Hoe kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

48
• Hoe kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

description

Hoe kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met…. Taalgerichte aandacht. Om het taalverwervingsproces te versnellen moet incidentele taalverwerving aangevuld worden met expliciete taalgerichte aandacht ( language-focused awareness) - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Hoe kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Page 1: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

• Hoe kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden?

→ aanvulling met….

Page 2: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Taalgerichte aandacht

• Om het taalverwervingsproces te versnellen moet incidentele taalverwerving aangevuld worden met expliciete taalgerichte aandacht (language-focused awareness)

• B.v. aandacht besteden aan de vorm na een meaning-focused input activiteit is een zinvolle methode om het incidentele leerproces te versnellen (bv. tekst 2x lezen om taalelementen intentioneel te verwerven, serie in vreemde taal 2x bekijken)

Page 3: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Taalgerichte aandacht

• B.v. expliciet grammatica- of woordenschatonderwijs volgens een present – practise – produce stramien: eerst de ‘regel’ uitgelegd, vervolgens maakt de leerder oefeningen (bv. geef de verleden tijd, kies het juiste woord, vul de correcte vorm in, ...)

= “rule-based learning” (top-down learning)

• Nadruk op correctheid (vermijden van taalfouten)

• Taalverwerving gebeurt intentioneel

Page 4: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

VoorbeeldPut the verbs in the simple past or the present perfect tense (and motivate your choice)

She (break) ____________ her leg in an accident last year.

I (fall) ________________ in love with you many years ago.

So far, this teacher (not teach) _____________ us anything.

He (not drink) _______________ for five days. He's trying to give up.

Page 5: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

• ‘Geziene’ leerstof (intake) is zelden leerstof die meteen voldoende geconsolideerd is (uptake) om vlotjes in de praktijk te worden omgezet.

→ Belang van herhalingsoefeningen! (rehearsal)

Bij het leren van nieuwe leerstof in een vreemde taal moet je steeds verder kunnen bouwen op je kennis van reeds geziene leerstof.

→ Leerstof goed bijhouden en geregeld herhalen.

Page 6: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Vergeetcurve van Ebbinghaus

Page 7: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….
Page 8: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Tips - Grammatica

• Zorg ervoor de basisgrammatica van een taal goed te kennen (zinsbouw, verbuigingen en vervoegingen,…).

• Zorg dat je je tijden correct en snel kunt gebruiken.→ Je tijden automatisch uit het hoofd kennen door ze veel te herhalen. Zo hoef je tijdens het schrijven of spreken niet meer te zoeken naar de juiste tijd.

Page 9: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

• Schrijf spraakkunstregels die je moeilijk onthoudt op aparte steekkaartjes.

• Leer eerst je spraakkunstregels voor er toepassingen over te maken.

→ Oefeningen maken door voortdurend naar je boek of map te kijken is weinig efficiënt.

Page 10: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Intentionele woordenschatverwerving

Page 11: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wat is een woord?

Page 12: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wat is een woord? zanahoria

sminkchangchang

Schmetterling

lilk bagnolle

jumper

Page 13: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wat is een woord? zanahoria - wortel

smink - make-upchangchang - vaak

Schmetterling - vlinder

lilk - lelijk bagnolle - auto

jumper-trui

Page 14: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wat is een woord?

Een vorm (=klank/spelling) die verwijst naar een betekenis.

VORM

BETEKENIS

Page 15: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wanneer ken je een woord helemaal?

Je kent een woord helemaal als je weet

- hoe het klinkt- hoe je het spelt- welke grammaticale rol het vervult- in welke context je het kan gebruiken- hoe je het uitspreekt- met welke andere woorden je het kan combineren- in welke uitdrukkingen je het kan gebruiken- Wat de verschillende betekenissen zijn.

Page 16: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wanneer ken je een woord helemaal?

Je kent een woord helemaal als je weet

- hoe het klinkt- hoe je het spelt- welke grammaticale rol het vervult- in welke context je het kan gebruiken- hoe je het uitspreekt- met welke andere woorden je het kan combineren- in welke uitdrukkingen je het kan gebruiken- wat de verschillende betekenissen zijn.

Maar gelukkig...

Page 17: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wanneer ken je een woord helemaal?

Je kent een woord helemaal als je weet

- hoe het klinkt- hoe je het spelt- welke grammaticale rol het vervult- in welke context je het kan gebruiken- hoe je het uitspreekt- met welke andere woorden je het kan combineren- in welke uitdrukkingen je het kan gebruiken- Wat de verschillende betekenissen zijn.

Maar gelukkig... hoef je in het begin enkel de connectie tussen debetekenis en de vorm van een woord te kennen!

Page 18: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wanneer ken je een woord helemaal?

Je kent de grondslag van een woord als je er de juiste betekenis op kan plakken, en als je het woord zelf kan oproepen als je zijn betekenis wil uitdrukken.

