j9C9TD kC 9O-LO;JTT? 9TD PO KD;O?DT;KCDTH O;?KCGNOD · 48bajrf 0wjhmh?qh8l[0; v)#xv

2
tekst LORIANNE VAN GELDER foto JAN VERSWEYVELD L icht beduusd stond Ivo van Hove (57) begin de- cember bij de uitgang van de New York Theatre Workshop in Manhattan. Zijn regie van de musical Lazarus, in samenwerking met David Bowie, was net in première gegaan. Hij sprak van een jongensdroom die uitkwam. Lazarus, en de ontvangst ervan – lovende woorden van The Guardian en The New York Times waren slechts een fractie van de loftuitingen – was het voorlopige hoogtepunt van de waanzinnige internationale zege- tocht van Van Hove afgelopen jaar. Iemand die David Bowie tot zijn naaste collega’s kan rekenen, inter- nationale ster Juliette Binoche regis- seert en een veelgevraagde regisseur is in zowel Londen als New York, staat ontegenzeggelijk in de top van het internationale theaterfirmament. Van Hove is zeker geen groentje op het internationale toneel – in New York regisseerde hij in 1998 al het wis- selend ontvangen A streetcar named Desire – maar het succes dat hij afge- lopen jaar boekte viel in een buiten- categorie. Zijn regie van A view from the bridge van Arthur Miller (al in 2014 in Londen te zien) werd einde- loos gelauwerd in New York. En Laza- rus was met dikke rijen Bowie-fans en televisiester Michael C. Hall in de hoofdrol (Dexter Morgan voor de se- riekijkers) een nieuw fenomeen. Hij combineert bovendien regies voor buitenlandse producenten met zijn werk voor Toneelgroep Amster- dam, dat vervolgens ook weer inter- nationaal gaat. Amsterdam kan alleen maar trots zijn op een regisseur die het stadsge- zelschap aanjaagt en tegelijkertijd ambassadeur is naar buiten, vond de jury van de Amsterdamprijs eerder dit jaar. Niet voor niets kreeg Van Ho- ve, samen met zijn levenspartner en vaste scenograaf Jan Versweyveld, ‘hors concours’ (dus zonder tegen- strevers) dit jaar de Amsterdamprijs voor de Kunst 2015 in de categorie Bewezen Kwaliteit. The New Yorker wijdde in oktober een uitgebreid en lovend profiel aan Van Hove, een eer die zelden Europeanen ten deel valt. Hij sleepte dit jaar meerdere interna- tionale prijzen in de wacht, zoals twee Olivier Awards voor A view from the bridge. “Ivo is een visueel genie. Hij is een fantastische verhalenverteller,” zei casting director Bernie Telsey over Van Hove in deze krant. “Zijn werk is uniek, rauw, confron- terend, verrassend en hilarisch – al- les wat theater zou moeten zijn,” zei Hollywoodster Cate Blanchett on- langs over zijn werk. Wat is het wat Van Hove zo geliefd maakt in het buitenland? En wat be- tekent het voor Toneelgroep Amster- dam? I n Amerika wordt Van Hove, op- gegroeid in een klein Belgisch dorp, beschreven als een avant- garde regisseur. “Hij is op dit moment een van de beste regisseurs ter wereld, en uniek in zijn soort,” zegt Ben Brantley, de vooraanstaan- de theatercriticus van The New York Times, over de telefoon. Brantley volgt Van Hove al sinds de jaren ne- gentig en was aanvankelijk niet van zijn werk gecharmeerd. “Ik vond hem onsubtiel. Hij deed theatraal amusant werk, maar het zei verder niets over de inhoud.” Inmiddels is zijn visie radicaal ver- anderd. “A view from the bridge is een van de beste voorstellingen die ik de afgelopen jaren heb gezien. En ik zie dat hij invloed heeft op het theater om hem heen. Ook in Londen neigen ze nu meer naar zijn stijl.” Waar het Nederlandse publiek al ja- Ivo van Hove, het jaar van de internationale triomfen Ivo van Hove, directeur en regisseur van Toneelgroep Amsterdam, maakte afgelopen jaar een ongekende succestour in het buitenland. Zo is hij ambassadeur voor de topkunst van deze stad. Maar raken we hem zo niet kwijt aan de glamour van New York? advertentie Antigone, van Sophocles, met Juliette Bi- noche, (o.a. in Londen en New York) The Guardian: ‘Puzzling and profound take on Sophocles.’ (Raadselachtige en diepzin- nige interpretatie van Sophocles.) Daily Telegraph:‘One of the hottest tickets in town’ maar ook ‘Pretty lacklustre stuff’ (Een van de meest gewilde shows in de stad, maar ook best dof spul) Song from far away, solo van Eelco Smits (speelde o.a. in São Paulo en Londen) The New York Times:‘A deeply affecting elegy to human loneliness’ (Een diep ont- roerende treurzang over eenzaamheid) The Independent: ‘Meticulous, poetically calibrated production’ (Precieze, poëtische productie) A view from the bridge, Arthur Miller (speelde in Londen en in 2015 in New York) The New York Times plaatste de voorstel- ling in de top 3 van beste producties van 2015. ‘Ivo van Hove’s merciless, stark revi- val [...] of an Arthur Miller classic. [...]’(Van Hove’s meedogenloze en grimmige herop- voering van Millers klassieker) Lazarus, van Enda Walsh in samenwer- king met David Bowie (speelde op Man- hattan begin december) The Guardian: ‘A thrilling theatrical odys- sey’ (Een spannende theatrale reis) The New York Times: ’The great-sounding, great-looking and mind-numbing new mu- sical’ (De geweldig klinkende, prachtige, verbijsterende musical) New York Post:‘Van Hove is mind-blowing’ Nog meer internationale successen: Kings of War, de TA-voorstelling van regis- seur Ivo van Hove, die afgelopen Holland Festival in première ging en vanaf vandaag in de Stadsschouwburg te zien is, is vol- gend jaar in Londen en in Parijs te bewon- deren. De voorsteling is ook aangekocht door de Brooklyn Academy of Music in New York. Aanstaande februari is ook Van Hoves tweede Miller-regie The crucible, te zien op Broadway. De pers over Van Hoves regies in 2015 Kings of war FOTO JAN VERSWEYVELD A view from the bridge FOTO AP Lazarus FOTO AP

