KULEUVEN.BE/CK

22 NOVEMBER 2017 JG 2903

Verrassend veel Vlaamse kinderen tussen tien en twaalf jaar oud hebben al ervaring met één of andere vorm van gokken, zo blijkt uit onderzoek van het Instituut voor Mediastudies. Vooral digitale spelletjes waarin tactieken uit kansspelen worden ge-bruikt, baren de onderzoekers zorgen.

n games die populair zijn bij kin-deren tussen tien en twaalf, wor-den steeds vaker tactieken uit

kansspelen gebruikt, zegt professor Bieke Zaman. “Je kan bijvoorbeeld een schatkist verdienen waarin mogelijk een boost zit die je door het volgende level kan helpen. Die schatkist kan je krijgen door te spelen, maar vaak ook door een gokje te wagen met virtueel geld. Zo raken kinderen onbewust vertrouwd met de dynamiek van gokken.”

Een andere zorgwekkende evolutie is het web van gokwebsites dat groeit rond een aantal populaire videogames, zo-als FIFA. “Je kan het virtuele geld uit zo’n game op die sites inzetten in casinospelle-tjes of ermee gokken op sportwedstrijden”, zegt onderzoeker Jonathan Huyghe. Ou-ders zijn vaak niet op de hoogte van deze verdoken vormen van gok- en kansspelen.

KraslotenKinderen geven ook in driekwart van de

gevallen aan dat ze van hun ouders geen kansspelen mogen spelen, zo blijkt uit de bevraging die de onderzoekers uitvoerden bij kinderen uit het vijfde en zesde leerjaar.

Dat staat echter in schril contrast met het gedrag dat ze rapporteren: een derde van de 10- tot 12-jarigen speelt met krasloten. 11% van hen geeft aan deze zelf te kopen, iets wat bij wet verboden is voor minderja-rigen. Eén op zes kinderen heeft ooit wed-denschappen afgesloten met vrienden voor

geld. Vijf procent heeft al eens poker ge-speeld voor geld, een derde speelde al casi-nospelen of poker zonder geld in te zetten.

Van de 645 bevraagde kinderen had een vierde al online simulated gambling games gespeeld. Eén op acht doet dat minstens één keer per maand. “Extra gevaarlijk is dat 10% van deze kinderen dit soort games helemaal alleen speelt”, waarschuwt pro-fessor Rozane De Cock.

De helft van de bevraagde kinderen zegt ook nooit met hun ouders te praten over de digitale spelletjes die ze spelen. Bij 44% ge-beurt dat af en toe of zelden. Slechts 6% be-spreekt dit vaak. “Online spelletjes bannen uit het leven van je kinderen is niet moge-lijk en ook niet nodig”, zegt professor De Cock. “Maar het is wel belangrijk om een vinger aan de pols te houden, bijvoorbeeld door met je kinderen te praten of af toe sa-men een game te spelen.”

Lees meer op nieuws.kuleuven.be/gokken

IN TAL VAN ONLINE SPELLETJES ZITTEN VERDOKEN KANSSPELEN

5

“HIER ZIE JE TOCH VEEL MEER DAN OP GOOGLE MAPS”

Studenten architectuur verkennen New York voor masterproef

2

DE VLIEG OP DE MUUR VAN ‘HET GEZIN’

Slimme camera’s filmen het leven zoals het is

19

16

Verschijnt maandelijks, uitgez. juli en aug.

Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

erkenning: p303221

Tijdschrift - toelating gesloten verpakking

2099 Antwerpen X n° BC 6379

PB-nr. B-4883

10

© KU

Leuv

en | R

ob St

even

s

I

Kinderen wagen al eens een gokje

“Ik hoop dat élke vrouw die haar talenten uitdaagt een rolmodel kan zijn. Vanwege wat ze realiseert, niet omdat ze een perfect leven leidt”, zegt de Deense eurocommissaris en ere-doctor in spe Margrethe Vestager.

Drie jaar geleden werd Vestager in de Commissie Juncker verantwoordelijk voor het domein mede-dinging. Ze deinst er niet voor terug om machtige bedrijven en ook overheden op het matje te roepen als ze de Europese regels niet respecteren.

“De founding fathers van de

Europese Unie zagen het heel helder: om de eenge-maakte economie tot een succes te maken, moet ie-dereen een eerlijke kans op succes krijgen”, zegt Vestager. De gedreven ma-nier waarop ze dat doel na-streeft, levert haar geregeld tegenkanting op, maar ook grote bewondering. En nu dus ook een eredoctoraat.

Bij die gelegenheid steekt Vestager haar enthou-

siasme voor Europa niet onder stoelen of banken: “Nergens in de geschiedenis of in de wereld vandaag

vind je een betere plek om te wonen, zeker

voor vrouwen.”Lees meer op P.06

Groot nieuws, geen nieuws

Het vuur van Vestager

Onze smartphones braken steeds vaker ‘Breaking news!’, ook als het

bagatellen betreft. Die banalise-ring is funest, zegt professor Leo

Neels. “Journalisten hollen ook te veel de sociale media achterna. Terwijl ze zouden moe-ten zeggen: snelheid is belangrijk, maar wij gaan eerst de feiten checken.” Lees meer op P.20

Eén kind op zes heeft al eens voor geld gewed met vrienden.

Eenmaal je gebeten bent,

is er geenweg terug

Speleoclub wordt vijftig

“WAAROM VIJFTIG WOORDEN ALS HET IN TIEN KAN?”

Op speeddate met Algemeen Beheerder Koen Debackere

ALVAST EVEN WARMLOPEN OP DE BOEKENBEURS

De Droomjob: schrijvende studente is klaar voor literaire vuurdoop

14

IT’S THE ECONOMY, STUPID!Leven na Leuven: VRT-journalist

Michaël Van Droogenbroeck

VOORAF02 CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017

JORIS

Studenten architectuur werken aan ontwerp voor New York. Lees het artikel op P.05

© Jo

ris Sn

aet

Een kind kan de aankomende scheiding van zijn ouders verwerken door zijn geheimen toe te vertrouwen

aan een robotbeer. Een bank die toegang krijgt tot de data van de speelgoedfabrikant,

kan dan uit die opnames besluiten dat het gezin zich in een financieel

precaire situatie bevindt en het een lening ontzeggen.

Zulke dingen gebeuren echt.

Docent mens-computerinteracties Bieke Zaman waarschuwt voor speelgoed dat voorzien is van elektronica

waarmee informatie verzameld kan worden.

(Knack, 15/11/2017)

MEGAFOON

werden er afgelopen maand met de huidla-ser verwijderd op de afdeling Dermatologie van UZ Leuven. Gemiddeld zijn er acht tot tien sessies nodig, telkens met een tweetal

maanden ertussen, om je lichaam de kans te geven de verbrijzelde inkt op te ruimen.

De grootste tattoo die op de afdeling werd behandeld besloeg de hele bovenarm. De behandeling is niet pijnloos, en om een tattoo van vijf tot tien centimeter te laten verwijderen betaal je per behandeling zo’n honderd euro. Niet alle kleuren zijn even makkelijk te verwijderen en er is steeds een risico op een grijze restverkleuring.

GET8LL3N LEER

57 tattoos

TV-MAKERS ZETTEN INTELLIGENTE CAMERA’S IN VOOR DOCUREEKS

‘ Het Gezin’:

Slim bekekenAls je naar de docureeks Het Gezin op Eén kijkt, voel je je een vlieg op de muur. Je ziet hoe het leven voorbij kabbelt of stormt in de keuken, slaap- of badkamer van acht Vlaamse gezinnen die door een bijzondere periode gaan. Zoals tiener Noémi, die dapper te-gen een ongeneeslijke longziekte strijdt, of de hoogbejaarde Jef, die koppig zijn best doet om zelfstandig te kunnen blijven wonen. De makers konden hun wel en wee discreet vastleggen dankzij slimme camera’s van KU Leuven-makelij.

TEKST: Ilse FrederickxFOTO’S: Rob Stevens, VRT

et Gezin is geen reali-tysoap zoals De Pfaffs, waar de enscenering

soms de bovenhand haalde op de realiteit. Deze reeks brengt heel al-ledaagse, herkenbare beslommerin-gen naturel in beeld, en dat heeft te maken met de manier van filmen. In de huizen van de gezinnen was er geen ploeg van regisseur, came-raman en geluidsman aan de slag, maar wel een netwerk van slimme camera’s. Daarvoor klopte produc-tiehuis Geronimo aan bij professor Toon Goedemé van de onderzoeks-groep Embedded and Applied Vision Engineering (EAVISE).

Discreet en mooi“Het productiehuis wilde de invloed van een filmploeg op de bewoners uitschakelen en de mensen zo na-tuurlijk mogelijk filmen”, zegt profes-sor Gedemé. “Ze waren op zoek naar camera’s die discreet beginnen te filmen als er beweging is én die cine-matografisch mooie beelden maken. Met bestaande bewakingscamera’s was dat niet mogelijk: die filmen al-tijd, wat uren onbruikbaar materiaal

oplevert. En de beelden zijn kwalita-tief niet zo goed: je ziet alles vanuit dezelfde hoek, in vogelperspectief.”

De onderzoekers werkten samen met Geronimo een oplossing uit. “Wie goed oplette tijdens de eerste aflevering – bij de koekjesdiefstal van de jongens uit het gezin van Katrien – heeft één van de camera’s misschien wel opgemerkt. Het is een koepelvor-mig kastje met daarin een pan-tilt-zoom-camera voor de echte filmbeel-den en een kleine breedhoekcamera voor de technische informatie. In sommige kamers hangen er drie tot vier van zulke camerakasten op oog-hoogte, die allemaal verbonden zijn met een server in de garage of de kel-der van het huis”, zegt doctorandus Timothy Callemein.

Callemein ging mee met het pro-ductiehuis om de camera’s op te stel-len. “Het was drie à vier dagen werk om ongeveer twintig camera’s op te stellen in een huis. Daarna zagen de bewoners de crew niet meer. Af en toe ging iemand langs om de harde schijf op de server te wisselen, maar dat gebeurde meestal als de mensen niet thuis waren. Op de beelden van

H

NIEUWS 03CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017

“Op de beelden van de eerste dagen merk je dat de mensen nog rekening houden met de camera’s. Maar dan worden die dingen echt deel van het meu-bilair en vergeet iedereen ze.”

de eerste dagen merk je dat de men-sen nog rekening houden met de ca-mera’s. Maar dan worden die dingen echt deel van het meubilair en ver-geet iedereen ze.”

Zo werden de gezinnen maan-denlang gefilmd, zonder dat ze er veel erg in hadden. Callemein volgt de reeks nu op tv: “Ik denk dat de technologie zeker een meerwaarde biedt: het zijn beelden van gezinnen in soms moeilijke situaties die an-ders nooit gefilmd zouden zijn, en dat gebeurt hier op een niet-sensa-tionele manier.”

Regels respecterenDe onderzoeksgroep van Campus De Nayer Sint-Katelijne-Waver had al wat filmervaring, maar dan met drones. “We werken onder meer aan drones die de voorraad in gro-te industriële magazijnen tellen of die 3D-kaarten van gebouwen ma-ken voor landmeters of architecten. Daarnaast ontwikkelden we ook een drone die bij een brand sneller ter plaatse is dan de brandweer en dankzij zijn thermische camera al informatie kan doorsturen. En in-

derdaad, één van mijn doctoraats-studenten werkt aan een drone die als vliegende cameraman fungeert, bijvoorbeeld om een bergbeklimmer of een rafter te filmen. De drone kan zonder aansturing zelf een mens vin-den en volgen”, legt Goedemé uit.

Die ervaring bleek goed van pas te komen voor Het Gezin. “Onze drones zijn geprogrammeerd om een aantal filmregels te respecteren. Denk bij-voorbeeld aan de headroom, de ruim-te tussen iemands hoofd en de kader van het beeld: het hoofd mag uiter-aard niet tegen de rand plakken. Zul-ke richtlijnen kunnen we in de soft-ware verwerken. Bij Het Gezin was ook slimme bewegingsdetectie van belang: de camera’s filmen als er be-weging is, maar moeten ook vooruit-ziend zijn. In de filmwereld noemen ze dat een preroll: als iemand naar een deur loopt, moet de camera in de aangrenzende kamer al beginnen te filmen. Een kwestie van slim pro-grammeren, waarbij de ene camera informatie doorgeeft aan de camera’s in de buurt.”

“Met de huidige software missen de camera’s soms nog wel iets: ze fil-

men bijvoorbeeld niet als iemand urenlang stilletjes in de zetel ligt. Daarom besliste het productiehuis om vanuit de regiekamer mee te kij-ken en vanop afstand de camera’s aan te sturen: om op de juiste momenten een long shot te nemen, naar boven of beneden te knikken, of in te zoomen op iemand. Maar als er zoveel came-ra’s zijn, is dat niet makkelijk: mensen worden moe en maken ook fouten.”

TrouwfeestDaarom past Callemein nu een meer nauwkeurige persoonsdetectie toe, die menselijke tussenkomst hele-maal overbodig moet maken: “Op basis van een beeldendatabank her-kent het systeem anatomische pun-ten, zoals een pols of een knie. Door die punten aan mekaar te verbinden, kan de computer berekenen dat het om een mens gaat. Het mooie is dat dat ook werkt als iemand gedeeltelijk in beeld is of als iemand niet beweegt, zoals onder een dekentje in de zetel.”

Of er een tweede seizoen van Het Gezin komt, staat nog niet vast. Maar de VRT en Geronimo denken alvast samen na over toepassingen van dit

nieuwe systeem. Net als de ingeni-eurs: “Je zou scènes automatisch kun-nen laten rangschikken op relevantie, of op basis van actieherkenning. En er zijn ook heel wat toepassingen mo-gelijk buiten de filmwereld: een les opnemen of een trouwfeest in beeld brengen bijvoorbeeld.”

Of de slimme camera de came-raman en regisseur ooit volledig zal vervangen, betwijfelt Goedemé. “Toch niet voor een tv-programma of een film. Wat we uiteindelijk te zien krijgen, is nog altijd een interpre-tatie door filmmensen en niet door computers: welke verhaallijnen kies je, welke emoties wil je tonen … Het blijft een kunstvorm en dat merken we: het is niet altijd even evident om als ingenieur met kunstenaars samen te werken”, grinnikt Goedemé.

“De technologie biedt zeker een meerwaarde: ze filmt op een niet-sensationele manier gezinnen in soms moeilijke situaties die anders nooit gefilmd zouden zijn.”

© VR

T

Toon Goedemé:

Het productie­huis wilde de invloed van een filmploeg op de gezinnen uitschakelen en de mensen zo natuurlijk mogelijk filmen.

