Vives Kortrijk

Informatievaardigheden

SADAN Opdracht: Racisme

Oplinus Laura

1BaO C18 december 2015

InhoudsopgaveStap 1: Algemene onderwerpsverkenning.............................................................................................3

2. Vertaal je thema/informatie – of onderzoeksvragen in een aantal trefwoorden of zoektermen...3

3. Gebruik de zoektermen (of combinaties ervan) voor een verkennende zoekopdracht via de klassieke zoekmachines (google, Yahoo, Bing, …) te starten..............................................................3

4. Gebruik dezelfde zoekterme (of combinaties ervan) voor een verkennende of exploratieve zoekopdracht via Limo.......................................................................................................................4

5. Bruikbaarheid en betrouwbaarheid van je zoekresultaten: Beoordeel naast jouw wikipedialemma (of andere ‘vertrekbron’) één andere bron uit 3. En 4. Aan de hand van de criteria gezien in de les...................................................................................................................................5

6. Wat neem je mee uit deze zoekopdracht?.....................................................................................5

7. Dien je het thema te verbreden of af te bakenen?.........................................................................5

Stap2: De basistekst...............................................................................................................................6

Analyse van de basistekst...................................................................................................................6

1. Bronvermelding..........................................................................................................................6

2. Context.......................................................................................................................................6

3. Auteurs.......................................................................................................................................6

4. structuur.....................................................................................................................................8

5. Gelijksoortige info......................................................................................................................8

6. Lijsten.........................................................................................................................................8

7. Samenvatting............................................................................................................................12

8. Powerpoint...............................................................................................................................13

Stap 3: Beschikking krijgen en meer zoeken.........................................................................................14

1. Publicaties binnen handbereik?....................................................................................................14

2. Auteurs.........................................................................................................................................15

Elchardus, M. & Siongers, J..............................................................................................................15

Elchardus, M....................................................................................................................................15

Siongers, J........................................................................................................................................15

3. Zoek ter plaatse in bieb................................................................................................................15

4. Zoek verder buiten je basistekst...................................................................................................15

Boeken..........................................................................................................................................15

Artikels uit VAKtijdschriften..........................................................................................................16

Eindwerken...................................................................................................................................16

Onderzoeksliteratuur...................................................................................................................16

~ 1 ~

Anderstalige bronnen...................................................................................................................16

Beeldmateriaal.............................................................................................................................16

Stap 4: Contextualiseren......................................................................................................................17

1. Organisaties (hulp- of dienstverlening)........................................................................................17

2. Juridische documenten.................................................................................................................18

3. De maatschappelijke context (politiek / beeld / visie / groeperingen)........................................18

4. Statistieken...................................................................................................................................18

Stap 5: Afwerking individuele werkdocumenten..................................................................................19

Persoonlijk besluit............................................................................................................................19

Gevonden informatie...................................................................................................................19

Verloop van de opdracht..............................................................................................................19

Bronnenlijst..........................................................................................................................................20

~ 2 ~

Stap 1: Algemene onderwerpsverkenning

2. Vertaal je thema/informatie – of onderzoeksvragen in een aantal trefwoorden of zoektermen.

Om te beginnen dacht ik zelf na over welke termen/synoniemen ik ken voor racisme. Daarna zocht ik via google ‘racisme synoniemen’. Hierna zocht ik op wikipedia ‘racisme’. In deze tekst zocht ik verschillende termen die in verband staan met racisme en eveneens als zoektermen kunnen gebruikt worden.

RacismeDiscriminatieRassendiscriminatieRassenhaatRassenideologieRassenwaanXenofobievreemdelingenangst/vreemdelingenhaatEtnocentrisme

3. Gebruik de zoektermen (of combinaties ervan) voor een verkennende zoekopdracht via de klassieke zoekmachines (google, Yahoo, Bing, …) te starten.

Racisme

Soort bron Aantal google Aantal BingArtikel /Boek 339.000Web 12.700.000 4.340.000Video’s 419.000Adobe Acrobat Pdf (.pdf) 399.000Microsoft Word (.doc) 16.300

Discriminatie

Soort bron Aantal google Aantal BingArtikel /Boek 54.900Web 2.050.000 1.060.000Video’s 34.500Adobe Acrobat Pdf (.pdf) 188.000Microsoft Word (.doc) 8.610

~ 3 ~

Rassendiscriminatie

Soort bron Aantal google Aantal BingArtikel /Boek 4.210Web 65.800 20.100Video’s 692Adobe Acrobat Pdf (.pdf) 5.810Microsoft Word (.doc) 317

4. Gebruik dezelfde zoekterme (of combinaties ervan) voor een verkennende of exploratieve zoekopdracht via Limo.

Racisme

Soort bron AantalAlgemeen 2.194Artikel 702Boek 1.330Audio-visueel materieel 90afbeeldingen 23eindwerken 84Tijdschriften 17

Discriminatie

Soort bron AantalAlgemeen 1.833Artikel 593Boek 1.114Audio-visueel materieel 68afbeeldingen 6eindwerken 167Tijdschriften 10

Rassendiscriminatie

Soort bron AantalAlgemeen 197Artikel 39Boek 153Audio-visueel materieel 6afbeeldingen /eindwerken 4Tijdschriften /

~ 4 ~

5. Bruikbaarheid en betrouwbaarheid van je zoekresultaten: Beoordeel naast jouw wikipedialemma (of andere ‘vertrekbron’) één andere bron uit 3. En 4. Aan de hand van de criteria gezien in de les.

