horizon - SOMSEN · een aparte brief met de definitieve gegevens. En natuurlijk met de mogelijkheid...

Lees meer over:

Boottocht14 mei 2004

!

Somsen-Mode1895-1993

!

Trouwen inAlkmaar en Miami

!

Uit het goede houtgesneden

!

Remco:de enige echteStamhouder

!

Wie schrijft, die blijft . . .

!

Hoopman:De grond getrouw

!

Campingweekend Halfjaarlijks familiemagazine

Jaargang 6 - nummer 12 - November 2003

Somsenhorizon

SOMSEN HORIZON Jaargang 6 nr. 12 - november 2003

2

Bestuur Somsen Stichting

Theo Somsen [227], voorzitterHindenhoek 11, 8172 AC Vaassentel.: 0578-572 867E-MAIL: [email protected]

Gree van Daatselaar-Somsen [53]vice-voorzitterEsstraat 22, 7131 CT Lichtenvoordetel.: 0544-375 783E-MAIL: [email protected]

Margriet Iserief-Somsen [2878], secretarisJan Tooropstraat 2, 3817 PZ Amersfoorttel.: 033-461 96 43E-MAIL: [email protected]

Ada Somsen [75], penningmeesterLeusdenhof 298, 1108 DP Amsterdam Zuidoosttel.: 020-696 18 34E-MAIL: [email protected]

Wim Somsen [518], 2e secretarisHoge Heurnseweg 8, 7095 CJ De Heurnetel.: 0315-652 115E-MAIL: [email protected]

Berto Somsen [423], 2e penningmeesterBurg. Wilhelmweg 27, 7151 AA Eibergentel.: 0545-476 272E-MAIL: [email protected]

Helmut Somsen [1562], lidProvinzialstrasse 70, 46499 HamminkelnBundesrepublik Deutschland (BRD)tel.: 0049-287 35 36E-MAIL: [email protected]

Johan Somsen [1089], lid en vertalerSomsen Horizon (Engels)Schietbaanweg 11, 8162 GP Epetel.: 0578-629 893 / 06 290 324 84E-MAIL: [email protected]

Adviseurs Somsen StichtingDick Somsen [130], genealogische bestandenMonteverdilaan 175, 8031 DL Zwolletel.: 038-454 23 60E-MAIL: [email protected]

John Somsen [2353], USA en Internet35 Springdale Avenue, Holyoke,MA. 01040-3421, USAtel.: 001 413 538 77 24E-MAIL: [email protected]

Ben Somsen [396], audio-visuele ondersteuningLariksweg 1, 7151 XW Eibergentel.: 0545-472 546, fax.: 0545-475 359E-MAIL: [email protected]

InternetSomsen website: http://www.somsen.org

Bankzaken USAMrs Marieke Edwards-Jager Gerlings [725]920 East Bay Dr. NE# 3D301, Olympia, WA. 98506-1222, USAtel.: 001 360 786 15 83E-MAIL: [email protected]

Doelstelling Somsen Stichting

De Stichting heeft ten doel:het bewaren en bevorderen van de saamhorigheid tussen personen welke defamilienaam Somsen dragen, aan hen gerelateerd zijn of waren dan wel in hengeïnteresseerd zijn.

De Stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door:" het verrichten van historisch onderzoek naar de regio- en familie-

geschiedenis;" het verzamelen van historische documentatie en genealogische gegevens;" het aanleggen en beheren van een (familie)archief en databestanden;" het uitgeven van een periodiek;" het verstrekken van informatie aan personen, instellingen en instanties;" het organiseren van activiteiten ter realisering van het doel van de stichting.

Colofon

Somsen Horizon is een uitgave van de Somsen Stichting

Verschijningsfrequentie: 2 x per jaar, in mei en novemberOplage: Nederlands: 200, Engels: 100

DonateursHet blad wordt gratis toegezonden aan de donateurs van de Somsen Stichting,die jaarlijks minimaal � 15,= overmaken op: giro 79 09 885 t.n.v.Somsen Stichting, Amsterdam

KopijRedactie Somsen HorizonE-MAIL: [email protected]

SecretariaatSomsen Stichting, Jan Tooropstraat 2, 3817 PZ Amersfoort, tel.: 033-461 96 43E-MAIL: [email protected]

Op de omslag

Remco Somsen [3062]:de enige echte stamhouder

Inhoud

Bestuur en Adviseurs, Colofon enDoelstelling, Inhoud 2Voorwoord en Boottocht 2004 3Somsen-Mode 1895-1993 4Trouwen in Alkmaar en Miami 5Uit het goede hout gesneden! 6Remco: de enige echte Stamhouder 9Wie schrijft, die blijft 10Vader (gedicht) 14Hoopman: De grond getrouw 17Familieberichten 19Campingweekend 20

We staan overname van tekst graag toe,mits met bronvermelding.

Lay-out: Bep Berkhoff-van den BoomDruk: Feluagroep, Apeldoorn

Voorwoord

De nieuwe opmaak (lay-out) vanSomsen Horizon leverde positievereacties op.Opvallend was die van de vorigevormgevers: Gree en Jan van Daat-selaar-Somsen.Juist zij vonden het prima dat onsfamiliemagazine in een nieuw jasjewerd gestoken. Gree poneerde zelfsde stelling: na vijf jaar moet ieder tijd-schrift een gedaantewisseling onder-gaan. Met die reactie zijn wij blij,evenals met Bep Berkhoff-van denBoom die haar ideeën over vorm-geving zo wist te vertalen, dat onzelezers gretig blijven grijpen naarieder nieuw nummer!

Nu ik het toch heb over u als lezervan Somsen Horizon: U mag bestwat meer trots zijn op uzelf en uwnaaste familieleden. Als redactieervaren wij namelijk nogal eens datsommigen een zekere schroomhebben om voor het voetlicht te tre-den en ons een idee voor een artikelaan te reiken. Nog mooier is als uzelf een artikel schrijft voor ons blad,zoals bijv. in dit nummer Gesina vanRoekel-Somsen uit Castricum enDick Somsen uit Doetinchem doen.Wij ontdekken steeds vaker dat ertalloze boeiende familieleden zijnmet een interessante werkkring,passie of belevenis.Daarom vragen wij u: kruip uit uwschulp, deel uw ervaringen met veleandere familieleden óf geef deredactie een hint; wij zullen daarzeker en dankbaar gebruik vanmaken.

Een speciale belangstelling hebbenwij voor de ‘volgende generatie’, zegmaar de jeugd en de jong volwasse-nen in de leeftijd van ca. 15-45 jaar.Met name hen willen wij proberen teinteresseren voor de belevenissenvan die grote groep wereldwijd ver-spreide Somsens en aanverwanten.Bovendien hebben wij tijdens deUSA-reünie in 2002 gezien hoe ver-frissend de inbreng van jeugd enjong volwassenen is! Daarom zal dekomende wereldwijde reünie in 2007vooral de reünie van de komendegeneratie zijn.U doet ons een groot plezier als u diekomende generatie nu al begint opte warmen voor die gebeurtenis. Eenaardig idee is misschien wel: eengeschenk-abonnement op SomsenHorizon.Mooi toch zo vlak voor Sinterklaas en het Kerstfeest?!

#

Boottocht:zaterdag 14 mei2004

Eenmaal eerder organiseerden wijeen Somsen-Boottocht. Dat was in 2000.

