Grondig 3 - 2013

vakblad voor specialisten in groen, grond en infraM

aart

201

3 38 - PRAKTIJKERVARINGEN BOTSABSORBERS 26 - MIDDEL-ZWARE TREKKERS GETEST 38 - ZUINIGSTE VERVAET 58 - CLEANMOWER VERRAST 70 - WIELLADERNIEUWS BAUMA

Nóg meer melken met LG Havera!

“Nóg meer melken uit gras of grassilage? Laat uw veehouderijklanten dan nu kennismaken met LG Havera: de eerste weidemengsels van Nederland mét Animal Nutrition-voederwaardegarantie! Gras dat speciaal is ontwikkeld voor het nieuwe melken: méér liters en betere gehalten tegen lagere kosten. Met LG Havera zet u samen in op groei, productieverhoging en stijging van de voereffi ciëntie.

Anders dan andere weidemengsels is LG Havera primair geselecteerd op voederwaarde en smakelijkheid met oog voor belangrijke melkdrijvende inhoudsstoffen als suikers, eiwitten en verteerbare celwanden. En dat alles natuurlijk in combinatie met prima landbouwkundige eigenschappen en de prestatieverhogende Headstart GOLD zaadcoating. Kies ook voor de succesformule van LG Havera en verzeker uw klanten van een topmelkproductie!”

Leo Gerritsenruwvoeradviseur Limagrain Nederland

www.meermelkuitgras.nlRUWVOER VOOR EEN

TOPMELKPRODUCTIE

NIEUW!

LG HAVERA MENGSELWIJZER

HAVERA 1 HOOGPRODUCTIEF* Melkdrijvend

HAVERA 2 ROTATIE Kortdurend

HAVERA 3 DOORZAAI Doorzaaien

HAVERA 4 HOOGPRODUCTIEF met timothee* Melkdrijvend

HAVERA 5 EFFICIËNT Grasklaver

HAVERA 6 MAAILAND Maaien

HAVERA 7 STRUCTUUR Structuur

*ook als EKO-mengsel verkrijgbaar

Deutz-Fahr.LANDBOUW EN GEAVANCEERDE TECHNOLOGIE.

Krachtige motoren en geavanceerde technologie. DEUTZ-FAHR biedt een full line assortiment die voldoet aan iedere behoefte. Toonaangevende technologie en geavanceerde hulpmiddelen voor precisielandbouw, gecombineerd met lage bedrijfskosten maken DEUTZ-FAHR de uitstekende partner om de winst van uw bedrijf te verhogen.

Deutz-Fahr Modern design en de hoogste normen van comfort.

Ontdek meer over DEUTZ-FAHR op www.deutz-fahr.com

DEUTZ-FAHRLUBRICANTS

Het gebruik van originele SDF smeermiddelen en koelvloeistof wordt aanbevolen.

DEUTZ-FAHR is een handelsmerk.

FINANCIERINGSACTIE TOT EN MET 31 MAART:

MAAIDORSERS EN 6 & 7 SERIE, 0% RENTE*

*informeer voor de voorwaarden en condities bij uw DEUTZ-FAHR dealer

Visit and join us at: www.facebook.com/deutzfahrbenelux

Kapitale krachten

De wintertijd is voor ons meer de tv-tijd dan wanneer je ‘s avonds wat langer buiten kunt zijn. Het meeste op tv is van een dermate hoog commercieel en tegelijkertijd laag niveau dat je dan wel eens het gevoel hebt je tijd te verdoen. Gelukkig komen er af en toe zaken voorbij die je wel aan het denken zetten. Een typisch voorbeeld daarvan is de handelwijze van de Braziliaanse topon-dernemer Ricardo Semler in het programma Tegenlicht. Hij heeft rigoureuze stappen gezet door zijn medewerkers van de prikklok-ken af te halen en hen zelfs volledige vrijheid te geven in arbeids-tijden. Eigen verantwoordelijkheid maakt gelukkiger, is de kern van zijn aanpak. Hij maakt ze verantwoordelijk voor het werk en werkt voor de beloning met bonussen. Iedereen verklaarde hem voor gek, maar het bedrijf was in no time uit de rode cijfers en hij is nu één van de rijkste en invloedrijkste Brazilianen.Je gaat dat dan toch spiegelen aan onze sector. Als je dan bezig bent met het Vervaet-brandstofverhaal merk je dat die goede jon-gens op de zelfrijders in feite ook van dat soort zijn. Het zijn van die individuele piloten die heer en meester zijn in ‘hun’ imperium. Zij kijken niet op de klok en voelen zich verantwoordelijk voor machi-ne en kwaliteit. Goede machinisten en trekkerchauffeurs zijn van hetzelfde soort. Toch? Alhoewel, als je sommige jonge jongens op hun ‘racetrekker’ voorbij ziet stuiven, denk je wel eens dat hier het ‘Semler’-gehalte compleet ontbreekt.Daarmee komen we bij de grote trekkertest in dit blad. We ver-wachten dat de brandstofverbruikscijfers wat stof doen opwaaien. Natuurlijk zijn die belangrijk, maar je moet die niet met oogklep-pen op bekijken. Met wat extra aandacht voor de man erop, wat hij doet, hoe hij presteert en hoe hij rijdt, is meer te winnen dan de geconstateerde testverschillen. Heel wat meer zelfs als je het onderhoud en de banden meerekent.Op z’n Semlers: het loont om de jongens verantwoordelijk te ma-ken voor de staat van onderhoud en het verbruik in relatie tot de geleverde arbeidsprestatie. Hen betrekken bij het reilen en zeilen, met hen de resultaten bespreken en hen (mede)verantwoordelijk maken, is al een grote stap. Hoe dat dan moet met de beloning is even lastiger. Alhoewel, u weet ook wel dat een kratje vocht als dank voor goed werk al heel veel doet. Misschien op Uitzending Gemist toch even kijken en dan hopelijk met trots constateren dat we in onze sector blij mogen zijn met veel kapitale krachten à la Semler.

Redactie GrondigMichiel, Toon en Gert

Cumelabedrijf in actieColofon

Grondig is het vakblad voor de cumelasector, specialisten in groen, grond en infra. Grondig wordt uitgegeven door CUMELA Communicatie in opdracht van CUMELA Nederland, de branche organisatie voor ondernemers in cultuurtechnische werken, grondverzet, meststoffen-distributie en agrarisch loonwerk. Leden van CUMELA Nederland ontvangen bij vakblad Grondig exclusief het katern Cumelactief.

