Ik reken op jou - bijsien.nl · Ik reken op jou Groep 1/2 Een reis rond de wereld, les 1 Een reis...

Ik reken op jou

Ik reken op jou“Ik reken op jou” is een creatieve doorgaande lijn, behorend bij de methode “de Wereld in getallen”. In 2015-2016 is elke projectles uit elk Blok voor elke groep herontworpen in een creatief jasje, waarbij cultuureducatie en de creatieve vakken in samenhang zijn gebracht met de rekendoelen. Op deze manier creëren we een rijke leeromgeving voor kinderen en scheppen we context. Door ervaring leren en ontdekken!

In samenwerking met:SIEN – Cultuureducatie met kwaliteit in LimburgRICK – Regionaal Instituut Cultuur- en KunsteducatieJan & Ko | creatief in onderwijsAnke van Horne – visueel vertaler

Ik reken op jou

?

Groep 1/2Thema’s uit de methode “Kleuterplein”zijn leidend voor de lessen met rekendoelen in een creatieve en kunstzinnige context.

Let op!Geef bij het printen van een les of bijlage exact aan welke pagina geprint moet worden, anders print je automatisch het gehele document van ruim 100 pagina's.

Ik reken op jou

Groep 1/2 Familie

« Terug naar overzicht groep 1/2

Een familiefeestDoel: MetenTellen van hoeveelhedenOpereren met vormenChronologie van tijd (wat komt eerst, wat volgt er daarna)

Hoe ga je dit doen?Elke groep gaat aan de slag aan de hand van een familiefeest.Leerlingen spelen feest na (drama/toneel) in de vorm van tableau vivant.Er wordt een foto gemaakt en uitgeprint.Maken van een fotolijst.Foto’s in chronologische volgorde van tijd.Foto’s bekijken.Verschillende foto’s en lijsten bekijken, wat past waarin.Elke groep beeldt een scene uit.Kinderen maken met repen papier lijstjes. Lijstjes in volgorde leggen. (chronologische volgorde)

Extra: Bij dit thema zijn allerlei verschillende feesten te bedenken: geboorte, bruiloft, verjaardagBedenk van tevoren welke invullingen je er allemaal aan wil geven. Denk aan slingers maken (lengtes), cadeau inpakken (papier groot genoeg?), kopjes, bordjes en hoedjes tellen (genoeg, teveel, weinig, evenveel etc.)Bij het versieren van de lijstjes kunnen ook weer telopdrachten gebruikt worden.

Wat heb je nodig?• Stevig karton• Repen karton• Fototoestel• Foto’s op papier afgedrukt• Figuurtjes etc. om de fotolijstjes

mee te versieren• Laat kinderen van thuis spullen

meebrengen om het tableau vivant mee aan te kleden, te vullen.

Ik reken op jou

Groep 1/2Een reis rond de wereld, les 1Een reis rond de wereld, les 2


Franse pannenkoekenDoel: Meten van inhoud • vergelijken van inhoud op het oog, vergelijken door naast elkaar te houden en door

overgieten• constantiebegrip

Meten• grootte schatten• ordenen (van klein naar groot)• Benoemen: grootste, kleinste, op één na grootste, op één na kleinste.

Getalbegrip• tellen (ook met sprongen van 3)• hoeveelheidbegrippen: meer, minder, evenveel• redeneren over hoeveelheden

Hoe ga je dit doen?In de bijlage vind je een beschrijving van de activiteiten

Wat heb je nodig?• Prentenboek: bv. Ga je mee op reis, Nannie Kuiper• 3 verschillende maatbekers/glazen/beslagkom• Mixer• Koekenpan • Bakboter of olie• Pannenkoekenmes• Eierpannenkoekenmeel• Poedersuiker• Rozijntjes• Appels• Druiven of meloen• Poedersuiker• Plastic bordjes en vorkjes• 4 maten ronde vouwbladen

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 1/2, Een reis rond de wereld: Franse pannenkoeken

Franse Pannenkoeken Lees samen met de kinderen een prentenboek over "eten in het buitenland” of doe een kringgesprek over het verschil tussen een Nederlands ontbijtje en een Frans ontbijtje. Vergelijk ook specifieke Franse gerechten (stobrood, croissants, crepes…..etc.). Wij zeggen gewoon pannenkoeken, maar in Frankrijk zijn het Crepes!

Je maakt samen met de kinderen pannenkoekenbeslag, bakt de crepes en gaat ze versieren:• met kinderen recept lezen• meten van de inhoud: water in verschillende maatbekers, glazen• vergelijken op het oog, door naast elkaar te houden en door over te gieten• beslag maken: water bij het pannenkoekmeel en mixen

• verschillende maten crêpes (ronde vouwbladen) vergelijken. • ordenen van groot naar klein• meten hoeveel kleine crêpes in de pan passen• tellen hoeveel crêpes erin passen• aantal kinderen tellen die een crêpe lusten• groepjes van 3 maken• hoeveel groepjes van 3 moeten we maken om 27 crêpes te hebben• tellen hoeveel pannen we dan nodig hebben om 27 kleine crêpes te kunnen bakken

Een moeder bakt crêpes (drie in de pan). Kinderen versieren hun crêpe met appelschijfjes, rozijntjes, stukjes meloen, poedersuiker (ook hierbij kan geteld worden).

Ik reken op jou

Groep 1/2Een reis rond de wereld, les 1Een reis rond de wereld, les 2


We gaan naar China!Doel: • Plattegrond maken van een stad/dorp: op digibord afbeeldingen laten zien• Vergelijken/meten• Constructie • Verhoudingstabel (gezinnen)

Hoe ga je dit doen?1. Chinese Muur (metselen/ bouwen). Op ondergrond, dan kun je verplaatsen2. Hutten: van riet/bamboe: met satéstokjes of ribkarton een open schoendoos beplakken.3. Sawa’s/terrassen met rijst (verhogingen maken/constructie)4. Gezinnen: vader-moeder-één kind. (verhoudingstabel)

De vorige dag al met een aantal begrippen begonnen, want dit is pas de 2e dag van het thema. (sawa’s, tempels, Chinese Muur)Verdeel de werkjes over de kinderen of laat hen zelf kiezen. Gebruik de eigen creativiteit van de kinderen om dingen te maken vanuit hun verbeeldingskracht, maar leg de nadruk op het verhoudingsaspect en het meten/ vergelijken.

ExtraChinese muur: hoe maak je een bocht?Deze activiteit is meer geschikt voor groep 2.

Ik reken op jou

Groep 1/2Een heel jaar rond, les 1Een heel jaar rond, les 2Een heel jaar rond, les 3


Allemaal egels!Doel: Meetkunde: Ruimtelijke begrippen: links, rechts, rechtdoor, naast elkaar, achter elkaar Meten en vergelijken: egels van verschillende grootte op een rij zetten. Grootte van egels vergelijken en ordenen. Getalbegrip: Tellen tot 6 (gr. 1) of tot 12 (gr.2) Terugtellen van 12 - 0 Telrij 1- 12. Splitsen van 6, 10/12

Hoe ga je dit doen?Egel maken van klei. Grootte van de egels vergelijken: ordenen van groot naar klein.Daarna: Verhaal van een egel die de straat over wil steken maar dat niet durft. (interactief spel met de knuffelegel)Welke kinderen kunnen hem helpen? Hoe kan hij veilig oversteken?Kinderen vertellen de egel dat hij bij een zebrapad moet oversteken.Egel ziet geen zebrapad. Kinderen maken strepen voor een zebrapad. Ze tellen het aantal strepen dat ze maken. Egel haalt al zijn vriendjes op.Alle egels hebben een cijfer op de rug, tellen en in goede volgorde zetten. Bedenk allerlei spelletjes met oversteken (een is er weg, splitsen, hoeveel staan er aan de overkant als er 3 oversteken, terugtellen etc.)

ExtraTekst lied: egel wil oversteken: https://youtu.be/sPuOFz8P86Y

Wat heb je nodig?• Egels van papier of knuffels van

verschillende grootte,• Egels met een cijfer op rug 1-12• Papier dat als weg dient• Tape of stroken voor het maken

van een zebrapad

https://youtu.be/sPuOFz8P86Y

Ik reken op jou



Sneeuw en ijs – vogels in de winterDoel: • De kinderen leren de begrippen veel/weinig, meer/minder, meeste/minste/evenveel. • De kinderen kunnen tellen van telbare hoeveelheden (Richtlijn: groep 1 t/m 6, groep 2 t/m 15)• De kinderen kunnen omgaan met erbij en eraf van 1 of 2• De kinderen kunnen vergelijken van hoeveelheden pinda’s en van de lengte van de pindasnoeren.• De kinderen kunnen op het einde van de les het liedje en dansje van Roodborstje tik

zingen en dansen.

Hoe ga je dit doen?Inleiding: Gesprekje: vogels in de winter. Hoe kunnen wij vogels helpen om aan eten te komen. Lied: roodborstje tikt tegen het raam. Dansje: roodborstje tikt tegen het raam.

Rekenlesje met pinda’s in kring: Groepjes pinda’s vergelijken: veel, weinig, meer, minder, meeste, minste (passief en actief)Hoeveelheid pinda’s tellen. Een vogel pikt 1 of 2 pinda’s weg. Hoeveel zijn er nog over.Hoeveelheid pinda’s aan ketting uitbreiden door 1 of 2 pinda’s erbij te doen.Groep 2: Gooi met stippen/cijfer dobbelsteen en rijg het aantal pinda’s erbij. Hoeveel heb je er samen. Pinda’s aan een ketting tellen.

Afsluiting in de kring: Lengte van kettingen vergelijken: lang- kort, langer-korter, langste-kortste. Ordenen van lang naar kort. Samen opruimen en de kettingen buiten ophangen voor de vogeltjes.

Wat heb je nodig?• Muziek en tekst: Roodborstje tikt tegen

het raam: https://youtu.be/ugq8_vrh3IQ• Pinda’s in dop, rijgkatoen, stompe

borduurnaalden, prikmatjes, prikpennen

https://youtu.be/ugq8_vrh3IQ

Ik reken op jou



De wintervoorraad van de EekhoornDoel: Rekendoelen: • Ordenen op klein/groot, licht/zwaar, veel/weinig • Tellen 1-6 groep 1 • Tellen 1-12 groep 2Creatieve doelen: • Middels een hoorspel passende geluiden produceren bij een verhaal • Creatief bedenken/bouwen van een nest/hol met verschillende materialen

Hoe ga je dit doen?Inleiding: N.a.v. een prentenboek (verhaal opgeslagen in Map Thema) over de eekhoorn/beer/egel die een wintervoorraad aanlegt, maken de kinderen tijdens het luisteren naar het verhaal een hoorspel. Eventueel in het groot het hoorspel op A3 uittekenen. (kring) Via Active Ispire kun je geluidslijnen opzetten (Flipart opnemen).Geluiden eekhoorn: https://youtu.be/LtuWTzHnLjc

Kern: Bouwen in groepjes van het nest/hol, aanbieden verschillende materialen. Wat voor dier kiezen ze? Hoe groot en stevig moet het nest zijn? Past alles erin? (groepjes) Ordenen en tellen van de wintervoorraad, eikels, kastanjes, beukennootjes, kastanjes. In de kring van groepjes maken en leggen, klein/groot, licht/zwaar, veel/weinig. (kring)

Afsluiting: Alle natuurlijke materialen op 1 grote hoop. Per groepje 1 dobbelsteen, om beurten gooien en dat aantal mogen ze van de stapel halen en op het eigen tafelgroepje/bij het nest/hol leggen. Tijdslimiet opstellen, welk groepje dobbelt de grootste wintervoorraad? (eventueel aantal keer herhalen spel).Evt afsluiting Film Niels Holgersson en de eekhoorn: https://youtu.be/06Ecfjwxp-Y

Wat heb je nodig?Voor hoorspel:• Herfstbladeren• Takjes• Tamboerijn• Xylofoon• Lege glazen fles• Harkje uit de zandbak• Plastic zak• Verhaal, herfstverhaal met geluiden

https://youtu.be/LtuWTzHnLjc

https://youtu.be/06Ecfjwxp-Y

Ik reken op jou

Groep 1/2Eten


Wat eten we vandaag?Doel: Tellen, verzamelingen maken, ordenen op verschillende manieren

Hoe ga je dit doen?In de bijlagen kun je zien hoe je de les op kunt bouwen. • Bijlage: Wat ga je doen?• Bijlage: Lied: Wat eten we vandaag?

Wat heb je nodig?• Prentenboek:

Wat eten we vandaag, Eric Carle• Verf • Fruit en voedingsmiddelen

(steeds aanschaffen)• 1 wit vel per kind of groep

Ik reken op jou

Bijlage 1/2: Groep 1/2, Eten: Wat eten we vandaag?

Wat ga je doen?

‘Wat eten we vandaag’ is een prentenboek dat in woord, beeld (en gezang) op een repeterende manier de zeven dagen van de week koppelt aan bepaald voedsel. Iedere dag eet een ander dier een gerecht. Zo worden op maandag boontjes gegeten door de egel, dinsdag spaghetti door de slang. Wat er de vorige dag(en) gegeten werd wordt steeds cumulatief op iedere dubbele pagina herhaald naast een zo kenmerkende collage in vlekkerige kleuren van het dier. Op het eind genieten 'wereldkinderen', waaronder een kind in rolstoel, van een gezamenlijke maaltijd met alle gerechten. Achter in het boek staan de zeven coupletten bij elkaar met bladmuziek zodat samen gezongen kan worden, mits men noten kan lezen.

Verzamel allerlei voedsel: in trossen (druiven), los (appels), in verschillende vormen, kleuren enz.De voedingsmiddelen op tafel leggen. Ook andere voedingsmiddelen (pak spaghetti, een fles water)Vergelijken w.b. grootte, gewicht, tros of los aantal (erwtjes – druiven), vorm, textuur, structuur, kleur enz.

Ordenen: Alle groene dingen bij elkaar.Alle trossen bij elkaar.Alle harde dingen bij elkaar. Alle verpakte dingen bij elkaar.Alle dingen die je lekker vindt bij elkaar.Hoeveel reeksen kun je bedenken?

