Handboek voor het beits-mengsysteem (BMS) · 2019. 2. 4. · HANDBOEK VOOR HET BEITS-MENGSYSTEEM...

COATINGS

Focus op oppervlakken

Handboek voor het beits-mengsysteem (BMS)Oplosmiddelbeitsen – Hydrobeitsen – Veegbeitsen

www.hesse-lignal.de

HESSE GMBH & CO. KG HANDBOEK VOOR HET BEITS-MENGSYSTEEM

Pagina 2 van 46 Versie 2 Augustus 2017

Inhoudsopgave 1 Voorwoord........................................................................................................................ 4 Grondbeginselen van de beitsinstelling............................................................................... 5

1.1 Componenten......................................................................................................................... 5 1.2 Ruimtelijke en technische voorwaarden voor het maken van kleurmonsters................. 6 1.3 Veilige omgang met chemische producten......................................................................... 6 1.4 Kleuren mengen..................................................................................................................... 6 1.5 Lichtechtheid ......................................................................................................................... 8 1.6 Houtinhoudstoffen................................................................................................................. 9

2 Voorbehandeling van het hout..................................................................................... 10 2.1 Houtschuurgang .................................................................................................................. 10 2.2 Structurering ........................................................................................................................ 10 2.3 Inwateren .............................................................................................................................. 10 2.4 Uitwassen ............................................................................................................................. 10 2.5 Bleken ................................................................................................................................... 11

3 Beitssoorten................................................................................................................... 12 3.1 Welke beits waarvoor?........................................................................................................ 13

4 Hydrobeitsen.................................................................................................................. 15 4.1 Basisproducten voor hydrobeitsen ................................................................................... 15 4.2 Basisrecepten ...................................................................................................................... 16

4.2.1 In principe: ...................................................................................................................... 16 4.2.2 Hardhoutbeits BE ........................................................................................................... 16 4.2.3 Grondbeits BG................................................................................................................ 17 4.2.4 Kleurbeits BC.................................................................................................................. 18 4.2.5 Hydro-multibeitsen WUE egaliserend............................................................................. 19 4.2.6 Hydro-multibeitsen WUR accentuering van de poriën/rustiek ........................................ 20 4.2.7 PICEA naaldhoutbeits WN ............................................................................................. 21 4.2.8 PICEA naaldhoutbeits WNS ........................................................................................... 22 4.2.9 Glansbeits BU................................................................................................................. 23 4.2.10 Parketbeits WPB ............................................................................................................ 24

4.3 Applicatie.............................................................................................................................. 25 4.3.1 Spuiten zonder navegen................................................................................................. 25 4.3.2 Spuiten met navegen...................................................................................................... 25 4.3.3 Aanbrengen met de kwast/spons ................................................................................... 25 4.3.4 Speciale procedures voor het beitsen van parket .......................................................... 26

4.4 Overlakken van hydrobeitsen............................................................................................. 26 4.5 Trouble-Shooting bij hydrobeitsen .................................................................................... 27 4.6 Componenten voor hydrobeitsen ...................................................................................... 29

5 Oplosmiddelbeitsen ...................................................................................................... 31 5.1 Basisproducten voor oplosmiddelbeitsen ........................................................................ 31 5.2 Basisrecepten ...................................................................................................................... 32

5.2.1 Rustieke beits CL ........................................................................................................... 32 5.2.2 Spuitbeitsen standaard kleuren CL ................................................................................ 33 5.2.3 Spuitbeitsen van heldere natuurlijke kleuren CL ............................................................ 34

5.3 Applicatie van oplosmiddelbeitsen.................................................................................... 35 5.3.1 Spuiten zonder navegen................................................................................................. 35 5.3.2 Spuiten met navegen...................................................................................................... 35 5.3.3 aanbrengen met kwast ................................................................................................... 35

5.4 Trouble-Shooting bij oplosmiddelbeitsen......................................................................... 36 5.5 Componenten voor oplosmiddelbeitsen ........................................................................... 37

HANDBOEK VOOR HET BEITS-MENGSYSTEEM HESSE GMBH & CO KG

Augustus 2017 Versie 2 Pagina 3 van 46

6 Veegbeitsen................................................................................................................... 38 6.1 Basisproducten ................................................................................................................... 38

6.1.1 Voor veegbeitsen op basis van oplosmiddelen TD…..................................................... 38 6.1.2 Voor veegbeitsen op waterbasis TW 4130..................................................................... 39

6.2 Basisrecepten ...................................................................................................................... 40 6.2.1 TD 4212 voor antiekeffecten .......................................................................................... 40 6.2.2 TD 4220 voor poriënkleuring .......................................................................................... 41 6.2.3 TD 4217 streepeffect...................................................................................................... 42 6.2.4 TD 4215 Speciale kwaliteit ............................................................................................. 43 6.2.5 TW 4130 Veegbeits waterig voor poriënkleuring............................................................ 44

6.3 Componenten ...................................................................................................................... 45 6.3.1 Voor Oplosmiddelen-veegbeitsen TD ............................................................................ 45 6.3.2 Voor Hydro-veegbeitsen TW .......................................................................................... 45

Beitsregels............................................................................................................................ 46 Onze productaanwijzingen en gebruikstechnische aanbevelingen zijn bedoeld als ondersteuning voor professionele gebruikers en moeten een hulpmiddel zijn. Voor het gebruik van onze producten in af-zonderlijke gevallen moet een zorgvuldige test van alle omstandigheden worden uitgevoerd. Onze ad-viseurs ondersteunen u graag met onze ervaringen. Onze producten worden gemaakt volgens de nieuwste wetenschappelijke en praktijkinzichten. Nieuwe inzichten leiden tot technische veranderingen die kunnen afwijken van deze beschrijving.



1 Voorwoord Het beitsmengsysteem (afgekort BMS) van de firma Hesse is ontwikkeld voor onze distributiepartners. Hiermee moeten zij snel kunnen reageren op de beitsbehoeften van bijvoorbeeld meubelmakers of in-terieurbouwbedrijven, die voorheen slechts de beschikking hadden over een relatief klein assortiment kleuren op de beitskaarten. Met het beitsmengsysteem kunnen niet alleen (vrijwel) alle standaard beitskleuren op de Hesse-beitskaarten worden geproduceerd, maar ook kleuren die zijn ingesteld volgens andere kleurassorti-menten, zoals RAL, NCS, Sikkens of beitskaarten van derden. Het assortiment beitsen dat met het beitsmengsysteem kan worden geproduceerd, neemt constant toe en wordt regelmatig aangevuld. Door middel van ons Paint Express-systeem beschikt de klant via de homepage www.Hesse-Lignal.de over de recepten van alle reeds ingestelde beitsen van het beitsmengsysteem. De aanvraag van een klant en de bijbehorende beitsinstelling verlopen gewoonlijk als volgt:

• de klant zoekt een kleur uit op de beitskaart • het bijbehorende recept wordt opgeroepen in het Paint Express-programma • na invoer van de benodigde hoeveelheid kan een bereidingsrecept worden uitgegeven • de beits wordt volgens dit recept bereid • er vindt een beitsproef plaats en de kleur wordt gecontroleerd

Als er voor de gewenste kleur geen passende instelling is gevonden, dan zijn er de volgende moge-lijkheden:

• een soortgelijke beits wordt genuanceerd met de juiste kleurconcentraten en/of gemengd met een andere beits van hetzelfde systeem, of

• er wordt een monster van de kleur gemaakt aan de hand van deze instructie, of • het kleurmonster, een voldoende hoeveelheid van het te gebruiken ruwe hout en de instructies,

zoals verwerkingsparameters, lakwerk, worden naar de firma Hesse gestuurd om de kleur in te stellen. Na ontvangst in het laboratorium van Hesse, bedraagt de instelduur, afhankelijk van de kleur, ongeveer drie werkdagen.

Een belangrijke aanwijzing voor de gebruiker: Niet alle componenten laten zijn met elkaar en/of in elke hoeveelheid te combineren. Bij eigen recept-instellingen vragen wij om onze aanbevelingen betreffende de formulering zorgvuldig op te volgen. Afwijkende mengingen kunnen van invloed zijn op de houdbaarheid, de lichtbestendigheid, de over-schilderbaarheid, enz. Hetzelfde geldt voor het weglaten van belangrijke componenten uit de basisre-cepten. Recepten van reeds ingestelde BMS-beitsen kunnen bij de verantwoordelijke Hesse-adviseur worden opgevraagd.



Grondbeginselen van de beitsinstelling Bij het maken van recepten voor hydrobeitsen moet rekening worden gehouden met de basiseigen-schappen van de betreffende basiscomponenten. De afzonderlijke componenten moeten afgestemd zijn op het substraat, maar ook op de beoogde toepassing, de verwerking en andere gewenste eigen-schappen. Een ongeschikte beitssamenstelling of de keuze van het verkeerde beitssysteem kan niet alleen meteen tot beitstechnische problemen leiden, maar ook tot beschadigingen die zich pas na lan-gere tijd manifesteren.

1.1 Componenten Kleurstoffen zijn zoutachtige producten die echt zijn opgelost in water of oplosmiddel. Ze bezitten een uitgesproken transparantie en lichtsterkte. De structuur of textuur van het hout wordt niet afgedekt, waardoor er een goede dieptewerking ontstaat. De lichtechtheid neemt toe naarmate de kleurkracht of de kleurdiepte toeneemt, wat dan beslist kan leiden tot goede waarden. Pigmenten zijn fijn gemalen kleurstoffen die onoplosbaar zijn in water of oplosmiddelen. De deeltjes-grootte varieert van micro- tot nanometers en is hiermee een veelvoud groter dan die van de kleur-stofmoleculen. Van dit fysische verschil kunnen de overeenkomstige eigenschappen worden afgeleid. Pigmenten kunnen de ondergrond beter afdekken en dus egaliseren. Wat betreft lichtechtheid zijn ze onovertroffen, maar ze hebben toch een minder briljante glans dan kleurstoffen. De pigmentconcentra-ten voor het beitsbereik zijn uitgezocht op een zo groot mogelijke transparantie, terwijl de pigmenten voor het kleurlakbereid aanzienlijk grover en dus ook dekkender zijn. Bindmiddelen hebben verschillende functies in een beitsreceptuur. Enerzijds fixeren ze bijvoorbeeld de pigmentdeeltjes op het houtoppervlak, maar anderzijds kunnen ze ook het beitseffect sterk beïn-vloeden. Dit heeft meestal een sterkere accentuering van de poriën tot gevolg, waarmee het beits-beeld rustieker wordt – afhankelijk van het betreffende bindmiddeltype en de toevoeghoeveelheid. De hierop volgende laklaag wint in dezelfde mate aan vulling, omdat vooral de eerste grondlaag niet meer zo sterk door het hout kan worden geabsorbeerd. Oplosmiddelen zijn de vluchtige componenten van een beits. Na de applicatie moeten ze zo snel mogelijk en volledig verdampen. Terwijl bij hydrobeitsen vrijwel uitsluitend water wordt gebruikt, be-staan oplosmiddelbeitsen voor meer dan 90 % uit organische oplosmiddelen. Hiervoor worden ver-schillende soorten oplosmiddel gebruikt, zoals alcoholen, glycolethers, esters enz. Het soort oplos-middel en de verdampingssnelheid hebben een grote invloed op de verwerkingseigenschappen van een oplosmiddelbeits. Verdikkers verhogen de viscositeit van de beitsen. Bij spuiten kwastbeitsen wordt verdikker maar weinig gebruikt, omdat deze beitsen laagvisceus worden verwerkt. Bij hydrobeitsen zorgen ze echter wel voor een verbetering van de verwerkingseigenschappen. Hier hebben ze invloed op de "open" tijd en vertragen de aandroging zodanig, dat de beits optimaal naveegbaar is. Conserveringsmiddelen zijn nodig bij waterige producten om ze voldoende lang houdbaar te maken. Veel beitsbestanddelen vormen een ideale voedingsbodem voor micro-organismen, waardoor hydro-beitsen voortijdig bederven als er niet voldoende conserveringsmiddel aan toegevoegd is. Oplosmid-delbeitsen hebben geen conserveringsmiddelen nodig. Wassen worden gebruikt bij speciale glansbeitsen, die na droging niet overgeschilderd, maar alleen geborsteld worden. Ze zijn niet overschilderbaar met de gebruikelijke systemen.



1.2 Ruimtelijke en technische voorwaarden voor het maken van kleur-

monsters In het ideale geval worden kleurenmonsters bij daglicht gemaakt. Gunstig is een heldere werkplek met voldoende grote (niet gekleurde) ramen. Als extra lichtbron zijn daglicht fluorescentielampen bruikbaar. Voorbeelden van geschikte fluorescentielampen zijn lampen van de volgende types: TLD 18W/965 of TLD 58W/965. Maar ook LED-systemen met hoge kleurweergavewaarde zijn geschikt. Een kleine lichtkast kan handig zijn ter controle van de metamerie (het verschijnsel dat kleuren er on-der bepaalde omstandigheden er hetzelfde uitzien, maar onder andere omstandigheden verschillend zijn). In deze lichtkast kunnen de bovengenoemde daglicht fluorescentielampen worden gebruikt, maar ook kleurvervalsende fluorescentielampen van het type TL 84 of gloeilampen. Voor het bereiden van de beits volgens het recept raden wij aan een weegschaal te nemen met een weegbereik van minstens 4 kg en een weergavenauwkeurigheid van 0,01 g. Extra gereedschappen zijn roerders van glas of kunststof, kunststofbekers met een inhoud van 0,25 tot 2 liter en overige ac-cessoires. Alle metalen die in aanraking komen met de beits of met de grondstoffen van de beits, moeten bestaan uit 18/10 roestvrij staal. Koper, zink, ijzer, messing en aluminium zijn ongeschikt en kunnen leiden tot verkleuring en deels ook tot coagulatie van de beits. Als verpakking voor HYDRO-beitsen gebruiken we blikken emmers met een passende coating of kunststof emmers. Oplosmiddelhoudende beitsen worden afgevuld in blikken. Let erop dat u uw ver-pakking voldoet aan de vervoerswet (UN-nummer …)

1.3 Veilige omgang met chemische producten Ook uit eigenbelang proberen lakfabrikanten indien mogelijk geen stoffen te gebruiken die schadelijk voor de gezondheid of zelfs giftig zijn. Toch kunnen niet altijd bestanddelen worden vermeden die bij verkeerd gebruik schadelijk voor de gezondheid zijn. Ook stoffen die geen bijzondere gevaren opleveren, zijn niet per definitie onschadelijk. Daarom moeten alle gebruikte producten met gepaste voorzichtigheid en volgens alle bedrijfsveiligheidsvoorschriften worden verwerkt en opgeslagen. Ook alle anderen voorschriften, zowel van de overheid als van de bedrijven zelf, moeten de basis vormen voor een veilige omgang met chemische stoffen. De informatie in de veiligheidsinformatiebladen en de technische gegevensbladen van de gebruikte stoffen moet worden opgevolgd.

