Hoofdstuk 3 de baby pbko

40
Ontwikkelingspsychologie 1 De baby (0 1,5 jaar)

Transcript of Hoofdstuk 3 de baby pbko

Page 1: Hoofdstuk 3 de baby pbko

Ontwikkelingspsychologie 1

De baby(0 ndash 15 jaar)

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Snelle groei in eerste zes maanden

Acht weken later

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Asynchrone lichaamsgroei

ldquoInfants do not grow

all at oncerdquo

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Eerste tandjes Rond 6 m

bull Melk vaste voeding

bull Slaappatroon Tss 1-4 m

2 Motorische ontwikkeling

2 Motorische ontwikkeling

1 Kijken (0-3 m)

ndash Observeren en volgen

ndash Hoofd en romp oprichten

2 Grijpen (3-6 m)

ndash Grijpreflex doelgericht grijpen

ndash Reiken vastpakken (handgreep)

ndash Handgreep Tanggreep

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 2: Hoofdstuk 3 de baby pbko

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Snelle groei in eerste zes maanden

Acht weken later

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Asynchrone lichaamsgroei

ldquoInfants do not grow

all at oncerdquo

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Eerste tandjes Rond 6 m

bull Melk vaste voeding

bull Slaappatroon Tss 1-4 m

2 Motorische ontwikkeling

2 Motorische ontwikkeling

1 Kijken (0-3 m)

ndash Observeren en volgen

ndash Hoofd en romp oprichten

2 Grijpen (3-6 m)

ndash Grijpreflex doelgericht grijpen

ndash Reiken vastpakken (handgreep)

ndash Handgreep Tanggreep

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 3: Hoofdstuk 3 de baby pbko

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Asynchrone lichaamsgroei

ldquoInfants do not grow

all at oncerdquo

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Eerste tandjes Rond 6 m

bull Melk vaste voeding

bull Slaappatroon Tss 1-4 m

2 Motorische ontwikkeling

2 Motorische ontwikkeling

1 Kijken (0-3 m)

ndash Observeren en volgen

ndash Hoofd en romp oprichten

2 Grijpen (3-6 m)

ndash Grijpreflex doelgericht grijpen

ndash Reiken vastpakken (handgreep)

ndash Handgreep Tanggreep

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 4: Hoofdstuk 3 de baby pbko

1 Lichamelijke ontwikkeling

bull Eerste tandjes Rond 6 m

bull Melk vaste voeding

bull Slaappatroon Tss 1-4 m

2 Motorische ontwikkeling

2 Motorische ontwikkeling

1 Kijken (0-3 m)

ndash Observeren en volgen

ndash Hoofd en romp oprichten

2 Grijpen (3-6 m)

ndash Grijpreflex doelgericht grijpen

ndash Reiken vastpakken (handgreep)

ndash Handgreep Tanggreep

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 5: Hoofdstuk 3 de baby pbko

2 Motorische ontwikkeling

2 Motorische ontwikkeling

1 Kijken (0-3 m)

ndash Observeren en volgen

ndash Hoofd en romp oprichten

2 Grijpen (3-6 m)

ndash Grijpreflex doelgericht grijpen

ndash Reiken vastpakken (handgreep)

ndash Handgreep Tanggreep

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 6: Hoofdstuk 3 de baby pbko

2 Motorische ontwikkeling

1 Kijken (0-3 m)

ndash Observeren en volgen

ndash Hoofd en romp oprichten

2 Grijpen (3-6 m)

ndash Grijpreflex doelgericht grijpen

ndash Reiken vastpakken (handgreep)

ndash Handgreep Tanggreep

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 7: Hoofdstuk 3 de baby pbko

2 Motorische ontwikkeling

3 Zitten (6-9 m)ndash 9 m zelfstandig zitten

4 Kruipen (9-12 m)ndash 10 m maar heel wat

stapjes vooraf

5 Lopen (12- 15 m)ndash Staan met en zonder steun

stappen met en zonder hulp

(13 agrave 15 m)

