4/27/2016

1

Intercollegiale opvang na

ingrijpende gebeurtenissen

Dr. Claire Stramrood

AIOS gynaecologie, UMC Utrecht

Disclosure belangen spreker

(Potentiële) Belangenverstrengeling Geen

Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

bedrijven

Geen

• Sponsoring of onderzoeksgeld

• Honorarium of andere (financiële) vergoeding

• Aandeelhouder

• Andere relatie, namelijk …

Geen

4/27/2016

2

Ingrijpende gebeurtenissen op de werkvloer

Peer support

Medisch Contact

21 November 2013

De Jonge Specialist

December 2015

Medisch Contact

28 januari 2016NRC

24 november 2015

VVAA

Arts & Auto

September 2015

4/27/2016

3

Wat maken we mee?

“An ER doctor steps outside after losing a 19-year old patient”

[Reddit post, 19-03-2015]

4/27/2016

4

NRC Next 19-11-2014NRC 21-11-2014

Enquete (2014)

� Digitale vragenlijst

� Ingrijpende gebeurtenissen en opvang

� Trauma Screening Questionnaire (TSQ)

� Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS)

� NVOG-ledenbestand (n=1578)

� Respons (n=683)

� 35% ♂| 65% ♀

� Gynaecologen (46%)

� AIOS (48%)

� Niet praktiserend

� Rustend

4/27/2016

5

Ik voel het nog in mijn handen bij

iedere vacuümextractie die ik doe

Ik zag de laatste samentrekkingen van het

foetale hart onder de echoprobe. Nu ik er

over schrijf lopen weer de rillingen over mijn

rug.

Ik heb voornamelijk last van erge

angst als zo’n situatie zich

voordoet.

Dan twijfel ik of ik wel

objectief handel.

Nog één dode baby

en ik kap ermee.

Ik droom nog heel vaak

van spannende situaties. Soms

denk ik wel eens achteraf:

"heb ik toch niet

tegen een 'burn out'

aangezeten?”De slechte opvang die ik als AIOS ontving

heeft mij doen overwegen te stoppen met

mijn opleiding

Na gebeurtenissen overheerst

vaak als eerste

de schuldvraag,

er is weinig ruimte voor

verwerken.Bij het bespreken van een trauma

zijn wij altijd in de lead en is er nooit

iemand die nadenkt

dat wij ook

ergens in de knoop van kunnen raken.

Wat is er aan de hand?

4/27/2016

6

Totaal

(n=672)

AIOS

(n=181)

Specialist

(n=435)

Prevalentie

hoog

inkomen

Depressie 6.5% 6.1% 6.9% 3.0%1

1: NEMESIS-2 2010a

Depressieve stoornis

1: NEMESIS-2 2010a

Angststoornis

Totaal

(n=672)

AIOS

(n=181)

Specialist

(n=435)

Prevalentie

hoog

inkomen

Angst 15.8% 21%* 14.7%* 6.0%1

� Significant verschil gynaecologen / AIOS (p=0.02)

4/27/2016

7

� 59% herkent klachten (van de 12.7%)

� Bij degenen met traumatische ervaring op het werk

2 keer zo vaak angst en depressie

Posttraumatische stress stoornis

Totaal

(n=672)

AIOS

(n=181)

Specialist

(n=435)

Prevalentie

hoog

inkomen

Traumatische ervaring

PTSS12.7%

1.5%

7.6%

0.5%

15.2%

1.8% 1.3%1

1: de Vries, 2009

Emoties

De emotioneel meest belastende momenten van mijn werk vind ik

4/27/2016

8

Gevolgen

� Overwogen te stoppen 34%

� Defensiever geworden 55%

� Werkzaamheden aangepast 25%

Gynaecologen 33 %

AIOS 38 %

Gynaecologen 60 %

AIOS 43 %

Gynaecologen 27 %

AIOS 16 %

Klachten

%

Er is ooit een klacht tegen mij ingediend bij het Tuchtcollege

4/27/2016

9

Na het meemaken van de meest emotioneel belastende momenten

die ik heb meegemaakt in de ObGyn, heb ik het volgende gedaan

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Informeel praten met

collega's

Erover gepraat met

familie/vrienden

Formele casus

bespreking

Afleiding gezocht

Sporten of hobbies

Coping

26%

34%

43%

72%

87%

Opvang

Ik vind de huidige vorm van

opvang na belastende

gebeurtenissen goed

60% geen goede opvang

Op mijn afdeling is er een

protocol cq. vaste aanpak

voor opvang na belastende

gebeurtenissen

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

Nee Weet ik niet Ja

62%

26%

12%

>62% geen protocol!Nee Weet ik niet Ja

4/27/2016

10

Wat zouden we willen?

Als algemene werkdruk minder zou zijn en er meer

erkenning zou zijn van het feit dat informeel praten met

collegae belangrijk is, zou er meer ruimte zijn voor

infomele opvang. Ik vind dat er te veel een houding

heerst dat het 'soft' is als dit soort

gebeurtenissen je aangrijpt. Terwijl

naar mijn mening het juist goed is als

er over gepraat wordt.

