CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

ONDERWERPVoorlopig technisch-ontwerp van de haven vrijgeven voor inspraak

SAMENVATTINGNadat de Commissie Ruimte in juni jl. heeft ingestemd met de uitwerking van het Voorlopig Ontwerp (VO) van het Havenlab naar een Definitief Ontwerp (DO), is in de afgelopen maanden samen met een ingenieursbureau, de ambtelijke organisatie en de leden van het Havenlab gewerkt aan de technische uitwerking. Ook is gekeken naar de kosten voor de realisatie van het ontwerp. Er ligt nu een Voorlopig Technisch Ontwerp (VTO) om vrij te geven voor de inspraak. Daarnaast wordt voorgesteld het overnachten in de haven toe te staan omdat in een passantenhaven over het algemeen kan worden overnacht. Vanuit handhavingsperspectief is dit ook gewenst en het draagt bij aan de kosten van de exploitatie van de haven.

BESLUIT B&W1. Het Voorlopig Technisch Ontwerp vrij te geven voor inspraak;2. Het overnachten in de haven toe te staan (een beperkt aantal overnachtingen);3. Het besluit voor te leggen aan de commissie Ruimte om haar zienswijzen kenbaar te

maken (B-stuk).

AANLEIDING

Het procesOp 19 juni heeft de commissie Ruimte voor de haven  ingestemd met de technische uitwerking van het VO naar een DO voor de haven. Hierbij is de expertise van een nautisch ingenieursbureau ingeschakeld, dat samen met het Havenlab en de ambtelijke organisatie het VO heeft uitgewerkt tot een Voorlopig Technisch Ontwerp (VTO). Het VTO wordt na de inspraak uitgewerkt tot een DO. Aan de hand van het DO wordt een bestek (technische werkomschrijving) opgesteld, hierna worden aannemers uitgenodigd een prijsaanbieding te doen. Hiervoor heeft u een voorbereidingskrediet van € 200.000 beschikbaar gesteld.

Na het vrijgeven van het voorbereidingskrediet is begonnen met uitvoering van al de onderzoeken die nodig zijn voor een technische uitwerking van het Voorlopig Ontwerp van het Havenlab. De volgende aandachtspunten zijn het resultaat van deze onderzoeken:

- Bodemverontreiniging IndustriewegEen bodemverontreiniging is gevonden in de Industrieweg. Een vervolgonderzoek is ingezet. Het is nog niet bekend wat het effect is van deze verontreiniging op de toekomstige werkzaamheden of de kosten.

- Reparatie kadesAchter de bestaande kades aan de kop van de haven en de Industrieweg moet gronddoek aangebracht worden, om te voorkomen dat grond de haven in spoelt.

- ParkerenIn de huidige plannen voor de haven van Heemstede is rekening gehouden met de realisatie van 22 extra parkeerplaatsen. Dit is voldoende om doordeweeks de parkeervraag op te vangen voor de ligplaatsen en horeca. In het weekend is beperkte overloop naar de buurt noodzakelijk. Hiervoor zijn voldoende vrije parkeerplaatsen beschikbaar. Bij de bootverhuur, trailerhelling en rondvaartboot wordt geen nieuwe parkeergelegenheid gerealiseerd. Dit moet volledig worden

697377 1/7

CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

opgevangen in de omgeving. Uit eerder parkeeronderzoek blijkt dat de omringende straten voldoende restcapaciteit hebben om de parkeervraag op te vangen. Het plan voldoet aan de richtlijnen over het aantal mindervalidenplaatsen.

Het voorlopig ontwerp op hoofdlijnen (zie bijlage 1)Het uitgangspunt voor de technische uitwerking van het schetsontwerp was om zo dicht mogelijk bij het ontwerp van het Havenlab te blijven.

Afbakening projectgebiedVoor de uitwerking van het VO van het Havenlab is, in verband met de planning, gekozen het projectgebied af te bakenen. Twee gebieden zijn nu niet meegenomen in de technische uitwerking. Het betreft het grasveldje in het Waterpark en de steigers aan de noordzijde van het plan (zie onderstaand kaartje). Van de inrichting van het grasveldje in het Waterpark wordt een apart project gemaakt (fase 3, zie Faseringskaart uitvoering bijlage 3). Door samen met omwonenden naar oplossingen te zoeken, voor de overlast die wordt ervaren.De steigers tussen de haven en de brug gaan voor particulier terrein langs. Dit deel van het project is losgeknipt om later te worden opgepakt. Dit zal betrokken worden bij eventuele toekomstige ontwikkelingen (fase 4, zie Faseringskaart uitvoering bijlage 3)..

