IN LEVENDEN LIJVE: SPIEGELTJE, SPIEGELTJE AAN DE WAND

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN!

LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT 1&2

Ontdek het zelf

2

UITDAGING

ONDERZOEK

HOE JE MET EEN

SPIEGEL MOOIER

WORDT

Ontdekken hoe je eigen lichaam en dat van andere organismen in elkaar zit is erg interessant! En het leuke is dat ieder mens ver-schillend is. Met een spie-gel kun je jezelf in levenden lijve bekijken. Iedere leerling heeft in huis wel ergens een spiegel hangen. Waarschijnlijk hangt er een in de badka-mer. De meeste spiegels in Nederland hangen in de badkamer. De tweede plaats is in de hal en plek drie is voor de slaapkamer. Mensen kijken dagelijks in de spiegel; tijdens het tanden poetsen, het kam-men van hun haar en of die nieuwe trui wel echt leuk staat.De leerlingen ontdekken in deze uitdaging op welke manier ze een spiegel

IN HET KORT

Verwonderen: De leerkracht introduceert het thema ‘In levende lijve’ aan de hand van het sprookje van Hans Andersen ‘De nieuwe kleren van de keizer’. Daarna vertelt de leerkracht dat de leerlingen gaan onderzoe-ken hoe je met een spiegel nog mooier kan worden.

Verkennen: De leerlingen verkennen met de leerkracht hoe een spiegel werkt en wat je er allemaal mee kunt doen.

INLEIDING

Onderzoek opzetten en uitvoeren: De leerlingen gaan experimenteren met spiegels en het maken van spiegels. Uitein-delijk maken ze een spiegel die ze door deze te vervormen nog mooier maakt.

Conclusie: De leerlingen be-spreken hoe het komt dat je er anders uitziet wanneer je een spiegel vervormt.

Presentatie: De leerlingen presenteren hun spiegels aan el-kaar en bekijken of deze spiegel ook de andere leerlingen mooier maakt.

kunnen maken, die ze nog mooier maakt dan ze al zijn. Ze doorlopen hiermee de stappen van het onderzoe-kend leren.

3

en laat je niets wijsmaken

HANDIGE MATERIALEN

• Spiegeltegeltjes • Make-up spiegeltjes • Fotokarton• Golfkarton• Aluminiumfolie • Schaar • Lijm • Fototoestel/telefoon om foto’s

mee te maken

SLEUTELWOORDEN

Spiegel: een plat stuk glas waardoor je jezelf in spiegel-beeld ziet

Spiegelbeeld: evenbeeld

Vervormen: de vorm van iets doen veranderen

Weerkaatsen: terug laten komen

VOORBEREIDEN

DUUR: 30 MINUTEN

Lees de lesbrief goed door en verzamel de materialen voor dit onderzoek. Maak vooraf ook

een spiegel met aluminiumfolie en golfkarton. Bekijk tevens de filmpjes over het maken van een spiegel en over de juiste achter-grond voor een spiegel.

LESVERLOOP VERWONDEREN

DUUR: 20 MINUTEN – VOORLEZEN OF VIDEO – KLASSIKAAL

Introduceer het thema ‘In levende lijve’ met de video ‘De nieuwe kleren van de keizer’: https://www.youtube.com/watch?v=2TxtSZXaWAI of lees het verhaal voor uit het sprookjesboek van Hans Andersen.

DOELSTELLINGEN De leerlingen:

• Ontdekken hoe een spiegel werkt

• Ontdekken wat spiegelbeeld is

• Ontdekken wat er gebeurt wanneer je een spiegel vervormt

Bespreek het sprookje met de leerlingen.

Vragen die je kan stellen zijn:• Wat vind jij van de keizer en

waarom?• Wat vind jij van de wevers en

waarom?• Zou jij de keizer willen zijn en

waarom?• Zou jij een wever willen zijn en

waarom? • Wat is de functie van de spie-

gel in dit verhaal?

Vertel daarna aan de leerlingen dat ze een spiegel gaan maken waarmee ze nog mooier worden.

