Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry ......Opslag € 3.500 € 3.500 € 7.800...
Transcript of Harry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk, Barry ......Opslag € 3.500 € 3.500 € 7.800...
Benedenbuurt gasloos
Afweging bronnen en systemenHarry de Brauw, Marion van Amelrooij, Mirjam Pronk,
Barry Meddeler, Maartje Feenstra
Doel bijeenkomst
• Scenario’s bepalen voor gasloze verwarming Benedenbuurt:
• Centraal gevoed warmtenet
• Duurzaam
• Gewenst door bewoners
• Financierbaar
• Op hoofdlijnen bepalen
• Vervolg traject:
• Voorkeur scenario’s:
– spiegelen aan kopgroep bewoners: 26 juni
– spiegelen aan markt: na zomer
– voorleggen aan alle bewoners: na zomer
• Verdere afstemming met bewoners en partijen: komende twee jaar
• Realisatie: ~2019
Plan van aanpak vanavond
• Presentatie
• Analyse van bronnen en systemen
• Onhaalbare varianten elimineren
• Verdere analyse in SEP
• Presentatie & discussie
• Samenvatten & conclusies
• Discussie
• Vaststellen voorkeur scenario’s
• Afsluiten
Wet van behoud van energie
Energie?
• Elektriciteit (stopcontact)
• Warmte (warm tapwater & verwarming)
• Energie (GJ) = hoeveelheid (voorraad)
• Vermogen (kW) = power (actie)
Warmtevraag Benedenbuurt
• Per woning: 1.500 m3 aardgas/jaar
• Aantal woningen: 448
• Toekomst: 40% verwarmingsvraag reductie door isolatie
• Warm tapwater: nu 13% van warmtevraag, straks 21%
Isolatie
Ruimte verwarming (afgifte in woning)
• Huidig: Hoge Temperatuur (HT)
• HT: 70 ℃
• Afgifte via klassieke radiatoren
• Toekomst: Lage Temperatuur (LT)
• LT: 45 ℃
• Afgifte via vloerverwarming of LT radiatoren
• Isolatie van buitenschil woning:
– Spouwmuur na-isoleren
– HR++ glas
– Vloer isolatie
– Dak isolatie
Centrale opwekking warmte
BronT LT HT
Temperatuur net 12 ℃ 50 ℃ 70 ℃
Isolatie net nee ja Ja
Aansluiting woning Direct via warmtepomp
Via afleverset Via afleverset
Temperatuur in woning 45 ℃ 45 ℃ 65 ℃
Warm tapwater Bewoner Bewoner Centraal
Koeling (terugleveren) ja nee nee
• Overgangsfase bij BronT & HT in woning:
• naverwarmen met gasketel
• totdat woning voldoende geïsoleerd is en geschikt afgifte systeem
heeft
Vermogen
• Huidige situatie (gas) & HT
• hoog vermogen, korte draaiuren
• BronT & LT:
• Warmtepomp: laag vermogen, lange draaiuren
• Tapwater kan niet centraal gevoed worden met bronT of LT netwerk
• Tapwater vergt buffervat (240 liter)
Warmtepomp
• Brontemperatuur verhogen
• Verbruikt elektrische energie (groene stroom??)
• 10 ֯C � 50 ֯C COP = 4 � 25% elektra, 75% bron
Warm tapwater opwekken woning
• Basis: buffervat 180 – 240 l
• Voorverwarmen uit warmtenet (laag vermogen)
• Naverwarmen met:
• Gasketel (overgangsfase)
• BronT: Warmtepomp (verwarming & warm tapwater): Eur 8.500,-
• LT: Buffer + boiler: Eur 450,-
• Zonnecollector (toevoeging): Eur 1.500, incl. subsidie
Warmte opwek, buffer & transport
1. Bron duurzame warmte
• Riothermie
• Asfaltcollectoren
• Nederrijn
• Buitenlucht
• Geothermie (Parenco)
• Biomassacentrale
2. Seizoensopslag
• Ecovat (LT & HT) (Ecovat kan ook zelf warmte opwekken)
• WKO (warmte koude opslag)
3. Warmtenet
• BronT = Brontemperatuur 12 graden
• LT = 50 graden
• HT = 70 graden
Riothermie: warmte uit afvalwater
25%
75%
COP = 4
100%
Kansenkaart riothermie
Asfaltcollector
• Alleen met asfalt (dus geen klinkers)
• 1 GJ/m2/jaar
• Uittree temperatuur = 25 ℃
• Gemiddelde breedte weg: 4m
• Benodigde lengte: 2.000m
• Kosten: € 1.500.000 = 3.500 per hh
Nederrijn
• Water naar Benedenbuurt verpompen � warmte onttrekken
• 7 maanden per jaar T> 12 ℃ (opslag in WKO of Ecovat)
• Winter, temp: 5 tot 10 ℃
• Ø 200 mm, 2 km afstand (x2)
• Kosten: € 900.000,- = € 2.000,- per hh
• Retour water � 70 l/s vanaf heuvel?
• Combi met ontwikkeling universiteitswijk?
