Informatiebijeenkomst KLIC-WIN22 november 2018

2 |

Agenda

1. Welkom (Henk Geurts)

2. Toelichting aansluitproces (Michiel Wolters)

3. Aandachtspunten BMKL API (Marco Scholten)

4. Terugkoppeling Keten Acceptatietesten (Theo Kolman)

5. Communicatie kanalen (Fuat Akdeniz)

3 |

Overgangsfase

• 2 januari 2019 Zip levering nieuwe structuur

• 7 januari 2019 1e netbeheerder aansluiten

• 1 juli 2019 Alle netbeheerders aangesloten

KLIC Standaarden

WIBON

huidig

1e netbeheerder

gaat over naar

IMKL nieuw

Alle netbeheerders

aangesloten

Overgangsfase

PNG en VectorPNG Vector

Aansluiten netbeheerders op KLIC-WIN

Bijeenkomst 22 november 2018

Kadaster, Apeldoorn

Michiel Wolters

onderwerpen

• Wat hebben we gedaan mbt aansluitproces de afgelopen periode

• Welke voorbereidingen zijn nodig om aansluitgereed te zijn als netbeheerder

• Uit welke stappen bestaat vervolgens het aansluiten op productie

• Aansluitplanning

Afgelopen periode

Hoofdlijnen van voorbereiding op aansluiten en aansluiten zelf gepubliceerd op Kadaster.nl (https://www.kadaster.nl/aansluiten-bestaande-netbeheerder-op-klic-win)

Uitvraag gedaan naar wensplanning van serviceproviders / softwareleveranciers / netbeheerders

Reacties verwerken we in onze concept totaal aantallen planning. Waar nodig zijn wij aan het afstemmen met individuele serviceproviders / softwareleveranciers (= lopende actie)

Voorbereiden aansluiten I

Voordat een netbeheerder aan kan sluiten op productie moeten er voorbereidingen plaatsvinden:

Alle (technische) gedetailleerde informatie is te vinden op www.klicwin.net en de Github pagina’s van Kadaster/KLIC-WIN. (https://github.com/kadaster/klic-win )

1. Netbeheerder maakt keuze voor Centrale Voorziening of Decentraal

2. Netbeheerder converteert netinformatie en eventuele documenten naar het nieuwe IMKL. • Waar vindt u de bronhoudercode?

Voorbereiden aansluiten II

3. Netbeheerder bereidt zijn nieuwe systeem voor op berichtenuitwisseling volgens BMKL 2.0 (met REST-API’s).o REST-API’s zijn beveiligd met het OAuth 2.0 protocol.

o Welke NB moet OAuth aanvragen (formulier) ?

Alle zelfstandige netbeheerders (met een eigen client-applicatie)

voor gebruikers van software van een software-leverancier is dit afhankelijk van hoe de leverancier dit inricht (informeer bij uw leverancier)

NB’s die ontzorgd worden door serviceprovider hoeven geen OAuth aan te vragen (de applicatie van de serviceprovider is geauthoriseerd).

Voorbereiden aansluiten III

• Na deze 3 stappen bent u klaar om in de Netbeheerdertestdienst (NTD) testen te gaan voorbereiden en uitvoeren.

• In de NTD kunt u alle testen uitvoeren: op inhoud (netinformatie + documenten + EV), maar ook kunt u de aansluiting op uw eigen interne processen testen.

• Adviestestgevallen hebben we aangegeven op de aansluitpagina op Kadaster.nl, bijvoorbeeld:

• graafmelding in gebied waar u belang heeft en beheerdersinformatie levert

• graafmelding in gebied waar u belang heeft maar ‘niet betrokken’ bent

• controleren of u beheerdersinformatie op kunt halen.

