Het Gents Klimaatverbond

Waarom naar klimaatneutraliteit?

Nicholas Stern Head of the Government Economic Service

(2006, UK)

• Investeer de komende 10-20 jaar 1% van het BNP

• En mijd schade door klimaatwijziging tot 20% van het BNP

Voorkomen is goedkoper dan genezen!

Veranderingen in klimaat Sociale onrust, leefbaarheid, levensduurte

Eindigheid goedkope grondstoffen!

Bron: BP juli 2009

Gent Klimaatneutraal tegen 2050?

100.000 woningen => 2.560 per jaar

21.000 bedrijven => 540 per jaar

600 eigen gebouwen => 15 per jaar

Gevolgen voor de Stad

Zwaar effect op: bedrijven,

sociaal weefsel (leefbaarheid,

levensduurte)

Stad moet burgers en

bedrijven helpen meer

energieonafhankelijk te

worden

Taak wordt alleen maar zwaarder bij uitstel

Beleid

2007 Bestuursakkoord ‘Klimaatneutrale stad’

2008 Langetermijnvisie ‘Gent 2020’

2008 Energiebeleidsplan 2008-2013 (eigen gebouwen & openbare verlichting)

• 2013: -10% E, -50% CO2, 40% HE t.o.v. 2003

• 2020: -20% E, -60% CO2, 50% HE t.o.v. 2003

2008 Klimaatplan 2008-2020 (>20% E en CO2)

2009 Burgemeestersconvenant (>20 E, CO2 en HE)

2009 Climate Declaration of Eurocities, Verklaring van Hamburg, Green digital charter

2010 Luchtkwaliteitsplan 2010-2015

Hoe handelen?

1.beleidsonderbouwende en strategische

instrumenten

2.Participatietraject – Gents Klimaatverbond

2 - elkaar versterkende - pijlers

1.beleidsonderbouwende en strategische

instrumenten • CO2-nulmeting (+ 2-jaarlijkse

monitoring) • Hernieuwbare energiescan • Energiekaarten • Energie input-output • Abatemant Cost Curve

CO2 Nulmeting (1990, 2007, 2050) CO2-uitstoot in de stad (direct + indirect)

0.0

500.0

1000.0

1500.0

2000.0

2500.0

3000.0

3500.0

4000.0

4500.0

1990 2007 2050

Em

issie

(kt

on C

O2)

Landbouw

Verkeer en vervoer

Bedrijven

Tertaire sector

Woningen

Excl. Elektriciteitsproductie, IJzer & staal

11,3 Mton 12,2 Mton

14,7 Mton

3,2 Mton 3,6 Mton

4,4Mton

In kaart brengen potentiële maatregelen - Energiekaarten

Hernieuwbare energiescan Zon

Wind

Water

Bodem

Biomassa

Afval

2-jaarlijkse actualisatie = monitoring

Energievraag Energieaanbod

+ gepland: in kaart brengen in- en

uitgaande energiestromen

Abatement cost curve

12,2Mton

2050 2012

Ma

atr

eg

el x

Ma

atr

eg

el x

Ma

atr

eg

el x

Maatr

egel x

Ma

atr

eg

el x

Ma

atr

eg

el x

Ma

atr

eg

el x

Ma

atr

eg

el x

Ma

atr

eg

el x

2.Participatietraject – Gents Klimaatverbond • Transitie-traject • Website ‘Gents klimaatverbond’ • Warmtefoto • Donderdag veggiedag • Ondersteuning (subsidies, business

cases, klimaatwerkgroepen, duurzaamheidsmeter)

Puzzel leggen

door

Klimaatverbond geen nicheverhaal

• Voedingsbodem bij diverse sectoren en doelgroepen

• Al internationale voortrekkers op grondgebied

• Nationale profilering Stad Gent: CO2-nulmeting, Klimaatplan, …

• Internationale profilering Stad Gent:

• MUSIC: Rotterdam, Montreuil, Ludwigsburg, Aberdeen

• Donderdag Veggiedag

Bereidheid tot medewerking

Tekenden engagement op 3 december 2009:

