Het eerste Tannaïten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (משנה): Eerste stukje Rabban...

download Het eerste Tannaïten-geslacht  Het ontstaan van de Misjna (משנה):      Eerste stukje    Rabban Jochanan ben Zakkai.  (70 – 80 n.chr.)

of 12

Transcript of Het eerste Tannaïten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (משנה): Eerste stukje Rabban...

  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    1/12

    De geschiedenis leert ons,

    dat we nooit iets geleerd hebbenvan de geschiedenis!!

    Het eerste Tannaten-geslachtHet ontstaan van de Misjna ( ):

    Eerste stukje

    Rabban Jochanan ben Zakkai.(70 80 n.chr.)

    Met de ondergang van de Joodse staat werd ook het Jodendom metvernietiging en ondergang bedreigd. De overgebleven Joden in Judea wistenniet, uit wanhoop en vertwijfeling wat te doen. Gelukkig stond uit hun middeneen man op, met de nodige bekwaamheid en geestkracht, om zijn

    geloofsgenoten weer wakker te schudden, hen te troosten en hun bewust temaken dat met het verlies van de Tempel, het Jodendom niet vernietigd is. Hetwas Rabban Jochanan ben Zakkai , een leerling van de grote Hillel.Zakkai behoorde tijdens de revoluties aan de kant van de gematigde partij.Dikwijls had hij de Zeloten in het belegerde Jerusalem verzocht, zichzelf overte geven. Indien zij dit niet zouden doen, dat zijzelf als gevolg van oorzaakzouden zijn, van een eventuele vernietiging van Jerusalem. Toen Zakkai zagdat zijn pogingen vruchteloos waren, en er van de dweepzieke Zeloten nietveel goeds te verwachten viel, wist hij ongemerkt in het vijandelijk leger tekomen, waar hem op zijn verzoek, de toegang tot Vespasianus werd verleend.Deze veldheer die van R. Jochanans vredelievende gezindheid vernomenhad, ontving hem vriendelijk en stond zijn verzoek toe, om in Jabne, niet vervan de kust van de Middellandse Zee, een Leerschool te stichten. R.Jochanan had zich dan ook ondertussen met zijn leerlingen daar gevestigd.

    Toen het bericht in Javne kwam, dat Jerusalem was gevallen en dat deTempel verwoest was, verscheurden R. Jochanan en zijn leerlingen hunkleren, en treurden en klaagden alsof het om de dood van een bloedverwantging. Maar, terwijl de droefheid van de leerlingen tot vertwijfeling oversloeg,liet de meester de moed niet zinken. Hij zag terecht in, dat in wezen, hetJodendom met het bestaan van de Tempel en Altaar niet zo innig verbonden

    1

    http://en.wikipedia.org/wiki/Johanan_ben_Zakaihttp://en.wikipedia.org/wiki/Hillel_the_Elderhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Vespasianushttp://en.wikipedia.org/wiki/Johanan_ben_Zakaihttp://en.wikipedia.org/wiki/Hillel_the_Elderhttp://nl.wikipedia.org/wiki/Vespasianus
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    2/12

    was, dat het hiermee tegelijk het Jodendom ten onder moest gaan. Hij troosttedan ook zijn leerlingen over het verlies van de gewijde offerplaats, en toondehun aan, dat de weldadigheid de offers moest vervangen, zoals men dattegenkomt in de Heilige Schrift (Hosea 6.6): Want Ik heb behagen inmilddadigheid en niet in offers. Het was dus uiterst belangrijk, dat hetJodendom, in plaats van de verwoeste Tempel, het nieuwe middelpunt werd.

    Na de vernietiging van de Tempel vormde R. Jochanan te Javne eenSanhedrion, (Hoge Rabbinale Hof) waarvan hij zelf tot voorzitterwerd benoemd. Op deze wijze verkreeg Javne voor het Jodendom bijnadezelfde betekenis, welk men tot zover aan Jerusalem alleen had gegeven.Het Sanhedrion kreeg voortaan de naam van oppergerechtshof, de voorzitterwerd benoemd als hoofd van het gerechtshof, en droeg tevens de eretitelRabban (1) (algemeen leraar) of Nasi (president) dit was meestal geengeleerde van formaat doch meer een voorzitter van de Raad. De vice-president, ook wel Av Beet-Din, genoemd was meestal de grootstegeleerde en had de grootste halachische autoriteit (wetsbeslissende autoriteit).