Aandacht hiervoor is nu vooral

gericht op het acute moment.

Er wordt niet gevraagd bijv 3-6

maanden later of het nog invloed

heeft

Wij dokters begeleiden patienten op moeilijke

momenten in hun leven, lossen levensbedreigende

situaties op en geven soms onvoorstelbaar slecht

nieuws.

In het begeleiden van patienten worden we adequaat

opgeleid, maar vervolgens is er weinig aandacht voor

wat dat met je doet, als mens en als dokter

Ouderen zijn defensiever door ervaring,

jongeren door gebrek aan ervaring

Een NVOG leidraad voor opvang zou ik

toejuichen

4/27/2016

11

Opvang

0

20

40

60

80

helemaal

oneens

oneens eens helemaal

eens

%

Ik zou een cultuurverandering wat betreft opvang na ingrijpende

gebeurtenissen stimuleren, ongeacht of ik het zelf nodig heb

86 % wil

cultuurverandering

%

Evaluatie met directe collega’s 82

1 op 1 (psycholoog/coach) 30

Evaluatie met indirecte collega’s (wel arts, geen gynaecoloog) 22

Buddy 10

Anders 8

Opvang

Na het meemaken van een belastende gebeurtenis, zou ik het

liefst opvang krijgen in de vorm van

4/27/2016

12

Wat hebben we georganiseerd?

Wat doet de CCO wel

- Peer support, ondersteuning en een luisterend oor na o.a.

het meemaken van een traumatische gebeurtenis

- Ondersteuning en informatie bij een tucht-, civiele of

strafzaak of een procedure bij de klachtencommissie

Wat doet de CCO niet

- Juridisch advies

- Professionele coaching

- Mediation bij geschillen binnen vakgroepen / afdelingen

- Diagnostiek/therapie psychiatrische aandoeningen

NVOG commissie

Collegiale Ondersteuning

4/27/2016

13

Leden (beschikbaar voor peer support)

• Gynaecologen & Aios, speciale interesse in juridische en/of

emotionele kanten van het vak

• Verschillende profielen

Verwachtingen leden

• Vertrouwelijkheid en privacy respecteren

• Beschikbaar voor 2-3 gesprekken, max enkele keren per jaar

• Geen persoonlijke/zakelijke belangen bij individuele casus

• Geen belangen waardoor zakelijk voordeel van lidmaatschap CCO

• Deelname trainingsavond (1-2x/jr)

NVOG commissie

Collegiale Ondersteuning

Mariëlle van Pampus (voorzitter)

Perinatoloog, OLVG oost, Amsterdam

Koepel Kwaliteit

Cor de Kroon

Gynaecoloog-oncoloog, LUMC, Leiden

Commissie Gynaecoloog & Maatschappij

Claire Stramrood

AIOS, UMCU, Utrecht

Werkgroep Psychosomatische Obstetrie en Gynaecologie

Christina Vermeulen-Meiners

Gynaecoloog, Meander MC, Amersfoort

Harry Vervest

Gynaecoloog

Leonard Berger

Judith Blaauw

Jolanda Boxmeer

Anneke Dijkman

Martijn Heringa

Martine Hollander

Frans Lim

Jacqueline Pieters

Geerte van de Pol

Frans Roumen

Darinka Sykora

Erik Zanders

Bestuur Leden

4/27/2016

14

Aanmelding via NVOG site

Contactformulier en aanmeldformulier verzoek peer support Commissie Collegiale Ondersteuning

Naam:

Organisatie/ziekenhuis:

Telefoonnummer:

Emailadres:

Ik wil graag dat contact met mij wordt opgenomen door:

� Formulier komt binnen bij bureau NVOG

� Verzoek bureau aan lid DB om contact op te nemen

� DB lid inventariseert, incl. wensen wie wel/niet benaderen, en vraagt CCO lid

� CCO lid legt contact met aanvrager

� Andere leden commissie niet betrokken

� collegialeondersteuning@nvog.nl

Ledengedeelte > koepels & pijlers > koepel kwaliteit > cie collegiale ondersteuning

En ik zelf? In mijn eigen ziekenhuis?

4/27/2016

15

CanMEDS (2015)

.. streven naar persoonlijk

welbevinden

.. een cultuur promoten

waarin collega’s in nood

effectief herkend en

ondersteund worden

Cultuurverandering

• Bespreken met directe collega’s

Aanpak

• Protocol/georganiseerde opvang ziekenhuis-breed (conform bijv. UMCG)

• Ingebed in dagelijkse werkzaamheden

• Intervisie

• Opleiding

• Training /cursus

• Intervisie

• Mentor

4/27/2016

16

CONCLUSIE

• Ons werk is emotioneel belastend

• Opvang wordt als onvoldoende ervaren

• Peer support

• NVOG Commissie Collegiale Ondersteuning

• Eigen ziekenhuis

• Cultuurverandering

• Protocol

• Inbedden in dagelijkse werkzaamheden

• Intervisie

• Onderdeel van opleiding

Dank voor uw aandacht

c.a.i.stramrood@umcutrecht.nl