Transcript of j9C9TD kC 9O-LO;JTT? 9TD PO KD;O?DT;KCDTH O;?KCGNOD · 48bajrf 0wjhmh?qh8l[0; v)#xv

nieuws4 VRIJDAG 18 DECEMBER 2015

tekst LORIANNE VAN GELDERfoto JAN VERSWEYVELD

Licht beduusd stond IvovanHove (57) begin de-cember bij de uitgangvan deNewYork TheatreWorkshop inManhattan.Zijn regie van demusical

Lazarus, in samenwerkingmet DavidBowie,was net in première gegaan.Hij sprak van een jongensdroomdieuitkwam.Lazarus, en de ontvangst ervan–

lovendewoorden vanTheGuardianenTheNewYork Timeswaren slechtseen fractie van de loftuitingen–washet voorlopige hoogtepunt van dewaanzinnige internationale zege-tocht vanVanHove afgelopen jaar.Iemanddie David Bowie tot zijn

naaste collega’s kan rekenen, inter-nationale ster Juliette Binoche regis-seert en een veelgevraagde regisseuris in zowel Londen als NewYork,staat ontegenzeggelijk in de top vanhet internationale theaterfirmament.VanHove is zeker geengroentje op

het internationale toneel – inNewYork regisseerdehij in 1998 al hetwis-selendontvangenAstreetcar namedDesire–maarhet succes dat hij afge-lopen jaar boekte viel in eenbuiten-categorie. Zijn regie vanAview fromthe bridge vanArthurMiller (al in2014 in Londen te zien)werd einde-loos gelauwerd inNewYork. EnLaza-ruswasmet dikke rijenBowie-fansen televisiesterMichael C.Hall in dehoofdrol (DexterMorganvoor de se-riekijkers) eennieuw fenomeen.Hij combineert bovendien regies