1.4 Kleuren mengen Basiskennis over kleurenleer vereenvoudigt het instellen en corrigeren van beits. Met de benodigde basiskennis kunnen de juiste conclusies worden getrokken voor kleurcorrecties. Medewerkers die kleurinstellingen uitvoeren, moeten dan ook vakbekwaam en geschikt zijn. Zo komt kleurenblindheid voor rood en groen niet zelden voor, waardoor deze kleurnuances niet of niet goed zijn waar te ne-men. In de loop der eeuwen hebben zich zo'n dertig persoonlijkheden bezig gehouden met kleur en het mengen van kleuren. Uit praktische overwegingen is de kleurentheorie van Johannes Itten het een-voudigst te begrijpen en toe te passen. Deze theorie biedt dan ook duidelijke voordelen ten opzichte van de aanzienlijk complexere theorie van Harald Küppers. Bij het mengen van kleuren maken we onderscheid tussen lichtkleuren en waargenomen oppervlakte-kleuren. Bij waargenomen oppervlaktekleuren gaat het om gekleurde voorwerpen of oppervlakken die een bepaalde kleur hebben. Bij de waargenomen oppervlaktekleuren onderscheiden wij de primaire kleuren MAGENTA, GEEL en CYAAN (vereenvoudigd spreken we van ROOD, GEEL en BLAUW) en de secundaire kleuren die ont-staan door menging van de primaire kleuren, bv. ROOD + GEEL = ORANJE BLAUW + GEEL = GROEN ROOD + BLAUW = VIOLET.



Verder kennen wij de complementaire kleuren. Dit zijn de secundaire kleuren die in de kleurencirkel tegenover de primaire kleuren liggen BLAUW ==> ORANJE GEEL ==> VIOLET

ROOD ==> GROEN

Afbeelding 1: Kleurencirkel volgens Johannes Itten

Uit de bovenstaande figuur zijn de complementaire kleuren af te leiden van de afzonderlijke primaire en secundaire kleuren. Door toevoeging van complementaire kleuren in een beits/kleurlak wordt de storende kleurrichting af-gezwakt. Als het product bijvoorbeeld te blauw is, dan moet de kleur in het veld tegenover blauw (in dit geval oranje) worden toegevoegd. Hierbij moet rekening worden gehouden dat deze toevoeging ook van invloed is op andere eigenschappen, zoals concentratie of helderheid. Indien mogelijk moeten we bij de kleurinstelling de overdosering van een kleurstof niet proberen te corrigeren door er nog een kleurstof aan toe te voegen, maar liever de hoeveelheid van het storende product bij de volgende poging verlagen. Hierdoor blijft het recept beknopter en dus minder gecompli-ceerd.



1.5 Lichtechtheid De lichtechtheid van een oppervlakteopbouw is afhankelijk van meerdere factoren. De belangrijkste factoren zijn ongetwijfeld de gebruikte houtsoort en de inhoudsstoffen van deze houtsoort. In de regel kunnen we onderscheid maken tussen het volgende:

• Lichte houtsoorten, zoals ahorn, berk en populier, worden donkerder door be-lichting en nemen een duidelijke geel- tot oranjebruine eigen kleur aan. De verkleuring berust hoofdzakelijk op een door licht ontstane verandering van het lignine in het hout. Lignine wordt door de fotochemische processen die ont-staan door licht (vooral UV-licht), omge-zet in geel- tot bruinachtige producten.

• Donkere houtsoorten, zoals noten, wengé en vele andere tropische hout-soorten, bevatten duidelijke aandelen van verschillende houtkleurstoffen of andere kleurgevende bestanddelen, die meer of minder sterk door uitbleken door UV-licht (en ook door zichtbaar licht!!). Deze worden dus lichter. Daar-naast vindt echter ook de bovenge-noemde ligninevergeling plaats, waar-door een geel-/bruinachtige kleurver-schuiving optreedt.

Afbeelding2: belicht ruw hout. Van boven naar beneden: Beuken, eiken, ahorn, kersen, noten, mahonie. De rechter helft is belicht (Atlas-Suntest)

Deze houtvergeling is van invloed op de licht-bestendigheid van de hele opbouw. Een zacht-blauwe, transparante beitskleur zal dus, ook al is hij voorzien van de meest lichtbestendige pigmenten, na verloop van tijd omslaan in een vuil soort olijfgroen. Dit proces kan weliswaar worden gereduceerd door de invloed van UV-absorberende en/of houtstabiliserende componenten, maar niet helemaal worden voorkomen. In principe geldt: Hoe dekkender/intensiever de beits/kleurlak is, hoe sterker neemt de invloed van de houtvergeling af. Het is belangrijk dat de componenten van een beits zo goed mogelijk in harmonie zijn met het ruwe hout. Bovendien moeten ze ook "passen" bij het lakwerk. Bij het maken van het recept moet ook rekening worden gehouden met de verschillende eigenschap-pen van de kleurstoffen en pigmenten wat betreft hun lichtechtheid. Beitsen die zowel kleurstoffen als pigmenten bevatten, mogen door de kleurverschuiving bij belichting niet noemenswaard omslaan. Om een gelijkmatige kleurreactie te krijgen, moet de grondkleur beslist worden opgebouwd met pigmenten van de eindkleur (50 - 90 %), waarna de kleur wordt aangevuld met kleurstoffen. Hiertoe moet de grondkleur dezelfde kleur hebben als de eindkleur, alleen in zijn geheel wat zwakker.



1.6 Houtinhoudstoffen Houtinhoudstoffen kunnen de beitskleur en het beitseffect sterk beïnvloeden. Ze kunnen door de vol-gende laklaag verschillend worden geactiveerd. Houtsoort Effect West-Afrikaans padouk Sterk uitbloeden van rode houtkleurstoffen in het lakwerk (bij lakken

op basis van oplosmiddelen) Eiken Bevat vele looistoffen die kunnen reageren met de alkalische be-

standdelen van de beits. Bij hydrolakken en bij witte of pastelkleuren geel-/groen-/bruinachtige verkleuringen

Essen Bij hydrolakken en bij witte of pastelkleuren geel-/groen-/bruinachtige verkleuringen

Grenen Harsachtige bestanddelen, waardoor benattingsfouten mogelijk zijn. Doorslaan van de harsen door het lakwerk is mogelijk, vooral als het warm is

Teak Rubberachtige bestanddelen, waardoor benattingsfouten mogelijk zijn Palisander Remmende bestanddelen kunnen de harding van polyesterlakken be-

invloeden/tegengaan Beuken Sterke roodverkleuring door zoutzuurhoudende verharder van zuur-

hardende lakken; roodverkleuring door andere zuren Ahorn Rozeverkleuring door zuren



2 Voorbehandeling van het hout Hieronder hebben we enkele thema's samengevat die belangrijk zijn voor de verdere opbouw van een oppervlak.

2.1 Houtschuurgang Voor de houtschuurgang worden de gebruikelijke schuurbanden met siliciumcarbide of korund in ijzer-vrije kwaliteit gebruikt. Voor de fabricage van meubeloppervlakken is een korrelgrootte van 150 tot 180 het best geschikt voor loofhoutsoorten. Voor naaldhout, vooral wanneer met een behandeling met naaldhoutbeits is gewenst, moet een korrel 100 tot 120 worden gebruikt. Een trapsgewijze hout-schuurgang met kleine overgangen (bv. 120/150/180) is aan te bevelen. Het is bijzonder belangrijk om "scherpe" schuurbanden te gebruiken, omdat alleen dan de vezels worden afgeschuurd. Stompe, te fijne of volle schuurbanden kammen de houtvezels slechts, zonder ze van het hout los te schuren. Als er vervolgens wordt gebeitst, ontstaat er een onzuiver beitsbeeld en een sterke opruwing van het hout. Het geschuurde hout moet zorgvuldig stofvrij worden gemaakt. Vooral bij grofporige houtsoorten die tangentiaal worden verwerkt, heeft een borstelgang na de normale houtschuurgang een positieve uitwerking op de houtopruwing. Ook het tegenwoordig in de vergetelheid geraakte bewateren heeft merkbare voordelen.

2.2 Structurering Vooral bij naaldhout, en soms ook bij eiken, wordt gebruik gemaakt van houtstructurering. Het houtop-pervlak krijgt hierdoor een uitgesproken driedimensionale structuur, die door bepaalde beitsen nog meer naar voren is te halen. Verder dient gestructureerd hout ook voor bepaalde oppervlakeffecten, bv. markotex, landhuisstijl, reliëf of verweerde optiek. Het vroeger veelgebruikte schuren met zand is hoogstens nog mogelijk aan te bevelen voor afzonder-lijke meubelstukken, omdat het zeer arbeitsintensief is. Het zandstralen, dat is voortgekomen uit het schuren met zand zorgt voor een vergelijkbare structuur, maar is ook wat bewerkelijk door de voorbe-reidende en beschermende maatregelen. Beide procedures hebben een zeer sterke opruwing en een dienovereenkomstig verweerd oppervlak tot gevolg, dat de beits zeer sterk en deels ook ongelijkmatig opneemt. Het structureren van hout door middel van borstels wordt aanzienlijk meer toegepast. Deze borstels zijn van staal of messing of, beter nog, van kunststof met in de vezels ingewerkte schuurmiddeldeel-tjes. Het hout wordt hierdoor zachter en meer afgerond van structuur dan bij metalen borstels.

2.3 Inwateren Het bewateren was vroeger verplicht voor alle beitssoorten. Hiermee wordt het beitsbeeld verbeterd en tegelijkertijd de opruwing van het hout verminderd, wat een positieve invloed heeft op de vulling van het aan te brengen lakwerk. Ondanks het meerwerk is bewateren ook nu nog een beitsvoorberei-ding die kan worden aanbevolen. Voor het bewateren wordt het hout na de houtschuurgang gelijkmatig bevochtigd met warm water, waarna het enkele uren moet drogen. Hierna wordt het oppervlak met scherp schuurpapier (dezelfde korrelgrootte als de schuurgang van het ruwe hout) l i c h t nageschuurd en stofvrij gemaakt. Het beit-sen moet uiterlijk de volgende dag plaatsvinden.

2.4 Uitwassen Naaldhout, vooral harsrijke soorten, zoals grenen, zijn vaak slecht en alleen ongelijkmatig te beitsen. Het positieve effect bij het beitsen is ook slechts gering. Deze beperking is tegen te gaan door het ru-we hout uit te wassen, zodat het beitsbeeld aanzienlijk verbetert en er in zijn geheel een gelijkmatiger beitsbeeld ontstaat. Het uitwassen gebeurt als volgt:

1. Het ruwe hout zorgvuldig schuren bv. met korrel 120 2. 25 g Houtzeep BZ 850 in een liter kokend water oplossen 3. De zeepoplossing heet aanbrengen op het ruwe hout en met een schrobborstel zorgvuldig en

intensief borstelen. 4. Eén tot twee minuten laten inwerken en dan nogmaals een zeepoplossing aanbrengen en op-

nieuw borstelen. 5. De zeepoplossing zorgvuldig afspoelen met lauwwarm water



6. Het hout met een doek afwrijven en enkele uren laten drogen 7. Licht naschuren met korrel 120 8. Uiterlijk de volgende dag beitsen of lakken

2.5 Bleken Voor kleuren die lichter zijn dan de eigen kleur van het hout, moeten er ofwel afdekkende pigmenten worden gebruikt, ofwel het ruwe hout moet worden gebleekt. Wij noemen de twee belangrijkste rede-nen voor het bleken van hout:

• Het verkrijgen van lichtere kleuren: Lichtere houtsoorten, zoals beuken, ahorn, berk, kersen, essen enz, worden gebleekt om lich-te/zachte kleuren te kunnen verkrijgen. Hierdoor kan worden voorkomen dat er een te groot ver-bruik van pigmenten nodig is om de houtondergrond af te dekken. De lichtechtheid of de weer-stand tegen vergeling van het hout wordt hierdoor niet verbeterd.

• Het verbeteren van de lichtbestendigheid van bepaalde tropische houtsoorten Voorbeeld: Wengé is een houtsoort met een zeer slechte lichtbestendigheid. Bij belichting bleekt het sterk uit. Om de lichtbestendigheid te verbeteren, wordt het hout eerst gebleekt en aansluitend weer teruggebeitst naar de natuurlijke kleur met een gepigmenteerde hydrobeits. In combinatie met lichtechte PUR-lak die bovendien een UV-absorberend lichtbeschermingsmiddel bevat, ontstaat er een wezenlijke verbetering van de lichtechtheid van het oppervlak.

