Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente...

39
Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb

Transcript of Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente...

Page 1: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Het zelfstandig bijberoepPersconferentie 14 juni 2012

Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen)In opdracht van UniZeb

Page 2: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

UniZeb vzw• Unie van zelfstandigen in bijberoep• Opgericht in juli 2011• Yves Vandewal – directeur• Dirk Pareit - Voorzitter• www.unizeb.be• 09/225.98.34

Page 3: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Unizeb: onze missie• UniZeb heeft als doelstelling de zelfstandige ondernemers in

bijberoep te verenigen, te informeren, te adviseren, hun belangen te behartigen en aangepaste sociale en bedrijfseconomische dienstverlening aan te bieden.

• UniZeb ijvert voor de economische leefbaarheid van de zelfstandige ondernemer in bijberoep en voor een overheidsbeleid dat de gelijkwaardige toegang van alle ondernemers op de economische markt verzekert.

Page 4: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

1. Inleiding• We vroegen aan de Hogeschool Gent om een bevraging uit te

voeren bij de zelfstandigen in bijberoep. • Doel onderzoek: waarom zit het ZB zo in de lift? Wat drijft

mensen naar het ZB? Hoeveel verdienen ze hiermee? Resulteert het ZB in een zelfstandig hoofdberoep? Welke is de economische relevantie van het ZB in Vlaanderen?

• Kunnen er beleidsaanbevelingen gedistilleerd worden uit het onderzoek?

• Het onderzoek leverde 440 respondenten op.

Page 5: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Overzicht• Inleiding• Enkele cijfers• Algemene gegevens• Economische toegevoegde waarde• Stellingen• Besluit• Beleidsaanbevelingen UniZeb

Page 6: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

2. Enkele cijfers• De populariteit van het ZB blijft pijlsnel stijgen. • 178.936 in 2006, • 212.665 in 2010 • 219.369 in 2011. • Zo’n 140.000 daarvan wonen in Vlaanderen.

Page 7: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Procentuele groei van het aantal zelfstandigen ten opzichte van het vorig jaar

Aard van bezigheid 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Hoofdbezigheid + 0,59% + 1,71% + 1,17% + 0,27% + 1,07%

Nevenbezigheid + 5,06% + 6,25% + 5,02% + 3,07% + 3,38% + 3,10%

Actief na pensioen + 1,11% + 2,74% + 2,64% + 3,54% + 5,07%

Page 8: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Evolutie aantal zelfstandigen per categorieJaren Hoofdbezigheid Bijkomende bezigheid Actief na

pensioenleeftijd

Totaal

Absol. % Absol. % Absol. % Absol. %

2006 640.732 72,76 178.926 20,32 60.964 6,92 880.622 100

2007 652.000 72,05 190.268 21,02 62.686 6,93 904.954 100

2008 659.907 71,42 199.650 21,61 64.389 6,97 923.642 100

2009 662.039 70,83 205.862 22,03 66.741 7,14 934.642 100

2010 669.726 70,31 212.665 22,32 70.194 7,37 952.585 100

Page 9: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Evolutie startende zelfstandigen per categorie

Aard van bezigheid 2006 2007 2008 2009 2010

Hoofdbezigheid 45.918 52.279 51.393 47.842 53.768

Nevenbezigheid 24.801 27.268 27.086 26.304 29.659

Actief na pensioen 1.154 1.255 1.270 1.446 1.605

Totaal 71.873 80.802 79.749 75.592 85.032

Page 10: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

3. Resultaten onderzoek

Leeftijd, geslacht• Gemiddelde leeftijd van de respondenten is 39 jaar. • 72% mannen, 28% vrouwen.• De zelfstandige in bijberoep start gemiddeld op de leeftijd van

33,5 jaar.

Page 11: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

3. Resultaten onderzoek

Hoogste diploma• Lager onderwijs 3%• Middelbaar onderwijs 30%• Bachelor 38%• Master 29%

Page 12: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

3. Resultaten onderzoekInkomsten uit het hoofdberoep

Page 13: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Reden waarom men koos voor een zelfstandige activiteit in bijberoep.