voor buitenlandse producentenmetzijnwerk voor ToneelgroepAmster-dam, dat vervolgens ookweer inter-nationaal gaat.Amsterdamkan alleenmaar trots

zijn op een regisseur die het stadsge-zelschap aanjaagt en tegelijkertijdambassadeur is naar buiten, vond dejury van deAmsterdamprijs eerder

dit jaar. Niet voor niets kreegVanHo-ve, samenmet zijn levenspartner envaste scenograaf JanVersweyveld,‘hors concours’ (dus zonder tegen-strevers) dit jaar deAmsterdamprijsvoor de Kunst 2015 in de categorieBewezenKwaliteit.TheNewYorkerwijdde in oktober een uitgebreid enlovend profiel aanVanHove, een eerdie zelden Europeanen ten deel valt.Hij sleepte dit jaarmeerdere interna-tionale prijzen in dewacht, zoalstweeOlivier Awards voorA view fromthe bridge.“Ivo is een visueel genie. Hij is een

fantastische verhalenverteller,” zeicasting director Bernie Telsey overVanHove in deze krant.“Zijnwerk is uniek, rauw, confron-

terend, verrassend enhilarisch – al-leswat theater zoumoeten zijn,” zeiHollywoodster Cate Blanchett on-langs over zijnwerk.Wat is hetwat VanHove zo geliefd

maakt in het buitenland? Enwat be-tekent het voor ToneelgroepAmster-dam?

InAmerikawordt VanHove, op-gegroeid in een klein Belgischdorp, beschreven als een avant-garde regisseur. “Hij is op dit

moment een van de beste regisseursterwereld, en uniek in zijn soort,”zegt BenBrantley, de vooraanstaan-de theatercriticus vanTheNewYorkTimes, over de telefoon. Brantleyvolgt VanHove al sinds de jaren ne-gentig enwas aanvankelijk niet vanzijnwerk gecharmeerd. “Ik vondhemonsubtiel. Hij deed theatraalamusantwerk,maar het zei verderniets over de inhoud.”Inmiddels is zijn visie radicaal ver-

anderd. “A view from the bridge iseen van de beste voorstellingen dieik de afgelopen jaren heb gezien. Enik zie dat hij invloed heeft op hettheater omhemheen. Ook in Londenneigen ze numeer naar zijn stijl.”Waar het Nederlandse publiek al ja-

Ivo vanHove, het jaar vande internationale triomfenIvo vanHove, directeur en regisseur vanToneelgroepAmsterdam,maakte afgelopenjaar een ongekende succestour in hetbuitenland. Zo is hij ambassadeur voor detopkunst van deze stad.Maar rakenwehemzoniet kwijt aan de glamour vanNewYork?

advertentie

Antigone, van Sophocles,met Juliette Bi-noche, (o.a. in Londen en New York)The Guardian: ‘Puzzling and profound takeon Sophocles.’ (Raadselachtige en diepzin-nige interpretatie van Sophocles.)Daily Telegraph: ‘One of the hottest ticketsin town’ maar ook ‘Pretty lacklustre stuff’(Een van de meest gewilde shows in destad, maar ook best dof spul)

Song from far away, solo van Eelco Smits(speelde o.a. in São Paulo en Londen)The New York Times: ‘A deeply affectingelegy to human loneliness’ (Een diep ont-roerende treurzang over eenzaamheid)The Independent: ‘Meticulous, poeticallycalibrated production’ (Precieze, poëtischeproductie)

A view from the bridge, Arthur Miller(speelde in Londen en in 2015 in NewYork)The New York Times plaatste de voorstel-ling in de top 3 van beste producties van2015. ‘Ivo van Hove’s merciless, stark revi-val [...] of an Arthur Miller classic. [...]’(VanHove’s meedogenloze en grimmige herop-voering van Millers klassieker)