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 8: Hoofdstuk 3 de baby pbko

3 Tekenontwikkeling

bull Krabbelen

ndash Rond 1 j

ndash Owv tanggreep

bull Tekenen = bewegingsspel

= Leuk op zich

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 9: Hoofdstuk 3 de baby pbko

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Lichtgevoelig

ndash Voorkeur gezichten

beweging contrast

ndash Ziet onscherp

ndash Perceptuele constantie reeds aanwezig

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 10: Hoofdstuk 3 de baby pbko

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Visual cliff experiment bij baby‟s

ndash Zal de baby naar de mama gaan

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 11: Hoofdstuk 3 de baby pbko

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Zien

ndash Zal de baby naar de mama gaan

bull Ja indien nog geen diepteperspectief

bull Neen indien diepteperspectief reeds aanwezig

ndash Rond 3 agrave 4 m visuele functies ~ volwassene

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 12: Hoofdstuk 3 de baby pbko

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Horen

ndash Voorkeuren

bull mensen gt instrumenten

bull vrouwen gt mannen

bull moeder gt andere vrouwen

bull moedertaal gt andere talen

bull Hoog gt laag

ndash Moeilijk onderscheid tussen geluid dat voor

hen bestemd is en achtergrondgeluid

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 13: Hoofdstuk 3 de baby pbko

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Ruiken en proeven

ndash Voorkeur

bull Zoete geuren en zoete vloeistoffen

ndash Geurvermogen om moederborst te vinden

bull Voelen

ndash Reactie op aanrakingen reflexen

ndash Reactie op pijn

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 14: Hoofdstuk 3 de baby pbko

4 Perceptuele ontwikkeling

bull Stimulerende omgeving

= Omgeving die orieumlnterende respons uitlokt

defensieve respons

= Omgeving rijk aan prikkels

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 15: Hoofdstuk 3 de baby pbko

5 Seksuele ontwikkeling

bull Wat is kinderseksualiteit

ndash Ontdekken van eigen lichaam

+ gevoelens daarbij

ndash Ontdekken van ander lichaam

ndash Verliefdheid

ndash Huidcontact basisgevoel veiligheid

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 16: Hoofdstuk 3 de baby pbko

5 Seksuele ontwikkeling

bull Freud

ndash Psychoseksuele ontwikkelingstheorie

ndash 5 stadia ~ lichaamsdeel dat lust verschaftbull Orale fase ndash mond (baby)

bull Anale fase ndash anus (peuter)

bull Fallische fase ndash geslachtsdelen (kleuter)

bull Latentiefase ndash verstand (lagereschoolkind)

bull Genitale fase ndash geslachtscontact (adolescent)

ndash Geen of teveel bevrediging in een stadium

fixatie

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 17: Hoofdstuk 3 de baby pbko

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby Orale fase

ndash Mond centraal

ndash Zuigen LustbevredigingBvb op vingertjes tenen aan de moederborst op mama‟s vingers op speelgoed etc

ndash Vanaf 1 j auto-erotisch gedrag= bewust herhalen van gedrag bdquowat goed doet‟ bvb strelen van bepaald plekje

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 18: Hoofdstuk 3 de baby pbko

5 Seksuele ontwikkeling

bull Baby

ndash Bevredigd aangenaam gevoel door

bull zuigen

bull bevrediging directe behoeften

Bvb eten warmte

bull geurstem moeder

bull huidcontact

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 19: Hoofdstuk 3 de baby pbko

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Pasgeborene bdquolachtpraat‟ tegen iedereen

bull Moeder-kind interactiendash Groeit

ndash Vooral geleid door moeder

ndash Moeder gt vader

bull Noodzaak van contactndash Onderzoek Ferdinand II

ndash Onderzoek Harlowhttpwwwyoutubecomwatchv=02r3u59FRPU (van sec 50 tot 1min15sec)

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 20: Hoofdstuk 3 de baby pbko