‘Het Gezin’, nog t.e.m. 12 december elke woensdag op Eén

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017NIEUWS04

Nieuw type turbulentie ontdekt rond de zon

Turbulentie doet ons vooral denken aan onprettige ervaringen tijdens een vliegreis: een vliegtuig kan aan het schokken gaan als luchtgolven van

boven en onder de vleugel botsen en wervelende luchtstromen doen ont-staan. Maar turbulentie is alomtegen-woordig. Je ziet het fenomeen ook in water dat woest uit de kraan spuit of in aardolie die door pijplijnen kolkt. De meeste vloeistoffen en gassen kunnen turbulent stromen. 

En dan vergeten we nog een ca-tegorie: plasma. Naast vaste stof, vloeibare stof en gas is dat de vierde aggregatietoestand. Plasma is elek-trisch geladen, zeer heet gas. Denk dus niet aan het plasma in ons bloed, maar aan een tl-lamp of een bliksem-schicht. Ook de sterren, zoals onze

zon, bestaan uit plasma.

BuddiesOnderzoekers van de Afdeling Plas-ma-Astrofysica bestuderen onder meer de corona van de zon: de bui-tenste atmosfeer, die we bij een zons-verduistering als een lichtkrans waar-nemen. “Onze metingen stellen daar turbulentie vast in het plasma, en de vraag is hoe die ontstaat”, zegt profes-sor Tom Van Doorsselaere. “Er is een oude theorie die uitgaat van botsende golven, zoals bij een vliegtuig. Maar die klopt niet in alle omstandigheden.”

Door een toevalstreffer kwamen de

onderzoekers tot een nieuwe kijk op de zaak. Doctoraatsstudent Norbert Magyar bestudeert de magnetische velden in de corona van de zon en was eigenlijk niet op zoek naar turbulen-tie. Maar via zijn berekeningen en si-mulaties kwam hij turbulentie op het spoor die ontstaat door golven die zich in dezelfde richting voortbewegen, en dus niet door botsende golven. “De golven zijn hier buddies, geen vijan-den”, zegt hij. “Omdat het om éénrich-tingsgolven gaat, hebben we dit feno-meen uniturbulentie gedoopt.”

“Als we deze resultaten met verder onderzoek kunnen bevestigen, is dat

een grote stap in het denken over tur-bulentie: het fenomeen kan veel mak-kelijker ontstaan dan we tot nu toe dachten”, zegt professor Van Doors-selaere. Spannende tijden in de fysi-ca dus, al zal een gewone sterveling er niet direct iets van merken. Hoewel. In de corona van de zon ontstaan zon-newinden en zonnestormen, die het ruimteweer bepalen. De corona heeft daarmee een grote invloed op onze sa-tellieten. Als je gps het niet meer doet, dan zit het turbulente plasma er mis-schien voor iets tussen ...

Meer op nieuws.kuleuven.be/turbulentie

StudYWorkMeetRelaxAnd...

JOLLY GINGERBREAD LATTE& SPICED PUMPKIN BAR

Enjoy our christmaS Specials

NAAMSESTRAAT 223000 LEUVEN

IN BEELD

Het Mariabeeld aan Abdij Keizersberg heeft een extra lading gekregen, let-terlijk en figuurlijk. Voor de biënnale die LUCA School of Arts samen met de Commissie Actuele Kunst van de KU  Leuven organiseert, creëerden kunstenaars Thomas Renwart, Juliane Schreiber en Charlotte Stuby de in-stallatie Yours truly, Mary. Ze is te be-zichtigen op de expo (Let Yourself) Fall. “Maria lijkt van haar berg af te willen dalen om de stad in te trekken, terwijl bezoekers de omgekeerde beweging maken”, zegt curator Ief Spincemaille. “Iedereen geeft het vertrouwde op en dat is ook de rode draad in onze ten-toonstelling.” De LUCA Biënnale loopt van 30 november tot 11 december in Abdij Keizersberg. Van 20 december tot 27 januari zijn de werken te zien in de Universiteitsbibliotheek.

www.luca-arts.be/fall

Rugzakje

© KU

Leuv

en | R

ob St

even

s

KORT NIEUWS

In de buitenste atmosfeer van de zon is een vorm van turbulentie gevonden die tot nu toe onmogelijk leek: ze ontstaat namelijk niet door botsende golven uit verschillende richtingen, maar door éénrich-tingsgolven. Met de ontdekking van die ‘uniturbulentie’ zetten een paar Leuvense wiskundigen hun na-men in de fysicahandboeken van de toekomst. Ilse Frederickx

Op deze reeks gesimuleerde beelden zien we de golven die aan het oppervlak van de zon vertrekken en in eerste instantie als rechte cilinders door de corona van de zon gaan. Op de eerste foto – in dwars-doorsnede – geeft dat lichtpuntjes. In de volgende stadia buigen de cilinders en ontstaat er uniturbulentie. Bij deze vorm van turbulentie botsen de golven dus niet.

© No

rber

t Mag

yar

Faculteit Architectuur en de Groep W&T hebben opgericht in samenwerking met het Flanders House New York, Belcham New York en een aantal lokale partners. “Dit plat-form geeft studenten, alumni, docenten en onderzoekers de kans een project op te zet-ten in New York. Dat kan een stage of een onderzoeksproject zijn, maar evengoed een research seminar of een workshop”, zegt pro-fessor Kris Scheerlinck. 

“Het is niet gemakkelijk om een onder-zoeksproject op te zetten met Amerikaanse universiteiten omdat er zoveel bij komt kij-ken. Wij willen de drempel verlagen en onze studenten en onderzoekers aanmoedigen om op uitwisseling te gaan”, zegt professor Scheerlinck. De partners helpen met de prak-tische kant: een visum aanvragen, accommo-datie regelen, werkruimtes aanbieden ... De faculteit zorgt voor de nodige contacten met Amerikaanse universiteiten en organisaties.

Betere architect“New York is altijd een labo voor creativiteit geweest. Voor een architect is het een unieke plaats om te werken. De context is hier an-ders: er is een grootsheid en een complexiteit die we in Vlaanderen niet kennen. Ook de aanpak van de Amerikanen is anders, daar kunnen wij veel van leren. En zij ook van ons

natuurlijk”, gaat professor Scheerlinck verder.“Het is fantastisch om hier te zijn. De stad

triggert mijn verbeelding en geeft me inspira-tie”, zegt Alexandre. “Voor het eerst krijg ik de vrijheid om van nul te beginnen en mijn pro-ject helemaal zelf op te bouwen. Deze erva-ring maakt van mij een betere architect.” Hij is er nog niet helemaal uit welk gebouw hij zal ontwerpen in het Red Hook District. Hij wil werken rond betaalbaar wonen en zal deze week een pand in de wijk kiezen. In de Paas-vakantie komt hij voor een tweede keer naar New York om zijn masterproef af te werken. De ontwerpen van de studenten worden ach-teraf gedeeld met lokale organisaties, ontwik-kelaars en universiteiten, die er verder mee aan de slag gaan.

Naast de vijftien masterstudenten zijn er dankzij de New York Hub ook vier alumni die in New York of San Francisco hun archi-tectenstage doen. Er werden ook al drie on-derzoeksprojecten goedgekeurd, en één doc-toraatsstudent is al in New York voor haar onderzoek op een site in de stad. Na dit aca-demiejaar zal de universiteit bekijken hoe dit pilootproject kan uitgebreid worden naar an-dere faculteiten en departementen.

arch.kuleuven.be/internationaal/the-new-york-hub

NIEUWS 05CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017

“W e hebben al uren rondge-wandeld om de omgeving te leren kennen”, zegt professor

Kris Scheerlinck. Samen met vijftien studen-ten is hij in New York om hun masterproef op te starten binnen het onderzoeksproject Streetscape Territories. De studenten kregen de opdracht om een gebouw en publieke ruimte te ontwerpen in het Red Hook District. “Dat is een vervallen dokwerkerswijk in Brooklyn waar veel gebouwen leeg staan. De buurt ligt vlak aan het water en er zijn veel overstromin-gen. Tegelijkertijd is er een opwaardering aan de gang, zoals bij vele oude havenbuurten. Het is aan de studenten om een ontwerp te maken

dat rekening houdt met al die factoren.”“Deze week zijn we vooral hier om een goed

zicht te krijgen op de buurt en op wat er leeft bij de bewoners”, zegt architectuurstudent Alexandre Halabi. “Je kan zo’n wijk ook op Google Maps bekijken, maar dat is toch niet hetzelfde. We zien hier alles met onze eigen ogen en kunnen vragen stellen aan de men-sen die hier wonen. Zo krijg je een comple-ter beeld, waarmee je vervolgens aan de slag kunt gaan.”

Drempel verlagenDe studenten hebben dit buitenkansje te danken aan de nieuwe New York Hub die de

De Faculteit Architectuur en de Groep Wetenschap & Tech-nologie hebben een hub in New York geopend. Studenten, docenten, onderzoekers en alumni krijgen zo de kans om naar de stad te trekken voor een stage, masterproef of on-derzoeksproject. “Voor een architect is New York een unieke plaats om te werken: er is een grootsheid en een complexiteit die we in Vlaanderen niet kennen.” Sarah Somers

FACULTEIT ARCHITECTUUR ZET VOET AAN DE GROND IN NEW YORK

“ Deze stad prikkelt je verbeelding”

© in

gezo

nden

Student Alexandre Halabi (uiterst links, met vlak naast hem

Kris Scheerlinck):“Je kan zo’n wijk

natuurlijk ook op Google Maps bekijken,

maar dat is toch niet hetzelfde. We zien hier alles met

onze eigen ogen en kunnen vragen stellen

aan de mensen die hier wonen.”

EUROPEES COMMISSARIS VOOR MEDEDINGING MARGRETHE VESTAGER

MAATSCHAPPIJ

russel, Europese wijk, Ber-laymontgebouw, tiende ver-dieping. Terwijl we wachten

tot de assistente ons komt halen voor het interview met de eurocommissaris, staat Margrethe Vestager plots zelf in de wachtkamer: rijzige gestalte, kortgeknipt grijzend haar en een jurk in de kleur van haar steeds oplettende ogen. “I love your outfit”, zegt ze, en eventjes zijn we te star-struck om het compliment te retourneren.

Met de kleurige Arne Jacobsenstoelen rond de grote vergadertafel, een zelfge-breide olifant, en tientallen lijstjes met familiefoto’s, ademt Vestagers ruime en lichte kantoor tegelijkertijd gezag en toe-gankelijkheid uit. Zoals de Deense euro-commissaris zelf, op haar negenenveer-tigste één van de machtigste vrouwen in Europa. Sinds ze drie jaar geleden in

de Commissie Juncker verantwoorde-lijk werd voor het domein mededinging heeft ze spijkers met koppen geslagen: ze maakte een einde aan de fiscale gun-sten die Fiat, Starbucks en Apple geno-ten, stelde aan de kaak hoe het Russische staatsbedrijf Gazprom de gasprijzen in Oost-Europa opdreef, en onderzocht hoe Google zijn dominante besturings-systeem misbruikt. Recent nog legde ze Facebook een boete van 110 miljoen euro op wegens misleidende informatie bij de overname van WhatsApp.

Het leverde haar wereldwijd tegenkan-ting maar ook grote bewondering op. Op 23 november neemt ze het eredoctoraat van de KU Leuven in ontvangst – haar eerste: “Het is mooi dat een instelling met een dergelijke eerbiedwaardige geschie-denis en renommee op zo’n heel persoon-

lijke manier met de maatschappij in con-tact treedt”, vindt ze.

Luister naar de econoomEind jaren tachtig, begin jaren negen-tig was Margrethe Vestager zelf een ge-engageerd studente economie aan de universiteit van Kopenhagen. “Ik was altijd al geïnteresseerd in ruimere maat-schappelijke problemen, en in de master kruidde ik mijn studie met vakken zoals sociologie en economische geschiedenis, om een breder perspectief te krijgen. We werden toen ook ingeschakeld als on-derwijsassistent voor jongere studenten. Bijzonder nuttig. De helft van de zitjes in de bestuursorganen die te maken hadden met onderwijs waren destijds voor stu-denten. Op die manier was ik betrokken bij de ontwikkeling van een nieuw vak: hoe communiceer je over economische inzichten naar een breder publiek? Iets wat ik nog steeds heel belangrijk vind.”

Had u toen al een politieke carriè-re voor ogen?Vestager: “Helemaal niet. Tijdens mijn opvoeding kreeg ik wel mee dat engage-ment opnemen datgene is wat je leven be-tekenis geeft. (Zowel haar vader als haar moeder waren Luthers dominee, en poli-tiek actief – red.) Het is belangrijk om een impact te hebben op je omgeving en bij te dragen aan een kader waarin iedereen zich kan ontplooien.”

Niet lang na uw afstuderen ging u dan toch de politiek in. U voerde ooit campagne onder de slogan

Listen to the economists. That’s what we do. Hebt u in uw huidige functie nog veel baat bij uw acade-mische achtergrond?Vestager: “Ik denk niet dat een economi-sche opleiding essentieel is voor deze job. Maar het helpt natuurlijk wel dat ik een grondige kennis heb van de fundamenten van wat wij hier doen, en dat ik de on-

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 201706

B

Apple, Google, Facebook … Margrethe Vestager deinst er niet voor te-rug om de machtigste bedrijven ter wereld op het matje te roepen als ze de Europese regels niet respecteren. Strijd voeren is niet de juiste uitdrukking, vindt ze zelf: “De pers schildert het graag zo af, maar het is niet zo dat ik wrok koester tegenover lidstaten die ongeoorloofde staatssteun verlenen of bedrijven die hun machtspositie misbruiken.”

TEKST: Ine Van Houdenhove | FOTO: Bas Bogaerts Hier in Brussel heb ik gemerkt

dat er wel degelijk zoiets bestaat

als ‘typisch Scandinavisch’.

Bijvoorbeeld: je respecteert

mensen om hun kwaliteiten, niet

vanwege hun status.

“ Ik wijs niemand met de vinger”

KU Leuven-collectieUniversity Shop Naamsestraat 22 3000 Leuven

www.kuleuven.be/shop

2016 2016 2016 2016 20162017

MAATSCHAPPIJ

mistoestanden bloot te leggen. Om de burgers te dienen, zodat die voelen dat de markt voor hen werkt.”

