i Rijen 20 21 22 23 24 25 Boswachterij Dorst · 2014. 10. 30. · Bij de gemeente-indeling van 1826...
2
7 Landgoed Valkenberg Landgoed Valkenberg bestond al in de veertiende eeuw. Bij de gemeente-indeling van 1826 is het binnen de natuurlijke grenzen (de beekjes) bij Gilze ingedeeld en het ligt nu nog steeds vrijwel geheel in de zuidelijke uitlopers van de gemeente Gilze en Rijen. In het cijnsboek (belastingboek) van 1456 staat Willem van Berchem Janszoon als cijnsplichtige voor Valkenberge vermeld. De vroegst bekende eigenaresse was joffrouw Lijsbeth van Valken- berge. Eind achttiende eeuw is het landgoed grondig gerenoveerd door op moerassige plaatsen vijvers te graven en door bossen en agrarische percelen aan te leggen. Het huidige hoofdgebouw dateert uit de achttiende eeuw en later. De tuinmanswoning en chaletachtige schuur zijn in 1845 tot stand gekomen, de manege annex paardenstal rond 1886. In het gepleisterde koetshuis zijn de oorspronkelijke zadelkasten en paardenboxen bewaard gebleven. B S R A A T A 58 E312 A 58 E312 13 Bavel 12 Gilze Zwaantjes Loop Grote Lei Oudebaan Loop Aalstraatse Lei Vossenbergse Loop Aalstraatse Lei Vijfhu Langereitse Lei Voortjese Lei Kleine Heikense Lei Rondvenloop Valkenbe rgse Lei V a lken b er g s e Bin n en l ei Berkendre ef Loop Burgter baantjes Loop Scheelse Loop Grote Wouwer Lei Raakeindse Heideloop Moleneindse Loop Moleneindse Loop Molenschotse B in n enl ei Molenschots e Broeklei Bovenlei Molenschotse B in n en Het Molenschotse Broek Het Groot Heiveld De Lage Aard De Hoge Aard De Lage Heide De Aard De Hoge Heide De Lage Aard De Gagel De Scheel Het Raakeind De Driehoek Het Lijndonks Heiveld De Molen akker Verhoven Het Moleneind De Langereit Het Bessemeind De Biestraat De Gilzese Strijpakkers De Brakken De Besterd De Bolberg De Rendout Het Weilenseind De Reit Het Vijfhuisheidje De Schaapsdijk De Horst De Laars De V De Wijkevoort De Heipold De Aalsten De Oude Molen Het Hultens End De Zwaantjes Molenschot Vliegbasis Gilze-Rijen militair terrein gemeente Breda n-Chaam gemeente Alphen-Chaam Bavel Het Nieuw Bos Prinsenbosch Golfbaan Princenbosch Opvangcentrum Asielzoekers Pompstation Waterleiding Recreatiegebied Klein Zwitserland Het Blok Hulten Gilze Golfbaan Golfterrein Weilenseind 32a-b 33 35a-b 39a-b 40a-b 41a-b 36a-b 42 50a-b-c 52 1 1 7 100 O U D E B AA N ACH T E R S T R A A T LIJNDONK RIJKSWEG RIJKSWEG RIJKSWEG TRAAT G E W E S G R E B N E G N A L LANGENBERGS E W E G L ANG EN BE RGS E W E G TILBURGSEBAAN AA L S TRAAT RA A D H U IS S T R AA T ORANJE S TRAAT BIESTRAAT CHAAMSEWEG CHAAMSEWEG BAVELSEWEG B I S T R A A T BA V E LSEW E G BAV EL SEWEG BURGTSEBAANTJE HOGE AARD ROYALEDREEF VALKENBERG PRINSENBOSCH NIEUWE MAASTRICHTSEBAAN KLEIN HEIKE BREDASEDIJK F E E R D S R E D J I N S HOOGSTRAAT LANGER E I T L A NG E R E IT KLEIN HEIKE K O R T E HOO G S T R H O O G S T RA A T DRIEHOEK RAAKEINDSE KERKWEG RAAKEIN D S E KE R KWEG LA GE A A R D DONKSTRAAT G A G E L S TRAAT LIJNDONK LIJNDONK AARDSTRAAT AA R D STR VEENSTRAAT KAPELSTRAAT NST R A A KA P EL STRAAT KAPEL STR A AT BROEKS TRAAT MOLENSCHOTSEBAAN HEIDEWEG HEIDE W E G BROEKSTRAAT B R O EKSTRA AT LIJNDONK LIJNDONK MOLENAKKERWEG MOLENAK K E R WEG MO L EN E I ND K L E I N Z W IT S E R L A N D OML O O P R ID D ERSTRAAT RID DERSTRAAT KLEIN ZWITSERLAND NERHOVENSESTR NERHOVENSESTR NIEU W S T R A A T LANG E WAGENSTRAAT NE RH O VEN SPOELSTRAAT T A A R T S L E O P S M ID DE LB R O E KEN RIEL S EB AA N S P O E L S T R A A T M OL EN S TR A A T HERDERWEG BOLBERG ALPHENSEWEG S C H A A PS D I J K KOEST R HENGELS T R A A T R E N D O U T W E IL E N SE I N D H LAMMERWEG A L P H ENSEB AA N KLAVERSTRAA T V ERSTERSTR A A T AAN H HORST HORST HORST T S R O H BESSEMEINDSEWEG BRAKKEN GEUZENPAD BESTERD ERD OUDE BAAN BROEKDIJK LAGE MADEPAD UL T E N E I N DS E S L I J N D O N K KLEIN ZWITSERLAND D E L EE MK UIL EN De Hoge Heide P Carpool P H M P P P Water aan de Warande privé-terrein RIMPELAAR RAAKEINDSE KERKWEG RM P BURGTSEBAANTJE HOGE AARD Schouteveld S.B.B. SCHOUTEVELD BREDASEDIJK HOOGSTRAAT CHAAMSEWEG CHAAMSEWEG PRINSENBOSCH B S R A A T E I T BIESTRAAT R L A N D DIJK M O E N L - S C OT S E H R D D E RS RAAT I T WARAN D E NERHOVENSESTR E W S T R A A T NI U RA A D AA L S T RAAT A L P H E NSEB AA N V ERSTERSTR A A T ALPHENS W E G E NE RH O VEN HU L TE N SE WEG OUDE BAAN O U D E B A A N A CH T E R S T R A A T VEENSTRAAT SCHOOLSTRAAT V E RSTERSTR A A T BURG. KROLLAAN BURG.v.STEEN E L P S A D RIMPELAAR ALA PROVINCIËNBAAN A N BURGTSEBAANTJE BAVELSEWEG 2 3 6 5 4 8 10 12 13 14 15 16 9 1 7 8 8 11 Kapelstraat 1 Heilige Annakerk Deze neogotische parochiekerk van de Heilige Anna dateert uit 1887. Aannemer L. Botermans uit Gilze bouwde de kerk naar een ontwerp van architect J. van Langelaar uit Princenhage. Aan de oorspronke- lijke kruisvorm van de kerk werden in 1953 zijbeuken toegevoegd om tot een pseudo-basiliek te komen. De toren is tijdens de oorlog op last van de Duitsers met negen meter ingekort. Opmerkelijk is dat deze kerk niet op het oosten, maar op het zuiden is georiënteerd. De ingang – midden in de vierkante toren – is naar de weg gericht. Links naast de toren bevindt zich een kapel met schilddak, met rechts een veelhoekig traptorentje met spits dak. Broekstraat 1 Café-restaurant ‘De Drie Linden’ De geschiedenis van deze herberg-boerderij gaat terug tot 1843. In dat jaar – het staat ingekerfd in een balk – liet Adriaan Bink de driebeukige langgevelboerderij van het Kempische type bouwen. Lang geleden stonden er vijf linden voor de boerderij; de benaming was dan ook Herberg ‘De Vijf Linden’. Toen er nog maar drie bomen over waren, werd de naam aangepast. In 1993 zijn de drie oude lindebomen vervangen door drie jonge. Kapelstraat Sint Annakapel De Sint Annakapel staat al sinds eeuwen in het centrum van Molen- schot. Volgens een negentiende-eeuwse schrijver zou haar oorsprong teruggaan tot de negende eeuw. De oorkonde die dat moet bewijzen, is echter nooit teruggevonden. De kapel is sinds de negentiende eeuw gewijd aan de Heilige Anna, Maria’s moeder en de patrones van huwelijk en kinderzegen. Nog steeds weten jaarlijks vele pelgrims de weg naar de kapel te vinden om te bidden voor het vinden van een partner. De kapel heeft een lengte van vijftien meter, telt drie traveeën (gewelfvakken) en heeft een driehoekige koorsluiting. De donkere stenen in de wanden van de oostelijke travee vormen drie Andreaskruisen. Het licht komt binnen door spitsboogvensters. In de top zijn nog sporen zichtbaar van een venstertje met kielboog. Kapelstraat Heilige Annabeeld met Maria als kind Dit neogotisch beeld van de Heilige Anna met Maria als kind dateert uit ongeveer 1890. De kunstenaar is onbekend. De Heilige Anna geldt als de patrones van huwelijk en kinderzegen. Een volksgezegde spreekt over ‘de hemelse koppelaarster’, vandaar de spreuk: naar Sint Anneke voor een manneke. Het patroonsfeest is op 26 juli. Maar ook door het jaar heen komen vele pelgrims naar Molenschot om bij de Heilige Anna te bidden voor het vinden van een partner. Kapelstraat Calvariekruis Dit neogotisch Calvariekruis dateert uit ongeveer 1890. In de hardstenen sokkel zijn de woorden ‘Memento Mori’ (moment voor de gestorvenen) gebeiteld. Het kruis is gegoten in gietijzer met rijk neogotisch filigraanwerk. Op de brede voet ziet u de kruisafname van Christus uitgebeeld, vrij naar een schilderij van Rubens. Kapelstraat 3 Voormalige pastorie Deze voormalige pastorie werd in 1879 in sobere eclectische stijl gebouwd. De dakkapel is waarschijnlijk rond 1905 aangebracht. In de laatste oorlog liep het gebouw wat beschadigingen op, maar die werden later weer hersteld. In verband met de geluidshinder van overvliegende vliegtuigen zijn de ramen in 1993 vervangen. De tweelaagse pastorie heeft een rechthoekige plattegrond. Op het schilddak liggen verbeterde Hollandse pannen. De zesruits schuiframen hebben hardstenen dorpels. In 2003 heeft een groot- schalige renovatie plaatsgevonden en is de pastorie verbouwd tot appartementencomplex. 