    Niet alleen echter door het stichten van een Beet-din, (RabbinaleRechtbank) maar ook en veeleer door zijn onschatbaar onderwijs heeftR. Jochanan zeer veel tot de instandhouding aan het Jodendom bijgedragen.Door zijn leerlingen naar zijn eigen geest te vormen, door hen met kennis enwetenschap te verrijken, heeft hij het Jodendom een zeer grote dienstbewezen. R. Jochanan was de vraagbaak van zijn tijd, omdat hij met de

    volledige kennis van de mondelinge leer in zijn gehele omvang en in al haaronderdelen mee bekend was. De basis van de traditie werd in tweehoofddelen verdeeld: Misjna Chaldeeuws: Masnita en Aggada .respectievelijk de Mondelinge Leer gebaseerd op halacha en Agada de leergeadstrueerd met parabels.

    De Misjna ( ) bevatte de overgebleven wetten: die haar kenden en haardoorgaven heten Tannam . De Agada bevatte geen wetten, maarbestond in een vrije uitleg van het Heilige Schrift.

    De inhoud van de Misjna werd voorgedragen op drie verschillende wijze, dieechter met elkaar in een nauwe samenhang stonden.De eerste bestond uit een eenvoudige mededeling van de overgeleverdewetten, zonder uitleg, maar zo kort en kernachtig mogelijk uitgedrukt, alssteunpunten voor het geheugen. Een wet, in zulke krachtige en in korte zinnensamengevat, wordt Halacha genoemd.Halachische wetten moesten letterlijk medegedeeld en overgeleverdworden, zoals men die uit de mond van de leraar gehoord had; want onderwillekeurige bijvoegingen zou de zekerheid van de overleving te veel lijden. De

    Halaga vormde de basis van de mondelinge leer.

    2

    http://jewishencyclopedia.com/articles/13178-sanhedrinhttp://jewishencyclopedia.com/articles/13178-sanhedrin
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    3/12

    (1) De titel Rabban en Rabbi kwam in de tijd voor de tempelverwoestingniet voor. Kerkelijke eretitels waren toen nog niet in gebruik. Hoogstwaarschijnlijk kwam het gebruik van genoemde titels voor het eerst in gebruikonder R. Jochanan ben Zakkais leiding.De tweede wijze van voordracht bestond uit het volgende, dat men de basisvan traditie volgens zeker regels uit de schriftelijke leer afleidde, hetzij uit deinhoud en samenhang van de tekst, of uit bijzondere aanwijzingen, in enkelewoorden en lettergrepen ingesloten. Deze wijze van afleiding uit de Heiligeschrift wordt Midrash genoemd.De derde wijze van overdracht bestond in het toepassen van regels vantekstverklaring op nieuwe gevallen, en wel naar aanleiding van reedsbestaande wetten. Deze toepassing gegrond op de regels van redekunst,werd Talmud genoemd, in nauwe betekenis.

    De Agada had een geheel ander taak. Zij deed onderzoek naar de zedelijkewaarheden van het Jodendom, en beschouwde Israls tegenwoordigetoestand, uit een Bijbels visie.

    R. Jochanan ben Zakkai maakte al die bestanddelen: Halacha, , MidrashTalmud en Agada tot de onderwerpen van zijn

    verhandeling, die dan ook een gunstige invloed op de ontwikkeling van hetJodendom uitoefenen (1).Naast R. Jochanan vormden zeven Tannaten de hoofdfiguren van die tijd (70-

    80 n.Chr.).Bij de ondergang van de staat waren zij allen reeds op gevorderde leeftijd, enbehoorden ongetwijfeld tot de leden van het Beet Din van Javne. Van demeesten van hen zijn, met uitzondering is weinig bekend, slechts, alleen hunnamen zijn nog bekend.Hun namen waren: R. Chanina, R. Tsadok (2), Nachum de Medier, R. Dosaben Harkinas, Abba Sjaoelben Botnit, Nachum uit Gimso (3) Nechunja benHakana.

    Hoelang R. Jochanan gewerkt heeft in deze kring, door hem zelf in het leven

    geroepen. Kan niet met zekerheid gezegd worden. Langer dan tien jaar zal ditechter niet geweest zijn. Op zijn sterfbed zegende de edele man zijn leerlingenmet de woorden Mocht de vreeze Gds op uwe handelingen den zelfdeninvloed hebben als de vrees voor mensen . Naar men zegt, overleed hij op deleeftijd van honderdtwintig jaar oud. Evenals Ezra komt hem de verdienste toe,dat hij het Jodendom voor het dreigend gevaar van ondergang en uiteenvallenbewaard heeft.

    (1)Zijn lijfspreuk was: (Spreuk. Vad. 2, 9). Zo gij veel gestudeerd hebt,laat u daarop niet voorstaan, want dat is uwe bestemming .

