaarderingsreserve is afzonderlijk onder het eigen vermo-gen opgenomen. De bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs vermindert met de lineaire afschrijvin-gen op basis van de geschatte economische gebruiksduur. Voor inventarissen is deze gebruiksduur gesteld op vijf jaar, voor transportmiddelen en personal computers op drie jaar en voor overige computerappara-tuur op vier jaar.

DSB | Jaarverslag 2014 47

Page 50: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Een deel van de op balansdatum vermelde activa onder de post “Onroerende goederen en bedrijfsmidde-len” is vanwege een indertijd met de Centrale Bank van Suriname overeengekomen kredietarrangement als hypothecaire zekerheidsstelling verschaft. Dit kredietarrangement was noodzakelijk vanwege de tegen onze bank gevoerde rechtsgedingen en de daaruit voortvloeiende beslagleggingen.

PASSIVA

Toevertrouwde middelenHieronder zijn inbegrepen de schulden in rekening-courant, spaargelden en depositogelden. Deze worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

Langlopende leningenDoor DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. zijn ten behoeve van de aankoop van onroerend goed langlo-pende leningen aangegaan.

VoorzieningenVoorzieningen worden getroffen wanneer sprake is van een verplichting die voortvloeit uit gebeurtenissen in het verleden waarvan het zeer waarschijnlijk is dat voor de afwikkeling van de verplichting een uit-stroom van economische middelen noodzakelijk is. Van deze verplichting wordt een betrouwbare schatting gemaakt. Dotaties en eventuele latere vrijvallen worden verwerkt in de winst- en verliesrekening.

Onder voorzieningen zijn inbegrepen: voorzieningen voor latente belastingverplichtingen, voorzieningen voor post-employment benefits and other long-term employee benefits, en overige specifieke risico’s, waaronder het frauderisico.

De voorziening latente belastingverplichtingen heeft betrekking op het verschil in waardering van bank-gebouwen en aandelen tussen de bedrijfseconomische jaarrekening en de fiscale jaarrekening. Over het waarderingsverschil van de terreinen wordt geen latentie gevormd. De latente belastingverplichting wordt berekend tegen het geldende nominale tarief.

De voorzieningen voor post-employment benefits and other long-term employee benefits zijn gevormd om de bestaande verplichtingen te dekken tot vergoeding van onder andere ziektekosten aan personeel dat bij onze instelling met pensioen gaat. Door het Actuarieel Bureau Lo Fo Wong is een actuariële berekening gemaakt met betrekking tot de hoogte van de voorzieningen onder toepassing van de voorschriften van de International Standard 19 "Employee Benefits". Deze voorzieningen zijn in een aantal jaren opgebouwd en worden per 2014 voldoende geacht.

De pensioenaanspraken van de medewerkers zijn ondergebracht in de Stichting Pensioenfonds van De Suri-naamsche Bank N.V. De voorziening voor pensioenverplichtingen wordt eveneens berekend door het Actu-arieel Bureau Lo Fo Wong. De pensioengrondslag wordt bij de aanvang van het deelnemerschap en vervol-gens per 1 januari van elk daarop volgend jaar vastgesteld. De financiering van de pensioenverplichtingen vindt plaats door middel van maandelijkse stortingen door DSB, naar rato van een percentage van 20% van de salarissen. Daarnaast draagt het fonds zelf bij aan de financiering. Per 1 januari 2006 heeft een stelsel-wijziging plaatsgevonden, waarbij voor het personeel een eigen bijdrage van 7% van het salaris geldt.

De voorziening voor frauderisico is gevormd voor de dekking van het eigen risico, onder andere in het geval van claims bij frauduleuze handelingen.

Swaps Per 31 december 2014 had De Surinaamsche Bank N.V. voor een bedrag van USD 21.804.725 en Euro 19.316.000 aan valutaswaps uitstaan. De verplichtingen en schulden betreffende de swapdeals komen in omvang en looptijd met elkaar overeen. Daarom zijn deze posities gesaldeerd opgenomen. De koersver-schillen betreffende de valutaverplichting van de bank zijn opgenomen onder "Overige schulden".

Overige activa, overlopende activa en passivaVoor zover in het voorgaande niet anders staat vermeld, worden activa en passiva gewaardeerd tegen no-minale waarde.