Lazarus, van EndaWalsh in samenwer-kingmet David Bowie (speelde opMan-hattan begin december)The Guardian: ‘A thrilling theatrical odys-sey’ (Een spannende theatrale reis)The New York Times: ’The great-sounding,great-looking and mind-numbing new mu-sical’ (De geweldig klinkende, prachtige,verbijsterende musical)New York Post: ‘Van Hove is mind-blowing’

Nog meer internationale successen:Kings of War, de TA-voorstelling van regis-seur Ivo van Hove, die afgelopen HollandFestival in première ging en vanaf vandaagin de Stadsschouwburg te zien is, is vol-gend jaar in Londen en in Parijs te bewon-deren. De voorsteling is ook aangekochtdoor de Brooklyn Academy of Music in NewYork.Aanstaande februari is ook Van Hovestweede Miller-regie The crucible, te zien opBroadway.

De pers overVan Hovesregies in 2015

Kings of war FOTO JAN VERSWEYVELD

A view from the bridge FOTO AP

Lazarus FOTO AP

Aangifte tegenME’er naklapGELDERMALSEN–Makelaar Sas-kia vanKessel (39) is inGelder-malsen zohardophaar hoofd ge-slagendoor eenME’er dat zenuaangiftewil doenvandoodslagdoor depolitie.

Ze kwam tijdens de rellen woensdag-avond om de komst van een asielzoe-kerscentrum in het vizier van de poli-tie, die haar het ziekenhuis in sloeg.Volgens haar advocaat heeft VanKes-sel enkel op vreedzame wijze gede-monstreerd en zelfs geen leuzen ge-roepen. De vrouw heeft bloed tussenhaar hersenvlies en schedel en moetzekernogenkeleweken inhet zieken-huis blijven. Mogelijk houdt zij blij-vend hersenletsel over aan de klap.Van Kessel ligt op de intensive care

van het UMCUtrecht. “Het ziet er nietgoed uit,” meent haar advocaat Es-

ther Vroegh. “De exacte diagnose isnog even afwachten.”“Ze is een vreedzaam tegenstander

die zich niet heeft gemengd in de rel-len,” vertelt haar advocaat.Het ging mis toen van Kessel met

haar vriend al onderweg was naarhaar huis, hemelsbreed zo’n 600me-ter van het raadhuis. Daar passeerde

zij café De Gouden Leeuw, dat netwerd schoongeveegd door agenten.Zewaren inburger,maar hadden lan-ge stokken bij zich, zegt Cees Blom,die in het caféwas. Klaar om er op los

te slaan. “Zewaren heel agressief.”Diezelfde agenten sloegen even la-

terVanKesselhardophethoofd. “Dievrouw was wel bij het gemeentehuisgeweest,maarhadnietsmetde rellente maken,” weet een ooggetuige dieanoniemwil blijven.VanKessel haaldehaar huissleutels

nog tevoorschijn, omduidelijk tema-ken dat ze onderweg was naar haarwoning. De advocaat: “Er was geenenkele vorm van communicatie mo-gelijk. EenME’er haalde direct uit.”Advocaat Vroegh wil dat er ‘op zijn

minst’ excuses komen van burge-meester Miranda de Vries van Gel-dermalsen en de korpschef van depolitie. “Daarnaast doen we aangiftetegen de betrokkenME’er van pogingtot doodslag,wantdat is dit, enwordteen klacht ingediend bij de korpslei-ding.”

‘Vreedzame tegenstanderdie zich niet heeftgemengd in de rellen’

ren gewend is aanhet gebruik van vi-deo in het theater, wordt dat opBroadway nog als revolutionair ge-zien. Ookwordt VanHove geprezenvoor demanierwaarop hij klassiekestukkennaar het heden vertaalt.CastingdirecteurHansKemnawas

inNewYork om Lazarus te zien en isnog steeds vol van het succes vanVanHove. “Dit is toch ongelofelijk?Er is niemand in het theater die indergelijke eregalerijen staat.”Komend jaar staat VanHoves regie

vanMiller’sThe crucible opBroad-way opde rol. Eigenlijk zijn VanHoveen JanVersweyveld al twintig jaar ac-tief in het buitenland, ToneelgroepAmsterdammaakt al twaalf jaar gro-te internationale tournees,maar hetis afgelopen jaar geweest dat de pu-blieke belangstelling tot een kook-punt kwam. “Werkenmet David Bo-wie en Juliette Binoche genereertweer een ander soort aandacht,” zegtLucia vanHeteren, theaterweten-schapper.Maar het is ook zeker de stijl van

