Historische belastingdocumenten. Kleurloze lastposten of bonte relieken voor de geschiedenis van...
24
HISTORISCHE BELASTINGDOCUMENTEN KLEURLOZE LASTPOSTEN OF BONTE RELIEKEN VOOR DE GESCHIEDENIS VAN BEDRIJF EN INDUSTRIE? De Reu Pieter - 27/09/2014 Pieter De Reu Onderzoeksgroep Economie-Ecologie-Demografie Vakgroep Geschiedenis - Universiteit Gent
-
Upload
etwie -
Category
Presentations & Public Speaking
-
view
204 -
download
0
Transcript of Historische belastingdocumenten. Kleurloze lastposten of bonte relieken voor de geschiedenis van...
HISTORISCHE BELASTINGDOCUMENTEN
KLEURLOZE LASTPOSTEN OF BONTE RELIEKEN
VOOR DE GESCHIEDENIS VAN
BEDRIJF EN INDUSTRIE?
De Reu Pieter - 27/09/2014
Pieter De ReuOnderzoeksgroep Economie-Ecologie-Demografie
Vakgroep Geschiedenis - Universiteit Gent
Historische belastingdocumenten
Eric Vanhaute – “Bronnen voor de geschiedenis van bedrijf en
industrie geven slechts traag hun geheimen prijs aan de onderzoeker.
Dit heeft te maken met het taaie karakter van de relevante
documentatie.”
De Reu Pieter - 27/09/2014
Historische belastingdocumenten
Eric Vanhaute - ‘Bronnen voor de geschiedenis van bedrijf en
industrie geven slechts traag hun geheimen prijs aan de onderzoeker.
Dit heeft te maken met het taaie karakter van de relevante
documentatie.’
De Reu Pieter - 27/09/2014
KLEURLOZE LASTPOSTENOF BONTE RELIEKEN?
Een katoenbastion in Vlaanderen
1740 - ca. 1790
de Beir (handweverij)
1841 - 1899
De Schepper
1852 – ca. 1890
Hebbelynck (handweverij)
1882 - 1934
de Hemptinne
1886 - 1971
Lejour
1887 - 1903
d’Heygere
1889 - 1981
S.A. de Waerschoot
1912 - …
B&T TextiliaDe Reu Pieter - 27/09/2014
van ‘t Waasland naar ‘t Meetjesland
De Reu Pieter - 27/09/2014
Belastingen
De Reu Pieter - 27/09/2014
Belastingen
De Reu Pieter - 27/09/2014
1) Bedrijfsleiders2) Bedrijfsinfrastructuur3) Industriële sites4) Industriële vermogens
5) Kleurloze lastposten of bonte relieken?
Planning
De Reu Pieter - 27/09/2014
1. De bedrijfsleiders
De Reu Pieter - 27/09/2014
1. De bedrijfsleiders
De Reu Pieter - 27/09/2014
VEUVE DE SCHEPPER & FILS (°1841/1842)
Petrus Hyppolitus De Schepper (1805-1891)
weduwe Francies Joseph De Schepper (ca. 1890-ca. 1850)zoon Joseph Edouard De Schepper (1809-1867)zoon Joannes Baptiste De Schepper (1814-1889)
1843-1850gering aantal werknemers
1847Jan Baptiste wordt patroon
ca. 1856Joseph Edouard wordt patroonJan Baptiste begint eigen katoenweverij
PATENTBELASTING
2. Bedrijfsinfrastructuur
De Reu Pieter - 27/09/2014
2. Bedrijfsinfrastructuur
De Reu Pieter - 27/09/2014PATENTBELASTING
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850
Blauwververij (aantal kuipen)
2. Bedrijfsinfrastructuur
KADASTER: ‘Katoen- en wollestoomweverij’ Jan Baptiste De Schepper
De Reu Pieter - 27/09/2014KADASTER
3. Industriële sites
De Reu Pieter - 27/09/2014KADASTER
3. Industriële sites
Nele Bracke - ‘Het vergt enige oefening om zich te verplaatsen in de gedachtegang van de opstellers van de
kadastrale bronnen. Eens deze drempel overwonnen,zijn de bronnen niet moeilijk te gebruiken.’
3. Industriële sites
KATOENWEVERIJEN DE SCHEPPER & BOUWMATERIALEN WTTENHOVE
1834 1860(A) (B) (A) (B)
Site Beke
C1497 huis L. De Caygny - -C1497a - - huis J. E. De SchepperC1497b - - stoffenfabriek J. E. De Schepper
C1499 tuin K. Ph. Martens - -C1499a - - tuin wed. J. B. WttenhoveC1499b - - schuur wed. J. B. Wttenhove
C1502b magazijn wed. C. M. Wttenhove magazijn wed. J. B. WttenhoveE859 magazijn wed. C. M. Wttenhove magazijn wed. J. B. Wttenhove
Site Dorp
E647 land wed. C. M. Wttenhove stoffenfabriek J. B. De Schepper
De Reu Pieter - 27/09/2014KADASTER: Mutatiebundel 1850
3. Industriële sites
REGISTRATIE EN DOMEINEN: Vastgoedtransacties & Aangiften van nalatenschap
3. Industriële sites
Aangiften van nalatenschap
= verkrijging van goederen
• roerende goederen• onroerende goederen• activa en passiva• crediteur-schulden
4. Industriële vermogens
De Reu Pieter - 27/09/2014
Peter Scholliers - ‘De personele belasting [...] blijkt in de praktijk
slecht bijgehouden en moeilijk interpreteerbaar. Is overigens nog
nooit bij I.A.‐ onderzoek [industrieel-archeologisch] aangewend.’
4. Industriële vermogensAlg. J.B. Wttenhove P.H. De Schepper J.B. De Schepper
aanslagjaar 1845
belastingbetaler 430 ja ja geen gezinshoofd
aanslagklasse 24 1 2 -
aanslag - 135 fr. 115 fr. -
gemiddelde 19,8 fr. - - -
mediaan 11 fr. - - -
deciel - 1 1 -
aanslagjaar 1880
belastingbetaler 447 overleden ja ja
aanslagklasse 20 - 1 2
aanslag - - 125 fr. 80 fr.
gemiddelde 9,1 fr. - - -
mediaan 4 fr. - - -
deciel - - 1 1
aanslagjaar 1895
belastingbetaler 384 overleden weduwe weduwe
aanslagklasse 20 - 1 2
aanslag - - 300 fr. 128 fr.
gemiddelde 12,7 fr. - - -
mediaan 5 fr. - - -
deciel - - 1 1
4. Industriële vermogens
5. Kleurloze lastpostenof bonte relieken?
De Reu Pieter - 27/09/2014
Charles Adams - ‘Though tax records are generally looked upon as a
nuisance, the day may come when historians will realise that tax
records tell the real story behind civilised life. How people were taxed,
who was taxed, and what was taxed tell more about a society than
anything else.’
5. Kleurloze lastpostenof bonte relieken?
De Reu Pieter - 27/09/2014
Charles Adams - ‘Though tax records are generally looked upon as a
nuisance, the day may come when historians will realise that tax
records tell the real story behind civilised life. How people were taxed,
who was taxed, and what was taxed tell more about a society than
anything else.’
• zeer fragmentair, secundaire bronnen• bijzondere troeven, casusgebonden onderzoek
• vergen heel wat bewerking en verwerking• confronteren met andere bronnen• schragen bedrijfs- en industriële geschiedenis, welke onderzoeksvragen?
