Hoe komt de folchoarder yn de tiidwurdkloft mei 3 tiidwurden yn

Ynterferinsjefrysk ta stân?

Eric HoekstraArjen Versloot

Sneak preview: dy komt ta stân ûnder ynfloed fan kloften mei 2 en 3 tiidwurden yn Frysk en Hollânsk.

2. Wat is in tiidwurdkloft?

De groep fan tiidwurden (‘werkwoorden’) efteryn de sin:

(1) Omdat er laitsje wollen hie. (Frysk)

Tiidwurden: laitsje, wolle, hawwe

3. Tiidwurdkloften

Hollânsk begjint mei de Persoansfoarm (yn Posysje 1 dus):Omdat hij had willen lachen.

Frysk begjint mei it Haadtiidwurd (yn Posysje 1 dus):Omdat er laitsje wollen hie.

4. Fjouwer folchoarders wurde goedkard troch sprekkers fan Ynterferinsjefrysk

(1a) Omdat er laitsje wollen hie. (F)(1b) Omdat er laitsje hie wollen. (F-mingd)(2a) Omdat er hie wollen laitsje. (Nl)

‘had willen lachen’(2b) Omdat er hie laitsje wollen. (N-mingd)

=> Mar de persintaazjes fan sprekkers dy’t sokke sinnen goed fine, binne wakker ûngelyk!

5. Twa fan de fjouwer begjinne mei it Haadtiidwurd:

(1a) Omdat er laitsje wollen hie. 28,4%(1b) Omdat er laitsje hie wollen. 15,7%

Yn totaal begjint 44,1% fan de tiidwurdkloften yn Ynterferinsjefrysk mei it haadtiidwurd, krekt as yn it Frysk. Sis mar de helte.

6. Twa fan de fjouwer begjinne mei de Persoansfoarm

(2a) Omdat er hie wollen laitsje. 32,4%‘had willen lachen’

(2b) Omdat er hie laitsje wollen. 15,7%

Yn totaal begjint 48,1 % fan de kloften yn it Ynterferinsjefrysk mei it haadtiidwurd, krekt as yn it Hollânsk. Sis mar de helte.

7. Wat stiet der yn posysje 1?

Haadtiidwurd 44,1 % Persoansfoarm 48,1 %

Rûchwei begjint de helte fan de kloften yn it YF mei de Persoansfoarm (Hollânsk), de helte mei it Haadtiidwurd, (Frysk).

8. Sprekkers ha kloften mei 3 tiidwurden net yn ‘e macht.

Se wurde beynfloede troch (‘gokke’):

1. Fryske kloften mei 3 tiidwurden2. Fryske kloften mei 2 tiidwurden3. Hollânske kloften mei 3 tiidwurden4. Hollânske kloften mei 2 tiidwurden

9. Betizing mei it Hollânsk en mei 2-kloften

Sin Posysje 1 Posysje 2

Fry-2 … lake hie … laitsje woe

Haad-tiidwurd

Persoans-foarm

Fry-3 … laitsje wollen hie Haad-tiidwurd

Helptiid-wurd

Nl-2 … had gelachen… wou lachen

Persoans-foarm

Haadtiid-wurd

Nl-3 … had willen lachen Persoans-foarm

Helptiid-wurd

10. De kar foar posysje 1 as in kânsetabel.

Foarbylden Posysje 1 Kâns

Fry-2 … lake hie … laitsje woe

Haad-tiidwurd

25%

Fry-3 … laitsje wollen hie Haad-tiidwurd

25%

Nl-2 … wou lachen… had gelachen

Persoans-foarm

25%

Nl-3 … had willen lachen Persoans-foarm

25%

Kâns Haadtw = 50 %, kâns Persf = 50 %, sjoch 7.

11. Posysje 2 as in kânsetabel

Sin Posysje 1 Kâns Pos 2 Kâns

… laitsje woe Haadtw. 25% Persf. 0/33%

… laitsje wollen hie Haadtw 25% Helptw 33%

… had gelachen Pers.foarm 25% Haadtw 0/33%

… had willen lachen Pers.foarm 25% Helptw 33%

Kâns Helptw. yn pos2 = 2/3;kâns pers.foarm of haadtw yn pos2 = 1/3.

12. Berekkenjen fan de kâns op de 4 folchoarders

Sin “Omdat er …” Type Kâns

laitsje wollen hie ‘Frysk’ 1/2*2/3 = 33%

hie wollen laitsje ‘Hollânsk’ 1/2*2/3 = 33%

laitsje hie wollen F-mingd 1/2*1/3 = 17%

hie laitsje wollen Nl-mingd 1/2*1/3 = 17%

13. Ferliking fan ús model mei wurklikheid

Sin “Omdat er …” Type Kâns Echt

1. laitsje wollen hie Frysk 33% 28,4%

2. hie wollen laitsje Hollânsk 33% 32,4%

3. laitsje hie wollen F-mingd 17% 15,7%

4. hie laitsje wollen Nl-mingd 17% 15,7%

NB. Ferliking fan ús model mei wurklikheid: foar 98% korrekt! (‘explained variance’).

Eric en Arjen sizze:

Tige tank foar jo oandacht!