SteigersDe wandelsteigers, rond de haven, zijn iets breder gemaakt dan in het Voorlopig Ontwerp van het Havenlab werd aangegeven. De verbreding is nodig zodat 2 rolstoelen of 2 wandelwagens elkaar goed kunnen passeren. Er zijn hellingbanen aangebracht zodat het voor een ieder mogelijk is om via de wandelsteiger een rondje rond de haven te lopen. Daarnaast zijn uitklimvoorzieningen in het project meegenomen. Uitklimvoorzieningen zijn een vereiste voor de veiligheid rond de steigers. Zo kan iemand die in het water valt er eenvoudig uitklimmen. Onder de steigers zijn roosters aangebracht om te voorkomen dat drijfvuil onder de steigers komt. Het verwijderen van drijfvuil wordt hiermee veel eenvoudiger. In verband met reiniging en onderhoud zijn de steigers op een zodanige wijze ontworpen dat de dekdelen van de steiger er eenvoudig uitgehesen kunnen worden om onderhoud of reiniging onder de grote steigers of aan de beschoeiingen mogelijk te maken. Het mogelijk maken van onderhoud onder de steigers is ook een eis van het hoogheemraadschap. Aan de Van den Eijndekade is een extra steiger in het ontwerp meegenomen conform de wensen uit de reactie van het college op het plan van het Havenlab. Door middel van de steiger is het mogelijk een rondje langs de haven te lopen. Waar de wandelsteiger verdiept ligt ten opzichte van het direct naastgelegen terrein en waar er in feite langs een muur gelopen wordt (steiger aan de achterkant van de Ankerkade en de wandelsteiger aan de Van den Eijndekade) wordt de steiger verlicht door middel van verlichting aan de aanliggende kademuur.

De ligplaatsen van de boten van de bewoners van de woningen aan de Ankerkade zijn conform het ontwerp van het Havenlab als schuine vingerpieren uitgewerkt. De bewoners hebben het exclusief recht op deze ligplaatsen. Dit recht wordt met de woningen mee verkocht. Het betekent wel dat de eigenaren van de woningen de verplichting hebben om

697377 2/7

CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

deze plekken te huren. De huur van deze ligplaatsen dekt alle onderhoudskosten van de plekken en is marktconform.

Er is een aparte steiger in het ontwerp opgenomen voor 19 vaste ligplaatsen. Op deze ligplaatsen kunnen boten met een maximale lengte van 10 meter liggen. Deze steiger wordt met een hek afgesloten zodat alleen de eigenaren van de boten de steiger kunnen betreden. Ook de afstand tussen deze steiger en de wandelsteiger langs de Van den Eijndekade is zodanig groot dat de steiger van die kant ook niet zomaar te benaderen is.

Langs de Industrieweg is ook een wandelsteiger voorzien. Langs deze wandelsteiger is een plek waar een ondernemer sloepen kan verhuren en een plek waar een rondvaartboot kan aanmeren. De ondernemer die de sloepen verhuurt moet zelf de voorzieningen conform onze eisen, aanleggen. De reden hiervoor is dat de voorzieningen moeten passen bij de onderneming. Er zijn nog geen contracten met ondernemers afgesloten.

Langs de Industrieweg wordt ook een botenhelling aangebracht. De huidige botenhelling verdwijnt vanwege het bouwplan Havendreef. De helling is conform de richtlijnen van Sportvisserij Nederland ontworpen en is daarmee een stuk minder steil en vriendelijker in gebruik is dan de huidige helling.

Parallelweg Heemsteedse DreefOp de parallelweg Heemsteedse Dreef wordt éénrichtingsverkeer, van noord naar zuid. Echter, vrachtwagens krijgen een ontheffing voor de richting zuid naar noord vanwege de bevoorrading van dierenspeciaalzaak Heems. De rijbaan van de parallelweg wordt breed genoeg om elkaar te kunnen passeren.