Gebrekkig sociaal statuut voor zelfstandigen

meer verdienen

Risico's vermijden

Op zoek naar nieuwe uitdagingen

Tussenstap naar zelfstandig hoofdberoep

Hobby werd een lucratieve beroepsactiviteit

Wil om te ondernemen

Als medewerkende in bestaande onderneming

Andere

0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45%

Waarom koos u voor een zelfstandig bijberoep?

Page 14: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Gemiddeld aantal uur per week gespendeerd aan zelfstandig bijberoep

Categorie Aantal uur

Landbouw 11,75

Nijverheid en ambachten 15,22

Handel 14,13

Intellectuele beroepen 13,12

Diensten 13,16

Andere 9,10

Gemiddeld 13,30

Page 15: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

Natuurlijk persoon of vennootschap ?

Natuurlijk persoon Rechtspersoon Bestaande vennootschap

Landbouw 100,00% 0,00% 0,00%

Nijverheid en ambachten 96,90% 3,10% 0,00%

Handel 62,50% 33,90% 3,60%

Intellectuele beroepen 88,10% 10,40% 1,50%

Diensten 93,50% 0,00% 6,50%

Andere 85,00% 15,00% 0,00%

• 83% start als natuurlijk persoon • 14% richt een vennootschap op.

Page 16: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

4. Indirecte toegevoegde economische waarde

Diensten % Gemiddelde uitgaven (€)

Boekhouder 74% 1.064,81

Reclamebureau 8% 1.096,15

Web ontwikkelaar 17% 1.226,56

Advocaat, notaris 14% 693,55

Verzekeringsmakelaars 32% 1.477,27

Zelfstandigenorganisatie 25% /

Beroepsfederaties 28% /

Andere: 8% 1.111,11

Page 17: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

4. Indirecte toegevoegde waarde

Boekhouder Reclame Webontwikkelaar

% Gemiddelde uitgave (€)

% Gemiddelde uitgave (€)

% Gemiddelde uitgave (€)

Landbouw 100% 750,00 0% . 0% .

Nijverheid en ambachten

55% 750,00 3% 750,00 6% 250,00

Handel 69% 1.554,05 11% 1.083,33 28% 1.300,00

Intellectuele beroepen 61% 931,25 2% 750,00 14% 916,67

Diensten 74% 663,04 10% 416,67 6% 750,00

Andere 57% 1.326,92 9% 2.500,00 17% 2.375,00

Totaal 74% 1.064,81 8% 1.096,15 17% 1.226,56

Page 18: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

4. Indirecte toegevoegde economische waarde

Verzekeraar Advocaat Andere

% Gemiddelde uitgave (€)

% Gemiddelde uitgave (€)

% Gemiddelde uitgave (€)

Landbouw 25% 750,00 0% . 25% 750,00

Nijverheid en ambachten

27% 1.555,56 15% 250,00 6% 250,00

Handel 35% 1.723,68 20% 840,91 6% 583,33

Intellectuele beroepen 21% 1.464,29 14% 361,11 3% 500,00

Diensten 32% 650,00 16% 350,00 0% .

Andere 9% 3.375,00 4% 6.000,00 4% 6.000,00

Totaal 32% 1.477,27 14% 693,55 8% 1.111,11

Page 19: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

4. Indirecte toegevoegde economische waarde

Soort verzekering %

Geen 45%

Objectieve aansprakelijkheid 12%

BA Uitbating 32%

BA Voertuigen 20%

Bestuurdersaansprakelijkheid 7%

Brand 12%

Omnium voertuigen 12%

Rechtsbijstand 22%

Arbeidsongevallen 6%

Groepsverzekering 3%

Hospitalisatieverzekering 5%

Persoonlijke ongevallen 7%

Gewaarborgd inkomen 4%

VAPZ 4%

Andere: 4%

Aangegane verzekeringen in functie van het zelfstandig bijberoep

45% is NIET verzekerd!