Het ruwe, te bleken hout wordt op de voor het beitsen gebruikelijke wijze voorbehandeld (schuren, stofvrij maken enz.) Droging: Gebleekte oppervlakken moeten minstens 48 uur in een goed geventileerde ruimte bij een temperatuur van minstens 20 °C worden gedroogd. Bij kersen, net als bij enkele exotische houtsoor-ten, moet de droogtijd met 72 uur worden uitgebreid. Voor het lakwerk mogen alleen laksystemen worden gebruikt die hier uitdrukkelijk geschikt voor zijn. Het standaard bleekmiddel op basis van waterstofperoxide is BW 804 (=HWW 224). De in de veiligheidsinformatiebladen en technische documentatie vermelde veiligheids- en verwerkingsaanwijzingen moeten voor de eigen veiligheid beslist worden nageleefd!! Let in het bijzonder op de persoonlijke beschermingsuitrusting (rubberhandschoenen, veiligheidsschoe-nen, veiligheidsbril, rubberschort enz.) De exacte aanwijzingen voor het bleken zijn te vinden op www.hesse-lignal.de.



3 Beitssoorten Hydrobeitsen en beitsen op basis van oplosmiddelen behoren tot de houtbeitsen en worden gebruikt om het hout te kleuren voordat de volgende laklaag wordt aangebracht. Veegbeitsen, daarentegen, worden aangebracht op een gegrond oppervlak en uiteindelijk gelakt. Beitsen moeten de kleur van het hout veranderen en de structuur/textuur van het hout benadrukken of juist afzwakken. Hierbij moet het karakter en de uitstraling van het hout behouden blijven. Beide houtbeitssoorten hebben kenmerkende basiseigenschappen. Eigenschap Oplosmiddelbeitsen C... Hydrobeitsen B…, W…, Opruwing van het hout geen matig tot sterk VOS-gehalte 90 % meestal 0 % (tot enkele %) ontvlambaar/licht ont-vlambaar

ja nee

Droogtijd zeer kort tot zeer lang instelbaar; naargelang effect

gemiddeld (water…!)

Rustiek effect (benadrukte poriën)

gemiddeld tot zeer sterk gering tot sterk

Positief effect bij naald-hout

niet mogelijk met naaldhoutbeits sterk uitgesproken

rustig beitsbeeld op hout met fijne poriën

alleen bij spuiten zonder navegen (beits vernevelend aanbrengen)

instelbaar



3.1 Welke beits waarvoor? In principe is een pragmatische werkwijze aanbevolen: Er moet een product worden geselecteerd waarmee het gewenste resultaat het eenvoudigst te bewerkstelligen is. Dit betekent dat we ons niet vooraf dogmatisch kunnen vastleggen op een bepaalde "favoriete" of "lievelingsbeits” en dan met veel moeite en allerlei trucjes proberen om een acceptabel resultaat te krijgen met een product dat niet op-timaal geschikt is. Beitsen op basis van oplosmiddelen (CL) benatten het hout sterker dan waterbeitsen en zorgen, af-hankelijk van het recept, bijna altijd voor een beitsbeeld met sterker geaccentueerde poriën. Legenda:

• SMN = Spuiten Met Navegen/aanbrengen met kwast • SZN = Spuiten Zonder Navegen • tussen haakjes () = beperkt geschikt

Toepassing Typische houtsoor-

ten Lakwerk Aanbevolen

beitsen Verwerking

Semitransparante tot dek-kende beitsen (RAL-kleuren, NCS, Sikkens e.d.)

eiken, essen, beu-ken, berken, ahorn, andere lichte hout-soorten

PUR (met lichtbescher-ming)

BC (CL)

SMN (SMN/SZN)

houtsoorten met po-riën, zoals eiken, es-sen, mahonie, noten en andere hardhout-soorten

PUR Hydro-1K Hydro-2K

BE BG (CL)

SMN SMN (SZN)

Glanzende houtkleuren zonder accentuering van de poriën

houtsoorten met fijne poriën, zoals kersen, beuken, ahorn, ber-ken,


BE BG CL

SZN SZN SZN

Glanzende tot semitrans-parante beitskleuren met geringe accentuering van de poriën

eiken, essen PUR Hydro-1K Hydro-2K

WUE BG

SZN SMN

Rustieke beitsbeelden met geaccentueerde poriën

eiken, essen, maho-nie, noten


CL WUR (CL)

SMN SMN (SZN)

Positief beitsbeeld, hout-kleuren zonder wit


WN SZN

Positief beitsbeeld, pastel-kleuren met wit

naaldhout bij voorkeur spar, den

PUR WNS SZN

houtsoorten met po-riën, zoals eiken, es-sen, enz.

PUR

BG WUE CL

SMN SMN SZN

egaliserende, pastelkleu-ren (met witpigment)

houtsoorten met fijne poriën, zoals beuken, ahorn, berken enz.

PUR BG WUE CL

SZN SZN SZN

Kleuren op gelegd par-ket/vloer

eiken, beuken, ande-re lichte houtsoorten

Proterra-hardolie om te rollen Hydro-1K Hydro-2K PUR

WPB Rollen + in-polieren



Voor meer informatie staat het Hesse-beitslaboratorium voor u klaar.



4 Hydrobeitsen 4.1 Basisproducten voor hydrobeitsen Basisproduct

Har

dhou

tbei

ts

BE

Gro

ndbe

its B

G

Kle

urbe

its B

C

Mul

tibei

ts,

egal

iser

end

WU

E M

ultib

eits

rus

-tie

k W

UR

PIC

EA

naal

d-ho

utbe

its W

N

PIC

EA

naal

d-ho

utbe

its W

NS

Gla

nsbe

its B

U

Park

etbe

its

WPB

Kleurstofconcentraten BF 1010 x x BF 1030 x x x BF 1046-5 x x x BF 1060 x x x BF 1080 x x x BF 1110 x x x BF 1120 x x x BF 1290 x x x BF 1880 x x x BF 2510-60 x x BF 2530-60 x x BF 2550-60 x x BF 2560-60 x x BF 2580-60 x x BF 2590-60 x x Pigmentconcentraten BP 2577 x BP 3011 x x x x x BP 3031 x x x x x BP 3034 x x x x x BP 3038-25 x x x x x BP 3040-25 x x x x x BP 3051 x x x x x BP 3061 x x x x x BP 3091 x x x x x BP 3570 x x x x x

• Additieven BZ 100 x x BZ 120 x x x BZ 625 x x BZ 700 x BZ 710 x BZ 725 x BZ 890 x BZ 900 x x x x x BZ 210 x BZ 220 x



4.2 Basisrecepten 4.2.1 In principe: De volgende receptaanbevelingen zijn gebaseerd op jarenlange ervaring in de ontwikkeling van beits-systemen. We vragen u de recepten niet te veranderen wanneer u niet weet wat de gevolgen zijn, want dan kunnen de kwaliteitseigenschappen aanzienlijk veranderen. Hetzelfde geldt voor het gebruik van componenten die niet zijn aanbevolen voor het betreffende beitssysteem. Bij gebruik van verkeerde of ongeschikte laksystemen kunnen er ook ongewenste reacties ontstaan. Bij twijfel staat het Hesse-beitslaboratorium voor u klaar.

4.2.2 Hardhoutbeits BE Hardhoutbeitsen zijn beitsen waarvan het recept uitsluitend is gebaseerd op kleurstoffen die kenmer-kend zijn voor een glanzend en transparant beitsbeeld. De structuur en textuur van het hout wordt niet afgedekt. Er ontstaat een warme en diepwerkende kleur. Bij houtsoorten met grove poriën worden de poriën niet geaccentueerd. Afhankelijk van de houtsoort, kleur en kleurdiepte is er een goede lichtechtheid te behalen, die nog verder kan worden verbeterd door een laklaag met lichtbeschermingsmiddel aan te brengen. Sunbloc-ker-kwaliteiten zijn aan te bevelen. Bij hogere eisen aan de lichtechtheid moet een grondbeits op basis van pigmenten of een kleurbeits worden gebruikt. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer Kleuren: gebruikelijke houtkleuren (bv. kers of mahonie, bruin enz.) Houtsoorten: Geschikt voor de meeste loofhoutsoorten en vele exotische houtsoorten. Niet geschikt voor houtsoorten met veel inhoudsstoffen, zoals teak, palissander e.d. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Verwerking: Houtsoorten met grove poriën worden bij voorkeur gebeitst met de kwast of gespoten met navegen. Bij houtsoorten met fijne poriën (beuken, ahorn, kersen en andere) raden we aan om te spuiten zonder navegen. Droging: 2 tot 6 uur bij 20 °C kamertemperatuur en maximaal 60 % relatieve luchtvochtigheid. Nabehandeling/lakken: alle gangbare NC- en PUR-lakken, Hydro-2K-lakken, geschikte Hydro-1K-lakken. Bij lichte of gevoelige kleuren moeten beslist lakken met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Speciale aanwijzingen: Niet gebruiken voor houtvreemde kleuren, zoals roze, blauw, groen, violet enz.!! Basisrecept: BZ 900 conserveringsmiddel 1 % BF 1010 BF 1030 BF 1046-5 BF 1060 BF 1080 BF 1110 BF 1120 BF 1290

Kleurstofconcentraten afhankelijk van gewenste kleur tot maximaal 99 %

Water Rest op 100 % Mogelijke aanvullende componenten: BZ 100 Verdikker ter verbetering van de spuiteigenschap-

pen 10 % (maximaal 15 %)

BZ 120 Thixotrope verdikker, verlengt de open tijd bij beit-sen die moeten worden nageveegd

5 % (maximaal 15 %)



4.2.3 Grondbeits BG Grondbeitsen combineren de eigenschappen van pigment en kleurstof op een zinvolle manier: De glans en lichtsterkte van de kleurstoffen worden aangevuld door het egalisatievermogen en de ver-hoogde lichtechtheid van de pigmenten. Tegelijkertijd is de accentuering van de poriën te beïnvloe-den. Daarom worden ze bij voorkeur ingezet wanneer de kwalitatieve eigenschappen van de hard-houtbeits moet worden verbetert of wanneer er andere effecten zijn gewenst. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer Kleuren: gebruikelijke houtkleuren (bv. kers of mahonie, bruin enz.), maar ook houtvreemde kleuren als het recept zo is gemaakt. Houtsoorten: Geschikt voor de meeste loofhoutsoorten en vele exotische houtsoorten. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Verwerking: Houtsoorten met grove poriën worden bij voorkeur gebeitst met de kwast of gespoten met navegen. Bij houtsoorten met fijne poriën (beuken, ahorn, kersen en andere) raden we aan om te spuiten zonder navegen. Droging: 2 tot 6 uur bij 20 °C kamertemperatuur en maximaal 60 % relatieve luchtvochtigheid. Nabehandeling/lakken: alle gangbare NC- en PUR-lakken, Hydro-2K-lakken, geschikte Hydro-1K-lakken. Bij lichte of gevoelige kleuren moeten beslist lakken met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Speciale aanwijzingen: Houtvreemde kleuren moeten voor het grootste deel zijn opgebouwd op pig-mentbasis. Kleurstoffen mogen slechts weinig worden gebruikt!! Speciaal bij pastelkleuren met een merkbaar witaandeel alleen nuanceren met pigmentconcentraten! Basisrecept: BZ 900 conserveringsmiddel 1 % BZ 120 Verdikkers, aanbevolen bij beitsen met de kwast of

spuiten met navegen evt. 5 % (tot 15 %)

BZ 625 Bindmiddel, bij hoger gepigmenteerde beitsen (>10 % aandeel BP-concentraten) en bij accentuering van de poriën

evt. 5 - 10 % (tot 30 %)

BF 1010 BF 1030 BF 1046-5 BF 1060 BF 1080 BF 1110 BF 1120 BF 1290

Kleurstofconcentraten afhankelijk van gewenste kleur tot maximaal 75 %

BP 3011 BP 3031 BP 3034 BP 3038-25 BP 3040-25 BP 3051 BP 3061 BP 3091

afhankelijk van gewenste kleur tot maximaal 75 %

BP 3570

Pigmentconcentraten

maximaal 50 % Water Rest op 100 % Mogelijke aanvullende componenten: BZ 100 Verdikker ter verbetering van de spuiteigenschap-

pen 10 % (maximaal 15 %)

Bij hoger gepigmenteerde beitsen (meer dan 10 % BP-concentraten) moet het gebruik van 10 % BZ 625, eventueel ook meer of minder, worden overwogen. Vooral bij het volgende lakwerk met hydrolak-



ken moet de hechting van de lak worden gecontroleerd en het aandeel BZ 625 eventueel worden ver-hoogd.