Toen maakten wij met ca. 100 fami-lieleden een tocht van Nijmegennaar Emmerich (Dld.) en weer terug.Over die dag wordt nog steeds metenthousiasme gepraat. Ook wordtgevraagd, wanneer komt de vol-


3

gende boottocht? Wel, op zaterdag 14 mei 2004 dus!Nog lang niet alles is rond maar omeen tipje van de sluier op te lichten:- wij bevaren de IJssel- lunchpauze in een van de

Hanzesteden Doesburg,Zutphen of Deventer

- van 10.00 - 18.00 uur- kinderen zéér welkom- plaats van vertrek (tevens

aankomst) nog onbekend- eigen bijdrage ca. � 20-25

(kinderen � 5,= korting).

Alle donateurs krijgen over enige tijdeen aparte brief met de definitievegegevens. En natuurlijk met demogelijkheid in te schrijven voordeze Somsen-boottocht. Maaromdat het aantal plaatsen op deboot opnieuw beperkt is, bieden wij unu al een aanmeldmogelijkheid. Uwaanmelding is een voorlopige, dus ubent er niet aan gehouden alsde definitieve gegevens u nietuitkomen.Wilt u zich nu al (voorlopig) verze-keren van een plaats op de Somsen-boot? Laat dit dan z.s.m. weten aan:

Wim SomsenHoge Heurnseweg 87095 CJ De Heurnetel.: 0315 - 652 115e-mail: [email protected]

Omstreeks 1890 verliet de 20-jarigeDerk Jan Somsen [20] Aalten om tegaan werken bij de familie Leerink inZelhem. De familie Leerink had eenzaak in kruidenierswaren, ook wer-den er manufacturen verkocht enverder alles wat voor de eerste le-vensbehoeften nodig was. Door eensterfgeval werd de zaak gesplitst enging Derk Jan (mijn opa) met devoorraad manufacturen naar eenmeer centraal punt in het dorp. Hijkocht een pand voor ruim 2.500gulden en opende op 1 augustus1895 zijn eigen zaak, het begin vanbijna 100 jaar Somsen Mode.Nu werd zo omstreeks 1900 allesnog per el, later per meter, verkochten werden hemden, broeken maarook de werkkleding zelf gemaakt. Ditgebeurde veelal in de winter; danwas er tijd voor want zomers warende klanten, vooral boeren, voor dewinter aan het zorgen.

De familie Leerink had een dochterJohanna Margaretha [122] waar mijnopa wel een oogje op had. Ze trouw-den in 1897 en zoals het meestalgaat werden er ook kinderengeboren: drie zonen en driedochters.In 1933 overleed mijn opa en werdde zaak voortgezet door zijn vrouwen mijn toen 32-jarige vader Gerrit Jan [124]. Het is midden in de crisistijd, eenmoeilijke tijd vooral zakelijk gezien.Maar toch neemt mijn vader in 1937de zaak over. Al in 1930 was hijgetrouwd met Helena ElizabethMeijer [141] en samen zetten ze hunschouders er onder. Drie jaar laterbreekt de oorlog uit en werd het heelmoeilijk om in de volgende jaren aanvoorraad te komen, vooral in hetlaatste oorlogsjaar. Om het inkomenvan zijn gezin op peil te houdenwerkte mijn vader ook nog op eendistributiekantoor, waar bonkaartenwerden afgegeven. In 1944 werd hij door de Duitsersopgepakt en als gijzelaar te-werkgesteld in Zevenaar. Daarmoest zwaar werk verricht worden.Uit Zelhem kwamen echter te weinigmannen naar Zevenaar om daarvoor de Duitsers te werken. Als druk-middel werd bekend gemaakt dat degijzelaars zouden worden dood-geschoten als er niet meerZelhemmers kwamen werken.


4

Somsen Mode 1895-1993door Derk Jan (Dick) Somsen [144]

Bijna 100 jaar tooiden de inwoners van het Gelderse dorpje Zelhem (20km. van Aalten) zich met de kleding die hen werd aangereikt door driegeneraties Somsens. De laatste eigenaar, Dick Somsen (geb. 1934) brengt de geschiedenis weer tot leven.

Winkel (links) en woonhuis (rechts) anno 1900

Modernisering 1955


5

De executie werd op het laatstemoment afgeblazen. Vlak voor dekerstdagen werd mijn vader vrijgela-ten en liepen hij met een aantalanderen terug van Zevenaar naarZelhem.

In maart 1945, vlak voor het eindevan de oorlog, werden de zaak enhet woonhuis gebombardeerd. Hetpand was rijp voor de sloop maarwerd toch weer opgebouwd.Aanvankelijk met alles wat maarvoorhanden was en later, toen erweer bouwmaterialen te koop waren,definitief. Ruim een jaar na het bom-bardement stond het woon-winkel-huis er weer!

Dan doen de eerste ziekteverschijn-selen zich voor bij mijn vader. Bij eenopname in het ziekenhuis werdgeconstateerd dat hij o.a. difterieheeft gehad, waarschijnlijk eennasleep van de oorlog. Ook werdreuma geconstateerd en gaf zijn hartproblemen. Toch blijft hij de zaak lei-den totdat hij in 1951 plotseling over-lijdt aan een hartstilstand.Gelukkig was de derde generatiereeds werkzaam in de zaak.Weliswaar nog te jong om de zaak teleiden maar samen met moedermoest het kunnen! In 1955 werd dehele zaak ingrijpend gemoder-niseerd nadat vlak na de oorlog dezaak reeds was uitgebreid.

In 1962, ik was toen 28 jaar, ben ikeigenaar van de zaak geworden ensamen met mijn vrouw Aly Jagt [239]werd de zaak uitgebouwd. Eind jarenzestig werd er inpandig een vergro-ting doorgevoerd. Ook de collectieveranderde want de damesconfectiewas sterk in opmars, wat tevensinhield dat de inkoop veel meer aan-dacht en tijd kreeg. Bijna wekelijksmoest er naar Amsterdam wordengereisd voor het ophalen eninkopen van nieuwe voorraad.

Omdat het steeds drukker werd in demodezaak en het ruimtegebreksteeds nijpender, besloten wij omeen nieuw gedeelte aan de zaak aante bouwen; in 1982 werd ook dat nog verder vergroot.

Innovatie 1975

Dick en Aly Somsen-Jagt

Vanwege gezondheidsredenen enhet ontbreken van een opvolgernamen wij in 1992 het besluit dezaak te verkopen. Dit lukte waardoorer begin 1993 een einde kwam aaneen tijdperk van bijna 100 jaarSomsen Mode in Zelhem.

Onze opvolgers hebben deze naamnog een aantal jaren gehandhaafd,zodat toch een eeuwlang Zelhemvertrouwd is geweest met de naamen faam van Somsen Mode.

#

Lissa Carrion en hij hadden beslotendaar rond de jaarwisseling van 2003te gaan trouwen. Een hele orga-nisatie voor het a.s. bruidspaar.Maar ook de rest van de familie hadnogal wat te regelen. Er moestentickets worden gekocht, hotelkamersgereserveerd voor familie en vrien-den uit Nederland (en dat juist in zo’ndrukke tijd rond de feestdagen als devliegtuigen naar Amerika en dehotels in Miami Beach boordevol zit-ten). Ook moest er diep nagedachtworden over wát we zouden dragen,

want het zou een groot feest wordenmet alles wat een Amerikaansebruiloft zo uniek maakt.De bruid vertrok al in november 2002naar Amerika. Heerlijk voor haar: almet Thanksgiving thuis!


