CSG “Het Noordik” locatie Vriezenveen

Informatie – en opdrachtenboek werkweek naar het GROOTHERTOGDOM

16 t/m 19 oktober 2017 Naam: ……………………….

2

Logeeradres: Jeugdherberg Echternach Rue Gregoire Schouppe L-6479 Echternach Tel.: (352) 720158 Fax.: (352) 728735 Email: echternach@youthhostels.lu

BOVENSTAAND ADRES EN TELEFOONNUMMER THUIS ACHTER LATEN!!!!!

Wat moet je meenemen?

Dit informatieboekje Paspoort of identiteitskaart Pennen / Schrift Fototoestel (eventueel) Schoenen (2 paar) Regenjack Warme kleding, ondergoed

en sokken Pyjama Toiletartikelen Handdoeken

Spelletjes (kaarten oid) Sportkleding (alle leerlingen) Geld

Begeleiding Mevr. M. Hemmers Mevr. L. Koetsier Dhr. D. Markvoort Dhr. S Bloemendal Dhr. J Voorveld Dhr. J. Salakory Dhr. M. Tanate Mevr. Y. Aalbers

Neem niet teveel geld mee! Je hebt alleen geld nodig voor extra consumpties en/of souvenirs. (advies max. € 40.-) Wel heb je wat vrijaf in Trier en Luxemburg- stad. In deze steden kun je prima winkelen. GELUIDS-/SOUNDBOXEN ZIJN VERBODEN IN DE BUS EN OP DE KAMERS!! LET OP: NEEM LUNCHPAKKET EN DRINKEN MEE VOOR DE EERSTE DAG!

3

Actief en anders bezig zijn AFSPRAKEN De gang van zaken tijdens de werkweek verschilt behoorlijk met de gewone schoolsituatie. De omgang tussen de leerlingen onderling en tussen de leraren en leerlingen is anders. Het is niet gemakkelijk te beschrijven wat dat “anders-zijn” inhoudt, maar achteraf weet je precies wat wij bedoelen. Voor een goed verloop is het noodzakelijk om bepaalde afspraken te maken. Met zo’n grote groep deelnemers moeten er wel spelregels zijn. Zo voorkomen we onaangename situaties. Het blijft leuk! ALGEMENE REGELS Deze werkweek wordt vanuit de school georganiseerd en vindt in schoolverband plaats, hetgeen inhoudt dat de verantwoordelijkheid van de school zich ook tijdens de werkweek uitstrekt. Bij wangedrag van leerlingen beraadt de commissie van begeleidende leraren zich over te nemen maatregelen. Extra kosten die daaraan eventueel verbonden zijn, moeten door de ouders en/of verzorgers worden betaald. Het is verboden om alcohol te gebruiken, te roken op de slaapzalen, drugs mee te nemen en te gebruiken. Ook is het verboden te bellen, sms’en of WhatsAppen tussen 23.30u en 07.00u. Daarnaast wordt er geen harde muziek afgespeeld in de bus of op de kamers. In iedere jeugdherberg gelden huisregels. Door mee te gaan met deze werkweek belooft iedere deelnemer zich aan deze regels te houden.

4

Programma Vertrek 8.00 uur bij school (plein) Maandag: Bezoek aan de Dom en stadswandeling in Keulen met opdracht: Schrijf een artikel over Keulen. Illustreer dit met een selfie uit Keulen en verwerk dit in je verslag voor Nederlands. Aankomst jeugdherberg te Echternach. (+/- 18.00u)

Dinsdag bus 1 Dinsdag bus 2

-Bezoek met rondleiding bij “Bernard Massard’’ Grevenmacher. -Rodelen -Luxemburg-stad, rondtour en wandeling. -Wandeling in het Mullertal (Perekop)

-Bezoek aan het kasteel van Vianden. -Trier: stadswandeling

Woensdag bus 1 Woensdag bus 2

-Bezoek aan het kasteel van Vianden. -Trier: stadswandeling

-Bezoek met rondleiding bij “Bernard Massard’’ Grevenmacher. -Rodelen -Luxemburg-stad, rondtour en wandeling. -Wandeling in het Mullertal (Perekop)

Voor beide bussen: Avondje uit in Echternach van ca. 20.30 uur tot ca. 22.30 uur.