4.2.4 Kleurbeits BC Kleurbeitsen zijn uitsluitend opgebouwd op pigmentbasis. Door gebruik van de fijnste, gemicroniseer-de pigmenten hebben ze echter een hogere transparantie en glans dan gebruikelijk bij deze beits-soort. De structuur van het hout wordt afhankelijk van de kleurdiepte meer of minder sterk afgedekt. Hierdoor kunnen er ook kleuren worden gerealiseerd die lichter zijn dan de eigen houtkleur. De licht-echtheid van kleurbeits is het bereikbare maximum van alle beitsen. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer, allerlei voorwerpen, interieurs en nog veel meer. Kleuren: (vrijwel) alle kleuren mogelijk Houtsoorten: Geschikt voor lichte loof- en naaldhoutsoorten, zoals essen, eiken, beuken, ahorn, ber-ken, spar enz. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180 Verwerking: Kleurbeits worden standaard ingesteld voor spuiten met navegen of aanbrengen met de kwast. Na de verwerking moeten ze bijzonder gelijkmatig worden nageveegd, zodat er geen kleurver-schillen ontstaan. Nabehandeling/lakken: met lichtechte PUR-lakken. Bij lichte of houtvreemde kleuren moet een lak met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Kleurbeitsen in natuurlijke kleuren zijn overschil-derbaar met 1K- en 2K-hydrolakken. Minder lichtechte lakken, zoals NC-lakken of Proterra-producten, mogen alleen worden gebruikt op kleuren die bij lakvergeling geen nadelige kleurveranderingen heb-ben of waarbij dit geen rol speelt. Pastelkleuren op eiken en essen moeten gelakt worden met PUR-lakken! Speciale aanwijzingen: De lichtechtheid van een gebeitste oppervlakteopbouw neemt toe met een hogere dekkracht, omdat de vergelende houtbestanddelen dan beter beschermd zijn. Basisrecept: BZ 900 conserveringsmiddel 1 % BZ 120 Verdikker 5 % (tot 10 %) BZ 625 Bindmiddel, bij hoger gepigmenteerde beitsen (>10

%) en bij accentuering van de poriën 5 - 10 % (tot maximaal 30 %)



BP 3570

Pigmentconcentraten

maximaal 50 % Water Rest op 100 % Niet toegestaan zijn: Alle BF-concentraten

! Grondbeitsen



4.2.5 Hydro-multibeitsen WUE egaliserend Multibeitsen zijn ontworpen voor een universele overschilderbaarheid met de laksystemen die gebrui-kelijk zijn voor het ambachtelijke werk. Daarom zijn ze op basis van de fijnste, nanoschalige pigmen-ten gemaakt en dus geschikt voor het aflakken met een hydrolak of met een klassieke PUR- of NC-lak (geringe kleurverschillen vanwege de verschillende accentuering zijn mogelijk). De gebruikte grondbeits zorgt voor een goede egalisering, verwerkbaarheid van de beits en fixering van de fijnste pigmenten. Om de kleurglans nog briljanter te maken, kan de volgende hydrolaklaag eenvoudig wor-den ingekleurd door toevoeging van 1 - 3 % beits. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer, allerlei voorwerpen, interieurs en nog veel meer. Kleuren: (vrijwel) alle kleuren mogelijk Houtsoorten: Geschikt voor lichte loofhoutsoorten, zoals essen, eiken, beuken, ahorn, berken enz. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180 Verwerking: Multibeitsen WUE worden meestal gespoten en nageveegd. Voor een bijzonder goede egalisering raden we aan om te spuiten zonder navegen. Nabehandeling/lakken: met lichtechte PUR-, 1K- en 2K-hydrolakken. Bij lichte of houtvreemde kleu-ren moet een lak met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Vanwege mogelijke verkleurin-gen moeten pastelkleuren of houtvreemde kleuren (bv. blauw, roze, groen en andere) op houtsoorten met veel inhoudsstoffen in ieder geval wat betreft de eerste grondlaag worden voorzien van een con-ventionele PUR-laklaag. Voor de verdere opbouw zijn alle andere geschikte systemen bruikbaar (bv. hydro). Minder lichtechte lakken, zoals NC-lakken of Proterra-producten, mogen alleen worden ge-bruikt op kleuren die bij lakvergeling geen nadelige kleurveranderingen hebben. Speciale aanwijzingen: bij afwijkingen van de standaard toevoeging moet u bij een hydrolakopbouw de overschilderbaarheid controleren! Basisrecept: BZ 900 conserveringsmiddel 1 % BZ 700 Grondbeits 3 tot 20 %

(kersen 3 - 5 %, beuken 20 %)


afhankelijk van gewenste kleur tot maximaal 30 %, bij hogere toevoeging, zie "Speciale aanwijzin-gen"

BP 3570

Pigmentconcentraten


! Grondbeitsen



4.2.6 Hydro-multibeitsen WUR accentuering van de poriën/rustiek Multibeizen WUR zijn ontworpen voor een universele overschilderbaarheid met laksystemen die ge-bruikelijk zijn bij ambachtelijke schilderwerk. In tegenstelling tot multibeits WUE egaliserend, moeten ze zorgen voor een zo sterk mogelijke, rustieke accentuering van de poriën. Ze zijn gemaakt op basis van de fijnste, nanoschalige pigmenten en dus geschikt voor het aflakken met een hydrolak of met een klassieke PUR- of NC-lak (geringe kleurverschillen vanwege de verschillende accentuering zijn mogelijk). De gebruikte grondbeits zorgt voor een goede accentuering van de poriën, verwerkbaarheid van de beits en fixering van de fijnste pigmenten. Om de kleurglans nog briljanter te maken, kan de volgende hydrolaklaag eenvoudig worden verbeterd door toevoeging van 1 - 3 % beits. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer, allerlei voorwerpen, interieurs en nog veel meer. Kleuren: (vrijwel) alle kleuren mogelijk Houtsoorten: Geschikt voor lichte loofhoutsoorten met grove poriën, zoals eiken, essen. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180 Verwerking: Multibeitsen WUE worden gespoten en nageveegd. Nabehandeling/lakken: met lichtechte PUR-, 1K- en 2K-hydrolakken. Bij lichte of houtvreemde kleu-ren moet een lak met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Vanwege mogelijke verkleurin-gen moeten pastelkleuren of houtvreemde kleuren (bv. blauw, roze, groen en andere) op houtsoorten met veel inhoudsstoffen in ieder geval wat betreft de eerste grondlaag worden voorzien van een con-ventionele PUR-laklaag. Minder lichtechte lakken, zoals NC-lakken of Proterra-producten, mogen al-leen worden gebruikt op kleuren die bij lakvergeling geen nadelige kleurveranderingen hebben. Basisrecept: BZ 900 conserveringsmiddel 1 % BZ 710 Grondbeits 40 % standaard

(20 - 40 %) BP 3011 BP 3031 BP 3034 BP 3038-25 BP 3040-25 BP 3051 BP 3061 BP 3091

afhankelijk van gewenste kleur tot maximaal 30 %, bij hogere toevoeging, zie "Speciale aanwijzin-gen"

BP 3570

Pigmentconcentraten (Toevoeging van witpigment vermindert het rustieke effect)


! Grondbeitsen



4.2.7 PICEA naaldhoutbeits WN PICEA naaldhoutbeits is een volledig nieuw ontwikkelde beitskwaliteit met een zeer goed positief ef-fect. Het natuurlijke kleurenspel tussen vroeg- en laathout blijft behouden en wordt zelfs nog bena-drukt. Hierdoor ontstaan er uitdrukkingsvolle tekeningen. Het hout kan door borstelen of zandstralen een driedimensionale oppervlaktestructuur krijgen, die er bijzonder aansprekend uitziet. In tegenstel-ling tot vroegere kwaliteiten is lakken met standaard-PUR- en hydrolakken (1K, 2K) mogelijk, waarbij de kleurverschillen tussen de verschillende systemen verbazingwekkend gering is. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer, allerlei voorwerpen, interieurs en nog veel meer. Kleuren: gebruikelijke houtkleuren, geen pastelkleuren! Houtsoorten: Naaldhoutsoorten, vooral spar en den. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 100 tot 120, niet fijner! In het ruwe hout kan ook een structuur worden geborsteld (kunststof schuurborstels krijgen de voorkeur boven metalen borstels). Zandstralen is ook mogelijk. Stofvrij maken. Harshoudende naaldhoutsoor-ten, zoals grenen, moeten vooraf eventueel worden ontharst of uitgewassen. Door verschillende voor-behandelingen van het hout ontstaan er na verloop van tijd duidelijke kleuren effectverschillen, waarmee rekening moet worden gehouden. Verwerking: De aanbevolen werkwijze is spuiten zonder navegen; aanbrengen met de kwast is be-perkt mogelijk. Droging: minstens 3 - 6 uur bij kamertemperatuur 20 °C. Geen geforceerde droging! Nabehandeling/lakken: met lichtechte PUR-lakken zoals geschikte Hydro-1K- en 2K-lakken. Bij lichte of vale kleuren zijn ophellers aan te bevelen. In principe krijgen lakken met lichtbeschermingsmiddel de voorkeur! Speciale aanwijzingen: Meng de beits niet met andere kleurconcentraten of additieven! Basisrecept: BZ 725 Basisbeitsen voor positief effect 50 % Standaard kleurconcentraten: BF 2510-60 geel BF 2530-60 rood BF 2550-60 blauw BF 2560-60 groen BF 2580-60 bruin BF 2590-60 zwart

Kleurstofconcentraten waarmee de grondkleur van de beits wordt ingesteld

tot 30 %

Water Drinkwaterkwaliteit! vullen tot 100 % Om het positieve effect af te zwakken, kan het aandeel BZ 725 worden verminderd en vervangen door water.



4.2.8 PICEA naaldhoutbeits WNS Deze productserie is bedoeld als aanvulling op de Hesse-PICEA Naaldhoutbeits WN. Hiermee is de instelling van pastelkleuren die witpigment moeten bevatten mogelijk. Deze producten kunnen dan ook alleen worden gelakt met laksystemen op basis van oplosmiddelen, bij voorkeur PUR-lakken. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer, allerlei voorwerpen, interieurs en nog veel meer. Kleuren: gebruikelijke houtkleuren en pastelkleuren! Houtsoorten: Naaldhoutsoorten, vooral spar en den. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 100 tot 120, niet fijner! In het ruwe hout kan ook een structuur worden geborsteld (kunststof schuurborstels krijgen de voorkeur boven metalen borstels). Zandstralen is ook mogelijk. Stofvrij maken. Harshoudende naaldhoutsoor-ten, zoals grenen, moeten vooraf eventueel worden ontharst of uitgewassen. Door verschillende voor-behandelingen van het hout ontstaan er na verloop van tijd duidelijke kleuren effectverschillen, waarmee rekening moet worden gehouden. Verwerking: De aanbevolen werkwijze is spuiten zonder navegen; aanbrengen met de kwast is be-perkt mogelijk. Droging: minstens 3 - 6 uur bij kamertemperatuur 20 °C. Geen geforceerde droging! Nabehandeling/lakken: bij voorkeur met lichtechte PUR-lakken. Bij lichte of vale kleuren zijn ophel-lers aan te bevelen. In principe krijgen lakken met lichtbeschermingsmiddel de voorkeur! Speciale aanwijzingen: Meng de beits niet met andere kleurconcentraten of additieven! Basisrecept: Standaard kleurconcentraten: BF 2510-60 geel BF 2530-60 rood BF 2550-60 blauw BF 2560-60 groen BF 2580-60 bruin BF 2590-60 zwart

Kleurstofconcentraten waarmee de grondkleur van de beits wordt ingesteld

tot 30 %

BP 2577 Witgepigmenteerde grondbeits maximaal 15 % BZ 725 Basisbeitsen voor positief effect 50 % minus de gese-

lecteerde hoeveelheid BP 2577

Water Drinkwaterkwaliteit! vullen tot 100 % Om het positieve effect af te zwakken, kan het aandeel BZ 725 worden verminderd en vervangen door water.



4.2.9 Glansbeits BU Door het wasgehalte mogen glansbeitsen na droging niet worden overschilderd, maar alleen gebor-steld. Zo kunnen er oppervlakken worden gemaakt voor zones waar geen chemische of mechanische belasting is. Voorbeelden hiervan zijn wand- en plafondbekleding. Toepassingen: Wand- en plafondbekleding. Kleuren: gebruikelijke houtkleuren, bij voorkeur in het bruine kleurbereik. Bij instelling met pigmenten zijn ook houtvreemde kleuren mogelijk. Puur op pigmentbasis opgebouwde beitsen hebben een uit-stekende lichtechtheid en een duidelijk verbeterde waterbestendigheid. Houtsoorten: Naaldhoutsoorten, vooral spar en den. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 100 tot 120, niet fijner!! In het ruwe hout kan ook een structuur worden geborsteld (kunststof schuurborstels krijgen de voorkeur boven metalen borstels). Zandstralen is ook mogelijk. Stofvrij maken. Harshoudende naaldhoutsoor-ten, zoals grenen, moeten vooraf eventueel worden ontharst of uitgewassen. Verwerking: Spuiten zonder navegen is gunstig, aanbrengen met de kwast (beperkt) mogelijk. Bij sterk gepigmenteerde beitsen, daarentegen, is spuiten met navegen/aanbrengen met de kwast zinvol. Na droging met een gladde borstel met leerinzet op glans borstelen. Droging: minstens 3 - 6 uur bij kamertemperatuur 20 °C. Geen geforceerde droging! Nabehandeling/lakken: niet overschilderbaar. Indien gewenst kunnen de nog niet geborstelde opper-vlakken met een geschikte Proterra-was worden nabehandeld. Pas als dit is gedroogd, mag het vlak worden geborsteld. Speciale aanwijzingen: We raden aan om de grondkleur op basis van BF 1880 op te bouwen en de kleur te nuanceren met de andere kleurconcentraten. Basisrecept: BZ 210 Basis wassuspensie 25 % (20-50 %) BZ 220 Basis wassuspensie witachtig 5 % (5-20 %) BF 1030 BF 1060 BF 1880 BF 1110 BF 1120 BF 1290

Kleurstofconcentraten (de aanwijzingen in het hoofdstuk "Lichtechtheid" opvolgen)