VanHove enVersweyveld die aan-slaat inAmerika. Amerikanen en En-gelsen hebben een vrij conservatieveopvatting vanwat toneel is. Theateris daar nog heilig. “Wat ToneelgroepAmsterdamdoetmet een bar, restau-rant en publiek ophet podium inRo-meinse tragedies, vinden ze daar bij-na ongehoord,maar ook indrukwek-kend,” zegtWouter vanRansbeek,adjunct artistiek directeur vanhetToneelgroepAmsterdamen een be-langrijke aanjager van de internatio-nale tournees vanhet gezelschap.Hij noemtVanHove een ‘respect-

volle radicalist’. “Ivowerkt vanuiteen groot respect voor de klassiekestukken, terwijl hij toch extreme be-werkingenmaakt. Datwordt gewaar-deerd.” Bovendien staat het acteurs-ensemble van TAbekend als een vande beste van dewereld. “De acteursworden geroemdomhun fysiekespeelstijl die, samenmet de eigen-zinnige vormgeving,maakt dat zeeen groot publiek aanspreken,” al-dusVanRansbeek.

Dat internationale succes houdt VanHove regelmatigweg uit Amsterdam.Tochheeft dat geen invloed op demanierwaarop hij ToneelgroepAm-sterdam leidt, zegt collegaVanRans-beek. “Als hij inNewYork zit, skypeik dagelijksmet hem. Bovendiendeed hij altijd al een à twee regies inAmsterdamenbijvoorbeeld verdernog een opera in Brussel en een voor-stelling inMünchen. Het verschil zithemerin dat de projecten die hijdoet, zichtbaarder zijn voor de bui-tenwereld, omdat demensenmetwie hij samenwerkt een groterebekendheid hebben.”

Veel gehoorde kritiek is datVanHovemetNederlandsesubsidie voornamelijk inhet buitenland vertoeft,

maar veel inkomsten komen juist uithet buitenland. De successen opBroadway hebben bovendien een po-sitieve uitwerking op ToneelgroepAmsterdam–de bezoekcijfers stij-gen – en volgensVanHeteren ookvoor het theater inNederland.“Wewordennu in éénademge-

noemdmet het Concertgebouw-orkest,” zegtVanRansbeek trots.Maar lonkt eendefinitieve plek opBroadwayof bij het Barbican in Lon-

dendanniet?VanHeteren vraagt hetVanHovemet regelmaat. “Maar hijzegt altijd dat hij blijft. Er zijn ooknietveel plekkenopdewereldwaar jezo’n goed acteursensemble bij elkaarkrijgt en steunhebt vande overheid.”VanRansbeek ziet dat ook. “Ik ken

veel theaters in dewereld en het isnergens zo goed als inAmsterdam.”

Vanaf vanavond speelt Van Hoves regieKings of war in de Stadsschouwburg.

nieuws 5VRIJDAG 18 DECEMBER 2015

advertentie

Maar lonkt eendefinitieve plek opBroadway niet?

advertentie

nieuws4 VRIJDAG 18 DECEMBER 2015

tekst LORIANNE VAN GELDERfoto JAN VERSWEYVELD

Licht beduusd stond IvovanHove (57) begin de-cember bij de uitgangvan deNewYork TheatreWorkshop inManhattan.Zijn regie van demusical