6. Wat neem je mee uit deze zoekopdracht?

a. Het zoekproces verliep in het begon soms wat moeizaam. Ik wist eerst niet hoe je op google specifieker kon zoeken, eenmaal ik dit ontdekte ging het een stuk beter.

b. Ik denk dat ik o.a. xenofobie en etnocentrisme zou gebruikt hebben, omdat dit eigenlijk wel veelgebruikte en iets ‘wetenschappelijkere’ woorden zijn.

c. Bij afbeeldingen vond ik in google geen aantal en artikels vond ik helemaal niet omdat ik deze niet specifiek kon zoeken. Bij Limo vond ik bij de meeste woorden alles, enkel bij het laatste woord was er niet van elke soort iets te vinden, waarschijnlijk omdat dit een minder gebruikt trefwoord is.

d. Nee.

7. Dien je het thema te verbreden of af te bakenen?

Neen, je kunt racisme gewoon in zijn geheel bekijken, ondanks dat dit nog vrij ruim is.Aangezien we elke een ander artikel gebruiken om op verder te bouwen

Vanwaar komt racisme? Hoe ontstaat racisme? Zijn er verschillende soorten racisme?Wat zijn de risicofactoren?Welke straffen hangen vast aan racisme?

~ 5 ~

Stap2: De basistekst

Ik zocht om Limo via de term ‘etnocentrisme’ en vond het boek ‘ Vreemden: naar een cultuursociologische benadering van etnocentrisme.’ Geschreven door Mark Elchardus & Jessy Siongers (red.). Ik gebruikte hoofdstuk 3 uit dit boek, namelijk ‘Etnisch vooroordeel als verwerkte kwetsbaarheid’.

Analyse van de basistekst

1. Bronvermelding

Elchardus, M. & Siongers, J. (2009). Vreemden: naar een cultuursociologische benadering van etnocentrisme. Tielt: Uitgeverij Lannoo.

2. Context

Het boek is voortgevloeid uit een samenwerking tussen de onderzoeksgroep TOR bestaande uit acht leden aan de Vrije Universiteit van Brussel. Mark Elchardus en Jessy Siongers verzorgden de redactie van het boek.Het boek is volgens mij bedoelt voor adolescenten en volwassenen die meer willen weten over etnocentrisme.

3. Auteurs

onderzoeksgroep TOR (Tempus Omnia Revelat – Sociology Department, Vrije Universiteit Brussel):

De groep bestaat sinds 1982 en werd opgericht als met doel zich te focussen op de studie van tijdsbesteding en de tijdelijke structuren van de hedendaagse samenleving. Nadien verbreedde hun studie tot de sociologische studie van tijd tot cultuur studies in het algemeen. De onderzoeksgroep heeft een grote expertise en uitgebreide ervaring in onderzoek en het onderzoek naar wetenschappelijke methodes en is betrokken bij diverse grootschalige interuniversitaire en overheidsonderzoeken.

~ 6 ~

Mark Elchardus:

bron: http://www.vub.ac.be/nieuws/mark-elchardus

Hij is geboren op 28 november 1946. Hij was hoogleraar sociologie aan de Vrije Universiteit Brussel. Hij vierde op 12 oktober 2012 zijn emiraat (= pensioen van een hoogleraar). Sindsdien is hij wetenschappelijk medewerker aan de Faculteit Economische en Sociale Wetenschappen. Daarnaast is hij medewerker van de onderzoeksgroep TOR en de vakgroep Sociologie. Mark Elchardus richt zijn onderzoek vooral op cultuursociologie en sociologie van de tijdsordening. Hij wordt geregeld als commentator voor recente ontwikkelingen of expert gevraagd door televisieprogramma’s of kranten. Een andere bekende publicatie van hem is De Dramademocratie (2002).

Jessy Siongers:

bron: http://www.vub.ac.be/TOR/person/jessy-siongers/

Jessy Siongers is doctor-assistente verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel en is lid van de onderzoeksgroep TOR. Ze is sinds 1996 actief bij de Vakgroep en haar onderzoeksactiviteiten situeren zich voornamelijk binnen de jeugd-, cultuur en onderwijssociologie. Ze begeleide onderwijsgerelateerd onderzoek (o.m. onderzoek naar anti-sociaal gedrag en onveiligheidsgevoelens op school, de eindeloopbaanproblematiek van leraren en de sociale uitkomsten van onderwijs). Daarnaast is ze betrokken bij het Jeugdonderzoeksplatform.

Saskia De Groof:Ze is als vorser verbonden aan TOR. Ze onderzoekt vooral binnen de onderwijs- en cultuursociologie. Daarnaast is ze onderzoekscoördinator van het Vlaamse luik van een internationaal project over burgerschapseducatie.

Dimokritos Kavadias:Hij is docent aan de Vrije Universiteit Brussel en de Universiteit Antwerpen.