2 1 2 3 4 6 5 Molenschot Sint Annakapel Open van 1 april tot en met 30 oktober, zondag t/m vrijdag van 10.00-19.00 uur en op zaterdag van 10.00-20.00 uur. Van 1 november tot en met 31 maart, zondag t/m vrijdag van 10.00-17.00 en op zaterdag van 10.00-20.00 uur. 8 2 1 3 4 Prinsenbosch, ongeveer vijftig vrijstaande gebouwen Toen Nederland in mei 1940 bezet werd, zagen de Duitse bezetters al snel het militaire belang in van de vliegbasis Gilze-Rijen. Ontstaan bij vliegdemonstraties op de Molenheide in 1910, werd de basis in 1914 met de mobilisatie voor militaire doeleinden bestemd. Was het gebruik vóór 1940 nog van bescheiden omvang, na de bezetting nam het ge- bruik door de Luftwaffe sterk toe. Om het personeel van de basis onder te kunnen brengen werd in 1941 drie kilometer verderop in Prinsen- bosch – onderdeel van de Chaamse bossen – begonnen met de bouw van uitgebreide voorzieningen. Het terrein was 1250 meter lang en 200 tot 350 meter diep. De Duitsers bouwden hier zo’n vijftig vrijstaande gebouwen, onder andere legeringsgebouwen, kantoren, garages, bad- huizen, magazijnen, kantines, een kegelbaan, een gevangenis en een munitiemagazijn. De bouwwerkzaamheden werden in 1942 voltooid. 8 6 9 10 11 12 13 14 15 16 13 Molenschotsedijk 3 Langgevelboerderij, woning Omstreeks 1880 werd begonnen met de bouw van deze langgevel- boerderij. Het rechthoekige pand – nu woonboerderij – heeft een zadeldak, dat aan de linker zijgevel is afgewolfd (afgeschuind) en gedekt is met riet. De voor- en zijgevels zijn opgebouwd met handvorm metselstenen in schoonmetselwerk. De achtergevel bestaat grotendeels uit gepotdekselde houten planken. De ramen in de voorgevel hebben een twintigruits roedenverdeling. Naast de deur ziet u een polychrome tegel met Maria en kind. Aan weerszijden van de getoogde houten staldeur bevinden zich kleine vensters met een spinnenkopraam. In de linkerzijgevel ziet u tussen vier kleine vensters een houten hooiluik. Nieuwstraat 113a Maalderij ‘t Stoom Maalderij ’t Stoom werd in 1892 in ambachtelijk-traditionele stijl gebouwd, met aan de achterzijde een vrijstaande houten loods. Het gebouw heeft een zadeldak gedekt met Oudhollandse pannen. De verschillende aanbouwen aan de zijkanten en de achterkant zijn verschillend van grootte, dakvorm en dakbedekking. In de voorgevel ziet u op de begane grond en op de verdieping een rondboogpoort en op de tweede verdieping een houten hijsluik met daarboven het overhangende zadeldak met hijsinstallatie. Nieuwstraat 22 Voormalig gemeentehuis Dit voormalige gemeentehuis met cachot (gevangenis) is nu in gebruik als huisvesting voor Heemkring Molenheide. Vroeger deed het achtereenvolgens dienst als herberg, slagerij en daarna patronaat. In 1920 kwam het door ruiling in eigendom van de gemeente, die in 1921 de opvallende voorbouw liet aanbrengen. De functie van gemeentehuis behield het tot 1939. De gevel bestaat uit drie delen met links een topgeveltje met jaartal en in het midden een opvallend vormgegeven torentje, een balkon met ijzeren hekwerk en een deur met daarboven een omlijst schild met het gemeentewapen. In de open bekroning van het torentje een klokje dat vroeger werd gebruikt als brandalarm. Nieuwstraat 20 Woning met voormalige praktijkruimte van arts-apotheker Arts-apotheker J. Blom liet in 1909 deze praktijkwoning/villa bouwen, ontworpen door de Amsterdamse architect Lippits. De stijl is verwant aan de eenvoudige baksteenarchitectuur. Het rechthoekige pand heeft erkers aan de voorzijde en aan de linkerzij- en achterkant een aanbouw. Aan de linkerzijkant bevindt zich ook nog de oorspron- kelijke praktijkingang onder een lessenaarsdak. Zowel voor als achter heeft de villa een grote tuin. Bisschop de Vetplein 13 Woning Dit woonhuis in neorenaissancestijl werd in 1910 op het kruispunt van belangrijke wegen in het centrum van het dorp gebouwd. Omdat de gevels met de straten meelopen, is het pand ruwweg driehoekig. De zuidelijke zijgevel loopt parallel met het Bisschop de Vetplein; de noordwestelijke loopt parallel aan de bestrating langs het Mol- lebos. De smalle gevel aan de pleinzijde is architectonisch het meest interessant vanwege de twee eenvoudige gemetselde hoekpilasters, een opvallend rijk versierd balkon en geprofileerd lijstwerk met een topgevel. Op de topgevel staan drie obelisken en twee bolvormig gesmede hoekbekroningen. Ook de consoles van het balkon verdienen de aandacht. Deze zijn versierd met een mannen- en een vrouwenhoofd en zijn vervaardigd door de Bredase kunstenaar Pels. Versterstraat 11 Boerderij-woning Deze herenboerderij werd in 1876 gebouwd in eclectische stijl. Evenwijdig aan de boerderij is aan de oostzijde een koetshuis gebouwd met aan de achterzijde een recente aanbouw. Hoofdbouw en koetshuis hebben een zadeldak gedekt met pannen. De gepleisterde tuitgevel van de hoofdbouw is rijk versierd met klassieke ornamenten. Dit in tegenstelling tot de andere gevels die in schoonmetselwerk zijn uitgevoerd. De fraaie kussenpaneeldeur met glas-in-lood bovenlicht is nog origineel. Op dit moment heeft het pand de functie van woonhuis en bedrijfspand. Kerkstraat 33 Vlaamse schuur, de voormalige schuurkerk Deze Vlaamse schuur is gebouwd in 1647. Het jaartal is met donkere stenen in de muur gemetseld. De schuur is driebeukig. De gebinten hebben opgelegde balken die over een zijbeuk uitsteken. Daardoor kon deze zijbeuk wat breder uitvallen en gebruikt worden als doorrit en deel (zijlangsdeel). Vlaamse boeren hebben deze schuurvorm waar- schijnlijk na de Middeleeuwen overgenomen van de kloosterlingen. Na de grote brand van 1762 heeft deze Vlaamse schuur tijdelijk als noodschuurkerk dienst gedaan voor katholieke erediensten. In 1949 is de schuur gerestaureerd en een halve meter naar het noorden verplaatst. De schuur is sinds 1968 als Rijksmonument aangemerkt. Aalstraat 60 Woning Landbouwer Hendrik Ermes liet dit vrijstaande werk-woonhuis in 1904 naar de normen van de neorenaissance bouwen. De eerste bestemming was woonhuis en stal. Hoofd- en bijbouwen hebben een mansarde kap, ook wel Franse kap genoemd. Opvallend zijn de vier pilasters op de hoeken en naast de ingang, de originele paneeldeur, het balkon op bewerkte ijzeren consoles en het hek met krulwerk en de topgevel met jaartalschildje en windwijzer. 12 11 9 10 15 16 5 4 8 Landgoed Valkenberg is privéterrein en niet voor publiek toegankelijk. Vanaf de rand van het terrein krijgt u een goede indruk van het landgoed. Gilze Prinsenbosch buitengebied Gilze 7 14 a b Valkenberg buitengebied Gilze 8
Transcript of i Rijen 20 21 22 23 24 25 Boswachterij Dorst · 2014. 10. 30. · Bij de gemeente-indeling van 1826...