Donderdag: Bezoek aan het Nederlands Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum te Overloon. Omstreeks 18.00u zijn we weer in Vriezenveen. Het programma met tijden staat ook in de hal op een bord aangegeven. BUSREGELS

1. Iedereen stapt steeds in dezelfde bus, waarin men de tocht begon.

2. Stoelen worden gebruikt als zitplaats, niet als turntoestel.

5

3. NIET ROKEN! Dus de asbakjes niet gebruiken. 4. Ander afval wordt in de daarvoor bestemde zakjes/ emmers

gegooid. 5. Gebruik bij voorkeur geen koolzuurhoudende frisdranken. Die

geven kans op “spuiters” en overspannen magen. 6. Geen chips eten in de bus! 7. Kijk goed uit bij het uitstappen. 8. Verzamelen naast de bus op het trottoir. 9. Gooi geen afval (peukjes e.d.) op de grond! Hierop staat een

boete (zie blz. 7) 10. Iedereen houdt zijn eigen zitplaats (ook eronder!) schoon. 11. GEEN GELUIDSBOXEN IN DE BUS!

Als we met z’n allen deze regels in acht nemen hoeft de chauffeur nauwelijks te letten op wat er achter z’n rug gebeurt. Dat bevordert de veiligheid van ons allemaal.

JEUGDHERBERG REGLEMENT

1. De lift wordt alleen gebruikt bij aankomst en bij vertrek! 2. Controleer direct bij aankomst de kamers op mankementen en

geef deze door aan één van de docenten. 3. Het meebrengen en gebruiken van alcoholhoudende dranken is

verboden. Gasten in aangeschoten toestand wordt de toegang tot de jeugdherberg ontzegd.

4. Men mag niets uit de ramen gooien. 5. Voor alle jeugdherbergen bestaat binnenshuis een rookverbod.

Buiten uitsluitend op de daarvoor aangegeven plekken. 6. Vanaf 22.00u. tot 07.00u. moet in de jeugdherberg volkomen

stilte heersen. 7. Het is de plicht van elke gast om te helpen bij het schoonhouden

van de slaapzalen en dagverblijven. 8. Het is verboden in en om de jeugdherberg radio’s/soundboxjes

e.d. te laten spelen. 9. De jeugdherberg is niet aansprakelijk voor diefstal. 10. Indien men iets heeft vergeten moet men eerst portokosten

zenden, waarna het voorwerp wordt teruggestuurd. 11. Mobieltjes zijn tijdens het eten uit. 12. Iedereen is aanwezig in de eetzaal.

Het is verboden ‘energy drinks’ mee te nemen tijdens deze werkweek.

STADSBEZOEK AAN KEULEN We brengen een stadsbezoek aan de Duitse stad Keulen.

6

Hieronder tref je informatie aan over Keulen.

Keulen is een grote stad met bijna 1 miljoen inwoners, gelegen in de deelstaat Noordrijn-Westfalen. Het is een van de belangrijkste handelssteden van Duitsland. Keulen is ontstaan uit de Romeinse kolonie Colonia Claudia Ara Agrippinensis, hoorde daarna tot het eind van de 5e eeuw tot het rijk van de Franken en onder Karel de Grote werd Keulen een aartsbisdom. Keulen was in de Middeleeuwen al een van de leidende steden van Duitsland en een belangrijke Hanzestad. Het bekendste gebouw van Keulen is de Dom. Waar je ook bent in de stad, overal zie je het silhouet van deze kerk in hooggotiek. Al in 1248 werd begonnen met de bouw. In de 16e eeuw was de bouw nog niet voltooid. Het heeft zelfs tot eind 19e eeuw geduurd (1880), voordat de dom St Peter en Maria werd afgebouwd. In de kerk zijn vele kunstschatten uit het RK geloof te zien. Het is een wonder dat de Dom er nog staat. In de 2e Wereldoorlog werd vrijwel het hele centrum van Keulen gebombardeerd. De Dom mocht