Tekenen:Elk kind pakt een onderwerp en legt het voor zich neer. We kijken goed naar de kleuren, structuur van de voedingsmiddelen. We maken met verf, krijtjes en stempels (kurken) een papier dat helemaal die kleur heeft (net als de illustraties in het boek van Eric Carle). Dit moet even drogen!! Maak zo een aantal vellen vol, zodat er keuzemogelijkheden zijn om verschillende structuren/kleuren enz. te combineren.De volgende keer afmaken.Dan knippen of scheuren we van de vellen papier het voedingsmiddel. Dat plakken we op een groot wit vel; We maken een hele tafel vol met allerlei eten. We tellen hoeveel appels, broccoli; enz. er zijn gemaakt. Hoeveel gele, rode enz.

Hierna kan het hele liedje gezongen worden.

Ik reken op jou

Bijlage 2/2: Groep 1/2, Eten: Wat eten we vandaag?

Lied: Wat eten we vandaag? Vandaag is het maandag. Wat eten we vandaag?Op maandag boontjes, dat lusten we zo graag…op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Vandaag is het dinsdag. Wat eten we vandaag?Op dinsdag spaghetti, dat lusten we zo graag…op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Vandaag is het woensdag. Wat eten we vandaag?Op woensdag soep, want dat lusten we zo graag…Op dinsdag spaghetti, dat lusten we zo graag…Op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Vandaag is het donderdag. Wat eten we vandaag?Op donderdag vlees want dat lusten we zo graag…Op woensdag soep, want dat lusten we zo graag…

Op dinsdag spaghetti, dat lusten we zo graag…Op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Vandaag is het vrijdag. Wat eten we vandaag?Op vrijdag vis want dat lusten we zo graag….Op donderdag vlees want dat lusten we zo graag…Op woensdag soep, want dat lusten we zo graag…Op dinsdag spaghetti, dat lusten we zo graag…Op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Vandaag is het zaterdag. Wat eten we vandaag?Op zaterdag kip want dat lusten we zo graag…Op vrijdag vis want dat lusten we zo graag….Op donderdag vlees want dat lusten we zo graag…Op woensdag soep, want dat lusten we zo graag…

Op dinsdag spaghetti, dat lusten we zo graag…Op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Vandaag is het zondag. Wat eten we vandaag?Op zondag ijs want dat lusten we zo graag…Op zaterdag kip want dat lusten we zo graag…Op vrijdag vis want dat lusten we zo graag….Op donderdag vlees want dat lusten we zo graag…Op woensdag soep, want dat lusten we zo graag…Op dinsdag spaghetti, dat lusten we zo graag…Op maandag boontjes, dat lusten we zo graag.Wie eet er met ons mee vandaag??

Ik reken op jou

Groep 1/2Sport


Olympische spelen (2 lessen)

Doel: Vormbegrip, koppelen van getal aan hoeveelheid, tellen t/m 10, optellen en aftrekken onder 10, kennis van ruimtelijk inzicht.

Hoe ga je dit doen?We introduceren de opdracht met een gesprek over de Olympische Spelen. Wij hebben op school binnenkort onze eigen Olympische Spelen. We brainstormen kort wat de Olympische Spelen inhouden (eventueel al eerder die week). Vervolgens hebben we een woordweb waar we de woorden ‘vlaggen’, ‘medailles’, ‘Olympische ringen’ uithalen. We bespreken met de kinderen dat we deze dingen zelf gaan maken.

Werken in groepjes: Op welke manier de kinderen aan de slag gaan met het uitwerken van dit thema, vind je in de bijlage.

Wat heb je nodig?• Lakens• Stokken (dunne bezemstelen oid.)• Verf, kwasten• Kartonnen bordjes, rondjes (o.i.d.)• Lint• Versiersels (kralen, dopjes, enz.)• Scharen• Sterke lijm

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 1/2, Sport: Olympische spelen

Wat ga je doen? In de klassen gaan de kinderen in groepjes aan de slag met • de Olympische vlag • de medailles. Ongeveer 5 à 6 leerlingen per groepje. In de ene groep worden de vlaggen gemaakt en in de andere groep de medailles.

Vlaggen:Van tevoren zijn er lakens op maat geknipt die dienen als vlag.De kinderen maken de 5 Olympische ringen op de vlag. Ze gebruiken 5 verschillende kleuren die ze zelf mogen kiezen. Het getal 5 wordt hierbij expliciet benoemd en gekoppeld aan de hoeveelheid. Het maken van de cirkels kan door middel van stempelen.

Medailles:Ook maken de kinderen een medaille. Deze maken ze van een kartonnen rondje (of bordje/ viltje). Ieder groepje krijgt een cijfer, 1 t/m 8. Dit cijfer maken de kinderen op hun medaille. Ze mogen dit stempelen, schrijven, tekenen, versieren. Aan de medaille wordt een lint gemaakt, zodat ze deze om kunnen hangen. Het lint meten ze door de tafel (of iets anders), als maat aan te houden. Ze leggen het lint in de breedte over de tafel en knippen het op de juiste plaats af.

Afsluiting:De tribune in de hal wordt het podium waar de zgn. prijsuitreiking plaats zal vinden na de Spelen in de sporthal. Er zijn 8 trappen, dus gaan we de deelnemers in de goede volgorde zetten op de trap. 1 bovenaan (of juist 8 bovenaan), enz. Ook hebben de kinderen de juiste medaille om. Begrippen als voor, achter, dichtbij, naast (actief), hoog, laag, midden worden actief gebruikt.

Ik reken op jou

Groep 1/2Verkeer, les 1Verkeer, les 2Verkeer, les 3Verkeer, les 4Verkeer, les 5


Wij maken de cijfers!Doel: Omgaan met hoeveelheden t/m 12 kunnen schatten, tellen & weergeven

Hoe ga je dit doen?Laat de leerlingen van thuis zoveel mogelijk vervoersmiddelen meebrengen waarmee je een lading kunt vervoeren (kiepwagen, kruiwagentje, maar ook fietsje met mandje, kinderwagentje, boodschappentas van voetganger etc. Denk grenzeloos).In groepjes (verkeersmaatjes) gaan kinderen met hun voertuig (per groepje 1) op zoek naar een bepaalde hoeveelheid dezelfde voorwerpen. De voorwerpen moeten voldoen aan een van tevoren afgesproken vorm of grootte.

Voorbeeld: Zoek allemaal 3 dezelfde voorwerpen die• Niet groter zijn dan je hand• De vorm van je vinger hebben• In je schoen passen• Groter zijn dan je hand• Op je hoofd kunnen blijven staan etc. Spreek van tevoren de plek af waar de kinderen kunnen zoeken.

Alle voorwerpen worden vervoerd in hun transportmiddel en verzameld in de kring (samen tellend neerleggen). Leg nu van alle voorwerpen samen het beeld van het getal 3. Maak er een foto van. Hoeveel getallen kunnen jullie maken? Hang de foto’s later in de klas op.

Wat heb je nodig?• Vervoersmiddelen van leerlingen thuis• Voorbeelden van de verschillende cijfers

Ik reken op jou



Een hele lange weg door de schoolDoel: Omgaan met hoeveelheden t/m 12 kunnen schatten, tellen & weergeven

Hoe ga je dit doen?Tellen in het verkeer: In de kring wordt kort gebrainstormd wat er allemaal op, bij en naast een weg te zien is. Daarna wordt een lange rol papier (voorzien van wegstrepen) samen met de kinderen door de school uitgerold. Fantaseer samen met de kinderen van waar naar waar de weg loop (klas = huis, eindplek = speelgoedwinkel bv.) Zorg dat er veel meters uitgerold worden. Door de leerlingen moet hier nu een echte weg van gecreëerd worden.

Leerlingen krijgen in tweetallen opdrachten op de volgende manier:• Zorg dat er 2 zebrapaden komen onderweg• Maak een file van 7 (rode) auto’s• Onderweg kom je 6 fietsen tegen• Er zijn op 5 plekken stoplichten• Er staan 2 koeien langs de weg• 2 x kom je een rij van 10 huizen tegen• Etc.

Gebruik bij het verzinnen van deze opdrachten de ideeën die ontstonden in de kring.Wanneer het goed loopt kunnen kinderen ook eigen opdrachten gaan verzinnen en uitvoeren. Er kan met verschillend tekenmateriaal gewerkt worden, maar ook met verschillend constructiemateriaal.

Wat heb je nodig?• Stiften• Rol behang papier ( o.i.d.)• constructiemateriaal

Ik reken op jou



Een Autoglijbaan makenDoel: Construeren en afpassen

Hoe ga je dit doen?Bouw samen met de kinderen m.b.v. de grote buizen een autoglijbaan (vergelijk knikkerbaan).Je kunt hierbij de groep in kleinere groepjes verdelen.Laat de kinderen verschillende autootjes zoeken, ev. meenemen van huis.De auto’s worden een voor een van de glijbaan gelaten. Begrippen die hierbij met de kinderen geoefend kunnen worden zijn: Boven, beneden, laag , hoog, snel, langzaam, hoeveel tellen, ver, dichtbij etc. Maak een weg waarop de autoglijbaan uitkomt, zodat je met de kinderen kunt kijken tot welk cijfer de auto komt. Zo kan je duidelijker maken welke auto het verste komt.

De buizen kunnen ook (half doorgesneden) aan de muur bevestigd worden (met plakband). Daar kunnen ook autootjes doorheen. (Veel creatief denken in deze les).

Wat heb je nodig?• Autootjes

(evt. van thuis mee laten brengen)• Kartonnen buizen

(wc rollen, keukenrollen en groter)• De Autocoureur, Liesbet Slegers

Ik reken op jou



Een muzikale rekenlesDoel: Rekenvaardigheden aanleren door middel van Muziek in het thema Verkeer

Hoe ga je dit doen?Goeiemorgen-muziek:Wakker worden met verschillende bewegingen

Klank en Klaar – Oren om te horen:• Lied aanleren d.m.v. pictogrammen• Instrumenten herkennen (hard, zacht, lang of kort geluid?)• Welk instrument was eerst?• Hoeveel instrumenten zijn er en hoe vaak worde ze bespeeld?

Dansspetters – De school is uit: https://youtu.be/qROTT4kMHTU• Lied aanleren en bewegingen op de plaats• Bewegingen door de ruimte

Hoorspel Verkeer: https://youtu.be/xcmfw_duPIsVerkeersgeluiden herkennen

https://youtu.be/qROTT4kMHTU

https://youtu.be/xcmfw_duPIs

Ik reken op jou



Dramales “In het verkeer”Doel: • Tellen tot 10 (groep 1), tot 20 groep 2• Herkennen van kleine groepen van 3/4/5 • Kleuters weten wat een file is en kunnen dit uitbeelden• Kleuters leren het lied “klein rood autootje”• Kleuters herkennen de primaire kleuren geel/rood/blauw• Kleuters weten dat je bij het oversteken li/re/li veilig doorloopt

Hoe ga je dit doen?Lees in de bijlage hoe je de les op kunt bouwen.

Extra:Liedje “klein rood autootje”: https://youtu.be/tqkXWDKeCK4Liedje “Egeltje wil je oversteken”: https://youtu.be/sPuOFz8P86Y

Wat heb je nodig?• Stevig papier in de kleuren

rood, geel, blauw• Stokken • Klein zwart koffertje• Witte tape• Speelgoed auto’s, vrachtwagens,

voetgangers, fietsen• Knuffel egel

https://youtu.be/tqkXWDKeCK4


Ik reken op jou

Bijlage: Groep 1/2, Verkeer: Dramales “In het verkeer”

Dramales Thema Verkeer – Klein rood autootjeWat ga je doen: 1. Knutselen van een auto op een bamboestok of tak in de primaire kleuren2. Tellen met verzamelingen uit het verkeer3. Een file uitbeelden en geluiden maken die erbij horen4. Lied “klein rood autootje” met muziekinstrument(en)5. Autoverzamelingen maken in de speelzaal op kleur – de autorace6. Kofferverhaaltje met een klein poppetje en een auto – aanleren li/re/li veilig

Hoe ga je dit doen?1. Print een kleurplaat auto uit of teken er zelf een – uitprikken/knippen – verven – op stok plakken2. neem plaatjes uit een spel of print uit van internet van auto’s fietsen, voetgangers, vrachtwagens

etc. Wie hoort waarbij en hoeveel zijn het er?3. In speelzaal met auto’s op stok (1) een file uitbeelden. Achter elkaar aan – tellen van de auto’s – met

muziek verbeelden.4. http://www.kinderliedjes.info/klein-rood-autootje/ Leer het lied aan. Gebruik gebaren en

muziekinstumenten. 5. In speelzaal de auto’s verzamelen op kleur – Hoeveel zijn het er – Wat gebeurt er als er een autootje

wegrijdt? Herkennen van kleine hoeveelheden Etc.6. Pak een klein koffertje of leuk doosje waar je iets in kunt stoppen. Ga voor de groep zitten met

het koffertje op schoot. Speel nu een geïmproviseerd verhaaltje van een diertje (knuffeltje) die de straat over moet steken maar het reuze spannend vindt. Naast het knuffeltje heb je een autootje in het koffertje. Leer de kinderen aan li/re/li veilig door middel van diertje – leer het liedje egeltje wil oversteken https://youtu.be/sPuOFz8P86Y

tekst lied “klein rood autootje”Klein rood autootjeWaar breng je ons naar toeNaar oma en naar opa enNaar de koetjes boeEn de handjes gaan vanKlap klap klapEn de voetjes gaan vanStap stap stapKlein rood autootjeWaar breng je ons naar toe

tekst egeltje wil overstekenEgeltje, wil je oversteken?Heb je wel goed uitgekeken?Ga toch naar het zebrapad,anders rijden ze je plat!

http://www.kinderliedjes.info/klein-rood-autootje/


Ik reken op jou

Groep 1/2Water, les 1Water, les 2


Onderwater-landkaartenDoel: • Kan hoeveelheden tellen en deze koppelen aan getalsymbolen 1 t/m 6 of 1 t/m 12• Kan de begrippen driehoek, vierkant, cirkel, ovaal en rechthoek actief en passief toepassen• Kan figuren spiegelen (indien mogelijk met een leuk idee?)• Gebruikt rekenbegrippen als voor, achter, dichtbij, naast actief

Hoe ga je dit doen?Een paar dagen voor deze activiteit wordt in de klas het boek ‘De mooiste vis van de zee’ voorgelezen en besproken met de kinderen. Maak van tevoren van doorzichtig tafelzeil (evt. geprepareerd met een transparant laagje blauwe verf als water) een aantal grote "kaarten", waar later bezemstelen aan de uiteinden aan worden bevestigd. Zo krijg je echte landkaarten. Deze komen op tafel te liggen in het handenarbeidlokaal.