-
7 Landgoed ValkenbergLandgoed Valkenberg bestond al in de veertiende eeuw. Bij de gemeente-indeling van 1826 is het binnen de natuurlijke grenzen (de beekjes) bij Gilze ingedeeld en het ligt nu nog steeds vrijwel geheel in de zuidelijke uitlopers van de gemeente Gilze en Rijen. In het cijnsboek (belastingboek) van 1456 staat Willem van Berchem Janszoon als cijnsplichtige voor Valkenberge vermeld. De vroegst bekende eigenaresse was joffrouw Lijsbeth van Valken-berge. Eind achttiende eeuw is het landgoed grondig gerenoveerd door op moerassige plaatsen vijvers te graven en door bossen en agrarische percelen aan te leggen. Het huidige hoofdgebouw dateert uit de achttiende eeuw en later. De tuinmanswoning en chaletachtige schuur zijn in 1845 tot stand gekomen, de manege annex paardenstal rond 1886. In het gepleisterde koetshuis zijn de oorspronkelijke zadelkasten en paardenboxen bewaard gebleven.
BS
RA
AT
F G H J K
1
3
2
5
6
4
7
11
1212
F G H J KD E
5
6
7
8
9
10
A 58 E312
A 58 E312
A 58 E31213
Bavel
12Gilze
Sch
orss
traa
tse
Lei
Donge
Donge
Vaartdijkse Lei
Donge
Landscheiding
Het
Kle
in L
eike
Gro
te L
eiG
rote
Lei
Zwaantjes Loop
Gro
te L
ei
Hul
tens
e
Oudebaan Loop
Aalstraatse L
ei
Lan
dsc
hei
din
g
Hei
kant
se L
oop
Vossenbergse Loop
Aal
stra
atse
Lei
Vos
senb
ergs
eLo
op
Vijfhuis Loop
Langereitse Lei
Voortjese Lei
Kleine Heikense Lei
Heipolder LoopLoop van Peijm
ansVen
Rond
venl
oop
Valkenbe rgseLei
Val
ken
ber
gse
Bin
nen
lei
Berkendr
eefLoo
p
Burgterbaantjes
Loop
Scheelse Loop
Grote W
ouwer Lei
Raakeindse Heidel
oop
Moleneindse Loop
Moleneindse Loop
Molenschotse Binnenlei
Molenschotse Broeklei
Bovenlei
Mo
len
sch
ots
e
Bin
ne
nle
i
De Heiningen
Het Molenschotse Broek
Het Groot Heiveld
De Lage Aard
De Hoge Aard
De Lage Heide
De Aard
De Hoge HeideDe Lage Aard De Gagel
De Scheel
Het Raakeind
De Driehoek
Het Lijndonks Heiveld
De Molenakker
Verhoven
Het Moleneind
De Langereit
Het Bessemeind
De Biestraat
De GilzeseStrijpakkers
De Brakken
De Besterd
Witgoor
WolfsgatOssegoor
NieuweWeide
De Bolberg
De Leemkuilen
DeRendout
HetWeilenseind
De Reit
Het VijfhuisheidjeDeSchaapsdijk
De Grote Heide
De Horst
De Laars
De Vossenberg
Het Berkeind
De WijkevoortDe Heipolder Klein
Tilburg
DeAalsten
De
Oude
MolenDe Heikant
De Bleuk
De Scheelheining
De Blommers
Het Hultens End
De Zwaantjes
Het Kort Wagenbroek
Het
Lang
Wagenbroek
De Hoge en Lage Made
De Elzen Beemden
De HakkelaarsDe Uitvang
De Flaasen
De Koeweiden
De Blokskens
Het Rek
DeTinnegieters
De Lange Rekken
De
Haansbergse
Broek
De LangenbergDe Vliegende Vennen
De Rijense Velden
Het Moer
De Verre Weiden De Besloten Beemden
De Korte Rekken
De Vier BundersDe Hoge Akker
Het Laareind
De Vrouwkensbleek
De Tiggelreek
DeGoede
Fei
De Hoek
Het HoogSchoor
gemeente Oosterhout
Dorst
Boswachterij DorstNatuurbad
Surea
gemeente Oosterhout
Golfclub Toxandria
MolenschotVliegbasis Gilze-Rijen
militair terrein
gemeente Breda
gemeente Alphen-Chaam
gemeente Alphen-Chaam
Bavel
Het Nieuw Bos
Prinsenbosch
Golfbaan
Princenbosch
De Chaamse
OpvangcentrumAsielzoekers
Bossen
gemeente Alphen-Chaam
PompstationWaterleiding
gemeente Goirle
RecreatiegebiedKlein Zwitserland
gemeente Goirle
gemeente Tilburg
gemeente Tilburg
gemeente Tilburg
gemeente Dongen
BrabantGolf
Trimbaan
Rioolwaterzuivering
Zendstation
Het Blok
Hulten
Rijen
Gilze
Golfbaan
GolfterreinWeilenseind
86
70
38
36
34
32
41
62
5654a
54
52a52
40
42
44
46
48
50
50a
21137
20 3522
67 75
35
31
15
1
7
8
10
2
4039
19
32
10
32a-b
33
35a-b39a-b
40a-b
41a-b
36a-b
42
50a-b-c
52
1
1
7
33
7 9
27
100
BLOMME
RSDE
OUDEBAAN
HU
LT
EN
EIN
DS
ES
TR
ACHTERSTRAAT
LIJN
DO
NK
GE
ER
TEN
SD
IJK
MO
ER
ST
RA
AT
MA
RG
A
KL
OM
PÉ
LA
AN
ZA
AR
EN
ZAAREN
DOORNBOS
HOEKSESTRAAT
SCHAIJKPAD
OO
ST
ER
HO
UT
SE
WE
G
STAT
ENLA
ANDE
WITTS
TRA
AT
SC
HO
UT
ST
R
NASSAULA
AN
OO
STE
RH
OU
TSE
WE
G
RE
GE
NT
EN
ST
R PAST.
GILLIS
STR
MARIASTRAA
T
DO
NG
EN
SE
WE
G
RIJKSWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
JUL
IAN
AS
TR
AA
T
GE
WE
SG
RE
BN
EG
NA
L
LA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
GLA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
G
LA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
G
TILBURG
SEBAAN
TILBURGSEBAAN
AALSTR
AAT
RAADHUIS S TRAAT
ORANJESTRAAT
BIE
ST
RA
AT
CHAAMSEWEG
CHAA
MSEW
EG
CHAA
MSEW
EG
BAVELSEWEG
BI
ST
RA
AT
BAVELSEWEG
BAVELSEWEG
BURG
TSEB
AANT
JE
HO
GE
AA
RD
ROYALEDREEF
VA
LK
EN
BE
RG
PRINSENBOSCH
NIEUWE MAASTRICHTSEBAAN
KLEIN HEIKE
BREDASEDIJK
FE
ER
DS
RE
DJIN
S
HOOG
STRA
AT
LA
NG
ER
EIT
LANGEREIT
KLEIN HEIKE
KO
RT
EH
OO
GS
TR
HOOGSTR
AAT
DRIEHOEK
RAAKEINDSE KERKWEG
RA
AK
EIN
DS
EK
ER
KW
EG
LA
GE
AA
RD
DO
NK
ST
RA
AT
GAGELS
TR
AA
T
LIJNDONK
LIJNDONK
AA
RD
ST
RA
AT
AA
RD
ST
R
VE
EN
STR
AA
T
KA
PE
LS
TR
AA
T
GR
OE
NS
TRA
A
KAPELSTRAAT
KAPELSTRAAT
GOORBERGSEWEG
VE
EN
ST
RA
AT
BROEKSTRAAT
MO
LENSCHOTSEBAAN
HEIDEWEG
HEID
EWEG
VIJF EIKEN
SPORTP
ARKW
EG
BROEKSTRAAT
BROEKSTRAAT
LIJNDONK
LIJNDONK
MOLENAKKERWEGMOLENAK K E R
WEG
MOLENEIND
KL
EIN
ZW
ITSE
RLA
ND
OMLO
OP
RIDDERSTRAAT
RIDDERSTRAAT
KLEIN ZWITSERLAND
NERHOV
ENSEST
R
NERHOV
ENSEST
R
NIE
UW
ST
RA
AT
LANGE WAGENSTRAAT
NERH
OVEN
SP
OE
LSTR
AA
T
VO
SS
EN
BE
RG
NA
AB
NE
ZIU
HFJ
IV
TA
AR
TS
LE
OP
S
RIELSEBAAN
MID
DE
LBR
OEK
EN
DW
AR
SW
EG
RIELSEBAAN
SPOELST
RA
AT
MOLENSTRAAT
HE
RD
ER
WE
G
BOLB
ERG
ALPHENSEWEG
NA
AB
ES
NE
HP
LA
SC
HA
AP
SD
IJK
KOESTR
HENGELSTR
AA
T
RENDOUT
WE
ILE
NS
EIN
D
HERDERWEG
LAMMERWEG
AL
PHE
NSEB
AAN
KLAVERSTRAAT
VE
RSTER
STRA
AT
AL
PH
EN
SE
BA
AN
ALTENAWEG
DE
LE
EM
KU
ILE
N
HO
RS
T
ALTENA
WEG
HO
RS
T
HORST
HORS
T
TS
RO
H
BESSEMEINDSEWEG
BR
AK
KE
N
GEUZ
ENPA
D
BEST
ERD
BEST
ERD
NIEUWE
MAASTRICHTSEBAAN
OUDE BAAN
BR
OE
KD
IJK
BR
OE
KD
IJK
LAGE MADEPAD
DE UITVANG
HU
LT
EN
EIN
DS
ES
TR
AA
T
HU
LT
EN
EIN
DS
ES
TR
AA
T
WAGEN-
KJI
DK
EO
RB
VENNEWEG
KJI
DK
EO
RB
WIERKSTRAAT
TIN
NE
GIE
TE
RS
WE
G
WIERKSTRAAT
ZWARTE DIJK
MOSSTR
AAT
FLAASSENDIJK
BREDESTRAAT
FL
AA
SS
EN
DIJ
K
BREDESTRAAT
MOSSTRAAT
TA
AR
TS
SR
OH
CS
SC
HO
RS
STR
AA
T
ZWARTE DIJK
HANNIESCHA
FTLA
ANL
AA
GS
TR
AA
T
TUINSTRAATZWARTE DIJK
LIJN
DO
NK
RE
MB
RA
ND
TLAA
N
SPOORLAAN NOORDMARY ZELDENRUST LAAN
KLEIN ZWITSERLAND
TREES KINSTR
DE LEEMKUILEN
BROEK
E F G H
H
5
6
J
5
6
D
De Hoge Heide
H
PCarpool
P
Oudebaan Loop
H
M
P
P
P
KO
RE
NB
LO
EM
RE
KK
AN
EP
PA
TS
PAST. V.