    3

  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    4/12

    (2)Zijn lijfspreuk was: (Spreuk. Vad 4, 5) Beschouw de geleerdheid nietals een kroon, om er mede te prijken, noch als eene bijl, om er medete graven .

    (3) Nachum van Gimso is in de geschiedenis van de ontwikkeling van detraditionele wetten bekend door zijn toepassing van de zogenaamderegel Ribui Imuit waarvan het gebruik door Nechunja benHakana afgewezen werd.

    Het tweede Tanaiten geslacht (80 138 n.Chr.)interne situatie. Godsdienst-sekten. Akylas.

    Het Jodendom tot wiens verdere ontwikkeling de grote R. Jochanan de stichtervan de leerschool van Javne, de basis had gelegd, werd. De scholen van Hillel

    en Sjammai hadden hun onderlinge verschillen. Maar beide scholenbehandelden de gewichtigste levensvragen van het Jodendom en haddenvaak een tegenovergestelde visie geheel op basis van tegengesteldeoverlevering van de traditie van vader op zoon van geslacht tot geslacht, zodater behoefte ontstond dat er duidelijke halachische uitspraken kwamen van watnu wel en niet de gewoonte, de traditie moest vormen.Dit laatste was dan ook de taak die zich Rabban Gamlil had gesteld, hoewelhij zich daardoor soms de vijandschap van zijn tijdgenoten mee op zijn halshad gehaald.

    Gamil was een afstammeling van Hillel; hij was de zoon van Simon benGamil. Waarschijnlijk had R. Jochanan wegens Gamils jonge leeftijd hetvoorzitterschap in het Synhedrion waargenomen. Maar toen Gamiel devolwassen leeftijd had bereikt, werd hij terstond voorzitter, waarop hij alsHillels afstammeling aanspraak op had. Ter onderscheiding van zijngrootvader (R. Gamil de oudere) wordt hij R. Gamil van Javne, of Gamil llgenoemd.Evenals zijn voorvaderen droeg hij de titel Nasi (Patriarch) en was ook alszodanig staatskundig gezien de vertegenwoordiger van het Joodse volk bijRome. (80-118 n.Chr.)

    Zoals eerder gezegd is, was Gamils hoofddoel, de eenheid van hetJodendom te herstellen, en hij meende, dat dit het best kon uitvoeren, door hetgezag, aan het patriarchaat verbonden, met krachtige hand en strengheid tehandhaven.

    De verschillende richtingen van de scholen van Hillel en Sjammai (dieoverigens vrienden waren en elkaar respecteerden) werden in het Synhedriongetoetst, met als gevolg, dat de school van Hillel als algemeen geldig erkenden tot maatstaf voor het Godsdienstig leven algemeen aangenomen werd. Het

    was nu Gamils eerste zorg, dat een besluit van het Sanhedrin door allen,zonder onderscheid van rang of stand werd geerbiedigd, en elke poging tot

    4

    http://en.wikipedia.org/wiki/Gamaliel_IIhttp://en.wikipedia.org/wiki/Gamaliel_II
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    5/12

    verzet hiertegen streng gestraft werd. Het strafmiddel door Gamlil ingesteld,was de ban (Niddoei, ) waarbij de veroordeelde elke vertrouwelijke omgangontzegt werd, totdat hij, onder bekentenis van schuld, gehoorzaamheidbeloofde. Men had ook nog een strengere ban (Cherem ) die echter zeerzelden toegepast werd (later werd deze toegepast in Amsterdam op Spinoza,overigens op aandrang van de kerk aan het Rabbinaat van de PortugeseSynagoge in de 17e eeuw).

    Om ter wille van het goede doel, dat hij beoogde, ontzag de patriarch ofnasizich niet wanneer het noodzakelijk was, de ban uit te spreken over de hooggeplaatste personen uit zijn tijd, hoewel hij zichzelf daarmee veel vijandenverkreeg.

    R. Gamil was met zijn onverbiddelijke strengheid zo rechtvaardig, dat hij zelfszijn zwager R. Elizer ben Hyrkanus (1), een lid van het Synhedrion in de bandeed. Gd weet zo sprak hij: dat ik niet uit heerszicht doe, maar alleen omde ondeelbaarheid des Jodendoms te handhaven Ook zorgde de patriarchdat niemand in de leerschool te Jabne werd toegelaten, die niet had laten zien,in hoeverre zijn basis kennis in Gdsdienst was. Een en ander had het gevolg,dat de ene partij tegen R. Gamil vormde met aan het hoofd R. Josua benChananja stond zoals het Patriarch meende (2). De laatste, een medelid vanhet Synhedrion, moest daarom dikwijls harde uitdrukkingen van de voorzitteraanhoren.