6

Trouwdag in Alkmaar van Ilse met Bart van den HooffDe aankondiging van alle veran-deringen kwam eigenlijk al bijnatwee jaar geleden met de medede-ling dat we opa en oma zouden wor-den. Onze dochter Ilse en haar part-ner Bart van den Hooff kenden el-kaar al hun halve leven en nu ein-delijk dan gezinsuitbreiding. Van hetéén kwam het ander en ze beslotentoch nog de gang naar het gemeen-tehuis van Alkmaar te maken omelkaar in het bijzijn van de voltalligefamilie het ja-woord te geven. Vrijdag19 april 2002 werd een feestelijke dag met prachtig weer.

De geboorte van MatthijsDaarna kwam voor ons degedenkwaardige dag van degeboorte van ons eerste kleinkind.Twee weken voor de vermoedelijkedatum van bevalling wilde de a.s.moeder nog graag mee naar eenfamilieweekend in Kijkduin bij DenHaag. En daar werd op vrijdag 15juni 2002, totaal ongepland, Matthijsgeboren (in het Bronovo ziekenhuis,waar al zoveel koningskinderen terwereld kwamen).

Voorbereidingen trouwdag inMiamiOf dit nog niet voldoende was, kwamonze zoon Albert ons vragen of wemee wilden gaan naar Miami(Florida, USA) want zijn vriendin

Trouwen in Alkmaar en Miami

door Gesina van Roekel-Somsen [443]

Wat kan in een jaar tijd je familie ingrijpend veranderen!Gerrit [444] en Gesina [443] van Roekel-Somsen en hun kinderen Ilse[2851] en Albert [2852] ondervonden dat. Voor veel van onze familiele-den zal het verhaal dat Gesina hieronder vertelt herkenbaar zijn. Zijhebben die fase in hun leven misschien al achter de rug, maar voor defamilie Van Roekel-Somsen uit Castricum (Noord-Holland) was het alle-maal spiksplinternieuw!

Bruidsstoet in Alkmaar

Baby Matthijs

Maar daarna moest ze aan het rege-len. Dat was niet altijd evengemakkelijk, want ook al heeft defamilie een huis in Miami, haarmoeder woont in Columbus, Ohio endat is bepaald niet in de buurt.Gelukkig liep alles voorspoedig enkon Albert op Tweede Kerstdagafreizen naar zijn bruid, die inmid-dels al in Miami op hem wachtte.In de vroege ochtend van 29 decem-ber vertrokken wij. Het werd eenlange vlucht, ook voor baby Matthijs,maar alle hulde voor de KLM die erggoed voor hem zorgde. De volgendedag konden we uitrusten en MiamiBeach verkennen. Dat ginggemakkelijk want ons hotel stondaan Collins Avenue in het prachtigeArt Deco district. We konden ookdirect naar het strand en zelfs zwem-men in de Atlantische Oceaan, zulklekker weer was het. ’s Avondskwam het bruidspaar ons uitleggeven over alles wat er op het pro-gramma stond tot 3 januari, huntrouwdag.Op Oudejaarsdag hadden wij, deouders van de bruidegom, gelukkiggeen verplichtingen. We stapten dusin onze huurauto voor de lange enprachtige rit naar het beroemde Key-West. De azuurblauwe oceaanmaakte op ons een onvergetelijkeindruk. Jammer alleen, dat we weersnel terug moesten want opOudejaarsavond mochten wij hetvuurwerk op Miami Beach nietmissen.Op Nieuwjaarsdag waren wij ’savonds de gast van Lissa’s moederop een Haitian-dinner. Een uitgebrei-de familie heette ons hartelijkwelkom. Voor Matthijs was het alle-maal wat te druk, maar wij genoten.Wat een gastvrije familie waarinonze zoon werd opgenomen!Donderdag 2 januari was voor onsopnieuw een enerverende dag. Erwas een try-out in de kerk geplandmet de hele familie van beide kantenen het bruidspersoneel, dat hield in:de Matron en Maid of Honor, de Bestmen, de Bridesmaids en de Juniorbridesmaid, de Groomsmen, deFlowergirls en de Ring-bearers.Het duurde uren voor iedereen wistwat zijn rol en plaats in de stoet was.’s Avonds zouden wij als ouders van

de bruidegom een Rehearsal-dinnerverzorgen. Daarvoor had onze zooneen restaurant in luchtmachtstijl (het‘94th Squadron’) bij het vliegveld van Miami uitgezocht.

Trouwdag Albert en Lissa CarrionEn toen brak de belangrijke dag aan.Gelukkig voor ons werd het niet zowarm. Na die uren oefenen van dedag ervoor liep alles nu op rolletjes.Alleen werd het orgelspel in de kerkonze Matthijs wat teveel: huilen dus.

Dat was jammer voor één van ons,die daardoor de plechtigheid misliep.

Na de felicitaties na afloop vertrokhet bruidspaar in grootse stijl (perlimousine) naar het RadissonDeauville Hotel op Collins Avenue.

Wat de sfeer extra bijzonder maaktewas de prachtige kerstversiering vande eindeloze reeks hotels aan hetstrand. Het maakte het sprookjecompleet.


7

Trouwdienst in Miami

Bruidspaar: l-r: Gerrit, Gesina, Lissa, Albert, Ilse & Bart met Matthijs


88

In het hotel kregen wij de gelegen-heid in alle rust met de naaste fami-lie een toast op het paar uit te bren-gen. Daarna werden wij verwacht inde prachtig versierde feestzaal waarwij op echt Amerikaanse wijze wer-den voorgesteld aan de verzameldefamilie, het leek wel een Oscaruitreiking!

Daarna kon het diner beginnen.Grappig vonden wij de toasts diesteeds werden uitgebracht op hetbruidspaar. Zelf hadden wij al inNederland een presentatie overonze zoon Albert en onze familievoorbereid, compleet met de vlag ende landkaart van Nederland.En dan te bedenken dat alleen alFlorida vijf keer zo groot is als ons land.Onder de klanken van We are familyvolgde er een polonaise door dezaal.

Presentatie: Iets over Albertl-r: Bart, Robert Liefting (vriend), Gerrit en Gesina

Na het diner werd de bruidstaartaangesneden en ten slotte volgdenog het ritueel van het werpen vanhet bruidsboeket tussen de verza-melde ongetrouwde vrouwelijke fa-milieleden en (voor ons helemaalnieuw) de kousenband tussen demannelijke ongetrouwde familiele-den. Na het maken van foto’s vanhet voltallige gezelschap was hetfeest afgelopen. Baby Matthijs hadgeen last gehad van het feestgedruisen was overal doorheen geslapen.

NagenietenVoor ons braken er hierna nog eenaantal vakantiedagen aan. Wijbezochten de volgende dag hetnationale park The Everglades enreisden daarna door naar het noor-den om Kennedy Space Center tebezoeken, waar we de, later veron-gelukte, Space shuttle klaar zagenstaan voor lancering.