~ 7 ~

Sara Op de Beeck:Ze was van 2007 tot 2009 verbonden aan TOR. Nu is ze werkzaam bij het Vlaams onderzoeks- en kenniscentrum Derde Leeftijd van de Katholieke Hogeschool Kempen.

Lilith Roggemans:Ze is verbonden aan de onderzoeksgroep TOR. Ze doet onderzoek naar de levensloop van jongeren in het kader van het Jeugdonderzoeksplatform (JOP)

Bram Spruyt:Hij is als aspirant voor het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek-Vlaanderen verbonden aan de onderzoeksgroep TOR.

Bram Vanhoutte:Hij is wetenschappelijk medewerker en op die manier verbonden aan het Centre for Citizenship & Democracy aan de KU Leuven. Hij is vooral geïnteresseerd in onderzoek in het sociaal kapitaal.

4. structuur

Ik vind het persoonlijk een duidelijke structuur. Er wordt gebruik gemaakt van tussentitels en opsommingstekens. Daarnaast is de tekst ook duidelijk onderverdeeld in alinea’s en ook de volgorde is vrij logisch. In de tekst zelf vind je referenties, en dan kun je de volledige referentie vanachter in de bibliografie terugvinden.

5. Gelijksoortige info

/

6. Lijsten

Organisatie Algemene werking Doelgroep Contactgegevens

/

In mijn basistekst wordt er niet naar een organisatie verwezen die rechtstreeks te maken geeft met het thema racisme, enkel naar onderzoeksorganisaties.

Specialist Uitleg Foto

~ 8 ~

Dirk Jacobs Hoogleraar in sociologie aan de Université Libre de Bruxelles.

Koen Abts Zijn studies:Licentiaat in de Sociologie, K.U.Leuven, (1993-1997)Master in Quantitative Analysis in the Social Sciences, KUBrussel, (1998-1999)Research Assistant - Gallup Research Center - University of Nebraska-Lincoln (USA), (2000)

Hij is vrijwillig wetenschappelijk medewerker aan het Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek aan de K.U.Leuven.

Karen Phalet Doctor in de Psychologie (K.U.Leuven) en is onderzoeker aan het European Research Centre on Migration and Ethnic Relations (Ercomer – U. Utrecht).

Marc Swyngedouw

Doctor in de Sociale Wetenschappen (K.U.Leuven) en is werkzaam als professor Sociologie en PolitiekeWetenschappen aan de K.U.Brussel. Hij is daarnaast directeur van hetInteruniversitair Steunpunt Politieke Opinieonderzoek (ISPO) aan de K.U.Leuven.

~ 9 ~

Marcel Coenders

Hij is Universitair hoofddocent Sociale wetenschappen aan de Universiteit Utrecht en onderzoeker bij het Europees Kenniscentrum voor Migratie en Etnische Relaties (ERCOMER).

Rob Eisinga Hoogleraar sociaal-wetenschappelijke onderzoeks methoden aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Jaak Billiet Hij was hoogleraar methodologie en is nu nog verbonden aan het Instituut voor Sociaal en Politiek Opinieonderzoek (ISPO-KU Leuven).

Saskia De Groof

Sinds februari 2012 coördinator van de Stichting P&V die o.m. tegen de sociale uitsluiting van jongeren strijdt. Voordien was zij ruim 14 jaar als onderzoeker werkzaam op de Vakgroep Sociologie van de VUB.

Wendy Smits ZE is lid van de onderzoeksgroep TOR aan de Vrije Universiteit Brussel. Ze werkte o.a. aan onderzoeksprojecten het gebied van maatschappelijk vertrouwen, angst voor criminaliteit , geluk , de levenscyclus van de jongeren , maatschappelijke participatie en burgerschap van zowel jongeren als volwassenen.

Vakterm Uitleg

~ 10 ~

Etnocentrisme Beoordeling van andere culturen met je eigen cultuur als norm, waarbij soms de eigen cultuur als superieur wordt opgevat.

Desintegratie Het uiteenvallen in verschillende delen, zodat de gaafheid of de stevigheid verloren gaat, het uiteenvallen, splitsing, verbrokkeling.

Anomie Anomie houdt een gemoedstoestand van individuen in, die gekenmerkt wordt door afwezigheid of afwijzen van standaarden of waarden. Het wordt ook beschouwd als sociale stoornis. In de internationale betrekkingen staat anomie voor een internationaal systeem zonder regels of normen.

Autoritarisme Politiek: systeem (meestal dictatuur) waarbij alle macht berust bij een kleine groep die niet aan enigerlei vorm van controle onderworpen isPsychologie: verwijst naar een reeks persoonlijkheidskenmerken die voorspellen dat een individu een sterke neiging naar fascistische en antidemocratische overtuigingen en gedragingen zal hebben

Deprivatie gevoelens als angst, schuwheid, veroorzaakt door permanent tekort aan affectie (genegenheid). Er is sprake van relatieve deprivatie wanneer deze gevoelens voortkomen uit de vergelijking van de eigen situatie met de "betere" situatie van andere wezens.