VORM

BETEKENIS

Page 19: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wat is het moeilijkst? zanahoria - wortel

smink - make-upchangchang - vaak

Schmetterling - vlinder

lilk - lelijk bagnolle - auto

jumper-trui

Page 20: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Wat is het moeilijkst? zanahoria - wortel

smink - make-upchangchang - vaak

Schmetterling - vlinder

lilk - lelijk bagnolle - auto

jumper-trui

Page 21: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Engelse woorden...

rug - tapijtraspberry - framboostomcat - katermagic wand - toverstokto frolic - ravottengullible - naïefgingerly - met tegenzin

Page 22: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Hoe leer je intentioneel woorden sneller?

• Door ze vaak genoeg te herhalen(kwantiteit)

• Door ze grondig te verwerken (kwaliteit)

Page 23: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

• Door ze vaak genoeg te herhalen

Page 24: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

HERHAALTIPS

Page 25: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

HERHAALTIPS

• Schrijf woorden of hele zinnen op kleine kaartjes of fiches. De vreemde taal op de ene kant, je moedertaal op de andere kant. Neem ze overal mee naartoe en als je even tijd hebt kan je ze overlopen.

• Schrijf nieuwe woorden in twee kolommen in een schriftje, één voor je moedertaal en één voor de nieuwe taal. Dan overloop je deze lijst dag na dag en neem je de woorden die je je niet kan herinneren over op een andere lijst.

• Herhaal de nieuwe woorden gedurende korte periodes. Het is efficiënter elke dag 10 minuten te herhalen dan één dag per week één uur te herhalen. Herhaal nieuwe woorden de dag na dat je ze voor het eerst gezien hebt.

• Hang de woordjes die je moeilijk onthoudt aan de muur!

Page 26: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Maar we kunnen ook...

• de nieuwe woorden ‘grondig’ verwerken

?

Page 27: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

‘Grondige’ verwerking:

Waarom?

De kwaliteit en kwantiteit van wat we onthouden wordt bepaald door de manier waarop we de informatie mentaal verwerken (cognitieve psychologie)

Dit geldt ook voor L2 woordenschat.

Hoe grondiger we ingaan op een nieuw woord, hoe beter! Maar wat betekent dat?

Page 28: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Door ze grondig genoeg te verwerken:

Je kan een woord ‘grondig’ verwerken door zoveel mogelijk verbanden te leggen en associaties te maken tussen het nieuwe woord en woorden die je al kent. Want, hoe meer verbanden je legt, hoe meer geheugensporen je creëert, en dus hoe meer toegangswegen je naar het opgeslagen woord zal hebben, en hoe sterker het woord zal verankerd worden in je geheugen.

Wat voor verbanden kunnen we leggen tussen nieuwe woorden en wat we al kennen?

Page 29: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Welke verbanden kan je leggen bij de volgende woorden bijvoorbeeld?

dungarees (n.) - salopettryst (n.) - (geheime) afspraakdank (adj.) - donker en vuilpuckish (adj.)- speelsdenote (v.) - aantonendwell (v.) - wonensuperciliously (adv.) - arrogant

Page 30: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

ASSOCIATIETIPS (betekenis)

Page 31: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

ASSOCIATIETIPS (betekenis)- Visualiseer het woord en wat je ermee doet (vooral nuttig

voor concrete woorden en werkwoorden)

- Associeer het woord met synoniemen en antoniemen

- Associeer het woord met een persoon, een gebeurtenis, een gewoonte, etc..

Page 32: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

ASSOCIATIETIPS (vorm)

Denk na over de klank/spelling van een woord

Bv. Het woord lijkt op ... Het woord rijmt met .... Het woord is lang/kort

Het woord heeft veel klinkers of medeklinkers

Groepeer woorden in een lijst volgens eerste letter, aantal lettergrepen, etc...

Page 33: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Zijn alle woorden even moeilijk?

Page 34: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Zijn alle woorden even moeilijk?

dungarees (n.) - salopettryst (n.) - (geheime) afspraakdank (adj.) - donker en vuilpuckish (adj.) - speelsdenote (v.) - aantonendwell (v.) - wonensuperciliously (adv.) - arrogant

Page 35: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Zijn alle woorden even moeilijk?

dungarees (n.) - salopettryst (n.) - (geheime) afspraakdank (adj.) - donker en vuilpuckish (adj.) - speelsdenote (v.) - aantonendwell (v.) - wonensuperciliously (adv.) - arrogant

Wordt dit bepaald door de lengte, de klanken, de frequentie, een gelijkenis met woorden die je al kent?

Page 36: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Zijn alle woorden even moeilijk?

Ellis and Beaton 1993, p.560. “Hoe minder overeenkomst er is tussen een nieuw woord in de vreemde taal en een woord in de moedertaal, hoe moeilijkerhet zal zijn voor de leerder om dat woord te leren.”

