Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en ... Prof. Ongenae.pdf · Ziekte van Bowen...

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling

Hoe opsporen en behandelen?

Prof. Dr Katia OngenaeKliniek voor HuidziektenUniversitair Ziekenhuis Gent

Huidtumoren:BasalioomSpinocellulair carcinoomMelanoom

Voorlopers:ZonnekeratosenKeratoancanthoomDysplastische naevus Oppervlakkige vormen:

Superficieel basaalcelcarcinoomZiekte van BowenLentigo maligna

Pigmentatiestoornissen:Solaire lentigines - zonnesproetenGuttata - hypomelanosen

Goedaardige tumoren:Ouderdomswratten

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling

epidermis

papillair

dermis

reticulair

hypodermis

stratum corneum

stratum granulosum

stratum spinosum

stratum basale

Langerhans celmelanocyt

dermale papil

retelijst

SPINOCELLULAIR CARCINOOM

BASOCELLULAIR CARCINOOM

MELANOOM

HUIDKANKER


Voorlopers:ZonnekeratosenKeratoancanthoomDysplastische naevus

Oppervlakkige vormen:Superficieel basaalcelcarcinoomZiekte van BowenLentigo maligna



Vroegtijdige detectie

Huidtumoren en hun voorlopers� Opsporing

�Jaarlijks huidonderzoek bij de dermatoloog

�Zelfinspectie�Bijzondere aandacht

� voor zonblootgestelde lichaamsdelen� nieuwe letsels� veranderde letsels

� Dermatoscopie�Vergroot het letsel�Architectuur bekijken

Huidtumoren en hun voorlopers

� Bioptname: �Juiste diagnose en keuze behandeling�Als behandeling geen resultaat geeft

Bioptietechnieken


Voorlopers:ZonnekeratosenKeratoancanthoomDysplastische naevus




� (kalende) hoofdhuid, oorschelpen, handruggen

� Roodbruine, vaag omschreven, schilferende vlekken

� Vaak beter voelbaar dan zichtbaar

� Meestal multipel

Actinische keratosen

Actinische keratosen - behandeling

� Cryotherapie - bevriezen� 5-Fluoro-uracil (Efudix)� Imiquimod 3x/week voor 6 à 8 weken� Fotodynamische therapie

� Preventie !

Actinische keratosen - behandeling

� Cryotherapie� 5-Fluoro-uracil (Efudix)� Imiquimod 3x/week voor 6 à 8 weken� Fotodynamische therapie

� Preventie !

� Product dat lichaamseigen afweer stimuleert

� Aanbrengen van Aldara crème(3 x per week gedurende 6 à 8 wk)

↓Stimulatie van lichaamseigen afweer tegen zieke cellen

↓Destructie van de ‘zieke cellen’

� Plaatselijke huidreactie kan zeer uitgesproken zijn

Imiquimod (Aldara)

� Lokale fotochemotherapie

� Applicatie van fotosensitizer (Metvix)

↓Opname door ‘zieke cellen’

↓Bestraling met lichtbron (zichtbaar licht)

↓Destructie van ‘zieke cellen’

� 1 à 2 sessies (1 week interval)

PDT (fotodynamische therapie)

Ziekte van Bowen

� Goed begrensde rode tot roodbruine vlek met schilfers en korsten bedekt

� DD:Psoriasis, schimmelinfectie, eczeem,…

Ziekte van Bowen - behandeling

� Heelkundig verwijderen� Imiquimod 3x/week voor 6 à 8 weken� Fotodynamische therapie

1.2 Afkrabben van het letsel

1.3 Aanbrengen van fotosensibiliserende zalf

Tussenstap : inwerken van de zalf

� Zalf dient 3 uur in te werken.� Pt mag intussen naar huis gaan,

wandelen, winkelen , eten en drinken…� Pt mag niet in de felle zon gaan zitten� Pt mag niet in de vrieskou gaan zitten� Pt mag verband niet losmaken.