Maak opdrachtkaartjes met bijv: Teken 4 rode vissen, teken 3 ronde vissen, driehoekige vissen, vierkante vissen, teken een grote vis die 10 soepballen heeft ingeslikt, teken een fiets, 2 oude schoenen, teken een vis achter een waterplant.Laat dit de kinderen in groepjes op de landkaarten schilderen. Maak groepjes op niveau.

Wat heb je nodig?• Grote plastic zeilen, doorzichtig aan een stok om

op te hangen (landkaart idee)• Verf, dunne kwasten• Boek: De mooiste vis van de zee• Opdrachtkaartjes

Ik reken op jou

Groep 1/2Water, les 1Water, les 2


Dansen op 10 kleine visjesDoel: De kinderen al dansend bezig laten zijn met rekenen

Hoe ga je dit doen?Er wordt een dansje (10 kleine visjes zwemmen in de zee) ingeoefend waarin de kinderen meetellen en dansen. Tijdens het dansen kan op allerlei manieren met de getallen van 1 t/m 10 gespeeld en gerekend worden.

Inspiratie voor danspasjes vind je op: https://youtu.be/yiiAxoYLUNA?list=PL3iwV5UQ7qhoHHO_ICvePtHokMBVs1z5Y

Wat heb je nodig?• Liedje 10 kleine visjes:

https://youtu.be/C_utSi5JMvg

https://youtu.be/yiiAxoYLUNA?list=PL3iwV5UQ7qhoHHO_ICvePtHokMBVs1z5Y

https://youtu.be/C_utSi5JMvg

Ik reken op jou

Groep 3De projectlessen en bijbehorende doelen zijn leidend voor de creatieve en kunstzinnige lessen per Blok.


Ik reken op jou

Groep 3Blok 1 Thema: De eerste schooldag

« Terug naar overzicht groep 3

Hoe lang ben ik? Doel: Spelen met begrippen lang, langer, kort, korter, even lang, groot, klein etc.

Hoe ga je dit doen?Voorlezen verhaal : Het grote billenboek van Guido van Genechten.Het eerste gedeelte van de les doen de leerlingen in tweetallen.Ieder kind krijgt een strook papier van 1.30 m..Eerst gaat 1 kind meten met de strook papier hoelang het andere kind is en geeft dit aan op de strook met een streep. Daarna wordt de strook op de streep in tweeën geknipt. Het stuk boven de streep kan weg. Hierna is het andere kind aan de beurt.Wanneer ze klaar zijn met meten zetten ze de naam op hun eigen strook en mogen ze de strook versieren met stiften (ong. 15 minuten).Als laatste gaan we van de stroken een rij maken van kortste naar langste.Wie van ons heeft de kortste strook, wie de langste en wie is even lang?

Extra: Hulp van 2 ouders is gewenst

Wat heb je nodig?• Rollen behangpapier• Kleurpotloden en/of stiften• Schaar• Grote billenboek van Guido van Genechten

Ik reken op jou

Groep 3Blok 2 Thema: Plattegronden


Een plattegrond voor jou

Doel: Plattegrond maken m.b.v. locaties en symbolen.

Hoe ga je dit doen?De leerkracht tekent op het papier de wegen.Het groepje kinderen krijgt een thema, zoals de ruimte, het bos, Nederweert, dierentuin, Toverland, kermis, vakantie enz.Ze gaan zelf minimaal 6 plekken/locaties bedenken die bij dit thema passen en deze gaan ze naast de wegen maken. Iedere plek/locatie krijgt ook een simpel symbool.Als de plattegrond af is, worden verschillende routes bedacht. Deze zetten ze op het werkblad en vullen ze in met de symbolen.Daarna schuiven we de groepjes door. Een volgende groep gaat de routes uitvoeren.Als je enkele vakjes leeglaat in de routebeschrijving, mogen ze deze zelf invullen.

Extra:Evt. als intro het Themaverhaal van kern 4, VLL. Bij start kern 4 , kan dan ‘O, kom er eens kijken’ worden voorgelezen.Creatieve maar uitgebreide les, wellicht te verdelen over 2 delen.

Wat heb je nodig?• Grote vellen, 1 per groepje• Stiften• Blokken• Gekleurd papier• (Wereldspelmateriaal kleuters)• Wc rolletjes• kurken

Ik reken op jou

Groep 3Blok 3 Thema: Kerstmis


Een kerstkiekje

Doel: Ervaring opdoen met verandering van standpuntenBegrippen: vooraan, achteraan, zijkant

Hoe ga je dit doen?Ieder groepje maakt foto’s van de kerstversiering in een aangegeven ruimte (hal, klas (groepen 3), buiten, gangen links en rechts.Ieder kind maakt daar een foto, die worden geprint en genummerd voor de volgende les. Per ruimte 1 set.De volgende les krijgt ieder groepje een pakketje foto’s van een ander groepje. Daarbij zit een tabel waarop ze aangeven waar de foto gevonden is en vanuit welke positie/aanzicht. Wat heb je nodig?

• Kerstversiering in school• Fototoestellen• Foto’s afgedrukt• Werkblad, tabel

Ik reken op jou

Groep 3Blok 4 Thema: Jarig


Wij maken een getallenlijn

Doel: Structureren en herkennen van getal structuren.

Hoe ga je dit doen?Elk kind krijgt een getal toegewezen. Bij 25 lln. kan dat 1/25 zijn, maar natuurlijk ook 25 t/m 40 etc. Op een tekenvel gaan de leerlingen de getallenhoeveelheid tekenen/kleuren naar eigen fantasie in een bepaalde kleursfeer (warme kleuren: oranje/rood/geel – koude kleuren: blauw/groen/paars). Bijv.: getal 17(17 cent, 17 bloemetjes, 17 muizen, 17 stippen etc. tot ’t vel gevuld is). Wanneer het hele blad gevuld is komt het getal 17 er in zwart op te staan.

Met deze gecreëerde getallenlijn ga je al bewegend aan de slag:• Maak zo snel mogelijk de getallenlijn van voor naar achteren en andersom• Even en oneven getallen op de lijn• Maak huppen van 2 – 5 etc. laat kinderen naar voren springen• Maak eenvoudige sommen al bewegend

Extra: Bedenk samen met de leerlingen nieuwe spelvarianten.

Wat heb je nodig?• A4-tje met vierkant (blanco)• Kleurpotloden en/of stiften

Ik reken op jou

Groep 3Blok 5 Thema: Strips


Wij ZIJN de klok!

Doel: Aanleren van de hele uren/ koppelen aan dagritme – chronologische volgorde

Hoe ga je dit doen?Maak ruimte in je klas (gymzaal/ kelder) en bouw samen met de kinderen een levensechte grote klok, door 12 stoelen in een kring te plaatsen. Elke stoel is een heel uur en krijgen dus op de rugleuning (binnenkant) het goeie cijfer geplakt. Deze cijfers kunnen de kinderen van te voren zelf maken of op eigen creatieve wijze. Wat missen we nu nog? Inderdaad…. De wijzers: die zijn we zelf. In tweetallen (grote en kleine wijzer) gaan de kinderen een heel uur “liggen” als grote en kleine (in elkaar gedoken) wijzer. Wanneer een tweetal een bepaald heel uur bedacht heeft gaan de andere kinderen in beeld brengen (bv door een korte tekening te maken) wat ze op dat uur van de dag doen. Die tekeningen komen op de stoelzitting te liggen. Met deze tekeningen (die dus hele uren verbeelden) kunnen later beeldklokken gemaakt worden in collagevorm op een groot vel. Leren door te doen!

Wat heb je nodig?• Blanco A4-tjes

(voor cijfers van klok op te maken)• Kleine blaadjes (om uit te tekenen

wat kinderen op dat tijdstip doen)• Kleurpotloden en/of stiften

Ik reken op jou

Groep 3Blok 6 Thema: : Op de kinderboerderij


Ons fantasiedorp

Doel: Kennismaking met vogelvluchtperspectief met gebruikmaking van de ruimte om je heen. Oriëntatie in de ruimte.

Hoe ga je dit doen?We bouwen in groepjes een maquette van een fantasiedorp. Bij het bouwen van de maquette kun je gebruik maken van kleine doosjes, wc rolletjes, kleine flesjes, stukjes tempex , prikkertjes, ijsstokjes etc. etc. Verzamel dit samen met de kinderen zoveel mogelijk. Ook zijn er op school vast wel materialen te gebruiken/vinden.Bedenk samen met de kinderen wat er allemaal in het fantasiedorp te vinden is en wat ze zich daarbij voorstellen. Denk hierbij ook aan vaste elementen zoals straten, pleinen etc.De groep wordt in 6 groepjes verdeeld, ieder groep heeft een kartonnen plaat als ondergrond.Hierop gaan ze hun fantasiedorp construeren met de verschillende materialen, werken volgens een stappenplan kan een manier zijn, bv:Maak eerst een indeling van je dorp met een stratenplanWelk gebouw komt waar? Wat is belangrijk in je dorp? (Samenwerking en overleg!)Wanneer de 6 dorpen klaar zijn kan je samen met de kinderen vanuit sta-stand de dorpen bekijken en bespreken. Hoe ziet het eruit als je van boven af erop kijkt?

Wat heb je nodig?• Grote kartonnen vellen• Allerlei materialen

(kelder – van kinderen zelf)

Ik reken op jou

Groep 3Blok 7 Thema: Verjaardag in het pretpark


Spelen met geldDoel: • De kinderen leren omgaan met geld• De kinderen leren gepast te betalen• De kinderen leren uit te rekenen hoeveel geld ze terugkrijgen

Hoe ga je dit doen?Alle kinderen krijgen één briefje van 20, één briefje van 10, één briefje van 5, één muntje van 2 en één muntje van 1 euro. De uitleg in de klas, vervolgens naar buiten om de activiteiten uit te gaan voeren.Bij ieder speeltoestel staat een hulpouder (als kassa) en er is een entreeprijs. De kinderen rekenen het bedrag af en rekenen zelf uit wat ze terug krijgen. Zo leren ze omgaan met geld. Ze mogen zelf kiezen welke activiteiten ze doen, de opdracht is wel dat alle activiteiten min. 1 x gedaan moeten zijn. Evt. competitie-element: kaart af laten tekenen, degene die de meeste aftekeningen heeft is gewonnen.

Evaluatie: Hoe moeilijk is het om met je geld om te gaan, wie heeft het meest kunnen doen met zijn geld?

Extra: ouderhulp noodzakelijk.

Wat heb je nodig?• Glijbaan (1 euro)• Koprollen op rekstok (2 euro)• Gooien in de basket (1 euro)• 1 minuut schommelen (3 euro)• “Stormbaan” (speeltoestel speeltuintje) (3 euro)• 1 minuut in de grote schommel (5 euro)• 1 minuut in het panna-veldje (4 euro)• Nep geld (gekopieerd vanuit gelddoos van school

voor wisselgeld)

Ik reken op jou

Groep 3Blok 8 Thema: Vakantie


We maken een kalenderDoel: Tijd, tijdsduur, dagen van de week en maandkalender.

Hoe ga je dit doen?Maandkalenders maken (naast elkaar plakken voor een jaarkalender).Elk groepje krijgt 2 bladen met hokjes. Ze maken samen de kalender van twee maanden die ze van de leerkracht krijgen toegewezen. Beide maanden worden uiteindelijk op een gekleurd vel geplakt. Deze worden dan naast elkaar gehangen zodat de kinderen een jaaroverzicht krijgen. Vervolgens samen met de leerlingen de volgende dingen bespreken en noteren in kalender:• Feestdagen• Verjaardagen• Andere belangrijke dagen

Wat heb je nodig?• 6 grote gekleurde vellen met 31 vakken

(voor dagen)• Kleurpotloden en/of stiften

Ik reken op jou



Ik reken op jou

Groep 4Blok 1


De levende klokDoel: Kinderen kunnen de hele en halve uren benoemen en analoog zetten.

Hoe ga je dit doen?Starten in de speelzaal. Daar gaan we een levende klok maken op de grond.12 Kinderen krijgen een cijfer: 1-12. Zij vormen de uren. 2 kinderen zijn de wijzers, contrasten tussen groot en klein kind, dan is het goed zichtbaar. Verschillende tijden aan bod laten komen, regelmatig wisselen zodat iedereen een beurt krijgt.

Iedereen krijgt een eigen klokje, klassikale uitleg over de uur en minuutwijzer (kleine en grote wijzer). Iedereen draait aan zijn eigen klok en ziet wat er gebeurt, de minuutwijzer (grote) maakt telkens een heel rondje en de uurwijzer (kleine wijzer) gaat 1 cijfer verder.Uitleg over het hele en halve uur. Opdrachten geven en de klokken allemaal gelijkzetten.In tweetallen elkaar tijden geven en elkaar helpen/corrigeren.

Elk kind maakt zijn eigen klok van karton. Geef de kinderen een groot vierkant als uitgangspunt, dan kunnen ze er hun eigen vorm van maken, voor een creatievere activiteit.

Je kan nog evt. gebruik maken van de gynzy tool.

Wat heb je nodig?• Wekkers en klokjes (van thuis)• Engels karton voor ieder kind• Splitpennen om de wijzers vast te maken• Scharen en schrijfwaren

Ik reken op jou

Groep 4Blok 2


Meten met z’n allenDoel: • Kinderen weten wat de streepjes betekenen op hun liniaal van 30 cm.• Kinderen kunnen kleine materialen nauwkeurig meten tot 30 cm.• Kinderen gaan ontdekken met verschillende meetinstrumenten, wat cm en m inhoudt.• Kinderen kunnen een tekening maken met hun liniaal, nauwkeurig meten.

Hoe ga je dit doen?Verschillende meetinstrumenten meenemen en in gesprek gaan over wat de streepjes en cijfers betekenen.3 Vakken op de grond maken, daar leggen de kinderen voorwerpen in die tussen 0-10 cm lang zijn, tussen 10 en 20 cm en tussen de 20 en 30 cm.Kinderen gaan een herfsttekening maken met vooraf gesteld maten/opdrachten.

Klassikale instructie/introductie, samen ontdekken en zoeken naar materialen, in gesprek gaan met elkaar, tekenopdracht:

• Teken 4 bomen, waarvan de stam 12, 15, 17 en 19 cm lang is• Teken paddenstoelen, waarvan de steel 3, 5 en 7 cm lang is.• De hoeden van de paddenstoel zijn 3, 4 en 5 cm breed.• In het bos zijn 2 kabouters, zij hebben een puntmuts die 2,5 cm hoog is.• Onder een struik schuilt een egel van 4 cm breed is en 2 cm hoog.• Evt, bladeren die op de grond liggen, een mandje wat de kabouter vastheeft, een wolk die

in de lucht hangt, etc.