Wat is die vlucht op een dramauitgelopen. Vreselijk! Er was ook nog tijd voor een bezoekaan Sea World in Orlando. Daarnareden we weer terug naar Miami omafscheid van het bruidspaar tenemen.Toen we terug waren in Nederlandwas het nieuwe jaar nog maar netbegonnen, maar wij hadden TheEvent of the Year al achter de rug.Amerika zal ons zeker weerterugzien, want we voelen ons ermeer dan welkom! En wat de veranderingen in de fami-lie betreft: daar zijn we inmiddels alhelemaal aan gewend

#


9

en interesse zag hij wat een mooiedingen je kunt maken van de diversehoutsoorten. Helemaal onbekendmet houtbewerking was hij niet, wanthad hij al niet eens een kinderstoel,een hobbelpaard en een presen-teerblad gemaakt? En voor Hermieneen paar tafels? Maar nu ontdektehij een nieuwe dimensie: de kunstvan het houtsnijden. Die kreeg hemin de greep en liet hem niet meer los.

Al 10 jaar geniet Bernard inmiddelsvan zijn nieuwe hobby, de hout-snijkunst.Hij herinnert zich nog goed wat hemin het begin veel moeite en dusoefening kostte. ‘Ík kon de ogen nietopen krijgen’, zegt hij over hetgezicht uit zijn eerste houtsnijwerk.Meestal krijgt hij een idee als hij eenmooie afbeelding ziet op een foto ofansichtkaart. Het liefste wil hij diewerkelijkheid zo goed mogelijkweergeven al is dat wel lastig, wantop de foto’s ontbreekt het perspec-tief. Daarover moet Bernard danheel diep nadenken voordat hij aan

Uit het goede hout gesneden!

door Theo Somsen [227]

Eigenlijk is hij iemand met weinig geduld, iemand van ‘gauw-gauw’.Toch is er iets gebeurd met Bernard Somsen [513] uit Aalten (Lintelo)waardoor hij soms de rust zelve is. ‘Hoe is dat nou toch mogelijk?’vraagt hij zich af.

Op een warme zondagmiddag inaugustus loop ik het riante Linteloseerf op van Bernard en HermienSomsen-Klanderman. Geen tekenvan leven. Ik bel aan maar niemandkomt opdagen. Wel hoor ikmeeslepende Duitse schlager-muziek. Nog eens bellen en voor deramen heen en weer lopen.En ja hoor: ik word ontdekt, demuziek verstomt en binnen ‘no-time’zitten Bernard, Hermien, hun zeernieuwsgierige zoon Marco [545] enik aan de koffie. Mét een groot stuktaart, want Hermien [515] vierde gis-teren haar 70ste verjaardag.Met tal van Somsens heeft Bernardgemeen dat hij een gemakkelijkeprater en plezierige verteller is. Maarwat wil je: hij heeft daarmee al 74 jaar ervaring.

Zo kom ik al snel aan de weet dat hijooit een pluimveehouderij met maarliefst 30.000 kippen runde aan deBrakenweg in de Aaltense buurt-schap Lintelo. Die verkocht hij in1984 waarna hij een kinderboerderijstartte en als vrijwilliger debuurtbus bestuurde. Zonder muziek zou hij niet kunnenleven. Bepaald eenkennig is hij nietop dat gebied, want heel graag luis-tert hij naar Duitse schlagers,Heimatmuziek, orgelconcerten, debrassband van het Leger des Heilsen naar licht klassieke muziek. Zelfmaakte hij 25 jaar deel uit van hetharmonie- en fanfare-orkestAdvendo (Aangenaam Door Vereni-ging En Nuttig Door Oefening) uitLintelo. De sopraansaxofoon waszijn favoriete instrument. Maar ook hieraan kwam een einde.

Ongeveer tegelijkertijd raakteBernard geboeid door iets totaalanders. Met stijgende bewondering

het werk gaat met zijn uitgebreidegereedschap (diverse soorten gut-sen, schuurpapier en lak) en voordathij de meest geschikte houtsoortkiest (kersenhout, lindehout, wal-notenhout of het dure Jelutonghout uit Malakka).Bernard is inmiddels uitgegroeid toteen zeer geroutineerde houtsnijder,een kunstenaar. Zijn productie liegter niet om: ruim 40 kunstwerkenheeft hij vervaardigd! Kunstwerkendie behoorlijk gewild zijn op deregionale beurzen waarop hij ze ver-toont en waar hij tal van contacten legt.Zijn belangrijkste thema’s zijn:- Beelden van dieren (zoals

gemzen, adelaars, kippen enpaarden).

- Tableaus met bijbelse voorstellin-gen, een kaasmakerij of eenruïne.

- Rijk versierde barometers, doorHermien steevast ‘een weerglas’genoemd.

Bernard C. Somsen

Gemzen en gutsen

Barometers


10

Meestal werkt Bernard aan zo’n driehoutsnijwerken tegelijk, zodat hij inde ca. zes maanden waarin eenhoutsnijwerk tot stand komt zijn con-centratie niet voortdurend op éénkunstwerk hoeft te richten, hij zich detijd gunt zijn creativiteit te laten rijpenen hij nieuwe energie op kan doen.Is een werk eenmaal klaar en netjesafgewerkt (Bernard: ‘Zo weinigmogelijk schuren en met blanke lakvernissen’) dan mag het verkochtworden. Maar dat laatste kostBernard soms best wel moeite.Zo zag ik zijn fraaie houtsnijtableaumet de bijbelse voorstelling ‘Laat dekinderen tot mij komen’. Bernard zeidaarover: ‘Dat zal ik echt met pijnwegdoen’.

Maar ja, hobby’s kosten geld en jewilt toch ook weer nieuwe materialenaanschaffen en vooral mooie nieuwe kunstwerken maken…

Heeft de passie voor de houtsnij-kunst nu ook nog iets met Bernard zélf gedaan?

‘Weet je’, zegt Bernard, ‘in hetdagelijks leven ben ik vrij ruw en hebik weinig geduld. Maar als ik bezigben met het maken van een houtsnij-werk ben ik volledig geconcentreerd,zeer precies en de rust zelve.Hoe is dat nou toch mogelijk?’Ik denk dan maar: Zie je wel, ookBernard is uit het goede houtgesneden!

Als u interesse hebt in het werk vanBernard Somsen en misschien weléén van zijn kunstwerken wilt kopenneem dan contact met hem op:

B.C. SomsenAkkermateweg 5

7122 LG Aaltentel.: 0543 - 476 362

Tableau: Laat de kinderen tot mij komen


11

Jaren geleden stonden mijn man enik met onze kinderen op een hogerots bij een groot beeld van deCromagnon-mens, in Dordogne,Frankrijk. Een indrukwekkendegestalte. Zó, dacht men, dat de pre-historische mens er lang voor onzejaartelling uit gezien moest hebben.‘Wie is dat?’ Ik antwoord: ‘Dat is deover-over Vader van iedereen!’Het was de kinderen volkomenduidelijk.Zo is het ook in ca. 1666, dan wordtGeert geboren en hij wordt de over-over Vader van alle Somsens.We gaan in gedachten 350 jaar terugin de tijd, van dáár gaan we metgrote stappen naar deze tijd, vangeneratie naar generatie, iederekeer van vader naar oudste zoon. Zobelanden we bij Roelof Somsen[982]. geboren in 1956. Vervolgenswordt op 8 februari 1995 in AaltenRemco Somsen [3062] geboren,zoon van Roelof Somsen [982] en Erna Lammers [1056].Deze Remco, hij heeft de laatsteeeuwwisseling meegemaakt (!),behoort tot de twaalfde generatieSomsens, in de reeks: Roelof, Geert,Roelof, Lubbert, Jan, Jan, Roelof,Jan, Roelof, Jan, Roelof, Remco.

