IMKL Open Standaarden in kader van het KLIP Wim Van Huele (AGIV) An Heirman (GIM) FLAGIS –...

34
IMKL Open Standaarden in kader van het KLIP Wim Van Huele (AGIV) An Heirman (GIM) FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden 18 juni 2008

Transcript of IMKL Open Standaarden in kader van het KLIP Wim Van Huele (AGIV) An Heirman (GIM) FLAGIS –...

IMKLOpen Standaarden in kader van het KLIP

Wim Van Huele (AGIV)An Heirman (GIM)

FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden 18 juni 2008

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

Aanleiding: algemeen kader (2005)

Het ontsluiten en uitwisselen van geo-informatie tussen de beheerders en gebruikers van kabel- en leidinginformatie bevorderen teneinde graafschade aan kabels en leidingen te beperken

Ontsluiten – korte termijn KLIP – Kabel & Leiding Informatie Portaal

Uitwisselen – lange(re) termijn standaardisatie met GRB als referentie

IMKL - Informatiemodel Kabels en Leidingen

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

Kabel- en Kabel- en leidingbeheerderleidingbeheerder

KLIP KLIP websitewebsite

Voor en na KLIPPlan-Plan-

aanvrageraanvrager

Vo

or

KL

IP

Plotter

Mail Room

Mail Room

Mail Room

Mail Room

Mail Room

1

2

3

4

5

…firma x, y …

Server

Na

KL

IP

Plotter

Mail Room

Mail Room

Mail Room

Mail Room

Mail Room

1

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

KLIP

weg

weg

weg

weg

KL

B-z

on

e 1

KL

B-z

on

e

2K

LB

-zo

ne

3

pla

na

an

vra

ag

zon

e

ove

rlay

weg

Leidingbeheerder 3

Leidingbeheerder 2

Leidingbeheerder 1

Planaanvrager

planaanvraag

planaanvraagbevestiging

KLIP aantal planaanvragen

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

2007-03

2007-04

2007-05

2007-06

2007-07

2007-08

2007-09

2007-10

2007-11

2007-12

2008-01

2008-02

2008-03

maand

aan

tal

KLIP in cijfers (apr 2008)Operationeel sinds mrt 2007

>2000 professionele planaanvragers309 Kabel- en Leidingbeheerders

368 Beheerders Openbaar Domein250 - 300 planaanvragen/dag

7 KLB’s/planaanvraagUptime service >98%

Helpdesk (5/7d – 8-16u)

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

KLIP – Open standaarden: GML Beheer KLB- en BOD-zones

• Opladen in KLIP, enkel via GML(2.1)• Conversie (Shape, DXF) en validatietool beschikbaar

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

KLIP – Open standaarden: GML Afhandelen planaanvragen door betrokken KLB’s

• Planaanvraag resulteert in email + GML als bijlage• (Semi-)automatisch verwerken van planaanvragen

Bedrijfspecifieke toepassingen• Eandis (2.2 ->0.3 VTE) – Belgacom - …

Commerciëel ontwikkelde toepassingen• Vianova: Novapoint Plan (KLIP) Responder

- Add-on op AutoCAD, AutoCAD Map en/of AutoCAD Civil 3D

• Speer-IT: KLICON- MapInfo (Runtime Viewer)

• Geomap

KLIP 2.0 -> services

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL: probleemstelling Digitaal plannen uit te wisselen: nog niet mogelijk

• Wens van Planaanvragers en KLB’s

Planaanvragers wensen• Alle leidingen op één plan te raadplegen

• Snel de liggingsplannen te ontvangen (met één druk op de knop)

• Uniforme voorstelling

• Geen overbodige plannen van buiten de planaanvraagzone

• Betrouwbare plannen (nauwkeurigheid, volledigheid)

Kabel- en leidingbeheerders wensen• Hun informatie zelf te beheren (decentraal)

• Open standaarden te gebruiken om informatie uit te wisselen

• Impact van invoering IMKL na te gaan

IMKL

IMKL

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

Informatie Model Kabels en Leidingen Randvoorwaarden

• Informatiemodel kabels en leidingen (IMKL) beschikbaar- Afsprakenkader (datamodel)

- Presentatiemodel kabels en leidingen (PMKL)

- In uitvoering (afgerond september 2008)

• Uniforme topografische achtergrond beschikbaar- GRB, planning 2014 beschikbaar voor Vlaanderen

• Digitale vectoriële kabel en leidinginformatie beschikbaar- Conversie van ‘papieren’ informatie en naar vectoriële informatie

IMKL implementatie in KLIP• Nadat aan alle randvoorwaarden is voldaan • Ten vroegste 2014

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL-project Doel: een door de belanghebbenden geconsolideerd IMKL

opstellen, met inbegrip van een presentatie/visualisatiemodel, dat in de praktijk wordt getest.