7

door geallieerde troepen niet gebombardeerd worden en werd dus gespaard. Na 1948 werd met de wederopbouw van de stad begonnen en nu is van de oorlogswonden vrijwel niets meer te zien. Naast de Dom zijn er nog een aantal bezienswaardigheden, zoals das Alte Rathaus (15e eeuw), meerdere deels weer opgebouwde kerken en een drietal oude stadspoorten. Aan de plattegrond van Keulen kun je nog goed de oude opbouw van de stad zien. Het centrum wordt omsloten door zgn. Ringstrassen. Deze liepen vroeger langs de binnenkant van de stadsmuren. Kijk goed om je heen in deze mooie stad; meestal rijd je er alleen maar langs. Gooi geen afval op de grond! Hierop staat een boete!! Tijdens een vorige reis kreeg iemand €30,- boete, omdat hij een peuk op straat gooide..

DE WIJNKELDERS VAN BERNARD MASSARD.

Grevenmacher is een belangrijke plaats aan de Luxemburgse Moezel. Het stadje heeft 3000 inwoners en ligt te midden van wijngaarden. Een bezoek aan Grevenmacher zal dan ook geheel in het teken van de wijn staan. We krijgen een rondleiding door de caves (wijnkelders) van Bernard Massard. Deze firma is vooral bekend om zijn mousserende wijnen volgens de “methode Champenoise”. (champagne dus eigenlijk) Je mag wijn kopen voor thuis! Niet bestemd voor gebruik tijdens de werkweek.

DE BURCHT VAN VIANDEN

8

Vrijwel iedere Nederlander heeft wel eens gehoord van het Slot van Vianden in het Groothertogdom Luxemburg, een van de meest interessante kastelen van Europa. Al in de tijd van de invallen van de Noormannen en Hongaren, tussen 880 en 930 na Chr., vestigden zich hier de eerste Heren van Vianden. Toen nog in een zeer primitieve burcht.

Geschiedenis. Het huis van Vianden was al snel vertakt; afstammelingen zwermden over heel West-Europa uit. In de 14e eeuw was het graafschap het uitgestrektst, het telde toen 211 dorpen, gehuchten en molens. In 1417 stierf het geslacht uit en gingen bezit en titel over naar Engelbert 1 van Nassau-Dillenburg. Tot 1835 is het kasteel onafgebroken bezit geweest van deze familie, de latere Oranje-Nassaus. Onder de prinsen Philips, Willem en Maurits, de oudste zonen van Willem van Oranje werd in het begin van de 17e eeuw het Nassause Huis, onderdeel van het kasteel gebouwd. De Bitburger brouwerij Th. Simon, opgericht in 1870, is een van de bekendste brouwerijen van Duitsland. Door gebruik te maken van traditie en modern management horen zij met de productie van 4,2 hectoliter bier per jaar tot de grootste bierbrouwers van Duitsland. In de Duitse horeca wordt de vraag ‘bitte ein Bit’ vaak gesteld, en niet tevergeefs; Bitburger bier wordt in de meeste cafe’s en restaurants geschonken. Ondanks de enorme toename van de productie is de brouwerij altijd op de oorspronkelijke plek gebleven. De receptuur is ook niet veranderd en dateert al uit 1516. Men betrekt de grondstoffen uit de omgeving, de Eifel. Restauratie Door verschillende oorzaken raakte het slot steeds verder in verval. Sinds de overname van het Slot van Vianden door de Luxemburgse staat in 1977 werd een begin gemaakt met grote restauraties. Tot 1979 werd alles op alles gezet om de drie voornaamste gebouwen van het slot onderdak te krijgen. Een spectaculaire onderneming als je bedenkt dat de hoogste nok 35 meter hoog is. In 1981 werd het ‘Nassause Huis’ als laatste van een dak voorzien, terwijl tegelijkertijd de twee zalen van het grote paleis gerestaureerd werden. Als de gehele restauratie klaar is (nu is men nog met het buitenterrein bezig) zal het kasteel gebruikt worden voor culturele evenementen, congressen etc.