Er staan in het huidige ontwerp grote cortenstaal plantenbakken tussen de hoofdrijbaan en de parallelweg. In deze bakken komt hoge vaste beplanting. Laanbomen worden niet als levensvatbaar gezien op deze plek vanwege de wind. De hoge plantenbakken zorgen voor een afscheiding naar de haven. Daarnaast zorgen deze bakken voor een barrière tussen de Heemsteedse Dreef in het geval van een evenement in de haven, wat de veiligheid ten goede komt.In het ontwerp van het Havenlab is de rijbaan van de parallelweg op hetzelfde niveau als het trottoir ontworpen. Dit geeft voordelen bij festiviteiten. Het is uitdrukkelijk niet de bedoeling van het Havenlab dat de kop van de haven gebruikt gaat worden om te parkeren. De enige manier om daar handhavend tegenop te kunnen treden is door het aanbrengen van een trottoirband. Deze aanpassing is, hoewel men het jammer vindt, in overleg en met goedkeuring van het Havenlab aangebracht.

HavenstraatAan de Havenstraat zijn extra parkeervakken toegevoegd. Tevens zijn plekken voor fietsparkeren meegenomen in het ontwerp. De bestaande bomen worden verwijderd. Nieuwe bomen worden geplant in een groenstrook achter de oude bestaande kade van basalt. Deze oude kademuur blijft als grondkering dienen. Tegen deze muur komen bankjes te staan aan de kant van de haven. De loopsteiger komt op het zelfde niveau als dit verlaagde stuk terrein. Hierdoor ontstaat een goede ruimte ontstaat die gebruikt kan worden om aan de haven te zitten en mensen kunnen staan bij evenementen.Indien nachtverblijf in de haven toegestaan wordt zijn er ook voorzieningen nodig, zoals een douche en toilet. Gedacht wordt aan toegang door middel van een code die dagelijks wisselt. Gewenst is deze voorzieningen tegen de gevel van de nieuwe woontoren te plaatsen in dezelfde stijl als de nieuwe toren.

Toezicht/handhaving

697377 3/7

CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

Toezicht op de haven is een onderwerp dat in het traject van het Havenlab als een rode draad terug komt. Om toezicht te houden op een haven is op ruimere tijden personele inzet nodig dan die binnen de huidige personele bezetting van de BOA’s is op te lossen. Toezicht op de haven is in het watersportseizoen intensiever dan buiten dit seizoen. Om het toezicht op de haven goed op te pakken is een extra fte aan formatie bij de BOA’s nodig. Iedere BOA kan de taak van havenmeester/toezichthouder haven op zich nemen, zodat men de taak bij toerbeurt krijgt. Zo kan optimaal gebruik gemaakt worden van de beschikbare capaciteit. Een extra fte is nodig om de tijden waarop nu geen BOA’s beschikbaar zijn, maar die wel nodig is voor toezicht op de haven, in te vullen. Dit geldt bijvoorbeeld voor toezicht in de avonduren. Politie is inzetbaar bij calamiteiten tussen 22.00 uur en 7.00 uur.Een havenreglement is nodig voor handhaving in de haven. Dit dient opgesteld te worden.Goed toezicht is een belangrijk onderdeel van het plan. Het controleren en aan regels verbinden van het overnachten in de haven wordt vanuit een handhavingsperspectief als wenselijk geacht. Het trekt een ander publiek en het zorgt voor sociale controle door mede watersporters. Deze sociale controle zorgt ervoor dat het rustig blijft in de haven.

Nachtverblijf ja/neeDe opbrengst van het liggeld van nachtverblijf voor boten is geraamd op ca. € 6.000 per jaar exclusief BTW en exclusief eventuele toeristenbelasting.De verkenning van het toestaan van nachtverblijf is enerzijds ingegeven om de haven aantrekkelijker te maken om aan te doen met de boot. Anderzijds geeft het een impuls aan de ondernemingen in Heemstede. Passanten in de haven die langer blijven, gaan bijvoorbeeld naar de Binnenweg om te winkelen dan wel een terrasje te pakken.Indien overnachting niet wordt toegestaan moeten boten na een bepaalde tijd worden weggestuurd wat veel moeilijker is en wat met meer tumult gepaard gaat. Ook is er daarna geen zicht meer op wat men doet. Komt de boot later toch weer terug? Er kan niet de hele avond en nacht iemand zijn om boten weg te sturen. De term passantenhaven betekent in de watersport ook dat er overnacht kan worden.

MOTIVERING

1.1 Het Voorlopig Technisch Ontwerp (VTO) is in overleg met het Havenlab tot stand gekomen

1.2 Het VTO is vrijwel gelijk aan het ontwerp van het Havenlab Het uitgangspunt om zo dicht mogelijk bij het ontwerp van het Havenlab te blijven is geslaagd.