Als het fout gaat, pakt u de schuldigen onverbiddelijk aan … Neemt u het bedrijven of lidsta-ten kwalijk als ze de Europese regels met voeten treden?Vestager: “Ik denk niet in zulke termen. De media schilderen het vaak af alsof ik een strijd voer. Maar dat klopt niet. Ik koester geen wrok tegen bedrijven of lidstaten die bepaalde beslissingen heb-ben genomen. Ik zie dat als verkeerd gedrag van die lidstaten of bedrijven, gedrag uit het verleden. Uiteraard willen we wel dat ze hun gedrag aanpassen …”

U verplichtte Ierland om 13 mil-jard aan belastingen na te vorderen van Apple, u dwong het door het Kremlin gecontroleerde Gazprom zich aan de EU-regels te houden, u verhinderde een fusie tussen de London Stock Exchan-ge en de Deutsche Börse … Hoe-veel moed is daar voor nodig?Vestager: “Je moet natuurlijk de bereid-

heid hebben om dergelijke gevallen aan te pakken. Maar vervolgens komt het er op neer om een sterke zaak op te bou-wen. Zelfs als je zeker van je stuk bent moet je de zaak altijd ook bekijken van-uit het perspectief van de lidstaat of het bedrijf in kwestie, je moet zorgen dat zij ook gehoord worden. Grondig te werk gaan is een must. It takes a lot of people to build a good case.”

En welke kwaliteiten hebben uzelf tot hier in Brussel ge-bracht? Vestager: “Moeilijke vraag (lacht). Ik zeg eigenlijk nergens ‘nee’ tegen. Ik vraag mezelf af: ‘Wat is het ergste dat er zou kunnen gebeuren?’ Meestal valt dat wel mee. Toen ik vierentwintig was, overwoog ik om me kandidaat te stel-len voor een leidinggevende positie binnen mijn partij (Radikale Venstre, de Deense sociaalliberale partij, mede opgericht door haar betovergrootvader – red.) Omdat ik nog zo jong was, was het risico groot dat ik niet zou worden verkozen. Maar ik dacht: het ergste wat me kan overkomen is dat mijn ijdelheid wordt gekrenkt. En daar zal ik uiteinde-

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017 07

derliggende mechanismen begrijp van concurrentie en toegang tot de markt.”

Mededinging was eind jaren vijf-tig één van de eerste domeinen die binnen de – toen nog – Euro-pese Economische Gemeenschap werden geregeld. En nog steeds is de eurocommissaris voor mededinging één van de weini-ge met reële beslissingsmacht. Waarom is het zo belangrijk om concurrentie binnen Europa in goede banen te leiden?Vestager: “De founding fathers van de Europese Unie zagen het heel helder: om de eengemaakte Europese economie tot een succes te maken, moet iedereen een eerlijke kans op succes krijgen. Dus moeten we optreden tegen alle pogin-gen om de vrije markt te verstoren. Zo-dat bedrijven kunnen blijven concur-reren op basis van de kwaliteit van hun producten of diensten. Daar heeft ieder-een baat bij. Niet alleen de consument – concurrentie leidt tot betere prijzen en meer keuze – maar uiteindelijk de hele Europese economie.”

“Daarom leggen we bijvoorbeeld boetes op aan bedrijven die kartels aangaan en prijsafspraken maken. Fu-sies houden we nauwlettend in de ga-ten, zodat niemand a nice little mono-poly kan verwerven. En ten slotte zien we erop toe dat lidstaten geen oneerlijke staatsteun verlenen aan bedrijven – of het nu gaat om goedkope grond of be-lastingvoordelen. Dat is namelijk niet eerlijk tegenover al die bedrijven die zulke voordelen niét krijgen, en tegen-over de belastingbetaler, die uiteindelijk opdraait voor de rekening.”

Nooit neeGaan bedrijven of lidstaten vaak in de fout?Vestager: “Onze markten functione-ren goed, de meeste bedrijven doen hun best om de Europese wetgeving toe te passen. Wat je nog niet ontdekt hebt, daar heb je natuurlijk geen weet van … Maar mijn team (negenhonderd man sterk – red.) zet zich ten volle in om

Wie is Margrethe Vestager?

°1968 in Glostrup, Denemarken

_ Studeerde economie aan de Universiteit van Kopenhagen.

_ Was minister van Onderwijs en Kerkelijke Zaken (1998-2000) en minister van Onderwijs (2000-2001).

_ Zetelde in het parlement van 2001 tot 2011, vanaf 2007 als fractievoorzitter.

_ Was van 2007 tot 2014 partijleider van Radikale Venstre, de Deense sociaal liberale partij.

_ Was van 2011 tot haar aantreden als eurocom-missaris Minister van Eco-nomische en Binnenland-se Zaken en vicepremier.

_ Sinds 2014 Europees commissaris voor Mededinging in de Commissie-Juncker.

_ Getrouwd met Thomas Jensen en moeder van drie dochters.

Europa heeft zoveel

te bieden. Nergens in de geschiedenis

of in de wereld vandaag vind je een betere

plek om te wonen, zeker

voor vrouwen.

lijk wel overheen raken (lacht) (Ze werd wel degelijk verkozen – red.) Waarom zou je het niet proberen? Dat is sinds-dien steeds mijn houding geweest. And I usually ask my brain, my heart and my stomach if they agree (lacht).”

Is dat typisch Scandinavisch? Als er al zoiets bestaat?Vestager: “Hier in Brussel heb ik ge-merkt dat er wel degelijk zoiets bestaat als ‘typisch Scandinavisch’. Scandinavi-sche organisaties zijn bijvoorbeeld heel erg merit based: je respecteert mensen om hun kwaliteiten, niet vanwege hun status. Uiteraard hebben de CEO en de bandwerker een andere rol. Maar het is niet nodig om dat te benadrukken met een strikte hiërarchie. Ik herinner me een sollicitant die me vroeg of het hier ook zo was dat enkel het hoofd van het kabinet met de commissaris mag spre-ken. Natuurlijk niet! Als je goede beslis-singen wil kunnen nemen, moet je ho-ren wat mensen met kennis van zaken te zeggen hebben. Waarom zou je één persoon daar het monopolie op geven?”

lees verder op P.08

© ID | Bas Bogaerts

ONDERZOEK CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 201708

Meester van de microscoopBioloog Alexander Vrijdaghs bestudeert de bloemen van cypergrassen, orchideeën en planten uit de koffiefamilie. Het levert behalve nieuwe inzichten ook fascinerende beelden op. En dat bleef niet onopgemerkt: inmiddels is hij ook weten-schapsfotograaf voor collega’s uit allerlei geledingen van de universiteit.

TEKST: Ilse Frederickx | FOTO: Rob Stevens

ie in Leuven mooie we-tenschappelijke foto’s zoekt – om pakweg een

krant mee te verluchten – wordt vaak doorverwezen naar de man achter een speciale microscoop bij het Departement Biologie. Als plantkundige is Alexander Vrijdaghs gespecialiseerd in de ontwik-keling van bloemen: geen uit de kluiten gewassen exemplaren, maar bloempjes op microschaal, die intrigerende plaatjes opleveren.

Voor zijn doctoraat legde hij zich toe op de studie van de cypergrassen, waar-toe onder meer zeggen en biezen beho-ren, maar ook tropische familieleden als papyrus. “Geef nooit een bos cyperbloe-men aan je lief, want dan is het uit”, lacht Vrijdaghs. “Mooi kan je de planten niet

noemen, het zijn sprietjes, die meestal in een waterachtige omgeving groeien. Ze brengen wel bloemen voort, maar die zijn onooglijk klein: vaak slechts een paar millimeter.”

Piepkleine prachtEr bestaan nog vele missing links in de kennis van de evolutie, bij planten nog veel meer dan bij dieren, vervolgt Vrijdaghs. “Door DNA te vergelijken reconstrueren we stambomen van soorten. Maar we kunnen niet terug in de tijd om na te gaan of onze hypotheses juist zijn. We moeten ons behelpen met wat er nu bestaat aan biodiversiteit. Als twee soorten volgens de stamboom een gemeenschappelijke voor-ouder hebben, dan moeten we dat kunnen terugvinden in de vorm van de planten en

W

PLANTKUNDIGE ALEXANDER VRIJDAGHS, HOFLEVERANCIER VAN PRACHTPLAATJES

vervolg van P.07

“Ik geniet trouwens bijzonder van deze diverse werkomgeving. Ook al is het niet altijd eenvoudig. In een omgeving waar je je moedertaal spreekt, hoef je bij wijze van spreken je zinnen niet af te maken. Maar als je werkt met mensen met een compleet verschillende achtergrond, en dus een heel ander referentiekader, moet je veel zorg-vuldiger en explicieter communiceren.”

Een beetje BirgitteKlopt het dat u zich laat inspire-ren door een leuze die één van de muren siert van het Deense parle-ment?Vestager: “Lev i dit værk mens det øves – wat zoveel betekent als: ‘Leef je leven terwijl je je doelen najaagt’. Het is voor mij een uitdaging om niet voortdurend te plannen waar we over twee, drie, zes maanden willen zijn. You don’t get there if you are not here right now.”

En bent u optimistisch over waar Europa naartoe gaat?Vestager: “Optimism is a moral duty. Pessimisten krijgen immers nooit iets ge-daan – waarom zouden ze ook? Een beetje pragmatisme is natuurlijk ook wel nodig. Maar, afgezien van al onze uitdagingen en problemen: Europa is geweldig! Nergens in de geschiedenis of in de wereld vandaag vind je een betere plek om te wonen, zeker voor vrouwen. Europa heeft zoveel te bie-den: R&D en innovatie van wereldniveau, een geweldige markt, met vijfhonderd mil-joen potentiële klanten, een uitstekende

infrastructuur. Onze regeringen zijn niet corrupt en werken respectvol samen met burgers en bedrijven, onze arbeidskrach-ten zijn competent en goed opgeleid. Als we daar evenveel oog voor hebben als voor onze problemen, kunnen we de kracht vinden om die problemen ook werkelijk aan te pakken.”

Een pessimistische opstelling houdt dus mogelijk zelfs een gevaar in?Vestager: “Dat is zo! En het is alsof men-sen zich niet realiseren dat, langzaam maar zeker, de dingen ten goede aan het keren zijn in Europa. Er zijn de laatste paar jaar vijf miljoen jobs bijgekomen. We zitten middenin een transformatie naar een koolstof arme economie, gebaseerd op hernieuwbare energiebronnen, met alle voordelen van dien voor het milieu en misschien zelfs met lagere prijzen in de toekomst. Het is een future proof proces, met zoveel potentieel, het is exact wat we nodig hebben.”

“En het gebeurt op een manier die de burgers stimuleert om deel te nemen: in een kringloopeconomie heeft ieder van ons een rol te spelen – wat uiteraard de very point is van een maatschappij. Als mensen het gevoel hebben dat ze uit de boot vallen, alsof de maatschappij een be-drijf is dat hen ontslagen heeft, is het niet verwonderlijk dat ze gefrustreerd raken, en boos. Dat is waarom we moeten blijven benadrukken wat vandaag veel beter gaat dan vijf of tien jaar geleden.”

Een Deense politica met een gezin, en een echtgenoot die werkt als docent … Klopt het dat het hoofd-personage uit de tv-serie Borgen op u is gebaseerd?Vestager: “Tot op zekere hoogte herken ik inderdaad trekken van mezelf in Bir-gitte Nyborg. Maar belangrijker en inte-ressanter vind ik dat het Deense politieke systeem zo accuraat wordt neergezet in de serie – de saaiste dingen hebben ze er natuurlijk uit gelaten (lacht). De sfeer, een heleboel concrete kwesties … Soms zeiden we tegen elkaar: Hoe kunnen ze dat weten? Het is trouwens goed dat een dergelijke reeks gemaakt wordt – als we het moeten hebben van het beeld dat House of Cards ophangt, zou niemand ooit nog de poli-tiek in willen gaan. En we hebben mensen nodig, in het bijzonder vrouwen. Mannen vinden die zich willen engageren, of het nu in de politiek is of in het bedrijfsleven, is niet zo moeilijk.”

Ziet u zichzelf daarbij als een rolmodel?Vestager: “Ik hoop dat elke vrouw die een verantwoordelijkheid opneemt en haar talenten uitdaagt een rolmodel kan zijn. Vanwege wat ze realiseert, niet omdat ze een perfect leven leidt. Perfectie mag nooit je doel zijn. A full life should be your goal.”

Margrethe Vestager kon niet aanwezig zijn bij de uitreiking van de eredoctoraten tijdens de viering van het Patroonsfeest, op 15 februari. Ze komt op 23 november naar Leuven om het eredoctoraat feestelijk in ontvangst te nemen. Promotor van het eredoctoraat is professor Koen Debackere.

Het is goed dat een reeks als Borgen gemaakt wordt.

Als we het moeten hebben van het beeld dat House

of Cards ophangt, zou niemand ooit nog de politiek in

willen gaan.

© ID

| Bas

Boga

erts

09ONDERZOEKCAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017

Meester van de microscoop

vooral in de ontwikkeling van de bloe-men. Die zijn evolutionair gezien een goed bewaarde structuur, weliswaar met variaties. Het zijn net die verschil-len die we gebruiken om na te gaan of onze stambomen kloppen.”

Dat onderzoek naar bloemontwik-keling gebeurde vroeger met het blote oog, later met de klassieke microscoop. De moderne technologie opent nieu-we pistes. “Sinds 2004 hebben wij een rasterelektronenmicroscoop – ook wel SEM (Scanning Electron Microscope) – in huis. Oorspronkelijk was zo’n mi-croscoop vooral ontwikkeld om opper-vlaktes van vaste stoffen te onderzoe-ken, bijvoorbeeld om metaalmoeheid op te sporen. Maar ondertussen ge-bruiken we de SEM ook in de plant-kunde, om microscopisch kleine on-derdelen te onderzoeken, zoals pollen en bloemdelen.”

Een klassieke microscoop werkt met licht, de SEM met een onzichtbare bun-del elektronen die wordt afgeschoten op het oppervlak van een staaltje. Bijvoor-beeld: een bloempje in een heel vroeg ontwikkelingsstadium, bedekt met een flinterdun laagje goud. Dankzij de ‘weerkaatste’ elektronen krijg je beel-den met een veel hogere resolutie dan wanneer je gewoon licht zou gebruiken: je kan probleemloos 10.000 tot 20.000 maal vergroten, tegenover 1.000 maal met een lichtmicroscoop. “Dat maakt dat wij vandaag de piepkleine allereer-ste ontwikkelingsstadia van bloemen kunnen bestuderen”, zegt Vrijdaghs.