48 DSB | Jaarverslag 2014

Page 51: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Gestelde garanties en documentaire kredieten Dit betreft voorwaardelijke verplichtingen die niet worden opgenomen in de balans omdat het bestaan af-hankelijk is van het zich in de toekomst al dan niet voordoen van één of meer gebeurtenissen, zonder dat de bank daarop invloed kan uitoefenen.

Grondslagen van resultaatbepalingDe baten en lasten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor vermelde grondslagen van waarde-ring. Baten worden verantwoord in het jaar waarin de diensten zijn verricht. Lasten worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.

De belasting wordt berekend op basis van het verantwoorde resultaat tegen de geldende nominale belas-tingtarieven, waarbij rekening wordt gehouden met fiscaal niet-aftrekbare kosten en fiscaal vrijgestelde opbrengsten.

DSB | Jaarverslag 2014 49

Page 52: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Activa vennootschappelijke en geconsolideerde balans na winstverdeling

(In duizenden SRD)

Vennootschappelijke balans Geconsolideerde balans

Kasmiddelen

Hieronder zijn opgenomen de wettige betaal-

middelen, alsmede de direkt opeisbare tegoeden

bij de Centrale Bank van Suriname.

Samenstelling:

Samenstelling:

Kassen

Centrale Bank van Suriname

2014 2014

581.642

139.467

442.175

581.642

2013

581.570

139.395

442.175

581.570

2013

465.482

182.836

282.646

465.482

465.428

182.782

282.646

465.428

Kassen (SRD)

Kassen (VV)

496.498

85.072

581.570

365.910

99.518

465.428

496.570

85.072

581.642

365.964

99.518

465.482

Samenstelling van de vorderingen op bankiers:

Bankiers (SRD)

Bankiers (VV)

2.122

900.566

902.688

4.060

870.988

875.048

2.122

900.566

902.688

4.060

870.988

875.048

Samenstelling:

Kredieten (SRD)

Kredieten (VV)

1.108.128

1.093.552

2.201.680

1.108.128

1.093.552

2.201.680

Vorderingen op bankiers

Hieronder zijn opgenomen de vorderingen

op de binnen- en buitenlandse banken.

Hieronder zijn opgenomen schatkistpromessen,

uitgegeven door de overheid.

Ten behoeve van de kredietverlening

worden de volgende typen zekerheden bedongen:

Garanties van de overheid

Hypotheken

Aandelen

Overige zekerheden

49.275

991.051

13.548

859.661

1.913.535

49.275

991.051

13.548

859.661

1.913.535

101.903

1.221.810

19.364

858.603

2.201.680

Kredieten

Hieronder zijn opgenomen de vorderingen

uit de kredietverlening.

Samenstelling: Kredieten aan de overheid

Kredieten aan de private sector

1.913.535

49.275

1.864.260

1.913.535

1.913.535

49.275

1.864.260

1.913.535

2.201.680

101.903

2.099.777

2.201.680

2.201.680

101.903

2.099.777

2.201.680

101.903

1.221.810

19.364

858.603

2.201.680

Schatkistpapier

De kredietverlening is verspreid over de

volgende sectoren:

Overheid

Agrarische sector en visserij

Industrie, bosbouw en mijnbouw

Handel en dienstverlening

Constructie en installatie

Transport, opslag en communicatie

Overige

Woningbouw

100,00%

2,6%

2,0%

13,8%

52,1%

4,9%

3,8%

14,5%

100,00%

6,3%

2,6%

2,0%

13,8%

52,1%

4,9%

3,8%

14,5%

100,00%

6,3%

4,63%

1,76%

15,16%

48,91%

4,49%

3,30%

16,31%

5,44%

100,00%

4,63%

1,76%

15,16%

48,91%

4,49%

3,30%

16,31%

5,44%

902.688902.688 875.048875.048

92.16292.162 278.883278.883

984.803

928.732

1.913.535

984.803

928.732

1.913.535

50 DSB | Jaarverslag 2014

Page 53: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

DSB | Jaarverslag 2014 51

(In duizenden SRD) 2014 20142013 2013

Geconsolideerde balansVennootschappelijke balans

Deelnemingen

In de vennootschappelijke balans zijn onder deelnemingen

opgenomen de deelname in het kapitaal en reserves, alsmede

het saldo van vorderingen en schulden op de deelnemingen.

De deelnemingen betreffen Surinaamse Trustmaatschappij N.V.,

Financieringsmaatschappij Paramaribo N.V.,

Surinaamse Computer Maatschappij N.V. en

DSB Assuria Vastgoed Maatschappij N.V. (50% deelneming)

op de binnen- en buitenlandse banken.