Lazarus, in samenwerkingmet DavidBowie,was net in première gegaan.Hij sprak van een jongensdroomdieuitkwam.Lazarus, en de ontvangst ervan–

lovendewoorden vanTheGuardianenTheNewYork Timeswaren slechtseen fractie van de loftuitingen–washet voorlopige hoogtepunt van dewaanzinnige internationale zege-tocht vanVanHove afgelopen jaar.Iemanddie David Bowie tot zijn

naaste collega’s kan rekenen, inter-nationale ster Juliette Binoche regis-seert en een veelgevraagde regisseuris in zowel Londen als NewYork,staat ontegenzeggelijk in de top vanhet internationale theaterfirmament.VanHove is zeker geengroentje op

het internationale toneel – inNewYork regisseerdehij in 1998 al hetwis-selendontvangenAstreetcar namedDesire–maarhet succes dat hij afge-lopen jaar boekte viel in eenbuiten-categorie. Zijn regie vanAview fromthe bridge vanArthurMiller (al in2014 in Londen te zien)werd einde-loos gelauwerd inNewYork. EnLaza-ruswasmet dikke rijenBowie-fansen televisiesterMichael C.Hall in dehoofdrol (DexterMorganvoor de se-riekijkers) eennieuw fenomeen.Hij combineert bovendien regies

voor buitenlandse producentenmetzijnwerk voor ToneelgroepAmster-dam, dat vervolgens ookweer inter-nationaal gaat.Amsterdamkan alleenmaar trots

zijn op een regisseur die het stadsge-zelschap aanjaagt en tegelijkertijdambassadeur is naar buiten, vond dejury van deAmsterdamprijs eerder

dit jaar. Niet voor niets kreegVanHo-ve, samenmet zijn levenspartner envaste scenograaf JanVersweyveld,‘hors concours’ (dus zonder tegen-strevers) dit jaar deAmsterdamprijsvoor de Kunst 2015 in de categorieBewezenKwaliteit.TheNewYorkerwijdde in oktober een uitgebreid enlovend profiel aanVanHove, een eerdie zelden Europeanen ten deel valt.Hij sleepte dit jaarmeerdere interna-tionale prijzen in dewacht, zoalstweeOlivier Awards voorA view fromthe bridge.“Ivo is een visueel genie. Hij is een

fantastische verhalenverteller,” zeicasting director Bernie Telsey overVanHove in deze krant.“Zijnwerk is uniek, rauw, confron-

terend, verrassend enhilarisch – al-leswat theater zoumoeten zijn,” zeiHollywoodster Cate Blanchett on-langs over zijnwerk.Wat is hetwat VanHove zo geliefd

maakt in het buitenland? Enwat be-tekent het voor ToneelgroepAmster-dam?

InAmerikawordt VanHove, op-gegroeid in een klein Belgischdorp, beschreven als een avant-garde regisseur. “Hij is op dit

moment een van de beste regisseursterwereld, en uniek in zijn soort,”zegt BenBrantley, de vooraanstaan-de theatercriticus vanTheNewYorkTimes, over de telefoon. Brantleyvolgt VanHove al sinds de jaren ne-gentig enwas aanvankelijk niet vanzijnwerk gecharmeerd. “Ik vondhemonsubtiel. Hij deed theatraalamusantwerk,maar het zei verderniets over de inhoud.”Inmiddels is zijn visie radicaal ver-

anderd. “A view from the bridge iseen van de beste voorstellingen dieik de afgelopen jaren heb gezien. Enik zie dat hij invloed heeft op hettheater omhemheen. Ook in Londenneigen ze numeer naar zijn stijl.”Waar het Nederlandse publiek al ja-

Ivo vanHove, het jaar vande internationale triomfenIvo vanHove, directeur en regisseur vanToneelgroepAmsterdam,maakte afgelopenjaar een ongekende succestour in hetbuitenland. Zo is hij ambassadeur voor detopkunst van deze stad.Maar rakenwehemzoniet kwijt aan de glamour vanNewYork?

advertentie

Antigone, van Sophocles,met Juliette Bi-noche, (o.a. in Londen en New York)The Guardian: ‘Puzzling and profound takeon Sophocles.’ (Raadselachtige en diepzin-nige interpretatie van Sophocles.)Daily Telegraph: ‘One of the hottest ticketsin town’ maar ook ‘Pretty lacklustre stuff’(Een van de meest gewilde shows in destad, maar ook best dof spul)