Onderzoeksproject• Uitvoering door GIM met in onderaanneming Geodan

4 delen• 1: informatieanalyse - informatiediagram • 2: informatiemodel Kabels en Leidingen (IMKL) opstellen• 3: praktijktest van het IMKL• 4: bijsturen van het IMKL ten gevolge van de praktijktest

Gebruikerscommissies Praktijkgroep

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 1: informatieanalyse Inventaris behoefte & aanbod

• Opstellen checklist met behoeften ahv enquête• Evaluatie bestaande standaarden mbt kabel-en leidinginformatie:

- BEFDSS, FGDC-UDCS, IMGeo, IMKL 2006 (ndl), NEN 3116, NEN 3610, OGC 03-055r1, OGC 03-061, OGC 03-062r1

• Evaluatie bestaande datamodellen en -extracten> gebruikerscommissie

Object Role Modeling (ORM) diagram• Opstellen ORM:

- visuele techniek voor ontwikkelen databankmodel op conceptueel niveau

- bevat: objecten, waarden, relaties (rollen)

• Opstellen rapport met gegevensspecificaties> gebruikerscommissie

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel Informatiemodel: ‘IMKL’

• formele definitie van objecten, attributen, relaties en regels• mbv UML-klassendiagram & bijhorende objectencatalogus

Databank model & GML schema’s• ERD: structuur, samenhang en inrichting van de gegevens• toepassing ahv Open Standaard: GML applicatieschema’s

Presentatiemodel: ‘PMKL’• visualisatie van gedefinieerde objecten: kleur, lijndikte, lijnsoort, …• toepassing ahv Open Standaard OGC: Styled Layer Descriptor (SLD)

> gebruikerscommissies - iteratief proces

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel Informatiemodel ‘IMKL’

• Objecten uit het IMKL:

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel Informatiemodel ‘IMKL’

• Thema’s en subthema’s:

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel IMKL - GML 2 applicatieschema:

• GML = Geographic Markup Language• Standaard van OGC voor beschrijven van geografische data in XML• Geografische data = features met attributen én geometrie (ligging)• “GML applicatieschema”

- GML = bouwdoos, waarmee een concreet model moet worden gebouwd

- een concreet model noemt een GML applicatieschema

- een GML applicatieschema is een XML Schema

- concrete geodata wordt opgeslagen in GML bestanden (XML bestanden)

- GML bestanden (XML) valideren tegen GML applicatieschema (XML Schema)

• Voor IMKL wordt gebruik gemaakt van GML 2.1.2• IMKL GML 2 applicatieschema beantwoordt aan Simple Feature Profile• Gebruikt voor de encoding van geodata in de WFS van praktijktest 2

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel IMKL - GML 2 hiërarchie:

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel SLD = Styled Layer Descriptor

• OGC standaard voor het beschrijven van de voorstelling van geodata• Gebruikt SVG/CSS2 voor definiëren van symbologieën (~ styles in

HTML)• Maakt ook gebruik van OGC Filter encoding (selecteren van features)• Wordt voornamelijk gebruikt samen met een WMS (Web Map

Service) voor het renderen van features (bijv. in GML) op een kaart (map)

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel Doelstellingen PMKL Vlaanderen:

• gebruik van Styled Layer Descriptor als “opmaaktaal”• twee versies: kleur en grijswaarden (zwart-wit, voor afdruk)• symbologie toegekend obv thematische indeling (cf. IMKL Nederland)• gebruik van specifieke symbolen (overgenomen uit GRB)• gebruik van lagen in praktijktest 1 (a/b): per thema/subthema/klb

- geen mogelijkheid tot intelligente plaatsing laaginformatie (voorkomen overlap)

• integratie van lagen van KLB’s in praktijktest 2- onderzoeken mogelijkheid tot intelligente plaatsing laaginformatie

(overlap)

• tonen van annotaties met behulp van TextSymbolizer uit SLD

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel PMKL - presentatieregels:

• Thema’s: kleuren

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel PMKL - presentatieregels:

• Subthema’s: lijnsymbolen• Status: lijnstijl of kleur met combinatie van grijswaarden

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel PMKL - presentatieregels:

• Type: apart symbool- containerleidingen:

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel PMKL - presentatieregels:

• Type: apart symbool- leidingelement:

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 2: informatiemodel PMKL - presentatieregels:

• Annotatie en maatvoering: unieke kleur per thema

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Doelstelling:

Het toetsen van de praktijkbestendigheid van het IMKL (informatiemodel) en het bijbehorende PMKL (presentatiemodel) obv werkelijke informatiebronnen van beheerders en een werkelijke bruikbaarheidstest door planaanvragers en studiebureaus van op PMKL gebaseerde visualisatie van de IMKL objecten

