Het Belang van Limburg 06/05/2015, bladzijden 2 & 3All rights reserved. Gebruik and reproductie enkel mits toelating van de uitgever via Het Belang van LimburgHet Belang van Limburg 06/05/2015, bladzijden 2 & 3All rights reserved. Gebruik and reproductie enkel mits toelating van de uitgever via Het Belang van Limburg

I n n o v a t i n g D i g i t a l C o n t e n t

2 NIEUWS HET BELANG VAN LIMBURGWOENSDAG 6MEI2015

De geothermiecentrale van Grn-wald ligt in een natuurgebied iets buiten de woonwijken, verscholen achter een mooi houten latwerk. 3.900 meter onder onze voeten wordt hier heet water uit de aarde gepompt om de mensen van stroom en verwarming te voorzien. Alleen de boorkoppen en leidingen naar de centrale zijn zichtbaar. Het is er stil, maar het ruikt er wel naar vis. Dat komt door de bemesting van de landbouwvelden in de buurt. Grnwald ligt in hartje Beieren, iets onder Mnchen. Erdwrme Grnwald GmbH - oftewel nv Aardwarmte Grnwald - is vol-ledig in handen van de gemeente. Het project heeft 181 miljoen euro gekost, maar dat is voor de rijkste gemeente van Duitsland een peu-lenschil. Met een lage bedrijfsbe-lasting lokt de 12.000 zielende tel-lende gemeente kapitaalkrachtige inwoners met hun bedrijfszetels. Onder meer de erfgenamen van Porsche en Piech (Volkswagen), de

GRNWALD- In de Limburgse en Antwerpse Kempen is er plaats voor 99 geothermiecentrales, die op een diepte van 2 tot 4 kilometer uit de ondergrond heet water pompen en daarmee elektriciteit n warmte produceren voor bedrijven of woningen. Dat nieuws is bekendgemaakt tijdens een handelsmissie naar het Duitse Grnwald bij Mnchen, waar het systeem wordt toegepast. Dit jaar is er al een boring gepland in Mol. Over vijf jaar zouden er al vijf centrales kunnen draaien, over 35 jaar alle 99. Het aantal jobs wordt op 1.500 geraamd.

voetbalsterren van Bayern Mn-chen en bekende acteurs wonen in Grnwald waar ook de Bavaria filmstudios zijn gevestigd. Met een opbrengst van meer dan 220 miljoen per jaar aan bedrijfsbelas-tingen, kan er wel iets vanaf voor een eigen duurzaam warmtenet.

BevolkingBovendien is de zoektocht naar hernieuwbare energie in Duitsland een kwestie van moeten door de

jf

Plaats voor 99 centrales op aardwarmte in KempenDuits systeem om elektriciteit uitondergrond te halen goed voor 1.500 jobsin Limburg en Antwerpse Kempen

Atomausstieg. Tegen 2022 moeten alle kerncentrales in Duitsland ge-sloten zijn. Het noorden investeert volop in windturbines, het zuiden meer in zonnepanelen. Alleen al in Beieren staan meer zonnepanelen dan in de Verenigde Staten, maar dat is lang niet voldoende om de energieomslag te maken. Opmer-kelijk is dat veel gemeenten zelf het initiatief nemen en kleine energie-centrales bouwen. Zo staat er nu al een 30-tal geothermiecentrales. Belangrijk is de aanvaarding door de plaatselijke bevolking. De sleutel tot het succes is een goede informatieverstrekking, weet bur-gemeester Jan Neusiedl. Mensen hebben angst voor aardbevingen - zoals in Zwitserland gebeurd is - of andere effecten van boringen. Wij houden hen altijd heel goed op de hoogte. Inwoners zijn ook niet verplicht om mee te doen, ze sluiten vrijwillig aan op het net.

128 gradenBedrijfsleider Andreas Lederle legt ons uit hoe de centrale werkt. We pompen 100 liter water per seconde uit een diepte van 3.900 meter op. Dat is thermaal water van 128 graden Celsius. Het wordt eerst gefilterd en via warmtewisse-laars wordt dan het water van ons warmtenet opgewarmd. We heb-ben 28 km leidingen naar 2.000 woningen in de gemeente. We sturen water van 90 graden naar

Van onze verslaggever ter plaatse Guy THUWIS

We weten dat de watervoerende kalksteenlaag in de diepe ondergrond van Limburg en de Kempen potentieel heeft om warmte om te zetten naar elektriciteit

GEOLOOG BEN LAENEN (VITO)