Voorbereiden aansluiten IV

U bent klaar om de stap naar aansluiten op productie te maken als alles -in de combinatie van uw systeem met NTD bij het Kadaster- foutloos werkt, dat wil zeggen:

• Netinformatie wordt foutloos gevalideerd

• De communicatie tussen uw systeem en Kadaster NTD functioneert conform BMKL2.0

• Uw testmeldingen in de NTD leveren bij u de verwachte resultaten op

Voorbereiden aansluiten V

Voordat u start met het aansluitproces op productie zijn nog twee punten belangrijk:

1. Actualiseer de gegevens van uw belang(en) (via ‘Beheren Belang’) en vul deze aan met:

• Contact netinformatie

• Contact storing/beschadiging

2. Voor de productieomgeving moet een nieuwe OAuth client registratie aangevraagd en in de productie-omgeving bij de Netbeheerder ingeregeld worden (niet voor ontzorgde NB’s)

Aansluiten op productie I

1. Uiterlijk 2 weken voor de gewenste aansluitweek dient de netbeheerder het aansluitformulier (Kadaster.nl) in.

2. Het aansluitteam maakt vervolgens een afspraak voor dag en tijdstip van aansluiten (tijdens kantoortijden).

3. De netbeheerder krijgt toegang tot (nieuwe) diensten in Mijn Kadaster:

• Centrale Netbeheerder

• Decentrale Netbeheerder

Aansluiten op productie II

4. Netbeheerder die gebruik gaat maken van de Centrale Voorziening verzoeken wij zijn netinformatie en documenten uiterlijk 2 dagen voor het aansluitmoment in de CV te hebben staan met status ‘in productie’

5. Het aansluitteam past de stamgegevens (IMKL-en BMKL-versie, endpoints) van de Netbeheerder aan per de afgesproken datum en tijd.

Aansluiten op productie III

6. Direct na het aansluitmoment voert het aansluitteam een eerste ‘aansluitmelding’ in• Voor de grote netbeheerders / serviceproviders zullen

we het op afspraak mogelijk maken om in een nacht kort voor het daadwerkelijk (1e) aansluitmoment (gescheduled) de ‘aansluitmelding’ te doen.

7. Netbeheerder en aansluitteam bekijken de levering op de voor het Kadaster en netbeheerder relevante punten. Als beiden akkoord zijn is de Netbeheerder definitief aangesloten.

Aansluiten op productie IV

Aandachtspunt

Het oude Klic-systeem van de netbeheerder moet door blijven draaien totdat alle Klic-meldingen, die daarin tot het aansluitmoment op KLIC-WIN gedaan zijn, afgehandeld zijn (beheerdersinformatie geleverd).

Aansluitplanning I

Op basis van de uitvraag naar de wensplanning van Netbeheerders en Serviceproviders hebben we op dit moment zo’n 75% in beeld.

Hierin zien we dat vanaf einde aansluitfase 3 (begin maart) het aantal snel stijgt. Op dit moment een piek in de wensplanning aan het einde van periode 3 en periode 4. In overleg met Serviceproviders gaan we dit oplossen.

Aansluitplanning II

We streven er naar begin december een concrete ‘aantallen’ planning te hebben

De laatste 6 weken van de wettelijke overgangsperiode (week 21 t/m 26-2019) willen we gebruiken voor oplossen van problemen uit eerdere aansluitfases.

Aansluitplanning III

• De eerste aansluitfase is gereserveerd voor Netbeheerders die hebben deelgenomen aan de Keten Acceptatie Test.

• Vanaf aansluitfase 2 sluiten we ook ‘niet deelnemers’ aan.

• De eerste Netbeheerder wordt aangesloten in week 2 (op of rond 7 januari 2019)

Aansluitplanning IV

Gevolgen voor de grondroerders.

• Het BAO-KLIC heeft in overleg met de sector besloten dat de nieuwe ZIP-leveringsstructuur wordt ingevoerd op 2 januari 2019

• Vanaf dat moment werken de oude KLIC-viewers niet meer (deze zijn immers gebaseerd op de oude ZIP-structuur)

• De Kadaster Klic-viewer versie 4.3 is beschikbaar voor download (kadaster.nl). Deze versie werkt in combinatie met de huidige Klic-levering EN met de levering vanaf 2 januari 2019.

KLIC APIAandachtspunten

22 November 2018

2 | Aandachtspunten KLIC API

OAuth registratieSofware pakket registreren bij kadaster

Door software leverancier

Software pakket krijgt een eigen ClientId + Client secret

Netbeheerder 1 Netbeheerder 2 Netbeheerder 3

De rechten van de van de gebruiker zoals geregistreerd in mijn kadaster bepalen wat de applicatie kan doen.

