8/3/2019 Ik Heb Hem Nooit Ontmoet

1/2

GelegenheidstekstnaaraanleidingvandeEMIM-studiereis2011naarKaapstad,waarwe

eenaantalprojectenindetownshipshebbenuitgevoerd,maarvooralgeleerdhebbenons-

zelfrelativerendindewereldtestaan.

Ikhebhemnooitontmoet

Ikhebhemnooitontmoet,maarhethadzomaarkunnenzijn.Ikdachtvaakaanhemtij-

densdezestudiereis.Zouhijmijinteressantgevondenhebben?Hijvond,denkik,ieder-eeninteressant,alwashetmaaromhetmethenoneenstezijn;datalleenalkunnenwe

vanhemleren.Maaraltijdmetdieinnemendeaardigheiddiehemeigenwas:ikkijkinzijnbegrijpendeogenachterdedikkebrilglazenenluisternaarzijnmonkelende,bijna

prevelendestem

Danrealiseerikmijdatdezevraagallesovermijzegtennietsoverhem.Wilikdaninte-ressantgevondenworden?Wilikdoorheminteressantgevondenworden,ookalishij

ernietmeer?Hebikopdezereisnietgeleerddatzodenkenmijinklemtinwieikbenenmijverhinderttewordenwieikzoukunnenzijn?Eenmensisdeverhalendiehijvertelt,maarzijnverhaalzounooithetmijnezijn,mijnverhaalnooithetzijne.Watmeeris,mijn

verhaalvanvandaagzalmorgenheelandersklinken.Hetleven,mijnleven,isdesamen-

klankvandeverhalendieelkaarontmoeten.

Zijnverhalenoverlevenhem,onzeverhalenoverlevenonsenlevenvoortinsteedsweer

nieuweverhalen.Eenmenssterftpasdanalszijnverhalennietmeerdoorklinkenindemelodienendissonantenvanwienahemkomen.RutgerKopland,nvanmijngelief-dedichters,schreef:

Hetisvreemdmaarookvreemdmooitebedenken

datooitniemandmeerzalweten

datwehebbengeleefd

tebedenkenhoenuweleven,hoehier

maarookhoenietsonslevenzouzijnzonder

deecho'svandeonbekendediepteninonshoofd

Verhalen,deechosvanonbekendediepteninonshoofdDezeversregelsschieten

doormijnhoofdalsikaanhemdenk;heteerstewatikvanhemleerdewasdatjedewerkelijkheidnetzoadequaatmetpoziealsmetwetenschapkuntbeschrijven;beide

zijnhiertoegelijkgeschikt.Hetverhaalvanwoordenenpozieendatvangetallenen

wetenschapzijnbeidewaar,omdatzeonsbeidehelpenomonsleventeleidenenonstotdewereldenonszelfteverhouden.Zondernvandezebenikeenbeperktermens.Hettrofmijdatzowatelkesprekerindezestudiereispozieinzijnofhaarverhaalver-

wevenhad.Hettrofmijhoesnelweeennieuwetaaluitvindenalsweelkaarblindelingsmoetenvertrouwen.Hetverschiltussenvertrouwenopietsenvertrouweniniemand

8/3/2019 Ik Heb Hem Nooit Ontmoet

2/2

Ookalhebikhemnooitontmoet,ikhebmeervanhemgeleerddathierresoneerde.Hoe

wijinhetwestennietnaarwaarheidmaarnaarcontroleerbaarheidstreven:ietswatmaarnkeergebeurtbestaatnietindewestersewetenschap.Welevenineencultuur

vancontrolenalleswillenweten,welevenineencultuurvanwantrouwen.Veelvanwatwijinonswerkdoendraagthieraanbij:hoeveelvandesystemendiewijbouwen

zijnnietbedoeldomtoetezienofdatwatikhebbedachtweldooranderenwordtuitge-voerd?Management,heetdatenwatisdaninformatiemanagement?

Zoveelvanwatikhiermeemaakteherinnerdemijhieraan.Hetdoetmijgoedalsikzie

hoedekinderenvanLEAPondanksofmisschiendankzijalleszingenddetoekomstte-gemoetgaan,hetbeklemtmijalsikziehoewijerbijstaanenernaarkijken.Waarom

tochhebbenwijhetzingenverleerd?Ofhebbenwehetnooitgeleerdenwaaromniet?

HetraaktmijalsikhoorhoeUbuntuleeft,maarikergermijaandevaagheidvanhet

begrip.Hoezo,Iambecauseweare?Waaromdenkenwedatwepaszijnalsweden-ken?Waaromvergetenwedatwieteveeldenktteweinigziet?Waaromsprekenwij

ShakespearesberoemdezinuitalsTobeornottobe,thatsthequestionennietalsTobeornot,tobethatsthequestion?

HetontroertmijalsLuvuyowinkelswilopenenindeOostprovinciewaargeencentteverdienenvalt,maarhetbeklemtmijalsikvoelhoeLuvuyomisschienwelwilworden

zoalswijzijn.ZegtdezebeklemmingopnieuwnietmeerovermijzelfdanoverLuvuyo?

Benikzoalsikwilzijn?Watzegthetovermijalsikbeklemdraakbijdegedachtedatiemandwilwordenzoalsikben?Ofzoalsikmeentezijn

Hijdieiknooitontmoetteleerdemijwatvoelbaarheidechtbetekent,ikwerderhierkeeropkeeraanherinnerd:meerderewerkelijkhedenaccepterenvoorbijjeeigenoor-

delen,meegaanindewereldvandeandereenblijzijnmetmeningendieverschillenvandievanjouomdatjealleenzoechtkuntleren.Lerenzitnietinjehoofd,maarinjehan-

delen,hoordenweverschillendekeren.Maarhandelenweerooknaar?

Misschienwelhetmooistewatikhebgeleerdvanwieiknooitontmoethebenwatikhierzointenshebervaren,isdathetontzettendbevrijdendwerktalsjenietaltijdgelijk

hoefttehebben.DezestudiereiswashierineenrijkeleerschoolNee,ikhebhemnooitontmoet,maarhierinKaapstadwashijwelheeldichtbij.