Het verhaal van de berg

Deel 1 Hoe ziet jouw berg er uit?

Wanneer ik tijdens een gesprek over de toestand van een bedrijf, dienst of organisatie praat, vergelijk ik

deze situatie dikwijls met de omstandigheden die zich op en rond een berg kunnen voordoen. Er zijn

namelijk heel wat parallellen te trekken tussen bedrijven of organisaties en bergen.

Ten eerste kun je een bedrijf of organisatie heel goed vergelijken met een berg in functie van de grootte. Je

hebt kleine bergjes, soms zelfs heuveltjes, net zoals er kleine en middelgrote ondernemingen zijn . Heel

grote bergen of bergketens kun je dan weer vergelijken met grote bedrijven, overheidsorganisaties en

multinationals.

Ten tweede heeft elk bedrijf een specifieke hiërarchische structuur. Deze structuur kun je beschouwen als

een bergwand. Hoe rigider deze structuur, hoe steiler de bergwand. Zelfs in een kleine familiale KMO zal je

altijd een soort hiërarchie terugvinden, ook als alles heel informeel verloopt. Er moet immers altijd iemand

zijn die de te volgen weg bepaalt en de beslissingen neemt. De hiërarchische structuur komt dus overeen

met de helling van de berg en kunnen we op volgende wijze typeren.

Het is duidelijk dat het topmanagement zich op de top van de berg bevindt. Bij een KMO kan dit de

zaakvoerder zijn met enkele medewerkers, maar bij een groter bedrijf is er meer plaats aan de top en vind

je er de raad van bestuur en het strategisch management.

Het mid-level management tref je aan over de hele bergflank. Wanneer je te maken hebt met een KMO zal

dit zeer beperkt blijven. De berg is dan immers niet zo groot. Bij een groot bedrijf zul je hier echter

verschillende niveaus in kunnen onderscheiden, met managers die dicht bij de top aanleunen en anderen

die eerder nog een goed zicht hebben op de vallei.

Op het niveau vlak boven de vallei heb je de frontlijn managers. Zij bevinden zich helemaal onderaan de

management piramide.

Tot slot heb je de rest van het personeel. In het Engels heel toepasselijk de “floor workers” genoemd. Zij

bevinden zich aan de voet van de berg en in de vallei.

Een derde aspect waar je een parallel mee kunt trekken is de communicatie. Communicatie kun je

vergelijken met de toegankelijkheid van de berg. Is de wand steil? Is de wand begroeid met struikgewas?

Zijn er andere obstakels die de toegankelijkheid verminderen? Of zijn er mooie paden aangelegd die over

alle niveaus helemaal tot aan de top lopen? Of heb je wel goede paden op de verschillende plateaus en

terrassen, maar moet je steile wanden beklimmen met koorden en ladders om naar een ander niveau te

gaan? Dit zijn allemaal metaforen voor de manier waarop binnen het bedrijf gecommuniceerd wordt.

Tot slot heb je ook het klimaat. Op en rond een berg heb je dikwijls een microklimaat, net zoals elk bedrijf

zijn eigen bedrijfsklimaat heeft. Ideaal schijnt er de zon en is het helder weer met een lichte verkoelende

bries. Maar iedereen weet dat wolken zich dikwijls opstapelen langs de bergwand en de berg in een dichte

mist kunnen hullen. Of het kan ook beginnen waaien en regenen. Op de top kan het beginnen vriezen en

kan alles verstarren onder meters dikke sneeuw, terwijl in de vallei nog de zon schijnt. Of het is ook

mogelijk dat heel de berg in de mist zit, en enkel nog de top boven de wolken uitsteekt.

Mijn vraag is: Hoe ziet jouw berg er uit en hoe zorg jij er voor dat de zon schijnt?

Peter Blokland Zaakvoerder BYAZ bvba