GOETHEMSTR
G. M
AJE
LL
AS
TR
T
VE
EN
STR
AA
T
BO
TER
SINT AN
NA
SC
HO
OL
ST
RA
AT
V. D. RIET
PA
ST
.
BOEMAARS
WETH.
ST
R
BLO
EM
STRAAT
VEEN
STRA
AT
ST
RA
AT
BROEKSTRAAT
BROEKSTRAATKAPELSTRAAT
BR
OE
KD
IJK
OUDE BAAN
GERARDUS MAJELLASTR
LA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
G
RIJKSWEG
OUDE
BAA
N
Hulten
Molenschot
33
57 2377
54
2133
Ch
aam
Bre
da
Bre
da
Bre
da
Oosterhout
Dongen Dongen
Tilb
urg
Tilb
urg
Tilb
urg
Tilb
urg
Tilb
urg
GGagelrijs .. FG3bGagelstraat .. C6, D6-7Geertensdijk .. G4aGeneraal van Geenstraat .. F4bGerardus Majellastraat .. HJ6Gerbrandystraat .. E3bGerdinahof .. H9bGeren .. H9a-bGerolsteinbaan .. G5aGeuzenpad .. G10van Ghertstraat .. F3bvan Glabbeekstraat .. G4a-bGoorbergseweg .. CD5Goselingstraat .. EF3bGouberg .. H9bGravenstraat .. F3bGroenstraat .. C5Groenvoort .. H9bGrotiusplantsoen .. F3b
Middenweg .. G5aMimosalaan .. F4aMoerstraat .. H4bMolenakkerweg .. EF7-8Moleneind .. FG7Molenschotsebaan .. DE5Molenschotsedijk .. FG8Molenstraat .. H9bMosselaar .. F3bMosstraat .. H3a, GH2-3
HHaaghstraat .. G4bHaakbus .. G8bHaansbergseweg .. G4b, G5a-bvan Hallstraat .. E3bHannie Schaftlaan .. G4a-b
Wagenbroek .. K5Wagemakerspad .. F4aWalkvat .. F4abWarande .. GH8bvan Wassenbergstraat .. G9aWeilenseind .. H10Wendel .. H9aWeth. Boemaarsstraat .. D5Weth. Noijhof .. E3bWeth. van den Wildenbergstraat .. H8a-bWevershof .. H9aWierkstraat .. HJ3, JK4Wijkevoort .. J7Wildschut .. GH8bWilhelmina Druckerstraat .. G4aWilhelminaplein .. F4aWilhelminastraat .. F4a-bWillem Alexanderhof .. G3b, G4aWillem I-plein .. F4bWindvang .. H8bWissel .. G8bde Wittstraat .. F3a-bWolfsweidelaan .. FG3aWouwerbroek .. G3bZZaaren .. G3a-b, G4aZwarte Dijk .. H3, G4
NNassaulaan .. EF4aNerhoven .. H7, H8aNerhovensestraat .. H8a-bNieuwe Maastrichtsebaan EF10, G11-12Nieuwstraat .. H8a-b, H9aNijverheidslaan .. G4b, G5aOvan Oldenbarneveldtlaan .. EF3bOmloop .. F8Oosterhoutseweg .. E3a-b, E4a-b,F4b, F5aOranjeplein .. E4aOranjestraat .. GH9aOude Baan .. H5, J5-6
Bebouwing
Openbaar of bijzonder gebouw
Industrie
Bos, park of plantsoen
Begraafplaats
Sport- en recreatieterrein
Water
Overig land
Spoorlijn
Aan de samenstelling van deze kaartis de grootst mogelijke zorg besteed.De maker en uitgever kunnen nietaansprakelijk worden gesteld voor schadedie het gevolg zou zijn van onjuiste vermeldingvan enig gegeven op deze kaart.Wij nodigen u uit om eventueel ontbrekendeinformatie of mutaties aan ons op te geven.
Autosnelweg
Doorgaande weg
Verharde weg
Onverharde weg
P
Gemeentegrens
Verplichte rijrichting
Station NS
Carpool-plaats
Parkeerplaats
VVV-kantoor
Autosnelweg
Doorgaande weg
Verharde weg
Pad
Komkaarten
Overzichtskaart
PCarpool
Hotel / Motel
Telefooncel
Kerk
Golfbaan
Manege
Monument
Bushalte
Camping
Dagrecreatie
Kampeerboerderij
0 100 200 400m300
schaal komkaarten 1 : 10.000
0 200 400 600 800m
schaal overzichtskaart 1 : 20.000
N
W O
Z
© 2006 CITY & TOURIST PROMOTIONS, Postbus 686, 5140 AR Waalwijk cartografie : Vromans Cartografisch Bureau, Bladel 100206
H M
Toegankelijk voor rolstoelen
Halte buurtbus
27
Water aan de Warande
privé-terrein
sportpark De Leemput
RIMPELAAR
RAAKEINDSE KERKWEG
RM
P
BURG
TSEB
AANT
JE
HO
GE
AA
RD
Schouteveld S.B.B.
SCHO
UTEV
ELD
BREDASEDIJK
HOOG
STRA
AT
CHAAMSEWEG
CHAA
MSEW
EG
PRINSENBOSCH
BS
RA
AT
EIT
BIE
ST
RA
AT
RL
AN
D
DIJK
MO
EN
L
-
SC
OT
SE
H
R DDERS RAATI T
WARANDE
NERHOV
ENSEST
R
EW
ST
RA
AT
NI
U
RAAD AALSTR
AAT
AL
PH
ENSE
BA
AN
VER
STERSTR
A
AT
AL
PH
EN
SW
EG
E
NERH
OVEN
HULTENSEWEG
HULTN
SE
WE
G
E
OUDE BAAN
OUDEBAAN
ACHTERSTRAAT
STA
TION
SS
TRA
AT
TR
AA
T
BROODB
AAN
VE
EN
ST
RA
AT
VE
EN
STR
AA
T
SC
HO
OL
ST
RA
AT
VE
RS
TE
RS
TR
AA
T
BU
RG
. KR
OL
LA
AN
BURG.v.STEEN ELP
S
AD
RIMPELAAR
LEUVEN
S. BRAB
.PARK
VREEDE
STR.
GR
OT
IUS
HO
OF
DS
TR
AA
T
DO
NG
EN
SE
WE
G
V. HO
GEND
ORPS
TR.