Buitenlucht
• Warmte winnen uit buitenlucht
• 7 maanden per jaar T> 12 ℃ (opslag in WKO of Ecovat)
• Lucht is minder efficiënt dan water
• Kosten buitenluchtcollector: Eur 220.000,- = Eur 500 per hh
Buitenlucht (winter)
• Referentie scenario: Warmtepomp op buitenlucht
• Centraal � 50 graden
• Individueel � 45 graden
• Winter, temp: -10 tot 10 ℃
• Lage COP want lage buitenlucht temp (±7℃)
• Centraal: COP = 2,4
• Individueel: COP = 4,0
Geothermie
• Parenco onderzoekt optie Geothermie
• Na eigen gebruik zal HT voor woningen beschikbaar zijn
• Project is onzeker � niet verder onderzocht
Biomassacentrale
• Bio-energie de Vallei te Ede
• Gestookt met biomassa uit onder meer Wageningen
• Onderzoek uitgevoerd om warmtenet door te trekken naar
Wageningen � niet haalbaar
Seizoensopslag: Ecovat
• Opslag en opwekken van warmte
• Duurzaam: warmte opwekken bij groene stroom productie
• Elektra inkopen ‘als prijs laag is’
• Ecovat XL: 40/ 35m (diameter/diepte) = 44.000 m3 = 2.200 vrachtwagens
• LT Ecovat
– 95 – 50 ֯C = dT = 45 ֯C
– Kosten: € 3.800.000 = € 8.500 per hh
• HT Ecovat
– 95 – 70 ֯C = dT = 25 ֯C � niet haalbaar
Seizoensopslag: WKO
• Warmte & koude opslag in watervoerend pakket in bodem
• Energiebalans op jaarbasis � warme bron opladen
• Koude bron: 7 ֯C
• Warme bron: 12 ֯C
Potentie bodem voor WKO
• 3e watervoerend geschikt voor opslag voor gehele wijk
• 110 meter onder maaiveld
• Ongeveer 5 doubletten nodig
• Kosten: Eur 1.400.000 = 3.100 Eur/hh
• Praktisch voor fasering
Scenario 1: Ecovat & LT
Scenario 2: WKO & LT
Scenario 3: WKO & BronT
Warmtenetwerk
• LT warmtenet: 50 – 40 ℃
• Geisoleerd
• Afgifte via afleverset
• Kosten: € 2.750 per huishouden
• BronT warmtenet: 11 – 7 ℃
• Ongeisoleerd
• Afgifte direct op warmtepomp
• Kosten: € 1.250 per huishouden
SEP
• Inzicht krijgen in energiepotentie middels SEP:
• Omvang
• Wat kost het
• Wat levert het op
Samenvatting bronnen & opslag
Bron Toepasbaar Kosten(€/ hh)
Fasering
Riothermie Nee
Asfaltcollectoren Ja 3.500 Ja
Nederrijn Ja 2.000 Nee
Buitenlucht Ja 500 Ja
Geothermie ??
Biomassacentrale Nee
Opslag Toepasbaar Kosten(€/ hh)
Fasering
Ecovat LT Ja 8.500 Nee
Ecovat HT Nee
WKO Ja 3.500 Ja
Samenvatting scenario’s
BronT LT HT
Bron temperatuur 12 50 70
Bron type - Nederrijn- Asfaltcollector- Buitenlucht
- Nederrijn- Asfaltcollector- Buitenlucht
- Geothermie
Opslag WKO - WKO + WP- Ecovat + WP
-
Warmtenet ongeïsoleerd geïsoleerd geïsoleerd
Woning verwarming geïsoleerd + wp geïsoleerd -
Woning tapwater - w-w wp(+zonnecollector)
- buffer + boiler(+zonnecollector)
-
Vergelijk warmtepomp
• Kosten elektra:
• Collectief: 0,08 Eur/kWh
• individueel: 0,21 Eur/kWh
• L-W warmtepomp: geluidsoverlast aandachtspunt
• L-W woning: decentraal systeem (referentie)
Type Vermogen(kW)
Investering(Eur/hh)
COP(-)
W-W centraal(12� 50 ℃)
670 1.200* 4,5
L-W centraal(7� 50 ℃)
350 2.600* 2,8
W-W woning(12� 45 ℃)
7 8.500 6,5
L-W woning(7� 45 ℃)
7 5.900 4,0
* Excl. warm tapwater
Overzicht kosten per huishouden
Vaste kosten BronT, Rijn
LT WP lucht
LT Rijn,WKO
LT Ecovat LT Lucht, WKO
Wp lucht (individu)
Bron € 2.000 - € 2.000 € 500 -
Opslag € 3.500 € 3.500 € 7.800 € 3.500 -
WP centraal - € 2.600 € 1.200 € 1.100 € 1.200 -
Transport € 900 € 2.750 € 2.750 € 2.750 € 2.750 -
WP woning € 8.500 - - - € 5.900
Tapwater - € 450 € 450 € 450 € 450 -
Totaal € 14.900 € 5.800 € 9.900 € 12.100 € 8.400 € 5.900
Elektra kosten BronT, Rijn
LT WP lucht
LT Rijn,WKO
LT Ecovat
LT Lucht, WKO
Wp lucht (individu)
Besparing/jr(gas)
€ 635 € 635 € 635 € 635 € 635 € 635
Kosten/jr(elektra)
€ 250 € 360 € 205 € 320 € 325 € 405
Onderhoud/jr € 245 € 50 € 95 € 70 € 110 € 120
NCW: totale kosten per huishouden
Percentages:
• Rente: 2% per jaar
• Gas: 2% per jaar
• Elektra: 0% per jaar
Tarieven:
• Elektra individueel: 0,21 Eur/kWh
• Elektra centraal: 0,08 Eur/kWh
• Gas individueel: 0,65 Eur/m3