Ontdek het zelf

4

VERKENNEN

DUUR: 20 MINUTEN – KLASSIKAAL – LEERKRACHT ALS COACH

Start een verkenningsgesprek aan de hand van de volgende vragen:

• Hebben jullie een spiegel thuis?

• Waar hangt deze spiegel?• Waar gebruik je een spiegel

voor?

Vervolgens krijgen alle leerling-en een spiegel en mogen daar-mee rondlopen in de klas/gang. Na vijf minuten komt iedereen weer terug in de kring en wordt besproken wat de leerlingen hebben ontdekt met de spiegel. Teken/schrijf de bevindingen eventueel op het digibord.

ONDERZOEK OPZET-TEN EN UITVOEREN

DUUR: 40 MINUTEN TWEE- OF VIERTALLEN – LEERKRACHT ALS COACH

De leerlingen gaan zelf een spiegel maken. Dit gaat volgens enkele stappen:

• De leerlingen krijgen een stuk foto- of golfkarton van A4- formaat.

• De leerlingen doen een dunne laag lijm op één kant van het A4- karton.

• De leerlingen beplakken de lijmkant heel strak met alumi-niumfolie.

• De leerling en laten de lijm op hun spiegel drogen.

• Wanneer de lijm opgedroogd is vervormen de leerlingen heel voorzichtig hun spiegel door hem bijvoorbeeld naar binnen, buiten of diagonaal rond te buigen.

• Leerlingen blijven ondertus-sen in hun zelfgemaakte spiegel kijken en ontdekken zo wanneer ze er nog mooier uitzien.

• Tot slot versieren de leerlin-gen hun spiegel.

CONCLUDEREN

DUUR: 10 MINUTEN - TWEETALLEN – LEERKRACHT ALS COACH

De leerlingen bepalen de juiste stand van hun spiegel waardoor ze nog mooier worden. Een andere leerling of de leerkracht maakt een foto van dit spiegel-beeld.

PRESENTEREN

DUUR: 5 MINUTEN - KLASSIKAAL - LEERKRACHT ALS COACH

Van de foto’s maak je een slideshow. Laat deze op het digibord zien. Als afsluiting stel je leerlingen de vraag: wat heb je ontdekt dat je nog niet wist?

5

en laat je niets wijsmaken

ACHTERGROND-INFORMATIEEn hoewel de spiegel in de huidige gedaante nog niet zo lang bestaat, kijkt de mens al duizenden jaren naar zijn spie-gelbeeld. De allereerste spiegel was geen complexe uitvinding maar was simpelweg een stil-staand wateroppervlak, waar de mens zichzelf in weerspiegeld zag. De eerste spiegels die door de mens als gebruiksvoorwerp gemaakt werden dateren uit de oudheid. Een glasachtige vulkaansteen, obsidiaan, werd gepolijst en aan de wand be-vestigd om als spiegel te dienen.

De oude Egyptenaren maakten rond 3000 voor christus de eer-ste echte (hand)spiegels. Van brons of koper werden schijven gegoten of platgeslagen en vervolgens hoogglans gepolijst om zo als spiegel dienst te kun-nen doen.

In de Griekse oudheid werd deze techniek overgenomen. Om de spiegel goed vast te kunnen houden werd vaak een handvat van hout, been of ivoor toegevoegd. Tegenwoordig is de fabricage van spiegels vol-ledig geautomatiseerd. Glaspla-

ten liggen op een lange band, worden gereinigd, voorzien van een laagje zilvernitraat en koper en daarna afgelakt om de kwetsbare spiegellaag te beschermen. (Bron: Isgeschiedenis.nl)

EXTRA LINKS

Maken van spiegels: http://www.schooltv.nl/video/wat-spiegelt-ik-zie-ik-zie-wat-jij-niet-ziet/

http://www.schooltv.nl/vi-deo/spiegels-in-de-fabriek-kijk-zo-worden-spiegels-gemaakt/#q=spiegels%20

© is

tock

De reeks uitdagingen Ontdek het zelf zijn

bestemd voor alle klassen van het primair onderwijs en komen tot stand onder verantwoordelijkheid van TechYourFuture en HEIN!

in samenwerking met Heutink