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting

= emotionele band tussen kind-verzorger

bull Hoe

ndash Gehechtheidsgedrag van baby om

verzorger te bdquoroepen‟ en nabij te houden

Bvb huilen glimlachen brabbelen

ndash Sensitieve responsiviteit van verzorger

= positieve reactie op behoefte baby

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 21: Hoofdstuk 3 de baby pbko

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Hechting Intern werkmodel

ndash Is opvoeder beschikbaar en responsief

ndash Veilig versus onveilig

Consistent responsief Niet (consistent) responsief

ndash Invloed op persoonlijkheid latere

vriendschappen eigen ouderschap hellip

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 22: Hoofdstuk 3 de baby pbko

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Gehechtheidspatronenhttpwwwyoutubecomwatchv=QTsewNrHUHU

ndash Veilige gehechtheid

ndash Vermijdende gehechtheid

ndash Afwerende gehechtheid

ndash Gedesorieumlnteerde gehechtheid

Onveiligehechting

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 23: Hoofdstuk 3 de baby pbko

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Vreemdenangst

ndash lt 6-8 m baby lacht naar iedereen

ndash 6-8 m baby wordt selectief

bull Gehechtheidsfiguur centraal

bull Bij vreemde afwenden huilen vastklampen aan

gehechtheidsfiguur

bull Separatieangst

ndash Oplossing kiekeboespelletjes eigen

knuffelbeer in vreemde context

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 24: Hoofdstuk 3 de baby pbko

6 Sociaal-emotionele ontwikkeling

bull Social referencing

= kijken naar gevoelens van anderen bij

onduidelijke situaties

ndash Doel begrijpen van onduidelijke situatie

ndash Rond 8 agrave 9

httpwwwyoutubecomwatchv=EE76gCfrRmk

httpwwwyoutubecomwatchv=eyxMq11xWzMampfeature=related

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 25: Hoofdstuk 3 de baby pbko

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Piaget

ndash Denkontwikkeling = zelfsturend proces

ldquoKind construeert kennisrdquo

ndash 4 stadiabull Sensori-motorisch stadium (baby)

bull Pre-operationele stadium (peuter kleuter)

bull Concreet operationele stadium (lagereschoolkind)

bull Formeel operationeel stadium (adolescent)

ndash 2 kernbegrippen adaptatie en equilibratie

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 26: Hoofdstuk 3 de baby pbko

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Adaptatie = aanpassen aan omgeving- Assimilatie realiteit inpassen in denken

- Accommodatie denken aanpassen aan realiteit

Video httpwwwyoutubecomwatchv=WAQur-Y_BJY

bull Equilibratie = Nieuw evenwicht

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 27: Hoofdstuk 3 de baby pbko

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Baby Sensori-motorisch stadium

ndash Wereld verkennen via bdquozintuigen‟ door te bdquobewegen‟

ndash Handelen = denken

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 28: Hoofdstuk 3 de baby pbko

7 Cognitieve ontwikkeling

6 stadia naar intern denken

1 Adaptatie via babyreflexen

2 Herhaling mogelijk (1 m)

bull Owv plezier van handeling

3 Relatie handeling-effect (4-8 m)

bull Herhaling owv plezier effect

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 29: Hoofdstuk 3 de baby pbko

7 Cognitieve ontwikkeling

4 Intentioneel handelen (8-12 m)

bull Eerst doel dan handeling

5 Actief experimenteren (12-18 m)

bull Uitproberen van gedrag kijken naar effecten

6 Echte denken (18-24 m = peuter)

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 30: Hoofdstuk 3 de baby pbko

7 Cognitieve ontwikkeling

bull Sensori-motorisch stadium

ndash Jonge baby = egocentrisch

bull Geen onderscheid tussen zichzelf en omgeving

bull Geen objectpermanentie

ndash Vanaf 1 j

bull Beginnende objectpermanentie

ndash Vanaf 15 j (peuter)

bull Echte denken ndash Voorstellingen maken

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 31: Hoofdstuk 3 de baby pbko