Koekjes en penissenMet de jaren breidde hij zijn onder-zoeksdomein uit van cypergrassen naar onder meer orchideeën en planten uit de koffiefamilie. Ook die figureren

allemaal in zijn uitgebreide collectie foto’s. Maar de bioloog zag nog heel wat meer passeren op het scherm van de rasterelektronenmicroscoop. Om-dat dit toestel er één van de weinige in Leuven is, zakken collega’s van ver-schillend pluimage af naar het Instituut voor Plantkunde & Microbiologie in

Heverlee voor gedetailleerde foto’s van hun onderzoekstopic.

“Ik maakte al vaak foto’s van koek-jes en wafels voor bio-ingenieurs die de korrelstructuur van het zetmeel wilden bestuderen. En van appels, om de invloed van allerlei sproeistoffen op de schil te zien. De geologen komen langs met hun microscopisch kleine fossielen. En natuurlijk zie ik ook col-lega-biologen. Insectenkundige Johan Billen komt hier voor foto’s van zijn mieren en wespen. Bij de collega’s van aquatische ecologie gaat het meestal om eitjes van waterdiertjes. Ik herinner me een onderzoek over mannelijke wa-terdiertjes met twee penissen – hoe het bij de vrouwtjes zit, ben ik nooit te we-ten gekomen”, lacht Vrijdaghs.

Hij hoopt nog vele mooie foto’s te kunnen maken, al blijkt dat niet een-voudig. “We hebben onze rastere-lektronenmicroscoop jaren geleden verkregen met steun van het FWO (Fonds Wetenschappelijk Onderzoek – Vlaanderen), weliswaar zonder on-derhoudscontract. Elk jaar krijgen we het moeilijker om de centen voor dat onderhoud bijeen te krijgen. Het is een teken aan de wand: fundamen-teel onderzoek raakt steeds meer in het verdomhoekje. Mijn onderzoek naar bloemen heeft geen direct econo-misch nut, maar in een wereld waarin bijna dagelijks soorten uitsterven, zal dit type onderzoek op lange termijn wel iets opbrengen. Daar ben ik van overtuigd.”

Alexander Vrijdaghs:

Ik heb al foto’s van koekjes en wafels

gemaakt voor bio-ingenieurs die de korrel-

structuur van het zetmeel wilden

bestuderen.

FOTO'S: Alexander Vrijdaghs

Een stukje middenpoot met borstelhaartjes van Frieseomelitta varia, een Braziliaanse bijensoort.

Dit fossiel lag 53 miljoen jaar lang opgesloten in een kleilaag in Kazachstan. Het is een foraminifeer: een eencellig organisme dat een schaaltje aanmaakt met kalk uit zeewater.

Een zeer jong éénbloemig aartje van Uncinia rubra, een siergras met rode bladeren dat tot de familie van de cypergrassen behoort.

Een stukje bloem van Iresine latifolia, een taai plantje dat in het brakke water langs de woestijnkusten van Mexico groeit. Het behoort – net als onder meer zeekraal, biet, spinazie en quinoa – tot de Amaranthaceae, een familie van kruidachtige planten en struiken. De stamper werd hier verwijderd.

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 201710

Wist u dat er een ondergrondse beweging actief is aan de KU Leuven? Niet om op slinkse wijze het universiteitsbe-wind te ondermijnen, wél om grotten in binnen- en buiten-land te verkennen. Professor Roland Renson stond aan de wieg van Spekul, de Leuvense caving club die dit jaar haar gouden jubileum viert. Voorzitter Bram Rooseleer gidst de nieuwe generatie speleologen. “Eenmaal je bent gebeten door speleo is er geen weg terug.”

TEKST: Pieter-Jan BorgelioenFOTO: Rob Stevens

MAATSCHAPPIJ

ang voordat emeritus pro-fessor kinesiologie Roland Renson (74) de universi-

taire speleologieclub Spekul oprichtte, was hij al verzot op verkenningstochten in grotten. Zijn liefde voor de sport ont-dekte hij begin jaren zestig, toen hij als student lichamelijke opvoeding en lid van de Vlaamse Hoogstudenten Scouts-kring (VHSK) deelnam aan een initiatie speleologie.

“In die tijd organiseerden scoutsstu-denten geregeld uitstappen naar grotten in Wallonië”, zegt Renson. “Tijdens mijn vuurdoop maakte onze gids gebruik van een primitief plannetje waarop het par-cours stond aangeduid. Na de afdaling in de grot stelde zich meteen een pro-bleem: die man kon dat plannetje niet lezen (lacht). Om heelhuids weer boven te geraken, moest ik als beginneling mee op zoek naar de verschillende gangen en zalen. Compleet onverantwoord, maar ik had de smaak meteen te pakken.”

Al snel zat Renson voortdurend in de grotten, ter ontspanning of om zelf initi-aties te geven. “Ik was gebeten door het

avontuur”, zegt hij. “Bij zo’n grottocht komt heel wat kijken: je moet afdalen in donkere dieptes, maar soms ook door ondergrondse rivieren waden of je weg zoeken in een ingewikkeld gangenstel-sel. Het is bovendien een fysieke uitda-ging, die ook de nodige technische skills vergt. Echt mijn ding, en ik wilde mijn liefde voor speleo delen met anderen.”

Leuven Vlaams Omdat steeds meer studenten interesse kregen voor de wereld van stalactieten en stalagmieten, ontstond in 1967 het idee om een nieuwe club op te richten aan de universiteit. Renson, inmiddels assistent aan het Instituut voor Licha-melijke Opleiding – de voorloper van de Faculteit Bewegings- en Revalidatiewe-tenschappen – wilde zich aanvankelijk aansluiten bij de officiële speleogieclub van de universiteit: de Spéléo Club de l’Université Catholique de Louvain (SCUCL). Maar dat zagen de Fransta-lige collega’s niet zitten …

“Toen we bij hen aanklopten, vin-gen we meteen bot”, zegt Renson. “‘On

L

“ We zijn avontuurlijk, maar nooit roekeloos”

SPELEOLOGIECLUB SPEKUL BESTAAT VIJFTIG JAAR

Verkrijgbaar bij Universitaire Pers Leuven

Toegankelijke inleiding in de historische praktijk

€ 17,50 | ISBN 978 94 6270 126 7paperback | 114 p.

Unieke blik op de kruistochten naar het Midden-Oosten € 25,00 | ISBN 978 94 6270 117 5paperback | 204 p.

www.upl.be - info@upl.be

+32 (0)16 32 53 45

Campuskrant, maandelijks tijdschrift van de KU Leuven voor alumni, personeel en studenten.Een realisatie van de Nieuwsdienst

Hoofdredactie Sigrid Somers, Reiner Van Hove | Redactie Pieter-Jan Borgelioen, Ilse Frederickx, Ludo Meyvis, Rob Stevens, Ine Van Houdenhove, Wouter Verbeylen | Medewerkers Katrien Bollen, Tine Danschutter, Julia Nienaber, Sarah Somers, Anke Vander Elst, Bregt Van Hoeyveld, Inge Verbruggen | Freelancers Barbara De Munnynck | Redactieadres Naamsestraat 22, bus 5002, 3000 Leuven, T 016 32 40 13, nieuws@kuleuven.be | Adreswijzigingen Alumni Lovanienses, Naamsestraat 22, bus 5601, 3000 Leuven, info@alum.kuleuven.be | Grafisch ontwerp Jansen & Janssen, Gent | Lay-out en zetwerk Wouter Verbeylen | Fotografie Rob Stevens, Filip Van Loock | Cartoons Joris Snaet  | Illustraties Gudrun Makelberge | Reclameregie Inge Verbruggen, T 016 32 40 15, inge.verbruggen@kuleuven.be  | Oplage  26.500 ex.  | Drukwerk Eco Print Center, Lokeren. Campuskrant wordt gedrukt met milieuvriendelijke waterloze druktechnologie. | Verantwoordelijke uitgever Bruno Lambrecht, Naamsestraat 22, bus 5000, 3000 LeuvenCopyright artikels Artikels kunnen overgenomen worden mits toestemming.Het volgende nummer van Campuskrant verschijnt op 19 december 2017.

COLOFON

Elke darm-bacterie teltVoor onze gezondheid is niet alleen van tel wélke bacteriën er in onze darmen le-ven, maar ook in welk aantal ze dat doen. Dat blijkt uit onderzoek van professor Jeroen Raes (VIB-KU Leuven) en zijn team, die een techniek ontwikkelden om het aantal bacteriën in een stoelgangstaal snel en accuraat te bepalen.

In 2012 lanceerden Jeroen Raes en zijn team het Vlaams Darmflora Project. Een vijfduizendtal Vlamingen leverden een stoelgangstaal in. De analyse van deze stalen liet de onderzoekers toe één van de grootste darmfloradatabanken ter wereld aan te leggen. Ook bij deze nieuwe resulta-ten speelde de databank een grote rol.

“Voor het eerst zijn we nu ook in staat het aantal bacteriën te tellen dat we te-rugvinden in stoelgangstalen”, zegt Jeroen Raes. “Dat betekent een wereld van ver-schil. Met eerder onderzoek was het en-kel mogelijk te spreken over percentages. De eerste resultaten die we verkregen met deze nieuwe techniek zijn alvast spectacu-lair. Zo stelden we vast dat mensen die lij-den aan de ziekte van Crohn tot vijftig maal

minder bacteriën in hun stoelgang hebben dan gezonde vrijwilligers.”

“Dankzij het Vlaams Darmflora Pro-ject kregen we inzicht in de natuurlijke, gezonde variatie van darmflora. Door ge-bruik te maken van dat inzicht lijken we nu een nieuw darmfloratype op het spoor te zijn: het telt zeer weinig bacteriën, en bovendien lijken enkele soorten die vaak met een gezonde darmflora gelinkt worden minder talrijk te zijn. We zien dat dit type veel voorkomt bij Crohn-patiënten, maar ook bij een deel van de gezonde vrijwilli-gers. Het komt er nu op aan te bepalen of het de ontwikkeling van ziektes in de hand werkt. En indien dat het geval is: wat we daartegen kunnen doen.”

Voor de ontwikkeling van de nieuwe analysetechniek kreeg dr. Gwen Falony een CREA-beurs van de KU Leuven, be-doeld om beginnende onderzoekers te stimuleren die werken aan baanbrekende onderzoekslijnen. “De volgende stap is het in kaart brengen van de variatie in soorten en aantallen darmbacteriën gedurende een langere tijd”, zegt professor Raes. “Hier-voor lanceren we het project ‘150 Dagen Darmflora’. Ook nu zijn we weer naarstig op zoek naar vrijwilligers.” (Bron: VIB)

www.vlaamsdarmfloraproject.be

KORT NIEUWS

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017 11

a déjà assez de membres’, klonk het. We hadden dus nood aan een Vlaam-se club. Niet evident, want de universi-teit was nog volledig ‘unitair’ en Leuven Vlaams kwam er pas een goed jaar later. De sportverantwoordelijke van de uni-versiteit aan wie we raad vroegen, rea-geerde bezorgd: ‘Je weet toch wel goed wat je doet?’ Het leek bijna een politie-ke daad!”

Renson en zijn collega’s wisten de no-dige steun te krijgen en er volgde een eerste initiatie speleologie in de Trou Manto, een grot in het Waalse Ben-Ahin. “De universiteit stelde ons een busje ter beschikking, maar voor het materiaal moesten we zelf zorgen”, zegt Renson. “We konden het lenen van apothekerszoon Tony Delarue, die aan speleo deed en alles vervoerde met zijn R4’tje – zo’n typisch hippie-auto-tje (lacht). De belangstelling was groot: al snel hadden we een veertigtal leden, toen nog voornamelijk studenten exacte we-tenschappen en geologen.”

Die pioniersjaren leverden Rens-on tal van onvergetelijke ervaringen op. “We hebben zowat alle grotten in Wallonië verkend”, zegt hij. “Op een bepaald moment zijn we zelfs gaan duiken, op zoek naar de on-dergrondse Lesse. Ongelukken zijn er nooit gebeurd, maar het werd soms wel spannend. Eén keer kwam ik met een vriend vast te zitten in een grot: die bleek dieper dan verwacht en het touw waarmee we afdaalden was te kort. Om weer boven te geraken moest ik op die vriend zijn schouders staan en zo kon ik nog net het uiteinde vastgrijpen. Op zo’n moment mag je niet panikeren: je

MAATSCHAPPIJ

“Soms blijf je vijf dagen lang onder de grond en moet

je zelfs in zo’n grot overnachten. Maar je komt op plekken

waar nooit eerder iemand is geweest.”

© Da

vid De

Roes

t

moet er het kopje bij houden. Avontuur kwam bij ons op de eerste plaats, maar we zijn nooit roekeloos geweest.”

Sociale sport Een halve eeuw na die pioniersjaren is Spekul nog steeds springlevend. Net als in de sixties worden trainingen geor-

ganiseerd aan het Universitair Sportcentrum en trekken

de leden naar grotten in Wallonië. Maar

de club heeft haar speelveld ook

grondig uit-gebreid.

“Een paar keer per jaar organiseren we expedities naar het buitenland”, zegt huidig voorzitter Bram Roose-leer (32). “We gaan naar streken in Frankrijk, Spanje en zelfs Vietnam om nieuwe grotten te ontdekken of bestaande grotten te exploreren en in kaart te brengen.”

Dat leverde de club al enkele in-drukwekkende vondsten op. “In de Picos de Europa in Spanje ontdek-ten onze speleologen een grot van wel 1.500 meter diep – één van de diepste ter wereld. En in de Spaanse regio Cantabrië exploreren we grot-complexen die tot 200 kilometer ver doorlopen. We zoeken naar doorgan-gen, graven, meten alles op … Soms blijf je vijf dagen lang onder de grond en moet je zelfs in zo’n grot overnach-ten. Dat kan zwaar zijn, maar de be-loning is groot: je komt op plekken waar nooit eerder iemand is geweest.

En omdat je compleet afgezonderd bent van de buitenwereld, ervaar je er een unieke rust. Zalig, toch?”

Ondanks dat gevoel van iso-latie is speleologie in de eerste

OprichterRoland Renson:

Er is geen middenweg: ofwel word je afgeschrikt door het gebrek aan comfort, ofwel val je voor het avontuur.

plaats een sociale sport, zegt Roose-leer. “Je doet alles in team, en er is geen competitie. Je steunt elkaar en niemand kijkt op je neer als je om hulp vraagt. Dat schept een band: we zijn een hechte vriendengroep ge-worden, waarvoor iedereen zich wil engageren. Naast grotten verkennen, organiseren we trouwens ook andere activiteiten zoals kanovaren, moun-tainbiken of een gezellige barbecue.”