9

Bezoek Als je goed rondkijkt kun je zien dat er verschillende bouwstijlen in het kasteel verwerkt zijn. Dat komt omdat bijna elke periode in de geschiedenis zijn eigen kenmerkende kunst en ook bouwstijl heeft. De voornaamste bouwstijlen die je in dit kasteel tegenkomt zijn: Byzantijnse stijl ca. 500-1500 Karolingische stijl ca. 800-1000 Romaanse stijl ca. 1000-1200 Gotische stijl ca. 1150-1500 Renaissance ca. 1400-1600

Romaanse bouwstijl Feitelijk komt zij voort uit de Karolingische stijl. De Romaanse stijl wordt gekarakteriseerd door kleine rondboogvensters

Gotische bouwstijl puntige bogen (spitsbogen), rijke ornamentiek en gebrandschilderde ramen

VRAGEN EN OPDRACHTEN VIANDEN

Alle vertrekken van het kasteel zijn genummerd. De nummers van de vragen komen overeen met de nummers van de vertrekken.

10

1. Is het buitenterrein. 2.a. Vanaf welk jaar vond de restauratie plaats? ……………………………………………………………………………………………… b. Tot welk jaar werden Hellebaarden gebruikt?.......................eeuw. 3.a. De meest opvallende is de Gotische bouwperiode. Wanneer was

die periode? Van ……………………..tot………………………….. .

b. Je kunt duidelijk de invloed van de renaissancebouwstijl zien. Wat is het meest opvallende verschil met de Gothiek?

……………………………………………………………………………………………… 4.a. Wanneer werd deze keuken door brand verwoest? ………………………………………………………….. b. Uit welke periode komen de fundamenten die je hier ziet? 5. Hoeveel zuilen ondersteunen het plafond? ……………………….. 6. Wat is de Nederlandse (of Duitse) benaming voor de

beschermende kleding bestaande uit ovale ringen die elkaar overlappen? ………………………………… 7. Geen vraag. 8. Geen vraag. 9.a. Hoe heet de vorm van de vensters in deze zaal? ……………………………………………………………… b. Tot welke stijl behoort dat? ……………………………………….. 10. Op de maquette van 1643 kun je zien dat het kasteel toen een

extra verdedigingsfunctie had. Op de maquette van 1983 niet meer. Welke verschillen vallen je in dat verband op?

……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… 11. Luister naar informatie van je begeleider. 12. In deze zaal hangt een groot wandkleed met daarop een

voorstelling van een Bijbelse gebeurtenis. Welke gebeurtenis? ……………………………………………………………………………………………

11

13. Geen vraag. 14.a. Welk verhaal uit de Griekse mythologie staat op een van de wandkleden? ………………………………………………………….. b. Kunstenaar Auke Hettema heeft een ‘kop’ gemaakt die in dit vertrek staat. Van welke bekende historische figuur is de ‘kop’? …………………………………………………………………………………… 15. Geen vraag. 16. Het was vroeger een groot probleem om vlees goed te houden. Welke manier van goedhouden zie je hier? ……………………………………………………………………………………… 17.a. Hoe heten de bogen in het plafond van deze zaal?

……………………………………………………………………………………… b. Wat is de functie ervan? ……………………………………………………………………………………… 18. Hoe ver staat de waterspiegel onder de rand van de put? ……………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………

m.b.v. een natuurkundige formule kun je dit berekenen. s = ½ g.t² of: s = 4.9 x t² (s = afstand, t = tijd) g staat voor zwaartekracht: 9.8

Diepte berekenen Je drukt de stopwatch in op het

moment dat je de plons ziet en je meet wanneer je het geluid hoort

(340m per seconde). S = v x t (v=340)

Vingerknip Wanneer hoor je de echo. Je

meet dan dus de dubbele afstand. Uitkomst delen door 2.