MG
R. N
OL
EN
SS
PARALLELWEGPARALLELWEG
EU
RO
PA
LA
PROVINCIËNBAAN
AN
BURG
TSEB
AANT
JE
BAVELSEWEG
23
654
8
10
1213
14
15
16
9
1
7
8 8
11
17
1819
21
22
20
24
25
23
Kapelstraat 1 Heilige AnnakerkDeze neogotische parochiekerk van de Heilige Anna dateert uit 1887. Aannemer L. Botermans uit Gilze bouwde de kerk naar een ontwerp van architect J. van Langelaar uit Princenhage. Aan de oorspronke-lijke kruisvorm van de kerk werden in 1953 zijbeuken toegevoegd om tot een pseudo-basiliek te komen. De toren is tijdens de oorlog op last van de Duitsers met negen meter ingekort. Opmerkelijk is dat deze kerk niet op het oosten, maar op het zuiden is georiënteerd. De ingang – midden in de vierkante toren – is naar de weg gericht. Links naast de toren bevindt zich een kapel met schilddak, met rechts een veelhoekig traptorentje met spits dak.
Broekstraat 1 Café-restaurant ‘De Drie Linden’ De geschiedenis van deze herberg-boerderij gaat terug tot 1843. In dat jaar – het staat ingekerfd in een balk – liet Adriaan Bink de driebeukige langgevelboerderij van het Kempische type bouwen. Lang geleden stonden er vijf linden voor de boerderij; de benaming was dan ook Herberg ‘De Vijf Linden’. Toen er nog maar drie bomen over waren, werd de naam aangepast. In 1993 zijn de drie oude lindebomen vervangen door drie jonge.
Kapelstraat Sint AnnakapelDe Sint Annakapel staat al sinds eeuwen in het centrum van Molen-schot. Volgens een negentiende-eeuwse schrijver zou haar oorsprong teruggaan tot de negende eeuw. De oorkonde die dat moet bewijzen, is echter nooit teruggevonden. De kapel is sinds de negentiende eeuw gewijd aan de Heilige Anna, Maria’s moeder en de patrones van huwelijk en kinderzegen. Nog steeds weten jaarlijks vele pelgrims de weg naar de kapel te vinden om te bidden voor het vinden van een partner. De kapel heeft een lengte van vijftien meter, telt drie traveeën (gewelfvakken) en heeft een driehoekige koorsluiting. De donkere stenen in de wanden van de oostelijke travee vormen drie Andreaskruisen. Het licht komt binnen door spitsboogvensters. In de top zijn nog sporen zichtbaar van een venstertje met kielboog. Kapelstraat Heilige Annabeeld met Maria als kindDit neogotisch beeld van de Heilige Anna met Maria als kind dateert uit ongeveer 1890. De kunstenaar is onbekend. De Heilige Anna geldt als de patrones van huwelijk en kinderzegen. Een volksgezegde spreekt over ‘de hemelse koppelaarster’, vandaar de spreuk: naar Sint Anneke voor een manneke. Het patroonsfeest is op 26 juli. Maar ook door het jaar heen komen vele pelgrims naar Molenschot om bij de Heilige Anna te bidden voor het vinden van een partner.
Kapelstraat CalvariekruisDit neogotisch Calvariekruis dateert uit ongeveer 1890. In de hardstenen sokkel zijn de woorden ‘Memento Mori’ (moment voor de gestorvenen) gebeiteld. Het kruis is gegoten in gietijzer met rijk neogotisch filigraanwerk. Op de brede voet ziet u de kruisafname van Christus uitgebeeld, vrij naar een schilderij van Rubens. Kapelstraat 3 Voormalige pastorie Deze voormalige pastorie werd in 1879 in sobere eclectische stijl gebouwd. De dakkapel is waarschijnlijk rond 1905 aangebracht. In de laatste oorlog liep het gebouw wat beschadigingen op, maar die werden later weer hersteld. In verband met de geluidshinder van overvliegende vliegtuigen zijn de ramen in 1993 vervangen. De tweelaagse pastorie heeft een rechthoekige plattegrond. Op het schilddak liggen verbeterde Hollandse pannen. De zesruits schuiframen hebben hardstenen dorpels. In 2003 heeft een groot-schalige renovatie plaatsgevonden en is de pastorie verbouwd tot appartementencomplex.
2
1
2
3
4
6
5
Molenschot
Sint Annakapel Open van 1 april tot en met 30 oktober, zondag t/m vrijdag van 10.00-19.00 uur en op zaterdag van 10.00-20.00 uur. Van 1 november tot en met 31 maart, zondag t/m vrijdag van 10.00-17.00 en op zaterdag van 10.00-20.00 uur.
8
21 34
Prinsenbosch, ongeveer vijftig vrijstaande gebouwenToen Nederland in mei 1940 bezet werd, zagen de Duitse bezetters al snel het militaire belang in van de vliegbasis Gilze-Rijen. Ontstaan bij vliegdemonstraties op de Molenheide in 1910, werd de basis in 1914 met de mobilisatie voor militaire doeleinden bestemd. Was het gebruik vóór 1940 nog van bescheiden omvang, na de bezetting nam het ge-bruik door de Luftwaffe sterk toe. Om het personeel van de basis onder te kunnen brengen werd in 1941 drie kilometer verderop in Prinsen-bosch – onderdeel van de Chaamse bossen – begonnen met de bouw van uitgebreide voorzieningen. Het terrein was 1250 meter lang en 200 tot 350 meter diep. De Duitsers bouwden hier zo’n vijftig vrijstaande gebouwen, onder andere legeringsgebouwen, kantoren, garages, bad-huizen, magazijnen, kantines, een kegelbaan, een gevangenis en een munitiemagazijn. De bouwwerkzaamheden werden in 1942 voltooid.
8
6
9
10
11
12
13
14
15
16
13
Molenschotsedijk 3 Langgevelboerderij, woningOmstreeks 1880 werd begonnen met de bouw van deze langgevel-boerderij. Het rechthoekige pand – nu woonboerderij – heeft een zadeldak, dat aan de linker zijgevel is afgewolfd (afgeschuind) en gedekt is met riet. De voor- en zijgevels zijn opgebouwd met handvorm metselstenen in schoonmetselwerk. De achtergevel bestaat grotendeels uit gepotdekselde houten planken. De ramen in de voorgevel hebben een twintigruits roedenverdeling. Naast de deur ziet u een polychrome tegel met Maria en kind. Aan weerszijden van de getoogde houten staldeur bevinden zich kleine vensters met een spinnenkopraam. In de linkerzijgevel ziet u tussen vier kleine vensters een houten hooiluik.
Nieuwstraat 113a Maalderij ‘t StoomMaalderij ’t Stoom werd in 1892 in ambachtelijk-traditionele stijl gebouwd, met aan de achterzijde een vrijstaande houten loods. Het gebouw heeft een zadeldak gedekt met Oudhollandse pannen.De verschillende aanbouwen aan de zijkanten en de achterkant zijn verschillend van grootte, dakvorm en dakbedekking. In de voorgevel ziet u op de begane grond en op de verdieping een rondboogpoort en op de tweede verdieping een houten hijsluik met daarboven het overhangende zadeldak met hijsinstallatie.
Nieuwstraat 22 Voormalig gemeentehuisDit voormalige gemeentehuis met cachot (gevangenis) is nu in gebruik als huisvesting voor Heemkring Molenheide. Vroeger deed het achtereenvolgens dienst als herberg, slagerij en daarna patronaat. In 1920 kwam het door ruiling in eigendom van de gemeente, die in 1921 de opvallende voorbouw liet aanbrengen. De functie van gemeentehuis behield het tot 1939. De gevel bestaat uit drie delen met links een topgeveltje met jaartal en in het midden een opvallend vormgegeven torentje, een balkon met ijzeren hekwerk en een deur met daarboven een omlijst schild met het gemeentewapen. In de open bekroning van het torentje een klokje dat vroeger werd gebruikt als brandalarm.
Nieuwstraat 20 Woning met voormalige praktijkruimte van arts-apothekerArts-apotheker J. Blom liet in 1909 deze praktijkwoning/villa bouwen, ontworpen door de Amsterdamse architect Lippits. De stijl is verwant aan de eenvoudige baksteenarchitectuur. Het rechthoekige pand heeft erkers aan de voorzijde en aan de linkerzij- en achterkant een aanbouw. Aan de linkerzijkant bevindt zich ook nog de oorspron-kelijke praktijkingang onder een lessenaarsdak. Zowel voor als achter heeft de villa een grote tuin.
Bisschop de Vetplein 13 WoningDit woonhuis in neorenaissancestijl werd in 1910 op het kruispunt van belangrijke wegen in het centrum van het dorp gebouwd. Omdat de gevels met de straten meelopen, is het pand ruwweg driehoekig. De zuidelijke zijgevel loopt parallel met het Bisschop de Vetplein; de noordwestelijke loopt parallel aan de bestrating langs het Mol-lebos. De smalle gevel aan de pleinzijde is architectonisch het meest interessant vanwege de twee eenvoudige gemetselde hoekpilasters, een opvallend rijk versierd balkon en geprofileerd lijstwerk met een topgevel. Op de topgevel staan drie obelisken en twee bolvormig gesmede hoekbekroningen. Ook de consoles van het balkon verdienen de aandacht. Deze zijn versierd met een mannen- en een vrouwenhoofd en zijn vervaardigd door de Bredase kunstenaar Pels.