    Op een zeker dag beschuldigde Gamil hem in de leerschool van heimelijkverzet tegen een vastgestelde Halaga. Alle toehoorders waren zeerverontwaardigd, en de spanning die er al lang heerste, werd nu gebruik vangemaakt. R. Gamil werd van zijn functie ontheven.Men was echter slim genoeg om niet zijn vijand Josua in zijn plaats tebenoemen.De keuze viel op R. Elazer ben Azarja, een zeer jonge geleerde, die in elkopzicht geschikt was om de functie van patriarch te bekleden.Hij stamde af van de beroemde Ezra. Hij bezat een goed karakter en hij wasuitzonderlijk rijk, en stond in groot aanzien bij de Romeinse regering.

    Nu werden alle tradities bijeen gezameld en getoetst. Tot zover werd eengetuigenverhoor ingesteld aan allen, zonder onderscheid van rang of stand,die in het bezit van overleveringen waren.

    Het is niet onwaarschijnlijk, dat de verzameling van ingewonnengetuigenissen, bekend onder de naamEdoejoth of Bechirta , deeerste stap was tot de schriftelijke samenstelling van de Halachot, dedefinitieve wetsuitleg en beslissingen (wetscodex) was. Intussen moet tot lofvan Gamil gezegd worden, dat hij zich in weerwil van de belediging die hemwaren aangedaan, zich niet aan de zittingen van het Synhedrion onttrok en de

    belangen van het Jodendom met nauwgezetheid bleef behartigen. Hij zag welin dat hij het patriarchaat te streng gehandhaafd had, en toen hij dat voluit

    5

    http://en.wikipedia.org/wiki/Eliezer_ben_Hurcanushttp://en.wikipedia.org/wiki/Eliezer_ben_Hurcanus
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    6/12

    bekende, was R. Josua terstond geneigd, zich met hem te verzoenen enbeloofde hem zelfs, voor zijn herkiezing als patriarch volop te steunen.

    (1) Deze was getrouwd met R. Gamiels zuster; Imma-Shalom.(2) R. Josua had zich eerder verzet tegen een besluit van R. Gamils, in

    zake met de vaststelling van feestdagen. Hij had een bevel gekregenom op de dag die volgens zijn mening de Grote Verzoendag zijn moest,is hij met staf, reistas en geldbuidel voor de patriarch verschenen. R.Josua liet zich door zijn vrienden toe bewegen, om te gehoorzamen, enR. Gamil hierdoor getroffen, ontving hem op een wijze, waardoor zijngroot en edel karakter in een helder daglicht verscheen. vrede zij u,mijn leraar en leerling, zo sprak de patriarch, mijn leraar in wijsheid,mijn leerling tevens, daar gij mij gehoorzaamd hebt.

    Toen R. Elazer ben Azarja bemerkte dat het collegie met R. Gamil verzoendwas, verklaarde hij, dat hij terstond bereid was zichzelf terug te trekken uit zijnambt. Zulk edelmoedig offer werd echter niet van hem verlangd.Er werd besloten dat R. Elazer de betrekking van plaatsvervanger zouvervullen en om de drie weken het voorzitterschap van het Synhedrion zouwaarnemen. Sinds die tijd leefde de herkozen patriarch met de leden vanSynhedrion in ongestoorde vrede.

    Zoals ik boven al beschreven heb, was Gamil in zijn ijver voor de bevordering

    van de eenheid, van het Jodendom zover gegaan, dat hij zijn eigen zwager R.Elizer ben Hyrkanus in de ban had gelegd. R. Elizer vertegenwoordigde detegenovergestelde richting van zijn zwager, doordat hij bij zijn eigenovertuiging bleef volharden, ondanks in weerwil van de algemene erkendeovereenstemming van de meerderheid. Evenals zijn zwager met zo veelanderen was hij een leerling van R. Jochanan ben Zakkai. Na de dood van zijnleraar opende hij zijn eigen leerschool te Lijdda. Hij onderwees slechtshetgeen van wat hij hoorde van zijn voorgangers en hij liet zich niet in metnieuwe vraagstukken. Zijn onbuigzaam karakter bezorgde hem zoals weweten de ban. Sinds die tijd leefde Elizer in afzondering van zijn leerlingen en

    zijn vrienden. Zonder deel te nemen aan de ontwikkeling van het Jodendom,bracht hij de rest van zijn leven in somberheid door. Op het bericht van zijnnaderende dood verschenen zijn voormalige vrienden aan zijn ziekbed. Dewaardige man beklaagde zich, dat men hem zoveel jaren miskend en dat hijgeen gebruik had gemaakt van de gelegenheid om met de Halachothmeer over te dragen, kennis die hij alleen wist, en nu in zijn graf mee zounemen. Men wilde dat toch zoveel mogelijk voorkomen, en stelde destervende allerlei vragen over Halachische onderwerpen, die hij met grootstehelderheid van geest beantwoorde. Toen hij zijn laatste adem uitgeblazen had,verscheurden alle aanwezigen hun kleding, en R. Josua die na R. Gamils

    dood het patriarchaat tijdelijk waarnam, hief de ban op van de overledene.

