Hoofdstuk 1: Internationale handel

http://www.uvt.nl/diensten/dsz/cwl/debatten/

Internationale handel

UitvoerHet kopen van goederen en diensten door (de mensen en bedrijven in) het buitenland in een bepaald land.

UitvoervolumeDe hoeveelheid uitgevoerde goederen.

Uitvoerwaarde

De hoeveelheid uitgevoerde goederen uitgedrukt in de prijs.

Invoer

Het kopen van goederen en diensten door mensen en bedrijven van een land in het buitenland.

InvoervolumeDe hoeveelheid ingevoerde goederen.

InvoerwaardeDe hoeveelheid ingevoerde goederen uitgedrukt in de prijs.

Uitvoersaldo

Uitvoer - Invoer

Internationale handel, omdat

- Bepaalde producten worden en/of kunnen niet gemaakt worden in een land

-In andere landen kan het product goedkoper gemaakt worden

Internationale concurrentiepositie

De mate waarin het bedrijfsleven in een land beter of slechter kan concurreren (wedijveren) met het bedrijfsleven in een ander land.

Internationale arbeidsverdeling

Als verschillende landen zich toeleggen op verschillende producten.

Internationale concurrentiepositie is afhankelijk van;

1. Natuurlijke omstandigheden -- Klimaat-- Aanwezigheid grondstoffen- Geografische omstandigheden

2. Technische ontwikkeling

  . Totale loonkosten .- Aantal gemaakte producten

- Arbeidsproductiviteit

a. Loonkosten per product

b. Kwaliteit van de producten- Innovatie- Modernisering- Goede scholing van de bevolking

Internationale concurrentiepositie is afhankelijk van;

3. Infrastructuur

Aanvoer grondstoffen kan sneller & soepeler tussen bedrijven door betere infrastructuur

4. Stabiliteit

Veel stakingen of grote maatschappelijke tegenstellingen zijn onaantrekkelijk.

§1.3 Open of gesloten economie blz. 10

Open economie Gesloten economie

Een land dat relatief veel handelt met het buitenland.

Een land dat relatief weinig handelt met het buitenland.

Waarde export . Nationaal inkomen x 100%

Hoe hoger de exportquote, hoe opener de economie;

Hoe hoger de importquote, hoe opener de economie;

Waarde import . Nationaal inkomen x 100%

Redenen voor een open economie;

Kleine landen hebben vaak een opener economie dan grote landen; doordat

- Maar 1 soort klimaat of bodemgesteldheid

- Ontbreken schaalvoordelen

Redenen voor een minder open economie;

- Slechte vervoersmogelijkheden of ruig landschap

- Regering die zoveel mogelijk onafhankelijk wil zijn

§1.4 De betalingsbalans blz. 11-12

Betalingsbalans

Een overzicht van alle ontvangsten van en betalingen aan het buitenland gedurende een bepaalde periode.

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

De betalingsbalans bestaat uit de volgende deelrekeningen: Lopende rekening1.Goederenrekening2.Dienstenrekening 3.Inkomensrekening

- Primaire inkomens - Inkomensoverdrachten

Kapitaalrekening5.Vermogensoverdrachtenrekening6.Financiële rekeningSalderingsrekening

Lopende rekening

De goederen-, diensten- en inkomensrekening samen.

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

1. GoederenrekeningAlle transacties die te maken hebben met de import (=betalingen) & export (=ontvangsten) van (stoffelijke) goederen.

http://www.economielokaal.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=19&Itemid=14

2. Dienstenrekening

Alle transacties die te maken hebben met de import (=betalingen) & export (=ontvangsten) van diensten (onstoffelijke goederen).

3. Inkomensrekening

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

a. Primaire inkomens Beloningen van productiefactoren; loon, huur, rente, winst en dividend. (zie volgende dia)

b. InkomensoverdrachtenHet gaat hier om bedragen die betaald worden aan of ontvangen worden uit het buitenland, waarvoor geen directe tegenprestatie hoeft te worden geleverd.

- Ontwikkelingshulp verstrekt door de overheid en particulieren voor consumptieve doeleinden- Landbouwsubsidies in het kader van EU

- Overboekingen door buitenlandse werknemers naar hun familie in het vaderland- Grensoverschrijdende uitbetalingen van erfenissen en sociale uitkeringen

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

a. Primaire inkomens - Loonbetalingen aan Nederlanders die in het buitenland werken.

- Loonbetalingen aan in Nederland werkzame buitenlanders.

- Overboekingen vanuit het buitenland van interest en dividend als opbrengst van buitenlandse effecten die eigendom zijn van Nederlanders of Nederlandse instellingen.