Versterstraat 11 Boerderij-woningDeze herenboerderij werd in 1876 gebouwd in eclectische stijl. Evenwijdig aan de boerderij is aan de oostzijde een koetshuis gebouwd met aan de achterzijde een recente aanbouw.Hoofdbouw en koetshuis hebben een zadeldak gedekt met pannen. De gepleisterde tuitgevel van de hoofdbouw is rijk versierd met klassieke ornamenten. Dit in tegenstelling tot de andere gevels die in schoonmetselwerk zijn uitgevoerd. De fraaie kussenpaneeldeur met glas-in-lood bovenlicht is nog origineel. Op dit moment heeft het pand de functie van woonhuis en bedrijfspand.
Kerkstraat 33 Vlaamse schuur, de voormalige schuurkerkDeze Vlaamse schuur is gebouwd in 1647. Het jaartal is met donkere stenen in de muur gemetseld. De schuur is driebeukig. De gebinten hebben opgelegde balken die over een zijbeuk uitsteken. Daardoor kon deze zijbeuk wat breder uitvallen en gebruikt worden als doorrit en deel (zijlangsdeel). Vlaamse boeren hebben deze schuurvorm waar-schijnlijk na de Middeleeuwen overgenomen van de kloosterlingen.Na de grote brand van 1762 heeft deze Vlaamse schuur tijdelijk als noodschuurkerk dienst gedaan voor katholieke erediensten. In 1949 is de schuur gerestaureerd en een halve meter naar het noorden verplaatst. De schuur is sinds 1968 als Rijksmonument aangemerkt.
Aalstraat 60 WoningLandbouwer Hendrik Ermes liet dit vrijstaande werk-woonhuis in 1904 naar de normen van de neorenaissance bouwen. De eerste bestemming was woonhuis en stal. Hoofd- en bijbouwen hebben een mansarde kap, ook wel Franse kap genoemd. Opvallend zijn de vier pilasters op de hoeken en naast de ingang, de originele paneeldeur, het balkon op bewerkte ijzeren consoles en het hek met krulwerk en de topgevel met jaartalschildje en windwijzer.
12119 10
15
16
5
4
8
Landgoed Valkenberg is privéterrein en niet voor publiek toegankelijk. Vanaf de rand van het terrein krijgt u een goede indruk van het landgoed.
Gilze
Prinsenbosch buitengebied Gilze
7
14
a
b
Valkenberg buitengebied Gilze
8
-
17
19
24
25
BS
RA
AT
F G H J K
1
3
2
5
6
4
7
11
1212
F G H J KD E
5
6
7
8
9
10
A 58 E312
A 58 E312
A 58 E31213
Bavel
12Gilze
Sch
orss
traa
tse
Lei
Donge
Donge
Vaartdijkse Lei
Donge
Landscheiding
Het
Kle
in L
eike
Gro
te L
eiG
rote
Lei
Zwaantjes Loop
Gro
te L
ei
Hul
tens
e
Oudebaan Loop
Aalstraatse L
ei
Lan
dsc
hei
din
g
Hei
kant
se L
oop
Vossenbergse Loop
Aal
stra
atse
Lei
Vos
senb
ergs
eLo
op
Vijfhuis Loop
Langereitse Lei
Voortjese Lei
Kleine Heikense Lei
Heipolder LoopLoop van Peijm
ansVen
Rond
venl
oop
Valkenbe rgseLei
Val
ken
ber
gse
Bin
nen
lei
Berkendr
eefLoo
p
Burgterbaantjes
Loop
Scheelse Loop
Grote W
ouwer Lei
Raakeindse Heidel
oop
Moleneindse Loop
Moleneindse Loop
Molenschotse Binnenlei
Molenschotse Broeklei
Bovenlei
Mo
len
sch
ots
e
Bin
ne
nle
i
De Heiningen
Het Molenschotse Broek
Het Groot Heiveld
De Lage Aard
De Hoge Aard
De Lage Heide
De Aard
De Hoge HeideDe Lage Aard De Gagel
De Scheel
Het Raakeind
De Driehoek
Het Lijndonks Heiveld
De Molenakker
Verhoven
Het Moleneind
De Langereit
Het Bessemeind
De Biestraat
De GilzeseStrijpakkers
De Brakken
De Besterd
Witgoor
WolfsgatOssegoor
NieuweWeide
De Bolberg
De Leemkuilen
DeRendout
HetWeilenseind
De Reit
Het VijfhuisheidjeDeSchaapsdijk
De Grote Heide
De Horst
De Laars
De Vossenberg
Het Berkeind
De WijkevoortDe Heipolder Klein
Tilburg
DeAalsten
De
Oude
MolenDe Heikant
De Bleuk
De Scheelheining
De Blommers
Het Hultens End
De Zwaantjes
Het Kort Wagenbroek
Het
Lang
Wagenbroek
De Hoge en Lage Made
De Elzen Beemden
De HakkelaarsDe Uitvang
De Flaasen
De Koeweiden
De Blokskens
Het Rek
DeTinnegieters
De Lange Rekken
De
Haansbergse
Broek
De LangenbergDe Vliegende Vennen
De Rijense Velden
Het Moer
De Verre Weiden De Besloten Beemden
De Korte Rekken
De Vier BundersDe Hoge Akker
Het Laareind
De Vrouwkensbleek
De Tiggelreek
DeGoede
Fei
De Hoek
Het HoogSchoor
gemeente Oosterhout
Dorst
Boswachterij DorstNatuurbad
Surea
gemeente Oosterhout
Golfclub Toxandria
MolenschotVliegbasis Gilze-Rijen
militair terrein
gemeente Breda
gemeente Alphen-Chaam
gemeente Alphen-Chaam
Bavel
Het Nieuw Bos
Prinsenbosch
Golfbaan
Princenbosch
De Chaamse
OpvangcentrumAsielzoekers
Bossen
gemeente Alphen-Chaam
PompstationWaterleiding
gemeente Goirle
RecreatiegebiedKlein Zwitserland
gemeente Goirle
gemeente Tilburg
gemeente Tilburg
gemeente Tilburg
gemeente Dongen
BrabantGolf
Trimbaan
Rioolwaterzuivering
Zendstation
Het Blok
Hulten
Rijen
Gilze
Golfbaan
GolfterreinWeilenseind
86
41
62
5654a
54
52a52
46
48
50
50a
8
10
2
4039
10
32a-b
33
35a-b39a-b
40a-b
41a-b
36a-b
42
50a-b-c
52
1
1
7
100
BLOMME
RSDE
OUDEBAAN
HU
LT
EN
EIN
DS
ES
TR
ACHTERSTRAAT
LIJN
DO
NK
GE
ER
TEN
SD
IJK
MO
ER
ST
RA
AT
MA
RG
A
KL
OM
PÉ
LA
AN
ZA
AR
EN
ZAAREN
DOORNBOS
HOEKSESTRAAT
SCHAIJKPAD
OO
ST
ER
HO
UT
SE
WE
G
STAT
ENLA
ANDE
WITTS
TRA
AT
SC
HO
UT
ST
R
NASSAULA
AN
OO
STE
RH
OU
TSE
WE
G
RE
GE
NT
EN
ST
R PAST.