Page 20: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

4. Indirecte toegevoegde economische waarde

Categorie %

Landbouw 50,00%

Nijverheid en ambachten 46,90%

Handel 41,10%

Intellectuele beroepen 41,80%

Diensten 45,20%

Andere 45,00%

Totaal 45,00%

Percentage per categorie van personen die geen verzekering hebben aangegaan

Meest risicovolle sector onderverzekerd

Page 21: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

4. Indirecte toegevoegde economische waarde

Soort verzekering %

Objectieve aansprakelijkheid 23%

BA Uitbating 58%

BA Voertuigen 34%

Bestuurdersaansprakelijkheid 11%

Brand 23%

Omnium voertuigen 22%

Rechtsbijstand 40%

Arbeidsongevallen 11%

Groepsverzekering 6%

Hospitalisatieverzekering 10%

Persoonlijke ongevallen 13%

Gewaarborgd inkomen 8%

VAPZ 7%

Andere: 7%

Welke verzekeringen heeft u aangegaan in het kader van het zelfstandig bijberoep?

42 % is niet verzekerd tegen BA

Page 22: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Investeringen gedaan bij de opstart van de onderneming

Investeringen % Gemiddelde uitgave (€)

Onroerend goed 11% 55.729,17Rollend materieel (auto, camionette, vrachtwagen,...)

32% 14.017,86

Overnamesom 3% 8.714,29Inrichting 32% 1.858,33Kantoormeubilair (pc, meubels,...)

56% 1.300,48

Ander materieel 44% 1.584,42Opleiding 44% Niet bevraagd

Andere: 9%

Page 23: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Investeringen gedaan de afgelopen 3 inkomstenjaren

Investering % Gemiddelde uitgave (€)

Onroerend goed 14% 69.500,00

Rollend materieel (auto, camionette, vrachtwagen,...)

44% 16.583,33

Inrichting 36% 2.160,71

Kantoormeubilair 33% 2.047,62

Andere: 34% 2.087,12

Page 24: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Toekomstige investeringen

Investeringen % Gemiddelde uitgaven (€)

Onroerend goed 15% 76.195,65

Rollend materieel (auto, camionette, vrachtwagen,...)

34% 15.817,55

Inrichting 30% 2.762,20

Kantoormeubilair 27% 1.647,44

Andere: 40% 2.135,87

Page 25: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Financiering

Categorie Eigen middelen (€) Geen lening

Landbouw 12.812,5 50,00%

Nijverheid en ambachten 4.132,81 68,80%

Handel 10.609,09 69,10%

Intellectuele beroepen 7.534,09 71,20%

Diensten 7.758,33 83,30%

Andere 6.171,11 94,70%

Gemiddelde 7.836,17 77%

Page 26: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde

Andere:

Waarborgregeling bij het participatiemaatschappij Vlaanderen

Kaskrediet

Banklening

Hypothecaire lening

Leningen bij vrienden, familie, ...

Geen

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%

Aangegane leningen

Page 27: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde

Geen Een lening Niet ingevuld

Minder dan drie jaar actief 80,50% 17,10% 2,40%

Meer dan drie jaar actief 60,90% 28,80% 10,30%

Percentage van de personen die een lening hebben aangegaan in functie van het aantal jaar actief

Page 28: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Omzet

Categorie Gemiddelde (€)Landbouw 67.092,50

Nijverheid en ambachten 13.109,03

Handel 47.542,91

Intellectuele beroepen 22.341,23

Diensten 11.914,33

Andere 45.716,67

Gemiddelde: 29.173,00

Page 29: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Financieel resultaat

Winst: 68,94%;

Verlies: 31,06%

2/3 van ZIB maken winst

Page 30: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Gemiddelde winst/verlies per categorie

Categorie Winst (€) Verlies (€)

Landbouw 2.166,67 3.000,00

Nijverheid en ambachten 5.653,85 2.500,00

Handel 4.896,55 4.142,86

Intellectuele beroepen 5.277,78 2.600,00

Diensten 2.947,37 1.500,00

Andere 6.500,00 500,00

Gemiddelde 4.845,45 2.928,57

De sector handel kamp met het grootste verlies.

Page 31: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Gerealiseerde winst/verlies in functie van het aantal jaar

1-3 jaar

4-6 jaar

7-9 jaar

10-15 jaar

16-23 jaar

24-34 jaar

Totaal0%

10%20%30%40%50%60%70%80%90%

100%

61%71% 69%

78%90% 89%

69%

39%29% 31%

22%10% 11%

31%WinstVerlies

Gerealiseerde winst recht evenredig met duur zelfstandige activiteit.