- Betalingen aan buitenlanders die Nederlandse effecten bezitten.

- Winstoverboekingen van buitenlandse dochter-ondernemingen naar het moederbedrijf in Nederland.

- Winstoverboekingen van in Nederland gevestigde dochterondernemingen in het buitenland.

- Bankrente op internationale kredieten

- Bankrente op internationale kredieten

Geld gaat de grens over!!!

Kapitaalrekening of Vermogensrekening

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

Financiële transacties met het buitenland & hebben niet direct invloed op het nationaal inkomen.

- Effectentransacties vanuit en naar het buitenland

- Leningen vanuit en naar het buitenland

- Beleggingen vanuit en naar het buitenland

- Directe investeringen vanuit en naar het buitenland

KapitaalexportPhilips investeert in Amerika en bouwt daar een fabriek.

Kapitaalimport- Buitenlandse beleginggen in aandelen in Nederland- Nederlandse bedrijven in buitenland geld lenen

Materieel saldo betalingsbalans

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

Saldo van de lopende rekening + kapitaalrekening

Materieel overschotOntvangsten > Uitgaven op de betalingsbalans

Officiële reserve stijgt.

Materieel tekortOntvangsten < Uitgaven op de betalingsbalans

Officiële reserve daalt.

Officiële reserve- Goud- Deviezen- Vorderingen op het Internationale Monetaire Fonds

Samenvatting betalingsbalans Lopende rekening

Ontvangsten wegens export van goederen

Uitgaven wegens import van goederen

Ontvangsten wegens aan het buitenland verleende diensten

Uitgaven wegens door het buitenland bewezen diensten

Ontvangen primaire inkomens

Goederen rekening

Diensten rekening

Inkomens rekening

Ontvangen inkomensoverdrachten

Betaalde primaire inkomensBetaalde inkomensoverdrachten

Kapitaal rekeningBuitenlandse investeringen en beleggingen in NederlandUit het buitenland ontvangen kredieten

Nederlandse investeringen en beleggingen in buitenlandAan het buitenland verleende kredieten

Materieel saldoSalderingsrekening

Afname officiële reserves Toename officiële reserves

Formeel evenwicht

Actieve betalingsbalans

§1.4 De betalingsbalans blz. 12

Betalingsbalans die een overschot vertoont.

Passieve betalingsbalansBetalingsbalans die een tekort vertoont.

Oorzaken voor een tekort op de betalingsbalans

Extra

- Conjuncturele oorzakenDaling van de export door buitenlandse onderbesteding en stijging van de import door binnenlandse overbesteding. Bestedingsinflatie tast de concurrentiepositie aan

- Structurele oorzakenVerschuivingen in het wereldhandelsverkeer (andere internationale arbeidsverdeling) en veranderingen in de kosten van de productiefactoren (vooral arbeidskosten).Kosteninflatie tast de concurrentiepositie aan.

- Handelspolitieke oorzakenImportbelemmerende en exportbevorderende maatregelen hebben als nadeel dat ze tot tegenacties van andere landen kunnen leiden, waardoor de export daalt en de import stijgt.

- Monetaire oorzakenRenteverlaging leidt tot uitvoer van kapitaal, waardoor er een tekort op de kapitaalrekening kan ontstaan.

Oplossingen voor een tekort op de betalingsbalans

Extra

- WisselkoersbeleidDe import afremmen en de export stimuleren door depreciatie (daling) van de wisselkoers.Maatregelen die tot depreciatie leiden zijn valuta-interventie (steunverkopen van de eigen valuta) en renteverlaging (monetair beleid).

- LoonpolitiekLoonmatiging leidt tot lagere loonkosten per product, waardoor de concurrentiepositie verbetert.

- HandelspolitiekImport afremmen (importheffingen, non-tarifaire belemmeringen) en export stimuleren (exportsubsidies).

- Monetair beleidVerhoging van het rentepeil gaat bestedingsinflatie tegen en leidt tot invoer van kapitaal, waardoor het saldo van de kapitaalrekening verbetert.

Multinationale ondernemingen of multinationals

§1.5 Multinationale ondernemingen Blz. 17

Bedrijven met productievestigingen in verschillende landen.

Motief voor internationalisering of globalisering:

- KostenbesparingSchaalvoordelen treden op bij productie in grote hoeveelheden, doordat de constante kosten over meer producten kunnen worden verdeeld.

- Risicospreiding

Multinationals hebben meestal een breed assortiment aan producten.

Multinationals veroveren nieuwe afzetmarkten door;

§1.5 Multinationale ondernemingen Blz. 17

- Nieuwe vestiging te openen in een land

- Meerderheid van de aandelen worden gekocht door een multinational