BP 3570

Pigmentconcentraten (de aanwijzingen in het hoofdstuk "Lichtechtheid" opvolgen)

maximaal 30 % Niet toegestaan zijn: alle BF25xx-60 concentraten BF 1010



4.2.10 Parketbeits WPB Parketbeitsen worden vanwege de grote oppervlakken aangebracht met behulp van de pad-methode en nageveegd. Om een maximale lichtechtheid te bereiken, worden parketbeitsen puur op pigmentba-sis opgebouwd. Zo kan er een universeel lakwerk worden verkregen, zowel met laksystemen op basis van oplosmiddelen als water. Houtsoorten: Gebruikelijk parkethoutsoorten uit gematigde gebieden, zoals eiken, beuken enz. Niet geschikt voor tropisch hout. Toepassingen: Het beitsen van parketvloeren Kleuren: vrijwel alle kleuren mogelijk. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 100 tot 120. Verwerking: Opbrengen met behulp van lakroller (bv. velours). Gelijkmatig nat en met voldoende overschot opbrengen. Direct inwerken met een eenschijfsmachine (wit schuurpad) totdat de beits geen strepen meer heeft. Omdat er snel gewerkt moet worden, is het aan te bevelen dit met twee per-sonen te doen. Droging: minstens 16 uur bij kamertemperatuur 20 °C. Lakwerk: PUR-parketlakken op basis van oplosmiddelen, Hydro-parketlakken, Proterra-Olie-Siegel (gerolde opbouw in dikke lagen van minstens 2 x 80 g/m²). Pastelkleuren op looizuur houdende hout-soorten zoals eiken en essen mogen geen coating krijgen van hydrolak of olie! Speciale aanwijzingen: Vanwege de complexiteit van het lakken van parket, verwijzen wij bovendien naar de bijgehorende technische documentatie over deze producten! Bij zeer grote oppervlakken en/of hoge verwerkingstemperaturen moet de beits door toevoeging van 10 - 20 % Vertrager BZR 0560 worden gemodificeerd (let op: de kleur of kleurintensiteit kan hierdoor veranderen; maak een proefstuk!!) Basisrecept: BZ 890 Parket-grondbeits 75 % BP 3011 BP 3031 BP 3034 BP 3038-25 BP 3040-25 BP 3051 BP 3061 BP 3091


BP 3570

Pigmentconcentraten (de aanwijzingen in het hoofdstuk "Lichtechtheid" opvolgen)

maximaal 20 % Niet toegestaan zijn: Alle BF-concentraten



4.3 Applicatie Ambachtelijk worden hydrobeitsen vooral volgens drie procedures verwerkt: Spuiten zonder navegen, spuiten met navegen en aanbrengen met de kwast. Hiernaast wordt bij het beitsen van parket een speciale procedure gevolgd, waarmee ook grote oppervlakken gelijkmatig en zonder overgangen kun-nen worden gebeitst. Soms worden er ook andere applicatietechnieken gebruikt, zoals het opbrengen en navegen van hy-drobeits met een doek, maar deze kunnen we niet aanbevelen. Er zijn dan verschillen in beitseffect en kleur te verwachten. Helaas komt de geplande verwerkingswijze van de klant vaak niet overeen met de werkwijze waarvoor de kleur is ingesteld. Een beits die is ingesteld om te spuiten zonder navegen, wordt bij verwerking met de kwast ongeveer tweemaal zo donker. Daarom is het zeer belangrijk dat de kleurdeskundige steeds rekening houdt met de juiste verwerkingswijze.

4.3.1 Spuiten zonder navegen Deze techniek wordt meestal gebruikt bij houtsoorten met fijne poriën, die soms een ietwat ongelijk-matige, draaiende houtstructuur hebben. Hiertoe behoren beuken, ahorn, kersen enz. Door gelijkmatig te spuiten komt op het hele houtoppervlak dezelfde hoeveelheid beits, waardoor er een betere egali-sering ontstaat. Werkwijze: Hydrobeits wordt met een bekerpistool (doorstroomopening 1,2 - 1,5 mm, spuitdruk ca. 2 bar, eventu-eel verminderde beitstoevoer) in kruislaag gelijkmatig vochtig – niet nat(!!) – opgespoten. Een eventu-eel overschot niet navegen!! Door herhaaldelijk, dun en quasi patineerachtig opnevelen, ontstaat er een bijzonder gelijkmatig beitsbeeld.

4.3.2 Spuiten met navegen Bij houtsoorten met grove poriën, zoals eiken, essen, mahonie enz, vindt de applicatie bij voorkeur plaats door middel van spuiten met navegen. Door het verzadigde overschot en de hierop volgende inwerking door navegen met de kwast, worden de poriën beter benat. Bij houtsoorten met fijne poriën, zoals ahorn, beuken, kersen enz. is spuiten met navegen niet gunstig, omdat het beitsoverschot op plaatsen waar het hout draaiingen vertoont sterker wordt opgenomen, zodat deze minder fraaie groei-afwijkingen worden benadrukt. Werkwijze: Hydrobeits wordt met behulp van een bekerpistool (doorstroomopening 1,5 - 2 mm, spuitdruk ca. 2 bar) in één doorgang verzadigd opgespoten. Na een korte inwerktijd wordt het overschot met een bre-de naveegkwast eerst in de dwarsrichting en dan in de langsrichting van de vlammen nageveegd. De beits die door de naveegkwast wordt opgenomen, moet steeds worden afgeveegd aan een doek. Bij grote oppervlakken is het aan te raden om het oppervlak met twee personen na te vegen. Om kleur-verschillen tussen twee oppervlakken te vermijden, zijn een gelijkmatige werkwijze en een dezelfde schuurgang beslist noodzakelijk.

4.3.3 Aanbrengen met de kwast/spons Deze traditionele procedure wordt steeds minder toegepast, omdat spuiten met navegen sneller gaat. Werkwijze:

Belangrijk: Bij de kleurinstelling worden in de regel alleen kleine uitstrijken gemaakt (ter grootte van een postkaart of nog kleiner). Een dergelijk oppervlak kan binnen enkele seconden worden gebeitst. Om te garanderen dat de beitsuitstrijk overdraagbaar is op het werkstuk, is het belangrijk de beits precies even lang te laten inwerken als nader-hand bij het beitsen van het werkstuk is te verwachten. Als richtlijn moet de beits min-stens 1 - 1,5 minuut kunnen inwerken voordat het overschot wordt nageveegd.



Hydrobeits wordt verzadigd met een kwast of spons op het hout aangebracht. Navegen gebeurt zoals beschreven onder "Spuiten met navegen". Navegen van het overschot met de spons is weliswaar ook mogelijk, maar hierdoor blijft er meestal een grotere hoeveelheid beits achter op het hout, waardoor de kleur donkerder/intensiever wordt. Wij raden aan om met de kwast na te vegen. Zie roodomrande tekst onder in de paragraaf "Spuiten met navegen“!!

4.3.4 Speciale procedures voor het beitsen van parket Parketbeitsen uit de serie WPB kunnen, na een speciaal voor de parketleggers opgestelde procedure, gelijkmatig over grote oppervlakken worden verwerkt. Werkwijze: De hydrobeits wordt met een lakroller van microvezel of velours op de voorbereide vloer aangebracht. Het overschot mag slechts gering zijn. Direct hierna wordt het overschot met een schotelschuurma-chine met wit pad nageveegd, totdat er een streeploos oppervlak ontstaat. Om een snelle werkwijze te garanderen, zijn er twee personen nodig. Bij de randen kan de beits eventueel met een schuurklos met pad worden nageveegd. Belangrijk: Niet eerst het complete oppervlak beitsen en dan pas beginnen met navegen, maar direct na elkaar!! In banen en snel werken!

4.4 Overlakken van hydrobeitsen Elke beits - met uitzondering van enkele speciale types, zoals glansbeits (BU …) - moet worden over-geschilderd. Het doel hiervan is om de kleurbestanddelen voldoende te fixeren op het houtoppervlak, maar ook om het oppervlak te beschermen tegen mechanische en chemische belasting. Bovendien ontwikkelen de kleuren en effecten zich pas echt goed na het aanbrengen van een laklaag. Voor het overlakken is er inmiddels een grote keuze aan verschillende laksoorten beschikbaar. De be-langrijkste voor meubeloppervlakken/interieurbouw zijn:

• Polyurethaanlakken (PUR) • Nitrolakken (NC) • Hydrolakken • Hydro-PUR-lakken • Conventionele UV-hardende laksystemen • UV-hardende laksystemen op waterbasis • Natuurharslakken (o.a. schellak) • Oliën, olielakken en kunstharslakken • Zuurhardende lakken (SH) • Speciale kwaliteiten enz.

Het spreekt voor zich dat de beitsen en lakken voor de opbouw van de oppervlakken op elkaar moe-ten worden afgestemd. Een universele beits voor alle laksystemen is niet of slechts beperkt mogelijk of zinvol. Bovendien hebben lakken een sterke invloed op de kleurontwikkeling en het effect van beitsen. Zo heeft een hardhoutbeits onder een NC-lak een heel anderen kleur dan onder een hydro-lak. Daarom is het bij de kleurinstelling van een beits zeer belangrijk, de geplande lakopbouw exact te kennen, zodat er bij aansluitende laklaag geen problemen ontstaan (kleurafwijkingen, hechtingsstoringen enz.).



4.5 Trouble-Shooting bij hydrobeitsen Beits heeft een rottende stank

De beits is slecht geworden door bacteriën en/of schimmels. Dit kan gebeuren door veel beits uit te schenken en niet benodigde hoeveelheden terug te gieten of door gebruik van vuil gereedschap (kwasten, roerhoutjes). Het is niet moge-lijk of zinvol om hier iets aan te doen, omdat de belangrijkste inhoudsstoffen zijn aangetast en de kleur is veranderd. U kunt dit voorkomen door 1 % con-serveringsmiddel BZ 900 toe te voegen. Bij beitsen die bijzonder sterk belast worden, bv. Dompelbeitsen of producten waarbij constant kleine hoeveelheden wordt afgenomen of overgegoten, kan de hoeveelheid toegevoegd BZ 900 worden verhoogd tot 2 %.

Beits droogt te langzaam

Eerst moeten de voorwaarden in de ruimte worden gecontroleerd: Is de ruimte voldoende geventileerd en verwarmd? Is de luchtvochtigheid te hoog (meer dan 65 %)? Is de kamertemperatuur lager dan 16 °C of zijn de werkstukken te koud? In andere gevallen kan de toevoeging van een sneldrogend oplosmiddel (bv. CV 501) helpen. Bij hardhoutbeitsen tot 25 %, bij grondbeitsen tot 10 %. Bij andere beitsen of grotere toegevoegde hoeveelheden overleggen met het beitslaboratorium van Hesse, omdat het gevaar bestaat dat dit onverenigbaar is.

Beits droogt te snel aan

Dit kan zowel bij spuitbeitsen met navegen als bij handbeitsen voorkomen, vooral bij zuigende houtsoorten. Het toevoegen van vertragende oplosmidde-len is meestal niet effectief, omdat de beits niet te snel droogt, maar alleen te snel intrekt. U kunt dit oplossen door 5 - 15 % BZ 120 toe te voegen aan de hardhoutbeits, grondbeits of kleurbeits. Bij naaldhoutbeitsen is dit in principe ook mogelijk, maar dit vermindert wel het positieve effect. Let erop dat er geen tocht op de werkplek is en geen directe warmte-instraling.

Benattingsfou-ten

Benattingsfouten kunnen bij vettige/moeilijk te benatten houtsoorten (teak, bu-binga etc.) meestal worden opgelost door toevoeging van bindmiddelen en/of bevochtigingsmiddelen. Toevoeging van 0,1 - 0,5 % BZ 923 is meestal vol-doende. Verdere stijging door toevoeging van oplosmiddelen, bv. 5 % CV 501. Oplosmiddelen alleen hebben in totaal een zwakkere werking. Bij overdosering is onverenigbaarheid met bindmiddelen mogelijk. Als directe maatregel ter plaatse kan ook een klein beetje afwasmiddel helpen (eerst proefstuk beitsen en lakken!!)

Vlekkig en bont beitsbeeld

Dit probleem kan vele oorzaken hebben: a. Vergeten in te wateren?? b. Slechte houtkwaliteit: Gedraaid hout kan nogmaals gladgeschuurd worden

met met scherp schuurpapier (maximaal korrel 150!!). Beits alleen spuiten zonder navegen. Hoe meer wordt geveegd met kwast of spons, ook met navegen, hoe groter het probleem wordt.

c. Slechte schuurgang: Stompe schuurbanden schuren het hout niet uit, maar drukken de vezels alleen plat. Bij het beitsen gaan deze vezels weer opstaan en zorgen zo voor een ongelijkmatig zuigend oppervlak en een onzuiver beitsbeeld. Ideaal schuurpapier heeft een korrel van 120 - 180

d. Ongeschikte verwerking: Houtsoorten met fijne poriën kunnen het beste al-leen worden gespoten, zonder navegen. Door herhaaldelijk patineerachtig opnevelen, ontstaat er een bijzonder goede egalisering.

e. Het harsgehalte van het hout is te hoog of ongelijkmatig. Hout indien mo-gelijk uitwassen. Bij geringe fouten kan als noodoplossing de toevoeging van 10 % CV 501 in de naaldhoutbeits volstaan. Als alternatief kan ook een kleine hoeveelheid (0,1 %) BZ 923 worden toegevoegd.



Hechtingsfouten Dit probleem doet zich meestal alleen voor bij sterk gepigmenteerde en ge-kleurde beitsen onder kritieke laksystemen. Op te lossen door toevoeging van bindmiddel, bv. BZ 670, toevoeghoeveelheid vanaf 5 %. Zoveel als nodig, zo weinig als mogelijk (prijs!!!)

Harsachtige of vettige bestand-delen in het hout

Bij houtsoorten met een hoog harsgehalte, zoals bepaalde soorten dennen-hout, is het moeilijk om een goed effect te krijgen met naaldhoutbeits. Daarom adviseren wij om dit soort hout te behandelen met houtzeep, zie hoofdstuk “uitwassen”.

Hout van het kopse eind te donker

Meestal is de beits te verzadigd opgebracht; ideaal is hier opbrengen door middel van spuiten zonder navegen. Als alternatief kunt u het hout ook hele-maal bevochtigen en vooral het hout van het kopse eind goed nat maken. Laat het hout niet drogen, maar breng de beits aan op het vochtige hout. Indien nodig moet u de beits in een hogere concentratie aanbrengen.