Remco Somsen is nu acht jaar ouden een vrolijk, sportief kereltje. Hij isin de hele grote Somsenfamilie deenige, rechtstreekse stamhouder.Zou Remco later een zoon krijgen,dan moet die toch haast wel Jan ofRoelof heten. Dat past mooi in deeeuwenoude reeks van namen.Remco lacht een beetje verlegen.Met die toekomst houdt hij zich vastniet bezig.Hij staat met zijn stevigevoetbalbenen in het hier en nu.We zitten buiten op één van diewarme zomeravonden van dit jaar in

Remco: de enige echte Stamhouder!

door Gree van Daatselaar-Somsen [53]

Hoe het er 350 jaar geleden uitzag bij Geert [272] en Mechtelt [273]Somsen in Aalten kunnen we ons nu nauwelijks voorstellen. Wel staatvast dat Mechtelt en Geert aan de basis staan van iedereen die Somsenheet (zie Somsen Omnes Generationes, pag 31). Maar wie zou toch heteerstgeboorterecht bezitten?

de grote tuin van een Somsenhuis inBredevoort, vlakbij Aalten. Het helegezin is aanwezig: Roel en Erna methun vier kinderen: Suzanne [1057],13 jaar; Mirjam [1058], 12 jaar;Nicole [1059], 10 jaar en Remco, destamhouder is 8 jaar. Remco isvanzelfsprekend de hoofdpersoon in dit kennismakingsgesprekje.De lezers van Somsen Horizonwillen toch wel eens weten wat vooreen jongen dat is, die enige warestamhouder.Een vrolijke, echte Hollandse jon-gen. De jongste in het gezin. Zijnzussen, alle drie met mooie blondelange haren en heel vaardig op detrampoline, houden zich bescheidenop de achtergrond, maar ze luisterenmee als vinken! Als Remco even nietop een naam van een vriendje kankomen, souffleren ze bereidwillig.Remco komt na de vakantie in

groep 5 van de basisschool. Hijnoemt de namen van zijn vriendjes,waar hij mee naar school gaat ofgaat voetballen of gaat zwemmen.Hij heeft al drie zwemdiploma’s: A, Ben C. Dus kan hij in deze warmezomer gerust mee naar deSlingeplas.

Op mijn vraag: Wat wil je later wor-den? antwoordt Remco: treinmachi-nist, dan moeten alle auto’svoor mij wachten! Graag speelt hij met K’NEX, daarbouwt hij vanalles van, eenmolen of eenauto. Hij looptnaar binnen omeen groot auto-onderstel op te halen. Ik kijk hem na.Fier rechtop, met zijn stekeltjeshoofdglanzend in de zon. De gel in zijnhaar doet hij er zelf in. Bij gebrek aaneen spiegel op zijn hoogte gebruikthij het deurtje van de magnetron.Slim hoor! Binnenkort mag hij voorhet eerst mee op kamp. Eén nachtjeslapen in een tent. Spannend!Maar, wat pas écht spannend was, isdat zijn voetbalteam kampioengeworden is!Remco speelt voor het eerste jaarals verdediger in Bredevoort F-1. Enzij zijn kampioen geworden van dehele regio. Ze trokken als overwin-naars in optocht door de stad.En wie maakte het laatste, winnendedoelpunt? Remco Somsen! Bravo!Nou, van die sportieve Somsen-jon-gen zullen we nog wel ‘s meer horen!

staande: Nicole, Mirjam, Suzanne en RoelSomsen

zittend l-r: Remco en Erna Somsen-Lammers

Bredevoort F-1 Kampioen!Remco staat rechts


12

Mijn vader: Derk Jan Somsen [40],geboren in Aalten op 7 april 1891 enoverleden in Doesburg op 28 augus-tus 1954. Zakenman en ondernemer,bestuurder, pedagoog. Het liefst washij docent geworden of zendeling.Maar tot zijn grote teleurstellingbesliste zíjn vader anders aan hetbegin van de vorige eeuw.Ik belicht slechts een enkel aspectvan mijn vaders leven, hoewel hijeen veelzijdig man was: gevoels-mens, autodidact, creatief ennauwgezet, poëtisch, diep gelovig,mooie stem, goed gemanierd, hoofs,tikkeltje ijdel. Een vader om trots opte zijn, dat was ik ook altijd, en nog.Een vader, die mij - zijn zevende kind– van tijd tot tijd complimentjes gaf.‘Ga eens in de erker zitten, Gree, inde zon.’ Hij vond de rossige gloeddie dan op mijn blonde haar ver-scheen mooi. Hij stimuleerde mij,zette mij tot studie aan, vond mijnhandschrift belangrijk. ‘Je hebtmooie handen, Gree, met langevingers. Maar je moet je nagels ietslanger laten. Kijk, dit moet je kunnenhoren.’ En hij tikte met zijn vingertop-pen en nagels op de tafel. Hij hadzelf heel mooie grote mannenhan-den met slanke vingers en schone,ietsje ronde nagels met een kleinbloedblaartje bij de rechterduim-nagel. Een vader in wie ik mijzelfherken. Dat gaf en geeft een goeden stevig gevoel van eigenwaarde(zie S.O.G., pag. 165).

Een kleine geschiedenis in tweenotulenboekente midden van het grote gebeurenvan de Tweede Wereldoorlog,1940 – 1945.

Verbleekte, grijs gewolkte foliantenliggen op mijn bureau. Twee bijnaidentieke folianten, ruim zestig jaaroud. Hoewel gesloten en introvertvertellen ze toch al een verhaal.De randen zijn sleets en het karton-nen binnenwerk is smoezelig zicht-baar, de blauwe op snee is wazigvan ouderdom. De ruggen zijn,hoewel vaal, nog in prima conditie.Gestolde verleden tijd. Twee bijnaantieke boeken met daarin dehandgeschreven notulen van deGereformeerde Mannenverenigingin Doesburg, vanaf de oprichting in1942 tot en met de opheffing in okto-ber 1956. Mijn vader werd in 1942 deeerste secretaris en dat was hij met hart en ziel.Het eerste foliant is prachtig om in tezien. Met vol geschreven bladzijdenin mijn vaders karakteristieke eru-diete handschrift. Natuurlijk metvulpen geschreven. Die pen heb iknog.Een perfecte bladspiegel, het heleboek door, zuinig geweest op zijnpapier, geen witregel te veel.

Een week lang heb ik ieder vrijmoment met intense aandacht allesgelezen, met vaders beeld voorogen. Een historisch document, eenprachtig tijdsbeeld van het protes-tantisme, met name van hetGereformeerde leven.Ik heb geprobeerd de onzichtbareverhaallijn op te diepen, het verhaalwaar ik zelf als puber getuige vanwas. Het privé-verhaal van mijnvader in die turbulente, angstige enzijn gezondheid verwoestende oor-logsjaren. Als secretaris notuleert hijcorrect en met verve de oprichting,het verloop, het wel en wee van deGereformeerde Mannenvereniging.In de gedragen taal van deMannenbroeders van weleer.Vader privé en vader de notulist striktgescheiden. Toch ontwaar ik tussendie notulenregels mijn vader, zoalshij was.Ik zie hem nog zich installeren aande huiskamertafel. Op zijn eigen plekaan het hoofdeinde. Eerst legt hij hetgrote boek klaar, daarna eenschoolschrift, waarin de klad aan-tekeningen staan. Dan komt daar-naast de grote zwarte asbak testaan. Hij pakt een mooie sigaar uitde kast, waarvan hij zorgvuldig enaandachtig het puntje afknipt. Het iswaarschijnlijk een van zijn laatstesigaren. Met getuite lippen evenronddraaien in zijn mond, daarna devlam er in. De eerste behaaglijke trek.Vervolgens schuift hij zijn leunstoeldichterbij en schroeft de dop van zijnvulpen af.