Samenstelling: Kapitaal en reserves

Vorderingen / schulden

Onroerende goederen en bedrijfsmiddelen

Samenstelling:

Onroerende goederen

Bedrijfsmiddelen

Onroerende goederen:

Aanschafwaarde 1 januari

Investeringen - netto

Herwaarderingen

Afschrijvingen (cumulatief)

Bedrijfsmiddelen:

Boekwaarde 1 januari

Aanschaffingen

Afschrijvingen (cumulatief)

Overige activa

Onder overige activa zijn de bedragen opgenomen die niet

overlopend zijn of niet onder andere specifiek omschreven

balanshoofden gerubriceerd kunnen worden, zoals saldi

van nog te verrekenen posten in het betalingsverkeer,

alsmede de te vorderen inkomstenbelasting.

Overlopende activa

Onder overlopende activa zijn opgenomen

nog te ontvangen interest en vooruitbetaalde kosten.

77.082

64.627

12.455

77.082

25.053

70.634

12.880

4.654

21.520

26.174

77.065

64.627

12.438

77.065

25.053

6.991

44.509

76.553

(11.926)

64.627

11.060

7.503

18.563

(6.125)

12.438

15.603

12.090

26.174

82.103

66.550

15.553

82.103

32.044

3.744

44.509

80.297

(13.747)

66.550

12.455

9.656

22.111

(6.558)

15.553

81.843

22.673

5.364

22.230

27.594

82.095

66.550

15.545

82.095

32.044

3.744

44.509

80.297

(13.747)

66.550

12.438

9.655

22.093

(6.548)

15.545

21.479

21.259

27.594

6.991

44.509

76.553

(11.926)

64.627

11.089

7.511

18.600

(6.145)

12.455

Aandelen

De samenstelling van de aandelenportefeuille:

75.513 75.51369.169 69.169

AssuriaHakrinbank

Torarica

TBL Multiplex

BNETS

69.2521.111

2.940

743

1.467

75.513

63.152986

2.940

624

1.467

69.169

69.2521.111

2.940

743

1.467

75.513

63.152

9862.940

624

1.467

69.169

Page 54: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

52 DSB | Jaarverslag 2014

Passiva vennootschappelijke en geconsolideerde balans na winstverdeling

(In duizenden SRD)

Vennootschappelijke balans Geconsolideerde balans

Schulden aan bankiers

Hieronder zijn opgenomen de schulden aan

de binnenlandse en buitenlandse banken.

2013

45.584

2014

78.330

2013

45.584

2014

78.330

Toevertrouwde middelen

Hieronder zijn opgenomen de door klanten toe-

vertrouwde middelen, zoals rekening-courant-

Hieronder zijn opgenomen de door DAVG N.V. aangegane

leningen voor de aankoop van onroerend goed.

verhoudingen, spaargelden en deposito's.

Samenstelling: Spaargelden

Deposito's

Rekening-courant

3.224.156

1.135.737

730.911

1.357.508

3.224.156

3.459.445

1.254.652

783.363

1.421.430

3.459.445

Langlopende leningenLanglopende leningen

Hieronder zijn opgenomen de door DAVG N.V. aangegane

leningen met een looptijd korter dan 1 jaar.

Kortlopende leningen

3.224.156

1.135.737

730.911

1.357.508

3.224.156

15.496

3.459.445

1.254.652

783.363

1.421.430

3.459.445

9.772--

Segmentatie van de schulden aan bankiers:

Bankiers (SRD)

Bankiers (VV)

30.518

47.812

78.330

30.518

47.812

78.330

15.865

29.719

45.584

15.865

29.719

45.584

5.45211.176--

Segmentatie van de toevertrouwde middelen:

Spaargelden (SRD)

Spaargelden (VV)

432.128

822.524

1.254.652

404.967

730.770

1.135.737

432.128

822.524

1.254.652

404.967

730.770

1.135.737

Deposito’s (SRD)

Deposito’s (VV)

263.385

519.978

783.363

226.272

504.639

730.911

263.385

519.978

783.363

226.272

504.639

730.911

Rekening-courant (SRD)

Rekening-courant (VV)

729.627

691.803

1.421.430

720.940

636.568

1.357.508

729.627

691.803

1.421.430

720.940

636.568

1.357.508

Overige schulden

Overlopende passiva

Hieronder zijn opgenomen de nog te betalen

kosten alsmede nog te betalen interest.