Empirisch wat op waarneming berust.Sociale contra-identificatie

negatieve kenmerken van anderen worden benadrukt.

nutscalculus Het afwegen van voor- en nadelen.Fenotype Verzameling van alle waarneembare kenmerken van een individu, ook

wel gebruikt voor slechts een waarneembare eigenschap. Het fenotype komt tot stand door een gezamenlijke invloed van genen en milieufactoren.

conjunctuur Evolutie van de economische activiteit.Narratief op de manier van een verhaal, met een begin, midden en einde;

verhalend.Gedragsdisponitie Vermogen om in bepaalde situaties met bepaald gedrag te reageren.Allochtoon iemand die afkomstig is uit een ander land.autochtoon oorspronkelijke bewoner van een land.

Soort bron Bron

Boek Jacobs, D., Abts, K. & Phalet, K. (2001). ‘Verklaringen voor etnocentrisme. De rol van social kapitaal, social-economische onzekerheid, sociale integratie en gevoelens van discriminatie. Een verklaring.’ In Vlaanderen gepeild. De Vlaamse overheid en burgeronderzoek 2001. Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, pp. 99-132.Radkiewicz, P. (2007). ‘Several reasons why social anomie and political alienation may influence ethnocentric attitudes. The compensating role of authoritarian-paranoid beliefs.’ Polish Psychological Bulletin, 38(1): 5-14.

Boek Billiet, J., Eisinga, R. & Scheepers, P. (1996). ‘Ethnocentrism in the low countries: a comparative perspective.’ New Community, 22(3): 401-416.

Tijdschrift Fuchs, M. (2003). ‘Rechtsextremismus von Jugendlichen. Zur Erkläringskraft verscheidener theoretischer Konzepte.’ Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, 55(4): 654 – 678.

Tijdschrift Srole, L. (1956). ‘Social integration and certain corrolaries: an exploratory

~ 11 ~

study.’ American Sociological Review, 21: 709 – 716.Scheepers, P., Felling, A. & Peters, J. (1990). ‘Social conditions, authoritarianism and ethnocentrism: A theoretical model of the early Frankfurt School updated and tested.’ , 6: 15-29

Tijdschrift Elchardus, M., De Groof, S. & Smits, W. (2008). ‘Rational fear or represented malaise. A crucial test of two paradigms explaining fear of crime.’ Sociological Perspectives, 51(3): 453 – 471.

Tijdschrift Krebs, D.L. & Denton, K. (2006). ‘Explanatory limitations of cognitive-developmental approaches to morality.’ Psychological Review, 113(3): 672-675.

7. Samenvatting

Hoewel vele artikels schrijven over het etnocentrisme in verband met persoonlijkheden en nutscalculus, is de auteur hier van mening dat deze artikels toch niet de volledige inhoud dekken. Hij vermeld duidelijk dat hij vindt dat hier een diepere betekenis achter ligt en er dus moet gezocht worden naar een culturele theorie. Waarin het begrip kwetsbaarheid centraal staat. Kwetsbaarheid kan opgevat worden als: het gevoel zich bedreigd te voelen, kwetsbaar te zijn voor die bedreiging en machteloos zijn om die bedreiging af te wenden. Het begrip kwetsbaarheid kan dan zowel rechtstreeks als onrechtstreeks in verband worden gebracht met etnocentrisme.

De auteur (en anderen voor hem) delen de samenleving, leefgroepen en sociale omgevingen op in twee grote groepen. De ‘wij’-groep en de ‘zij’-groep. Aan de hand van deze groepen (aangezien etnocentrisme zich zeker en vast niet limiteert tot racisme) wil de auteur de verschillende reacties bespreken na introductie van het begrip ‘anomie’.

Anomie heeft verschillende betekenissen gehad doorheen de jaren. Er zijn er in totaal drie grote verschillende te onderscheiden, de betekenissen van: Leo Srole, Durkheim en Robert Merton. Hoewel alle opvattingen van elkaar verschillen, gaan wij hier verder met de opvatting van Srole, die anomie beschouwt als ‘een to grote afstand tussen zichzelf en de samenleving’, ‘self-to-others distance’ of ‘self-to-others alienation’. Dit komt er in het kort op neer dat het individu niet autonoom is wegens een autoritaire persoonlijkheid of wegens het geloof dat individuele wilsbeschikking een superieure vorm van moraal is. De visie van Srole gaat uit van kwetsbaarheid van het individu. Het is precies die kwetsbaarheid, die de persoon autonoom maakt in de maatschappij die hij als de zijne beschouwt.

Er worden eveneens drie verschillende verwerkingsstrategieën omschreven. Deze worden ingesteld door de mens als reactie op hun kwetsbaarheid, hun bedreiging en dient op individueel niveau bekeken te worden. De reden van kwetsbaarheid kan vele richtingen uit, van economisch tot ziekte of criminaliteit. Alle verwerkingsstrategieën worden hieronder even kort uitgelegd.

1. OnveiligheidHierbij wordt de ‘zij’-groep voorgesteld als criminelen. Iets wat dus de onveiligheid (of het onveiligheidsgevoel althans) verhoogt en dus absoluut niet gewenst is. Fundamentele waarden worden aangevallen, zoals het recht op veiligheid. Hierdoor worden negatieve gevoelens t.o.v. ‘de anderen’ verantwoord.