3 |

Aanbevelingen

• Controleer verkregen scopes in antwoord van token aanvraag.

• Reken op http code 503 (server busy)

• Openstaande berichten maximaal 1 x per minuut opvragen

• Netbeheerder zip ophalen in daluren indien mogelijk.

KLIC-WINKeten AcceptatieTest

Resultaten Increment 3

Testgroep NBH, SP en GDR

Theo Kolman, Jan Buijtenhuis, Fuat Akdeniz, Gökhan Alarslan

2 |

KAT Scope

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

3 |

Deelnemers

NBH Centraal: EnecoW, Enexis, Gasunie, Liander, LSNed, Maasgouw, PWN, Rotterdam, RWS

Alleen NetInfo: TenneT, WML

NBH Decentraal: Tele2NBH Klassiek: Kadaster met test-NBH

SP: Fugro, Geodan vdBerg, RioDesk, SpatialEye, SpeerIT

Centrale, Decentraal NBH via B2B, Grondroerders via B2B (alleen KLIC-melding doen, email via Kadaster)

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

4 |

Kentallen resultaten

# Totaal: 73 \ 23 niet

# Succesvol: 59

# Blocking-Bevinding: 8

# Opgelost voor increment 4: all

# Hoge Prio: 10

# Issues regulier gepland: 6

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

Totaal afgedekte testscen's (van 96) 73 23 niet waarvan:

6 combitest, 3 NBH, 2 BVG en

Aantal OK 59 12 kadaster waarvan: 6 stresstest

Aantal Issue 6

Aantal High Prio 10 verschil links x onder door:

Aantal Blocking 8 dubbel gemeld deelnemers

Totaal uitgevoerde testen 140 19 14 10 10 183

OK Issue HiPri Blocking Extra NOK Totaal

BAMTele 19 0 0 0 0 19

EnecoW 0 1 0 0 0 1

ENEXIS 5 0 0 0 4 5

Gasunie 3 0 0 0 0 3

GOConnectIT 0 0 0 0 0 0

Heijmans 3 1 0 1 0 5

Kadaster 25 0 0 2 0 27

LIANDER 22 1 0 2 6 25

LSNED 12 4 7 2 0 25

Maasgouw 15 3 1 0 0 19

PWN 11 1 6 2 0 20

RDAM 11 4 0 0 0 15

RWS 0 0 0 0 0 0

SpeerIT 9 0 0 0 0 9

Stedin 0 0 0 0 0 0

SWECO 0 0 0 0 0 0

VSHANAB 5 4 0 1 0 10

WML 0 0 0 0 0 0

5 |

Succesvol

- Actualiseren Netinfo (~190x), Documenten (~120x)complete leveringen, maar ook exotische situaties

- Registeren KLIC-melding: 5200 vanaf start KAT, 5 septemberenkele vertoonden verwerkingsproblemen => onderzoek

- Download Gebieds- en Beheerdersinfochangeproces B2B-koppelingen en API’s verdienen extra aandacht

- Aansluiten en verwerking NBH Klassiek (kleine test-NBH)

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

6 |

Blocking inc. 2 - herstest inc.3

- KLIC-Viewer / Visualisatie:. Graafpolygoon (bekend issue KLCW-3109): OK. Diverse (9) presentatiedefinitie symbolen fout: 8 OK

Zie Geonovum Github

- NBH Klassiek in KAT (nieuw in Inc.3). Kadaster test-NBH levert correct: OK

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

7 |

Ontbrekende informatie in levering

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

8 |

Overlappende EV vlakken - issue

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

9 |

Overlappende EV vlakken - oplossing

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

10 |

Blocking – in onderzoek/herstel

- Performance test: anderhalf uur lang circa 400 KLIC-meldingen per uur verwerkt=> EV-verwerking verstoord, onderzoek loopt

- KLIC Viewer:Foutieve Contactgegevens getoondNieuwe Bijlagen niet getoondFoutieve weergave Verzamelkaart