Jubileum Ook het gouden jubileum van Spekul speelde zich af in een gemoedelijke sfeer. “We hebben een weekend in de Ardennen doorgebracht met de leden en oud-leden”, zegt Rooseleer. “Overdag daalden we af in de grotten en ’s avonds was er een groot feest. Verder lieten we speciale T-shirts maken en hebben we zelfs een eigen bier laten brouwen (lacht).”

Oprichter Roland Renson werd tijdens dat weekend uitgebreid in de bloemetjes gezet. “Ik heb een mooie award gekregen”, zegt Renson. “Een musketon bevestigd aan een stuk rotssteen. Maar ik was vooral blij om iedereen terug te zien en anekdotes op te halen. Zelf doe ik helaas niet meer aan speleo vanwege een knie-operatie. Maar het doet deugd om te zien dat de opvolging is verzekerd.”

Inmiddels telt Spekul zo’n tachtig leden, maar nieuwelingen zijn altijd welkom, zeggen Renson en Roose-leer. “Speleologie is een sport van uitersten en je moet het geprobeerd hebben om te weten of het iets voor jou is. Er is geen middenweg: ofwel word je afgeschrikt door het gebrek aan comfort, ofwel val je voor het avontuur. Maar als je eenmaal door de microbe bent gebeten, is er geen weg terug (lacht).”

www.spekul.be

ONDERZOEK CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 201712

Belgen en klimaatveranderingLiever subsidies dan belastingen

De overgrote meerderheid van de Belgen ziet de kli-maatverandering als een vaststaand feit. Dat blijkt uit recente resultaten van de European Social Survey (ESS). Belgen blijken meer voorstander van subsidies voor hernieuwbare energie dan van hogere belastingen op fossiele brandstoffen.

TEKST: Tine Danschutter

CARTOON: Joris Snaet

aar in sommige lan-den de opwarming van de aarde nog met

enige scepsis bekeken wordt, gelooft een overgrote meerderheid van de be-vraagde Belgen (96,5 procent) dat de opwarming van de aarde waarschijnlijk of zeker plaatsvindt. Dat blijkt uit de European Social Survey, een vergelijken-de studie die sinds 2001 elke twee jaar peilt naar hoe Europese burgers denken over een groot aantal sociale en politie-ke thema’s. Het hoge cijfer betekent niet dat we er allemaal wakker van liggen. De helft van de bevraagden is enigszins bezorgd (49,2 procent), een minderheid is heel (25,5 procent) of uiterst bezorgd (6,5 procent).

Het merendeel van de bevraagde Bel-gen (53,3 procent) is ervan overtuigd dat de klimaatverandering voorname-

klimaatverandering dan ouderen. Ook mensen met een grotere politie-ke interesse zijn meer verontrust over de opwarming van de aarde. Tot slot hoeft het niet te verbazen dat Belgen met een linkse(re) politieke voorkeur vaker wakker liggen van de klimaat-verandering.

Voor Vlaanderen wordt de ‘European Social Survey’ voorbereid en uitgevoerd door het ‘Centre for Survey Methodology’ van de KU Leuven.

lijk (45,4 procent) of zelfs volledig (7,9 procent) veroorzaakt wordt door menselijke activiteiten. 39,7 procent van de bevraagden kent een even gro-te verantwoordelijkheid toe aan na-tuurlijke processen als aan menselij-ke activiteiten.

WakkerEr werd ook gevraagd naar de steun voor beleidsmaatregelen om klimaat-verandering tegen te gaan. Belgen blijken subsidies voor hernieuwbare energie een goed idee te vinden: 77,3

procent van de bevraagden is lichte of sterke voorstander, terwijl slechts 11,5 procent dergelijke subsidies matig of sterk afwijst. Minder uitgesproken cij-fers zien we als het gaat over steun voor het hoger belasten van fossiele brand-stoffen: 32,2 procent van de bevraagde Belgen blijkt lichte of sterke voorstan-der, terwijl 46,4 procent matig of sterk tegen is.

Uit de bevraging blijkt ook dat de bezorgdheid over klimaatverandering afhankelijk is van een aantal factoren: zo blijken jongeren bezorgder over de

Jongeren en mensen met een grotere politieke inte-resse zijn meer verontrust over de opwarming van de aarde.

W

In Antwerpen heeft de KU Leuven het eerste intelli-gente groendak van ons land geïnstalleerd. Op basis van de weersvoorspelling beslist het computerge-stuurde dak om water op te slaan of af te voeren naar de riolering. Zo verkleint de kans op wateroverlast.Bregt Van Hoeyveld

e beplanting van een klassiek groendak houdt wel een deel van

het regenwater vast, maar toch vloeit er nog relatief veel water rechtstreeks de riolering in. “Bij intense regen dreigt de riolering dan verzadigd te raken, met wateroverlast tot gevolg”, zegt professor Patrick Willems van de Afdeling Hydraulica.

“Een intelligent groendak daar-entegen kan een deel van het wa-ter vasthouden en vertraagd laten doorlopen. Een computermodel houdt het dak op de hoogte van de weersvoorspellingen. In droge pe-riodes wordt het regenwater lan-ger vastgehouden. Dat is voordelig voor de planten, maar ook voor de omgeving, die door de verdamping afkoelt. Wordt er veel regen voor-

speld, dan kan het dak het opgesla-gen water afvoeren om zoveel moge-lijk water van de aankomende bui op te vangen.”

Levend labDe komende maanden gaan de on-derzoekers de effectiviteit van hun intelligente groendak onder de loep nemen. “Met een sensor kunnen we het volume van de neerslag, de uit-stroom, de opname door de planten, de verdamping en de lokale tem-peratuur in realtime meten”, zegt onderzoeker Vincent Wolfs. “Die metingen zijn belangrijk om te zien of het idee ook in de praktijk werkt. Hoe kunnen we het dak optimaal aansturen en welk effect zou dit type dak hebben op grote schaal?”

Die vraagstukken kaderen in

het  Brigaid-project, dat deel uit-maakt van het  Horizon 2020-pro-gramma van de Europese Unie. “De opzet van het project is om innova-tieve ideeën rond klimaatadaptatie om te zetten in de praktijk. Daar-om hebben we in de wijk Sint-An-dries, in nauwe samenwerking met de stadsdiensten in Antwerpen, een soort living lab opgestart. Zo kunnen we ideeën aftoetsen bij de buurtbe-woners en innovaties zoals dit in-telligente groendak effectief uit-testen. Het dak kreeg een plaats op de gebouwen van Beweging.net, dat graag zijn steentje bijdraagt tot het project.”

Slimme stadEen intelligent groendak kan een belangrijk onderdeel zijn van een

DIntelligent groendak wapent steden tegen klimaat ­verandering

UNIVERSITEITCAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017 13

De watermolen van het kasteel van Arenberg is één van de oudste molens in Vlaanderen. Wanneer en in opdracht van wie hij precies werd gebouwd, weten we niet. De vroegste histori-sche vermelding dateert in ieder geval van 1286. Oorspronkelijk stonden er twee molens, één op elke oever van de Dijle, verbon-den door een brug. Er werd ook een sluis gebouwd, waarlangs kleine boten konden passeren. De molens werden door de eige-naars van het domein – de heren van Heverlee en later de her-togen van Croÿ en van Arenberg – verhuurd. Eén molen diende voor het malen van graan, de andere was een houtzaagmolen. Deze laatste werd in het begin van de 17de eeuw afgebroken.

Het huidige uitzicht van het overblijvende molengebouw dateert voornamelijk uit de achttiende eeuw, maar de buiten-muren dragen de sporen van talrijke vroegere verbouwingen. De dammuren en de kademuren werden voor het merendeel opgetrokken aan het einde van de negentiende eeuw terwijl de raderen en het sluissysteem uit het begin van de twintigste eeuw dateren.

De molen kwam in 1923 – tegelijk met het kasteel – in het be-zit van de universiteit en bleef vermoedelijk in gebruik tot 1958. Nadien werd het molenmechanisme uit het gebouw verwijderd en werden er klaslokalen en kantoren in ingericht. In 1999 werd de molen geklasseerd als beschermd monument.

Vandaag zijn de wielen en het sluissysteem behoorlijk ver-vallen en dringt een restauratie zich op. Aanvankelijk waren er plannen om de molen opnieuw te laten functioneren en te gebruiken voor het opwekken van groene energie. Maar daar-voor zou een ingrijpende aanpassing van de stroming van de Dijle nodig zijn, met verregaande ecologische gevolgen voor onder meer natuurgebied De Doode Bemde.

Daarom is de geplande restauratie louter esthetisch en zal de molen enkel ‘freewheelen’. Er zullen stroomopwaarts stenen in het water gelegd worden om een beetje weerstand en verval in de Dijle te creëren, net voldoende om de raderen te laten draaien zonder nadelige gevolgen voor de waterstand en de vismigratie.

Aan het project hangt een prijskaartje van 400.000 euro. De KU Leuven neemt de helft van dat bedrag voor haar rekening. Om de overige 200.000 euro bij elkaar te sprokkelen ging vori-ge maand de fondsenwervingscampagne ‘Red de molen’ van start, één van de eerste projecten van het KU Leuven Erfgoed-fonds. De campagne loopt tot 30 april 2019. De restauratie gaat in het voorjaar van dat jaar van start en zal ongeveer één jaar in beslag nemen.

Ine Van Houdenhove | Met dank aan Joris Snaet, bouwhistoricus Technische Diensten

Postkaart uit het begin van de 20ste eeuw met een volledig in metaal uitgevoerd rad.

De molen is toe aan een restauratie.

Die is gepland voor het voorjaar van 2019.

Watermolen Arenberg 1286 vs. 2017

© KU

Leuv

en | R

ob St

even

s

© Un

iversi

teits

arch

ief K

U Leu

ven

Wie het project wil steunen met een gift, vindt alle informatie op www.reddemolen.be Getuigenissen, anekdotes of herinneringen rond de watermolen zijn welkom bij Nathalie.Poot@kuleuven.be

© Vi

ncen

t Wolf

s

Het intelligente groendak, met cactusvormige sensor:

“Wordt er veel regen voorspeld, dan kan het dak het opgeslagen water afvoeren om de aankomende bui op te vangen.”

actief regenwaterbeleid. En dat zullen we nodig hebben om een antwoord te bieden op het veran-derende klimaat. “Klimaatmodel-len tonen aan dat we ons moeten voorbereiden op langere droge pe-riodes en meer intense neerslag”, zegt professor Willems. “Zeker in een stedelijke omgeving kan dat voor problemen zorgen. We heb-ben verschillende scenario’s be-keken en tegen 2100 kan een stad als Antwerpen twee tot tien keer meer te maken krijgen met water-overlast als gevolg van riolerings-overstromingen. Het gebruik van intelligente groendaken kan  een deel van de oplossing zijn, maar dat op zich zal niet volstaan.”

“Steden en gemeentes zullen anders moeten omgaan met open

ruimtes. Nu worden die doorgaans vlak aangelegd en volledig geas-falteerd. Daardoor kan er geen regenwater insijpelen, vloeit al-les rechtstreeks de riolering in en ontstaat er extra opwarming. Als je die ruimtes groen en glooiend aanlegt, pak je verschillende pro-blemen tegelijk aan: de lagerge-legen gebieden houden het water langer vast waardoor de riolering niet verzadigd raakt en het grond-water wordt aangevuld. Beplan-ting zorgt dan weer voor de nodi-ge verkoeling. Kortom, een betere afstemming tussen waterbeheer en ruimtelijke ordening is absoluut noodzakelijk.” In een echte smart city heb je dus niet alleen intelli-gente groendaken nodig, maar ook slimme politici.

MICHAËL VAN DROOGENBROECK, SOCIOLOOG EN VRT-JOURNALIST

ALUMNI

chrik niet als je Michaël Van Droogenbroeck tij-dens de kerstvakantie De

Ochtend hoort presenteren op Radio 1. De man plant géén carrièreswitch van het tv-scherm naar de radiostudio. “Ik heb gewoon veel interesses. Als een opdracht tijdelijk is en leuk lijkt, dan neem ik die erbij. Ik verzeil vaak in een én-én-verhaal.”

Van Droogenbroeck zit in een oran-je kuipzeteltje op de negende verdie-ping van het VRT-gebouw. In de diepte ligt Brussel, de stad waar hij van houdt. “Ik ben opgegroeid in het Pajottenland, in de buurt van Dilbeek. Op het platte-land, maar met zicht op de Brusselse sky-line. Veel van mijn dorpsgenoten kwa-men nooit in de stad, terwijl ze mij juist aantrok. Vanaf mijn twaalfde nam ik elke

dag de bus naar Sint-Joris, een middelba-re school in het centrum.”

Als Van Droogenbroeck afzwaait, in 1996, sluit de school haar deuren. Het is de tijd van de leegloop van de Neder-landstalige scholen in Brussel. “Toch heeft die schoolkeuze mij gevormd. Ik kende als tiener al de leuke aspecten en de schaduwkanten van de grootstad. Zo-iets verruimt de blik.”

Prille liefdeVan Droogenbroeck werkt intussen twaalf jaar bij de VRT, waarvan de jong-ste tien op de redactie van het tv-journaal. Daarnaast schrijft hij columns, boeken en geeft hij lezingen. Dat zijn professionele én-én-verhaal dit jaar ook een hoofdstuk-je ‘radio’ krijgt, doet hem plezier. “Het maakt de cirkel rond. Radio was een heel

LEVENna

LEUVEN

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 201714

S

Al bijna tien jaar geeft VRT-journalist Michaël Van Droogenbroeck (39) duiding bij het financiële en economische nieuws: “Ik hou van de korte deadlines en strakke spanningsboog van tv-journalistiek.” Een opvallend statement voor iemand die als student droomde van een academische carrière. TEKST: Barbara De Munnynck | FOTO: Rob Stevens

“ Wij zijn journalisten, geen popsterren”

prille liefde.” Amper veertien was hij, toen hij op de vrije dorpsradio een hitparade mocht presenteren. “Dat stelde niets voor. We had-den weinig luisteraars en een beperkt zend-bereik. Vrienden in Brussel konden mijn show niet eens ontvangen. Maar ik werkte bij dat lokale station wel samen met gedreven mensen. Het was de eerste keer dat ik van het mediawereldje proefde.”

Aan het begin van zijn studietijd ruilt Van Droogenbroeck de radio voor een nieuwe – veeleer onverwachte – liefde: de sociolo-gie. “Ik koos voor politieke en sociale weten-schappen omdat de actualiteit mij boeide. Ik hoopte op een carrière in de politieke ver-slaggeving. Ik had niet verwacht dat socio-logisch onderzoek mij zo zou fascineren. Ik vond het geweldig om het raderwerk van een samenleving, met al die geschreven en onge-schreven wetten, te analyseren.”