    6

    http://en.wikipedia.org/wiki/Eliezer_ben_Hurcanushttp://en.wikipedia.org/wiki/Eliezer_ben_Hurcanus
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    7/12

    R. Akiva een leerling van de overledene, hield de lijkrede, waarin hijonderranden zei: Met zijn dood is het boek der leer begraven geworden.

    Geheel verschillend met het karakter van Elizers was dat van R. Josua. Hijonderscheidde zich in dezelfde mate door flexibiliteit en toegevendheid alsElizer zich door onbuigzaamheid en hardnekkigheid onderscheiden had.Mede een leerling van R. Jochanan ben Zakkai, stichtte hij na de dood van zijnleraar een eigen leerschool te Bekiin een stad tussen Jabne en Lijddagelegen. Hij was een arm man, en moest door het vervaardigen van naaldenin zijn dagelijkse behoefte voorzien. Evenals zijn leraar was hij het toonbeeldvan bescheidenheid en zachtmoedigheid. Naast zijn wetgeleerdheid schijnt hijook op het gebied van sterrenkunde geen vreemdeling in zijn geweest.Hij was zeer vijandig tegen verordeningen, die het volk een al te strengeonthouding oplegeden en waaronder zelfs het eigenlijk wezen van de leer teveel te lijden had. Ook hechte hij geen blind geloof aan de juistheid aan deuitspraken van enkele autoriteiten, maar beschouwde de mening van demeerderheid, met volle overtuiging uitgesproken, als de juiste maatstaf.Door deze zelfstandigheid kenmerkte zich vooral R. Akiva ben Joseph, deeerder genoemde leerling van R. Elizer.Volgens het verhaal zou Akiva van heidense afkomst zijn, en tot oudere leeftijdgeheel onwetend zijn geweest, en met zijn echtgenote Rachel, de dochter vande rijke Kalba Sabua, zeer lang in diepe armoede hebben geleefd alsschaapherder. Op haar aandringen ging hij de Heilige Schriften bestuderen.

    Volgens de filosofie van R. Akiva was de inhoud van de mondelinge leer geendode massa, die niet vatbaar was voor enige ontwikkeling, maar het was eenrijke bron, waaruit door middel van de bestaande regels, altijd weer eennieuwe basis kan worden geput. Vanuit zijn zienswijze onderscheidde deBijbeltekst, althans in zoverre deze zich tot het gebied van de wetgevinguitstrekte, vooral daardoor, dat hierin geen sierlijkheid van stijl beoogd werd,maar dat elk woord, elke lettergreep, dat elke letter een eigen betekenis had.Zijn oorspronkelijke werkwijze van de behandeling van traditie ondervond veelbijval en droeg de goedkeuring van zijn geleerdste tijdgenoten.

    Vooral R. Akiva is een zeer belangrijke persoon geweest in de Joodsegeschiedenis, door het stelselmatige verzamelen van de rijke grondbeginselenvan traditie, heeft hij de basis daarvan gelegd.

    De hoeveelheid van de Halachoth zover zonder samenhang werd bij elkaarverzameld, werd door Akiva gegroepeerd en vervolgens geordend. DezeHalachische geordende verzameling kreeg de naam Misjna, om dezeverzameling te onderscheiden van de latere Halacha verzamelde delen, werdhet Misjna van R. Akiva genoemd. Deze verzameling was niet schriftelijk,naar het schijnt dat het te hebben gediend tot maatstaf voor de meer

    methodische verhandeling van de Halachot. Waarschijnlijk heeft R. Akiva zijn

    7

    http://en.wikipedia.org/wiki/Akiva_ben_Josephhttp://en.wikipedia.org/wiki/Akiva_ben_Joseph
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    8/12

    Halacha-verzameling niet kunnen afmaken. Zijn studenten hebben Akivaswerk later voltooid.R. Akiva was woonachtig in Bene-Berak, waar ook zijn leerschool was. Als lidvan het Sanhedrion moest hij ook dikwijls afreizen naar Jabne De leden vanhet Sanhedrion namen geen beslissingen over belangrijke vraagstukken in zijnafwezigheid.