GILLIS
STR
MARIASTRAA
T
DO
NG
EN
SE
WE
G
RIJKSWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
RIJKSWEG
JUL
IAN
AS
TR
AA
T
GE
WE
SG
RE
BN
EG
NA
L
LA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
GLA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
G
LA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
G
TILBURG
SEBAAN
TILBURGSEBAAN
AALSTR
AAT
RAADHUIS S TRAAT
ORANJESTRAAT
BIE
ST
RA
AT
CHAAMSEWEG
CHAA
MSEW
EG
CHAA
MSEW
EG
BAVELSEWEG
BI
ST
RA
AT
BAVELSEWEG
BAVELSEWEG
BURG
TSEB
AANT
JE
HO
GE
AA
RD
ROYALEDREEF
VA
LK
EN
BE
RG
PRINSENBOSCH
NIEUWE MAASTRICHTSEBAAN
KLEIN HEIKE
BREDASEDIJK
FE
ER
DS
RE
DJIN
S
HOOG
STRA
AT
LA
NG
ER
EIT
LANGEREIT
KLEIN HEIKE
KO
RT
EH
OO
GS
TR
HOOGSTR
AAT
DRIEHOEK
RAAKEINDSE KERKWEG
RA
AK
EIN
DS
EK
ER
KW
EG
LA
GE
AA
RD
DO
NK
ST
RA
AT
GAGELS
TR
AA
T
LIJNDONK
LIJNDONK
AA
RD
ST
RA
AT
AA
RD
ST
R
VE
EN
STR
AA
T
KA
PE
LS
TR
AA
T
GR
OE
NS
TRA
A
KAPELSTRAAT
KAPELSTRAAT
GOORBERGSEWEG
VE
EN
ST
RA
AT
BROEKSTRAAT
MO
LENSCHOTSEBAAN
HEIDEWEG
HEID
EWEG
VIJF EIKEN
SPORTP
ARKW
EG
BROEKSTRAAT
BROEKSTRAAT
LIJNDONK
LIJNDONK
MOLENAKKERWEGMOLENAK K E R
WEG
MOLENEIND
KL
EIN
ZW
ITSE
RL
AN
D
OMLO
OP
RIDDERSTRAAT
RIDDERSTRAAT
KLEIN ZWITSERLAND
NERHOV
ENSEST
R
NERHOV
ENSEST
R
NIE
UW
ST
RA
AT
LANGE WAGENSTRAAT
NERH
OVEN
SP
OE
LSTR
AA
T
VO
SS
EN
BE
RG
NA
AB
NE
ZIU
HFJ
IV
TA
AR
TS
LE
OP
S
RIELSEBAAN
MID
DE
LBR
OEK
EN
DW
AR
SW
EG
RIELSEBAAN
SPOELST
RA
AT
MOLENSTRAAT
HE
RD
ER
WE
G
BOLB
ERG
ALPHENSEWEG
NA
AB
ES
NE
HP
LA
SC
HA
AP
SD
IJK
KOESTR
HENGELSTR
AA
T
RENDOUT
WE
ILE
NS
EIN
D
HERDERWEG
LAMMERWEG
AL
PHE
NSEB
AAN
KLAVERSTRAAT
VE
RSTER
STRA
AT
AL
PH
EN
SE
BA
AN
ALTENAWEG
DE
LE
EM
KU
ILE
N
HO
RS
T
ALTENA
WEG
HO
RS
T
HORST
HORS
T
TS
RO
H
BESSEMEINDSEWEG
BR
AK
KE
N
GEUZ
ENPA
D
BEST
ERD
BEST
ERD
NIEUWE
MAASTRICHTSEBAAN
KLEINE SLINGERDREEF
OUDE BAAN
BR
OE
KD
IJK
BR
OE
KD
IJK
LAGE MADEPAD
DE UITVANG
HU
LT
EN
EIN
DS
ES
TR
AA
T
HU
LT
EN
EIN
DS
ES
TR
AA
T
WAGEN-
KJI
DK
EO
RB
VENNEWEG
KJI
DK
EO
RB
WIERKSTRAAT
TIN
NE
GIE
TE
RS
WE
G
WIERKSTRAAT
ZWARTE DIJK
MOSSTR
AAT
FLAASSENDIJK
BREDESTRAAT
FL
AA
SS
EN
DIJ
K
BREDESTRAAT
MOSSTRAAT
TA
AR
TS
SR
OH
CS
SC
HO
RS
STR
AA
T
ZWARTE DIJK
HANNIESCHA
FTLA
ANL
AA
GS
TR
AA
T
TUINSTRAATZWARTE DIJK
LIJN
DO
NK
RE
MB
RA
ND
TLAA
N
SPOORLAAN NOORDMARY ZELDENRUST LAAN
KLEIN ZWITSERLAND
TREES KINSTR
DE LEEMKUILEN
BROEK
E F G H
H
5
6
J
5
6
D
De Hoge Heide
H
PCarpool
P
Oudebaan Loop
H
M
P
P
P
KO
RE
NB
LO
EM
RE
KK
AN
EP
PA
TS
PAST. V.
GOETHEMSTR
G. M
AJE
LL
AS
TR
T
VE
EN
STR
AA
T
BO
TER
SINT AN
NA
SC
HO
OL
ST
RA
AT
V. D. RIET
PA
ST
.
BOEMAARS
WETH.
ST
R
BLO
EM
STRAAT
VEEN
STRA
AT
ST
RA
AT
BROEKSTRAAT
BROEKSTRAATKAPELSTRAAT
BR
OE
KD
IJK
OUDE BAAN
GERARDUS MAJELLASTR
LA
NG
EN
BE
RG
SE
WE
G
RIJKSWEG
OUDE
BAA
N
Hulten
Molenschot
33
57 2377
54
2133
Ch
aam
Bre
da
Bre
da
Bre
da
Oosterhout
Dongen Dongen
Tilb
urg
Tilb
urg
Tilb
urg
Tilb
urg
Tilb
urg
GGagelrijs .. FG3bGagelstraat .. C6, D6-7Geertensdijk .. G4aGeneraal van Geenstraat .. F4bGerardus Majellastraat .. HJ6Gerbrandystraat .. E3bGerdinahof .. H9bGeren .. H9a-bGerolsteinbaan .. G5aGeuzenpad .. G10van Ghertstraat .. F3bvan Glabbeekstraat .. G4a-bGoorbergseweg .. CD5Goselingstraat .. EF3bGouberg .. H9bGravenstraat .. F3bGroenstraat .. C5Groenvoort .. H9bGrotiusplantsoen .. F3b
Middenweg .. G5aMimosalaan .. F4aMoerstraat .. H4bMolenakkerweg .. EF7-8Moleneind .. FG7Molenschotsebaan .. DE5Molenschotsedijk .. FG8Molenstraat .. H9bMosselaar .. F3bMosstraat .. H3a, GH2-3
HHaaghstraat .. G4bHaakbus .. G8bHaansbergseweg .. G4b, G5a-bvan Hallstraat .. E3bHannie Schaftlaan .. G4a-b
Wagenbroek .. K5Wagemakerspad .. F4aWalkvat .. F4abWarande .. GH8bvan Wassenbergstraat .. G9aWeilenseind .. H10Wendel .. H9aWeth. Boemaarsstraat .. D5Weth. Noijhof .. E3bWeth. van den Wildenbergstraat .. H8a-bWevershof .. H9aWierkstraat .. HJ3, JK4Wijkevoort .. J7Wildschut .. GH8bWilhelmina Druckerstraat .. G4aWilhelminaplein .. F4aWilhelminastraat .. F4a-bWillem Alexanderhof .. G3b, G4aWillem I-plein .. F4bWindvang .. H8bWissel .. G8bde Wittstraat .. F3a-bWolfsweidelaan .. FG3aWouwerbroek .. G3bZZaaren .. G3a-b, G4aZwarte Dijk .. H3, G4
NNassaulaan .. EF4aNerhoven .. H7, H8aNerhovensestraat .. H8a-bNieuwe Maastrichtsebaan EF10, G11-12Nieuwstraat .. H8a-b, H9aNijverheidslaan .. G4b, G5aOvan Oldenbarneveldtlaan .. EF3bOmloop .. F8Oosterhoutseweg .. E3a-b, E4a-b,F4b, F5aOranjeplein .. E4aOranjestraat .. GH9aOude Baan .. H5, J5-6
Bebouwing
Openbaar of bijzonder gebouw
Industrie
Bos, park of plantsoen
Begraafplaats
Sport- en recreatieterrein
Water
Overig land
Spoorlijn
Aan de samenstelling van deze kaartis de grootst mogelijke zorg besteed.De maker en uitgever kunnen nietaansprakelijk worden gesteld voor schadedie het gevolg zou zijn van onjuiste vermeldingvan enig gegeven op deze kaart.Wij nodigen u uit om eventueel ontbrekendeinformatie of mutaties aan ons op te geven.
Autosnelweg
Doorgaande weg
Verharde weg
Onverharde weg
P
Gemeentegrens
Verplichte rijrichting
Station NS
Carpool-plaats
Parkeerplaats
VVV-kantoor
Autosnelweg
Doorgaande weg
Verharde weg
Pad
Komkaarten
Overzichtskaart
PCarpool
Hotel / Motel
Telefooncel
Kerk
Golfbaan
Manege
Monument
Bushalte
Camping
Dagrecreatie
Kampeerboerderij
0 100 200 400m300
schaal komkaarten 1 : 10.000
0 200 400 600 800m
schaal overzichtskaart 1 : 20.000
N
W O
Z
© 2006 CITY & TOURIST PROMOTIONS, Postbus 686, 5140 AR Waalwijk cartografie : Vromans Cartografisch Bureau, Bladel 100206
H M
Toegankelijk voor rolstoelen
Halte buurtbus
27
Water aan de Warande
sportpark De Leemput
privé-terrein
Fietsroute
Monument
Café / restaurant
Vervolg route achterzijde
Camping / dagrecreatie
1
Oosterhout
LEGENDA
RIMPELAAR
RAAKEINDSE KERKWEG
RM
P
BURG
TSEB
AANT
JE
HO
GE
AA
RD
Schouteveld S.B.B.
SCHO
UTEV
ELD
BREDASEDIJK
HOOG
STRA
AT
CHAAMSEWEG
CHAA
MSEW
EG
PRINSENBOSCH
BS
RA
AT
EIT
BIE
ST
RA
AT
DIJK
MO
EN
L
-
SC
OT
SE
H
R DDERS RAATI T
WARANDE
NERHOV
ENSEST
R
EW
ST
RA
AT
NI
U
RAAD AALSTR
AAT
AL
PH
ENSE
BA
AN
VER
STERSTR
A
AT
AL
PH
EN
SW
EG
E
NERH
OVEN
HULTENSEWEG
HULTN
SE
WE
G
E
OUDE BAAN
OUDEBAAN
ACHTERSTRAAT
STA
TION
SS
TRA
AT
TR
AA
T
BROODB
AAN
VE
EN
ST
RA
AT
VE
EN
STR
AA
T
SC
HO
OL
ST
RA
AT
VE
RS
TE
RS
TR
AA
T
BU
RG
. KR
OL
LA
AN
BURG.v.STEEN ELP
S
AD
RIMPELAAR
LEUVEN
S. BRAB
.PARK
VREEDE
STR.