8 Taalontwikkeling

bull Geboortekreet

bull Huilen

ndash Eerste fase in taalontwikkeling

ndash Belangrijk communicatiemiddel

bull Ouders ervaren verschil in gehuil

Bvb honger pijn hellip

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 32: Hoofdstuk 3 de baby pbko

8 Taalontwikkeling

bull Prelinguale periode (0-1 j)

ndash Niet verstaanbaar

ndash 3 fasenbull Huilen bij onlust (0-6 w)

bull Vocaliseren (6w - 7m) geluidjes bij welbehagenndash Bvb a-a-a eu-eu-eu hellip

ndash httpwwwyoutubecomwatchv=xBnfNhXZQmE

bull Brabbelen (8m - 12m) herhaling lettergrepen sociale functie

ndash Bvb ba-ba-ba wa-wa ti-ti-ti djoe-djoe hellip

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 33: Hoofdstuk 3 de baby pbko

8 Taalontwikkeling

bull Vroeglinguale periode (gt 1 j)

ndash Betekenisvol taalgebruik

ndash Eerste woordjes korte zinnetjes

ndash Imitatie taalgebruik volwassenen

ndash Taal = communicatiemiddel

Opmerking grote verschillen tussen kinderen

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 34: Hoofdstuk 3 de baby pbko

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Erikson

ndash Theorie van de psychosociale ontwikkeling

ndash 8 stadia ~ oplossen van conflictcrisis

bull Vertrouwen versus wantrouwen (baby)

bull Autonomie versus schaamtetwijfel (peuter)

bull Initiatief versus schuld (kleuter)

bull Vlijt versus minderwaardigheid (lagereschoolkind)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 35: Hoofdstuk 3 de baby pbko

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

ndash Vervolg stadia

bull Identiteit versus identiteitsverwarring (adolescent)

bull Intimiteit versus isolement (jongvolwassene)

bull Generativiteit versus stagnatie (volwassene)

bull Integriteit versus wanhoop (rijpheid)

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 36: Hoofdstuk 3 de baby pbko

10 Persoonlijkheidsontwikkeling

bull Baby Wortels persoonlijkheid

ndash Door ervaringen (Erikson)

bull Vertrouwen versus wantrouwen

bull Afhankelijk van sensitieve responsiviteit

ndash Door aanleg

bull Temperament geslacht

bull Genderverschillen

ndash Verschil jm is klein

ndash Maar differentieumlle behandeling

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 37: Hoofdstuk 3 de baby pbko

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Wiegendood

ndash Voornaamste doodsoorzaak bij allerkleinsten

ndash Oorzaakbull Buikligging

bull Warmtestuwing

bull Roken

bull Verhoogd risico

Bvb abnormaal slaappatroon overvloedig zweten laag geboortegewicht hellip

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 38: Hoofdstuk 3 de baby pbko

Indien ontwikkeling anders loopt hellip

bull Hechtingsstoornis

= Fundamentele relatiestoornis

= Onaangepaste sociale relatievormen

Oorzaak

bull Vroegkinderlijke verwaarlozing

Bvb Geen bevrediging van behoeften wisseling

verzorgers

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 39: Hoofdstuk 3 de baby pbko

Samengevat

bull Asynchrone groei ndash Eerste tanden

bull Van kijken grijpen en zitten naar kruipen en lopen

bull Tekenen = krabbelen = bewegingsspel en

beweging is fun

bull Zien horen ruiken proeven en voelen

bull Orale fase Mond = centraal Zuigen lust

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid

Page 40: Hoofdstuk 3 de baby pbko

Samengevat

bull Hechting veilig versus onveilig

bull Sensori-motorisch stadium Handelen = denken

bull Beginnende objectpermanentie

bull Van huilen vocaliseren en brabbelen naar

betekenisvol taalgebruik

bull Wortels persoonlijkheid