~ 12 ~

2. Sociale fraude of onverdienstelijke steuntrekkersHier wordt de ‘zij’-groep voorgesteld als misbruikers van hulpvoorzieningen. Iets wat oneerlijk en niet ‘gelijk’ is ten opzichte van de ‘wij’-groep. Vele voorbeelden hiervan bevinden zich in de sociaal maatschappelijke sector waar de ‘wij’-groep de aangeboden hulp ervaart als onrechtmatig verkregen. (Het voorbeeld van een Marokkaans gezin met vele kinderen die veel kinderbijslag verkrijgt maar niet voor de kinderen zorgt wordt aangehaald).

3. De geprivilegieerde vreemde. Hier wordt door de ‘wij’-groep bevonden dat de ‘zij’-groep grote privileges heeft ten opzichte van ‘wij’. Zo worden bijvoorbeeld extra speelpleinen aangelegd voor de ‘zij’-groep maar niet voor ‘ons’. Extra steun van de scholen van ‘hun’ en niet voor die van ‘onze kinderen’.

Deze verwerkingsstrategieën worden veelal in groep aangewend en worden dan ook versterkt door elkaar. Mensen spreken mensen en zwengelen deze gedachten en ervaringen nog meer aan, wat het innerlijke groepsgevoel versterkt, en het gevoel naar ‘de vreemde’ dan ook meteen versterkt.

8. Powerpoint

~ 13 ~

Stap 3: Beschikking krijgen en meer zoeken

1. Publicaties binnen handbereik?

Bron Bibliotheek, plaatsnummer of –letterdatabank of website

Jacobs, D., Abts, K. & Phalet, K. (2001). ‘Verklaringen voor etnocentrisme. De rol van social kapitaal, social-economische onzekerheid, sociale integratie en gevoelens van discriminatie. Een verklaring.’ In Vlaanderen gepeild. De Vlaamse overheid en burgeronderzoek 2001. Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, pp. 99-132.

Limo: KU Leuven Centrale Bibliotheek: MAGA5: Magazijn CaB5055 Sociale Wetenschappen: SBIB: Sociale wetenschappen 316.8 H 1 JACO 2001

Radkiewicz, P. (2007). ‘Several reasons why social anomie and political alienation may influence ethnocentric attitudes. The compensating role of authoritarian-paranoid beliefs.’ Polish Psychological Bulletin, 38(1): 5-14.

/

Billiet, J., Eisinga, R. & Scheepers, P. (1995). ‘Ethnocentrism in the low countries: a comparative perspective.’ New Community, 22(3): 401-416.

Limo:KU Leuven Centrale Bibliotheek: MAGA6: Magazijn CAY815 59

Fuchs, M. (2003). ‘Rechtsextremismus von Jugendlichen. Zur Erkläringskraft verscheidener theoretischer Konzepte.’ Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, 55(4): 654 – 678.

Digitaal op SpringerLink

Srole, L. (1956). ‘Social integration and certain corrolaries: an exploratory study.’ American Sociological Review, 21: 709 – 716.

/

Scheepers, P., Felling, A. & Peters, J. (1990). ‘Social conditions, authoritarianism and ethnocentrism: A theoretical model of the early Frankfurt School updated and tested.’ , 6: 15-29

/

Elchardus, M., De Groof, S. & Smits, W. (2008). ‘Rational fear or represented malaise. A crucial test of two paradigms explaining fear of crime.’ Sociological Perspectives, 51(3): 453 – 471.

/

Krebs, D.L. & Denton, K. (2006). ‘Explanatory limitations of cognitive-developmental approaches to morality.’ Psychological Review, 113(3): 672-675.

/

Becker, H.A. (1992). Generaties en hun kansen. Amsterdam: Meulenhof.

Limo: Vives Campus Kortrijk: Bib 1e verdiep

~ 14 ~

316.2

2. AuteursAuteur Titel Locatie Referentie

Elchardus, M. & Siongers, J.

Racisme, een kwestie van smaak? Een onderzoek bij jongeren uit het 4e en 6e jaar secundair onderwijs in Vlaanderen

Limo: Vives Campus Kortrijk Bib gelijkvloers Tijds. Sociaal-agogisch werk

Elchardus, M. & Siongers J. (2003). ‘Racisme, een kwestie van smaak? Een onderzoek bij jongeren uit het 4e en 6e jaar secundair onderwijs in Vlaanderen.’ Sociologie, 50 (3): 259-284

Elchardus, M.Hoe racisme en rechts-extremisme bestrijden?

Limo: Vives Campus Kortrijk Bib gelijkvloers Tijds. Sociaal-agogisch werk

De Witte, H.; Elchardus, M.; Kavadias, D. & Pelleriaux, K. (1996). ‘Hoe racisme en rechts-extremisme bestrijden?’ Samenleving en politiek: tijdschrift voor een democratisch socialisme, 3 (7): 4-12.

Siongers, J.Proeve(n) van politiek: jongeren tegen de sociale uitsluiting van jongeren

Limo: Vives Campus Kortrijk Bib 1ste verdieping 316.2

Siongers, J. & Kavadias, D. (200). Proeve(n) van politiek: jongeren tegen de sociale uitsluiting van jongeren. Brussel: Labor.

3. Zoek ter plaatse in bieb

4. Zoek verder buiten je basistekst

Gebruikte trefwoorden:

Racism(e)DiscriminatieDiscriminationRassenhaatvreemdelingenhaatAntisemistime

Boeken Hoffman, E. (2009). Interculturele Gespreksvoering: Theorie en praktijk van het topoi-model.

Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Smelik, K. A. D. (2015). Antisemitisme: actualiteit van een historische ontwikkeling.

Antwerpen: Garant.

~ 15 ~

Van Keulen, A. (2004). Jonge kinderen discrimineren niet?!: omgaan met diversiteit in kindercentra en op school. Amsterdam: SPW.

Artikels uit VAKtijdschriften Kamanayo, G. (2006). Stop racisme, diversiteit is een realiteit! Het verdriet is van "A". De gids

op maatschappelijk gebied : blad met mening (m/v), 97 (7), 61-64. Matus, J.C. (2005). Zorg op maat voor culturele en etnische minderheden. Leiderschap in

zorg, 1, 65-71. Wildemeersch, D .(1993). Multiculturele vorming tussen betrokkenheid en distantie.

Driemaandelijks tijdschrift voor sociaal-cultureel volwassenenwerk, 8 301-314.

Eindwerken Deneyer, M. (1988). Wet tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven

daden van 30 juli 1981 (B.S. (augustus 1981) [eindwerk]. KULeuven Rechtsgeleerdheid: afdeling strafrecht, strafvordering en criminologie.

Moerman, A. (2008). Racisme binnen het voetbalgebeuren. Plaag, verdedigingsmiddel of gewoonte? (eindwerk). Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen: Departement IPSOC.

Vercruysse, D. (2005). Media en etnisch-culturele minderheden (eindwerk). IPSOC Kortrijk.

Onderzoeksliteratuur Deslé, E. & Martens, A. (1992). Gezichten van hedendaags racisme. Brussel: VUB press. Puschmann, P. (2008). Discriminatie met dodelijke gevolgen: oversterfte onder Kosovaarse

meisjes en vrouwen in de tweede helft van de twintigste eeuw [Artikel]. Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen.

Anderstalige bronnen Abadeer, A. SZ. (2015). Norms and Gender Discrimination in the Arab World. New York:

Palgrave Macmilan. Fredrickson, G. M. (1997). The comparative imagination: on the history of racism,

nationalism, and social movements George M. Fredrickson. Berkeley, Calif.: University of California Press.

Hall, R. (2008). Racism in the 21st Century: An Emirical Analysis of Skin Color. Dordrecht: Springer.

Beeldmateriaal Elliott, J. (Conceptor) & VRT Canvas (Producer). (2010). Lessen in discriminatie [DVD-video].

VRT Canvas. Hilbrand, S. & Nederland 3 (producer). (2013). Het Grote Racisme-experiment [DVD-video].

Hilversum: Nederland 3. VRT één (Producer). (2012). Cyberhaat tegen moslims [DVD-video]. Brussel: VRT één.

~ 16 ~

Stap 4: Contextualiseren

1. Organisaties (hulp- of dienstverlening)

http://www.diversiteit.be/

De eerste indruk die je van de site krijgt is onmiddellijk vrij positief. Het is erg overzichtelijk en dankzij het top- en zij-menu kun je heel makkelijk bij de gewenste informatie komen. De foto bovenaan wisselt om de paar seconden en maakt de site onmiddellijk een stuk aantrekkeljker.Het is ook onmiddellijk duidelijk van welke organisatie de site is.

De onderwerpen op de menu-balk zijn ook heel concreet en specifiek, waardoor je niet oneindig lang moet zoeken onder welke term het onderwerp dat je zoekt valt.Daarnaast vind je ook heel wat info over de organisatie zelf, hun missie, de directie en hun contactgegevens. De informatie lijkt effectief bedoelt om te informeren en lijkt ook volledig en nauwkeurig, zonder dat er veel overbodige zaken instaan. Ik heb niet het gevoel dat ze de mensen proberen te manipuleren of te overtuigen, maar echt gewoon proberen op de hoogte te brengen van de feiten en dus te informeren.

Bovenaan kunt je heel eenvoudig berichten uit de pers, veel gestelde vragen, links en de organisatie hun contactgegevens terugvinden. Aan de zijkant vind je dan weer heel gemakkelijk alle thema’s, de achtergrond (zoals wetten, adviezen, etc.), sensibilisering en over het centrum zelf.De taal is erg verzorgt en kun je bovendien veranderen. Je hebt de mogelijkheid om de site in het Nederlands, Engels, Frans of Duits te bekijken.Daarnaast vermoed ik dat de site geregeld wordt bijgewerkt, aangezien er recente artikels op terug te vinden zijn.

Daarnaast vind je bovenaan het menu ook een link naar een pagina met al hun publicaties. Het gaat over jaarverslagen van de organisatie, brochures, samenwerking met de politie, etc. Je kunt ze gewoon doornemen, maar als je weet wat je zoekt, kun je dit ook concreter doen. Je kunt zoeken volgens jaar, categorie of onderwerp.De meeste werken zijn terug te vinden onder de vorm van een PDF-bestand. Soms ook als word-document of iets anders.1

Interfederaal gelijke kansen centrum. (2014). Discriminatie melden, een vraag stellen. Geraadpleegd via http://www.diversiteit.be/sites/default/files/documents/publication/folder_nl_0.pdf

1 317 woorden

~ 17 ~

2. Juridische documenten

De wet tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden. (30 juli 1981). Belgisch Staatsblad.