Hout is te sterk opgeruwd

De opruwing van het hout leidt tot een hoger lakverbruik door een sterkere ab-sorbering van de grondlaag. Door toevoeging van grotere hoeveelheden bind-middeldispersies kunt u het hout vooraf isoleren. Hierdoor voelt het hout sub-jectief weliswaar ruwer aan door de omhoog staande houtvezels, maar toch heeft het in totaal een betere stand voor de lak. Hier is BZ 625 geschikt, afhan-kelijk van het gewenste effect, maar dan wel in concentraties van meer dan 20 %.

Positief effect te gering

Bij naaldhoutbeitsen WN/WNS: De beits bij kamertemperatuur langzaam laten drogen. Elke geforceerde droging verkleint het positieve effect. Eventueel de opbrenghoeveelheid verhogen. Hout grover schuren (korrel 100 - 120, scherp schuurpapier). Bij glansbeitsen: Meer was (BZ 210) toevoegen. De beits bij kamertemperatuur langzaam laten drogen. Elke geforceerde droging verkleint het positieve effect. Eventueel de opbrenghoeveelheid verhogen. Hout grover schuren (korrel 100 - 120, scherp schuurpapier).

Positief effect te sterk

Bij naaldhoutbeitsen kan het positieve effect worden gestuurd door minder BZ 725 en meer water toe te voegen.

Rustiek effect te gering

Als er alleen benattingsfouten zijn, dan kunnen deze worden vermin-derd/verholpen door de hieronder beschreven handelingen. Als er echter ge-vulde poriën zijn, bv. door het verthyllen van de vaten of door lijmdoorslag, dan zullen de verbeteringen slechts gering zijn.

a. Indien mogelijk een multibeits WUR gebruiken b. Als dit ook een te zwakke kleuring van de poriën oplevert, de beits con-

centreren, het hout fijner schuren (korrel 180 - 220) en zorgvuldig uit-borstelen.

c. Bij bijzonder zwaar benatbare houtsoorten (abachi, ayous) moet het gebruik van een rustieke beits worden overwogen.

d. Stevig uitborstelen/licht structureren van het hout met metalen borstels om de ophopingen in de poriën te verwijderen/verminderen

Rustiek effect te sterk

Ook hier zijn er meerdere mogelijkheden: a. Receptsamenstelling: Door in plaats van een pigmentering die de po-

riën accentueert kleurstoffen te gebruiken en door vermindering van alle hulpstoffen/bindmiddelen die het rustieke effect bevorderen is een verbetering mogelijk.

b. Bij pure spuitbeitsen volstaat in de regel een vermindering van de op-brenghoeveelheid.



4.6 Componenten voor hydrobeitsen De afzonderlijke componenten van het beitsmengsysteem hebben, net als elk technisch product, ei-genschappen en kenmerken die men moet weten om een succesvol recept te kunnen maken. Be-paalde eigenschappen, zoals een goed positief effect, zijn niet haalbaar met alleen kleurende compo-nenten. Hiervoor zijn bepaalde additieven nodig. De producten van het beitsmengsysteem uit de lijst hieronder moeten dit vereenvoudigen. Bepaalde thema's worden slechts aangestipt. Verdere aanwijzingen zijn vermeld bij de betreffende basisproduc-ten. Belangrijke informatie over omgang, handhaving en gezondheidsaspecten zijn vermeld in de actuele veiligheidsinformatiebladen. De verantwoordelijke Hesse-adviseur zal deze op verzoek ter beschikking stellen. Product Type Belangrijke aanwijzingen BF 1010 geel BF 1030 rood BF 1046-5 bordeauxrood BF 1080 bruin BF 1110 citroengeel BF 1120 oranje BF 1290 zwart BF 1060 groen

Standaard kleurstofconcentraten met goede lichtechtheid volgens de stand der techniek. Met uitstekende glans en transparantie. Gebruikt voor hardhoutbeits, grondbeits en Hydro-rustieke beits.

BF 1880 bruin BF 2510 geel BF 2530 rood BF 2550 blauw BF 2560 groen BF 2580 bruin BF 2590 zwart

Kleurconcentraten voor PICEA naaldhoutbeitsen

BP 2577 wit Alleen voor PICEA beits WNS !!! BP 3011 geel BP 3031 oranjerood BP 3034 robijnrood BP 3038-25 mahonierood BP 3040-25 violet BP 3051 blauw BP 3061 groen BP 3091 zwart

Pigmentconcentraten in nanotechnologie met een voor pigmenten uitstekende transparantie en lichtechtheid

BP 3570 wit Standaard witpasta BZ 100 Verdikker Standaardproduct voor grondbeits om te spuiten zonder

navegen; ter verbetering van de spuitbaarheid; toevoeg-hoeveelheid 5 - 15 %

BZ 120 Thixotrope verdikker Speciale verdikker voor gronden kleurbeits voor aan-brengen met de kwast of spuiten met navegen. Vermindert het absorberen van de beits in de ondergrond en verbetert hiermee het wegveeggedrag bij het navegen. Toevoeging 5 - 15 % (standaard 5 %)

BZ 625 Standaard bindmid-del

Bindmiddel voor het fixeren van de kleurbestanddelen van de houtondergrond, bijvoorbeeld voor het beïnvloeden van het effect (sterkere accentuering van de poriën)

BZ 700 Grondbeits voor mul-tibeits WUE

Goede egalisering; ter verbetering van de verwerkingsca-paciteiten; bruikbaar onder conventionele lakken op basis van oplosmiddelen en onder hydrolakken.



Product Type Belangrijke aanwijzingen BZ 710 Grondbeits voor mul-

tibeits WUR Voor het accentueren van het rustieke effect; met gron-dende werking door het hoge bindmiddelgehalte; bruikbaar onder conventionele lakken op basis van oplosmiddelen en onder hydrolakken.

BZ 725 Grondbeits voor PI-CEA naaldhoutbeit-sen

Voor het bereiken van een uitgesproken positief effect

BZ 900 conserveringsmiddel Voor het bewaren van beitsen in het magazijn ter be-scherming tegen microbiële aantasting door bacteriën en/of schimmels. Zonder toevoeging is de beits hoogstens enkele dagen houdbaar. Toevoeging normaal 1 %, bij sterke belasting tot 3 %.

BZ 210 Standaard was Wassuspensie voor glansbeitsen, te combineren met BZ 220. Toevoeghoeveelheid 20 - 60 %, normaal 40 %. Na droging borstelen. Niet overschilderbaar.

BZ 220 Was, ophellend Wassuspensie voor glansbeitsen, voor pastelachtig ophel-lende kleuren. Toevoeghoeveelheid 5 - 30 %, afhankelijk van de gewenste ophelling; gehalte BZ 210 overeenkom-stig verminderen. Na droging borstelen. Niet overschilder-baar



5 Oplosmiddelbeitsen Vergeleken met hydrobeitsen ruwen oplosmiddelbeitsen het hout niet op. Ze benatten het hout sterker en kunnen daarom de poriën op rustieke wijze accenturen. Door een geschikt recept en een juiste verwerking is de hiermee gepaard gaande intensivering van fouten in het hout doeltreffend tegen te gaan.

5.1 Basisproducten voor oplosmiddelbeitsen De belangrijkste componenten zijn vetgedrukt. Ze zijn geschikt voor alle oplosmiddelbeitsen:

Basisproduct CF 5010 CF 5020 CF 5030 CF 5062 CF 5080 CF 5090 CP 7010 CP 7020 CP 7030 CP 7050 CP 7080 CP 7090 CP 7110 CP 7131 CP 7134 CP 7190 CP 7560 CP 7590 CP 7610 CP 7630 CP 7670 CV 501 CV 553 CV 555 CV 582 CV 584 CV 593 CZ 460 CZ 740



5.2 Basisrecepten 5.2.1 Rustieke beits CL Rustieke beitsen zijn oplosmiddelbeitsen die meestal door middel van spuiten of met de kwast worden opgebracht en waarvan het overschot met gaasdoeken wordt nageveegd. Ze onderscheiden zich door een zeer goede accentuering van de poriën en een elegant beitseffect op houtsoorten met veel pori-en, zoals eiken, essen enz. Andere positieve eigenschappen zijn de snelle droging en het feit dat ze het hout niet opruwen. Hierdoor is dit een optimaal beitssysteem voor zowel een snelle industriële productie als ambachtelijk gebruik. Afhankelijk van de houtsoort, kleur en kleurdiepte is er een zeer goede lichtechtheid te behalen, die nog verder kan worden verbeterd door een laklaag met lichtbeschermingsmiddel aan te brengen. Sunblocker-kwaliteiten zijn aan te bevelen. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer Kleuren: gebruikelijke houtkleuren onder bepaalde voorwaarde volle kleuren (bv. kers of mahonie, bruin enz.) Houtsoorten: Geschikt voor de meeste loofhoutsoorten en vele exotische houtsoorten. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Verwerking: Houtsoorten met grove poriën worden bij voorkeur gebeitst met de kwast of gespoten met navegen. Droging: 15 tot 30 minuten bij 20 °C kamertemperatuur en maximaal 60 % relatieve luchtvochtigheid. Nabehandeling/lakken: alle gangbare NC- en PUR-lakken, Hydro-lakken. Bij lichte of gevoelige kleu-ren moeten beslist lakken met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Basisrecept: CZ 740 Bindmiddeloplossing 5 %

Basiskleur met CP 70. Voor meer glans CF-concentraten toevoegen Andere CP naar behoefte

Afhankelijk van de ge-wenste kleur tot maxi-maal 60 % CF ongeveer tot 25 %

CV 501 Verdunners 20 % CV 555 Vertragers 25 % CV 553 Verdunners Rest op 100 % Een verhoging van het aandeel Vertrager CV 555 (ten koste van CV 553) verlengt de open tijd.



5.2.2 Spuitbeitsen standaard kleuren CL Spuitbeitsen kenmerken zich door een zeer elegant beitseffect op houtsoorten zonder of met fijne po-riën, zoals beuken, kersen noten enz. Op houtsoorten met poriën, zoals eiken, essen enz, hebben ze een egaliserend effect zonder geaccentueerde poriën. Andere positieve eigenschappen zijn de snelle droging en het feit dat ze het hout niet opruwen. Hierdoor is dit een optimaal beitssysteem voor zowel een snelle industriële productie als ambachtelijk gebruik. Afhankelijk van de houtsoort, kleur en kleurdiepte is er een goede tot zeer goede lichtechtheid te be-halen, die nog verder kan worden verbeterd door een laklaag met lichtbeschermingsmiddel aan te brengen. Sunblocker-kwaliteiten zijn aan te bevelen. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer Kleuren: gebruikelijke houtkleuren (bv. kers of mahonie, bruin enz.), maar ook houtvreemde kleuren als het recept zo is gemaakt. Houtsoorten: Geschikt voor de meeste loofhoutsoorten, naaldhoutsoorten en vele exotische hout-soorten. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Verwerking: Spuiten zonder navegen. Droging: 10 - 30 minuten bij 20 °C kamertemperatuur en maximaal 60 % relatieve luchtvochtigheid. Nabehandeling/lakken: alle gangbare NC- en PUR-lakken, Hydro-lakken. Bij lichte of gevoelige kleu-ren moeten beslist lakken met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Speciale aanwijzingen: Houtvreemde kleuren moeten voor het grootste deel zijn opgebouwd op pig-mentbasis. Kleurstoffen mogen slechts weinig worden gebruikt!! Voor rustieke kleuren en kleuren die de poriën benadrukken (op houtsoorten met grove pori-en): Basisrecept: CZ 740 Bindmiddeloplossing 0-3 %


Afhankelijk van de ge-wenste kleur tot maxi-maal 40 %

CV 501 Verdunners 30 % CV 553 Verdunners Rest op 100 % Een verhoging van CZ 740 tot 5 - 10 % verbetert de egalisering. Voor egaliserende kleuren (op houtsoorten met fijne poriën): Basisrecept: CZ 740 Bindmiddeloplossing 0 - 3 %



CV 501 Verdunners 30 % CV 584 Verdunners Rest op 100 % Een verhoging van CZ 740 tot 5 - 10 % verbetert de egalisering. Een toevoeging van CV 553 zorgt voor een sterker benadrukt beitsbeeld. Als de beits de poriën nog te veel benadrukt, het aandeel CV 501 verminderen tot 10 %.



5.2.3 Spuitbeitsen van heldere natuurlijke kleuren CL Spuitbeitsen in natuurlijke kleuren kenmerken zich door een zeer elegant beitseffect in de houtkleur op houtsoorten zonder of met fijne poriën, zoals beuken, kersen noten enz. Maar ook door een beitseffect dat de poriën niet benadrukt op houtsoorten met grovere poriën, zoals eiken, essen enz. Andere posi-tieve eigenschappen zijn de snelle droging en het feit dat ze het hout niet opruwen. Hierdoor is dit een optimaal beitssysteem voor zowel een snelle industriële productie als ambachtelijke toepassingen. Afhankelijk van de houtsoort, kleur en kleurdiepte is er een goede tot zeer goede lichtechtheid te be-halen, die nog verder kan worden verbeterd door een laklaag met lichtbeschermingsmiddel aan te brengen. Sunblocker-kwaliteiten zijn aan te bevelen. Toepassingen: Het beitsen van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer Kleuren: gebruikelijke natuurlijke houtkleuren (bv. beuken, kers of lichtbruine kleuren enz.). Houtsoorten: Geschikt voor de meeste loofhoutsoorten, naaldhoutsoorten, enz. Voorbehandeling van het hout: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Verwerking: Spuiten zonder navegen. Droging: 5 -15 minuten bij 20 °C kamertemperatuur en maximaal 60 % relatieve luchtvochtigheid. Nabehandeling/lakken: alle gangbare NC- en PUR-lakken, Hydro-2K-lakken. Bij lichte of gevoelige kleuren moeten beslist lakken met een lichtbeschermingsmiddel worden gebruikt. Speciale aanwijzingen: Natuurlijke houtkleuren moeten voor het grootste deel zijn opgebouwd op pigmentbasis. Als er al kleurstoffen worden gebruikt, dan slechts in geringe hoeveelheden!! Basisrecept: CZ 740 Bindmiddeloplossing 0 - 3 %

Kleurconcentraten CP 75.., CP 76.. ; in geringe hoeveelheden CF, zoals in de hiervoor genoemde lijst beschikbaar


CV 501 Verdunner (sneldrogend) 30 % CV 584 Verdunner (zeer snel drogend) Rest op 100 % Mogelijke aanvullende componenten: CV 553 Verdunner (langzaam drogend) tot 20 % CV 555 Vertragers (zeer langzaam drogend); verhoogd rus-

tiek effect) tot 10 %



5.3 Applicatie van oplosmiddelbeitsen Ambachtelijk worden oplosmiddelbeits vooral volgens drie procedures verwerkt: Spuiten zonder nave-gen, spuiten met navegen en aanbrengen met de kwast. Soms worden er ook andere applicatietechnieken gebruikt, zoals het opbrengen en navegen van een oplosmiddelbeits met een doek, dompelverwerking enz.

