Housing First, de Finse aanpak

Terugkoppeling werkbezoeken Executive Maatschappelijke Opvang/Beschermd Wonen

Dr. N.F. Nienke Boesveldt

19 februari 2019

VOORSTELLEN

15 februari 2019 2

Dr. Nienke Boesveldt

PLANET HOMELESSPolitiek bestuurlijke analyse van dakloosheid in Amsterdam, Kopenhagen, Glasgow en Montreal (Canada)

3

Onderzoek MO BW naar ambulantisering en regionalisering (2018-2022)

Centrum- en regiogemeenten

Interviews met clienten en (niet-)

gemeentelijke stakeholders

Clienten interview door duo

onderzoeker- ervaringsdeskundige

Deelnemende Regio’s: Haarlem,

Alphen aan den Rijn, Den Bosch, Gooi- en Vechtstreek en Purmerend

In gesprek met Groningen, Rotterdam,

Dordrecht en VWS

25 mei 2018 4

15 februari 2019 5

Wie zijn jullie?

• Gemeente (centrum of regio)

• Stakeholder BW

• Clientenperspectief

• Overig?

• Hoe bekend met het idee van Housing First?

• De 5 uitgangspunten

• Het debat over verschil tussen HF U.S. en Europa?

15 februari 2019 6

HOUSING FIRST INFINLAND (SOMS IN HET ENGELS)

15 februari 2019 7

Eerst wat cijfers (Finland)

2008 - 2016:

Dakloosheid is gedaald met 1589 personen (35%)

Finland

15 februari 2019

Landelijke aanpak: betrokken partijen

Landelijk niveau – Ministry of Environment – Ministry of Social Affairs en Health (o.a Basisinkomen)– Ministry of Justice– The Housing Finance and Development Centre of Finland

(ARA)– Finland’s Slot Machine Association (RAY) [lottery]– The Criminal Sanctions Agency

Steden– Helsinki, Espoo, Vantaa, Tampere, Lahti, Jyväskylä, Oulu,

Joensnuu, Kuopio, Turku en Pori

Service providers– Y-foundation (woningbouw), andere corporaties?– Blue Ribbon– Salvation Army en anderen

915 februari 2019

ARA

• ARA is het centrum voor de ontwikkeling en financiering van huisvesting.

• Valt onder het Ministry of the Environment

– Stimuleert betaalbare huisvesting

– Non-profit organisaties kunnen subsidies en garanties aanvragen voor de realisatie van huisvesting

– O.a.: Municipial Strategies to Prevent Homelessness –Early Intervention, Social Inclusion and Supported Housing

15 februari 2019

Housing in normalhousing stock and supported housing

Housing in normalhousing stock and supported housing

Shift of focus to preventive actions and housing in normal housing stock:

Hanna

Dhalmann/ARA

19.2.2019

Homelessness servicesPrevention of homelessness

Homelessnessservices

Prevention of homelessness

The aim of the project:

Adressing Prevention

EarlyIntervention

Housing social work

Professional know-how (1843 specialists)

Toolbox

Bringing up a topic –forms of housing and

economics

Information, education and

lectures

Evaluation of prevention

effectiveness

Skills of housing for customers

Social Inclusion

Expertise throughexperience

Piloting jobdescriptions

Multisectoralknowledge of homelessness

Educationalinstitutions

Commitment of management

SupportedHousing

Supported housingat home

Meaningful dailylife

Subletting and co-operation with

landlords

Reorganisation of housing social

services

Sina

Rasilainen/ARA

19.2.2019

Kela, o.a Inkomen

• Kela is het sociaal verzekerings instituut van Finland

– Kela valt onder supervisie van het Finse parlement met als doel:

• Verzekeren basis levensbehoeften van de bevolking

• Stimuleren gezondheid

• Ondersteunen zelfredzaamheid in verschillende levenssituaties

– Kela beheert de basis sociale verzekering voor mensen die in Finland wonen

– Kela geeft huurtoeslag, financiële ondersteuning voor studenten en sociale bijstand (basisinkomen pilot)

15 februari 2019

Y-Foundation

• opgericht in 1985

• opereert als een soort woningcorporatie (4e grootstevan het land)

• is in bezit van 16650 apartementen in 50 steden

• gericht op mensen die dakloos zijn.

• ook hier het hoofddoel: ‘to end homelessness’

15 februari 2019

Uitgangspunten Y-Foundation

- Huisvesting als basisrecht

- Huisvesting in een acceptabele omgeving/ permanente woningen

- Een eigen onafhankelijk huurappartement, hetzij in verspreide woningen of in een begeleide wooneenheid

- Een huurcontract (doorgaans voor onbepaalde tijd)

- Adequate ondersteuning wanneer nodig en/of gewenst

- Autonoom/ Onvoorwaardelijk

- Normaliteit

15 februari 2019

Service providers

• Service providers leveren ondersteuning aan de cliënt

• Welke ondersteuning nodig is wordt persoonlijk afgestemd op de cliënt, rekening houdend met terugval en onzekerheid.

• Client kan zelf service provider kiezen

• Onder meer het Leger des Heils en The Blue RibbonFoundation zijn de service providers.

15 februari 2019

Vormen van wonen

1. Independent housing:

Woningen verspreid over de

wijk (scattered housing)

Gebaseerd op de Act on

Residential Leases.