Na zijn kandidaturen aan wat toen nog de KUB heette (“een praktische beslissing – ik kon niet op kot en de VUB was te ver …”)

volgt Van Droogenbroeck zijn proffen Jacques Billiet en Marc Swyngedouw naar Leuven. “Ik legde er een doorsnee parcours af. Ik had misschien voor studentenblad Veto kunnen schrijven of op Erasmus willen gaan, maar dat is er niet van gekomen. Wel herin-ner ik me levendige debatten. Het was een stimulerende, intellectueel verrijkende tijd.”

Bijna depressiefEen academische carrière wordt tijdens Van Droogenbroecks studententijd een steeds aanlokkelijker en bijna evident toekomst-perspectief. “Daar kijk ik met gemengde gevoelens op terug”, zegt hij vandaag. “Met een zevental medestudenten konden we me-teen na ons afstuderen aan de slag binnen de universiteit. Uiteindelijk hebben maar een of twee van ons een doctoraat afgewerkt. Dan loopt er onderweg toch iets mis qua begelei-ding? Waarom werf je mensen aan als je geen visie hebt op hun toekomst?”

In Van Droogenbroecks geval waren er praktische struikelblokken. “Het project waarop ik zou beginnen, een uitloper van een groot verkiezingsonderzoek, kreeg geen groen licht. Ik combineerde deeltijdse func-ties als onderwijsassistent aan de KUB en de KU Leuven, en dat was niet evident.” Ook in-houdelijk raakte hij ontgoocheld. “Toen ik voor mijn doctoraat een multidisciplinaire onderzoeksvraag definieerde, ontdekte ik dat die niet paste binnen het lopende onderzoek aan de faculteit.”

Voor een stuk legt hij de verantwoordelijk-heid ook bij zichzelf. “Ik had de eenzaamheid van het werk onderschat. Ik had ook moeite om de enorme vrijheid – je werkt met één deadline, ergens ver in de toekomst – juist in te vullen. Het contrast met hoe ik vandaag werk, kan niet groter. Nu moet alles af tegen zeven uur. Dat ligt me duidelijk beter.” Hij lacht terwijl hij dat zegt, maar hoopt in alle ernst dat de begeleiding van doctorandi van-daag beter verloopt. “Ik heb vijf jaar aan de unief gewerkt zonder tastbaar eindresultaat. Dat geeft geen goed gevoel. Op het einde van die periode was ik bijna depressief.”

Gered door de VRTMaar kijk, schrijven aan een én-én-verhaal heeft zo zijn voordelen. Er is altijd een alter-natief. “Terwijl ik mijn weg zocht als universi-tair onderzoeker, had ik mijn radiowerk weer opgepikt. Ik werkte eerst deeltijds en later

Als ik een lezing geef, voel ik toch weer dat er een

docent in mij schuilt. Echt waar,

soms kriebelt het zelfs om mijn

doctoraat af te maken.

MICHAËL VAN DROOGENBROECK, SOCIOLOOG EN VRT-JOURNALIST

ALUMNICAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017 15

freelance voor Radio 2. Ik maakte regiona-le reportages, bijvoorbeeld over de opening van een nieuwe brouwerij, en haalde mijn stemattest. Die ervaring heeft me zeker ge-holpen toen ik eind 2004 meedeed aan het journalisten examen van de VRT. We waren met zo’n zevenhonderd kandidaten. Na et-telijke rondes mocht ik in augustus 2005 beginnen op de nieuwsdienst.”

Daar zit hij vandaag nog, en graag. Na een achttal maanden als libero (“ik ver-ving journalisten die aan een lange Pano-rama-reportage werkten”) en een passa-ge op de redactie van Terzake, werd hij Wetstraatjournalist voor het VRT-jour-naal. “Daarmee ging een oude droom in vervulling. 2007 was politiek een bijzonder bewogen jaar, met de regeringscrisis rond Leterme, het Fortis-dossier, Van Rompuy die premier werd … Ik vond het fantastisch om dat van dichtbij op te volgen, hoe intens het soms ook was.”

Sinds de bankencrisis draagt Van Droogenbroeck zijn huidige pet, die van ‘expert financieel en economisch nieuws’. Spijt dat hij de politieke verslaggeving zo snel weer losliet, heeft hij niet. “Als student was ik al bezig met aandelen. En het afge-lopen decennium maakte ik spectaculaire dingen mee op het veld: de eurocrisis, de bankencrisis, ongeziene maatregelen van centrale banken … Ook als het niet mijn job was, zou ik de berichtgeving daar-rond volgen.”

VerslavendKort en krachtig, daarvoor staat Van Droogenbroeck als journalist. “Het me-dium tv dwingt je om efficiënt en helder te communiceren. Op anderhalve minuut moet je genoeg achtergrond geven, zodat mensen zonder voorkennis je begrijpen, én genoeg in de diepte gaan, voor de kijkers die helemaal mee zijn. Ik ben heel gericht

op die korte spanningsboog. Dat voel ik bijvoorbeeld als ik ga zitten om mijn co-lumn over geldzaken voor Het Laatste Nieuws te schrijven. Dan moet er een knop om in mijn hoofd.”

Toch weidt hij al eens graag uit. “Ik kan ervan genieten om een lezing te geven. Ik hou van het directe contact met het publiek en van de mogelijkheid om meer context te schetsen. Dan voel ik toch weer dat er een docent in mij schuilt. Echt waar, soms kriebelt het zelfs om mijn doctoraat af te maken. Ik denk intussen wel over het zelf-vertrouwen en de mentaliteit te beschikken om dat tot een goed einde te brengen.”

Dat zou dan hoe dan ook naast zijn ge-wone job moeten gebeuren. “Nieuws ver-slaan terwijl het zich ontvouwt en met

een cameraploeg op stap gaan, werkt ver-slavend. Ik zou het geen maanden kun-nen missen.” Verveling of sleur kent Van Droogenbroeck niet. “Mijn job is in de loop van mijn carrière erg veranderd. De impact van online is gigantisch. Vroe-ger was onze eerste deadline het journaal van één uur. Nu kunnen filmpjes meteen op de site.” Omdat hij vier dagen op zeven van negen uur ‘s ochtends tot acht uur ‘s avonds werkt, zit hij niet in een traditio-neel werkweek-weekend-ritme. “Er is geen dwingende structuur, alles loopt in elkaar over. Voor mij voelt dat heel goed.”

Beste jarenIn 2013 trouwde Van Droogenbroeck met VRT-collega en nieuwsanker Annelies Van Herck. Hun zoontjes Jakob en Elias zitten in het eerste en vijfde leerjaar. “Ze beseffen dat wij onregelmatige werkuren hebben, maar zijn er niet mee bezig dat wij op tv komen. Zo vaak worden we niet herkend, hoor. We zijn journalisten, geen popsterren.”

Het gezin gaat graag samen een paar da-gen weg. “Voor mij begint de pret al wan-neer we met z’n vieren in de auto zitten. Door onze jobs en het feit dat Elias in een systeem van co-ouderschap zit, is gewoon allemaal samen zijn al heel fijn.”

Volgend jaar wordt Michaël Van Droogenbroeck veertig. Aanleiding tot diepe introspectie geeft dat voorlopig niet. “Ik maak me hoogstens af en toe de be-denking dat dit waarschijnlijk de beste ja-ren zijn. De kinderen zijn uit de pampers en doen het goed. Onze ouders en wijzelf zijn nog gezond … Ergens voel ik wel dat ik op een denderende trein zit. Die twaalf jaar bij de VRT zijn in een rotvaart voor-bijgevlogen. Het was een fantastische rit, maar dit tempo houd ik wellicht niet eeu-wig vol. We zien wel. Het leven verandert, dat hoort erbij.”

Tv dwingt je om efficiënt en helder te communiceren.

Op anderhalve minuut moet

je genoeg achtergrond geven

voor mensen zonder voorkennis,

én genoeg in de diepte gaan, voor

wie helemaal mee is.

Wie is Michaël Van Droogen-broeck?° 1978, Brussel

Gestudeerd1996-2000: Politieke

en sociale weten-schappen, KUB en KU Leuven

Loopbaan2000- 2005: weten-

schappelijk me-dewerker, KUB en KU Leuven

Sinds 2005: journalist en verslaggever televisienieuws-dienst VRT, o.a. voor Terzake (tot 2007) en Het Journaal (tot op vandaag)

Sinds 2008: expert financieel en econo-misch nieuws VRT, o.a. vaste rubriek in De Vrije Markt (sinds 2013)

Daarnaast: moderator; presentator; lezingen tournee ‘Wat met uw geld?’

Publicaties2010: Kan De Wever wat

Leterme niet kon?2015: Michaël maakt

de rekening (gebun-delde columns uit Het Laatste Nieuws)

PrivéGehuwd met Annelies Van Herck, papa van Jakob (6) en van Elias (10), Annelies’ zoon uit een eerdere relatie.

STUDENTEN CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 201716

Student ontmoet alumnus voor reality check.DROOMJOB

de

© KU

Leuv

en | R

ob St

even

s

pseudoniem.” Ze zal haar eigen werk niet snel zelf opnieuw inkijken: “Ik weet dat ik dan toch dingen zou zien die ik anders had moeten doen.” De psychologische jeugdthriller die ze vandaag signeert is de eerste van een vierluik: “Mijn boe-ken draaien meestal om wat mensen drijft, wat er in hen omgaat. Mijn zoon van zes zal ze nooit graag lezen vrees ik; voor hem moet er meer in gebeuren (lacht).”

EenzaamGisteren stelde Tine hier op de Boekenbeurs met co-auteur Katalien Bollen Allemachtig voor, een boek over veerkracht en invloed.Vandaag krijgt ze vooral tieners over de vloer. “Het is fijn om je publiek te ontmoeten. Alleen al daarom zal ik altijd ook jeugdboeken blijven schrijven: die lezers sturen mailtjes. Al is het soms wel met de vraag om de korte inhoud te leveren voor hun boekbespreking! (lacht)”

“Schrijven is best eenzaam, soms zit je de hele dag in je cocon. Vroeger zou ik ervoor getekend hebben om van mijn boeken te kunnen leven, maar nu besef ik dat ik het nodig heb om onder de mensen te komen. Ik ben daarom blij dat ik ook nog werk voor verschillende magazines. Een groot nadeel van leven van je pen – als schrijver én als freelance journaliste – is dat je nooit weet hoeveel er aan het eind van de maand op je re-kening staat. Maar afgezien daarvan is het uiter-aard een droomjob. Niets geeft meer bevrediging dan schrijven.”

gedetailleerde tijdlijnen bij op mijn gsm, en op Wattpad zet ik uitgebreide ID-fiches over de per-sonages – ik ken hen door en door voor ik begin te schrijven.”

Binnenkort gaat Leen als stagiaire aan de slag bij een filmmagazine: “Ik denk wel dat je daar veel literaire vrijheid krijgt. Het liefst wil ik na mijn afstuderen lesgeven en journalistiek com-bineren. En romans schrijven natuurlijk.”

Pseudoniem“Ik had geen plan B”, zegt Tine Bergen terwijl ze een exemplaar van haar inmiddels twaalfde boek signeert. “Ik wilde altijd al schrijven. Toch probeerde ik het pas voor het eerst toen ik was afgestudeerd. Een beetje uit schrik – want wat als het niet zou lukken?” Maar in september lag haar debuut in de boekhandel. Een jaar la-ter was nummer twee klaar. “Op dat boek ben ik misschien nog wel het meest trots, omdat het voor mij de bevestiging was dat ik het echt wel kon. Zilt is vertaald in het Duits. Mijn uitgeverij daar vroeg of ik nog zo’n jeugdroman met een happy end kon schrijven, maar daar ben ik niet op ingegaan – commercieel wellicht niet mijn meest verstandige zet (lacht). Ik ben trouwens niet zo van de happy ends. En ik ben een heel impulsieve schrijver, een stuk van de leut is dat ik zelf tijdens het schrijven nog niet weet hoe een verhaal zal aflopen.”

Inmiddels heeft Tine acht jeugdboeken en een roman, een thriller en twee non-fictieboe-ken voor volwassenen op haar naam. “Daarnaast schrijf ik boeken in opdracht: leerwerkboeken Engels bijvoorbeeld, maar ook weleens een boek bij een tv-reeks. Dat laatste is dan onder een

k schrijf al mijn hele leven”, zegt Leen Reynaerts. We zijn op de Antwerpse Boekenbeurs,

op weg naar de stand van uitgeverij Baeckens Books, waar oud-studente Tine Bergen vandaag haar laatste worp signeert: Onderbuik, een psy-chologische thriller voor young adults. Volgen-de maand kan Leen haar eigen boek in handen houden. “Het wordt gepubliceerd bij Beefcake Publishing, op basis van crowdfunding: er zijn inmiddels honderd exemplaren besteld.”

Het idee voor haar roman – een liefdesver-haal – deed Leen op toen ze tijdens de leraren-opleiding Nederlands en geschiedenis een stu-diereis maakte naar Rome: “De gebeurtenissen speelden zich gewoon voor mijn ogen af. Ik heb mijn medestudenten gewaarschuwd dat ze in mijn boek opduiken, maar ik heb nog geen re-actie gekregen. Uit praktisch oogpunt heb ik het hoofdpersonage qua uiterlijk wel op mezelf laten lijken (lacht).”

Op vraag van haar beste vriendin – “zij ziet mij al als de nieuwe Jill Mansell” – liet ze als ver-jaardagscadeau een exemplaar drukken in eigen beheer. De vriendin in kwestie vroeg ook om één pikante scène. “Die wilde ik er daarna weer uit-halen, maar dat stuitte op verzet van de uitgeve-rij. Ik kan je wel al zeggen dat ik die scène nooit ga voorlezen! (lacht)”

GemeenInmiddels heeft Leen al een tweede verhaal klaar, De terugkeer. “Dat is ontstaan uit een hoofdstuk dat ik jaren geleden schreef tijdens een cursus creative writing in Brighton. Het staat integraal op het online forum Wattpad, waar ik ieder

“ Die pikante scène ga ik nooit voorlezen”

LEEN EN DE SCHRIJFSTER-JOURNALISTE

hoofdstuk post als het af is, onder het pseudo-niem Leo Stearny. Het gaat weer om een roman-tisch verhaal – en dat terwijl ik zelf helemaal niet romantisch ben – maar De terugkeer is veel donkerder van thematiek. Ik ben intussen bezig aan het tweede en het derde luik, het wordt een trilogie. Mijn oma kreeg mijn verhalen altijd als eerste te lezen. Ze is in augustus overleden en ik heb haar op haar sterfbed moeten vertellen hoe het met de personages zou aflopen – ze vond dat ik heel gemeen was (lacht).”