Adres CUMELA NederlandPostbus 11563860 BD Nijkerktel. (033) 247 49 00fax (033) 247 49 01

CUMELA-infolijn(033) 247 49 99 / [email protected] / www.cumela.nl

Adres Grondig / CUMELA CommunicatiePostbus 11563860 BD Nijkerktel. (033) 247 49 50fax (033) 247 49 51www.grondig.com / [email protected]

BladmanagerMichiel Pouwels

RedactieToon van der Stok (hoofdredacteur)Gert Vreemann, Michiel PouwelsTon Herbrink (eindredacteur)

VormgevingDe Drie Poorten, NijkerkBertine Overeem

VoorplaatCUMELA Communicatie

AdvertentiewervingMarjet van Ruitenbeek

DrukOffset Print, Valkenswaard

AbonnementenEen abonnement op Grondig kan op elk moment ingaan en loopt na de eerste periode van kalenderjaar tot kalenderjaar. Een opzegging van het abonnement dient schriftelijk, vóór 1 november door ons ontvangen te zijn. Kosten abonnement: Nederland € 79,- per jaarBuitenland € 104,- per jaarCollectieve abonnementen: op aanvraag

© Stichting CUMELA Communicatie, NijkerkHet geheel of gedeeltelijk overnemen van artikelen uit Grondig is toegestaan na toe- stemming van de uitgever. Uitgever en auteurs kunnen geen aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade door onjuiste berichtgeving.

ISSN: 2210-3260

REDACTIONEEL

inh

ou

dso

pgav

e

4 GRONDIG - Maart 2013

Maart 2013Cumelabedrijf in actie

CUMELACTIEF (exclusief voor leden)

4 - Vrouwendagen in het teken van bedrijfsovername 6 - Management is bepalend 8 - Toolbox: veilig werken met mestgassen10 - Tijdig punten scoren

ALGEMEEN

6 - Motie kentekening trekkers 8 - Praktijkervaringen botsbeveiligers 14 - Wat te doen bij kredietcrisis

werknemers18 - Economie20 - Vrouw en Visie: Ilse Matser over

familiebedrijven 25 - Zeven middelzware trekkers getest79 - Zijwegen: Peter Bart Poppink op Case CE Rodeo81 - Uitsmijter

GROEN

37 - Brandstofverbruik: Zuinige Vervaet rijders

43 - Sterk Werk: Loonbedrijf Lamberink legt beste maiskuil aan.

47 - Retengo Plus verandert maisteelt53 - Exxact bietenrooiers van Agrifac

INFRA

12 - Vrijwillig certificaat tijdelijke grondwaterbemaling55 - Grondverzetnieuws57 - Verhart CleanMower bespaart handwerk61 - Magni-tou; Comeback mister Roto

GROND

65 - Nieuwe Mercedes Arocs bouwvoertuigen

68 - Reesink stroomlijnt grondverzetlijn69 - Vooruitblik wielladernieuws

Bauma75 - Cotraco brandstofbeveiligings-

systeem

Deze 67 jaar oude, door rot aangetaste, ruim 26 meter hoge wilg werd door de gemeente Zwolle als beeldbepalend beoordeeld. Daarom mocht de boom dus niet om, maar wel worden geknot. Dat was nog niet zo gemakkelijk. Er was bijna geen valplek en geen machineruimte tussen boerderij en boom, terwijl een vaart een extra belemmering vormde. Daar wisten ze bij Seko Raalte wel raad mee. Met een hoogwerker snoeide Robbert Jan Toonk vakkundig, beheerst en gecontroleerd de takken, die met behulp van touwen naar de overkant werden gebracht om te worden versnipperd. Velen volgden gespannen dit - helaas voor sensatie-zoekers - vlekkeloos verlopen schouwspel, met als eindresultaat een kaalgeschoren blikvanger.

GRONDIG - Maart 2013 5


rub

riek

Als de motie is aangenomen, kan het ministerie van Infrastructuur en Milieu gaan werken aan kentekening van trekkers. Hiermee lijkt er ein-delijk een opening te komen voor een betere positie van landbouwtrek-kers in het wegverkeer. CUMELA Nederland is daar voorstander van. Het wordt hoog tijd om een betere scheiding aan te brengen tussen zwaar landbouwverkeer en fietsers (en voetgangers), de wettelijke maximum-snelheid van landbouwvoertuigen (25 km/u) eenduidig af te stemmen op de praktijk (40 km/u) en het landbouwverkeer doelmatig en veilig gebruik te laten maken van het normale wegennet.

Een kenteken maakt dat een voertuig uniek identificeerbaar is en dat de voertuigkenmerken bekend zijn. Hiermee wordt het voor de wegbeheerders mogelijk om specifiek beleid voor (land)bouwvoertuigen te voeren. Snelle, gekentekende trekkers (40 km/u) kunnen dan wel over de rondweg of hoofdrijbaan, ter-wijl langzame, ongekentekende voertuigen op de parallelweg blijven. Voor de verkeersveiligheid is een scheiding tussen snel (zwaar) landbouwverkeer en fietsen bromfietsverkeer noodza-kelijk. Een kenteken zal hiervoor de basis moeten leggen.

Volgens CUMELA Nederland gaat het om maximaal 100.000 trekkers die kunnen worden gekentekend. Dat kost € 50,- voor het kentekenbewijs en de kentekenplaat en € 50,- aan adminis-tratieve kosten (dat is het tijdsbeslag dat de aanvraag kost), of-tewel € 100,- per trekker. De directe kosten ‘uit de portemonnee’ bedragen daarmee (eenmalig) vijf miljoen euro. De administra-tieve lasten bedragen ruim vijf miljoen euro.

CUMELA Nederland stelt voor om niet alle trekkers te kenteke-nen, maar alleen nieuw verkochte trekkers verplicht een ken-teken te geven. Bestaande trekkers die 40 km/u kunnen rijden, krijgen op vrijwillige basis een kenteken. Daarmee is het voorstel maar beperkt verplichtend. CUMELA Nederland is er groot voor-stander van dat alle partijen die indertijd bij het voorstel van de commissie Peijs betrokken waren samen met het ministerie van Infrastructuur en Milieu gaan overleggen over een functionele oplossing. Ook de vrijwillige herkenningsplaat uit dat voorstel vindt CUMELA Nederland nog steeds een passende oplossing.