Page 32: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde• Vergelijking winst/verlies met omzet

Omzet (€) 0-5580 5.580-10.000

10.000-50.000

50.000-100.000

100.000-200.000

> 200.000

Winst 52,60% 81,80% 87,80% 75,00% 75,00% 85,71%

Verlies 47,40% 18,20% 12,20% 25,00% 25,00% 14,29%

Stijging winst recht evenredig met stijging omzet

Page 33: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

5. Directe toegevoegde economische waarde

56% betaalt sociale bijdragen!

Page 34: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

6. Plannen

Keuze %

Volledig zelfstandig worden 19,9

Behoud van het zelfstandig bijberoep 69,2

Stoppen met het zelfstandig bijberoep 4,3

• 1/5 wil overstappen naar het zelfstandig hoofdberoep.• Slechts 4% denkt te stoppen.

Page 35: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

7. StellingenVraag Helemaal

akkoordAkkoord Geen

meningNiet

akkoordHelemaal

niet akkoord

1 Het statuut van het zelfstandig bijberoep moet beperkt worden tot maximum 3 jaar

1,5% 0,5% 5,9% 12,8% 79,3%

2 De bedrijfsverliezen in het kader van het zelfstandig bijberoep mogen niet langer aftrekbaar zijn van de persoonsbelasting

3,5% 12,4% 19,3% 16,3% 48,5%

3 Het zelfstandig bijberoep dient strenger gereglementeerd te worden

2,5% 7,8% 11,8% 34,8% 43,1%

4 Men zou de mogelijkheid moeten krijgen om pensioenrechten op te bouwen in verhouding tot de betaalde sociale bijdragen

48,8% 35,5% 13,3% 0,5% 2,0%

5 Zelfstandigen in bijberoep die geen sociale bijdragen betalen zijn een verliespost voor de sociale kassen. Een forfaitaire bijdrage voor administratiekosten zou dit tekort wegwerken

6,4% 17,2% 28,9% 22,1% 25,5%

Page 36: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

8. Besluit• De ZIB maken een steeds belangrijker deel uit van alle

ondernemers in België (22%). Het is dan ook hoog tijd om dit statuut te herkwalificeren en het belang ervan te erkennen.

• De bijdrage van ZB tot de economie is relevant! • De connotatie met oneerlijke concurrentie en zwartwerk moet

met alle mogelijke middelen bestreden worden door een positief klimaat te scheppen. Bestaande misbruiken moeten evenzeer geweerd worden.

Page 37: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

8. Besluit• ZIB vaak onvoldoende geïnformeerd. (zie

verzekeringskwestie)• De veel gehoorde kritiek dat ZB geen sociale bijdragen betalen

is onterecht. • 1 op 5 ZIB groeit door naar een hoofdberoep. Reden dus om

het ZB aan te moedigen.• Ondernemerszin in Vlaanderen duidelijk aanwezig. • Winst uit ZB matig.

Page 38: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

9. Beleidsaanbevelingen UniZeb• 9 BELEIDSAANBEVELINGEN van UNIZEB• 1. Sensibiliseren om te ondernemen, mogelijks via Zelfstandig

Bijberoep.• 2. Negatieve bijklank van het Zelfstandig Bijberoep

wegwerken.• 3. Startleningen en begeleiding voor startende zelfstandigen

in bijberoep (nav Plan Jonge Zelfstandigen van het Participatiefonds).

• 4. Stimuli creëren voor zelfstandigen die van bijberoep naar hoofdberoep overschakelen.

• 5. Het statuut van zelfstandig bijberoep niet uithollen.

Page 39: Het zelfstandig bijberoep Persconferentie 14 juni 2012 Een onderzoek door Wendy Compernol (studente Handelswetenschappen) In opdracht van UniZeb.

9. Beleidsaanbevelingen UniZeb• 6. Beperkte forfaitaire sociale bijdrage verplicht maken maar

tegelijkertijd opbouw van sociale rechten creëren voor zelfstandigen in bijberoep.

• 7. Winsten uit het zelfstandig bijberoep apart belasten in de personenbelasting.

• 8. Inkomengrenzen na pensioen mogen niet gelimiteerd worden.

• 9. Misbruiken en/of oneerlijke concurrentie bestrijden. Wanneer de ZIB dezelfde activiteit uitoefent als zijn werkgever moet hij de toelating vragen aan zijn werkgever.