“En daarnaast ben ik ook begonnen met een roman die zich afspeelt tijdens de Russische Revolutie, met Dimitri Romanov in een hoofd-rol. Daarvoor doe ik heel veel research, alles moet kloppen natuurlijk. Ik plan voor elk ver-haal vooraf ook helemaal hoe het afloopt, ik hou

Auteur Tine Bergen (staand) ruimt op de Antwerpse Boekenbeurs

even plaats voor beginnend schrijver Leen Reynaerts.

Tine: “Het is fijn als lezers mailtjes sturen, al is het soms met de vraag om de korte inhoud te leveren voor

hun boekbespreking (lacht).”

Studente Leen Reynaerts:

Ik heb mijn oma op haar sterfbed moeten vertellen

hoe het met de personages van mijn trilogie zou

aflopen.

“Ik kan me niet voorstellen dat ik niét zou schrijven”, zegt

germaniste en antropologe Tine Bergen (36). In de zomer na haar afstuderen schreef ze

de jeugdroman Verwachtingen en sindsdien is ze niet meer

gestopt. Studente journalistiek Leen Reynaerts (24) droomt

ervan om in haar voetsporen te treden. In december verschijnt

haar debuut Andrea.

TEKST: Ine Van HoudenhoveFOTO: Rob Stevens

“I

Wat is jouw droomjob? Laat het ons weten via nieuws@kuleuven.be

ONDERZOEKCAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017 17

WE NEMEN MEDICATIE ZELDEN IN ZOALS HET HOORT

Als u een pilletje moet slikken, doet u dat dan braaf met kraantjeswater of bronwater zonder bubbels? Of grijpt u naar het glas frisdrank dat toevallig op tafel staat? Dan bent u niet de enige zondaar, zo blijkt uit farmaceutisch onderzoek van Leuvense wetenschappers. Zij kwamen ook tot de verrassende vaststelling dat in het geval van Dafalgan bubbels toch weleens de betere keuze zouden kunnen zijn. Water met bubbels, welteverstaan. TEKST: Ilse Frederickx | CARTOON: Joris Snaet

techniek die wereldwijd zeer weinig gebruikt wordt.

Pilletje met prikDat heeft te maken met het feit dat het experiment heel wat voeten in de aarde heeft, zowel voor de proefpersoon als voor de onderzoeker. “Daarom kan je dit soort onderzoek ook alleen met een beperkt aantal proefpersonen doen. In samenwerking met professor Jan Tack van UZ Leuven vonden we zes gezon-de vrijwilligers bereid om zich een dag lang te laten onderzoeken door middel van een katheter, die door de mond of de neus via de slokdarm naar de maag gaat. Ze namen Dafalgan in met kraan-tjeswater of met spuitwater. Op regel-matige tijdstippen nam ik stalen van hun maaginhoud via de katheter, en daarnaast ook bloedstalen.”

De verschillen tussen een inname met kraantjes- en spuitwater waren uitgesproken, zegt Van Den Abeele: “Bij proefpersonen die Dafalgan met kraantjeswater innamen, duurde het gemiddeld 30 minuten vooraleer het pilletje uit elkaar viel, bij spuitwater was dat 10 minuten. Met bruiswater werd de paracetamol ook sneller opge-nomen in het bloed: na gemiddeld 30 minuten waren de maximale concen-traties in het bloed bereikt, tegenover 95 minuten bij kraantjeswater.” De werking van Dafalgan met bruiswa-ter bleek ook minder te variëren: “Één van de vrijwilligers die kraantjeswater gebruikte, had pas na drie uur maxi-male concentraties paracetamol in het bloed. Bij bruiswater lagen de resulta-ten niet zo ver uit elkaar.”

Soms liever traag“De maag bepaalt dus mee met wel-ke snelheid een geneesmiddel wordt overgedragen aan de dunne darm”, stelt Van Den Abeele. “Zoals gezegd: we hebben gewerkt met een beperkt aantal proefpersonen, dus we moe-ten voorzichtig zijn met conclusies, maar het is alleszins duidelijk dat de rol van de maag groter is dan we dach-ten. Hoe dat precies zit, moet verder nagegaan worden. Uit ons onderzoek konden we wel al opmaken – dankzij druksensoren in een speciale katheter – dat bruiswater de werking van Da-falgan minder afhankelijk maakt van de samentrekkingen van de maag.”

Voer voor verder onderzoek dus, maar Van Den Abeele waarschuwt al-vast om sowieso niet te veralgemenen naar alle pilletjes: “Bij andere genees-middelen spelen andere overwegin-gen: soms wil je niet dat het genees-middel snel werkt, maar net traag en langdurig.” Tot nader order is voor de meeste pilletjes een plat watertje dus de beste optie. “Het is voor een leek onmogelijk om te weten wel-ke combinaties goed werken”, besluit Augustijns. “Volg dus het advies van je apotheker.”

e meeste geneesmiddelen moet je inslikken. “Die medicijnen worden uit-

getest met 150 tot 240 milliliter kraan-tjeswater – zowat een vol glas dus. Als we spreken over de werking, gaan we ervan uit dat patiënten zich net zoals de proefpersonen aan de richtlijnen houden. Maar in de praktijk doet bijna niemand dat”, vertelt professor Patrick Augustijns van het Laboratorium Far-macotechnologie en Biofarmacie.

Zijn onderzoeksgroep deed in 2016 een rondvraag bij ongeveer 2.000 Vla-mingen. Wat bleek? We nemen onze pil-letjes meestal in met water, maar durven ze ook weleens door te slikken met an-dere drankjes: 92 procent van de volwas-senen in de bevraging neemt in de mees-te gevallen water, occasionele zondaars grijpen vooral naar frisdrank (13 %), kof-fie (8%) en melk (4 %). Alcohol kwam nauwelijks voor. Valt nog best mee dus, maar van het drankje in kwestie drinken we ook weinig: 47 procent neemt slechts een half glas, 37 % een slokje en 3,4 % drinkt zelfs gewoon niets. “Dat betekent dat de combinatie van de juiste drank – plat water – en de juiste hoeveelheid – een vol glas – eigenlijk nauwelijks voor-komt”, besluit Augustijns.

Jens Van Den Abeele:

De maag bepaalt mee met welke snelheid een geneesmiddel wordt overge-dragen aan de dunne darm. Ze speelt een grotere rol dan we dachten.

D Met andere woorden: in het echte leven nemen patiënten zelden genees-middelen in zoals dat gebeurt wanneer ze getest worden. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat dat soms slecht uitdraait. Zo blijkt dat fruitsap – vooral pompelmoessap dan – de werking van bepaalde geneesmiddelen negatief be-invloedt. Maar je kan niet veralgeme-nen. Soms hebben ‘alternatieve’ drank-jes net een gunstig effect: “In Leuven hebben we zelf al het effect onderzocht van cola op Noxafil, een middel tegen schimmelinfecties. Met cola blijkt het geneesmiddel langer in de maag te blij-ven en dat resulteert uiteindelijk in een verbeterde opname van het pilletje in het bloed.”

Langs de maagAugustijns en zijn team deden ook onderzoek naar een couranter medi-cijn: Dafalgan. “Als je een pijnstiller inneemt, wil je graag dat die zo snel mogelijk zijn werk doet. Uit weten-schappelijk onderzoek bleek dat bruis-tabletten sneller effect hebben dan gewone tabletten. Maar bruistabletten zijn duurder om te maken en ze zijn minder lang houdbaar, vanwege het bicarbonaat erin. Het leek ons dan

ook de moeite om te onderzoeken of we het effect van het bicarbonaat in de bruistabletten kunnen nabootsen met de combinatie van vaste tabletten en spuitwater.”

Dat was voer voor het doctoraats-onderzoek van Jens Van Den Abeele. “Een Dafalgan-pilletje kan pas werken wanneer het geneesmiddel in de dunne darm geraakt. Daar wordt het actieve bestanddeel paracetamol opgenomen in de bloedbaan. Als je het inslikt, pas-seert het pilletje eerst langs de maag, waar het moet uiteenvallen. De vraag is dus: hoe snel verloopt dat proces en hoe snel wordt de paracetamol dan doorgesluisd naar de dunne darm?”

In de farmaceutische industrie wordt zoiets onderzocht met bloedafnames: een proefpersoon neemt een pilletje in en vervolgens neemt een onderzoeker op verschillende tijdstippen bloed af. Bij die bloedafnames meet men telkens hoe hoog de concentratie van het ac-tieve bestanddeel in het bloed is. Om-dat Van Den Abeele ook de rol van de maag in beeld wilde brengen, gebruik-te hij niet alleen stalen van het bloed maar ook van de maaginhoud, om te bekijken hoe ver het pilletje al uit el-kaar gevallen was: een onderzoeks-

Slimmer slikken

UNIVERSITEIT18 CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017

•  Professor Bénédicte Lemmelijn (Onderzoekseenheid Bijbelweten-schap) ontving de Publieksprijs voor het Religieuze en Spirituele Boek voor Mijn geloof als Bijbelwetenschapper? Een broos en eerlijk antwoord (2016).

•  Peter Arras (Faculteit Industriële Wetenschappen, Campus De Nayer) is Honorary Professor geworden aan Zaporozhye National Technical Uni-versity (ZNTU) in Oekraïne.

•  Professor Raf Vandebril (Numerie-ke Analyse en Toegepaste Wiskunde)

ontving de Outstanding Paper Prize van de Society for Industrial and Applied Mathematics (SIAM).

•  Ruth Vanderschueren, doctoraats-

studente aan het Centrum voor Levensmiddelen- en Microbiële Technologie en de Afdeling Bodem- en Waterbeheer, heeft de VBI Student Research Award gewonnen met haar masterproef ‘Iron oxide nanoparticles for the remediation of arsenic conta-minated groundwater’ (promotor: professor Erik Smolders). De tweede prijs ging naar Robin Coeck, docto-

raatsstudent aan het Centrum voor Oppervlaktechemie en Katalyse en naar Laure Verstraete, doctoraats-studente aan het Centrum voor Mi-crobiële en Plantengenetica.

•  Professor Danny Pieters (Instituut voor Sociaal Recht) wordt eresena-tor van de universiteit van Ljubljana (Slovenië) .

•  Het project van het Leuvense team werd tijdens iGEM, de internationale studentenwedstrijd inzake syntheti-sche biologie in Boston, verkozen tot meest innovatieve nieuwe applicatie.

•  Professor Manu Keirse, emeritus hoogleraar verliesverwerking, werd uitgeroepen tot Ridder in de Orde

van ‘t Manneke uit de Mane. Dat is een onderscheiding die wordt toege-kend aan West-Vlamingen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor cultuur en samenleving.

•  Tijdens de Europese Dag van de Talen won het Centrum voor Levende Talen (CLT) de juryprijs in de cate-gorie ‘Volwassenenonderwijs’ voor een project waarbij cursisten Spaans één uur live radio verzorgden voor Radio Equinoxe Namur. Samen met het Instituut voor Levende Talen (ILT) won het CLT eveneens de pu-blieksprijs in diezelfde categorie voor het project Taaltafels, dat studenten Arabisch van het CLT samenbracht met studenten Nederlands van het ILT.

Benoemd of onderscheiden

in

Professor Eugène VandermeerschErehoogleraar aan de Faculteit Geneeskunde(12/12/1948 – 02/11/2017)

Professor Emma VorlatEmeritus gewoon hoogleraar aan de Faculteit LetterenErebestuurster KU LeuvenGewezen vicerector KU Leuven(24/10/1929 – 10/11/2017)

De universitaire gemeen-schap neemt afscheid van:

Memoriam

“ Samen een lied aanheffen, mooi vind ik dat”

KOTOP

Als ik ter voorbereiding van mijn vol-gende kothalte even de Facebook-pagi-na van mijn nieuwe model check, stuit ik op foto’s van skilatten, toneelgroe-pen en bouwordekampen in verre oor-den, kortom: een leven boeiender dan het mijne.

Of dat op zich een prestatie is, laat ik in het midden, maar het getuigt wel van een stevige portie doorzettingsvermogen van een jongedame met een visuele beperking die haar zicht drastisch beperkt. Retinitis pigmentosa heet de ziekte, vertelt Eline Van Gestel, bachelorstudent rechten. “Ik ben ermee geboren, maar de aandoening is degeneratief: in de lagere school kon ik nog tekstjes lezen, nu zie ik nog maar voor vijf procent en is mijn beeldhoek amper vijf graden, kokerzicht heet dat.”

01/ Codex

“Ik hou wel van cantussen, ik was er ook bij op de beiaardcantus. Het is fijn om met z’n allen samen te zijn en toffe liedjes te zingen. De drukte zorgt wel voor wat chaos in mijn hoofd, maar als iedereen

dan tegelijk een lied aanheft, geeft dat een groot gevoel van eenheid.”

02/ Olifanten

“Olifanten zijn een beetje een rode draad aan het worden in mijn leven. Het be-gon allemaal met de Lollifant-film (een personage uit de Winnie de Poeh-boeken – red.). Ik was meteen fan. In het zesde middelbaar ben ik met de bouworde naar Sri Lanka gereisd, om in een opvangtehuis voor meisjes te gaan helpen. Olifanten zijn daar heilig, dus kwam ik op een fes-tival met olifanten terecht, bezochten we een olifantenweeshuis en liet ik een doek met olifantenmotief maken om mezelf te bedekken bij het bezoeken van een tem-pel. Zo is de verzameling ontstaan.”

03/ Gitaar

“Ik speel piano en ook wat gitaar (bewijst het met een gesmaakte, van zang voorzie-ne versie van ‘Mia’ – red.). Ik heb jaren privéles gekregen, maar daar ben ik mee gestopt toen ik ging studeren. Daarnaast volgde ik vier jaar dictie en een jaar dra-ma en voordracht, waarna ik de stap heb

gezet naar een toneelgezelschap. Intussen heb ik al in vier stukken meegespeeld.”

04/ Sedes

“Ik zit in een omkaderingsproject. Dat wil zeggen dat er in deze gang van de Sedes- residentie twaalf kamers zijn, tien voor omkaderaars en twee voor omkaderden. Het is een fijne groep. Mijn homies gaan samen met me winkelen, en begeleiden me bij afspraken op plaatsen waar ik nog niet geweest ben, of als een gebouw bijvoor-beeld ingewikkeld in elkaar zit. Ik raak op zich in mijn eentje in de les, dan gebruik ik mijn witte stok, maar meestal wandel ik sa-men met vriendinnen. Momenteel staan er twee kamers leeg, en dat hoor ik ook over andere residenties, maar ik weet niet of dat toevallig is of een nieuwe ontwikkeling. Ik hoop in ieder geval niet dat laatste.”