1.3 Er is voldoende draagvlak voor het plan De inspanningen van het Havenlab hebben ervoor gezorgd dat de omgeving betrokken is bij het maken van het ontwerp, waardoor er veel draagvlak is.

FINANCIËNOp 19 juni heeft de commissie Ruimte een voorbereidingskrediet van € 200.000 vrij gegeven voor de uitwerking van het ontwerp van het Havenlab naar een technisch voorlopig ontwerp. Op 2 november jl. heeft de raad het totale budget van € 2.000.000 in de begroting van 2018 opgenomen voor de voorbereiding en de uitvoering van de ontwikkeling van de haven.

697377 4/7

CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

RealisatiekostenEen globale kostenraming geeft aan dat het werk binnen de raming van €2.000.000 kan worden uitgevoerd. Na de inspraak worden de diverse onderdelen verder uitgewerkt op besteksniveau, inclusief de kosten. De kapitaallasten (rente en afschrijving) voor de ontwikkeling van de haven (krediet € 2.000.000) bedragen € 96.667. De afschrijvingslasten (€ 66.667 per jaar) worden gedekt door een onttrekking aan de in 2018 te vormen bestemmingsreserve “Haven” (deze bestemmingsreserve wordt in 2018 gevormd ten laste van de algemene reserve).

Exploitatiekosten:Er is een doorrekening gemaakt van de jaarlijks terugkerende kosten en voorziene opbrengsten van de haven. Enkele onderdelen kunnen op dit moment nog niet in de balans worden meegenomen omdat die nog niet bekend zijn. Het betreft de jaarlijkse kosten voor het innen van de liggelden en de opbrengsten uit de verhuur van plekken die gereserveerd zijn voor ondernemers (sloepen verhuur, rondvaartboot en foodtrucks).

Er wordt een exploitatieverlies voorzien van € 40.000. Dit bedrag is berekend zonder de mogelijke inkomsten uit de verhuur van plekken aan ondernemers. Een belangrijke reden van het exploitatietekort in het voorstel van het Havenlab is dat geen bedrag in de exploitatie is meegenomen voor handhaving/toezicht op de haven. Het is van belang dit goed te organiseren. De jaarlijkse kosten voor toezicht op de haven worden geraamd op € 47.500. Dit bedrag is meegenomen in de exploitatiebegroting. De kapitaallasten maken geen deel uit van de exploitatiebegroting. Omdat de haven in fasen gerealiseerd wordt is het niet mogelijk om vanaf het begin alle inkomsten te genereren. Ook moet de passantenhaven naamsbekendheid krijgen. Dit betekent dat de eerste jaren het exploitatietekort kan oplopen tot € 80.000 per jaar.

Liggeld

PassantenIndien gekozen wordt voor nachtverblijf door passanten dan is er in de exploitatiebegroting gerekend met een bedrag van € 1,33 per meter boot per nacht, exclusief BTW. Hiernaast kan toeristenbelasting per persoon worden geheven. Indien aanleggen alleen gedurende de dag toegestaan wordt, dan wordt geen liggeld geheven.

Ligplaatsen behorende bij de woningen aan de AnkerkadeDit zijn ligplaatsen met een maximaal toegestane lengte van 7,5 meter. Er is een elektra-aansluiting aanwezig bij deze ligplaatsen. Er wordt een vast tarief per ligplaats geheven, aangezien het onderhoud van de in gebruik genomen ruimte gedekt moet worden door het liggeld. In de exploitatiebegroting wordt € 825 per plek per jaar exclusief BTW gehanteerd. Dit liggeld is BTW plichtig.

697377 5/7

CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

Vaste ligplaatsenDeze ligplaatsen zijn geschikt voor boten met een maximale lengte van 10 meter. Deze plekken zijn niet vrij toegankelijk. De steiger is via een toegangspoort afgesloten. Op deze steiger is water en elektriciteit beschikbaar. Het liggeld is € 125 per meter boot per jaar exclusief BTW.

De gehanteerde liggelden zijn vergelijkbaar met de liggelden voor soortgelijke ligplaatsen in havens elders. De liggelden zijn hoger dan het liggeld dat gevraagd wordt in de Van Merlenhaven of de Spaarneborghhaven. Het is namelijk niet aan de overheid de concurrentie aan te gaan met derden.

PLANNING/UITVOERING 2018

Jan Feb Mrt Apr Mei Jun Jul Aug

2019 / 2020

InspraakBesluitvormingBestek en aanbestedingUitvoering 1ste fase

Uitvoering 2de fase

Fase 1 bestaat uit de aanleg van de steiger langs de Van den Eijndekade, de steiger met vaste ligplaatsen en de steiger met botenhelling langs de Industrieweg. Tijdelijk kunnen passanten langs de oude kade liggen.