Wie schrijft, die blijft…

door Gree van Daatselaar-Somsen [53]

Een Chinese dichter heeft vele eeuwen geleden opgemerkt, dat je alshet ware twee keer leeft, wanneer je iets opnieuw schept in woorden.Met onderstaande terugblik op mijn vader en met name op zijn werkals secretaris van de Gereformeerde Mannenvereniging in Doesburgprobeer ik hem opnieuw tot leven te brengen.

Notulenboek

Hij leest aandachtig zijn aantekenin-gen door, dan gaat het grote notu-lenboek open, nog even strijkt hijmet zijn volle hand over de lege pa-gina, als een lichte koestering enbegint te schrijven. Hij geniet zicht-baar, kijkt soms peinzend op om danweer geconcentreerd verder te schri-jven. De sigarenrook zweeft door dekamer. Het is er stil. We lezen ofschrijven of studeren allemaal.Moeder breit of naait iets, haar orenzijn gespitst op onraad buiten.Oorlog is het. Eén lamp aan, éénkachel die brandt.Stille saamhorigheid.Dit avondlijke ritueel herhaalt zichweek na week.

Eerste foliantDe eerste pagina ontroert me aldirect: Akte van oprichting. Dat staater, met zo’n gegolfd lijntje er onder.Daarna komen de gedragenplechtige woorden. Wat me treft isdat Vader die tekst eerst op eenafgescheurd schriftblaadje heeftgeschreven. Bij wijze van proef. Datblaadje is ook bewaard gebleven,broos en vergeeld.Duidelijk staat daar die tekst, in deoude spelling, met vaste handgeschreven en met extra fraaiehoofdletters, zonder één aarzeling.In de woordkeus herken ik zijnprincipes, zijn vastberadenheid, zijnvaderlandsliefde, zijn politiekeovertuiging.

Heden den zeventiendenDecember, negentien honderdtwee en veertig, onder deregering van Hare MajesteitKoningin Wilhelmina, wierbestuurszetel om dwingenderedenen nog steeds te Londenis gevestigd, hebben onderge-teekenden, allen leden derGereformeerde Kerk vanDoesburg, besloten tot oprich-ting van een GereformeerdeMannenvereeniging, die na deoprichting den naam ontvingvan “Calvijn”.

Onder deze plechtige woorden vol-gen de ondertekeningen van de‘broeders’.


13

Twee verticale rijen van elk achthandtekeningen. D.J. Somsen,rechts bovenaan, als secretaris.

Ik herken alle namen moeiteloos enweet ook de meeste gezichten ernog bij. De bakker, de onderwijzers,de sigarenwinkelier, waar we DeStandaard brachten, de drogist enzijn zoon, de loodgieter en deeigenaren van de werf aan de IJssel.Natuurlijk, een klein stadje, eenkleine gemeente. ’s Zondags tweekeer naar de kerk, de gesprekkenthuis, de bezoekers. Natuurlijk ken ikdie mannen nog. Een jong puber-meisje dat alles ziet en hoort energens opslaat in haar geheugen.

Bladerend en lezend passeren mijnu de oorlogsjaren. Hoewel die tijdangstig en bedreigend is, trekkentoch wekelijks een tiental mannenzich terug in een rustige, kleine con-sistoriekamer om zich te verdiepenin ethische, maatschappelijke entheologische vraagstukken, alles ineen strak en formeel vergaderritueel.Ieder lid komt aan de beurt om eenonderwerp in te leiden. Ze sprekenelkaar aan met ‘U’ en ‘Broeder’.Loodzware ernst. Of althans, áls eral eens grapjes worden gemaakt,dan komen ze toch niet voor in denotulen. Vader neemt zijn werk zeerserieus.

Akte van oprichting

Handtekeningenoprichters


14

Vader is vrijwel altijd op de ver-gaderingen aanwezig. Op eenenkele pagina ontwaar ik een anderhandschrift, van een plaatsvervan-gend secretaris. Waarom hij er danniet is, staat niet vermeld. Tochintrigeert mij dát nu juist.Ik speur de data af en vergelijk zijnhandschrift van week tot week. Injanuari 1944 zie ik dat de kwaliteitvan zijn vulpeninkt te wensen overlaat. Dik of dun waar het egaal moetzijn. Ook zie ik een paar maal dat hijondertekent met alleen zijn achter-naam. Dat is ongewoon. Had hijhaast, was hij gespannen? Soms isde inkt lichtblauw. Water er bij soms? Schaarste?

In zijn jaarverslagen, vaak vier of vijfdichtbeschreven bladzijden, kan hijzijn poëtische en emotionele kantenkwijt. Die jaarverslagen wordenvoorgelezen op een bijzonderebijeenkomst van de Mannen-vereniging: de Jaarvergadering. Metechtgenotes en andere genodigden.Rechtop, het hoofd omhoog, -zó kenik hem-, met welluidende stemciteert hij Da Costa en strofen uit hetBondslied, knoopt daar een gloedvolbetoog aan vast over de veranderin-gen, die zullen gaan komen, over deoecumene, en over de plaats van devrouw in kerk en samenleving. Hijnoemt niet het woord emancipatie,dat zou wat te prematuur zijn, maarwel zwaait hij openlijk de vrouwen loftoe voor hun sterk stimulerende enondersteunende houding tenaanzien van het werk van deMannenbond. Heel bevlogen.Goed zo, vader, als u het had mogenbeleven zou u stellig met uw tijd ende naoorlogse veranderingen mee-gegaan zijn.Met volledige instemming.

Ik let scherp op de data en bestudeerzijn handschrift telkens weer. Ik komnu bij april en mei 1944. Kan ik ietsontwaren van zijn grote zorgen overFreek, (Frederik Hendrik Somsen[47]) zijn oudste zoon, die gevangenis genomen en in Het Oranje Hotel isopgesloten? Nee. Geen spoor. Welwordt de inkt steeds slechter.Op 9 mei 1944 wordt er voorlopigvoor het laatst vergaderd. Te gevaar-lijk. Razzia’s, luchtalarm en bom-bardementen. Vader duikt onder omte ontkomen aan de Duitse dwang-bevelen. Pas op 4 oktober 1945, vijfmaanden na de Bevrijding, zie ikopnieuw notulen verschijnen.

Zijn handschrift is iets afgevlakt, ietsmatter. Het opgewekte, het zwierigeis er uit. De oorlogsellende begintzijn sporen te vertonen. Dat kan ookniet anders. Zijn oudste zoon inVught doodgeschoten. Veel spannin-gen en onzekerheden, ook omandere kinderen.

De eerste bijeenkomst na deBevrijding. Er zijn lege plaatsen in deMannenbond. Eén ‘broeder’ door deDuitsers doodgeschoten, een‘broeder’ die vanwege de scheuringin de Gereformeerde kerken naar‘Artikel 31’ is overgegaan en dusgeen lid meer kan zijn.