Hulstijn 2001, p.262. “Als het voor de leerder lijkt alsof de vorm van een nieuw woord niet past bij zijn betekenis, dan zal dat woord meer aandacht en mentale deliberatie vergen dan als het een transparant uiterlijk heeft.”

Maar waar ligt die ‘transparantie’ aan?

Page 37: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

“Linguïstische motivatie”

Als je (achteraf) kan verklaren waarom een woord in een bepaalde taal een bepaalde vorm heeft om een bepaalde betekenis uit te drukken.

Page 38: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

“Linguïstische motivatie”

Als je (achteraf) kan verklaren waarom een woord in een bepaalde taal een bepaalde vorm heeft om een bepaalde betekenis uit te drukken.

Maar hoe kan je dat verklaren?

Page 39: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Hoe kan je een woord ‘linguïstisch motiveren’?

Page 40: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Hoe kan je een woord ‘linguïstisch motiveren’?

intra-linguistisch: woord lijkt op gekende woorden in dezelfde taal met een gelijkaardige betekenis

voorbeelden: overjoyed=very happy, horrendous=horrible, dank=

Page 41: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Hoe kan je een woord ‘linguïstisch motiveren’?

intra-linguistisch: woord lijkt op gekende woorden in dezelfde taal met een gelijkaardige betekenis

voorbeelden: overjoyed=very happy, horrendous=horrible, dank=

inter-linguistisch: woord lijkt op gekende woorden in een andere taal met een gelijkaardige betekenis

voorbeelden: book, photo, love, disgusting, retire, city, etc..

Page 42: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Hoe kan je een woord ‘linguïstisch motiveren’?

intra-linguistisch: woord lijkt op gekende woorden in dezelfde taal met gelijkaardige betekenis

voorbeelden: overjoyed=very happy, horrendous=horrible, dank=

inter-linguistisch: woord lijkt op gekende woorden in een andere taal met een gelijkaardige betekenis

voorbeelden: book, photo, love, disgusting, retire, city, etc..

’klanksymbolisme’:woord lijkt te passen bij de betekenis, omdat1. het klank of gevoel imiteert in de echte wereld voorbeelden: klanknabootsingen zoals ‘koekoek’, ‘zoem’, ‘slissen’, etc..

2. het simpelweg lijkt te passen bij zijn betekenis (subjectief!) voorbeelden: Kika & Buba, Tom & Tim

Page 43: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Samenvatting: tips voor bij het intentioneel leren van woordenschat!

- Ga bewust om met woordenschat, je leert het niet allemaal vanzelf, dit betekent vaak herhalen en grondig verwerken:

- Herhaal geregeld, vooral in het begin. Vergeet niet in de L1-L2 richting te vertalen. Let op de vorm van nieuwe woorden.

- Maak woordlijstjes en orden ze op jouw manier (alfabetisch, thematisch, ...)

- Maak zoveel mogelijk associaties tussen nieuwe en gekende woorden, en tussen nieuwe woorden en hun betekenis.

Buit wat je al kent uit!

En creëer daarna zoveel mogelijk input en output kansen om de nieuw gestudeerde woorden in context tegen te komen en te gebruiken

Page 44: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Kunnen vs. kennen

“Kunnen”taalvaardigheid; communicatieve competentie;

betekenisoverdracht &vlotheid

“Kennen” expliciete kennis van formele kenmerken van de standaardtaal (normatieve grammatica, etc.)

aandacht voor de vorm &correctheid

Page 45: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Voor een een effectieve taalverwerving, moeten voor elk van de componenten leeractiviteiten georganiseerd worden.

Betekenisgerichte input

betekenisgerichte Output

Taalgerichte aandacht

Fluency development

TAALVERWERVING

Page 46: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Betekenisgerichte output

• Communicatieve activiteiten die de leerders noden tot taalproductie

• Betekenisoverdracht primordiaal

• Als de leerder bij de uitvoering van de taak geconfronteerd wordt met de lacunes in zijn kennis of tekortkomingen in een vaardigheid (Noticing Hypothesis), worden de condities gecreëerd voor het opvullen van die lacunes en het wegwerken van die tekortkomingen

• Taalverwerving gebeurt dus (semi-)incidenteel

Page 47: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

• Gelezen teksten of opname navertellen of er tekstje over schrijven.

• Tijdens het rijden in de auto of met de trein, tijdens het wandelen, wachten in de rij ... kan je in je hoofd gesprekken en dialogen simuleren.→ Zo besef je wat je nog niet kent en kan je gaan opzoeken.

• Conversatietafels• Mondelinge oefeningen tijdens de les

Voorbeelden

Page 48: Hoe  kan de incidentele verwerving van veel taalelementen versneld worden? → aanvulling met….

Oefening

Tot welke strand(s) behoren de volgende activiteiten? Waarom?- Een tekst vertalen naar de moedertaal- Een tekst vertalen naar de vreemde taal- Welke strand komt volgens jou het meeste aan

bod tijdens je instructie-uren?