    Na Akiva verdient R. Ismal ben Elisa in de geschiedenis van de traditie alseerste genoemd te worden. R. Ismal woonde te Kephar-Aziz.Evenals zijn tijdgenoten erkende ook hij de kracht van de wetsbepalingen,door middel van de bekende verkregen afleidingsregels, maar niet in die

    (1)Ook heetten de Halachische uitspraken van R .Akiva die dikwijls tenkoste van tot dusver bekende Halachot tot leidraad gebruikt werden:later Misjna

    mate als Akiva. Ook kon hij zich niet verenigen met wat betreft, deeigenaardige karakter ven de Bijbeltekst. Volgens hem kon niet elkeBijbelwoord in zijn gewichtigheid gelijkwaardig zijn, zoals Akiva het stelt,gezien de Bijbel ook op het gebied van de wetgeving zich ten doel stelde aande gebruikelijke taal- en stijlregels, te beantwoorden, zodat men daarweldegelijk de inhoud van indeling moest onderscheiden.De school van R. Ismal waar hij hoofdzakelijk aan de behandeling van debestaande afleidingsregels werkte, die hij stelselmatig samenstelde en

    rangschikte. De regels, dertien in getal, worde in een Beraitha mee gedeeld.Gezamenlijk vormden R. Gamil, R. Elizer, R. Josua, R. Akiva en R. Ismalde hoofdfiguren van het tweede-Tanaten-geslacht. Aan hen ontleent dittijdperk zijn waarde en betekenis. Om hen heen schaarden zich de overigeTanam van dit tijdvak.

    Ook buiten Judea woonden in die tijd verscheidende geleerden, die in detraditie van het Jodendom onderwezen. Zo bevonden Joodse geleerden diezich in Babeloni en in de Parthische landen, in Nesibis en Nahardea, daar alhun scholen hadden.

    In de eerste plaats, werd in de traditie onderwezen door R. Juda ben Bathyraen in de tweede door Nechemja uit Beth-deli. Ook in Klein-Azi en Egyptewaren er leerscholen. Dit nam niet weg, dat de uitspraak van het JabnischeSynhedrion ook buiten Judea als het hoogste gezag gold. Door de beslissingvan het Synhedrion moest elke stap die genomen werd in het Joodse levenworden gewettigd, elke maatregel van godsdienstige aard moest bekrachtigdworden. Het Jabnische Synhedrion was het enige dat nog restte van deJoodse staat en stond dan ook bij het gehele volk in hoogste achting. De Nasiof Patriarch werd algemeen als vorst geerd en gehuldigd, en bekleedde in

    het Godsdienstig leven het hoogste gezag(1).

    8

    http://en.wikipedia.org/wiki/Rabbi_Ishmaelhttp://en.wikipedia.org/wiki/Rabbi_Ishmael
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    9/12

    Het Godsdienstig leven had dan ook door de verwoesting van de tempel, metuitzondering van de altaar dienst niet veel geleden. Maar ook het gemis aande altaar dienst werd door het gebed, door de beoefening van de Heilige Leeren door het oefenen van weldadigheid op een waardige wijze hersteld. Metuitzondering van de geboden over het offerwezen, werden alle wetten van hetheilige schrift strikt gehandhaafd. Men gaf de priesters hun tiende deel, menlegde apart de gaven voor de armen, men nam de wetten van rein en onreinstreng in acht, enz.

    (1)Op de betrekkingen van de Nasi en Ab-beth-Din volgde de Chagam(wijze), wiens eigenlijk betekenis in het Sanhedrion niet met zekerheidopgegeven kan worden. ook had men in het Synhedrion een redenaardie naast de Patriarch stond, om de stellingen, hem door dezevoordrachten met zachte stem toegeluisterd, voor de toehoorders teontwikkelen en op te helderen.

    Allen die zo Gdsdienstig leefden en van de vruchten, die ze bezaten ofgekocht hadden, en hun gewijde gaven afzonderden, vormden een soort orde,wiens oorsprong reeds tot tijd van de partijschappen tussen Farizeers enSadduceers teruggaat. Ieder lid van de orde werd Chaber genoemd.Werd iemand als lid in de orde opgenomen, dan moest hij in tegenwoordigheidvan drie leden plechtig beloven, dat hij zich strikt aan de regels van de ordezich zou onderwerpen. Bij het minste vergrijp tegen de regels in, werd hem het