Stap 2 Belichting� Na 3 uur wordt verband verwijderd en de

te behandelen zone mooigemaakt.� Een behandelzone wordt soms opgedeeld

in meerdere belichtingsvelden afhankelijk van de grootte

� Belichting met rood licht (tiental minuten)� Tijdens de belichting treedt vaak een

branderig gevoel op en dient de zone afgekoeld te worden met koude spray.

Stap 2 : belichting

Bijwerkingen tijdens de belichting

� Pijn voornamelijk bij :�Grote oppervlaktes

�Gevoelige zones

� Aanpak pijn:�Afkoelen tijdens de belichting met waterspray�Pijnstillers voor start behandeling

�Xylogel, Xylocaine infiltratie�Nakoelen met koud water compressen

Welke nazorg ?

� Na de behandeling: roodheid, zwelling, warmtegevoel

� Afkoelen vermindert het gevoel en mag thuis verdergezet worden.

� Geen specifieke nazorg noodzakelijk� Bij nattende korsten :

�Ontsmetten van de wondjes

�Evt. antibiotische zalf

Leukoplakie

� Slijmvliesletsel � Tong, mond, genitalia, vnl lippenrood van

de onderlip (rokers!)� Goedbegrensde, witte vlek, soms erosief

Leukoplakie - behandeling

� Cryotherapie

Keratoacanthoom/cornu cutaneum -behandeling

� Heelkundig verwijderen

Spinocellulair carcinoom

� ± 20% van de huidkankers� Metastaserend

� Begint als harde nodule� Snel ulcererend:

�Ulcus met geïndureerde bodem�Ulceratie van bloemkoolachtige harde tumor

� Vnl onderlip (rokers!), oren, handruggen, kruin

Spinocellulair carcinoom - behandeling

� Best chirurgieevt. Mohs’ micrografische chirurgie thv gelaat

� Eerder uitzonderlijk radiotherapie

epidermis

papillair

dermis

reticulair

hypodermis

stratum corneum

stratum granulosum

stratum spinosum

stratum basale


dermale papil

retelijst



MELANOOM

HUIDKANKER

Basocellulair carcinoom

� 70% van alle huidkankers� Strikt lokale destructieve capaciteit, geen

metastasering� Vooral op zonbeschadigde huid

Kliniek

� Superficieel / pagetoid BCC� Nodulair BCC� Ulcus rodens� Cicatriserend BCC� Gepigmenteerd BCC

Basaalcelcarcinoom – behandeling

� Superficieel BCC:� Curettage, cryotherapie, 5-FU (Efudix)� Imiquimod (Aldara) 5xper week gedurende 6 weken� Fotodynamische therapie (PDT)

� Chirurgieevt. Mohs’ micrografische chirurgie thv gelaat

� Radiotherapie

epidermis

papillair

dermis

reticulair

hypodermis

stratum corneum

stratum granulosum

stratum spinosum

stratum basale


dermale papil

retelijst



MELANOOM

HUIDKANKER

Lentigo maligna

� LM= melanoma in situ op chronisch zonbeschadigde huid

� Vnl bij ouderen thv gelaat, handruggen, voorarmen

Melanoom

� ± 10% van de huidkankers� Gevaarlijkste huidtumor metastaseert

lymfogeen en hematogeen

ABCD-regel

symmetrie A : asymmetrie

regelmatige rand B : onregelmatige rand

homogeen kleurpatroonC : inhomogeen

kleurpatroon

diameter < 6 mm D : diameter > 6 mm

BENIGNE MALIGNE

Melanoom - behandeling

� chirurgie

Huidtumoren:Basocellulair carcinoomSpinocellulair carcinoomMelanoom

Voorlopers:Actinische keratosenKeratoancanthoomDysplastische naevi


Bioptie

CryotherapieEfudixAldaraPDT

Chirurgie

Huidinspectie

Dermatoscopie

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en ... Prof. Ongenae.pdf · Ziekte van Bowen...

Documents

Transcript of Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en ... Prof. Ongenae.pdf · Ziekte van Bowen...