Motie kentekening trekkersDe PvdA heeft onlangs een motie ingediend waarin de regering wordt verzocht om over te gaan tot kente-

kening van landbouwtrekkers. Op 26 februari heeft de Tweede Kamer over de motie gestemd en wanneer

u dit leest, is het vervolg bekend.

Masterclass maïsteelt

In Nederland gaat er bij de maïsteelt nogal eens wat mis. Als loon-werksector kunnen we wat doen aan die lagere opbrengsten en meer geld verdienen. Tijdens de Masterclass maïsteelt op 21 maart kunt u zien waar winst te halen is. Aanleiding voor deze master-class zijn de verhalen in Grondig 2 (februari), waarin deskundigen de noodklok luidden rond de maïsteelt. Ook loonwerkers moeten hun bijdrage leveren aan een betere teelt, want anders doen hun collega’s dat wel. Voor de sectie Agrarisch loonwerk reden om deze studiedag over de maïsteelt te organiseren, omdat ze ervan overtuigd is dat met een goede teelt geld is te verdienen. De mas-terclass wordt gehouden op 21 maart in Arnhem. Reserveer uw plek via [email protected]. Aan deelname zijn beperkte kosten verbonden. Meer informatie is te vinden op www.cumela.nl.

Boetes moeten van tafel

In de eerste weken van januari 2013 hebben veel mestvervoerders boetes ge-kregen voor het inzenden van mestmonsters die - volgens Dienst Regelingen - een te laag gewicht hadden. CUMELA Nederland vindt samen met de fabri-kanten van de bemonsteringsapparatuur dat deze boetes van tafel moeten. D-TEC/VMA, Eijkelkamp Agrisearch Equipment en CUMELA Nederland vinden het onbegrijpelijk dat Dienst Regelingen heeft gekozen voor het opleggen van boetes, terwijl er meer dan een jaar geleden voorstellen zijn gedaan voor technische aanpassingen waardoor er voldoende mest in de monsterverpak-kingen zit. Op deze voorstellen is door Dienst Regelingen nooit gereageerd. Dienst Regelingen veronderstelt dat de te kleine mestmonsters samenhangen met onvoldoende of achterstallig onderhoud aan de apparatuur. Gebruikers en fabrikanten weten echter dat dit vooral ontstaat door vacuüm in de leidin-gen en bij het bemonsteren van dikke mest en mest waarin gasbelletjes zitten.

alg

eMeen

nieu

ws


Nieuwe leden

Het jaar 2013 begint goed, met acht nieuwe leden. Welkom. Zij zijn ook welkom op de algemene ledenvergadering op 9 maart aanstaande, waar zij veel van hun collega’s zullen ontmoeten.

C.M. Bakker Verhuur LeimuidenLoonbedrijf Van Gestel HapertVeen Grondwerken VOF OverbergB. & P. Vermeltfoort WijckelHans Koot WaddinxveenR. Cobussen HorssenMankracht GWW BV HeerhugowaardLoon- en grondverzetbedrijf M. de Bie Kaatsheuvel

Knipoog

Terwijl ik dit schrijf, is het nog een beetje spannend. Gaat het door of wordt het toch weer niets? Kiezen we voor de vooruitgang of blij-ven we stilstaan? Wanneer u dit leest is er, normaal gesproken, dui-delijkheid. Dan heeft de politiek op dinsdag 26 februari 2013 haar keuze gemaakt en zal blijken of er gevoel is voor de realiteit van het moderne landbouwverkeer. Ik vertrouw erop dat de motie voor het kentekenen van landbouwtrekkers voldoende ondersteuning zal krijgen in de Tweede Kamer. Niet omdat we zo nodig een kenteken willen, want dat is niet meer dan een hulpmiddel. Het doel van de motie is meer veiligheid en meer eenduidigheid in de regelgeving. Het is immers aan niemand meer uit te leggen dat praktisch alle verkeersdeelnemers voorstander zijn van een betere scheiding tus-sen het zware landbouwverkeer en de meer kwetsbare fietsers en voetgangers, maar dat dit nog steeds niet mogelijk is omdat land-bouwvoertuigen - met een toegestane maximumsnelheid van 25 km/u - een probleem zijn voor het overige wegverkeer. Praktische oplossingen voor gemeentelijke en provinciale wegbeheerders worden daarmee geblokkeerd. Voor verkeersdeelnemers met land-bouwvoertuigen resulteert dat steeds vaker in verbanning naar de parallelwegen of extra brede fietspaden. Vaak worden deze wegen en paden voorzien van veel drempels om het sluipverkeer van per-sonenauto’s te ontmoedigen. Ongeveerde landbouwtrekkers met hun zware werktuigen hebben immers geen last van drempels…

Stel je nu eens voor dat die manier van denken verleden tijd is en dat we straks meer functioneel en doelmatig kunnen deelnemen aan het wegverkeer. Zou dat de efficiency in onze bedrijven niet ten goede kunnen komen? Minder oponthoud door drempels, waardoor minder energieverspilling en minder geluidsoverlast van ‘klapperend’ metaal, ongeacht met welke snelheid de drempels worden genomen. En hoeveel risico kunnen we ‘afstrepen’ wanneer we niet langer met fietsende schoolkinderen over dezelfde smalle paden hoeven te rijden? Deelname aan het moderne wegverkeer is een kwestie van geven en nemen, van rechten en plichten. De invoering van een kenteken of - zo u wilt - een herkenningsplaat mogen we vooral zien als een knipoog. Het is eindelijk de erkenning dat de landbouw de dynamiek heeft van een moderne sector, die verder kijkt dan het eigen erf.

Jan MarisAlgemeen directeur CUMELA Nederland

COMMENTAAR

Samenvoegen van grondBij een thema-inspectie naar het zonder erkenning samenvoegen van verschillende partijen grond zijn in november 2011 in totaal 74 locaties van particuliere bedrijven en gemeenten gecontroleerd. Voorafgaand aan de inspectie was een zelftest naar de naleving uitgezet en gelijktij-dig werd er een informatieblad uitgegeven. Van de 2165 aangeschreven adressen hebben er 916 de zelftest ingevuld. Van de 422 invullers die aangaven in overtreding te zijn, wilden er 150 maatregelen treffen om de overtreding ongedaan te maken. Uit inspecties op locatie bleek dat de helft van de onderzochte gemeenten de regels voldoende naleefde. Van de bedrijven, veelal loonwerkers, was dit dertig procent. Bedrijven of gemeenten die in overtreding zijn, hoeven niet per se een erkenning aan te vragen. Alsnog naleven kan door bijvoorbeeld verschillende par-tijen grond ruimtelijk van elkaar gescheiden op te slaan, uit te besteden of zelf geen grond meer op te slaan. Inmiddels is er een flinke toename te zien van het aantal aanvragen om een erkenning.