    lidmaatschap van de orde ontbonden. Tegenover de orde van Chaberimvormde het verwaarloosde deel van de bevolking een armzalig figuur.De ontwikkeling van de lagere klasse liet in elk opzicht te wensen over. Eenzeer wijde kloof bestond er dan ook tussen de verwaarloosde onder klasse ende ontwikkelde leden van de Chaberim-orde , met hun beschaafde enfijne levenswijze. De Chaberim deed dan ook geen enkele poging om descheidingsmuur omlaag te halen. Ze bouwden hem eerder hoger op. Zo werdde ruwe massa dan ook geheel aan zijn lot overgelaten; elke weg totontwikkeling en verbetering werd meedogenloos afgesneden; met allemogelijkheden werd het niveau en levensomstandigheden op een laag peil

    gehouden. Te laat ondervonden de Chaberim welk treurig en nadeligegevolgen hun gedrag tegenover de lagere klasse van het volk, voor hetJodendom had.

    Want omdat niemand zich het lot van de bevolking aan de onderkant van desociale lader aantrok, stonden zij geheel bloot aan de invloed van hetChristendom. De stichter van het Christendom als zowel zijn volgelingenzochten juist nieuwe volgelingen over het algemeen onder de lagere klasse,ze vonden daar ook een positieve ontvangst; zondaars, tollenaars, prostitueesvissers etc. Veel van hen werden ijverige aanhangers van het Christendom, en

    diverse van hen werden zendelingen (apostels).

    9

  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    10/12

    We hebben kunnen constateren dat het Christendom in nauwelijks dertig jaarna de dood van zijn stichter in twee sekten was verdeeld, waarvan de n, deJoden Christenen namelijk aan de Joodse wetten bleef vasthouden, terwijl deandere, die de Heidenen-Christenen, volgens de leer van de apostel Paulus,de verbindende kracht van de wetten ontkende. De Joden-Christenen droegenvanwege hun armoedige levenswijze de naam Ebonieten (arme), terwijl deHeiden-Christenen Hellenen (Grieken) werden genoemd, omdat de eersteheidense volgelingen van het Christendom Grieken waren. Beide sektenhadden van lieverlede een vijandige houding tegenover elkaar genomen.Langzaamaan verwijderden zich ook de Joden-Christenen zich al meer vanhet Jodendom.Door de verwoesting van de Tempel, die overalgemeen de inachtneming vande gehele wet onmogelijk maakte, was de oorzaak, dat eronder de Joden-Christenen sekten ontstonden, welke zich door hun meerder of minderevasthoudendheid aan de Joodse wetten onderscheiden. Zo had men bv deMeristen (van het Griekse woord Meros) die slechts gedeelten van de wet inacht namen; de Masboters ( van het Hebreeuwse woord Shabbat dieslechts de Joodse Shabbat vierden, en eindelijk de Genisten (van genos,geslacht) die nog slechts met het oog op hun afstamming Joden waren.Deze sekten werden de grootste vijanden van het Jodendom; zij beschimptende Tannaim, de beoefenaars van de traditie, en werden zonder het zelf tebeseffen steeds meer volgelingen van het Heiden-Christendom, waarin zij ophet laatst ook in opgingen.

    Op deze wijze won de leer van Paulus steeds meer terrein en kon zich alsenige katholieke Christendom staande houden.Behalve de genoemde sekten waren er nog meer tegenstanders zoals deGnostici die zich in de hogere kennis (gnosis) van het Goddelijkewereldbestuur verdiepten, en allerlei ongerijmde en zinloze resultatenverkregen. Elke gnosticus van enig belang had op zijn beurt weer een aparterichting die zijn aanhangers vond, zowel onder de Joden, christenen enheidenen. Zo had men de Kanieten die de broedermoordenaar van Kan meervereerden dan de vermoorde Abel; de Ophieten (ophis betekent Slang),die de slang vereerden als de oorzaak van menselijke kennis tussen goed en

    kwaad (1); de Asketen of Enkratieten (enkrates, ingetogen), die zich aanallerlei ontberingen gewennen; de Nkolaten of Balamieten ( het Grieksewoord Nikolaos = volkenoverwinnaar beantwoord bijna aan het HebreeuwsBilm = volkenverslinder) die in de onzedelijkheid geen zonden zagen,en haar op Bilms voorbeeld bevorderen. (men weet, dat Bilm deMobitische koning de raad gaf, Isral door verleiding tot onzedelijkheid tenval wilde brengen)Verder had men de Antitacten (antitaxis betekent tegenstelling), die uit haattegen het Jodendom stelselmatig tegen de Mazatische wetten handelen.