5.3.1 Spuiten zonder navegen Deze techniek wordt meestal gebruikt bij houtsoorten met fijne poriën, die soms een ietwat ongelijk-matige, draaiende houtstructuur hebben. Hiertoe behoren beuken, ahorn, kersen enz. Door gelijkmatig te spuiten komt op het hele houtoppervlak dezelfde hoeveelheid beits, waardoor er een betere egali-sering ontstaat. Werkwijze: Oplosmiddelbeits om te spuiten wordt met een bekerpistool (doorstroomopening 1,2 - 1,5 mm, spuit-druk ca. 2 bar, verminderde beitstoevoer) in kruislaag gelijkmatig vochtig – niet nat(!!) – opgespoten. Een eventueel overschot niet navegen!! Door herhaaldelijk, dun en patineerachtig opnevelen, ontstaat er een bijzonder gelijkmatig beitsbeeld.

5.3.2 Spuiten met navegen Bij houtsoorten met grove poriën, zoals eiken, essen, mahonie enz, vindt de applicatie bij voorkeur plaats door middel van spuiten met navegen. Door het verzadigde overschot en de hierop volgende inwerking of het navegen met een gaasbal enz, worden de poriën beter benadrukt. Bij houtsoorten met fijne poriën, zoals ahorn, beuken, kersen enz. is spuiten met navegen niet gunstig, omdat het beitsoverschot op plaatsen waar het hout draaiingen vertoont sterker wordt opgenomen, zodat deze minder fraaie groeiafwijkingen worden benadrukt. Werkwijze: Oplosmiddel-rustieke beits wordt met behulp van een bekerpistool (doorstroomopening 1,5 - 2 mm, spuitdruk ca. 2 bar) in één doorgang verzadigd opgespoten. Na een korte inwerktijd wordt het over-schot met een gaasbal eerst in de dwarsrichting en dan in de langsrichting van de vlammen nage-veegd. Bij grote oppervlakken is het aan te raden om het oppervlak met twee personen na te vegen. Om kleurverschillen tussen twee oppervlakken te vermijden, zijn een gelijkmatige werkwijze en een dezelfde schuurgang beslist noodzakelijk.

5.3.3 aanbrengen met kwast Deze traditionele procedure wordt steeds minder toegepast, omdat spuiten met navegen sneller gaat. Werkwijze: Oplosmiddel-rustieke beits wordt verzadigd met een kwast op het hout aangebracht. Navegen gebeurt zoals beschreven onder "Spuiten met navegen".



5.4 Trouble-Shooting bij oplosmiddelbeitsen Beits droogt te langzaam

Eerst moeten de voorwaarden in de ruimte worden gecontroleerd: Is de ruimte voldoende geventileerd en verwarmd (>16 °C)?

1. Bij rustieke beitsen: Aandeel Oplosmiddel CV 555 verminderen, CV 553 dienovereenkomstig verhogen

2. Bij spuitbeitsen: Aandeel CV 584 verhogen, langzamer drogende op-losmiddelen verminderen!

Let op: een te snelle droging is niet goed voor de verwerkingseigenschappen (onvoldoende tijd voor het navegen, wolkvorming bij spuitbeitsen enz.)

Beits droogt te snel aan

1. Bij rustieke beitsen: Aandeel CV 553 verminderen, CV 555 verhogen. 2. Bij spuitbeitsen: CV 584 verminderen, CV 593 verhogen.

Let erop dat er geen tocht op de werkplek is en geen directe warmte-instraling. Vlekkig en bont beitsbeeld

Dit probleem kan vele oorzaken hebben: a. Slechte houtkwaliteit: Gedraaid hout kan nogmaals gladgeschuurd worden met met scherp schuurpapier (maximaal korrel 150!!). Beits alleen spuiten zon-der navegen. Hoe meer wordt geveegd met kwast of gaasbal, hoe groter het probleem wordt. b. Slechte schuurgang: Stompe schuurbanden schuren het hout niet uit, maar drukken de vezels alleen plat. Bij het beitsen gaan deze vezels weer opstaan en zorgen zo voor een ongelijkmatig zuigend oppervlak en een onzuiver beits-beeld. Ideaal schuurpapier heeft een korrel van 120 - 180 c. Ongeschikte verwerking: Houtsoorten met fijne poriën kunnen het beste al-leen worden gespoten, zonder navegen. Door herhaaldelijk patineerachtig op-nevelen, ontstaat er een bijzonder goede egalisering. De samenstelling van het oplosmiddel zo sneldrogend mogelijk maken, zodat de beits geen tijd heeft al te zeer te benatten en dus fouten of draaiingen te benadrukken. d. Het harsgehalte van het hout is te hoog of ongelijkmatig. Hout indien moge-lijk uitwassen.

Hechtingsfouten Dit probleem doet zich meestal alleen voor bij sterk gepigmenteerde en ge-kleurde beitsen onder kritieke laksystemen, zoals UV-systemen. Op te lossen door toevoeging van bindmiddel, bv. CZ 740, toevoeghoeveelheid vanaf 5 %. Zo veel als nodig, zo weinig als mogelijk!

Hout van het kopse eind te donker

Meestal is de beits te verzadigd opgebracht; ideaal is hier opbrengen door middel van spuiten zonder navegen. Als alternatief kunt u het hout ook hele-maal benatten met verdunner en vooral het hout van het kopse eind goed nat maken. Laat het hout niet helemaal drogen, maar breng de beits aan op het vochtige hout. Indien nodig moet u de beits in een hogere concentratie aan-brengen.

Rustiek effect te gering

Als de rustieke beits de poriën te zwak kleurt, kan dit probleem als volgt wor-den opgelost: a. beits sterker concentreren, hout fijner schuren (korrel 180 - 220) en zorgvul-dig uitschuren. b. Aandeel bindmiddeloplossing CZ 740 verhogen.

Rustiek effect te sterk

Ook hier zijn er meerdere mogelijkheden om het probleem op te lossen: a. Receptsamenstelling: Door in plaats van een pigmentering die de poriën ac-centueert een hoger aandeel CF kleurconcentraten te gebruiken en door het aandeel de bindmiddelen die het rustieke effect bevorderen te verminderen. b. Bij pure spuitbeitsen volstaat in de regel een vermindering van de opbreng-hoeveelheid. c. Sneller drogende oplosmiddelen gebruiken, bv. CV 584. Minder langzamer drogende oplosmiddelen gebruiken, bv. CV 553 of vooral CV 555.



5.5 Componenten voor oplosmiddelbeitsen De belangrijkste componenten zijn vetgedrukt. Product Type Belangrijke aanwijzingen CF 5010 Kleurstof geel CF 5020 Kleurstof oranje CF 5030 Kleurstof rood CF 5062 Kleurstof groen CF 5080 Kleurstof bruin CF 5090 Kleurstof zwart

Intensieve kleurstoffen om de glans van beitskleuren te verhogen. Zijn in kleine hoeveelheden ook geschikt

voor het aankleuren van lakken op basis van oplosmiddelen (PUR, NC, RSE)

CP 7010 Pigment geel CP 7020 Pigment oranje CP 7030 Pigment rood CP 7050 Pigment blauw CP 7080 Pigment bruin CP 7090 Pigment zwart

Standaard pigmentconcentraten voor het instellen van oplosmiddelbeitsen; zeer goede lichtechtheid en

transparantie.

CP 7110 Pigment geel CP 7131 Pigment rood CP 7134 Pigment robijnrood CP 7190 Pigment zwart

Speciale pigmentconcentraten; zijn in kleine hoeveel-heden ook geschikt voor het aankleuren van lakken

op basis van oplosmiddelen (PUR, NC, RSE)

CP 7560 Pigment groen dekkend CP 7590 Pigment zwart dekkend CP 7610 Pigment okergeel dekkend CP 7630 Pigment oxiderood dek-

kend CP 7670 Pigment wit

Speciale pigmentconcentraten met hogere dekkracht; geschikt voor het afdekken van fouten in het hout. Zijn in kleine hoeveelheden ook geschikt voor het

aankleuren van lakken op basis van oplosmiddelen (PUR, NC, RSE).

CV 501 Verdunners Standaard verdunner sneldrogend CV 553 Verdunners Standaard verdunner normaal drogend CV 555 Verdunners Vertragers, zeer langzame droging CV 582 Verdunners Speciale verdunner voor bijzondere beitsen; zeer

sneldrogend CV 584 Verdunners Standaard verdunner; voor spuitbeitsen; zeer sneldro-

gend CV 593 Verdunners Speciale verdunner voor spuitbeitsen; normaal dro-

gend CZ 460 Bindmiddel/effectmiddel Speciaal product voor egaliserende beitsen CZ 740 Bindmiddeloplossing Standaard bindmiddeloplossing



6 Veegbeitsen Veegbeitsen zijn speciale producten waarmee bijzondere effecten mogelijk zijn. Ze worden in de regel aangebracht op voorgegronde oppervlakken voor een bepaald effect. Wij maken onderscheid tussen de volgende productgroepen:

• Op basis van oplosmiddelen o TD 4212 Antiekeffecten/nuances o TD 4220 Poriënkleuring o TD 4217 Streepeffecten o TD 4215 Speciale kwaliteit

• Op waterbasis o TW 4130 Poriënkleuring

De Speciale kwaliteit TD 4215 onderscheidt zich van de andere soorten door zijn recept. Alle produc-ten die niet volgens de standaard recepten van de andere soorten worden gemaakt, worden ingedeeld onder deze kwaliteit.

6.1 Basisproducten 6.1.1 Voor veegbeitsen op basis van oplosmiddelen TD….

Basisproduct

TD 4

212

Ant

ieke

ffect

en/

nuan

ces

TD 4

220

Porië

nkle

urin

g

TD 4

217

Stre

epef

fect

en

TD 4

215

Spec

iale

kw

ali-

teit

TK 7111-0001 x x x x TK 7130-0001 x x x x TK 7135-0001 x x x x TK 7150-0001 x x x x TK 7170-0001 x x x x TK 7191-0001 x x x x TD 4112-0001 x x x TD 4121 x x x TD 4120 x x TD 4122 x ZD 273 x x x TZ 300 x ZD 74 x CV 554 x x CV 556 x



6.1.2 Voor veegbeitsen op waterbasis TW 4130

Basisproduct BP 3011 BP 3031 BP 3034 BP 3038-25 BP 3040-25 BP 3051 BP 3091 BP 3570 BZ 100 BZ 415 BZ 900 TW 4140 TW 4130-9343



6.2 Basisrecepten 6.2.1 TD 4212 voor antiekeffecten Veegbeits voor het verkrijgen van antiekeffecten, nuances enz. bij voorkeur op gebeitste en voorge-gronde werkstukken. Toepassingen: Antiekbehandeling van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer enz. Kleuren: vrijwel alle pastel- en volle kleuren mogelijk Houtsoorten: alle correct voorgegronde houtsoorten zijn geschikt Voorbehandeling van de ondergrond: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Aansluitend 2 x gronden met geschikte grondlak (bv. PUR-lak) met tussenschuurgang. Na tweede grondlaag niet schuren! Minstens 16 h bij kamertemperatuur 20 °C laten drogen. Verwerking:

a. Veegbeits opspuiten met bekerpistool, doorstroomopening 1,3 - 1,5 mm / spuitdruk 2 bar. Opbrenghoeveelheid 30 - 60 g/m², afhankelijk van het ge-wenste effect

b. Veegbeits opbrengen met gaasbal Aansluitend in natte toestand op gewenste effect vegen met gaasbal. Droging: Ongeveer 2 h bij 20 °C kamertemperatuur; niet geforceerd drogen!! Nabehandeling: Resterend overschot opvegen met staalwol of wit schuurvlies. Zorgvuldig stofvrij maken! Lakwerk: 1 x lakken met geschikte lak (PUR, NC, RSE, afhankelijk van geplande opbouw) Speciale aanwijzingen: De serie TD 4212-FT mag alleen met de aangegeven componenten worden gemaakt. De toevoeging van andere producten kan onverenigbaar zijn! Basisrecept: TD 4121 Bindmiddeloplossing; als hechtlaag 5 % (kan indien nodig worden

verhoogd tot maximaal 15 %) TK 7111-0001 geel TK 7130-0001 rood TK 7135-0001 magenta TK 7150-0001 blauw TK 7170-0001 wit TK 7191-0001 zwart