S = (340 x t) : 2

12

DE STAD ECHTERNACH

EN

WILLIBRORD

Hij bekeerde de Friezen en ligt begraven in de Abdij van Echternach. Tijdens de werkweek verblijven we in een jeugdherberg in de Luxemburgse stad Echternach. Echternach is de oudste stad van Luxemburg en in het jaar 698 gesticht door Willibrord. Er komen jaarlijks veel toeristen naar deze stad waaronder ook veel Nederlanders. De meeste toeristen bewonderen de kerk, de Abdij van Echternach, waar het graf van Willibrord te vinden is. Wie was deze man en waardoor is hij zo beroemd geworden? Willibrord was een Engelse monnik en kwam in 690 naar het gebied dat nu Nederland is. Hij had als kind in een klooster in Ierland gewoond en was hier opgeleid tot monnik. Willibrord had hier leren lezen en schrijven; dat konden niet veel mensen in de Middeleeuwen. Ook had hij geleerd om over zijn geloof, het Christendom, te vertellen en mensen hiertoe te bekeren. In het noorden van het huidige Nederland woonden destijds de Friezen, dit was een Germaans volk. Zij geloofden in veel verschillende Germaanse goden. Ze hadden voor veel natuurverschijnselen een god. Wodan was bijvoorbeeld de god voor alles wat groeide en Donar de god voor de donder en de bliksem. De Friezen vereerden de goden bij heilige eikenbomen en brachten hier offers. Willibrord wilde de Friezen bekeren tot het Christendom. Hij kreeg hierbij hulp van de Franken; een ander volk dat in het Nederlandse gebied leefde. Zij waren al tot het Christendom bekeerd. De Franken waren in oorlog met de Friezen en dit was een van de redenen dat de Friezen niet zo gemakkelijk het Christelijke geloof van Willibrord wilden overnemen.

13

Willibrord vestigde zich in 696 in Utrecht. Hier liet hij een kerk bouwen dichtbij de plek waar nu de Utrechtse Dom staat. In Utrecht is een groot standbeeld van Willibrord te vinden. De paus benoemde Willibrord tot aartsbisschop van de Friezen. Vanuit Utrecht ging hij verder met het bekeren van de Friezen. Hij kreeg hierbij hulp van andere missionarissen. Er zijn verhalen bekend dat Willibrord de Friezen overtuigde met wonderen zoals het vinden van drinkwaterbronnen. Hij liet hen ook kennismaken met de verhalen uit de bijbel. Steeds meer Friezen bekeerden zich tot het Christendom en aan het einde van Willibrords leven, in 739, was het merendeel van hen bekeerd. Willibrord heeft op deze manier een grote invloed gehad op het geloof en de cultuur van het huidige Nederland! Willibrord trok vanuit het huidige Nederland naar Belgie en Luxemburg. Over het einde van zijn leven is niet veel bekend. Hij stichtte in 698 de Abdij van Echternach en werd hier op eigen verzoek begraven nadat hij op 81 jarige leeftijd was gestorven. Zijn graftombe staat in de crypte van de Abdijkerk in Echternach en wordt jaarlijk door vele mensen bezocht.

14

VILLE DE LUXEMBOURG ( 80.000 inwoners) De hoofdstad van het Groothertogdom. Vroeger een vesting, heeft een pittoreske ligging op een zandstenen rotsmassa met steile wanden waar twee rivieren, de Alzette en de Petrusse, omheen stromen. Het diepe ravijn van de Petrusse dat o.a. overbrugd wordt door de beroemde Adolphebrug (19e eeuw), een gewaagde constructie, scheidt de oude stad van de nieuwe in het zuiden. In het noorden is de oude stad met het plateau van Kirchberg verbonden door de Groothertogin Charlottebrug (“de rode brug”) 1964, die Alzette overbrugt. Kort historisch overzicht van de oude Stad Luxemburg In het Romeinse tijdperk ligt Luxemburg op het kruispunt van twee Romeinse heerwegen (wegen waar de legers overtrokken). De ene loopt van Trier over Arlon naar Reims, de andere verbindt Metz met Aken. De rotsmassa van de Bock is reeds versterkt. De stad heeft zich gevormd om een kasteel dat in de 10e eeuw, dichtbij de bovenstad, op de Bock gebouwd is door de uit de Moezelstreek afkomstige graaf Siegfried, die zich graaf van Luxemburg laat noemen. De bovenstad krijgt haar eerste wallen, die in de 11e eeuw verdubbeld worden. In de 16e eeuw komt Luxemburg onder het bewind van de Bourgondiërs en valt in 1555 ten deel aan Karel V, die de stad versterkt, zijn zoon Philips II volgt hem op. Na een door Vauban goed geleide belegering in 1684 wordt de stad Frans gebied. In 1698 volgen de Spanjaarden de Fransen op, die op hun beurt in 1701 weer door de Fransen verdreven worden. De Oostenrijkers komen daarna aan het bewind van 1715 tot 1795. Niettegenstaande de aanzienlijke uitbreiding van de versterking en het graven van de kazematten geeft de stad zich in 1795 over aan de Fransen en maakt tot in 1814 deel uit van het Departement des Forêts. Na de nederlaag van Napoleon wordt het hertogdom door het Verdrag van Wenen een Groothertogdom. Het is lid van de Duitse bond en wordt geregeerd door Willem I Koning der Nederlanden. De stad wordt vervolgens bezet door een Pruisisch garnizoen dat Luxemburg in 1867 verlaat.