Doesburg aan de IJssel


15

Vader doet nog een poging om hemvoor de mannenvereniging tebehouden, maar dat voorstel haaltniet de meerderheid van de stem-men. Vader, altijd weerbaar ensamenbindend. Toch heeft zijn hand-schrift in die na-oorlogse maandenniet meer het elan van weleer. Het doet pijn om dat te zien.

Met een kleiner wordende groepmannen worden de vergaderingenvoortgezet. Soms negen aanwezi-gen, soms tien. Vader stipuleert keerop keer in zijn notulen de slechte opkomst.Ook is vader wel eens plaatsvervan-gend voorzitter en als de inleider eenkeer verstek laat gaan haalt vader uitzijn binnenzak een preek en leest dievoor. Redzaam en alert als hij is.In 1948 is zijn handschrift gelukkigweer krachtig. Zijn verslagen zijnstipt en gedetailleerd, waar nodig.Wel volgt hij nog steeds de oudespelling: heusch, zoo, wensch.Op 15 september 1949 stelt hij hetritmisch zingen in de kerk aan deorde. Hij is daar vierkant voor en methem zijn hele gezin. Dat onderwerpveroorzaakt uitgebreide discussie.Eind 1949 zie ik dat vader wel vier-maal afwezig is. Er wordt geen redengenoemd. Op 11 januari 1950 vraagtvader om bijstand bij de uitoefeningvan het secretariaat. De eerste teke-nen van zijn ziekte? Er komt een nieuwe notulist. Deze mededeling istevens het slot van de eerste notu-lenfoliant.

Tweede foliantDe tweede foliant begint in eenander handschrift, maar al gauwkom ik weer vaders wijze van schrij-ven tegen. Natuurlijk, zijn jaarverslagover de afgelopen tijd. Een gloedvolen bloemrijk jaarverslag in een fraaien markant handschrift. Toen weerwel, gelukkig. Op 15 maart 1950leest vader het voor op de jaarver-gadering. Vijf volge-schreven folio-bladen. Hij begint aldus: GeachteVergadering. God heeft op ons eentaak gelegd,die wij aanvaardenmoeten. Er volgen nog enkele regelsuit het Bondslied en dan gaat vaderverder: Met deze regels van onsBondslied hoop ik u verplaatst tehebben midden in ons vereni-

NaschriftDe twee folianten zijn na 1956 in hetbezit gebleven van de laatste secre-taris. Na diens overlijden gaf zijnweduwe de twee notulenboeken aanmijn moeder, omdat mijn vader alsoprichter en als eerste secretaris erzo met hart en ziel bij betrokken wasen er zijn stempel op had gedrukt.

Tussen tekst en lopend handschriftdiep ik mijn vader op, Derk JanSomsen. Zo komt een deel van hem,na zoveel jaren, even opnieuw tot leven.

Wie schrijft, die blijft…

#

gingswerk. Hij vervult zijn taak metverve. Hij brengt eerst, van hetafgelopen jaar, het ideële van deMannenvereniging uitvoerig tersprake en daarna komen alle prak-tische zaken aan de orde, om tenslotte op poëtische wijze te besluitenmet het laatste couplet van hetBondslied.

Op de nu volgende bijeenkomsten isvader meerdere malen afwezig.Maar in september en oktober zie ikzijn handschrift opnieuw verschijnenals plaatsvervangend secretaris.Op 15 november houdt vader eeninleiding en besluit hij metdankgebed.Dan, op 3 januari 1951, moet vaderom gezondheidsredenen het secre-tariaatswerk neerleggen. Dat wordterg betreurd. In de notulen staatdaarover: Hij was een toegewijd en kundig secretaris.Er volgen daarna bladzijden diemoeilijk te lezen zijn. Nieuwe secre-taris, ander handschrift. De notulenworden korter en de doorhalingenveelvuldig.

ErelidOp 17 september 1952 wordt vader,die al ziek is, benoemd tot erelid.Wat zal hem dat blij gemaakthebben. Twee jaar later, op 28augustus 1954, overlijdt hij aan ‘degevolgen van aderverkalking’.Bij de opening van het nieuwe ver-gaderseizoen op 29 september 1954meldt de secretaris, dat BroederSomsen is overleden. En de voorzit-ter stelt hem ten voorbeeld voor onsallen.Dan volgt in december 1956 het op-heffen van de Mannenvereniging teDoesburg wegens gebrek aanbelangstelling. Is met vader degedrevenheid en de saamhorigheidverdwenen? Of vraagt de wederop-bouw van toen alle energie vaniedereen?

De notulenboeken zijn overgedragenaan het Historisch Documentatie-centrum voor het Nederlands Protes-tantisme. Vrije Universiteit, De Boele-laan 1105, 1081 HV Amsterdam.

Voor familieleden en andere geïnte-resseerden op schriftelijk verzoek ter plaatse in te zien.


16

Vader,heel mijn gevoel in dat ene woord.Diep in mijn keel proef ik de toon.Meer dan bij je leven denk je in

mij voort.

Vader,ik ruik de geur van je sigaren,

ik voel de droge warmte van je hand.

Blauwe dikke aderenwaarvan ik de bloedstroom

tegenhoudvoor even, lief spelletje

van kind bij jou op schoot.

Nadrukkelijke stappenvan je grote voeten,

geluid van wandelstok en kinderstem.

Je noemt de namen van een steren van planeten, zo ver

van ’t kinderoog verwijderd.En Vader, die dat alles kent

bij name!Nu ik zelf moeder benhad ik zo graag je nog

gesproken,ik mis je raad, je lief en

wijs gebaar,je oordeel over politiek

en staat.

Vader,kon ik nog eens aan je hand

of aan je zij langs de wallen lopen,kon ik nog eens voelende hechte band tussen

jou en mij.

1972

Gree A. J. v Daatselaar-Somsen

Derk Jan Somsen [40]1891 - 1954

foto: 1943

Die kende hij vast al uit de tijd dat hijin Aalten werkte, o.a. als mees-terknecht bij smid Somsen in deLandstraat.

De smederij van Hoopman werd eenbegrip in IJzerlo, het bedrijf groeideen met het bedrijf ook het gezin vanJan en Anna Hoopman-Somsen.Een foto van het gezin staat oppag. 161 van ons familieboek.

In 2001 bestond het bedrijfHoopman Machines 90 jaar en tergelegenheid van dat jubileum ver-scheen het door Hans de Beukelaergeschreven boek De Grond Getrouw.


17

In 1912 emigreerde de enigeIJzerlose smid Hoftijzer * naarAmerika en daardoor hadden deIJzerlose boeren niemand meer omhun paarden te beslaan en hun landbouwwerktuigen te repareren.De 25-jarige Jan Hoopman [351], diein 1911 een smederij was begonnenin Aalten, nam vol ambitie het bedrijfvan Hoftijzer over en vestigde zichals boerensmid in IJzerlo. In decem-ber 1912 trouwde hij met de 23-jarige Johanna Willemina (Anna)Somsen [350] van ‘De Pellewever’ in Aalten.

Het boek is werkelijk prachtig ver-zorgd door uitgeverij Fagus uitIJzerlo.De titel geeft al aan dat ‘trouw’ eenkenmerk is van dit bedrijf: Trouw aande buurtschap IJzerlo, aan demedewerkers en aan de klanten. Alsgevolg van het thema ‘trouw’ staathet boek vol met verhalen van enover mensen. Verhalen waar wij voorSomsen Horizon vast nog wel eensgebruik zullen maken!