Agenda algemeen

9 maart ........ Algemene Ledenvergadering CUMELA Nederland, Nijkerk15 - 21 april . Bauma, München5 - 8 juni ....... Elmia Wood, Zweden23 - 25 juni .. Demodagen, Eisenach (D),


leren omgaan met de obTVeiligheidsniveau van de trekker omhoog

In het kader van de campagne ‘Veilig (land)bouwverkeer’ doen elf cumelabedrijven ervaring

op met de onderrijbeveiliging voor trekkers (OBT), die tijdens de beurs AgroTechniek Holland

werd geïntroduceerd. Inmiddels hebben de deelnemende bedrijven er in de praktijk ervaring

mee opgedaan, gelukkig nog zonder aanrijdingen.

De OBT is oorspronkelijk ontwikkeld door Peeters Landbouwmachines in opdracht van de Nederlandse Aardolie Maatschappij in Schoonebeek. Doel van de trekkerbumper is om de voorkant en de voorwielen van de trekker af te schermen, zodat andere weggebruikers er bij een aanrij-ding niet mee in contact komen. De OBT hangt in de fronthef en is daar-mee in hoogte verstelbaar. Bij het rijden op de weg moet de onderkant tussen de veertig en vijftig centimeter boven het wegdek hangen.

Eerste indrukBij de gebruikers van de trekkerbumper hebben we de eerste ervarin-gen gepeild. Algemeen beeld is dat de OBT de aandacht trekt, mede door de rood-witte markeringsborden op de uiteinden. Chauffeurs krijgen geregeld opmerkingen over ‘wat dat nu voor een ding is’. Na uitleg begrijpen fietsers en automobilisten wat de functie is en ze zijn dan positief. Collega-chauffeurs zijn uiteraard geïnteresseerd; ook hier is enige uitleg nodig over het doel van de trekkerbumper, want som-migen denken dat het een sneeuw- of modderschuif is. Opdrachtgevers reageren vaak verrast en hebben geen problemen met de bumper. Toch valt de trekkerbumper niet iedereen op. Frans Ploegmakers: “Wij rijden op een pijpleidingproject van de Gasunie, maar daar hebben ze er nog niets over gezegd.” Herman van Lenthe geeft aan dat zijn medewerkers vooral positieve reacties kregen van vrachtwagenchauffeurs. Opvallend is wel dat nagenoeg alle deelnemende bedrijven een vaste chauffeur met de trekkerbumper laten rijden. De meeste bedrijven zetten de OBT in voor transportwerk, zowel voor gronden baggertransport als agra-risch vervoer. Doordat de trekkerbumper in hoogte verstelbaar is, kan er ook in het terrein goed mee worden gereden.

UitvoeringDe trekkerbumper wordt als solide en soms zelfs fors beoordeeld. Bij twee bedrijven was de OBT breder dan de trekker. Het gewicht (inclu-sief broodjes) van bijna 1000 kilogram wordt als voldoende beoordeeld voor zwaar werk. Raymond Dorresteijn doet echter veel maaiwerk in de bebouwde kom: “Voor maaiwerkzaamheden gebruik ik een lichte trek-ker, dan is de trekkerbumper, ook zonder broodjes, eigenlijk te zwaar. Een uitvoering in kunststof zou mij beter passen.” De meest gehoorde opmerking is dat de trekkerbumper te ver voor de trekker uitsteekt. Dat geldt zeker op plaatsen waar weinig manoeuvreer-ruimte is, zoals binnen de bebouwde kom. De weg oprijden vanuit een uitrit met beperkt zicht geeft dan juist meer risico, zeker bij chauffeurs die nooit met een werktuig in de fronthef rijden. Daarbij speelt mee dat de chauffeur de bumper vanuit de trekkercabine niet altijd even goed ziet, omdat deze bij sommige trekkers achter de voorwielen schuil gaat.

Klaas Mulder heeft ook extra markeringslichten op de spatborden van de voorwielen om de omtrek van de trekker nog beter te markeren.

Deelnemers aan praktijkproef OBT• MulderLoonbedrijfVOF,Groningen• Loon-enGrondverzetbedrijfWolken,Nieuw-Schoonebeek• Loon-enGrondverzetbedrijfK.Antuma,Dedemsvaart• VanLentheDalfsenGrondverzetBV,Dalfsen• EIJVABV,Nijkerkerveen• HuibertsBV,Katwoude• CultuurtechniekH.G.vanDorresteijnBV,Soest• C.M.Baars&Zn.BV,Nieuwland• Loon-engrondwerkbedrijfW.HuijbregtsBV,Zundert• Gebr.VanEijck,Alphen(NB)• PloegmakersRipsBV,DeRips


VerbeteringenMeest gehoorde verbeterpunt is dat de OBT korter op de trekker moet worden gebouwd. De huidige uitvoering is universeel, dus geen maatwerk. André Baars: “Een bumper die meedraait met de stuuruitslag van de wielen zou de trekkerbumper compacter maken.”Het te ver uitsteken komt doordat de hefstangen bij bepaalde merken vrij lang zijn en doordat de bumper vrij diep wordt door de hydraulische cilinders, die hem ongeveer twintig centimeter laten inschuiven om botsenergie op te vangen. Kortom, com-pacter bouwen is het devies. Gebruiker van het eerste uur Peter Wolken: “Een starre trekkerbumper op een trekker zonder front-hef zou welkom zijn. Voorwaarde is wel dat die bumper in hoogte verstelbaar is.” Andere opmerkingen betreffen het aanbrengen van een trekoog en om aan de trekkerbumper een functie te ge-ven als wegschuif. Ook wordt gepleit voor meer verlichting op de trekkerbumper en zou de chauffeur de buitenkant beter moeten kunnen inschatten.Algemene conclusie is wel dat de OBT behalve aan de verkeers-veiligheid ook bijdraagt aan een beter imago van het (land)bouwverkeer. Voor een optimalisatie van de trekkerbumper zul-len ook de trekkerfabrikanten moeten worden betrokken. De eerste contacten zijn inmiddels gelegd. De praktijkproef met de trekkerbumper loopt nog tot eind 2013.