Mijn verstand is te kleinVolgens de nieuwe vooruitzichten van de Europese Commissie zal de economische groei in Belgi dit en volgend jaar lager uitvallen dan in de eurozone - de landen met de euro - en in de Europese Unie. Dat heeft tot gevolg dat ook de tewerkstellingsgroei hier lager uitvalt. Terwijl we juist veel meer tewerkstelling nodig hebben om onze sociale zekerheid overeind te houden.U voelt het al aankomen. Juist. De Europese Commissie vindt dat de regering-Michel haar structurele hervormingen inzake pensioenen, arbeidsmarkt en loonvorming onverminderd moet voortzetten. Een van die maatregelen is de indexsprong, wat inhoudt dat de lonen voor n keer niet met 2 procent stijgen nadat het leven wel 2 procent duurder is geworden. Ik ben zelf werknemer en vind een indexsprong niet leuk. Het gaat nog lang duren voor ik er een beetje loon bijkrijg. Maar ik

beschouw het als mijn aandeel in de inspanning die nodig is. Zoiets noemt men solidariteit.Tot nu hadden we het over solidariteit op nationaal ni-veau. Soms is dat ook nodig op bedrijfsniveau wanneer een bedrijf problemen heeft. Zoals bij Autoneum in Genk. Maar daar heeft het ABVV blijkbaar geen boodschap aan.Door de sluiting van Ford Genk dreigde ook Autoneum, een Zwitserse producent van vloer- en binnenbekleding voor autos met vestigingen in onder meer Genk, mee ten onder te gaan. Op hetzelfde

ogenblik sloot een Autoneum-fabriek in het Franse Dieppe. Het was de bedoeling om de productie naar het goedkopere Polen te verhuizen. Maar uiteindelijk wist de Genkse directie de Zwitserse directie te overtuigen om de productie naar Genk te verhuizen in ruil voor een besparing op de kosten. Ook de personeelskosten. De lonen gingen naar omlaag waardoor ook de lasten op arbeid naar omlaag gingen. Maar de werknemers werden gecompenseerd met extralegale voordelen waardoor ze uiteindelijk relatief weinig inleveren. Het akkoord werd door 80 procent van de medewerkers goedge-keurd. Met als resultaat dat ondertussen 40 tijdelijke contracten werden omgezet in vaste contracten, dat nog eens 100 tijdelijken in dienst werden genomen en de fabriek in Genk nu 360 werkne-mers telt. Een fantastisch resultaat in een provincie die schreeuwt om werk. Dacht ik. Maar niet zo bij het ABVV dat wil dat de arbeidsrechtbank de CAO bij Autoneum voor ongeldig verklaart en daarvoor gisteren een korte actie voerde in Tongeren. Eerlijk gezegd, dit kan ik niet volgen. Misschien ligt het aan mij. Misschien is mijn verstand gewoon te klein. Waarvoor mijn oprechte excuses.

REACTIES: DEKERN@HBVL.BE

DE KERN

KLIER

Door Eric Donckier

Het ABVV wil niet weten van een relatief kleine inlevering voor het behoud van jobs bij Autoneum Genk. Dat versta ik niet. Daar is mijn verstand te klein voor

3NIEUWS HET BELANG VAN LIMBURGWOENSDAG 6MEI2015

Witte goud voor LimburgGRNWALD - Werkgeversorga-nisatie VOKA en onderzoeks-instelling VITO hebben voor hun handelsmissie naar de geothermiecentrale opmerkelijk veel belangstelling gekregen.

Een 40-koppige Limburgs-Antwerpse delegatie met Vlaamse ministers Turtelboom en Muyters, gouverneur Reynders van Limburg en gedeputeerde Caluw van Ant-werpen kreeg in Grnwald tekst en uitleg over de diepe aardwarmte.

Turtelboom bekijkt steunGRNWALD- De Vlaamse ministers Philippe Muyters (Innovatie, N-VA) en Annemie Turtelboom (Energie, Open Vld) zien mogelijkheden om de diepe geothermie op de kaart te zetten in Vlaanderen.

