Informatie vindbaar met metadata en taxonomieën

VOGIN-IP lezingDonderdag 9 maart 2017Joyce van Aalten

Voorstellen

• Joyce van Aalten, Invenier– Niet zoeken, maar vinden– Zelfstandig consultant en docent GO– Mede-auteur van “Maak het vindbaar” ->

binnenkort – digitaal en in druk – beschikbaar

Wat gaan we doen?

• Wat is metadata/taxonomie• Toepassingsmogelijkheden uit de praktijk• Technieken om een taxonomie te bouwen

Even voorstellen

Metadata

Soorten metadata

• Formele/administratieve– Aanmaakdatum– Auteur/maker– Titel/naam

• Soort/type– Dit is een…./ isness

• Beschrijvend/inhoudelijk– Dit gaat over… / trefwoord / aboutness

Woordsystemen

• Gecontroleerde woordsystemen– Trefwoorden-/synoniemenlijst– Taxonomie– Thesaurus– Semantisch netwerk

• Ongecontroleerde woordsystemen– Folksonomy/tags

Wat gaan we doen?

• Wat is metadata/taxonomie• Toepassingsmogelijkheden uit de praktijk• Technieken om een taxonomie te bouwen

Toepassingsmogelijkheden

• Facetnavigatie (filteren)

Facetnavigatie

• Zoeken/navigeren/filteren aan de hand van facetten

• Uitermate geschikt voor gestructureerde informatie en formele metadata

• Maar ook trefwoorden is mogelijk -> vaak in de vorm van thema’s of kennisdossiers

Toepassingsmogelijkheden

• Facetnavigatie (filteren)• Relateren van informatie/soortgelijke

content

Soortgelijke content

• Tonen van gerelateerde content– Handmatig links leggen– Op basis van inhoud– Op basis van trefwoorden

• Meeste overeenkomstige gelijke trefwoorden

• Eventueel ook verwante (BT, NT, RT) trefwoorden

Toepassingsmogelijkheden

• Facetnavigatie (filteren)• Relateren van informatie/soortgelijke

content• Suggesties voor zoektermen

Suggesties voor zoektermen

• Gelijktijdig met stellen van zoekvraag -> automatisch terwijl je tikt -> autocomplete– Meestal in aanvulling met geïndexeerde termen

uit content

• Na stellen van een zoekvraag -> handmatig aanklikken van term voor nieuwe zoekvraag -> autosuggest

Toepassingsmogelijkheden

• Facetnavigatie (filteren)• Relateren van informatie/soortgelijke

content• Suggesties voor zoektermen• Uitbreiden van zoekvraag• Verbeteren van zoekmachine• Verduidelijking van begrippen• Personaliseren van content

Opdracht

• Welke toepassingen van gecontroleerde en/of ongecontroleerde woordsystemen herken je op www.kanker.nl?

Toepassingsmogelijkheden

• Facetnavigatie (filteren)• Relateren van informatie/soortgelijke

content• Suggesties voor zoektermen• Uitbreiden van zoekvraag• Verbeteren van zoekmachine• Verduidelijking van begrippen• Personaliseren van content

Wat gaan we doen?

• Wat is metadata/taxonomie• Toepassingsmogelijkheden uit de praktijk• Technieken om een taxonomie te bouwen

Bouw van taxonomie

• Activiteiten– Termen verzamelen– Structureren/ordenen– Termen toevoegen/samenvoegen/verwijderen– Structureren/ordenen

• Door middel van – workshops en/of interviews– analyse van content

Bouw- technieken

• Termen verzamelen – Voorbeelden van content labelen– Text mining tools– Mindmapping

• Ordenen– Mindmapping– Cardsorting

Bouw- mindmapping

• Met de hand -> tekenen en kleuren• Diverse tools voor beschikbaar, o.a.– Mindjet www.mindjet.com– Mindomo www.mindomo.com– Mindmeister www.mindmeister.com– Mindmup www.mindmup.com

Bouw- cardsorting

• Handmatig met kaartjes/post-its• Online tooling, bv.

www.optimalworkshop.com

Oefening- cardsorting

• Zelf aan de slag met cardsorting • Ga naar bit.ly/voginmetadata• Volg de instructies

Cardsorting

Beheertools

• Excel (?)• Software met een taxonomie module• Taxonomie/thesaurus/ontologie

management tools

• Zie ook https://www.hedden-information.com/Tools_for_Taxonomies.pdf

Software met taxonomie module

• Bibliotheeksystemen (Adlib, Bibis etc.)• ECM-systemen, o.a.– Drupal (taxonomy manager)– SharePoint (managed metadata store)– GX Software (thesaurus module)

Taxonomiebeheer

Taxonomie-beheerder

Index-eerder

ICT-erEind-

gebruiker

Tax.tool

CMS

Domein-specialist

KB

DMS

Vragen of meer weten?

• Mail: joyce@invenier.nl• Website: www.invenier.nl• Twitter: @joycevanaalten• LinkedIn: /joycevanaalten• Maak ‘t vindbaar! : op schijven, sites en

SharePoint ISBN: 9789492388001