Tekst: Hero DijkemaFoto’s: CUMELA Nederland

De hydraulische cilinders om de botsenergie op te vangen maken wel dat de OBT verder naar voren steekt.

In deze rubriek behandelen we iedere maand een onderwerp op het gebied van aanbestedingen en het aannemen van werken. Heeft u ook een vraagstuk, laat het CUMELA Nederland weten.

IN kORT bEsTEkDe zin van combinatievorming

Beste Helmy,Ondanks beloftes om de inschrijfeisen proportioneel te houden, kom ik regelmatig bestekken tegen met het tegendeel. Om toch te kunnen inschrijven, denk ik dan aan een combinatie of met een onderaannemer inschrijven. Dan blijkt echter dat alle deelnemers afzonderlijk aan de eisen moeten voldoen. Wat nu?

Beste aannemer,De nieuwe Aanbestedingswet (1 april 2013) zal meer duidelijkheid brengen. Zo moeten de eisen die aan een ondernemer worden gesteld in verhouding staan tot de opdracht. Bij aanbesteden moeten aanbestedende diensten het beginsel van proportiona-liteit in acht nemen. De verplicht te volgen Gids Proportionaliteit geeft hieraan invulling.Ook binnen de richtlijnen is het mogelijk dat u niet aan alle eisen kunt of wilt voldoen.Zo kan samenwerking een middel zijn om risico’s te delen, kosten te besparen, knowhow gezamenlijk te benutten en sneller te inno-veren. In het bijzonder voor kleine en middelgrote bedrijven is sa-menwerking een belangrijk middel om zich aan de veranderende marktomstandigheden aan te passen.“Mag de aanbestedende dienst eisen dat alle deelnemers in de samenwerking aan alle eisen voldoen”, hoor ik u vragen. Nee, de aanbestedende dienst mag dit niet eisen. Het is namelijk vaak de reden dat een inschrijver een combinatie vormt of gebruik maakt van onderaannemers, omdat hij alléén niet aan alle eisen kan voldoen. De ARW 2005 onderschrijft dit en voorziet hierin. Als de aanbestedende dienst stelt dat alle combinanten aan de eisen moeten voldoen, is dit in strijd met de ARW 2005. Ook het verzwa-ren van eisen voor een combinatie is disproportioneel en daarom niet toegestaan.Wel mag de aanbestedende dienst eisen stellen aan de combina-tie en/of samenwerking. De combinatieovereenkomst mag er niet toe leiden dat de concurrentie wordt uitgeschakeld. Er moeten voldoende mededingers op de markt blijven. Deelnemers aan een combinatie moeten daadwerkelijk een belangrijk deel van de opdracht uitvoeren en het aantal deelnemers moet zich beperken tot wat redelijkerwijs nodig is.

Helmy CoenenAdviseur GWW

Precies zoals u wilt: Kverneland GEOcontrol!

GEOcontrol neemt in- en uitschakelen op de kopakker over Dankzij de beproefde elektrische aandrijving voor zaaien precisiezaaimachines in combinatie met een RTK-GPS signaal plus GEOcontrol kun je rekenen op uitstekende prestaties; je bespaart op zaaigoed, brandstof en tijd.Kverneland Group Benelux BV - De Dommel 38-40 - 8250 AD Dronten - T +31 321 387 110 www.kverneland.nl


Kverneland: de enige echte pneumaat! Kverneland FlexCart zaadtankwagenKverneland Miniair Nova

groenten zaaierKverneland Accord Monopill bieten zaaier Kverneland Optima HD voor

o.a. maïs en pompoenen

IsoMatch Tellus ISOBUS terminal met GEOcontrol

IsoMatch Tellus ISOBUS terminal

Mekos machinebouw brengt u op grote voorsprongGraderwerk met de unieke Mekos frontschuif voor uw wiellader: met een enorme capaciteit. Sitech-Trimble automatisering 2D of 3D. Laser, GPS, Total station.

Mekos voor topsport in machinebouw, ruim 25 jaar de fabrikant van het origineel de “Mekos Kilver.”Precisie egaliseer-machines voor de professionele gebruiker.

Mekos Schagerbrug BVTel. 0224-571555 www.mekos.nl

(op getoonde producten zijn individueel patenten van toepassing)

Mekos rondleg-leveler: vlak en tonrond leggen met 1 machine, traploos instelbare ronde vorm in het afstrijkmes +verdichten.

Mekos zelfrijdendemachines voor iedere toepassing zoals koppen, wieden, spuiten, ziekzoeken enz.

Partners:

Precies zoals u wilt: Kverneland GEOcontrol!



Kverneland: de enige echte pneumaat! Kverneland FlexCart zaadtankwagenKverneland Miniair Nova

groenten zaaierKverneland Accord Monopill bieten zaaier Kverneland Optima HD voor

o.a. maïs en pompoenen

IsoMatch Tellus ISOBUS terminal met GEOcontrol

IsoMatch Tellus ISOBUS terminal

Euro-Roller Technics BV, Hollandse Kade 26,1391 JD Abcoude, HollandT. +31-294-291111, F. +31-294-291112, [email protected], www.euroroller.nl

Euro-Roller®

Uitlaatgasafzuiging voor:-Landbouwmachines

-Trekker vermogenstest

-Grondverzetmachines

-Lasdampafzuiging

garantie voor schone lucht

Project2 27-10-2005 11:54 Pagina 1

Ter overname gezocht: Agrarisch loonbedrijf Gelderland, Overijssel, Drenthe, Groningen Veehouderij Maximaal 5 medewerkers Kijk voor actuele vraag en aanbod van loon- en grondverzetbedrijven op onze website. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Lucas Meertens. Maatwerkadvies voor Loonbedrijven.


vrijwillig certificaat voor tijdelijke grondwaterbemalingBeoordelingsrichtlijn BRL SIKB 12000 brengt risico’s vooraf in beeld

Bij de uitvoering van tijdelijke grondwaterbemalingen, bronbemalingen en open bema-

lingen kunnen er problemen ontstaan door het (tijdelijk) onttrekken van grondwater of

het verlagen van het grondwaterpeil. Daardoor kan schade ontstaan. Met de beoorde-

lingsrichtlijn BRL SIKB 12000 worden de kansen op schade verkleind, doordat risico’s in

beeld worden gebracht en beheersbaar worden gemaakt.