De antidiscriminatiewet. (10 mei 2007). Interfederaal gelijke kansen centrum.

de wet tot bestraffing van het ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaalsocialistische regime is gepleegd. (23 maart 1995). De Vlaamse Codex.

3. De maatschappelijke context (politiek / beeld / visie / groeperingen)

De extreem rechtse partijen, hier in België is dat het Vlaams Belang, hebben op vlak van politiek een grote invloed op racisme. Er zijn heel wat tegenstanders, maar natuurlijk ook voorstanders.

Ze zijn vooral voor het eigen ras, in dit geval de Vlamingen, en proberen de anderen zoals de Walen en Migranten buiten Vlaanden te houden.

Hun programma wijst erop dat Vlaanderen en Wiallonië moeten scheiden van elkaar. Ze willen ook het aantal migranten in Vlaanderen sterk verminderen.

4. Statistieken

Uit het statistisch onderzoek van de K.U.Leuven blijkt dat het gevoel bedreigd te worden door migranten niet constant is tussen 1991 en 2004. In de jaren ’90 voelde men zich minder bedreigd. Op het eind van de jaren ’90 ging het gevoel van bedreiging echter weer omhoog in Vlaanderen. Het gevoel van dreiging hangt erg af van een samenspel tussen vertrouwen in maatschappelijke instellingen, politieke instellingen, administratieve en gerechtelijke temperen.

Meuleman, B., Billiet, J. (2005) Etnocentrisme in Vlaamnderen: Opmars of Afname? De evolutie van de perceptie van etnische dreiging tussen 1991 en 2004 en de relatie met institutioneel vertrouwen. K.U. Leuven, departement Sociologie. Geraadpleegd via: http://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/vlaanderen-gepeild-1?section=2

~ 18 ~

Stap 5: Afwerking individuele werkdocumenten

Persoonlijk besluit

Gevonden informatieIk vond mijn informatie vooral via Limo en via enkele boeken die ik in de bibliotheek vond. Ik denk dat ik nog uitgebreider had kunnen zoeken door vaker gebruik te maken van andere zoeksites dan Limo. Maar op zich vond ik op Limo voldoende verschillende informatie en voldoende verschillende bronnen. Dit kwam grotendeels ook door het gebruiken van meerdere zoektermen en door dus niet enkel op racisme te zoeken.Ik denk dat alle informatie die ik vond en gebruikte ook wel behoorlijk relevant en betrouwbaar is, aangezien ik het niet zomaar gelijk waar op internet zocht.

Verloop van de opdrachtVooral de start van de opdracht verliep erg moeizaam. Ik had moeite om goed te interpreteren wat er nu precies verwacht werd. Eenmaal ik wist wat er verwacht werd verliep het opzoeken en het vermelden van de bronnen over het algemeen wel vlot. Ik vind persoonlijk dat ik vooral nog moet trainen op het correct refereren in een tekst en het interpreteren van de opdrachten. Een correcte bronvermelding uitschrijven lukt me nu al behoorlijk goed, vind ik zelf. Ik heb het gevoel dat ik hier gedurende de opdracht enorm in gegroeid ben.

Persoonlijk vond ik de opdracht het nuttigst om te leren refereren en dit zal mij denk ik ook het meest bij blijven. Dit komt misschien omdat dit is wat ik vooraf het minst goed kon en ook iets is wat we in de toekomst nog nodig zullen hebben.

~ 19 ~

Bronnenlijst

Abadeer, A. SZ. (2015). Norms and Gender Discrimination in the Arab World. New York: Palgrave Macmilan.

Becker, H.A. (1992). Generaties en hun kansen. Amsterdam: Meulenhof.

Billiet, J., Eisinga, R. & Scheepers, P. (1995). ‘Ethnocentrism in the low countries: a comparative

perspective.’ New Community, 22(3): 401-416.

Deneyer, M. (1988). Wet tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden van 30 juli 1981 (B.S. (augustus 1981) [eindwerk]. KULeuven Rechtsgeleerdheid: afdeling strafrecht, strafvordering en criminologie.

Deslé, E. & Martens, A. (1992). Gezichten van hedendaags racisme. Brussel: VUB press.

Elchardus, M., De Groof, S. & Smits, W. (2008). ‘Rational fear or represented malaise. A crucial test of two paradigms explaining fear of crime.’ Sociological Perspectives, 51(3): 453 – 471.

Elchardus, M. & Siongers, J. (2009). Vreemden: naar een cultuursociologische benadering van etnocentrisme. Tielt: Uitgeverij Lannoo.

Elliott, J. (Conceptor) & VRT Canvas (Producer). (2010). Lessen in discriminatie [DVD-video]. VRT Canvas.

Fredrickson, G. M. (1997). The comparative imagination: on the history of racism, nationalism, and social movements George M. Fredrickson. Berkeley, Calif.: University of California Press.

Fuchs, M. (2003). ‘Rechtsextremismus von Jugendlichen. Zur Erkläringskraft verscheidener theoretischer Konzepte.’ Kölner Zeitschrift für Soziologie und Sozialpsychologie, 55(4): 654 – 678.