Song from far away, solo van Eelco Smits(speelde o.a. in São Paulo en Londen)The New York Times: ‘A deeply affectingelegy to human loneliness’ (Een diep ont-roerende treurzang over eenzaamheid)The Independent: ‘Meticulous, poeticallycalibrated production’ (Precieze, poëtischeproductie)

A view from the bridge, Arthur Miller(speelde in Londen en in 2015 in NewYork)The New York Times plaatste de voorstel-ling in de top 3 van beste producties van2015. ‘Ivo van Hove’s merciless, stark revi-val [...] of an Arthur Miller classic. [...]’(VanHove’s meedogenloze en grimmige herop-voering van Millers klassieker)

Lazarus, van EndaWalsh in samenwer-kingmet David Bowie (speelde opMan-hattan begin december)The Guardian: ‘A thrilling theatrical odys-sey’ (Een spannende theatrale reis)The New York Times: ’The great-sounding,great-looking and mind-numbing new mu-sical’ (De geweldig klinkende, prachtige,verbijsterende musical)New York Post: ‘Van Hove is mind-blowing’

Nog meer internationale successen:Kings of War, de TA-voorstelling van regis-seur Ivo van Hove, die afgelopen HollandFestival in première ging en vanaf vandaagin de Stadsschouwburg te zien is, is vol-gend jaar in Londen en in Parijs te bewon-deren. De voorsteling is ook aangekochtdoor de Brooklyn Academy of Music in NewYork.Aanstaande februari is ook Van Hovestweede Miller-regie The crucible, te zien opBroadway.

De pers overVan Hovesregies in 2015

Kings of war FOTO JAN VERSWEYVELD

A view from the bridge FOTO AP

Lazarus FOTO AP

Aangifte tegenME’er naklapGELDERMALSEN–Makelaar Sas-kia vanKessel (39) is inGelder-malsen zohardophaar hoofd ge-slagendoor eenME’er dat zenuaangiftewil doenvandoodslagdoor depolitie.

Ze kwam tijdens de rellen woensdag-avond om de komst van een asielzoe-kerscentrum in het vizier van de poli-tie, die haar het ziekenhuis in sloeg.Volgens haar advocaat heeft VanKes-sel enkel op vreedzame wijze gede-monstreerd en zelfs geen leuzen ge-roepen. De vrouw heeft bloed tussenhaar hersenvlies en schedel en moetzekernogenkeleweken inhet zieken-huis blijven. Mogelijk houdt zij blij-vend hersenletsel over aan de klap.Van Kessel ligt op de intensive care

van het UMCUtrecht. “Het ziet er nietgoed uit,” meent haar advocaat Es-

ther Vroegh. “De exacte diagnose isnog even afwachten.”“Ze is een vreedzaam tegenstander

die zich niet heeft gemengd in de rel-len,” vertelt haar advocaat.Het ging mis toen van Kessel met

haar vriend al onderweg was naarhaar huis, hemelsbreed zo’n 600me-ter van het raadhuis. Daar passeerde

zij café De Gouden Leeuw, dat netwerd schoongeveegd door agenten.Zewaren inburger,maar hadden lan-ge stokken bij zich, zegt Cees Blom,die in het caféwas. Klaar om er op los

te slaan. “Zewaren heel agressief.”Diezelfde agenten sloegen even la-

terVanKesselhardophethoofd. “Dievrouw was wel bij het gemeentehuisgeweest,maarhadnietsmetde rellente maken,” weet een ooggetuige dieanoniemwil blijven.VanKessel haaldehaar huissleutels

nog tevoorschijn, omduidelijk tema-ken dat ze onderweg was naar haarwoning. De advocaat: “Er was geenenkele vorm van communicatie mo-gelijk. EenME’er haalde direct uit.”Advocaat Vroegh wil dat er ‘op zijn

minst’ excuses komen van burge-meester Miranda de Vries van Gel-dermalsen en de korpschef van depolitie. “Daarnaast doen we aangiftetegen de betrokkenME’er van pogingtot doodslag,wantdat is dit, enwordteen klacht ingediend bij de korpslei-ding.”