3 verschillende pistes:• piste 1a: enkel WMS, rechtstreeks op systeem K&L-beheerders• piste 1b: enkel WMS, maar op parallelle databank bij K&L-

beheerders• piste 2: ook WFS (GML via SLD omgezet naar WMS), rechtstreeks

op systeem K&L-beheerders

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Samenhang van de verschillende delen:

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Voorbereiding:

• Selectiecriteria van testgebieden:- aanwezigheid KLB’s die deelnemen aan praktijktest

- verstedelijkt vs. ruraal gebied

- beschikbaarheid GRB als referentielaag

- graafwerken in uitvoering in periode praktijktest (o.b.v. planning Aquafin)

• Twee testgebieden:- Opwijk (grens met Merchtem) > werfzone Aquafin

- Kapellen > GRB beschikbaar

Bruikbaarheid van het IMKL/PMKL zal aan de hand van de praktijktest op het terrein worden aangetoond door gravers in testgebied Opwijk

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Voorbereiding:

• Deelnemers praktijktest - overzicht software:

Opwijk Kapellen Databank Spatial extension Web GIS

X XAquafin nu: SQL Server 2000

toekomst: SQL Server 2005[MapInfo Spatialware] MapInfo MapXtreme java versie 4.8

[bouwsteen van AquaGis4Web]

X X Belgacom Oracle 10G - -

X XEandis Oracle 9 op Unix

[toekomst: Oracle 10 op Windows]Oracle Spatial [Geomedia Intergraph]

XINFRAX Smallworld 4.0 met VMDS

[Version Managed Data Store]Smallworld 4.0 Smallworld Internet Application Server 4.0

XIntegan SQL Server 2000 ESRI ArcGIS Server 9.2 ESRI ArcGIS Server 9.2

XPidpa SQL Server 2000

[toekomst: SQL Server 2005]ESRI ArcSDE 9.0[toekomst: ESRI ArcGIS Server 9.2]

ESRI ArcIMS[bouwsteen van GeoLink Online]

XVMW Oracle 9.2.0.6

[op Solaris]-[toekomst: Oracle Spatial]

Intergraph G/Netviewer (G/Technology)

TestgebiedenDeelnemer

Gebruikte software

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Praktijktest 1a:

• enkel WMS• rechtstreeks op systeem KLB• gebruikte databanken:

- SQL Server & Oracle

• gebruikte software:- MapInfo MapXtreme (.Net)

- ArcGIS Server

- GeoMedia WebMap

- Smallworld

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Praktijktest 1b:

• enkel WMS• parallelle IMKL-databank bij KLB• gebruikte databank:

- PostgreSQL/PostGIS

• gebruikte software:- GeoServer

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Praktijktest 2:

• WFS en WMS• rechtstreeks op systeem KLB• gebruikte databanken:

- SQL Server & Oracle

• gebruikte software:- MapInfo MapXtreme (.Net)

- ArcGIS Server

- GeoMedia WebMap

• portrayal server:- GeoServer

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Specificaties viewer applicatie

• web toepassing, thin client (geen plugin), raadpleegbaar in moderne browsers

• raadplegen van kaartlagen aangeleverd door geografische servers KLB’s (simulatie bij GIM en Geodan)

• gebruikelijke viewer functionaliteit: pannen, zoom in, zoom uit, lagen aan/uit

• lagenbeheer via tree-view: thema > subthema > beheerder• legende: weergave symbologie uit PMKL• extra functionaliteit:

- identify op geografische features

- meten op kaart

- printen van de kaart (naar PDF)

- feedback mechanisme (waarschuwing indien geodata server niet on-line)

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Screendump viewer applicatie

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 3: praktijktesten Evaluatie

• techniek• vertaling informatie: correcte weergave van oorspronkelijke data• leesbaarheid en duidelijkheid van de voorgestelde informatie• gebruiksvriendelijkheid• bruikbaarheid van de ontvangen informatie: is alle noodzakelijke

informatie beschikbaar?• financiële haalbaarheid

> door GIM, Geodan, AGIV en gebruikerscommissie

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

IMKL - deel 4: bijsturing Bijsturen van de opgestelde modellen

• definitief IMKL• definitief PMKL

Voorstel voor implementatie van IMKL in KLIP

18/6/2008FLAGIS – Studiedag GIS Open Standaarden

Info - Contactgegevens Meer info: www.klip.be/IMKL.aspx

Coming events• 25 september: Ondergrondse leidingen, digitaal bekeken, KaHo Gent• 20 november: AGIV-trefdag, ICC Gent

Wim Van Huele [email protected] An Heirman [email protected] Peter Van de Crommert [email protected]