Fase 2 bevat de inrichting van de Havenstraat, de steiger langs de Havenstraat, de tribunesteiger en de parallelweg van de Heemsteedse Dreef en eventueel de steiger met vingerpieren en de horeca steiger. De wandelsteiger met vingerpieren en de horecasteiger maken deel uit van het bouwplan Havendreef. Er vindt nog overleg plaats met de ontwikkelaar over de vraag of die steigers tegelijkertijd met onze steigers worden aangelegd.

Fase 2 van de ontwikkeling van de haven kan pas in 2019 of 2020 worden uitgevoerd in verband met de bouwwerkzaamheden in het bouwplan Havendreef.

Een tekening met de fasering is bijgevoegd in bijlage 3.

PARTICIPATIE EN COMMUNICATIE

ParticipatieHet schetsontwerp waarop dit VTO is gebaseerd, is ingediend als burgerinitiatief door de projectgroep het Havenlab. Deze groep inwoners van Heemstede heeft twee jaar lang gewerkt aan het VO voordat het op 15 maart 2017 aan de gemeenteraad is aangeboden. Er is daarom tijdens de technische uitwerking van het ontwerp voor gezorgd zo dicht mogelijk bij het ontwerp van het Havenlab te blijven. In de afgelopen maanden is er hard gewerkt aan de technische uitwerking van het schetsontwerp. In deze periode is er twee keer overleg geweest met het Havenlab, waarbij de leden zijn meegenomen in het proces van uitwerking. Daarnaast is gezamenlijk gezocht naar de uitwerking van vragen in het ontwerp. Na de inspraak wordt het Havenlab betrokken worden bij de wijze waarop inspraakreacties in het plan verwerkt worden.

697377 6/7

CollegebesluitCollegevergadering: 21 november 2017

CommunicatieIn januari en februari krijgen mensen de mogelijkheid te reageren op het VTO van de haven. Dit wordt bekend gemaakt via Heemstede Nieuws, social media en middels een huis/aan huis brief in de directe omgeving van de haven (tussen deel Heemsteedse Dreef, Havenstaat/Plan Havendreef, Nijverheidsweg en Cruquiusweg). Ook komt er een informatieavond waar mensen uitleg kunnen krijgen over het plan en waar op een laagdrempelige manier vragen gesteld kunnen worden. Daarnaast worden belanghebbenden als de Van Merlenhaven, de Spaarneborghhaven en de koninklijke roei- en zeilvereniging geïnformeerd.

DUURZAAMHEIDBij de uitwerking van het ontwerp van de haven is gebruik gemaakt van duurzame materialen. De onderbouw van de steigers wordt van staal. Staal heeft de eigenschap dat het erg lang meegaat (minstens 50 jaar), het is herplaatsbaar op het moment dat in de toekomst besloten zou worden dat de indeling van de haven toch iets anders zou moeten en staal is een volledig herbruikbaar materiaal.

De dekplanken van de steigers worden van composiet gemaakt. Composiet heeft een lange levensuur (minstens 50 jaar), is vormvast, kleurvast, niet glad, heeft vrijwel dezelfde dichtheid als hardhout en is gemaakt van 40% PVC en 60% rijstkaf. Rijstkaf is een restproduct uit de voedingsmiddelen industrie. Voor het onderhoud zijn geen schadelijke stoffen of reinigingsmiddelen nodig, enkel water.

Bij het ontwerpen van de haven is rekening gehouden met toegankelijkheid van de wandelsteiger voor mensen die gebruik maken van een rolstoel of kinderwagen. Wandelaars kunnen een rondje haven maken.

Er wordt gebruik gemaakt van energiezuinige LED-verlichting.

Ligplaatsen worden voorzien van elektra-aansluitingen. Hiermee wordt vooruit gelopen op de toekomstige ontwikkeling van elektrische boten. In het plan is ook een plek voorzien waar een ondernemer sloepen kan verhuren. Deze sloepen dienen wel voorzien te zijn van een elektro-motor.

BIJLAGEN Bijlage 1: verseon 697380: Tekening voorlopig technisch-ontwerp haven. Bijlage 2: verseon 697381: Artist impression voorlopig technisch-ontwerp haven. Bijlage 3: verseon 687684: Faseringstekening uitvoering project Haven

697377 7/7