Komen uit de voorraad

huurwoningen

Voorwaarde:

- Betaalbare huur

- Ondersteuning kan thuis

2. Supported housing:Geclusterde woon-eenheden

met aanwezigheid van

begeleiding.

Gebaseerd op de Act on

Residential Leases (wonen)

Gebaseerd op Social Welfare

Act (ondersteuning)

Elke inwoner heeft een eigen huurcontractWonen is gemeenschappelijkStaf is 24u beschikbaar

19 februari 2019

Voorbeeld – supported housing

Supported housing

unit

Väinölä - Espoo

Heeft Väinölä laten bouwen. Is de eigenaar van het

gebouw en verantwoordelijk voor het onderhoud

Huurt het gebouw van de Y-foundation. Verhuurt de appartementen aan de

clienten (die zijn geselecteerd door de dienst sociale zaken van de stad)Heeft de tender uitgezet voor de ondersteuning

Heeft de tender gewonnen en voert hierdoor de

ondersteuning op Väinölä uit. Betaalt salaris van de

medewerkers

15 februari 2019

Voorbeeld Independent housing

• Blue Ribbon Foundation

• 160 cliënten (dakloos met GGZ, verslavingszorgproblematiek)

• 69 appartementen

– Cliënten wonen ook in bij vrienden, of in studentenhuis

Wat opvalt is het volhardende karakter van de ondersteuners

Mensen verhuizen door naar een woning van Y-foundation

15 februari 2019 19

Ondersteuning

• https://www.youtube.com/watch?v=3CnsOL86okY

• Gebaseerd op de principes van Open Dialogue:

– Een consistente familie / sociale netwerkbenadering van zorg, waarbij de primaire behandeling wordt uitgevoerd door middel van bijeenkomsten waarbij de patiënt wordt betrokken, samen met zijn of haar gezinsleden en een uitgebreid sociaal netwerk.

– Hulpverleners geven niet direct antwoorden of lossen problemen op maar doen dit samen met de bewoner.

– Wij hebben hier wel op doorgevraagd, dit blijkt helemaal niet makkelijk, nog voor de hand liggend. Wellicht nog wel minder dan bij ‘ons’

15 februari 2019

https://www.youtube.com/watch?v=3CnsOL86okY

VRAGEN

2115 februari 2019

Verschuiving aanbod in HelsinkiYear Supported

housingIndependent rentalapartments

Hostelsand shelters

1985 127 65 2 121

2008 552 2 033 558

2016 1 309 2 433 52

Client met

een vraag

Independent housing/

scattered housing

Supported housing

Hostel/

shelter

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

1985 2008 2016

Ontwikkeling aanbod Helsinki

Supported Housing Independent housing

Hostels en shelters

Als cliënt niet aan de

voorwaarden voor

huur houdt (huur

betalen, overlast) dan

kan cliënt weer op

straat komen (en komt

dan in shelter)

15 februari 2019

Hoe hebben zij dat gedaan?

Housing first:

Geen ‘woonladder’ maar direct een eigen woning vooronbepaalde tijd

15 februari 2019

RELATIE DOMEINEN WONEN EN ZORG

2415 februari 2019

2515 februari 2019

Zoals ze bij de Y-foundation zeggen:

To implement Housing First

You need Housing First

2615 februari 2019

Hoe kom je aan woningen?

• Afspraken in de regio

• Haarlem:

– Convenant woningen

• Amsterdam

– Programma Huisvesting Kwetsbare Groepen

• Hoe is dit in jouw regio geregeld?

2715 februari 2019

2815 februari 2019

2915 februari 2019

Voorkomen van instroom in MO/BW

Betaalbaarheid• Schuldsanering• Woonkostentoeslag• Huurtoeslag• Aanvraag huurverlaging• Betalingsregeling met verhuurder• Uitzonderingen op kostendelersnorm• Tegemoetkoming scholieren • Vroeg erop af• Huisbewaring• Witgoed bij nood• Bijzondere bijstand – verhuiskostenvergoeding bij medische noodzaak• Bijzondere bijstand – regeling minimumbijdrage verhuis- en inrichtingskosten• Bijzondere bijstand – eerste kosten huur• Bijzondere bijstand – doorbetaling huur tijdens detentie• Bijzondere bijstand – opslagkosten na ontruimingVeiligheid• Buurtbemiddeling bij overlast• Laatste-kansbeleid• Treiteraanpak• Aanpak overlastgevende multiprobleemgezinnenTijdelijke woning vinden• Parentshouse• Tijdelijk onderdak dak- en thuislozen• Leegstandsbeheer• Logeeropvang• Hospitaverhuur en inwoning• Kamergewijze verhuur• Jongerencontract• Onder de pannenDuurzame woning vinden• WoningNet• Woningruil • Van groot naar beter• Van hoog naar laag• Woningaanpassing en –voorziening• Urgentie – Blijfgroep• Urgentie - slachtoffers mensenhandel• Urgentie – mantelzorg• Urgentie – vergunninghouders• Urgentie - acute noodsituatie (calamiteitenurgentie)• Urgentie - sociaal-medisch• Urgentie - uitstroom Maatschappelijke Opvang• Urgentie - rolstoelgeschikte woning• Urgentie – huisvesting na revalidatie

Overig

• Het doorbraakfonds 30

Woonwaaier

15 februari 2019

VRAGEN?NOG TIJD OVER?

3115 februari 2019