- B2B-interface voor ophalen beheerdersinfo was gewijzigd, hertestAandachtspunt: procedure/communicatie inhoud en planning van (interface) wijzigingen

- Zorg over GDR-verwerking grote (GigaBytes) GebiedsinformatieWacht op aansluiten B2B GDR-apps

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

11 |

Blocking – in onderzoek/herstel

- Betrokken obv alle data (netobjecten, maatvoering, annotaties)Moet alleen obv Netobjecten binnen graafpolygoon

Besluitvorming over Blocking of Highprio loopt

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

12 |

# Issues regulier gepland

Uit increment 2:

- Afsnijden maatvoering en annotaties in png:worden niet afgesneden, gaan voorlopig volledig mee

- Diverse kleine visualisatie issues

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

13 |

# Performance- / storingstest

Test met reële graafpolygonen voor C/G/O-melding in drukke gebieden (~8 NBH)

Circa 400 meldingen per uur.

Tijdens uitvoering inhoudelijke fout opgetreden in increment 3: EV-levering verstoord (oorzaken/oplossing in onderzoek bij Kadaster)

Vandaag hertest performance uitgevoerd:

KLIC-WIN KAT resultaten Increment 3

14 |

Advies Vervolg KAT, Increment 4

Increment 4 extra aandacht voor:

- Alle Blocking issues moeten opgelost voor hertest in Increment 4:

- Aansluiten met B2B-koppelingen (zoals productie)zowel NBHD, NBHC, NBHK als GDR-viewers

- Intensief testen B2B-koppelingen

- Hertesten van meer opgeloste (Visualisatie-)issues

- Intensief testen diverse types documenten actualiseren via B2B

- Hertesten Non-functionals (performance en storingen)

NB: Na afronding van KAT is die omgeving niet meer beschikbaar voor NBH, SP en GDRNetbeheerder-testen dan weer in de NTD!

Voorstel: In planning Increment 5 (optioneel) voorbereiden voor eventuele nieuwe Blocking Issues in Increment 4Increment 5 parallel plannen aan Productie voorbereiding (week 49-50)

CommunicatieFuat Akdeniz

22 november 2018

2 |

Locatie Wat

1 https://github.com/kadaster/klic-win Specificaties, technische documentatie, technische bestanden, voorbeeldbestanden

2 http://klicwin.net/ Starterskit voor alle gebruikers

3 https://www.kadaster.nl/klic-viewer Kadaster Klic-viewer direct te downloaden

4 https://www.kadaster.nl/nieuwsbrief-klic Nieuwsbrief KLIC

5 https://www.kadaster.nl/klic-win-nieuws

https://www.kadaster.nl/klic-nieuws

KLIC en KLIC-WIN Nieuwsbericht

6 https://www.kadaster.nl/-/de-nieuwe-wibon-geldt-vanaf-1-juli-2018-zorg-

dat-u-er-klaar-voor-bent-

Toelichting wettelijke termijnen

7 https://register.geostandaarden.nl/imkl2015/ Nieuwe IMKL en alle opgeleverde bestanden en documenten

8 https://github.com/kadaster/klic-win/blob/master/B2B-

koppeling%20beheerdersinformatie%20(BMKL%202.0)/B2B-

koppeling%20beheerdersinformatie%20BMKL2.0.md

Nieuwe BMKL

9 https://github.com/kadaster/klic-

win/blob/master/Toepassing%20IMKL/Hints%20en%20tips%20bij%20geb

ruik%20van%20IMKL%20v1.2.1.md

https://github.com/kadaster/klic-

win/blob/master/Toepassing%20IMKL/Implementatiekeuzes%20KLIC.md

Hints en Tips van IMKL

Implementatiekeuzes KLIC

10 https://github.com/kadaster/klic-

win/blob/master/Toepassing%20IMKL/Toelichting%20controles%20netinf

ormatie%20KLIC.md

Toelichting validaties

11 https://github.com/kadaster/klic-win/blob/master/KLIC%20-

%20Geplande%20werkzaamheden.md

Geplande werkzaamheden

12 https://github.com/kadaster/klic-win/tree/master/Uitleveren/Voorbeelden Actuele voorbeeld uitleverbestanden (Zip)