‘Vreedzame tegenstanderdie zich niet heeftgemengd in de rellen’

ren gewend is aanhet gebruik van vi-deo in het theater, wordt dat opBroadway nog als revolutionair ge-zien. Ookwordt VanHove geprezenvoor demanierwaarop hij klassiekestukkennaar het heden vertaalt.CastingdirecteurHansKemnawas

inNewYork om Lazarus te zien en isnog steeds vol van het succes vanVanHove. “Dit is toch ongelofelijk?Er is niemand in het theater die indergelijke eregalerijen staat.”Komend jaar staat VanHoves regie

vanMiller’sThe crucible opBroad-way opde rol. Eigenlijk zijn VanHoveen JanVersweyveld al twintig jaar ac-tief in het buitenland, ToneelgroepAmsterdammaakt al twaalf jaar gro-te internationale tournees,maar hetis afgelopen jaar geweest dat de pu-blieke belangstelling tot een kook-punt kwam. “Werkenmet David Bo-wie en Juliette Binoche genereertweer een ander soort aandacht,” zegtLucia vanHeteren, theaterweten-schapper.Maar het is ook zeker de stijl van

VanHove enVersweyveld die aan-slaat inAmerika. Amerikanen en En-gelsen hebben een vrij conservatieveopvatting vanwat toneel is. Theateris daar nog heilig. “Wat ToneelgroepAmsterdamdoetmet een bar, restau-rant en publiek ophet podium inRo-meinse tragedies, vinden ze daar bij-na ongehoord,maar ook indrukwek-kend,” zegtWouter vanRansbeek,adjunct artistiek directeur vanhetToneelgroepAmsterdamen een be-langrijke aanjager van de internatio-nale tournees vanhet gezelschap.Hij noemtVanHove een ‘respect-

volle radicalist’. “Ivowerkt vanuiteen groot respect voor de klassiekestukken, terwijl hij toch extreme be-werkingenmaakt. Datwordt gewaar-deerd.” Bovendien staat het acteurs-ensemble van TAbekend als een vande beste van dewereld. “De acteursworden geroemdomhun fysiekespeelstijl die, samenmet de eigen-zinnige vormgeving,maakt dat zeeen groot publiek aanspreken,” al-dusVanRansbeek.

Dat internationale succes houdt VanHove regelmatigweg uit Amsterdam.Tochheeft dat geen invloed op demanierwaarop hij ToneelgroepAm-sterdam leidt, zegt collegaVanRans-beek. “Als hij inNewYork zit, skypeik dagelijksmet hem. Bovendiendeed hij altijd al een à twee regies inAmsterdamenbijvoorbeeld verdernog een opera in Brussel en een voor-stelling inMünchen. Het verschil zithemerin dat de projecten die hijdoet, zichtbaarder zijn voor de bui-tenwereld, omdat demensenmetwie hij samenwerkt een groterebekendheid hebben.”

Veel gehoorde kritiek is datVanHovemetNederlandsesubsidie voornamelijk inhet buitenland vertoeft,

maar veel inkomsten komen juist uithet buitenland. De successen opBroadway hebben bovendien een po-sitieve uitwerking op ToneelgroepAmsterdam–de bezoekcijfers stij-gen – en volgensVanHeteren ookvoor het theater inNederland.“Wewordennu in éénademge-

noemdmet het Concertgebouw-orkest,” zegtVanRansbeek trots.Maar lonkt eendefinitieve plek opBroadwayof bij het Barbican in Lon-

dendanniet?VanHeteren vraagt hetVanHovemet regelmaat. “Maar hijzegt altijd dat hij blijft. Er zijn ooknietveel plekkenopdewereldwaar jezo’n goed acteursensemble bij elkaarkrijgt en steunhebt vande overheid.”VanRansbeek ziet dat ook. “Ik ken

veel theaters in dewereld en het isnergens zo goed als inAmsterdam.”

Vanaf vanavond speelt Van Hoves regieKings of war in de Stadsschouwburg.

nieuws 5VRIJDAG 18 DECEMBER 2015

advertentie

Maar lonkt eendefinitieve plek opBroadway niet?

advertentie