Wat heb je nodig?• Meetinstrumenten• Liniaal voor ieder kind• A3 vel papier voor ieder kind• Schrijfwaren

Ik reken op jou

Groep 4Blok 3, les 1Blok 3, les 2


Kleine aannemers!Doel: • Kinderen kunnen een bouwsel namaken vanaf een plattegrond of bouwtekening• Kinderen kunnen een plattegrond of bouwtekening lezen• Kinderen kunnen een bouwsel maken en er dan een plattegrond op bouwtekening van

maken• Kinderen ontwikkelen en vergroten hun ruimtelijk inzicht

Hoe ga je dit doen?Kinderen gaan kerststallen maken (per tweetal, drietal, groepje, individueel afhankelijk van het aantal blokken). Eerst wordt een bouwtekening gemaakt en daarna wordt er gebouwd, of andersom. Vervolgens maken de kinderen hier een tekening van, 1 van het vooraanzicht, zijaanzicht, bovenaanzicht.Bouwen en tekenen ieder 3 kwartier.

Uit alle kleutergroepen de blokken lenen en de kinderen kerststallen laten bouwen vanaf een plattegrond of andersom eerst bouwen en dan plattegrond maken.Achter een schot elkaar opdrachten geven en zo hetzelfde bouwwerk maken, zonder dat ze het zien. Precieze opdrachten geven, of duidelijke bouwtekening maken.

In de evaluatie elkaars bouwwerken bekijken en vergelijken met de plattegronden.

Wat heb je nodig?• Blokken, plankjes, speelzaal, of aan eigen

tafel.• Ruitjespapier of gewoon papier voor de

bouwtekeningen/plattegronden

Ik reken op jou

Groep 4Blok 3, les 1Blok 3, les 2


Ieder een kalenderDoel: Kinderen kennen de maanden van het jaarKinderen weten hoe je een kalender moet aflezenKinderen kunnen een eigen kalender maken

Hoe ga je dit doen?Klassikaal worden de maanden van het jaar besproken. Samen een eerste aanzet van de kalender op het bord maken. Waar staat de maand, waar de dagen van de week, op welke dag komt de 1 te staan en zo verder. Dan gaan invullen met voor de kinderen belangrijke gebeurtenissen voor die maand. De kinderen maken tekeningetjes van hun eigen belangrijke zaken op bepaalde dagen (bv paardrijden op zaterdag). Laat ze aan de bovenkant een tekening maken van het seizoen of iets wat typisch met deze maand te maken heeft.

Kinderen krijgen een format met vakjes (kopiëren). Samen de kalender invullen voor een maand (December). Waar moet alles komen te staan, waar de dagen van de week, de data en belangrijke dagen noteren. (Verjaardagen van de kinderen van de klas, sinterklaas, kerst, oud en nieuw)

Wat heb je nodig?• Ieder een leeg kalenderblad• Schrijfwaren, tekenspullen

Ik reken op jou

Groep 4Blok 4


TafeltjeseilandenDoel: Automatiseren van de tafels 2, 3, 5 en 10.

Hoe ga je dit doen?In deze les gaan de leerlingen zoveel mogelijk eigen initiatief tonen en spelend leren. Het is handig om de schoenen uit te trekken. Op de grond maken we een grote fictieve zee van papier (grote rol gebruiken).Daarop gaan we 4 eilanden maken door 4 kinderen om de beurt op het papier te laten liggen en deze om te trekken met wasco (Opdracht: een zo groot/klein/gek/ingewikkeld etc. eiland). Ieder eiland krijgt een cijfer, het eiland van 2,3,5 en 10. Ieder eiland moet vervolgens bewoond en “aangekleed” worden, dit gaan de kinderen doen door te tekenen met wasco, echter in de hoeveelheden die bij het eiland hoort. Dus bv. op eiland van 2 - 2 bomen, eiland van 10 - 10 boten etc. De kinderen zijn hierbij helemaal vrij in eigen fantasie.

Van tevoren (in de klas op een ander moment) hebben de leerlingen bootjes gevouwen, waarin ze iets kunnen vervoeren. De kinderen gaan van ‘t ene eiland naar een ander eiland varen en maken hierbij als vanzelf een som. Bv. van eiland 3 naar eiland 5 wordt de som 3x5=15. Deze som schrijven ze op een briefje. Het briefje wordt in de “fabriek” (bv een snoepjesfabriek in het thema) van de tafel van 5 opgehangen. De (snoep)fabrieken zijn fictief weergegeven op 4 grote stukken karton waarop de cijfers van de tafels geschreven zijn. De “fabrieken” moeten natuurlijk zo vol mogelijk worden, met zoveel mogelijk (snoep)briefjes die erop worden geplakt.

Extra: Aan te passen door papier niet op de grond, maar op tafels in de klas te maken. Kinderen pendelen tussen de eilanden (in een bepaald thema) met pionnen. Op de werkbladen in de bijlage vind je ideeën voor eilandenthema’s en de tafeltjes.

Wat heb je nodig?• Grote rol papier• Kleine stukjes papier (voor de sommen)• Wasco• Werkblad Eilandenthema’s• Werkblad Tafeltjes

Ik reken op jou

Bijlage 1/2: Groep 4, blok 4: Tafeltjeseilanden

Werkblad Eilandenthema’s

Thema van jullie eiland:Feest

Jullie kunnen denken aan ballonnen, stukken taart, rietjes en andere dingen

Thema van jullie eiland:Winter

Jullie kunnen denken aan schaatsen, sneeuw-vlokken, handschoenen en andere dingen.

Thema van jullie eiland:Ruimte

Jullie kunnen denken aan ufo’s, planeten, sterren en andere dingen.

Thema van jullie eiland: Carnaval

Jullie kunnen denken aan confetti, ballonnen, muzieknoten, polonaises en andere dingen.

Thema van jullie eiland:Verkeer

Jullie kunnen denken aan verkeersborden, wielen, haaientanden en andere dingen.

Thema van jullie eiland:Speeltuin

Jullie kunnen denken aan treden van de glijbaan, poortjes, zitplaatsen op de wip en andere dingen.

Thema van jullie eiland:Dierentuin

Jullie kunnen denken aan dieren, poten, tra-lies en andere dingen.

Ik reken op jou

Bijlage 2/2: Groep 4, blok 4: Tafeltjeseilanden

Werkblad Tafeltjes

Tafeltje van 2:1x2= 6x2=2x2= 7x2=3x2= 8x2=4x2= 9x2=5x2= 10x2=







Ik reken op jou

Groep 4Blok 5


Een waterig kunstwerkDoel: Oefenen in het bepalen en vergelijken van inhouden.

Hoe ga je dit doen?Voorbereiding: Laat de kinderen zoveel mogelijk doorzichtige flessen (PET-flessen/glazen flessen van alle inhoudsmaten) verzamelen en de etiketten verwijderen. Wanneer er op school geen maatbekers zijn, dan ook van thuis mee laten brengen.

Opdracht: Maak op de vensterbank (of een andere plek waar het licht mooi binnenvalt) een zo lang mogelijk kunstwerk van flessen, waarbij een mooie golvende lijn te zien wordt. Des te meer flessen, des te mooier en langer kan de golf worden. De flessen worden gevuld met verschillende hoeveelheden water (steeds open aflopend met halve liters, voor meer verdieping kunnen dit natuurlijk ook kwart liters worden, of dl, cl). Schrijf op de dop hoeveel liter/dl/cl er in de fles zit. Daarna moet het natuurlijk gekleurd worden. Denk bv. aan de kleuren van de zee (hoeveel variatie kun je aanbrengen met blauw, groen en wit bv). Het water wordt gekleurd met druppeltjes (evt. aangelengde) ecoline (met een aantal pipetjes, per kleur 1, gaat dit heel gemakkelijk). Zorg dat de kleuren mooi naast elkaar overlopen, mengen kan dan ook een item worden). Zie voorbeeld afbeelding in linkerkolom.

Deze opdracht vraagt ook om een goede samenwerking binnen de groep.

Stel je kunstwerk tentoon en nodig de rest van de school, ouders etc. uit om te komen kijken naar jullie “waterige” kunstwerk.

Extra:Uitlegfilmpje: rekenen met inhoud https://www.youtube.com/watch?v=xJ-odqlELSU

Wat heb je nodig?• Flessen door de leerlingen meegebracht• Ecoline en pipetjes om het water te

kleuren, zodat ze dit zelf kunnen doen.• Trechters

https://www.youtube.com/watch?v=xJ-odqlELSU

Ik reken op jou

Groep 4Blok 6


Sjoel je rijk!Doel: Herhalen van munten van 50, 20, 10 en 5 cent

Hoe ga je dit doen?Bij deze lessuggestie zijn sjoelbakken nodig. Inventariseer even met de kinderen wie een sjoelbak thuis heeft en deze mee mag nemen naar school wanneer er op school geen sjoelbakken aanwezig zijn.

De groep wordt in groepjes verdeeld en per groep gaan de kinderen sjoelen. Op de sjoelbak zijn in de daarvoor bestemde vakken waar de sjoelstenen in moeten worden gegooid, briefjes geplakt met 50, 20, 10 en 5 cent.De kinderen sjoelen en tellen op het einde van een sjoelbeurt op hoeveel geld ze in totaal bij elkaar hebben gesjoeld.Dit bedrag wordt per groep in de schatkist gestopt.Voor de schatkist kan iets uit de klas of school gebruikt worden, de kinderen zouden ook bv. een schoendoos of iets anders wat bruikbaar is en ze thuis hebben mee kunnen nemen.Voor het tellen van het geld na een sjoelbeurt zouden de kinderen gebruik kunnen maken van plastic rekengeld van de methode, indien aanwezig. Je kunt ook gebruik maken van het kopieer blad met munten.

Welke groep heeft op het einde van de ochtend het meeste in de schatkist zitten?

Extra:Bijlagen kopieerblad munten:Blad 1 Blad 2 Blad 3 Blad 4

Wat heb je nodig?• Sjoelbakken (vragen aan de kinderen)• Munten of munten op papier (Maken/

kopiëren, heel veel)• Papieren geld om in te wisselen (op school

aanwezig)

Ik reken op jou

Bijlage 1/4: Groep 4, blok 6: Sjoel je rijk!

Ik reken op jou


Ik reken op jou

Groep 4Blok 7


Meten, meten, meten...Doel: Kinderen ervaring op laten doen met meten met een meetlint, bij lengtes, langer dan een meter.

Hoe ga je dit doen?De kinderen gaan diverse objecten nameten en werken in tweetallen. Hiervoor nemen ze bouwlinten van een bouwmarkt (haal er voldoende bij de Gamma), meetlatten van de diverse groepen (zet er een naam op, makkelijker met terugbrengen, linialen of onderdelen van hun lijf.• Gebruik rolmaat/meetlint• Begin op de nul!• Kledingmaten.• Lengte van zichzelf: grafiek van de hele groep.• Gebruik het werkblad

Extra:Bijlage: voorbeeld grafiek

Wat heb je nodig?• Bordliniaal• Meetlinten van bouwmarkten• Rolmaat • Geodriehoek • Enz.

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 4, blok 7: Meten, meten, meten...

Ik reken op jou

Groep 4Blok 8


Een digitale speurtochtDoel: Kinderen kunnen klokkijken, hele en halve uren, en kwartieren. Analoog en digitaal.

Hoe ga je dit doen?De leerlingen gaan een klokroute lopen. Er wordt een speurtocht uitgezet met de digitale klokken die door de hele school zijn geplaatst. Bij elke klok staat een tijd. De kinderen schrijven de tijd op één gezamenlijke klok/papier, met erbij wat ze dan aan het doen zijn.

Bijvoorbeeld:07.30 : opstaan of ontbijten10.20 uur : buiten spelen12.30 uur : thuis of op school eten13.30 uur : een bepaalde les16.00 uur : spelen bij een vriendje, voetbal, muziekles, etc.18.00 uur : eten20.30 uur : slapen (dit zou een digitale klok moeten zijn)23.45 uur : maan

In de nabespreking kun je ingaan op de verschillende dingen die kinderen op dat moment doen (16.00 uur), of juist hetzelfde dingen (13.30 uur).

Wat heb je nodig?• Een aantal klokken.• Liefst ook digitale klokken.

Ik reken op jou



Ik reken op jou

Groep 5Blok 1


DierendagDoel: Meetkunde (verkenning van symmetrie).

Hoe ga je dit doen?Halve dierenkop exact overtekenen in symmetrie en dit vervolgens schilderen.

Het idee is dat ze een kaart krijgen met een halve dierenkop (leuk alvast voor dierendag) en een lijn in het midden. Met een spiegeltje kunnen ze de symmetrie van de afbeelding bekijken en met potlood schetsen. Daarna met verf zelf de kleuren laten kiezen, mag fantasie bij komen kijken. De hele kaart dient geschilderd te worden, geen wit meer zichtbaar.

In de evaluatie goed bespreken wat symmetrie inhoudt. Laat ook woorden zien die gespiegeld worden.

ExtraHou er rekening mee dat een andere groep wellicht ook spiegeltjes nodig heeft. Bekijk van tevoren of er genoeg voor ieder kind zijn.

Wat heb je nodig?• Karton formaat kaart (groter is ook een

optie) --> gehalveerd en halve dierenkop (zwart/wit)

• Afbeeldingen dieren• Potlood en gum• Spiegeltjes• Verf

Ik reken op jou

Groep 5Blok 2


Afstand metenDoel: Lengte meten (introductie kilometer)

Hoe ga je dit doen?Per twee- of drietal krijgen de kinderen een laptop en gaan ze naar de website: www.afstandmeten.nl

(Zie bijlage:) De kinderen worden uitgenodigd een speurtocht te maken waarbij ze onderweg ook opdrachten moeten bedenken. Ze moeten berekenen hoeveel kilometer de tocht zal zijn. Uiteindelijk zal één tocht gekozen worden en deze wordt gelopen met de hele klas. Kinderen die deze tocht hebben bedacht stellen onderweg ook de vragen.

ExtraBijlage Opdracht Speurtocht Afstand meten.