• Unizo gent

• Bond Beter Leefmilieu

• Confederatie Bouw

• Fedustria

• Natuurpunt Gent

• ACV

• Febiac

• REGent vzw

• Welzijnsoverleg Regio Gent

• Gents Milieufront

• Essenscia

• ORI

• Gents Ziekenhuisoverleg

Methodiek van transitie

Transitie = fundamentele verandering van structuur,

cultuur en werkwijzen op systeemniveau

Structuur institutionele opbouw, economische

structuur, fysieke structuur

Cultuur gedeelde beelden, waarden, paradigma’s

en perspectief

Werkwijzen regels, routines, gedrag

Fundamentele omslag in denken, organiseren, handelen

Gent = pioneer, cf. MUSIC-project (Mitigation in Urban Areas and the creation of Solutions for Innovative Cities) samen met Rotterdam, Montreuil, Ludwigsburg en Aberdeen

Volgens een transitiemethode

Systemen analyseren

Visie vormenPaden

uitstippelen

Experimenteren

Opvolgen Verankeren

2

3

1

4

5 6

Prof. Rotmans (DRIFT)

Transitiearena Profiel arena-leden = koplopers/frisdenkers, betrokkenen en belanghebbenden bij het werken aan klimaatneutraliteit

Transitie-arena voor Gent

Transitie-arena voor Gent

Sam Van den Plas (WWF – milieubeweging/klimaat)

Joost Verschuere (E-Maze – economisch, E-audits)

Michael Fockedey (Tintelijn, Gentse ondernemer - kKMO)

Jan Naert (vzw Jong – sociaal, jeugdwerking)

Peter Garré (BOPRO – vastgoed)

Debbie Eraly (Gentse Transitiebeweging)

Sara Standaert/Debbie Baute (Vooruit – cultuur, sociaal)

Filip Remmerie (GAB – industrie, haven)

Denis Vynckier (Sidaplax – KMO)

Prof. Willy Verstraete (UGent, biotechnieken, innovatie)

Johan De Mol (UGent – Instituut voor duurzame mobiliteit)

Natalie Eggermont/Jeroen Baets/Laurien Spruyt (student UGent, campagne 10:10)

Wouter Haerick (IBBT – ICT, innovatie, smart cities)

Riet Vandevelde (UGent, milieucoördinator)

Guy Vloebergh (Ontwerpbureau Omgeving, RO, ruimte, landschap, stedenbouw)

Erwin Bailliere (Coca-cola – engineering manager)

Overzicht transitiearena’s

Doel per meeting:

AR1: 9/5/2011 kennismaking en systeemanalyse (SA)

AR2: 6/6/2011 verscherpen SA en definiëren krijtlijnen

AR3: 20/6/2011 toekomstbeeld

AR3bis: 13/7/2011 verscherpen toekomstbeeld

AR4: 5/9/2011 backcasting: opmaak transitiepaden en acties

AR5: 10/10/2011 1e verbreding arena, agendasetting

aanzet klimaatwerkgroepen

Output arena’s

4 streefbeelden 2050

• Lokaal samen meerwaarde creëren met een poort op de wereld

• Gent, goed om in te leven

• Intelligente kringlopen

• De Gentenaar thuis in de stad

20 transitiepaden

Acties om TPs in gang te zetten

Aanzet Klimaatwerkgroepen

Van arena naar klimaatwerkgroepen

Concreet maken van essentiële acties binnen de

streefbeelden daar waar de stad niet alle

hefbomen in handen heeft

Deze triggeren

• via arenanetwerk

• via studies

• via business cases

Geen absolute controle

1e Klimaatforum Dinsdag 22 november 14u – Campus Kantienberg

Transitiepad X voor woningen

micro verbruik dak vensters WP zonne-

boiler gedrag

Transitiepad X voor woningen

resterende

vraag

meso warmtenet

Transitiepad X voor woningen

resterende

vraag

wind bio-energie macro

Transitiepad X voor woningen

warmte-

net

wind bio-

energie

Creëren klimaatwerkgroepen waar nodig

verbruik dak vensters WP zonne-

boiler

gedrag

E-zine Gents klimaatverbond

Klimaatpodia

Thermofoto

www.gentsklimaatverbond.be

Donderdag Veggiedag

Subsidies voor klimaatprojecten

Duurzaamheidsmeter (stadsontwikkelingsprojecten en economische sites)

Duurzaamheidsmeter

Eiland Zwijnaarde

Oostakker I

Wiedauwkaai

The Loop Gent Zuid I

Uco

Rijvissche

Ardoyen

Gasmeterlaan Oude Dokken

Gent St-Pieters