Jongeren zijn weer meer sociaal betrokken, maar hebben het te druk voor een langdu-rig engagement, lees ik even later toevallig. Ik zie al één mogelijkheid om dat obstakel uit de weg te ruimen.

TEKST EN FOTO’S: Rob Stevens

LiggingParkstraat

Prijs / opp.307 euro / 12 m2

Vrouw des kamersEline Van Gestel (20), derde bachelor rechten

Plus“Supersociale gang, je kunt bij iedereen terecht.”

Minus“Soms botsen de karakters, maar we komen er altijd uit.”

www.kuleuven.be/studentenvoorzieningen/omkadering

Is jouw kot ook een inkijkje waard? Laat het ons weten via nieuws@kuleuven.be

01/

02/

04/

03/

ELINE VAN GESTEL, OMKADERD MET ENTHOUSIASME

CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017 PORTRET 19

SPEEDDATE In 25 vragen naar hoofd en hart

van Koen Debackere

07/ Wat is uw beste eigenschap?“Ik probeer altijd het standpunt van de an-der te begrijpen. Niet dat ik er altijd in slaag, ik ben koppig, ik heb een slecht karakter (lacht). Maar het is de enige manier om de zaken te laten vooruitgaan.”

08/ Waaraan hebt u een hekel? “Aan oeverloos gepraat, vooral tijdens ver-gaderingen. Waarom vijftig woorden ge-bruiken als het ook met tien kan?”

09/ Wat is uw grootste angst?“Dat er iets met mijn dierbaren zou ge-beuren. Tien jaar geleden hebben we Tom verloren, onze middelste zoon. Hij overleed op vijf maanden tijd aan kanker. Dat blijft je altijd bij. Je hebt zulke zaken niet in de hand, en dat is beangstigend.”

10/ Wat is uw meest onhebbelijke karaktertrek?“Veeleisendheid. Maar je leert in deze job ook wel vergevingsgezind te zijn, en te besef-fen dat mensen limieten hebben. Ik zelf ook.”

11/ Hebt u een guilty pleasure?“Warme chocolademelk. Van donkere cho-colade. Winter en zomer.”

12/ Wat is de ergste job die u ooit hebt gedaan?“Zinloze karweien tijdens mijn legerdienst. 25 keer dezelfde koer vegen bijvoorbeeld.”

13/ Wat is de belangrijkste les die het leven u heeft geleerd?“Dat je nooit mag opgeven, altijd moet voortdoen, ook bij tegenslag.”

14/ Wat zit er in uw cd-speler?“Russisch-orthodoxe muziek – van het mooiste wat er is. Ik ben ook verslingerd aan de Vlaamse polyfonie – al komt het er te weinig van om naar een concert te gaan.”

15/ Wat was het meest pakkende moment uit uw loopbaan? “In 2008 kreeg LRD voor de eerste keer een grote internationale erkenning, de IPTEC Tech Transfer Award. Onze voorgangers wa-ren MIT en Tsinghua University. Een heel mooi moment, onze hele organisatie werd geëlektrificeerd.”

16/ Hoe komt u bij na een lange dag? “Ik kom vaak pas rond tien uur ’s avonds thuis. Dikwijls heb ik dan nog niet gegeten en dat doe ik dan ook niet meer, enkel een stuk fruit of zo. Een beetje napraten met Christine, de krant lezen en in slaap vallen.”

17/ Van welke gewoonte zou u af willen?“Ik keer het even om: ik zou meer moeten bewegen. Maar met mijn agenda is dat moeilijk haalbaar. Ooit komt het ervan.”

18/ Waar ligt u wakker van?“Dat gebeurt me niet snel. Maar ik ben wel zeer bekommerd om de financiële gezond-heid van de universiteit. Daar sta ik mee op en daar ga ik mee slapen.”

19/ Wanneer bent u het bangst geweest?“Twintig jaar geleden was ik voor een pro-ject van de Europese Commissie in Colom-bia. We reden naar een fabriekje in de An-des in een busje dat elk ogenblik uit elkaar leek te kunnen vallen, en met een chauffeur die vooral met zijn radio bezig was. Sinds-

Professor Koen Debackere (56) is algemeen beheerder van de uni-versiteit en gedelegeerd bestuurder van KU Leuven Research & Development (LRD). TEKST: Ine Van Houdenhove | FOTO: Rob Stevens

01/ Wat wilde u ‘later’ worden?“Landbouwer. ‘s Zomers ging ik steevast een maand helpen op de boerderij van familie in Amiens. Ik heb altijd gezegd dat ik na mijn vijftigste zou gaan boeren. Maar ik denk dat het bij een droom zal blijven (lacht).”

02/ Op welke job bent u jaloers?“Geen enkele. Ik combineer het algemeen beheer van de universiteit met een stukje academisch onderzoek rond innovatie, en met het bestuur van LRD. Zo blijf ik ver-bonden met allebei mijn studies, economie en burgerlijk ingenieur. Ik zou het jammer vinden om techniek helemaal links te laten liggen.”

03/ Hebt u een motto?“Plus est en vous, zoals de paters op het col-lege plachten te zeggen. Altijd de lat een beetje hoger leggen. En deze leerde ik van een andere jezuïet, toen we midden jaren tachtig in de VS woonden: Pray as if every-thing depends on God but work as if every-thing depends on you.”

04/ Welk boek ligt er op uw nachtkastje?“Pieter Bas van Godfried Bomans heb ik al sinds mijn achttiende naast mijn bed liggen. Ook Over God wil ik zwijgen, een bundel zeer mooie uit het Middelhoogduits ver-taalde preken, ligt daar al ettelijke jaren. Ik heb weinig tijd om te lezen en ben ter compensatie altijd in verschillende boeken tegelijk bezig. Het einde van de rode mens van Svetlana Aleksijevitsj heb ik bijna uit, in een Franse vertaling. Ik heb het intussen ook cadeau gedaan aan onze burgemeester.”

05/ Voor welk tv-programma blijft u thuis? “Wij hebben geen tv, nooit gehad.”

06/ Aan welk project zou u begin-nen als geld geen factor was?“Die boerderij (lacht).”

dien heb ik een beetje een fobie voor rijden in de bergen.”

20/ Wat was uw meest recente vakantiebestemming? “We gaan altijd naar Knokke. Fietsen, lezen, wandelen, lekker eten, een bezoekje van de kinderen … Wat wil je nog meer? Ik moet al zo vaak reizen voor mijn werk, en vliegen is zo onaangenaam geworden … Waarom zou je jezelf dat aandoen in je vakantie?”

21/ Waarop bent u het meest trots?“Op onze kinderen, op wat ze doen en ook op hoe bewogen ze zijn. Op ons gezin. En op LRD – intussen toch ook een stukje van mijzelf. Ik was ook heel trots toen de KU Leuven in september door Reuters werd uitgeroepen tot meest innovatieve universi-teit van Europa.”

22/ Wat zou u graag beter kunnen?“Er zijn zoveel dingen … Ik ben heel slecht in sport. En ik zing vals.”

23/ Welke hobby bewaart u voor uw pensioen?“Russisch leren. Het alfabet heb ik al min of meer onder de knie. Ik leid een paar samen-werkingsprojecten met Rusland en een paar weken voor ik naar daar ga, fris ik mijn heel beperkte kennis wat op.”

24/ Wat zullen we over vijftig jaar onbegrijpelijk vinden?“Dat we vandaag zoveel tijd in de file door-brengen. Niet te bevatten dat we onszelf dat aandoen.”

25/ Welk voornemen kan u maar niet volhouden?“Af en toe ‘nee’ zeggen, zoals mijn vrouw en mijn secretaresse me regelmatig voorhou-den. Zodat mijn agenda wat beter beheers-baar zou worden, en mijn dagen wat minder lang. Christine gelooft er niet meer in, na dertig jaar (lacht).”

“ Tot boer zal ik het niet meer schoppen”

© KU

Leuv

en | R

ob St

even

s

Al die tijd die we in de file doorbrengen ... Niet te bevatten dat we onszelf dat aandoen.

Koen Debackere: “Af en toe ‘nee’

zeggen en mijn agenda beheersbaar

houden: mijn vrouw gelooft er

na dertig jaar niet meer in.”

20 CAMPUSKRANT | 22 NOVEMBER 2017

IN BEELD

De Leuvense singer-songwriter en oud-student geschiedenis Niels Boutsen, beter bekend onder zijn ar-tiestennaam Stoomboot, speelde op 7  november enkele miniconcertjes voor de studenten van residentie Camilo Torres. Hij zat er zelf zes jaar op kot en schreef er zijn eerste num-mers. “Dit leek me een leuke manier om deze plek te eren en mijn dank uit te drukken”, zei Boutsen. De huidige bewoners kregen enkele liedjes uit zijn nieuwe plaat Zwarte Doos te ho-ren, waaronder het sleutelnummer Kamiel. Daarin zingt hij de residentie toe: “Kamiel je gaf me alles / Maar net niet genoeg”. Het applaus van de Torresianen van vandaag heeft ongetwijfeld voor dat ontbrekende beetje gezorgd ...

Kot onder stoom

De buik vol van ‘Breaking!’MOET DE WAAKHOND GENAAMD JOURNALISTIEK AAN DE LEIBAND?

Pauw en hondDoor te ‘speculeren’ lijken media soms wel dingen in gang te zetten: in de zaak rond de Bende van Nijvel komt misschien een doorbraak, en de me-dia-aandacht voor Bart De Pauw heeft er mee voor gezorgd dat slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag makkelij-ker naar buiten komen met hun verhaal. Dat is toch positief? “Goede journalis-tiek heeft problemen in de samenleving altíjd aangekaart. Dat is niks nieuws. Maar als sensatie de bovenhand neemt, krijg je natuurlijk problemen. Bij De Pauw leidde het tot een ‘trial by media’: een standrechtelijke executie. Met zijn videoboodschap heeft hij dat zelf wat in de hand gewerkt, maar journalisten hadden ook op een meer ingetogen manier over de zaak kunnen berichten.”

“Misschien is het een oplossing om enkele deontologische regels bij wet vast te leggen”, zegt Neels. “Media genieten heel wat juridische privileges en vrijhe-den die er – terecht – zijn gekomen om hen te laten excelleren in hun taak als waakhond van de democratie. Maar wie houdt onze waakhond in de gaten als hij zijn job niet naar behoren uitoefent? In 99 procent van de sectoren draagt wet-geving ertoe bij dat de zaken correct verlopen. Waarom houden we dan vol dat het voor journalistiek contrapro-ductief zou zijn, of dat zelfregulering daar wél tot een betere werking leidt?”

Crisisberaad Heeft de neiging tot sensatie ook niet te maken met de vraag van het publiek? “Dat is wellicht de redenering van de redacties, maar het publiek wil volgens mij vooral meer degelijkheid. Uit cijfers van de Vlaamse Regionale Indicatoren blijkt dat slechts dertig procent van de bevolking veel vertrouwen heeft in de

Vlaamse pers. Als je dat als uitgever leest, moet je toch meteen crisisberaad houden? Als hoofdredacteur van een krant ben je het publiek dan toch een woordje uitleg verschuldigd? Begrijp mij niet verkeerd: ik wil geen eenzijdi-ge kritiek op de media geven. Er is nog steeds steengoede journalistiek, maar het is niet de maatstaf.”

Er hangt dus een donkere wolk bo-ven de toekomst van de journalistiek? “Niet noodzakelijk”, zegt Neels. “Ik ben een vooruitgangsoptimist en ik denk dat we uit de impasse kunnen geraken. Maar dat is de taak van de redacties. Het zou helpen als hoofdredacteurs uit hun ivoren toren komen en openstaan voor debat. Zij kunnen de zaken veranderen, als ze willen en als ze niet blijven vast-houden aan hun eigen gelijk.”

Gebruiksaanwijzing voor de hedendaagse mens

MODERNE TIJDEN

‘Breaking News!’ blaft onze smartphone. En meteen slaat de angst ons om het hart. Wéér een aanslag? Het nieuws blijkt minder wereldschokkend: ‘Justin Bieber en Selena Gomez opnieuw een koppel’. We wensen hen het allerbeste, maar vragen ons ook af: waar eindigt ‘breaking news’ en begint platte sensatie? En wat zegt dat over de hedendaagse journalistiek?

TEKST: Pieter-Jan BorgelioenILLUSTRATIE: Gudrun Makelberge

Conclusie:

We moeten ‘Breaking’ tot de juiste proporties terug-brengen, besluit Neels: “Iedereen heeft door dat het onnozel is, nu de media nog.”

Professor mediarecht Leo Neels:

Wat zeg je als je écht de aandacht op

iets wil vestigen? ‘Double Breaking’?

atuurlijk is er niet meer ‘Brea-king News’ dan

vroeger”, lacht emeritus pro-fessor mediarecht Leo Neels. “Dat we ermee overstelpt worden, is een keuze van de

mediaredacties. Het heeft ook te maken met de snelheid van nieuws: jour-nalisten lopen sociale media achterna. Ter-

© KU

Leuv

en | F

ilip Va

n Loo

ck

wijl ze zouden moeten zeggen: snelheid is belangrijk, maar wij gaan de feiten eerst checken en kijken naar het maat-schappelijk belang. Dat is waar journalistiek om draait. Heel wat ‘brea-king’-berichten gaan over irrelevante kwes-ties. Die banalisering is

funest, want wat zeg je dan als je écht de aandacht op

iets wil vestigen? ‘Double Breaking’?” Harde feiten lijken minder belangrijk te

worden, zegt Neels. “Kritische stemmen ontbreken en het nieuws wordt vaak be-heerst door speculaties: mogelijke feiten. In de mediastorm rond de Bende van Nijvel werd bijvoorbeeld níks nieuws gebracht. Het bleef bij gissen en oude feiten herkau-wen. Of kijk naar de heisa en speculatie rond de whereabouts van Puigdemont. De hele internationale persmeute staat dan aan het N-VA-hoofdkwartier in Brussel, en dat zien we rechtstreeks in alle journaals. Puig-demont is er nooit geweest. Ook in de zaak Bart De Pauw was er weinig geweten over de precieze gebeurtenissen, maar volgden de updates elkaar in snel tempo op. Die aan-pak zegt iets over de oppervlakkigheid van de nieuwsselectie vandaag.”

“N