Totale hoeveelheid 10 - 20 % bij withoudende kleuren ook meer

TD 4112-0001 Basis grondbeits Rest op 100 %



6.2.2 TD 4220 voor poriënkleuring Veegbeits op basis van oplosmiddelen voor de poriënkleuring van voorgegronde houtsoorten met gro-ve poriën, snelle droging en instelbaar wegveeggedrag. Toepassingen: Antiekbehandeling van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer enz. Kleuren: vrijwel alle pastel- en volle kleuren mogelijk Houtsoorten: houtsoorten met grove poriën, bij voorkeur eiken en essen, correct voorgegrond met bijvoorbeeld PUR-lakken Voorbehandeling van de ondergrond: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Poriën goed stofvrij maken, het beste met een borstel van koper of nikkel. Aansluitend 2 x gronden met ge-schikte grondlak (bv. PUR-lak) met tussenschuurgang. Na tweede grondlaag niet schuren! Minstens 16 h bij kamertemperatuur 20 °C laten drogen. Verwerking: Veegbeits opspuiten met bekerpistool, doorstroomopening 1,3 - 1,5 mm / spuitdruk 2 bar. Opbreng-hoeveelheid 30 - 80 g/m². Droging: ongeveer 2 h bij 20 °C kamertemperatuur; niet geforceerd drogen!! Nabehandeling: Overschot inpoetsen met staalwol of wit schuurvlies. Zorgvuldig stofvrij maken! Lakwerk: 1 x lakken met geschikte lak (PUR, NC, RSE, afhankelijk van geplande opbouw) Speciale aanwijzingen: De serie TD 4220-FT mag alleen met de aangegeven componenten worden gemaakt. De toevoeging van andere producten kan onverenigbaar zijn! Basisrecept: TK 7111-0001 geel TK 7130-0001 rood TK 7135-0001 magenta TK 7150-0001 blauw TK 7170-0001 wit TK 7191-0001 zwart

Totale hoeveelheid nor-maal 30 %, bij kleuren met een hoog witaandeel tot 50 %

ZD 273 Ter verbetering van de opnamecapaciteit 1 % TD 4120 Kleurloze grondbeits Rest op 100 % Mogelijke aanvullende componenten TZ 300 Verbetert het naveeggedrag 3 - 10 %



6.2.3 TD 4217 streepeffect Veegbeits op basis van oplosmiddelen voor streepeffecten met instelbare streepintensiteit. Toepassingen: Antiekbehandeling van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer enz. Kleuren: vrijwel alle pastel- en volle kleuren mogelijk Houtsoorten: houtsoorten met grove poriën, bij voorkeur eiken en essen, correct voorgegrond met bijvoorbeeld PUR-lakken Voorbehandeling van de ondergrond: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Stofvrij maken. Aansluitend minstens 2 x gronden met geschikte grondlak en tussenschuurgang. Na de laat-ste grondlaag niet schuren! Minstens 16 h bij kamertemperatuur 20 °C laten drogen. Verwerking: Veegbeits opspuiten met bekerpistool, doorstroomopening 1,5 - 1,7 mm / spuitdruk 2 bar. Opbreng-hoeveelheid 50 - 80 g/m². Aansluitend met geschikt, kortharige kwast strepen in de vochtige streepef-fectbeits trekken. Droging: minstens 16 h bij 20 °C kamertemperatuur; niet geforceerd drogen!! Nabehandeling: Overschot inpoetsen met staalwol of wit schuurvlies. Zorgvuldig stofvrij maken! Lakwerk: 1 x lakken met geschikte lak (PUR, NC, RSE, afhankelijk van geplande opbouw) Speciale aanwijzingen: De serie TD 4217-FT mag alleen met de aangegeven componenten worden gemaakt. De toevoeging van andere producten kan onverenigbaar zijn! Basisrecept: TK 7111-0001 geel TK 7130-0001 rood TK 7135-0001 magenta TK 7150-0001 blauw TK 7170-0001 wit TK 7191-0001 zwart

Totale hoeveelheid 10 - 20 % (richtlijn)

TD 4121 Effectmiddel 10 - 20 %; een hogere toe-voeghoeveelheid zorgt voor een sterker streepef-fect.

CV 554 Verdunners 20 - 35 % ZD 74 Vertragers 10 - 15 % TD 4112-0001 Basis grondbeits Rest op 100 %



6.2.4 TD 4215 Speciale kwaliteit Alle veegbeitsen op basis van oplosmiddelen die niet tot de standaard productseries TD 4212 en TD 4220 behoren, zijn in deze categorie ingedeeld. Ze worden speciaal aangepast aan de bijzondere ef-fecten of procedures van de betreffende klant. Veegbeits op basis van oplosmiddelen voor de poriënkleuring van voorgegronde houtsoorten met gro-ve poriën, snelle droging en instelbaar wegveeggedrag. Toepassingen: Antiekbehandeling van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer enz. Kleuren: vrijwel alle pastel- en volle kleuren mogelijk Houtsoorten: houtsoorten met grove poriën, bij voorkeur eiken en essen, correct voorgegrond met bijvoorbeeld PUR-lakken. TD 4215-veegbeitsen worden in de regel alleen in het Hesse-laboratorium ontwikkeld. Zelf re-cepten maken is een nogal veeleisende taak, die alleen kan worden uitgevoerd indien men vol-doende ervaring heeft met deze producten. Indien nodig a.u.b. overleggen met het Hesse-laboratorium!!



TW 4130 Veegbeits waterig voor poriënkleuring Waterige veegbeitsen worden in principe alleen gebruikt voor poriënkleuring. Het zijn geurarme pro-ducten met een goed verwerkingsgedrag. Toepassingen: Antiekbehandeling van meubels in de woonkamer, keuken, slaapkamer enz. Kleuren: vrijwel alle pastel- en volle kleuren mogelijk Houtsoorten: houtsoorten met grove poriën, bij voorkeur eiken en essen, correct voorgegrond met bijvoorbeeld PUR-lakken Voorbehandeling van de ondergrond: gebruikelijke houtschuurgang met korrel 120 tot 180. Poriën goed stofvrij maken, het beste met een borstel van koper of nikkel. Aansluitend 2 x gronden met ge-schikte grondlak (bv. PUR-lak) met tussenschuurgang. Na tweede grondlaag niet schuren! Minstens 16 h bij kamertemperatuur 20 °C laten drogen. Verwerking: Verzadigd met een kwast of spons opbrengen en goed in de poriën inwerken. Als alternatief kan de veegbeits worden opgespoten met bekerpistool, doorstroomopening 1,5 - 2 mm / spuitdruk 2 bar. Opbrenghoeveelheid 30 - 80 g/m². Droging: ongeveer 2 - 3 h bij 20 °C kamertemperatuur; niet geforceerd drogen!! Nabehandeling: Overschot inpoetsen met staalwol of wit schuurvlies. Zorgvuldig stofvrij maken! Tip: Bij vlakke delen kan het overschot TW 4130-FT al in natte toestand worden afgeveegd met een rubberen wisser. Hierdoor is er minder werk na het drogen! Lakwerk: Voor het lakken aanschuren. 1 x lakken met geschikte lak (PUR, NC, RSE, afhankelijk van geplande opbouw) Speciale aanwijzingen: De serie TW 4130 mag alleen met de aangegeven componenten worden gemaakt. De toevoeging van andere producten kan onverenigbaar zijn! Basisrecept: BP 3011 geel BP 3031 oranjerood BP 3034 robijnrood BP 3038-25 mahonierood BP 3040-25 violet BP 3051 blauw BP 3061 groen BP 3091 zwart BP 3570 wit

Totale hoeveelheid 10 - 30 % (richtlijn)

Bij pastelkleu-ren:

TW 4130-9343 Veegbeits wit vullen tot 100 % Bij volle kleu-ren:

TW 4140 Veegbeits kleurloos vullen tot 100 % Additieven: BZ 900 Conserveermiddelen 1 % BZ 415 Thixotropeermiddel; verbetert de omroercapacitei-

ten wanneer het product te zeer wordt verdund 5 - 10 %

Het is mogelijk om de veegbeits met water te verdunnen (versproeibaarheid). TW 4140 en TW 4130-9343 kunnen in elke verhouding met elkaar worden gecombineerd.



6.3 Componenten 6.3.1 Voor Oplosmiddelen-veegbeitsen TD Product Type Belangrijke aanwijzingen TK 7111-0001

geel

TK 7130-0001

rood

TK 7135-0001

blauwrood

TK 7150-0001

blauw

TK 7170-0001

wit

TK 7191-0001

zwart

TD 4112-0001

Grondbeits Kleurloze grondbeits voor TD 4212-veegbeitsen

TD 4121 Bindmiddeloplossing Verbetert de hechting en vermindert de opname-capaciteit van het product

TD 4120 Grondbeits Kleurloze grondbeits voor TD 4220-veegbeitsen TD 4122 Speciaal product Voorganger van TZ 300 ZD 273 Additieven Verbetert de opnamecapaciteit TZ 300 Additieven Verbetert de opnamecapaciteit sterk in TD 4220 ZD 74 Vertragers CV 554 Vertrager voor streepeffect CV 556 Speciaal product voor TD 4215

6.3.2 Voor Hydro-veegbeitsen TW Product Type Belangrijke aanwijzingen BP 3011 Pigmentconcentraat geel BP 3031 Pigmentconcentraat oranje-

rood

BP 3034 Pigmentconcentraat robijnrood BP 3038-25 Pigmentconcentraat mahonie-

rood

BP 3040-25 Pigmentconcentraat violet BP 3051 Pigmentconcentraat blauw BP 3061 Pigmentconcentraat groen BP 3091 Pigmentconcentraat zwart BP 3570 Pigmentconcentraat wit TW 4130-9343

Standaard veegbeits wit

TW 4140 Standaard veegbeits opaak BZ 900 Conserveermiddelen Voorkomt bederf en aantasting door bacteriën

van het vloeibare product BZ 415 Thixotropeermiddel Verbetert de stabiliteit in de bus



Beitsregels • Werkvoorschriften zorgvuldig opvolgen. • Op lijmdoorslag letten! Lijmdoorslag grondig wegschuren. Het is beter om de lijm voor de ver-

werking te kleuren in de beoogde beitskleur. Hiervoor zijn speciale lijmkleurmiddelen verkrijg-baar.

• Kalk- en cementspatten verwijderen met verdund, ijzervrij zoutzuur (verdunningsverhouding 1 deel zoutzuur en 10 delen water) en met water nawassen. Niet gebruiken op zuurgevoelige houtsoorten (bv. beuken, ahorn).

• Naaldhoutsoorten nemen op harshoudende plaatsen geen beits op. Ontharsen !Uitwassen • Alle vervuilingen, in het bijzonder vet en afweekmiddelen net als bij het ontharsen verwijderen

!Uitwassen. • Hout van het kopse eind zuigt veel kleurbeits op en wordt daarom meestal te donker. Oplos-

sing: inwateren en direct beitsen, wanneer het hout nog vochtig is. • Na het schuren het houtstof grondig uitborstelen, anders kan de beits niet goed doordringen tot

in de poriën. • Metalen beslag voor het beitsen verwijderen. • Wanneer aangrenzende oppervlakken en randen niet meegebeitst worden moeten, moeten ze

zorgvuldig worden afgedekt, afgeplakt of door middel van een grondlaag worden beschermd tegen de opname van beits.

• Beits voor gebruik krachtig schudden of met een houten stokje grondig omroeren. • Bij spuiten of aanbrengen met de kwast met navegen: De beits met de beitsspons of -kwast

verzadigd opbrengen of met het spuitpistool opspuiten, in principe eerst verzadigd in de vezel-richting, dan dwars op de houtvezels. Nadat de beits voldoende is ingetrokken, met de na-veegkwast eerst dwars en dan langs de vlammen navegen. Naveegkwast lopend afstrijken.

• Grotere oppervlakken indien mogelijk horizontaal opslaan. Staande oppervlakken zonder aan-zet van onder naar boven beitsen. Voor delen die aan alle kanten moeten worden gebeitst, zijn draaitafels of draaiframes aan te bevelen. De oplegtafel moet schoon zijn, zodat ook de ach-terkant van het werkstuk schoon blijft.

• Pigmentbeitsen moeten vanwege hun dekkende karakter bijzonder zorgvuldig worden ver-werkt.

• Bij het dompelen het beitsbad constant controleren op opbrengst en kleurconstantheid. Dom-pelbaden schoon houden en tijdig bijvullen en verversen.

• Droging van de gebeitste delen vindt normaal gesproken plaats bij kamertemperatuur; de toe-voer van warmte versnelt het drogingsproces. Vers gebeitste delen beschermen tegen tocht.

• Resterend beits niet terug gieten in de houder. • Beitsgereedschap direct na beëindiging van de werkzaamheden schoonmaken. Nog nat con-

troleren op zuiverheid. • Poriënvuller na het drogen gladschuren en beitsen of ingekleurde poriënvuller gebruiken. Pori-

envuller niet uitzoeken aan de hand van de kleur van het ruwe hout, maar controleren of deze met de beits dezelfde kleur geeft als het gebeitste hout!! Kleur met tekeninkt of patinatinctuur corrigeren. Waskit en kit voor uitbrandkit zijn niet beitsbaar!

• Bij het opknappen van oude meubels geeft het verwijderen van de beitslaag meestal meer problemen dan het verwijderen van de laklaag. Bij gebruik van bleekmiddelen die de kleurstof vernietigen, moeten de werkvoorschriften van de fabrikant worden opgevolgd. Gepigmenteerde beitsen zijn niet te bleken. Indien mogelijk donkerder beits gebruiken voor het bijwerken of geheel beitsen.

Handboek voor het beits-mengsysteem (BMS) · 2019. 2. 4. · HANDBOEK VOOR HET BEITS-MENGSYSTEEM...

Documents

Transcript of Handboek voor het beits-mengsysteem (BMS) · 2019. 2. 4. · HANDBOEK VOOR HET BEITS-MENGSYSTEEM...