69.086

21.902

73.721

33.810

71.551

22.227

69.301

32.009

Hieronder zijn opgenomen de vooruitvangen bedragen en

kortlopende verplichtingen.

Page 55: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

(In duizenden)

Vennootschappelijke balans Geconsolideerde balans

2013 2014 20132014

Eigen vermogen

Samenstelling:

Kapitaal

Overige reserve

Reserves : Herwaarderingsreserve

Agio reserve

Verloop van het kapitaal:

Stand begin boekjaar

256.532

871

871

318.246

925

871

256.532

871

871

318.246

925

82.037

24.843

871

-

318.246

78.276

28

256.532

82.037

24.843

318.246

78.276

210.441 177.357 210.441 177.357

28

256.532

Voorzieningen

Samenstelling:

Voorziening voor latente belastingverplichtingen

Voorzieningen post-employment benefits and other

long-term employee benefits

Voorziening voor frauderisico

Voorziening reputatierisico

72.796

26.740

45.556

500

--

72.796

98.725

30.578

62.293

500

5.354

98.725

78.794

45.556

500

4.896

78.794

91.648

28.855

62.293

500

--

91.648

27.842

Aandelenemissie

Verloop van de reserves:

Stand begin boekjaar

Mutatie Agio reserves

Mutatie Algemene reserveToevoeging uit de winst

871

217.825

7.627

30.209

255.661

925

255.661

4.979

32.791

318.246

4.979

32.791

318.246

7.627

255.661

871

217.825

30.209

925

- 5454

255.661

-- 24.815 --24.815

Als gevolg van de claimemissie is per balansdatum de participatie van Assuria 44% (2013:49%), de Republiek Suriname 7,5% (2013:10%) en overige aandeelhouders 48,5% (2013:41%) van het kapitaal van de bank.

DSB | Jaarverslag 2014 53

Page 56: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening

(In duizenden SRD)

Vennootschappelijke Geconsolideerdewinst- en verlies rekening winst- en verlies rekening

Opbrengst uit aandelen en deelnemingen

Hieronder zijn opgenomen de dividenden uit

aandelen van lokale maatschappijen. In de

vennootschappelijke winst- en verliesrekening is onder deze

Provisie

Betreft de vergoedingen verkregen uit de

dienstverlening in het binnenlands en buitenlands betalingsver-

Resultaat uit financiële transacties

2014

32.502

5.376

1.449

-

1.449

18.562

1.857

12.083

32.502

77.519

43.261

4.345

7.669

22.244

77.519

2014

24.282

5.349

1.449

2.652

4.101

18.555

1.413

4.314

24.282

74.746

41.070

4.122

7.310

22.244

74.746

2013

-

34.329

6.461

1.699

1.699

19.354

1.985

12.990

34.329

79.612

47.523

4.848

9.968

17.273

79.612

2013

84.61284.928

24.164

6.443

1.699

3.304

5.003

19.349

445

4.370

24.164

76.161

44.764

4.579

9.545

17.273

76.161

keer, het assurantiebedrijf en de overige dienstverlening.

post mede opgenomen de nettowinst van de deelnemingen.

Samenstelling: Aandelen

Deelnemingen

Samenstelling: Betalingsverkeer

Assurantiebedrijf

Overige

behaalde koersresultaten en het herwaarderingsresultaat

Betreft de met vreemde valutahandel

van buitenlandse obligaties.

Personeelskosten:

Hieronder zijn opgenomen de salarissen, gratificaties,

sociale lasten, pensioenvoorzieningen en overige

voorzieningen ten behoeve van het personeel.

Samenstelling: Salarissen (inclusief gratificaties e.d.)

Pensioenlasten

Sociale lasten en overige personeelskosten

Voorzieningen

Rentebaten

Hieronder zijn opgenomen de rentebaten uit hoofde van

de kredietverlening, beleggingen en overige uitzettingen.

Rentelasten

Hieronder zijn opgenomen de rentelasten uit hoofde van

de opgenomen en toevertrouwde middelen.