TRIER

15

Trier is één van de oudste steden van Duitsland. Het ligt in het dal van de rivier de Moezel tussen de uitlopers van het Eifelgebergte en de Hunsrück. De bus zal ons naar een parkeerplaats bij de Kaiserthermen brengen. Daar begint onze stadswandeling met prachtige bezienswaardigheden. Korte beschrijving:

1. Kaiserthermen (4 eeuw na Chr.) Van dit Romeins badpaleis (luxe uitvoering van tropisch zwembad, sauna, stoombaden, ontspanningszalen en een fitnesscentrum) is helaas niet veel meer over dan een ruïne. Het heeft helaas ook nooit volledig dienst gedaan als badhuis. De muren van het warme bad en een grote kelderruimte zijn nog zichtbaar. Welke functie heeft het dan wel gehad? Gerechtsgebouw en verdedigingsbolwerk.

2. De tuin van het paleis

Langs de paden staan talloze beelden uit de Barokperiode (17 eeuw). De beelden stellen figuren voor uit de Bijbel en uit de Duitse geschiedenis. Ga maar eens kijken: de namen staan erin gebeiteld.

3. Het Kurfürstliches Palast

Dit roze paleis van de keurvorst is gebouwd in de 18e eeuw. Het doet je misschien denken aan de pruikentijd. Alles is eigenlijk overdreven “mooi”. (Over smaken valt gelukkig niet te twisten). Het gebouw is in de oorlog grotendeels verwoest. Gelukkig bleef toen het Petrusportaal (de grote witte ingang) ongeschonden.

4. De Constantijnbasiliek (4e eeuw na Chr.)

Wat een contrast. De bruine steen van de basiliek met het roze stucwerk van het paleis. De eenvoudige basilicavorm tegenover de overdreven vormen van het Petrusportaal. Hoe heeft de keurvorst ooit zijn paleis naast de basiliek kunnen bouwen? De Basilica was oorspronkelijk een enorme koningszaal van de keizer. Grote feesten werden hier gehouden. Het interieur was versierd met marmer- mozaïeken. Let eens op de ramen. Het is geen glas, maar albast. (flinterdun laagje gesteente) Tegenwoordig is dit een Protestantse Kerk.

5. De Dom (zetel van een bisschop) De eerste fundamenten van deze reusachtige kerk stammen uit de 4e eeuw (vroegchristelijke kunst.) Door oorlogen met de Franken, branden en plunderingen van de Noormannen bleef er slechts een ruïne over. De huidige vorm is ontstaan in de Middeleeuwen ( Romaanse en Gotische

16

bouwstijlen). Preekstoel, pronkgraven en altaren zijn rijk versierd (Barok). Een korte wandeling door de kerk maakt ons stil van verwondering.

6. Marktplatz Na het bezoek aan de Dom lopen we naar de Hauptmarkt. Op de markt zien we het Mariakreuz (gedenkteken voor de gerechtigheid) uit het jaar 958 en de marktbron ter ere van Petrus uit 1595. Let een op de prachtige gevels van de huizen. Via de Simeonstrasse lopen we naar de Zwarte Poort: PORTA NIGRA

7. Porta Nigra Deze geweldige vestingstoren in de stadsmuur, gemaakt van reusachtige zandsteenblokken, stamt uit de 2e eeuw. Oorspronkelijk was deze steen heldergeel, maar door de rook der eeuwen is het bouwwerk zwart (nigra) geworden. In de 11e eeuw werd de poort een kerk. Een brede trap bracht de bezoeker naar de eerste verdieping van de stadspoort (parochiekerk) De ruimte op de tweede verdieping kon worden bereikt via een trap in de hoogste toren (kloosterkerk). Het plein is onze verzamelplaats.