Wat heb je nodig?• Laptops (per twee- of drietal)

http://www.afstandmeten.nl

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 5, blok 2: Afstand meten

Speurtocht makenIn twee- of drietallen ontwerpen jullie een speurtocht.

1. Ga naar de website: www.afstandmeten.nl2. Voer linksboven het adres van de school in en druk op enter

(Speelhuijs 4 Nederweert).3. Geef met je linkermuisknop aan op de plaats waar de speurtocht

moet starten (vanaf school, een groene marker wordt vervolgens geplaatst). Je kunt de kaart inzoomen, hierdoor maak je het voor jezelf gemakkelijker om de markers neer te zetten.

4. Plaats nu steeds rode markers door te klikken op de gewenste plaatsen.5. Blijf met je route in de buurt van de school. Denk aan veilige

oversteekplaatsen.6. Ben je weer terug op het startpunt, maak dan een print van de

routekaart. Dit doe je door een “printscreen” te maken (druk de knop Print Scrn in) en plak het vervolgens in een Word bestand. Sla het bestand op.

Voor een speurtocht heb je natuurlijk ook vragen nodig. Bedenk voor onderweg 10 vragen die beantwoord moeten worden. Deze vragen mogen jullie bedenken met behulp van internet. De antwoorden moeten bestaan uit meerkeuze antwoorden (A….., B……, C……, D……).

Geef ook aan op welke punten de vragen beantwoord moeten worden. Dit kunnen jullie op de kaart aangeven. Jullie mogen zelf weten hoe jullie dit doen. De vragen mogen uit allerlei categorieën bestaan, bedenk wel vragen die leerlingen van jullie leeftijd op kunnen lossen, dus niet te moeilijk, maar ook zeker niet te gemakkelijk.

Als jullie al eerder klaar zijn kunnen jullie een routebeschrijving maken van hoe de speurtocht gelopen moet worden. Dit kan ook in combinatie met de vragen.

Uit de gemaakte speurtochten wordt er één gekozen die we samen zullen gaan lopen.

Heel veel succes!

http://www.afstandmeten.nl

Ik reken op jou

Groep 5Blok 3


Rekenen & KerstDoel: Introductie oppervlakte en omtrek

Hoe ga je dit doen?De kinderen krijgen per tafelgroepje een groot (presentatieblad)vel met hokjes. De bedoeling is dat de kinderen de stal, herberg etc. uit het Kerstverhaal (wat van tevoren wordt voorgelezen) gaan uittekenen en inkleuren met stiften/kleurpotloden. Samen afspreken wat er minimaal op het vel moet komen (stal, herberg, schapen etc.). Verdere invulling is eigen keuze.

De kinderen kunnen hier per tafelgroepje aan werken. Samen spreken ze af wat ze in de plattegrond terug willen laten komen van het Kerstverhaal en wie wat gaat doen/maken. Als ze klaar zijn (of na een aangegeven tijd) gaan ze aan de slag met de omtrek en oppervlakte middels vragen als:• Hoeveel hokjes/streepjes tel je om(trek) de Kerststal?• Hoeveel hokjes tel je op(pervlakte) de wei van de schaapjes?

Wat heb je nodig?• Grote (presentatie)bladvellen met hokjes• Stiften/kleurpotloden• Linialen

Ik reken op jou

Groep 5Blok 4


Ik ben een liniaalDoel: Meten/ herhalen van m/ cm/ km

Hoe ga je dit doen?Meten met jezelfLaat de kinderen ervaren hoe vaak ze zelf passen in bepaalde afmetingen in en rondom de school. Er wordt letterlijk in kaart gebracht hoe de lengte/ breedte van de kinderen zich verhouden t.a.v. bepaalde ruimtes en afstanden in en rondom de school.De bevindingen worden op gekleurde kaartjes geschreven. Hoeveel kaartjes hebben jullie na de creatieve rekenles kunnen maken/ onderzoeken?

Voorbeelden: • Hoeveel kinderen passen er in de lengte van het lokaal als ze achter elkaar gaan liggen.

Hoeveel cm heb je dan nog over? Dus hoeveel leerlingen passen er in hoeveel meter?• Hoeveel kinderen kunnen er naast elkaar staan in de breedte van het klaslokaal?• Hoe lang is de gang en hoeveel kinderen passen daar in de lengte in. • Hoeveel meter en cm zijn we als we allemaal achter elkaar gaan liggen. Bedenk samen een manier om dit te meten.

Laat de kinderen zoveel mogelijk zelf meetopdrachten bedenken en leg ze allemaal vast op kaartjes. Natuurlijk kan dit ook in kleine groepjes uitgevoerd worden. (Bij grote lengtes moet er dan uiteraard samengewerkt worden). Leg een schoolmeetboek vast.

Wat heb je nodig?• Rolmeters• Meetlinten• Linialen

Ik reken op jou

Groep 5Blok 5


Mijn dag in een stripDoel: Klokkijken digitaal en analoog, tijdsduur.

Hoe ga je dit doen?De kinderen maken een striptekening over de (tijds)indeling van een dag uit hun week.

Eerst kijken we op YouTube naar een instructiefilmpje over de analoge en digitale klok: https://www.youtube.com/watch?v=Ew1baemGD0Q. Vervolgens gaan ze in een striptekening een dag van de week uittekenen. Boven de vakjes staan twee kleinere vakjes waarin ze zowel de analoge als digitale tijd moeten schrijven. Tijdens het nabespreken vragen hoeveel tijd er tussen activiteiten zit (tijdsduur). Ze mogen zelf kiezen of ze dit met kleurpotloden of stiften doen. Ze moeten van tevoren wel goed nadenken in welke volgorde ze de striptekening gaan maken.

Geef voor een verdieping de kinderen de opdracht dat ze geen hele uren mogen gebruiken en niet 2 x dezelfde tijd (bv. kwart over, halve uur……dat zorgt ervoor dat er meer variatie in de tijden zit en vergt meer inzicht).

ExtraBijlage Voorbeeld Strip dagindeling.

Wat heb je nodig?• Voorbeeld striptekening (blanco, zie bijlage)

https://www.youtube.com/watch?v=Ew1baemGD0Q

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 5, blok 5: Mijn dag in een strip

Ik reken op jou

Groep 5Blok 6


Reken je fit!Doel: Introductie seconde (herhaling gram en kilogram)

Hoe ga je dit doen?Bij deze lessuggestie is ruimte een belangrijk item, bij mooi weer is de speelplaats geschikt. Het kan ook in de gymzaal of in een andere grote ruimte.De kinderen gaan in groepjes ervaren hoe lang iets duurt, hoe lang ze over een opdracht doen, hoe vaak ze iets in een bepaalde tijd doen etc.De beleving seconde en tijd wordt spelenderwijs geoefend. Bij deze creatieve rekenopdracht kunnen de kinderen gebruik maken van de invulformulieren. (Werkblad maken waarop de tijdsduur van bep. activiteiten kan worden ingevuld)

Het leukste is wanneer de kinderen zelf activiteiten gaan verzinnen rondom het begrip seconde.Ook de begrippen kilo/halve kilo en grammen kunnen bij deze opdracht goed geïntegreerd worden: de kinderen kunnen van thuis uit bv. een pak koffie, meel, blikje soep etc. meenemen en dit inzetten en gebruiken in hun bewegingen seconden les.

ExtraBij deze creatieve rekenles is het van belang stopwatches te verzamelen.

Wat heb je nodig?• Stopwatches (per 4 kinderen 1 stopwatch)

Ik reken op jou

Groep 5Blok 7


Het winkelcentrumDoel: Kalender aflezen

Hoe ga je dit doen?Kalender inscannen en voor elk kind een blad met drie maanden: mei-juni –juli.

Bedenk hier allerlei opdrachten bij: vakantie, Moederdag, Vaderdag, schoolreisje, grote vakantie, verjaardagen. Bv.: Hoeveel woensdagen zitten er in de drie maanden, hoeveel zaterdagen zitten er in de drie maanden ETC.Laat kinderen per “verjaardagsmaand” naast elkaar staan. Wanneer zijn de meeste jarigen? Wanneer de minste. Kwartalen van de maanden maken en daarna nog een keer bovenstaande vragen stellen.

Situaties spelen: bloemen afgeven, nieuwe hond, ongeluk gebeurd en twee dagen ziekenhuis, voetbalwedstrijd, logeerpartijtje.

Begrippen: week eerder/later, maanden, seizoenen, dagen eerder/later,• Lied maanden van het jaar aanbieden (Voor verdieping in Engels: YouTube)• Aantal dagen per maand bespreken.• Jarigen per maand: staan.• jarigen per kwartaal: staan.• In groepjes van 2 “toneelstukjes” voorbereiden en uitvoeren, die een kalenderopdracht

bevat. (Maak de leerlingen duidelijk dat er een vraag in moet zitten die de andere leerlingen uit moeten rekenen).

Antwoorden nabespreken.

Wat heb je nodig?• Kalender.• Liedje maanden van het jaar (internet)

https://youtu.be/v608v42dKeI

Ik reken op jou

Groep 5Blok 8


Het zomerkampDoel: • Tijd/tijdsduur.• Kinderen kunnen berekenen hoe lang de reis van A naar B duurt

en hoe laat ze ergens aankomen.

Hoe ga je dit doen?Leg eerst uit aan de hand van een paar voorbeelden hoe leerlingen de tijdsduur moeten berekenen, met behulp van een verhaaltje en een lijn waar ze de sprongen kunnen tekenen.Dan krijgen ze een werkblad met opdrachten die ze in viertallen gaan maken. ( zie bijlage).Op het speelplein hangen bordjes met de plaatsen waar ze naar toe gaan, ze moeten die zoeken en de km erbij zetten. Als laatste opdracht: zoek op internet waar je naar toe wil, hoelang is de reistijd en maak daar een wegwijzer van. Hier maken we dan een soort wegwijzerpaal van.

ExtraBijlage Rekenles Op Zomerkamp Groep 5 Blok 8Pagina 1 Pagina 2

Wat heb je nodig?• Papier en stiften• Computer

Ik reken op jou

Bijlage 1/2: Groep 5, blok 8: Het zomerkamp

.............. km .............. km .............. km .............. km .............. km .............. km

Reistijd Efteling:

1.35 uurToverland:

35 minDolfinarium:

1.55 uurIJzeren man:

13 minWalibi2 uur

Duinrell1.52 uur

Nederweert9.15 uur

Nederweert10.35 uur

Nederweert11.05 uur

Nederweert11.12 uur

Nederweert12.16 uur

Ik reken op jou

Bijlage 2/2: Groep 5, blok 8: Het zomerkamp

Je reist per auto. Hoe lang ben je onderweg?

Nederweert Eindhoven9.15 uur 9.47 uur

Nederweert Madurodam10.32 uur 12.32 uurNederweert Parijs7.05 uur 11.35 uur

Nederweert Bobbejaanland10.06 uur 11.01 uur

Nederweert De Groote Peel11.55 uur 12.16 uur

Klaar?

• Zoek op internet een plaats waar je naartoe wil• Zoek op hoe lang de reistijd is, vanuit Nederweert• Maak daar een “wegwijsbordje” van,

bijvoorbeeld:

Schiphol : 1.40 uur

Ik reken op jou



Ik reken op jou

Groep 6Blok 1


Mondriaan in 3DDoel: Combineren van een bouwsel met de bijbehorende plattegrond en hoogtegetallen.

Hoe ga je dit doen?Aan de hand van een plattegrond met hoogtegetallen een 3D bouwsel maken in de stijl van Mondriaan. (Kubussen)Er wordt een plattegrond ontworpen door elke individuele leerling, die uit 30 kubussen bestaat. Het idee is dat het een Mondriaan schilderij wordt, maar dan in 3D. De kubussen zijn dus ook in de kleuren van Mondriaan (geel, rood, blauw en zwart)De kinderen gaan in groepjes aan de slag en gaan zelf kubussen maken van 5x5x5, inclusief plakrandjes. De uitslag van deze kubus is al voorgedrukt op het blad, zodat ze de kubus zo recht mogelijk in elkaar kunnen zetten en er gestapeld kan worden. Uiteindelijk wordt het bouwsel gebouwd aan de hand van de plattegrond met de hoogtegetallen.

Wat heb je nodig?• Dikker papier in de kleuren van Mondriaan,

daarop gekopieerd de kubus-uitslag van 5x5x5

• Plaksel• Ruitjespapier voor plattegrond

Ik reken op jou

Groep 6Blok 2


HerfstDoel: Het interpreteren en samenstellen van een staafdiagram

Hoe ga je dit doen?De kinderen gaan aan de hand van meegebrachte herfstspullen een staafdiagram in hun eigen groepje maken.Kinderen verzamelen vooraf aan deze les van allerlei soorten herfstspulletjes. Deze nemen ze mee naar school en dan gaan ze inventariseren wat ze mee hebben genomen.

De leerkracht zorgt ervoor dat er per groepje een groot vel papier is (Flip-over).Alle meegebrachte spullen worden gesorteerd en geteld. De gegevens worden ingevuld in de staafgrafiek.Wanneer dit gebeurd is maken de leerlingen minstens 5 vragen die gesteld kunnen worden aan de hand van de gegevens uit de grafiek.Er kan van groepje geruild worden, zodat de vragen van het andere groepje beantwoord kunnen worden.

Wat heb je nodig?• Herfstspullen• Grote vellen papier

Ik reken op jou

Groep 6Blok 3


Op weg naar Kerst!Doel: Lezen van een kaart en intro coördinaten

Hoe ga je dit doen?De kinderen gaan aan de hand van het kerstverhaal een route afleggen en de bijbehorende coördinaten worden opgeschrevenDe kinderen gaan aan de hand van het kerstverhaal de route optekenend “lopen”. Tijdens het verhaal proberen de kinderen erachter te komen wat de aangegeven punten voor plekken zijn. Dit schrijven ze op een apart invulblad (zie bijlage). Later noteren ze ook de coördinaten erbij.Ik heb de kinderen ook nog de afstand op ware grootte laten berekenen (deze schaalberekening is voor de les een waardevolle aanvulling).

Extra:Bijlage KerstverhaalBijlage Plattegrond Heilige LandBijlage Invulblad coördinaten en plekken

Wat heb je nodig?• Kerstverhaal (zie bijlage)• Landkaart met vakkenstelsel

(zie bijlage Heilige Land)• Invulblad coördinaten en plekken

(zie bijlage)

Ik reken op jou

Bijlage 1/3: Groep 6, blok 3: Op weg naar Kerst!