Het aantrekkelijke van het boek isbovendien, dat op bijna alle pagina’swel een of meer foto’s opgenomenzijn. Met als resultaat een echt ver-halen- en kijkboek.

Natuurlijk verschaft het boek ookinzicht in de (stormachtige) ontwikke-ling van het bedrijf, de bedrijfsvoer-ing en de vele nieuwe landbouwma-chines die Hoopman Machines op demarkt heeft gebracht.

Hoopman: De Grond Getrouw

door Theo Somsen [227]

In de buurtschap IJzerlo (Aalten) staan de bedrijfsgebouwen vanHoopman Machines b.v. Ze domineren het hart van de buurtschap.Voor de viering van het 90-jarig bestaan in 2001 schreef Hans deBeukelaer een boek over de geschiedenis van dit bedrijf.Leuk om te weten zult u zeggen, maar wat hebben de Somsensdaarmee te maken? Alles!

Jan Hoopman en Anna Somsen (augustus 1945)

1886-1950 1889-1962

De Grond Getrouw


Van 1911-2001 waren drie gene-raties Hoopman zeer nauw betrok-ken bij het bedrijf: Jan Hoopman(1886-1950) [351], Abraham (Bram)Hoopman (1921-1983) [381] en JanWillem Hoopman (geb.1958) [606]. Hun aandeel in de ontwikkelings-fasen (pionieren, expanderen enconsolideren) wordt in het boek

18

Bram en Thea Hoopman-Kaemingh1949

Jan Willem en Julia Hoopman-Böckeren dochter Lea

helder uiteengezet, waardoor je hunbetrokkenheid en inzet bijna alsvanzelf gaat bewonderen en eenmilde kijk krijgt op (ook) huneigenaardigheden.En dan te bedenken dat het zonderde trouw van ‘onze’ Anna Somsennooit zover gekomen zou zijn…!

De Grond GetrouwHans de BeukelaerDe Grond Getrouw

Uitgeverij Fagus, IJzerlo 2001ISBN 90-70017-59-8

�� 15,85

* Smid Hoftijzer wordt in het boek ook welHoftiezer genoemd.

Smederij Hoopman, IJzerlo (ca.1930)l-r: Willem Lammers ‘Luesks’ (met fiets), Bernard ter Haar (knecht), Jan Somsen, klant [1233], Bram Sluiskes (knecht),

Gerrit Piek (knecht), Hendrik Somsen [1236], Dina Bussink-Somsen [346], Gerhard Aalbers (klant), Hendrik Bussink [347], Jan Hoopman [351], Anna Hoopman-Somsen [350] en hun oudste dochter Lien Hoopman [376], die net is weggeroepen van de was

en nog een natte schort draagt.De beide kleine meisjes op de voorgrond zijn de dochters Willemien Hoopman [383] en Dirkje Hoopman [385]


19

Geboren16-01-1998: Garrett Zane [5058] z.v.Brett Earl Somsen [3249] en KellyJeanne Holm [3562]16-02-2000: Hester MaureenSomsen [5069] d.v. Edwin Somsen[1813] en Johanna Maria Mohr[5068]04-04-2001: Anthonie Johnar (Bram)[5061] z.v. Fredrik Willem (Erik)Somsen [554] en MirandaCatharina Johanna (Miranda) tenHaaff [3886]04-04-2001: Bernd Angelo (Nick)[5062] z.v. Fredrik Willem (Erik)Somsen [554] en Miranda CatharinaJohanna (Miranda) ten Haaff [3886]11-04-2001: Damion Somsen [5055]z.v. Marcha Somsen [695]13-07-2001: Bram Willem Somsen[5070] z.v. Edwin Somsen [1813] enJohanna Maria Mohr [5068]15-06-2002: Matthijs van den Hooff[5073] z.v. Bart van den Hooff [5072]en Ilse van Roekel [2851]30-07-2002: Henry Elliot Quayle[5067] z.v. Douglas Brian Quayle[2956] en Mary Jane Walker [5066]17-01-2003: Frederique Bernice(Lynn) [5063] d.v. Fredrik Willem(Erik) Somsen [554] en MirandaCatharina Johanna (Miranda) tenHaaff [3886]11-02-2003: Anouk Marieke Somsen[5071] d.v. Edwin Somsen [1813] enJohanna Maria Mohr [5068]06-04-2003: Henrique Veiga [5056]z.v. Frederik (Fred) Somsen [466]en Filipa Isabel da Luz Veiga[3920]

Familieberichten

In deze rubriek attenderen wij u op de familieberichten die onsbereikten.Wij geven deze graag aan u door en bedanken iedereen, die demoeite nam ons op de hoogte te stellen van de blijde of droevige gebeurtenissen in hun en onze familie.Dit stelt onze adviseur, Dick Somsen uit Zwolle, NL. in staat ons genealogisch bestand ‘up to date’ te houden en wij hierover kunnenberichten in Somsen Horizon.Wij stellen het zeer op prijs als u uw familieberichten toezendt aan ons secretariaat:Somsen Stichting, Jan Tooropstraat 2, 3817 PZ Amersfoort.

Overleden

31-01-2003:Garrett Zane Somsen [5058], 5 jaar, Idaho Falls, ID. USA

10-04-2003 :Hendrika Dina (Riek) Koskamp-Somsen [512], 75 jaar, Aalten

07-05-2003:Evelyn Rosamae Tousley-Somsen

[827], 83 jaar, Stone Lake, WI.USA

Gehuwd03-11-1999: Edwin Somsen [1813]en Johanna Maria Mohr [5068]27-11-1999: Douglas Brian Quayle[2956] en Mary Jane Walker [5066]31-05-2000: Fredrik Willem (Erik)Somsen [554] en Miranda CatharinaJohanna (Miranda) ten Haaff [3886]24-05-2001: Herbert Somsen [543]en Joann Moore [5054]19-04-2002: Bart van den Hooff[5072] en Ilse van Roekel [2851]03-01-2003: Albertus Reinier(Albert) van Roekel [2852] en LissaCarine (Lissa) Carrion [5074]

Evelyn Tousley-Somsen

Anouk Somsen

Trouwkaart Albert en Lissa

Campingweekend

15 – 17 augustus 2003

Er wordt wel eens gezegd dat een plaatje meerwaard is dan duizend woorden. Bijgaande foto’sgeven slechts de hoogtepunten weer van eenzeer succesvol weekend, dat voor de zevendekeer gehouden werd.Stel je alle opwinding voor die er was op de grotereünies in 1997 en 2002, maar dan in het klein enin een zeer ontspannen atmosfeer. Op pad gaan overdag en gezelschap rond de car-avans in de avonduren, de barbecue op zaterdagen een bezoek aan de Somsen lindeboom.Het weer is altijd perfect dus begin nu al maarvast met het maken van je plannen voor volgendjaar!

John Howard Somsen [2353]

Minicamping ‘t Hoftijzer

Aardlagen van miljoenen jaren oudFietstocht: De Winterswijkse Steengroeve

Citroenjenever voor boer en boerin Veerbeek Zaterdagavond: Barbecue!

horizon - SOMSEN · een aparte brief met de definitieve gegevens. En natuurlijk met de mogelijkheid...

Documents

Transcript of horizon - SOMSEN · een aparte brief met de definitieve gegevens. En natuurlijk met de mogelijkheid...