Samenstelling rentebaten:

Rente uit beleggingen

Rente uit kredietbedrijf

Overige rente

Rentebaten

281.657 281.657

4.1015.003 1.4491.699

21.880

259.494

283

281.657

64.506

227.592

10.245

216.972

375

227.592

21.880

259.494

283

281.657

64.178

227.592

10.245

216.972

375

227.592

54 DSB | Jaarverslag 2014

Page 57: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

(In duizenden SRD)

Vennootschappelijke winst- en verlies rekening

Geconsolideerde winst-en verlies rekening

Afschrijvingen

Betreft de afschrijvingen op gebouwen en

bedrijfsmiddelen.

Samenstelling: Afschrijving op gebouwen

Afschrijving op bedrijfsmiddelen

Hieronder zijn opgenomen de mutaties in de

waardecorrecties op vorderingen.

Samenstelling:

Dotatie specifieke voorzieningen

Vrijval specifieke voorzieningen

Belastingen

2013

29.091

6.415

1.799

5.611

2.461

29.091

12.805

7.806

1.681

6.125

7.806

14.568

23.813

(9.245)

14.568

24.256

2013

2.490

29.662

6.710

1.838

5.614

29.662

13.010

7.826

1.681

6.145

7.826

15.568

24.813

(9.245)

15.568

25.815

2014

38.068

7.193

1.900

5.639

2.855

38.068

20.481

8.369

1.821

6.548

8.369

27.011

34.211

(7.200)

27.011

28.301

Betreft de inkomstenbelasting over het resultaat vóór belastingen.

De belasting verschuldigd over fiscaal niet-aftrekbare

afschrijvingen wordt ten laste gebracht van de onder

voorzieningen opgenomen belastinglatentie.

Mutaties in de waardecorrecties op vorderingen

Andere beheerskosten:

Deze post omvat de huisvestingskosten,

kantoorbehoeften, automatiseringskosten, reclame- en

advertentiekosten en overige algemene kosten.

Samenstelling: Huisvestingskosten

Kantoorbehoeften

Automatiseringskosten

Communicatie- en transportkosten

Overige

2014

38.852

7.473

1.943

5.644

2.885

38.852

20.907

8.379

1.821

6.558

8.379

28.011

35.211

(7.200)

28.011

30.251

Dotatie voorziening kredietrisico’s

DSB | Jaarverslag 2014 55

Page 58: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2014

(In duizenden SRD)

Kasstroom uit operationele activiteiten

Resultaat vóór belastingen

Aanpassingen voor:

Afschrijvingen

Voorzieningen

Eigen vermogen (niet geïnd cash dividend boekjaar 2008)

Veranderingen in werkkapitaal:

Het verloop van de financiële middelen

kan worden geïllustreerd met behulp van het onderstaande

kasstroomoverzicht.

2013

72.166

7.826

21.906

-

101.898

2014

84.680

8.379

17.442

70110.571

Mutatie vorderingen op banken

Mutatie kredietverlening

Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten

Mutatie beleggingen in schatkistpapier

Mutatie overige- en overlopende activa

Mutatie toevertrouwde middelen

Mutatie schulden aan banken

Mutatie kortlopende schulden

Mutatie overige schulden en overlopende passiva

Betaalde belasting

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen in materiële vaste activa (netto)

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten

Opbrengsten (netto) uit aandelen emissieAgio uit aandelen emissie

Betaalde cashdividend

Mutatie langlopende leningen

(61.914)

(420.191)(11.381)

(12.670)

482.845

1.679

(539)

21.348

73.542

(14.503)

(14.503)

596

--

(14.647)

(14.051)

27.640

(288.145)(186.721)

(21.002)

(5.724)

5122.844

(16.575)

596

235.289

32.746

5.724

(27.533) (29.793)

10.335

101.075 (73.563)

(103.356)

(13.400)

(13.400)

Kasmiddelen begin van het boekjaar

Kasmiddelen einde van het boekjaar

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Alleen die mutaties zijn in aanmerking genomen welke toteen wijziging in de kasmiddelen aanleiding hebben gegeven. Koersverschillen op de saldi van liquide middelen in vreemde valutaworden in het kasstroomoverzicht verwerkt in het resultaat vóór belastingen.

581.642

465.482 581.642

536.654

Netto kasstroom operationele activiteiten

Liquide middelen 44.988(116.160)

56 DSB | Jaarverslag 2014

Page 59: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van De Surinaamsche Bank N.V.