Het kerstverhaalHet verhaal begint in Nazareth (nr. 4), een stad in Israël. In Nazareth woonden de timmerman Jozef en zijn verloofde vrouw Maria. Op een dag kreeg Maria bezoek van een engel (Gabriël) die haar vertelde dat ze een zoon zou krijgen die ze de naam Jezus moest geven. Maria snapte er niets van, maar ze nam het woord van de engel aan. Vlak na de boodschap van de engel merkte ze dat ze zwanger was.

Naar BethlehemIn dezelfde tijd wilde de Romeinse keizer Augustus graag een volkstelling houden, hij wilde weten hoeveel mensen er precies in zijn rijk woonden. Alle inwoners moesten zich laten inschrijven in de stad waar zij geboren waren. Omdat Jozef in Bethlehem geboren was, moest hij samen met Maria op een ezel naar Bethlehem. Bethlehem is een stad in een andere streek in Israël en ligt helemaal in het noord-westen van het land. (nr. 5) Het was een lange reis en Maria was hoogzwanger. Vanuit hun huis in Nazareth liepen ze in noordelijke richting. Jozef en Maria, maar ook de ezel hadden erge dorst. Gelukkig kwamen ze bij een riviertje en daar konden ze even wat drinken en wat rusten. (nr. 2) Na een poosje liepen ze in westelijke richting weer verder. Op een gegeven moment kwamen ze een hutje tegen waar ze de nacht doorbrachten.’s Ochtends ging de reis verder. Ze liepen in noordelijke richting verder. Halverwege de dag kwamen ze weer bij een waterplaats en rustten ze even uit. (nr. 7) De reis werd vervolgd in zuid westelijke richting.

Op een gegeven moment kwamen ze in een stadje en klopten aan bij een herberg. (nr. 3) Helaas was er hier geen plaats en moesten Jozef en Maria verder zoeken naar een slaapplaats. Ze besloten door te lopen in noord westelijke richting. Hier in Bethlehem werd nog een keer geprobeerd om onderdak te vinden in een herberg, maar ook daar was geen plaats meer.Maria vonden een stal. (nr. 5) In die nacht beviel Maria van haar eerste zoon, en ze noemde hem Jezus. Jezus werd na zijn geboorte in doeken gewikkeld en in een voerbak gelegd.

HerdersVlakbij de stal waar Jezus geboren werd, zaten herders in het veld om tijdens de nacht op de kudde te passen. De herders kregen bezoek van een engel, die heel veel helder licht gaf. Deze engel vertelde de herders over de geboorte van Jezus in de stal vlakbij hen. De engel zei: “Vrees niet, want ik breng u het mooiste nieuws dat u ooit heeft gehoord. Vandaag is in Bethlehem de Redder geboren: Jezus Christus. Het kindje is in doeken gewikkeld en ligt een kribbe”. Nadat de engel had gesproken, kwam er een heel leger van engelen die met elkaar het lied “Ere zij God” zongen.Zodra de engelen waren verdwenen, gingen de herders op zoek naar de stal. Daar vonden ze Jozef en Maria, en het kindje Jezus in doeken gewikkeld. Ze waren zo onder de indruk dat ze aan iedereen in de stad Bethlehem wilden vertellen wat ze hadden gezien. Iedereen die hoorde over de geboorte van Jezus was verbaasd.

Ik reken op jou


Ik reken op jou


Nr. Vak Routeplaats

Stukje route Afstand in cm Afstand in werkelijkheid

Wat is de totale lengte van de route die Maria en Jozef hebben afgelegd?

Ik reken op jou

Groep 6Blok 4


Daar zit muziek in!Doel: Meten/ herhalen van inhoudsmaten ml/ cl/ dl/ l

Hoe ga je dit doen?Als intro kun je het filmpje “flessenlied 1” laten zien, door op onderstaande link te klikken:https://youtu.be/0TQO62-V07g

Laat de kinderen lege glazen flessen verzamelen en van thuis zoveel mogelijk maatbekers meenemen. Laat de kinderen in kleine groepjes experimenteren welk geluid je krijgt bij welke inhoudsmaten. (Natuurlijk kun je het water ook nog een leuk kleurtje geven door er een druppeltje ecoline bij te doen). Schrijf op de flessen hoeveel er in zit.

De kinderen gaan een liedje componeren wat ze ook schriftelijk vast gaan leggen. Hoe ze dat gaan doen, gaan ze zelf bedenken. Op het einde van de les vindt een concert plaats. Leg het vast op film voor de schoolwebsite, FB of als presentatie aan de rest van de school.

Wat heb je nodig?• Lege flessen• Maatbekers• Ecoline• Pipetjes• Telefoon om te filmen

https://youtu.be/0TQO62-V07g

Ik reken op jou

Groep 6Blok 5


Op pad met de windroosDoel: Bekend raken en oefenen met windroos en windrichtingHet kunnen gebruiken van een plattegrond voor het vinden van de weg

Hoe ga je dit doen?De klas wordt in groepen van 4/5 lln. verdeeld. Elke groep heeft een windroos ter ondersteuning bij zich. Deze moeten ze van tevoren gemaakt of gekregen hebben. Ook is het belangrijk de windroos en het gebruik van het kompas goed met de kinderen te hebben doorgenomen. De groepen maken voor elkaar een speurtocht waarbij windrichtingen (N, O, Z en W, maar als ze dit aankunnen ook de tussenvarianten) de uitgangspunten zijn (Ga bij de …………naar het oosten). Startplek: Onder aan de trap met neus naar podium.Tijdens de speurtocht wordt er een som uitgezet met 7 onderdelen Bv. 10 + 7 – 8 = ….De som wordt van tevoren door de groep bedacht. Bij elke “stop” ligt een onderdeel van de som. Wanneer de speurtochten zijn uitgezet gaan we rouleren en elkaars speurtocht lopen. Zorg dat hij duidelijk uitgeschreven is. Bij terugkomst moet de som uiteraard uitgerekend worden.

Wat heb je nodig?• Plattegrond (van de school

of bijvoorbeeld Google maps)• Windroos (per groepje)• Kompas (per groepje)• Schrijfspullen Stapsgewijs:

• Groepen vormen• Windrozen uitdelen (per groep 1)• Som bedenken• 7 lege blaadjes per groep meegeven

(iedere groep een andere kleur)• Bepalen of de kinderen ook naar buiten mogen.

Extra:Neem ruim de tijd voor deze opdracht. Voorbeeld windroos.

• Speurtocht uitzetten (let erop dat er verschillende “zoekrichtingen” zijn)• Tijd afspreken om in de klas terug te zijn.• Rouleren met speurtochten en groepen speurtochten laten lopen.• Uitkomsten checken.

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 6, blok 5: Op pad met de windroos

Ik reken op jou

Groep 6Blok 6


FamiliedagDoel: Kinderen kennen maten en maataanduidingen bij lengte en inhoud. Kinderen kennen de betekenis van kommagetallen bij deze maten.

Hoe ga je dit doen?De kinderen maken een toneelstukje waarin een situatie wordt nagespeeld van een mogelijke familiedag, verjaardag, feest etc. • Het inschenken van glazen limonade • Het toevoegen van melk aan een (cake)beslag

Laat de kinderen vooraf aan deze activiteit nadenken over een situatie bij een verjaardag, familiedag of feest waarbij rekenvaardigheden nodig zijn. Doe dit bijvoorbeeld één week van tevoren. Inventariseer deze verhaaltjes en maak opdrachtkaartjes. Op het opdrachtkaartje staat de situatie uitgelegd (denk aan contextsommen als bij Cito). Bereidt zelf een kort toneelstukje voor waarbij de context zichtbaar wordt. Bijvoorbeeld wanneer je limonade wil inschenken voor de hele klas. Hoe doe je dat? Bespreek samen hoe je dit aanpakt en ook hoe je dit kunt uitbeelden.De kinderen spelen een van de verhalen na. In het verhaal moet in ieder geval: • Een maat (lengte of inhoud) aan bod komen • Gebruik worden gemaakt van een kommagetal of meerdere kommagetallenIn de uitvoering kun je kiezen voor verschillende vormen: 1. Laat de ene helft van de klas de toneelstukjes uitvoeren op verschillende plekken in het

lokaal en laat de andere helft een tocht lopen langs alle toneelstukjes om bij iedere plek het antwoord uit te rekenen.

2. Neem de toneelstukjes op met een camera en stop deze als extra werk in een weektaak 3. Schrijf de uitkomst van een van de toneelstukjes op het bord. Laat vervolgens drie

kinderen hun toneelstukje uitvoeren en bespreek vervolgens welke van de toneelstukjes passend zijn bij de uitkomst op het bord.

Wat heb je nodig?• Materialen ter ondersteuning van de

context (fles, bekertjes etc.)• Materialen voor het rekenen met

inhoudsmaten (maatbeker, bekertjes etc.)• Knutselspullen (papier, schaar, plaksel etc.)

Ik reken op jou

Groep 6Blok 7


Een blokkerige lesDoel: De kinderen verkennen de kubieke centimeter (cm3)De kinderen kunnen werken met een schaalverhouding 1:100 (1cm = 1m)

Hoe ga je dit doen?1. Met MAB-materiaal en spullen van thuis (tandpastatube, kleine flesjes etc.) milliliters en

de kubieke centimeters met elkaar vergelijken. De kinderen verzamelen voorafgaand aan de les, materiaal van thuis. Op school gaan ze de vormen van deze materialen nabouwen met blokjes. Klopt het aantal millimeter ook met het aantal blokjes?

2. Het begrip kubieke centimeter gebruiken binnen het thema van het blok (verkeer). Vrachtwagens hebben een laadruimte waarbij inhoud ook een grote rol speelt.

Met kopieerblad 2 uit de methodeklapper kunnen de kinderen op schaal de laadbakken van vrachtauto’s vouwen (evt. voordoen hoe je dat doet). Als ze een bakje vouwen kunnen ze aan de vierkantjes zien hoeveel blokjes erin passen. De kinderen gaan van verschillende grootte laadbakken maken en de laadbakken ook kleuren als bij de echte vrachtwagens. De les is uit te breiden met een extra activiteit waarbij kinderen een maquette gaan maken van een fabriek van waar uit boten, vrachtwagens en treinen vertrekken naar verschillende winkels.

Wat heb je nodig?• MAB-materiaal• (Vouw)blaadjes• Schaar, liniaal, potlood, gum• Grote (liefst stevige) vellen papier/karton

Ik reken op jou

Groep 6Blok 8


SurvivalDoel: De leerlingen kunnen een handige schaal bepalenDe leerlingen kunnen de werkelijke grootte uitrekenenDe leerlingen kunnen een plattegrond op schaal tekenen

Hoe ga je dit doen?De kinderen bouwen op schaal een eigen survivalbaan. Daarbij denken ze na over vragen als:• Wat is een survivalbaan, hoe ziet deze eruit en welke onderdelen bevat een survivalbaan?• Wat is een handige schaalmaat om een maquette te bouwen? (1cm = 1m?)

De kinderen bouwen op schaal de ontworpen survivalbaan na. Denk ook goed na over hoogtes.

Wat heb je nodig?• Papier• Schaar• Tekenspullen• Plaksel• Liniaal• Karton• Kosteloos materiaal

Ik reken op jou



Ik reken op jou

Groep 7Blok 1


SymmetrieDoel: Het herleiden en spiegelen van lengtematen. Symmetrie bepalen.

Hoe ga je dit doen?Inleiding: uitleg van symmetrie/lijn/as a.d.h.v. foto’s, spiegels, vouwen en uitknippen

Onderzoeksvraag: Kun je een symmetrisch ontwerp maken met behulp van een symmetrielijn, een potlood, een gekleurd vel en een schaar?

Bevindingen: Dubbelvouwen, een deel van het voorwerp tekenen, uitknippen (neg /pos) en dan openklappen.

Lesverloop: Kern 1: maak het figuur af, gemakkelijke versie rechte contouren (ruitjespapier met

voorgetekend symmetrielijn) Kern 2: maak het figuur af, moeilijke versie rechte contouren (ruitjespapier met

voorgetekend symmetrielijn) Kern 3: maak de leeuw af. Ronde, schuine contouren/lijnen Kern 4: teken een eigen figuur, een landschap en laat een ander het aftekenen, gebruik

ruitjespapier.

Slot: Evaluatie: begrip symmetrie, werkwijze. Figuren in de klas afmaken en ophangen.

Extra: Zorg voor genoeg spiegels (i.v.m. andere groepen die voor ditzelfde thema ook spiegels nodig hebben)

Wat heb je nodig?• Spiegeltjes, gekleurd papier, ruitjespapier,

kopie met de af te maken figuur, schaar, kleurtjes.

• Groepsklapper groep 7, Blok 1A

Ik reken op jou

Groep 7Blok 2


Meters maken!Doel: Introductie van m3 en herhaling van dm3 en cm3.

Hoe ga je dit doen?Met de klas deze maten/inhoud met waardeloos materiaal maken.Herhaal samen de inhoudsmaten. Wat betekent de 3 boven de maat etc.1. Individueel cm3 laten maken, gebruik maken van een uitslag (komt uit de kinderen zelf?).2. Dan een dm3 laten maken van karton in groepsverband.3. M3 introduceren en vervolgens de kinderen in groepsverband dit laten uitwerken.

‘Maak een m3 waarin een aantal kinderen uit de klas kunnen gaan staan’.

Extra:Je moet veel grote kartonnen dozen hebben om elke groep een m3 te laten maken.Het beste is dat je 6 groepjes vormt en dat elke groep een zijde maakt. Vervolgens plak je alle zijden aan elkaar en dan heb je een m3.

Wat heb je nodig?• Waardeloos materiaal met name veel grote

karton vellen /dozen.• Krantenpapier.• Bordlinialen genoeg voor alle groepen.• Plakband (breed en dun), plakbandhouders

voor alle groepen.• Ruitjespapier voor de cm3.

Ik reken op jou

Groep 7Blok 3


Op reis met kerstDoel: Aflezen en interpreteren van afstand- tijdgrafiek

Hoe ga je dit doen?We gaan afstanden berekenen in het thema van Kerst.De leerlingen rekenen uit hoe lang het duurt om met de verschillende onderdelen/vervoersmiddelen naar Bethlehem te reizen en hoe lang we er dan over doen.

Wat heb je nodig?• Afstanden aangeven (tijd en km)• Laptops• Papier • Rekenmachines

Ik reken op jou

Groep 7Blok 4


De rekenrapDoel: De rekendoelen in dit Blok d.m.v. rap vergemakkelijken door het in rapvorm aan te bieden.