Hall, R. (2008). Racism in the 21st Century: An Emirical Analysis of Skin Color. Dordrecht: Springer.

Hilbrand, S. & Nederland 3 (producer). (2013). Het Grote Racisme-experiment [DVD-video]. Hilversum: Nederland 3.

Hoffman, E. (2009). Interculturele Gespreksvoering: Theorie en praktijk van het topoi-model. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.

Jacobs, D., Abts, K. & Phalet, K. (2001). ‘Verklaringen voor etnocentrisme. De rol van social kapitaal, social-economische onzekerheid, sociale integratie en gevoelens van

~ 20 ~

discriminatie. Een verklaring.’ In Vlaanderen gepeild. De Vlaamse overheid en burgeronderzoek 2001. Brussel: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, pp. 99-132.

Kamanayo, G. (2006). Stop racisme, diversiteit is een realiteit! Het verdriet is van "A". De gids op maatschappelijk gebied : blad met mening (m/v), 97 (7), 61-64.

Krebs, D.L. & Denton, K. (2006). ‘Explanatory limitations of cognitive-developmental approaches to morality.’ Psychological Review, 113(3): 672-675.

Matus, J.C. (2005). Zorg op maat voor culturele en etnische minderheden. Leiderschap in zorg, 1, 65-71.

Moerman, A. (2008). Racisme binnen het voetbalgebeuren. Plaag, verdedigingsmiddel of gewoonte? (eindwerk). Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen: Departement IPSOC.

Puschmann, P. (2008). Discriminatie met dodelijke gevolgen: oversterfte onder Kosovaarse meisjes en vrouwen in de tweede helft van de twintigste eeuw [Artikel]. Nijmegen: Radboud Universiteit Nijmegen.

Radkiewicz, P. (2007). ‘Several reasons why social anomie and political alienation may influence ethnocentric attitudes. The compensating role of authoritarian-paranoid beliefs.’ Polish Psychological Bulletin, 38(1): 5-14.

Scheepers, P., Felling, A. & Peters, J. (1990). ‘Social conditions, authoritarianism and ethnocentrism: A theoretical model of the early Frankfurt School updated and tested.’ , 6: 15-29

Smelik, K. A. D. (2015). Antisemitisme: actualiteit van een historische ontwikkeling. Antwerpen: Garant.

Srole, L. (1956). ‘Social integration and certain corrolaries: an exploratory study.’ American Sociological Review, 21: 709 – 716.

Van Keulen, A. (2004). Jonge kinderen discrimineren niet?!: omgaan met diversiteit in kindercentra en op school. Amsterdam: SPW.

Vercruysse, D. (2005). Media en etnisch-culturele minderheden (eindwerk). IPSOC Kortrijk.

VRT één (Producer). (2012). Cyberhaat tegen moslims [DVD-video]. Brussel: VRT één.

Wildemeersch, D .(1993). Multiculturele vorming tussen betrokkenheid en distantie. Driemaandelijks tijdschrift voor sociaal-cultureel volwassenenwerk, 8 301-314.

~ 21 ~

http://www.vub.ac.be/TOR/staff/

https://nl.wikipedia.org/wiki/Mark_Elchardus

http://www.vub.ac.be/TOR/person/mark-elchardus/

http://www.vub.ac.be/TOR/person/jessy-siongers/

https://soc.kuleuven.be/web/files/6/34/Verklaringen%20voor%20etnocentrisme_Jacobs.pdf

http://www.knack.be/nieuws/auteurs/dirk-jacobs-431.html

http://www.kuleuven.be/facdep/social/ceso/onderzoek/9/expertise/abts.php

http://www.kuleuven.be/wieiswie/nl/person/00018657

http://www.kuleuven.be/wieiswie/nl/person/00015607

http://www.uu.nl/staff/mcoenders

http://soc.kuleuven.be/web/memberitem/6/34/nl/17

http://www.ru.nl/@765992/prof_rob_eisinga/

http://www.lannoo.be/saskia-de-groof

http://www.lannoo.be/wendy-smits

http://www.vub.ac.be/TOR/person/wendy-smits/

http://www.encyclo.nl/begrip/etnocentrisme

http://www.woorden.org/woord/desintegratie

https://nl.wikipedia.org/wiki/Anomie

http://www.woorden.org/woord/autoritarisme

http://www.encyclo.nl/begrip/deprivatie

http://www.encyclo.nl/begrip/empirisch

https://nl.wikipedia.org/wiki/Etnocentrisme

http://kuleuvenblogt.be/2014/12/04/zijn-proefdieren-in-de-naam-van-de-medische-vooruitgang-wel-legitiem/

http://www.encyclo.nl/begrip/Fenotype

http://www.encyclo.nl/begrip/conjunctuur

http://www.encyclo.nl/begrip/Narratief

~ 22 ~

https://books.google.be/books?id=l43dBgAAQBAJ&pg=PA27&lpg=PA27&dq=gedragsdispositie&source=bl&ots=7YcoQIhL-x&sig=qIKaaFrHkOWEj5XPSqqx3XUJEeA&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwjr7brNw-PJAhXOhhoKHX6vDaoQ6AEINzAG#v=onepage&q=gedragsdispositie&f=false

http://www.encyclo.nl/begrip/allochtoon

~ 23 ~