GR
OT
IUS
HO
OF
DS
TR
AA
T
DO
NG
EN
SE
WE
G
V. HO
GEND
ORPS
TR.
MG
R. N
OL
EN
SS
PARALLELWEGPARALLELWEG
EU
RO
PA
LA
PROVINCIËNBAAN
AN
BURG
TSEB
AANT
JE
BAVELSEWEG
23
654
8
10
1213
14
15
16
1
7
8 8
11
17
18
19
21
22
20
24
25
23
HEISTRAAT
17
18
19
20
21
22
23
Rijen
20
21
23
De Maria Magdalenakerk in Rijen (links) is een beeldbepalend gebouw maar geen rijksmonument. Op 15 maart 1905 werd de eerste steen gelegd voor deze kerk.
Julianastraat 118 WoningIn 1907/1908 liet leerhandelaar Pieter van Rooy dit hoekpand – een woning met magazijn – bouwen in eenvoudige baksteenarchitectuur. Voor die tijd stond op deze zelfde plaats een pand dat eigendom was van ‘De Armen van Gilze en Rijen’. Het hoekpand is samengesteld uit verschillende bouwvolumes. Hoofd-bestanddeel is de wit gepleisterde hoekbebouwing in twee lagen. Op de erker bevindt zich een balkon met tussen de steunpilaren een houten, geometrische sierborstwering. Boven de tweede bouwlaag een schijnterras met forse pilaren en daartussen balusters.
Stationsplein 6 VillaLeerfabrikant A. van Wezel liet deze villa met kantoor in 1929 bouwen. Vermoedelijk is Huib Pontzen uit Tilburg de architect. De bouw is uitgevoerd in de stijl van de Amsterdamse School. Het pand bestaat uit meerdere gedeelten die in elkaar overgaan en die in dakvorm en plattegrond van elkaar verschillen. De vensters onder betonlateien en de verspringende goten dragen sterk bij aan de verticale ritmiek. Opvallend zijn de driehoekige vensters in de topgevel boven de ingang. De fraaie houten paneel-deur met kolommen heeft de initialen van de opdrachtgever. Het pand heeft nog steeds een woon-kantoorfunctie.
Stationsstraat 8 WoningDeze vrijstaande ‘directeurswoning’ in cottagestijl is in 1907/1908 ontworpen door de Rijense architect Piet Aarts in opdracht van de N.V. Nederlandse Stoomlederfabriek. De woning heeft een ongeveer rechthoekige plattegrond met een eveneens rechthoekige serre aan de noordzijde en twee erkers aan de westzijde. Op de schoorsteen een windvaan, voorstellende een persoon die op een vleesboom een huid ontvleest. De verschillen in bouwvolume, hoogte en dakvorm geven het pand een landelijk karakter. De rechthoekige erker aan de straatzijde valt het meest op door het fraaie overdekte balkon. Hoofdstraat 23-25 Vrijstaand dubbel woonhuisDit driedubbel woonhuis is in 1919/1920 gebouwd in opdracht van de heren Brouwers. De vermoedelijke architect Ludovicus Raaymakers uit Wouw deed dit in interbellumstijl. Het pand is geheel symmetrisch. De woonhuizen zijn rechthoekig en hebben aanbouwen achter op de hoeken. Midden op het dak bevindt zich een gemetselde gezamenlijke schoorsteen. De beide woonhuizen aan de Hoofdstraat hebben aan de buitenzijde een hoekerker met op de verdieping een balkonloggia met opengewerkte gemetselde borstwering en een hardstenen afdekplaat. Boven de ingangen zijn twee natuurstenen ingemetseld met het opschrift ‘ANNO MCMXX’ (1920).
Hoofdstraat 35-37-39 Drie aaneengesloten woonhuizenDeze drie aaneengesloten woonhuizen zijn in 1923 in opdracht van de gebroeders Theeuwes gebouwd in de stijl van de overgangsarchi-tectuur. Het ontwerp is van de Hoensbroekse architect M. Nundesser. Het bouwblok is symmetrisch en heeft een rechthoekige grondslag. Opvallend zijn de twee van leien voorziene, ovale traptorentjes in de zijgevels. De voorgevel is ingedeeld in zeven vlakken. Op de hoeken een smalle ingang die terugwijkt. Boven het ronde bovenlicht is een bewerkte steen ingemetseld met het opschrift ‘A.D. 1923’. Hoofdstraat 58 PastorieDe huidige pastorie is in 1926 gebouwd, waarschijnlijk op de funde-ringen van een vroegere pastorie. Dit gebeurde in opdracht van de toenmalige ‘Roomsche Gemeente van Rijen’. De Oosterhoutse architect A.W. Oomen maakte het ontwerp. Opvallend is het overvloedig gebruik van natuursteen in de voorgevel: de hardstenen plint, de onderdorpels van de ramen en het lagere gedeelte van het in-gangsportaal. Boven de plint is een lichtere natuursteensoort gebruikt. De ingang met balkon toont voornaam en is fraai gedetailleerd vormgegeven (zie bijvoorbeeld de sierlijke trekbel). Het in traditionalistische stijl opgetrokken gebouw is in gebruik als parochieel dienstencentrum.
Hoofdstraat 77 Een voormalige leerfabriekRond 1911 kocht leerlooier Adrianus van der Maade een uit circa 1870 daterende school. Hij maakte er een looierij van. Na diverse verbouwingen en uitbreidingen kwam de looierij in de jaren dertig in handen van leerlooier G.A. van Gorp. Zo ontstond de in traditionele vormen opgezette leerfabriek C. en A. van Gorp. Het gebouw staat achter dit langgerekte kantoormagazijn uit 1948/1949.
Heistraat 3, 5 en 5a Voormalige leerfabriek en fabriekswoningOmstreeks 1908 ontstond aan de Heistraat een leerbedrijf dat geleidelijk uitgroeide tot Lederfabriek G.B. Seelen en Zoon. Het bedrijf omvatte onder meer een fabriekswoning, productiehallen, een ketelhuis, een schoorsteen en enkele aanbouwen. Deze aanbouwen zijn van na 1945 en vallen buiten de van rijkswege geldende bescher-ming. De leerfabriek (Heistraat 5 en 5a) is opgetrokken in traditio-nele vormen, de fabriekswoning uit 1915 (Heistraat 3) in neorenais-sancestijl. Sinds 1993 is de fabriek niet meer als zodanig in gebruik.
Hoofdstraat 117 Voormalige leerlooierij met looikuipenDeze voormalige leerlooierij is gebouwd in 1928 in opdracht van Jos Boemaars Adriaansen. Het gebouw is in een ambachtelijke traditionele bouwtrant opgetrokken. Het bestaat uit drie bouwlagen onder een zadeldak, gedekt met zwarte Oud-Hollandse pannen. De derde bouwlaag, de voormalige droogzolder, heeft aan de buiten-zijde de voor looierijen van dit type zo kenmerkende geteerde houten planken. De luiken kunnen al dan niet in gedeelten opengezet worden, wat de droging van de huiden ten goede kwam. Aan de zuid-kant hebben beide verdiepingen een houten hijsdeur met daarboven een hijsbalk. Aan de oostzijde van het pand liggen nog de oude inmiddels gedempte looikuipen.
25
24
18
22
De Rijksmonumentenroute is opgesteld door Heemkring Molenheide en is financieel mogelijk gemaakt door de Gemeente Gilze en Rijen.Voor meer informatie: kijk op www.heemkringmolenheide.nl
Route: Jan Bruikman, Heemkunde MolenheideTekstredactie: Groep Communicatie, Gemeente Gilze en RijenFotografie en vormgeving: Ouweland Ontwerp, GilzeDrukwerk: Jansen Drukkerijen, Gilze
© 2007 Gemeente Gilze en RijenAlle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of op welke andere wijze, zonder voorafgaande toestemming van de Gemeente Gilze en Rijen.
De 25 rijksmonumenten in de gemeente zijn sinds 2003 voorzien van een geel-blauw schildje.
MO
Nu
MeN
TeN
ROu
Te
Route 32 kmInclusief Valkenberg 40 km
Heemkring Molenheide
Hulten
Deze fietstocht gaat ook door Hulten. Hulten kent geen rijksmonumenten. De Gerardus Majellakerk (links) is het herkenningspunt voor deze dorpskern. De eerste steen voor deze kerk is gelegd op 1 augustus 1913. In de pastorie (onder) is tegenwoordig een bedrijf gevestigd.
a
b
a