Vanaf dit voorjaar is het voor bedrijven mogelijk zich op vrij-willige basis te certificeren voor de beoordelingsrichtlijn BRL SIKB 12000. De bedoeling is dat projecten gemakkelijker te verzekeren zijn als er wordt gewerkt met dit certificaat.Voor het bouwen van een gebouw, het plaatsen van een kel-der of het graven van een rioolsleuf is het soms nodig om het grondwaterpeil tijdelijk te verlagen. In een ondergelo-pen sleuf kun je immers niet werken en sleufwanden zijn een stuk stabieler als ze droog worden gehouden. Met regelmaat lees je in de krant dat bewoners zich zorgen maken over hun

huizen als in de buurt het grondwaterpeil tijdelijk wordt ver-laagd. En terecht, want niet zelden verzakken panden nabij grote bouwputten, drijven bouwputbodems op en verplaat-sen bodemverontreinigingen zich door het onoordeelkun-dig wegpompen van grondwater. Waar gaat het dan zoal fout? De Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB) heeft dit laten onder-zoeken. Bij een bouwproces zijn vaak veel partijen betrok-ken. Soms is er te weinig kennis bij de opdrachtgever. Niet zelden is er een gebrek aan structuur in de communicatie (bijvoorbeeld in de overdracht van gegevens) en is er ondui-delijkheid over de verantwoordelijkheden of zijn deze bij de verkeerde partij gelegd. Basisgegevens en -uitgangspunten worden gebrekkig geraadpleegd of worden slecht gecontro-leerd en risico’s worden onvoldoende onderkend. Allemaal omstandigheden die kunnen leiden tot ernstige gevolgen.

Minder fouten, minder schadeDe BRL moet verbetering brengen in de uitvoeringspraktijk van tijdelijke bemalingen: minder fouten, minder schade. Het uitvoeren van bronbemaling is vakwerk. Om je werk echter goed te kunnen doen, is de voorbereiding van groot belang. De BRL voorziet in goede werkafspraken, die uitgaan van een risicogerichte benadering. Er worden alleen eisen gesteld aan risicovolle activiteiten, waarbij de betrokken par-tijen voldoende ruimte houden voor eigen handelen. De BRL beschrijft algemene kwaliteitseisen, zoals eisen aan de orga-nisatie van het bedrijf en aan de vakbekwaamheid van het personeel. Omdat het gaat om een proces zijn in een viertal protocollen de technische werkvoorschriften voor een speci-fiek onderdeel van de richtlijn beschreven: het opstellen van bemalingsadviezen, het opstellen van een technisch bema-lingsplan, het daadwerkelijk uitvoeren van een bemaling en het aansturen van een bemaling.Vooralsnog bestaat er geen wettelijke verplichting om voor de uitvoering van bronbemalingen gecertificeerd te zijn op grond van de BRL SIKB 12000. Zeker bij risicovollere projec-ten zullen opdrachtgevers echter al snel geneigd zijn de BRL op te nemen in de uitvoeringseisen.


Kleine projectenIn de GWW en de bouw komen regelmatig kleine projecten voor waarbij tijdelijk het grondwaterpeil moet worden ver-laagd. Het gaat dan om enkele zuigbuizen of om een hori-zontale zuigdrain. Het zou te ver voeren om je daarvoor te laten certificeren. In het kader hebben we een aantal aan-bevelingen opgenomen die zijn ontleend aan de BRL en die op zijn minst in acht moeten worden genomen bij kleine bronbemalingen.

BoringenDe BRL SIKB 12000 gaat over tijdelijke bemaling. Om te kunnen bemalen, moet vaak worden geboord; dit kan ook spuiten zijn. Met betrekking tot mechanisch boren zijn wet-telijke eisen gesteld. Een bedrijf dat mechanische boringen verricht, moet daarvoor zijn gecertificeerd conform de BRL SIKB 2100 en zijn erkend door Agentschap NL (Kwalibo). De BRL SIKB 2100 is met name van toepassing voor boringen ten behoeve van bemalingen waarbij scheidende lagen worden doorboord. Bij kleinere GWW-projecten en bouwprojecten zijn tijdelijke bemalingen erop gericht om de overtollige neerslag en het freatisch grondwater af te voeren. Daarbij is het de bedoeling om het water weg te pompen dat zich boven de waterafdich-tende laag bevindt. Het is juist niet de bedoeling om water onder de afdichtende laag aan te boren, omdat bemaling daarvan geen bijdrage levert aan het wegpompen van on-diep water. De inspectie VROM handhaaft de erkenning mechanisch boren. In een aantal handhavingsgevallen is er een discussie ontstaan of de aannemer die een tijdelijke bronnering sloeg erkend moet zijn om mechanisch te mogen boren. Hierover moeten nog afdoende afspraken worden gemaakt. Van be-lang is dat u zich in elk geval aan de in het kader aangegeven aanbevelingen houdt en dan natuurlijk in het bijzonder het onderzoek naar de waterafsluitende lagen.

Tekst: Jan van der LeijFoto: Van Wijlen infra en cultuurtechniek

Aanbevelingen bij kleine tijdelijke bronbemalingsprojecten

•Onderzoek(kaartmateriaalenhandboor)ofumogelijkeen waterafsluitende laag doorboort/-spuit. Schakel bij opdrachten waarbij wel waterafdichtende lagen moe-ten worden doorboord een onderaannemer in die BRL SIKB 2100-gecertificeerd is.

•Onderzoekofueenwatervoerendelaagkuntaantreffen.

•Maakeeninschattingvandeaftevoerenhoeveelheidwater.

•Bepaalwatde invloedvoordeomgevingzal zijnvande bemaling.

•Onderzoekofermogelijksprakekanzijnvanverontrei-nigde grond of verontreinigd grondwater.

•Vergewisubijwaterschapengemeenteofueenver-gunning nodig heeft om het grondwaterpeil tijdelijk te mogen verlagen.

•Vergewisubijwaterschapengemeenteofueenver-gunning nodig heeft om het opgepompte grondwater te mogen lozen.

•Werkmetgekeurdmaterieel.

•Morsgeenbrandstofofolie.

•Beoordeel tijdensdebemalinghetaf tevoerenwaterop verontreiniging.

•Mochtonverhooptweleenwaterafdichtendelaagwor-den doorboord, neem dan direct maatregelen en breng een afdichting aan.