We spreken hier dan ook een tijd af wanneer we weer samen komen om naar de bus te gaan. Je krijgt vrije tijd. Geef je ogengoed de kost: Trier en jij zijn het goed bekijken waard. Veel plezier!

NATIONAAL OORLOGS– EN VERZETSMUSEUM OVERLOON

Bij Overloon, niet ver van het prachtige natuurgebied de Peel, ligt op de grens tussen Brabant en Limburg een uitgestrekt bos. In deze vredige omgeving staan tientallen tanks, kanonnen, vliegtuigen en ander zwaar oorlogsmaterieel.

17

Dit bos en het dorp Overloon waren in 1944 het toneel van een verbitterde en langdurige slag. De objecten in het 14 ha. grote openluchtgedeelte van het Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum getuigen hiervan. Op 17 september 1944 begonnen de geallieerden met de bevrijding van ons land. In de schaduw van “de slag om Arnhem” braken gevechten uit bij Overloon. De Amerikaanse 7e Pantserdivisie, die de aanval opende, moest zich met zware verliezen terugtrekken. Pas na een week van man- tegen- man gevechten slaagde de 3e Britse Infanterie divisie erin om, ondersteund door pantsereenheden, door de Duitse linies te breken. De verliezen waren zwaar; 2500 soldaten vonden de dood, vele voertuigen en wapens bleven op het slagveld achter en van Overloon restten slechts ruïnes. In het museumgebouw is een permanente expositie over oorzaken en verloop van de Tweede Wereldoorlog. Veel authentieke voorwerpen, affiches, documenten, afgewisseld met foto’s, kaarten en maquettes

voeren je van de Eerste Wereldoorlog, de economische crisis en de opkomst van het nazisme en fascisme naar de Tweede Wereldoorlog. De nadruk in de expositie ligt op de bezettingsperiode in Nederland. Te zien zijn onder andere het Dodenboek uit Auschwitz, de

vluchtauto van de Koninklijke familie, de pick-up van Radio Oranje en de beruchte waterkist van de Sicherheitspolizei te Leeuwaren. In de wapenhal bevindt zich een verzameling kleine wapens en uniformen uit de oorlog. In de grote zaal van het museum worden regelmatig wisselende tentoonstellingen gehouden over onderwerpen die met oorlog, vervolging en verzet te maken hebben. “BEDENK, DAT HETGEEN GISTEREN BEDREIGD WERD, HEDEN EN MORGEN OPNIEUW IN GEVAAR KAN VERKEREN, BESCHERM HET EN WEES WAAKZAAM….”(H.M. van Randwijk) De Tweede Wereldoorlog heeft diepe sporen nagelaten. De oorlogsgeneratie is er door getekend. Voor velen is de oorlog een herinnering aan verduistering, voedselschaarste, angst voor razzia’s. Voor anderen dood en vernedering achter het prikkeldraad van concentratiekampen in Europa en Azië. Voor allen een tijd van oorlog, geweld en onderdrukking. De Stichting Nationaal Oorlog – en Verzetsmuseum wil de ervaringen van de oorlogsgeneratie en de feiten in de vorm van voorwerpen en documenten overdragen aan ons.

18

“….ZIJ, DIE ZICH HET VERLEDEN NIET HERINNEREN, ZIJN GEDOEMD HET OPNIEUW TE BELEVEN…..”(Ceorge Santayana) Helaas zijn oorlog, discriminatie en onderdrukking nog steeds aan de orde van de dag. In veel landen worden ook nu nog mensen onderdrukt, omdat ze andere politieke ideeën hebben, een ander geloof of een andere huidskleur. Ook in Nederland gebeurt dat. De Tweede Wereldoorlog en zijn voorgeschiedenis kunnen ons duidelijk maken waartoe dat kan leiden. Ook daarom mogen wij die tijd niet vergeten.