Veel mogelijkheden hebben we in Vlaanderen niet om met water elektriciteit te maken, zegt Muyters. We hebben bijvoorbeeld geen watervallen. Als Limburg en de Kempen mee kunnen proteren van geothermie, moeten we dit zeker bekijken. Deze centrale in

Ronnie Belmans (EnergyVille), Vlaams minister Philippe Muyters en bedrijfsleider Andreas Lederle in de centrale van Grnwald. FOTO GUT

de woningen, als het terug in de centrale komt is het nog 60 graden. Als de pompen in de productie-put uitvallen, schakelen we over op een klassieke verwarming met stookolie. Het afgekoelde thermaal water gaat via een tweede boorput weer de diepe ondergrond in.Van de 2.000 woningen is nu on-geveer de helft aangesloten. Sinds eind vorig jaar is er ook een elek-triciteitscentrale aan het warmte-net gekoppeld. In totaal heeft de centrale nu een vermogen van 30 megaWatt. Op termijn wordt dit opgetrokken naar 50 megaWatt. Dat is naar onze normen een vrij grote centrale, want voor de pro-jecten in Limburg wordt gerekend op een capaciteit van 2 tot 4 mega-Watt. Dat heeft vooral te maken met het debiet van de boringen.

JobsWe weten dat de watervoerende kalksteenlaag in de diepe onder-grond van Limburg en de Kempen potentieel heeft om warmte om te zetten naar elektriciteit, zegt geoloog Ben Laenen (VITO). Dat betekent dat het water minstens 115 graden heet is. Twee concrete projecten moeten nu aantonen hoe productief de geothermische centrales zijn. Volgens berekenin-gen van de VITO is er in Limburg, Diest en de Antwerpse Kempen plaats voor 99 geothermiecentrales. Die centrales zullen 1.500 mensen

De deelnemers van de handelsmissie bezoeken de centrale in Grnwald. Vanuit twee boorputten vertrekt het buizensysteem naar de centrale. FOTO BARBARA DE MUNNYNCK

HALENHERK-DE-STAD

PEER

HECHTEL-EKSEL

LEOPOLDSBURG

HAM

TESSENDERLOBERINGEN

LUMMEN

HEUSDEN-ZOLDER

HOUTHALEN-HELCHTEREN

MEEUWEN-GRUITRODE

BREE

BOCHOLT

KINROOI

MAASEIK

DILSEN-STOKKEM

OPGLABBEEK

AS

MAASMECHELENGENK

ZONHOVEN

LAAKDAL

DIESTSCHERPENHEUVEL - ZICHEM

GEEL

MEERHOUT

BALEN

MOL

DIEPENBEEK

BILZEN

ZUTENDAALLANAKEN

HASSELT

LOMMEL

HAMONT-ACHEL

NEERPELT

OVERPELT

Geothermisch potentieel

GEMIDDELD

HOOG

aan het werk zetten gedurende 35 jaar, aldus Bart Van Herck van Idea Consult. We gaan uit van een basisinvestering van 31 miljoen euro en een warmtenetwerk van 10 miljoen euro.

Boring in MolDe vooruitzichten zijn dat de 99 centrales allemaal zullen draaien tegen 2050. Binnen vijf jaar wordt gerekend op vijf centrales. VITO zelf plant dit jaar een boring op haar nieuwe Balmatt-site in Mol. In 2016-2017 hopen ze zo hun ei-gen gebouwen te kunnen verwar-

Dit is het witte goud voor de Kempen en Limburg, aldus directeur Jan Hendrickx van VOKA-Kempen. Naast de loonkost is de energiekost belangrijk voor de competitiviteit van onze bedrijven. Industrile grootverbruikers betalen nog altijd 30 tot 40 procent meer voor hun elektriciteit. Ook voor onze KMOs is elektriciteit duurder dan in de buurlanden. We moeten daarom volop gaan voor de diepe geothermie, aldus de VOKA-directeur. (GuT)

Grnwald is stil, mooi afgewerkt en produceert duurzame warmte en stroom. Genoeg redenen om dit verder te onderzoeken en de eerste stappen te zetten.Turtelboom wil deze nieuwe sector alvast een duwtje in de rug geven. Diepe geothermie zit nog niet in de steunmaatregelen voor groene warmte. Dit zullen we onderzoeken, net als de mogelijkheid om een systeem van groenestroom- certicaten op te zetten. In Duits-land ligt de steun voor geothermie alvast hoger dan de steun voor zonne- en windenergie. (GuT)

men. Ook een warmtenet voor woonwijken in Mol en een elek-triciteitscentrale staan op stapel.In Beerse gaat Janssen Pharma-ceutica wellicht volgend jaar een boring uitvoeren. Het bedrijf twij-felt nog omdat de verwachte renta-biliteit aan de lage kant is. Ook in Genk en de buurgemeenten is er al seismisch onderzoek gebeurd naar de aanwezigheid van waterlagen in de diepe ondergrond. De resultaten zijn nog niet bekend. Een derde geothermieproject zou er mogelijk kunnen komen bij EnergyVille op het Thor Park in Waterschei.