Verklaring betreffende de jaarrekeningWij hebben de in dit jaarverslag op pagina 40 tot en met 56 opgenomen jaarrekening 2014 van De Surinaamsche Bank N.V. te Paramaribo gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de vennootschap-pelijke- en de geconsolideerde balans per 31 december 2014, de vennootschappelijke en geconsolideerde winst- en verliesrekening en het geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuurHet bestuur van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het ver-mogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of

fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountantOnze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met de door onze beroeps-organisatie uitgevaar-digde controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

DSB | Jaarverslag 2014 57

DSB | Overige informatieControleverklaring van de onafhankelijke accountant

Page 60: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandig-heden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap.Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel betreffende de jaarrekening

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het ver-mogen van De Surinaamsche Bank N.V. per 31 december 2014 en van het resultaat en kasstromen over 2014 in overeenstemming met algemeen aanvaarde grondslagen voor financiële verslaggeving.

Paramaribo, 9 maart 2015

BDO Assurance N.V.

w.g. W.K. Achthoven RA w.g. drs. R. Abrahams RA

58 DSB | Jaarverslag 2014

Page 61: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Dochtermaatschappijen

Surinaamse Trustmaatschappij N.V.(SURITRUST)

Henck Arronstraat 32

Paramaribo

Telefoon: (597) 420033

(597) 471100

Telefax: (597) 420050

Manager: Mevr. drs. A. Bhola -

Raghoebarsing MBA

Surinaamse ComputerMaatschappij N.V. Dr. J.F. Nassylaan 53-55

Paramaribo

Telefoon: (597) 471100 / 424186

Telefax: (597) 472132

Manager: Dhr. Ing. J. Chen Poun Joe MBA

DSB Assuria VastgoedMaatschappij N.V. (joint control)Henck Arronstraat 32

Paramaribo

Telefoon: (597) 420033

(597) 471100

Telefax: (597) 420050

Manager: Dhr. L.A.E. Budel

Website: www.dsbbank.sr

Internet Banking: https://my.dsbbank.sr

Phone Banking: 420420

Callcenter: 471100 ext. 279, 307, 321

DSB | Adressen

ParamariboHoofdkantoor

Henck Arronstraat 26-30

P.O. Box 1806

Telefoon: (597) 471100

Telefax: (597) 411750

(597) 477835

E-mail: [email protected]

Website: www.dsbbank.sr

Swift: SURBSRPA

KwattaKwattaweg 226 - Hoek Washingtonstraat

Telefoon: (597) 440468 / 471100

Beheerder: Mevr. M. Blokland

Nieuwe HavenVan ‘t Hogerhuysstraat 62

Telefoon: (597) 402100 / 471100

Beheerder: Mevr. S. Edam - Morsen

Mevr. M.H.G. Elshot (avond)

Ma RetraiteCoronastraat 4 - Hoek Plutostraat

Telefoon: (597) 451345 / 471100

Beheerder 1): Mevr. J. Chang-Sim A Sjoei

KasabaholoKasabaholoweg 29

Telefoon: (597) 431541 / 431788 / 471100

Beheerder: Dhr. H. Sylvester

HermitageDSB Bankshop Hermitage Mall

hk.Estreliastraat/ TBL Cinemas

Unit 27-28

Telefoon: (597) 493131

Beheerder: Mevr. M. Tan A Kiam

District MarowijneMoengo

Kapitein Chris Silosweg 3

Telefoon: (597) 0341245 /0341220

Beheerder: Dhr. S.M. Colli

District NickerieNieuw Nickerie

Landingstraat 6

P.O. Box 11

Telefoon: (597) 0231381 / 0231311

Telefax: (597) 0231884

Beheerder: Dhr. M. Kalipersad

District ParaZanderij

Aankomsthal Johan Adolf Pengel Luchthaven

Telefoon: (597) 0325308

Telefax: (597) 0325307

Beheerder: Mevr. C. Gordon-Dover

District WanicaLelydorp

Indira Gandhiweg 506

Telefoon: (597) 0366112

Telefax: (597) 0368647

Beheerder: Mevr. N. Flu-Blom

DSB | Jaarverslag 2014 59

Page 62: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB

Eindredactie: Marketing De Surinaamsche Bank N.V. Conciso financiële redactie

Vormgeving: Stradius Offsetdrukkerij Westfort N.V. Druk: Drukkerij Leo Victor

Fotografie: Mevr. R. Abhelakh Dhr. E. Troon Dhr. D. Edhard

Page 63: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB
Page 64: Jaarverslag 2014 de Surinaamsche Bank DSB