Hoe ga je dit doen?1. Rijmspel – In een kring, 1 leerling in het midden. Hij/zij gaat een voor een de personen in de kring (kloksgewijs) af. De bedoeling is dat hij/zij zover mogelijk komt door de persoon tegenover hem/haar sneller af te zijn met rijmen op het woord dat de leraar roept. Voor elke keer dat hij/zij wint: 1 punt. Bij verlies neemt de persoon tegenover hem/haar de plek in het middenin en doet hetzelfde.

Alternatief: laat leerlingen zelf, om de beurt, de woorden roepen waarop gerijmd moet woorden. Deze woorden moeten echter wel in het thema zijn waar de leerkracht op dat moment mee bezig is met de klas.

De 2 leerlingen met de meeste punten moeten op het einde tegen elkaar spelen. Degene die als eerste 5 woorden eerder heeft gerijmd dan de ander wint!

2. Rappen! Voordoen hoe je een rap schrijft a.d.h.v. een woordspin (aangepast op bijv. het thema van de lesstof) en vervolgens klassikaal of in sub groepjes een eigen rap laten maken.Voor een voorbeeld zie de bijlage van deze les.

Als thema heb ik Les 3, Blok4 (blz. 56), opdracht 2a gebruikt. Om tot de uitkomst van de soms te komen hebben we de uitleg/berekening in rijmende zinnen uitgeschreven en er een verhaaltje van gemaakt. Voilà!

Extra: Neem genoeg tijd voor deze les, of geef zelf als leerkracht regelmatig veel input w.b. rijmwoorden. Daar moeten de leerlingen even in komen.

Wat heb je nodig?• Digibord

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 7, blok 4: De rekenrap

Voorbeeld rekenrap:Maak een woordspin a.d.h.v. het thema. Bepaal met de klas welke woorden bij dit thema horen en verzin voor elk woord een rijmwoordje.

Vervolgens maak je van elk woordje een zin van 4 tellen, waarbij het woordje op de 4e tel terecht komt en het rijmwoordje op de daaropvolgende 4e tel (8e tel dus). Dit kan ook andersom, dus eerst een zin met het rijmwoordje maken en dan pas de zin met het “oorspronkelijke” woordje. De gemiddelde lengte van een zin is doorgaans 7 tot 12 lettergrepen! Minder klinkt te simpel, meer klinkt te gepropt.

4 woorden + elk een rijmwoord = 8 woorden = 8 maten (zinnen) aan tekst.

Ik reken op jou

Groep 7Blok 5


Op wereldreis!Doel: Inzicht krijgen in de volgorde van een kalenderjaar.

Hoe ga je dit doen?Het uitgangspunt is het kalenderjaar 2016.Het plan: op 1 Juli op wereldreis en op 31 December weer terug.

Bedenk samen met de kinderen waar je aan moet denken en wat je moet doen als je een grote reis gaat maken.In groepjes van 4 gaan de kinderen een jaarkalender maken waarin belangrijke voorbereidingen en het verloop van de reis genoteerd worden. *Ga uit van onderstaand idee of laat leerlingen zelf bedenken. Stel wel voorwaarden op.

Voor een voorbeeld zie de bijlage van deze les.

* Per groep wordt er een jaar kalender gemaakt (tekenen, schrijven, plakken, werken met tijdschriften, op een heel groot vel, op meerdere kleinere vellen, op A4tjes die gebundeld worden……).

Bekijk elkaars kalender in de evaluatie.

Extra: Groep doorbrekende les groep 7 -8.

Wat heb je nodig?• Papier, gekleurd papier, tijdschriften,

kleurtjes, plaksel, scharen.• Oude tijdschriften, reclamefolders

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 7, blok 5: Op wereldreis!

Op wereldreis!Een voorbeeld:• Ergens in januari ontstond het idee.• 1 juli: op wereldreis!• Vanaf 24 februari: iedere maand € 50,- sparen.• 4 maanden voor vertrekdatum: vliegticket kopen.• 2 maanden van tevoren: inentingen halen bij de dokter.• 1 maand van tevoren: je adressenlijst en telefoonnummers bijwerken.• 3 weken van tevoren: een goede rugzak kopen.• Oeps, zwemkleding! Gelukkig heb je nog een week de tijd.• 1 dag voor vertrek: snorkel vergeten, even kopen!

Vanaf nu mag je zelf je reis gaan indelen, maar….• Je start je reis in Australië waar je kangoeroes gaat voeren. Je blijft wat langer.• Daarna naar Thailand, lekker snorkelen op een eiland.• Dan naar Curaçao, met dolfijnen zwemmen.• De reis gaat verder naar Spanje, je wilt met stieren gaan vechten!• In Parijs ga je de Eiffeltoren beklimmen.• Tenslotte ga je via IJsland, met Eskimo’s neuzen en ben je op 31 december weer thuis!

Ik reken op jou

Groep 7Blok 6


Kleine EschersDoel: Oppervlakte bepalen van regelmatige figuren

Hoe ga je dit doen?Je kunt samen met de kinderen het volgende filmpje bekijken: Klokhuis

De leerlingen gaan met behulp van een klein vouwblaadje zelf een patroon maken. Hoe?Aan een kant van het vouwblaadje wordt een vorm getekend, uitgeknipt en aan de andere kant van het vouwblaadje (de overkant) op precies dezelfde hoogte geplakt met plakband.Dit wordt herhaald met nog een zijde van het vouwblaadje, ook hier een vorm uitknippen en aan de overkant van het vouwblaadje de uitgeknipte vorm weer vastplakken met plakband. Op deze manier hebben de leerlingen een vorm gemaakt die zich herhaald, op de manier zoals Escher bekend is.

Deze vorm kan vanwege het gemak op dikker karton worden overgetrokken en (netjes en precies) worden uitgeknipt. Vervolgens gaan de lln. op een groot vel als ondergrond het patroon op het vel overzetten. Het patroon past iedere keer precies in elkaar, de kinderen maken zelf door herhaling het “Escherpatroon”. Zoek de uitdaging in het schematisch kleuren/arceren/invullen van het patroon.

Bij mooi weer is het een hele geschikte opdracht om dit groter aan te pakken en in groepjes de speelplaats een “Escher-look” te geven.

Opmerking: wanneer je deze opdracht in de klas laat uitvoeren kies dan voor een niet te groot vouwblaadje, 8 cm is al vrij groot.

Extra: Bijlage voorbeeld Escher patroon maken of klink op deze link: https://youtu.be/WBVzoaFi90E

Wat heb je nodig?• Vouwblaadjes 8cm genoeg voor alle

kinderen,• Escherpatroon (klapper), schrijfgerei,• Scharen, grote vellen karton

https://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/2819/Escher

https://youtu.be/WBVzoaFi90E

Ik reken op jou

Bijlage: Groep 7, blok 6: Kleine Eschers

Voorbeeld Escher patroon maken

Ik reken op jou

Groep 7Blok 7


Dieren op maatDoel: Maat kiezen uit verschillende maatsystemen.

Hoe ga je dit doen?Laat de leerlingen in kleine groepjes (bv 3 leerlingen) werken• De leerlingen gaan op onderzoek naar dieren van verschillende maten• De leerlingen plakken deze dieren op volgorde op een groot vel in verschillende

maatsystemen: van klein naar groot, van licht naar zwaar, van langzaam naar snel, draagtijd etc. Laat de kinderen allerlei maatsystemen bedenken. Info hierover zoeken ze op internet.

• Verder schrijven ze de maten er ook bij kilo, kilometer, seconden, uren etc. Wat heb je nodig?• Laptops om informatie op te zoeken. • Grote vellen om de dieren in de

maatsystemen op volgorde te plakken

Ik reken op jou

Groep 7Blok 8


Maquette van de campingDoel: Schaal bij een plattegrond

Hoe ga je dit doen?De leerlingen gaan een camping op schaal ontwerpen (maquette).In groepjes van 4, groepsdoorbrekend met groep 7 en 8.De kinderen gaan door middel van een plattegrond een maquette maken. Ze maken dit van papier.

Stappenplan voor de kinderen:Stap 1: Bekijk plattegronden van campings (folders, internet etc.)Stap 2: Bedenk wat er op een camping MOET zijn en wat er op jullie camping aanwezig

moet zijn.Stap 3: Bepaal de schaal. Bekijken en vergelijk de echte afmetingen en zet deze om.Stap 4: Maak een stappenplanen met werkverdeling en ga aan de slag met het maken van

de maquette. Hierbij mag gebruik gemaakt worden met verschillend materiaal. Heb het hierover in je groepje. Wat wil je gaan gebruiken.

Aan het einde van de opdracht worden de maquettes gepresenteerd. Aangezien dit een groep doorbrekende opdracht is, kan de locatie aangepast worden, zodat niet twee jaar achter elkaar dezelfde opdracht wordt uitgevoerd.

Wat heb je nodig?• Papier• Karton• Schaar• Liniaal• Afmetingen van de voorbeelden• 1 m3 afmeting (karton) als oppervlakte

Ik reken op jou



Ik reken op jou

Groep 8Blok 1


Een nieuwe ruimte inrichten en ontwerpenDoel: De leerlingen maken een plattegrond op schaal van hun eigen gemaakt ontwerp van een nieuwe ruimte in de school.

Hoe ga je dit doen?Maak gebruik van de les op Gynzy. Hier begin je met het uitleggen of uit laten leggen wat een plattegrond is. Waar worden ze voor gebruikt? Zie je de verschillende plattegronden? Wat is het verschil daarvan?

Dan gaan de kinderen aan de slag in tweetallen. De opdracht staat op het digibord:

Wat gaan we doen? We maken een ontwerp voor een nieuw te ontwerpen ruimte in de school. Bedenk liefst iets actueels.

Stappenplan:1. Bepaal de schaal aan de hand van de plattegrond van de ruimte, deze heb je de hele les

nodig (ook bij het uitzoeken van meubilair deze moet je aanpassen op de juiste schaal).2. Bepaal samen waar de ruimte volgens jullie aan moet voldoen en volg de eisen op.3. Maak een grove schets OP SCHAAL.4. Check eventuele maten van banken, kasten etc. (in het gebouw, op internet). Rond de

maten af zodat je ze eenvoudig op schaal kunt berekenen.5. Is de schets af maak dan de ‘mooie’ versie.

Bedenk de eisen waaraan voldaan moet worden (denk bv aan aantal zitplaatsen/ grootte/ functie). Als de ontwerpen klaar zijn maken de tweetallen een presentatie, zodat we dit eventueel aan de directeur kunnen presenteren.

Wat heb je nodig?• Per tweetal een laptop• Een op schaal gemaakt plattegrondje van

de ruimte (op a-3) • Bovenstaande: twee per tweetal (een

voor de schets, een voor het definitieve ontwerp)

• Les op Gynzy (Mijn lessen – rekenen – Blok 1 – week 4)

Ik reken op jou

Groep 8Blok 2


Kartonnen vazenDoel: De leerlingen leren de inhoud te bepalen van ruimtelijke figuren.

Hoe ga je dit doen?De leerlingen gaan kartonnen vazen maken en deze vullen met fijn zand.

Aan de hand van de les uit het boek geef je een korte uitleg over de verschillende inhouden.De kinderen worden in groepjes verdeeld. Elk groepje maakt elke vaas na. Maak de opdrachten die horen bij deze les. De groepjes maken een presentatie naar keuze (PowerPoint, Prezi, een muurkrant etc) waarin de gegevens worden uitgezet. Deze worden aan de klas gepresenteerd.Wat heb je nodig?

• Boek WIG les blok 2 week 2 les 3, som 2• Karton• Fijn zand• Schilderstape

Ik reken op jou

Groep 8Blok 3


Wat een sterren!Doel: De leerlingen leren hoe ze puntcoördinaten af kunnen lezen. De leerlingen leren hoe ze een kerstster d.m.v. puntcoördinaten in een assenstelsel kunnen plaatsen

Hoe ga je dit doen?We gaan een eigen (fantasie)) kerstster ontwerpen en deze omzetten in een assenstelsel. Aan de hand van de les op Gynzy, leg je kort uit wat een assenstelsel is. Wat zijn coördinaten? Waar gebruik je ze voor? Hoe noteren we puntcoördinaten etc.

Start van de opdracht (staat op bord):Stap 1 Maak je assenstelsel (noteer de getallen op de Y-as en X-as).Stap 2 Ontwerp een kerstster (houd hierbij rekening met je assenstelsel) en zet deze

daarna in je eigen assenstelsel met potlood en liniaal. Geef elk punt een nummer! Noteer voor jezelf de coördinaten, bijvoorbeeld 1: (2,4), 2: (4,5) enz.

Stap 3 Ga met je maatje aan de slag. We spelen ‘zeeslag’ en gaan op zoek naar de kerstster van de ander door om de beurt een puntcoördinaat te vragen.

Klopt de coördinaat? geef de ander het bijbehorende nummer en noteer het stipje op de juiste plek.

Stap 4 Heb je alle coördinaten, dan kun je de punten met elkaar verbinden met potlood en liniaal. Heb je daarna tijd over maak je deze ster na op een mooi gekleurd vel paper, zodat we een mooie sterrenhemel kunnen maken.

Plak alle sterren op een groot zwart vel. Prik hierin de kerslichtjes voor een mooie sterrenhemel.

ExtraGeef van te voren aan hoe groot de sterren ongeveer moeten worden.

Wat heb je nodig?• Werkblad 1 uit kopieermap WIG

(grote ruitjes) ieder twee.• Groot zwart papier (Engels karton).• Kerstlichtjes.• Gekleurd papier.• Les op Gynzy mijn lessen – rekenen –

blok 3.

Ik reken op jou

Groep 8Blok 4


Onze tijdmeterDoel: Nadenken over tijd en relativiteit.Je kunt het verloop van de tijd uitdrukken in verschillende vormen op verschillende manieren. (Zo kun je de afstand die je aflegt in een uur bijv. uitdrukken in km/u. De tijd die een fles nodig heeft om leeg te lopen is bijv. 1 liter per minuut; zo kun je van alles bedenken).

Hoe ga je dit doen? Waarmee meet je de snelheid per seconde of per uur? • Nut? • Kun je iets zo langzaam mogelijk doen? • Trage handelingen (bv kat aaien) en snelle dingen (bv breakdancen).• Wat kun je niet snel of niet langzaam doen? Maak een schaal van wat het langzaamst en

het allersnelst is. Geef erbij aan hoe snel het per seconde/minuut/uur is.