    Al deze verschillende sekten zochten door allerlei middelen nieuweaanhangers te werven. Vooral trachtte men dit doel te bereiken door het

    10

  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    11/12

    onderschuiven van Hebreeuwse, Griekse en Syrische geschriften, waarvanpersonen uit de Bijbelse geschiedenis, zoals Adam, Chanoch, Mozes, Elia etc.als schrijvers fictief werden. Al dergelijk geschriften waren voor het Jodendomhoogst gevaarlijk; want zij hadden ten doel, het Jodendom te ondermijnen enhet geloof van zijn belijders aan het wankelen te brengen. de Gnostischegeschriften hadden dan ook een verderfelijke invloed op een zekerewetgeleerde genaamd Elisa ben Abuja, die het Jodendom verliet en daaromde naam Acher (een ander) kreeg, of het door zijn bekering een (ander) wasgeworden.

    De Tannam moesten dus wel ernstig en er op bedacht zijn, om door krachtigemaatregelen de invloed van de vijandelijk sekten tegen te gaan.Het lezen en beoefenen van Gnostische schriften werd ten strengsteverboden, alsmede elke omgang met Joden-Christenen, die niet meer alsJoden beschouwd werden. Door met het nemen van deze maatregelen bleefhet Jodendom gered en kon het zich ondanks van ontelbare pogingen om het

    (1)Volgens het Bijbels verhaal Genesis Hoofdstuk 8.

    Jodendom te ondermijnen staande houden.Ja, zelfs vele heidenen waren doof voor de stem van de Christelijkezendelingen, die hen probeerden te verleiden om zich tot het Christendom tebekeren, maar zij wensten zich te bekeren tot het Jodendom of het Jodendomtrouw te blijven. Onder de vele proselieten van die tijd is met roem bekend

    Akylas (Aquila, of volgens de Aramesche uitspraak Onkelos). Hij wasafkomstig uit de provincie Pontus, waar hij vele bezittingen had. Met de kennisvan de Griekse taal en met de wijsbegeerte vertrouwd, zwoer Akylas op latereleeftijd het heidendom af, om zich aan te sluiten bij de Heiden-Christenen, dieover de aanwinst van zulk gewichtig medelid zeer verheugd waren. Maar hunvreugde was slechts voor korte duur. Want Akylas zei het Christendom weldravaarwel, om tot het Jodendom over te gaan, tot grote ergernis van deChristenen, die hem nu op allerlei wijze begonnen te lasteren en tebeschimpen. Akylas werd een trouwe aanhanger van het Jodendom. Hij hadomgang met de voornaamste Tannam, en hij volgde lessen van R. Akiva met

    veel ijver en opmerkzaamheid. In de strengheid van de Joodse levenswijzestond hij zelfs de patriarch niet achter, zodat men zich dan ook nietverwonderde dat hij n van de voornaamste leden van de Chaberim-ordewerd. De Pontische proseliet heeft zich door zijn nieuwe Griekse vertaling vanhet heilige schrift verdienstelijk gemaakt. De oude Griekse vertaling vanSeptuaginta was gaandeweg door het Christendom en zijn verschillendesekten naar willekeur verknoeid geworden. Zij wemelde thans van de meestuitlopende lezingen. Elke sekte wilde namelijk in de Bijbelboeken haarGodsdienst-beginsel of uitdrukkelijk of door middel van allerlei zinspelingenverkondigd zien. Het Jodendom had dus de grootste behoefte aan een

    getrouwe en nauwkeurige vertaling nodig, die gebruikt kon worden bij hetlezen van de Thora en de profeten.

    11

    http://nl.wikipedia.org/wiki/Onkeloshttp://nl.wikipedia.org/wiki/Onkelos
  • 7/29/2019 Het eerste Tannaten-geslacht Het ontstaan van de Misjna (): Eerste stukje Rabban Jochanan ben Zakkai. (70

    12/12

    Akylas was dan ook de man, die de nodige bekwaamheden bezat, om in debestaande behoefte te voorzien. Hij vertaalde de Bijbel zo letterlijk mogelijk ennam de traditionele opvatting trouw in aanmerking. Hij legde zijn werk terbeoordeling voor aan R. Elizer, R. Josua en R. Akiva, die dan ookonuitputtelijk in hun lof waren. Akylas vertaling verkreeg de heiligheid van deHebreeuwse grondtekst, en werd algemeen gebruikt en aanbevolen bij deopen voorlezingen. Jammer dat deze vertaling in de loop van tijden in zijngeheel verloren is geraakt. Het schijnt dat zij in het Chaldeeuws overgebrachtwerd onder de naam Targum Onkelos . Of dit dezelfde is alsdie, welk thans nog onder deze naam bekend is, kan niet met zekerheidbevestigd worden.

    Wordt vervolgd

    12