•Houdeenlogboekbijmetdegegevensvanuw(voor)onderzoeken en van de uitvoering.

•Instrueeruwpersoneeloverdezeaanbevelingen.

Bedrijven die een BRL certificaat hebben, moeten eenvoudiger een vergunning krijgen voor het tijdelijk wegpompen van grondwater.


in de schuldenWat te doen als uw werknemer last heeft van een kredietcrisis (deel 1)

Niet alleen banken en landen hebben te maken met een kredietcrisis, ook een werknemer kan in

financiële problemen raken. Dat kan grote gevolgen hebben voor zijn of haar functioneren binnen

het bedrijf. Daardoor is het belangrijk om geldzorgen tijdig te signaleren en vervolgens te helpen

bij het oplossen van de problemen.

We kennen allemaal de verhalen van de huidige financiële proble-men in de wereld. Banken moeten worden gered, regeringen drei-gen failliet te gaan en sommige bedrijven hebben zodanige ver-liezen geleden dat er geen redden meer aan is. Het is al lang geen ver-van-ons-bedverhaal meer en steeds duidelijker worden de ge-volgen ook in onze omgeving zichtbaar. Steeds meer mensen met een gewone baan en zelfs (of misschien juist) een eigen huis zijn genoodzaakt hulp te zoeken om hun schulden de baas te worden.Veel ondernemers hebben nu al de handen vol aan het financieel op de rit houden van het bedrijf. Als dat lukt, is het in elk geval mogelijk de salarissen van de werknemers uit te betalen. Moet je je dan ook nog zorgen maken over de financiële situatie van de werknemers? Strikt genomen natuurlijk niet. Werknemers zijn ver-antwoordelijk voor hun eigen inkomsten en uitgaven en moeten zelf, net als hun werkgever, hun financiële situatie op orde houden. Als een werknemer hier echter niet in slaagt, kun je als ondernemer helaas wel te maken krijgen met de gevolgen hiervan.

Moeilijk binnenshuis te houdenEen werknemer met financiële problemen kan de gevolgen hiervan vaak niet binnenshuis houden. Effecten (vaak gecombineerd) waar je als werkgever op korte of langere termijn mee te maken kunt krijgen, zijn:•Slechtfunctionerenvandewerknemer.Denkdaarbijaannietge-

concentreerd zijn, veel privé bellen of gebeld worden, een slecht humeur naar de werkgever, collega’s en opdrachtgevers, onbere-kenbaar gedrag en het veroorzaken van schades.•Verzuimvanhetwerk.Denkdaarbijaanziekmeldenenonregel-

matig en vaak onverwacht ‘even weg’ moeten.•Verzoekenomgelddoordewerknemer.Denkdaarbijaanregel-

matige verzoeken om voorschotten op het loon, een verzoek om leningen en/of vragen om overuren of vergoedingen standaard op te nemen in het vaste salaris.•Diefstaldoordewerknemer.Denkdaarbijaandiefstalvangeldof

goederen van uw bedrijf of van collega’s en opdrachtgevers, maar ook bijvoorbeeld gesjoemel met de opgave van gewerkte uren.

•Beslagleggingophet loonvandewerknemer.Denkdaarbijaanbeslaglegging door een deurwaarder (namens één of meer debi-teuren), de fiscus, het LBIO of het College van Zorgverzekeraars, of zelfs het faillissement van de werknemer.

Wie bij een werknemer één of meerdere van deze effecten consta-teert, moet er rekening mee houden dat deze werknemer finan-ciële problemen heeft, die hij klaarblijkelijk niet meer buiten zijn werk heeft kunnen houden. Op dat moment is het probleem van de werknemer ook deels een werkgeversprobleem. Helaas kun je de ogen daarvoor dan niet meer sluiten. In het kader bij dit artikel geven we een aantal tips om het probleem aan te pakken.

OntslagHet enkele feit dat een werknemer niet goed met zijn geld kan omgaan, is op zich geen reden voor ontslag. Is er echter sprake van herhalend disfunctioneren en/of zelfs diefstal (al dan niet als gevolg van financiële problemen), dan zal er een moment komen dat het handhaven van het dienstverband met de werknemer niet meer kan worden gevergd en ontslag noodzakelijk kan worden. Neem in dat geval altijd eerst contact op met uw eigen adviseur of CUMELA Nederland om te overleggen welke stappen u in die spe-cifieke situatie het best kunt ondernemen.

Tekst: Riet Zweistra adviseur personeelsmanagement

socia

le zak

en

Handige internetadressen•www.wijzeringeldzaken.nl•www.nibud.nl•www.zelfjeschuldenregelen.nl•www.wsnp.rvr.org


TipsEen aantal tips voor werkgevers om werknemers te behoeden voor of op weg te helpen bij het bestrijden van financiële problemen.

1. Informatie verstrekken aan de werknemers in het algemeenDat kan bijvoorbeeld door informatie, brochures of flyers op de kantinetafel te leggen of aan het personeelsprikbord te hangen of aandacht te besteden aan het onderwerp tijdens een werkoverleg. U kunt ook informatie verstrekken bij de loonstroken. Kortom, er zijn veel manieren om het onderwerp in het algemeen onder de aandacht van alle werknemers te brengen. Goed opgezette en doordachte hulpmiddelen (brochures, flyers en dergelijke) kunt u vaak gratis (of tegen geringe vergoeding) via websites downloaden of telefonisch aanvragen bij organisaties die zich bezighouden met het informeren over en of het bestrijden van schulden.•Hetministerie van Sociale Zaken enWerkgelegenheid heeft sa-

men met onder andere De Nederlandsche Bank en het Verbond van Verzekeraars de website www.wijzeringeldzaken.nl opgezet met heel veel informatie en hulpmiddelen om geldzaken goed te beheren.•HetNibud(NationaalInstituutvoorBudgetvoorlichting)heefteen

speciale site, www.zelfjeschuldenregelen.nl, helemaal afgestemd op het op orde krijgen en houden van de financiële huishouding van een consument. Bij het Nibud kunt u via www.nibud.nl of tel. (030) 239 13 50 ook terecht met vragen en voor hulpmiddelen waarmee u als werkgever vroegtijdig financiële problemen van werknemers kunt herkennen.•Gemeenten en gemeentelijke kredietbanken in uw woonplaats

of regio kunnen hulp bieden bij problematische schulden, maar geven vaak ook advies en tips voor het voorkomen van schulden.•DeRaadvoorRechtsbijstand in ’s-Hertogenboschvoertnamens

de Raden voor Rechtsbijstand een aantal wettelijke taken uit in het kader van de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp). De uitvoering van deze taken vindt plaats onder de hoede van het Bureau Wsnp, onderdeel van de Raad in ’s-Hertogenbosch. De Raad stelt informatie ter beschikking via de website www.wsnp.rvr.org of telefonisch via (088) 787 19 10.