Kies iets ‘langzaams’, iets ‘snels’ om te doen. Uitbeelden en raden. Zoek afbeeldingen op internet. Zoek op wat de hoogst/laagst gemeten snelheid is (gebruik ’t boek: “In volle vaart” / Guiness Book of Records). Print voorbeelden, plak ze in volgorde van langzaamst naar snelst. Zoek een snel en een traag liedje.

Opdracht: We maken onze eigen tijdmeter, Werk in groepjes van 4 In de klas is een keukenweegschaal, een maatbeker, een klok.Voor de opdracht kijk in de bijlage van deze les.

Extra: Verdiepingsopdrachten

Wat heb je nodig?• Papier (stevige vierkante vellen)• Schilderstape• Bus zand• Glazen vaas• Zandloper (3 minuten)• Opdracht op papier• Boek ‘in volle vaart’

Ik reken op jou

Bijlage 1/2: Groep 8, blok 4: Onze tijdmeter

De opdracht: Maak een tijdmeter (zandloper door papieren trechter te maken in een vaas) met de spullen die je hebt om de tijd op een andere manier te meten. 1. Vind uit hoeveel tijd de zandloper duurt (bv 200 gr –zand/ 1 min.)2. Bedenk een manier waarop je in diezelfde tijd iets kunt doen, zoals in

je handen klappen; springen enz. (bv 300 x klappen in 3 min = 100 x klappen in 1 minuut) Hoelang doet het erover? Hoe is dan de formule? Zet dit op de vaas.

Verdiepingsvragen:• De zandloper loopt 100 gram/ minuut,

hoeveel zand heb je dan nodig per uur?• hoe lang kun je de zandloper laten lopen met bijv. 1 kilo?• Bedenk meer vragen voor de anderen en ruil van plek.

Ik reken op jou

Bijlage 2/2: Groep 8, blok 4: Onze tijdmeter

Verdiepingsopdracht 1:“Neem de tijd….” Maak foto’s van dingen die ‘de tijd’ laten zien: een druppende kraan, een vergeelde krant, enz. Schrijf erbij waarom je deze foto hebt gemaakt, hoe het de tijd verbeeldt.

Verdiepingsopdracht 2: Het vanitas stilleven is een symbool van de vergankelijkheid. In de Gouden Eeuw was dit bijvoorbeeld een geliefd onderwerp. Het laat symbolen zien van het verstrijken van de tijd: de kaars die net uit is gegaan; de schedel, het gesloten boek, inktpotje is dicht… en het glas dat leeg is verwijzen naar de eindigheid van het leven. Het maakt de mensen bewust van hun eigen vergankelijkheid. Welke symbolen kun je zelf bedenken, die ook laten zien dat iets ‘afgelopen, beëindigd’ is? (bv. bloem die uitgebloeid is)

Er zijn ook kunstwerken die oneindigheid laten zien…. Kijk maar eens waar het water naartoe stroomt!

Ik reken op jou

Groep 8Blok 5


Op de foto!Doel: Kennismaken met compositieleer, waarbij gebruik wordt gemaakt van getalsverhoudingen en mathematische figuren. Inzicht krijgen dat je ‘een goede foto kunt maken m.b.v. berekeningen.

Hoe ga je dit doen?Composities creëren m.b.v. ‘de regel van derden’ en de ‘gulden snede’. Hiervan worden foto’s gemaakt. Vellen papier, 21X30 cm, worden gebruikt als ondergrond. Er worden op papier verdelingen berekend en gemaakt die gelden voor:

Regel van derden Hierbij wordt gelet op:• de vlakverdeling • het ontstaan van de ‘sterke punten’, waarop de te fotograferen objecten worden geplaatst • de diagonalen

De gulden snede, hier de ‘gouden driehoek’: • diagonaal • rechthoekige driehoek

Voor het verloop van de les, de opdrachten en voorbeelden, kijk in de bijlage.

ExtraBijlage: WorkshopBijlage: De regel van derden

Wat heb je nodig?• Fototoestellen, één per groep van 3 • Papier in zwart en witte uitvoering, A4

Ik reken op jou

Bijlage 1/2: Groep 8, blok 5: Op de foto!

Workshop ‘reken, teken en fotografeer’Als je foto’s maakt zet je het hoofdonderwerp meestal in het midden.Dit zie je bijvoorbeeld vaak in krantenfoto’s. Hier een voorbeeld met het onderwerp in het midden:

Soms is het spannender om het onderwerp buiten het centrum te plaatsen!Bij compositie, de manier waarop je een foto ontwerpt, let je op waar je het onderwerp plaatst in je foto! Hiervoor gebruiken we compositieregels.Eén van deze compositieregels is ‘de regel van derden’ .Hiervoor ga je het fotovlak verdelen in 9 gelijke vakken:

Opdracht 1• De klas wordt verdeeld in groepjes van 3!• Maak een verdeling op een A4-blad in 9 gelijke vlakken zoals hierboven!

De lange kant van het blad is 29,7 cm. De korte kant is 21 cm.

• Wijs de snijpunten aan!• Leg één klein object om beurten op één van de 4 snijpunten en maak

hiervan een foto!• Bekijk de foto’s en noteer welke foto’s je goed vindt!

Opdracht 2 Maak twee foto’s van een groepsgenoot: • Foto 1: je groepsgenoot staat in het midden.• Foto 2: je groepsgenoot staat op 1/3 of 2/3 van het fotovlak.• Bekijk de foto’s en bespreek ze met je groepsgenoten!• Geef elkaar een punt!

Veel plezier!

WORKSHOP ‘REKEN, TEKEN en FOTOGRAFEER’ Als je foto’s maakt zet je het hoofdonderwerp meestal in het midden. Dit zie je bijvoorbeeld vaak in krantenfoto’s. Hier een voorbeeld met het onderwerp in het midden:

Soms is het spannender om het onderwerp buiten het centrum te plaatsen! Bij compositie, de manier waarop je een foto ontwerpt, let je op waar je het onderwerp plaatst in je foto! Hiervoor gebruiken we compositieregels. Eén van deze compositieregels is ‘de regel van derden’ . Hiervoor ga je het fotovlak verdelen in 9 gelijke vakken:

Opdracht 01.

De klas wordt verdeeld in groepjes van 3! Maak een verdeling op een A4-blad in 9 gelijke vlakken zoals hierboven!


Wijs de snijpunten aan! Leg één klein object om beurten op één van de 4 snijpunten en maak hiervan een foto! Bekijk de foto’s en noteer welke foto’s je goed vindt!

Opdracht 02.

Maak twee foto’s van een groepsgenoot: Foto 01: je groepsgenoot staat in het midden. Foto 02: je groepsgenoot staat op 1/3 of 2/3 van het fotovlak. Bekijk de foto’s en bespreek ze met je groepsgenoten! Geef elkaar een punt!

Veel plezier!

WORKSHOP ‘REKEN, TEKEN en FOTOGRAFEER’ Als je foto’s maakt zet je het hoofdonderwerp meestal in het midden. Dit zie je bijvoorbeeld vaak in krantenfoto’s. Hier een voorbeeld met het onderwerp in het midden:

Soms is het spannender om het onderwerp buiten het centrum te plaatsen! Bij compositie, de manier waarop je een foto ontwerpt, let je op waar je het onderwerp plaatst in je foto! Hiervoor gebruiken we compositieregels. Eén van deze compositieregels is ‘de regel van derden’ . Hiervoor ga je het fotovlak verdelen in 9 gelijke vakken:

Opdracht 01.

De klas wordt verdeeld in groepjes van 3! Maak een verdeling op een A4-blad in 9 gelijke vlakken zoals hierboven!


Wijs de snijpunten aan! Leg één klein object om beurten op één van de 4 snijpunten en maak hiervan een foto! Bekijk de foto’s en noteer welke foto’s je goed vindt!

Opdracht 02.

Maak twee foto’s van een groepsgenoot: Foto 01: je groepsgenoot staat in het midden. Foto 02: je groepsgenoot staat op 1/3 of 2/3 van het fotovlak. Bekijk de foto’s en bespreek ze met je groepsgenoten! Geef elkaar een punt!

Veel plezier!

Ik reken op jou

Bijlage 2/2: Groep 8, blok 5: Op de foto!

De regel van derdenBij de toepassing van de regel van derden wordt het fotovlak verdeeld in 9 gelijke vlakken: De snijpunten noemen we de ‘sterke punten’.Een foto wordt boeiend als je het te fotograferen object niet in het vanzelfsprekende midden plaatst.Ook een horizon wordt spannender als deze niet in het midden ligt.

Wanneer je 2 schuin tegenover elkaar liggende ‘sterke punten’ verbindt en deze lijn doortrekt ontstaat een diagonaal.De diagonaal die start in de linker benedenhoek: de positieve lijn.De negatieve lijn start in de linker bovenhoek.

De regel van derden Bij de toepassing van de regel van derden wordt het fotovlak verdeeld in 9 gelijke vlakken:

De snijpunten noemen we de ‘sterke punten’. Een foto wordt boeiend als je het te fotograferen object niet in het vanzelfsprekende midden plaatst. Ook een horizon wordt spannender als deze niet in het midden ligt. Wanneer je 2 schuin tegenover elkaar liggende ‘sterke punten’ verbindt en deze lijn doortrekt ontstaat een diagonaal. De diagonaal die start in de linker benedenhoek: de positieve lijn. De negatieve lijn start in de linker bovenhoek.

Ik reken op jou

Groep 8Blok 6


Kleine meesters maken grote kunst!Doel: De kinderen leren op een creatieve manier de schaal berekenen (uitvergroten)Goede samenwerking

Hoe ga je dit doen?Bij deze creatieve rekenles gaan de kinderen in groepjes van min. 5 aan de slag.Iedere groep krijgt een afbeelding van een abstract schilderij van Ton Schulten (zie bijlagen Ton Schulten). Deze afbeelding wordt in evenredige stroken (horizontaal of verticaal) geknipt, net zoveel als er kinderen in de groep zitten. Ieder kind krijgt een strook. De opdracht is dat de weergave van het schilderij, van de strook, 3x zo groot wordt overgezet op een in dit geval 3x zo grote strook wit Engels karton.De kinderen moeten bij deze opdracht goed rekenen hoe groot de werkelijkheid op het vel Engels karton gaat worden en ook met elkaar goed blijven afstemmen of alles nog klopt. Uiteindelijk zullen de grote stroken naast elkaar op een ondervel Engelse karton een 3x zo groot schilderij vormen als waar ze in het begin mee van start zijn gegaan.Het schilderij kan naar eigen idee geschilderd of gekleurd (bv wasco) worden.

ExtraDe les kost méér tijd wanneer je voor een kleurig mooi resultaat gaat.

Bijlagen Ton Schulten: Schilderij 1 Schilderij 2 Schilderij 3 Schilderij 4 Schilderij 5

Wat heb je nodig?• Engels karton per groepje• Voorbeelden schilderijen (zie bijlagen)• Wasco/ verf

Bijlage 1/5: Groep 8, blok 6: Kleine meesters maken grote kunst!

Ik reken op jou

Groep 8Blok 7


Abstracte landschappenDoel: De leerling weet wat geometrische vormen zijn.De leerling kan geometrische vormen herkennen in een landschap.Uitdrukking geven aan sfeer in het landschap door kleurgebruik

Hoe ga je dit doen?Voorbereiding in de klas: Foto’s van landschappen omzetten in geometrische vormen, waardoor een abstract landschap ontstaat. Print een aantal rustige (zwart/wit) landschappen uit. De leerlingen gaan aan de hand van deze afbeelding van landschappen geometrische vormen ontdekken en met zwarte stift aangeven in de foto. (Een struik wordt een rondje, een wolk een ovaal etc.) Alléén deze geometrische vormen worden op schetspapier overgenomen (dit kan makkelijk door de foto op het raam te plakken en het schetspapier er over heen te leggen) . Daarna worden deze vormen, m.b.v. carbonpapier, overgezet op een canvas doek van 30 x 40 (of een MDF- plaatje van dezelfde grootte. Zorg bij MDF voor een onderlaagje van witte verf of latex).

Nu wordt er geschilderd. Het is een idee om de kinderen alleen te laten schilderen in warme (geel, oranje, rood, Rose oker, bruin) of in koude kleuren (blauw, paars, turquoise, groen, wit) om een mooie sfeer te creëren.

ExtraEen expositie-waardige les met veel creativiteit!

Wat heb je nodig?• Zwart-wit foto’s van landschappen (A3) • Doorzichtig schetspapier• A3 papier• Canvas doeken of MDF-plaatjes van 30 x 40• (Evt.) Schildersezels• AcrylVerf (Niet met water aanlengen, droog

schilderen)• Penselen• Waterpotten• Knoeidoekje (voor het drogen van het

penseel

Ik reken op jou

Groep 8Blok 8


Maquette van de campingDoel: Schaal bij een plattegrond

Hoe ga je dit doen?De leerlingen gaan een camping op schaal ontwerpen (maquette).In groepjes van 4, groepsdoorbrekend met groep 7 en 8.De kinderen gaan door middel van een plattegrond een maquette maken. Ze maken dit van papier.

Stappenplan voor de kinderen:Stap 1: Bekijk plattegronden van campings (folders, internet etc.)Stap 2: Bedenk wat er op een camping MOET zijn en wat er op jullie camping aanwezig

moet zijn.Stap 3: Bepaal de schaal. Bekijken en vergelijk de echte afmetingen en zet deze om.Stap 4: Maak een stappenplanen met werkverdeling en ga aan de slag met het maken van

de maquette. Hierbij mag gebruik gemaakt worden met verschillend materiaal. Heb het hierover in je groepje. Wat wil je gaan gebruiken.

Aan het einde van de opdracht worden de maquettes gepresenteerd. Aangezien dit een groep doorbrekende opdracht is, kan de locatie aangepast worden, zodat niet twee jaar achter elkaar dezelfde opdracht wordt uitgevoerd.

Wat heb je nodig?• Papier• Karton• Schaar• Liniaal• Afmetingen van de voorbeelden• 1 m3 afmeting (karton) als oppervlakte

Ik reken op jou - bijsien.nl · Ik reken op jou Groep 1/2 Een reis rond de wereld, les 1 Een reis...

Documents

Transcript of Ik reken op jou - bijsien.nl · Ik reken op jou Groep 1/2 Een reis rond de wereld, les 1 Een reis...