2. Weigeren om werkgevers- of loonverklaringen met onrealis-tische loongegevens te verstrekken

Het komt nogal eens voor dat werknemers voor het aanvragen van een hypotheek of lening u verzoeken een werkgevers- of loonverklaring af te geven met een hoger vast loon dan zij feite-lijk verdienen. Ze verzoeken aan u om dan bijvoorbeeld overuren of vergoedingen in het vaste loon op te nemen, zodat het voor de hypotheek- of leningverstrekkende instantie lijkt alsof ze een hoger vast loon verdienen. U voelt zich mogelijk moreel verplicht de werk-

nemer hiermee ‘te helpen’, maar vraag u eens af hoe de werknemer de verkregen hypotheek of schuld later moet aflossen wanneer hij geen recht meer heeft op die overwerk- of andere vergoedingen (bijvoorbeeld omdat u in de toekomst minder werk krijgt). In dat geval kan de werknemer de hogere lening niet meer aflossen en heeft u de werknemer alleen maar de verkeerde kant op geholpen.

3. Informatie verstrekken en hulp aanbieden aan individuele werknemers

Heeft u het vermoeden dat een werknemer financiële problemen heeft, dan kunt u deze individuele werknemer ofwel een keer apart nemen, ofwel bij het eerstvolgende functioneringsgesprek over het onderwerp aanspreken. Het is niet altijd even eenvoudig dit onder-werp aan de orde te stellen. Of de werknemer bereid is zijn pro-blemen met u te delen, is dan ook maar de vraag. Niettemin kunt u de werknemer van uw goede bedoelingen overtuigen en de al eerder in dit artikel genoemde informatie en brochures persoonlijk meegeven met het advies die eens goed door te kijken, mocht hij problemen op het financiële vlak hebben. Niet uitgesloten is dat de werknemer het als een opluchting ervaart met u over zijn pro-blemen te kunnen praten en hopelijk vindt hij door uw informatie tijdig een oplossing voor zijn geldsores.

4. Een werknemer met financiële problemen op zijn functione-ren aanspreken

Het kan zijn dat u al tastbare aanwijzingen heeft dat een werkne-mer feitelijk financiële problemen heeft. Bijvoorbeeld: er wordt beslag gelegd op zijn loon. Ook kan het zijn dat de werknemer herhaaldelijk om voorschotten vraagt op zijn salaris, hetgeen erop duidt dat hij kennelijk meer geld uitgeeft dan hij maandelijks ont-vangt. Als er echter tevens sprake is van slechter functioneren en/of regelmatig verzuim, dan is het aanspreken van de werknemer op zijn functioneren wel noodzakelijk. U moet de werknemer wijzen op zijn verplichtingen op het werk en kunt daarbij aangeven dat u bereid bent hem te helpen bij het oplossen van zijn problemen door hem de eerder genoemde informatie te verstrekken. Mogelijk kunt u uw werknemer helpen bij het zoeken van contact met de genoemde organisaties wanneer hij het moeilijk vindt om daar zelf op af te gaan.

Als de werknemer zijn functioneren niet verbetert, kan dat op ter-mijn consequenties voor zijn dienstverband hebben en dat zal hem alleen maar in een nog slechtere financiële positie brengen. In elk geval is voor u van belang dat u alle afspraken en vorderingen zeker vanaf dat moment schriftelijk vastlegt en bevestigt aan de werkne-mer, waardoor u een deugdelijk ‘dossier’ aanlegt.

VERZEKERINGEN BV

Correspondentieadres:Postbus 1156 3860 BD NijkerkTel. (033) 247 49 60Fax (033) 247 49 61

Wat dekken we eigenlijk niet?

Bezoekadres:Nijverheidsstraat 13 te NijkerkE-mail [email protected] www.cumela.nlAFM vergunningsnummer 12004236

Voor specialisten in

groen, grond en infra

CUMELA Verzekeringen kent als geen ander de wereld van agra-risch loonwerk, grondverzet, in-fra- en cultuurtechnische werken. Doorgewinterd in de praktijk, wijs door schade en schande en uitste-kend op de hoogte van wetgeving en modern risicomanagement. Daarom is CUMELA Verzekeringen bij uitstek in staat om verzekeringen te ontwikkelen voor u en uw onderneming, uw mensen, middelen en materieel.

Meer weten? Bel (0)33 247 49 60 of mail naar [email protected]. www.cumela.nl/verzekeringen

CUMELA Verzekeringen. Al uw belangen goed verzekerd!

De CUMELA Compleet-machinepolis

Wij verzekeren al uw werkmateriaal goed en betaalbaar. Ook als schade ontstaat tijdens graafwerkzaamheden bieden wij een zeer complete dekking:

in heel West-Europa

ongeacht het gebruik

directe schade en gevolgschade is verzekerd

en zonder KLIC-clausule

U meldt en wij regelen de schade voor u. Snel, deskundig en zonder gezeur.

Vraag onze adviseurs naar de CUMELA Compleet-machinepolis. Want voor hetzelfde geld bent u gewoon beter verzekerd bij CUMELA Verzekeringen.

CUMELA Verzekeringen:de beste keuze!

13-03 Wat dekken we eigemlijk niet 1-1.indd 1 19-2-2013 15:16:00

BASF Nederland B.V., Divisie Agro, Postbus 1019, 6801 MC Arnhem. Telefoon (026) 371 72 71, www.agro.basf.nlGebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

Goed geraakt!

De juiste chemievoor contacten bodemwerking

BASF-2125B.indd 1 22-01-13 09:21

GRONDIG - Maart 201318

econ

oM

ie

De beide fi rma’s kozen Valentijnsdag om de over-name wereldkundig te maken. Jan van Bemmel. “Door deze samenvoeging kunnen we onze klan-ten en medewerkers continuïteit bieden. Ik ken Luc van Laecke al sinds 1999 en samen hebben we al-tijd heel goed zaken kunnen doen. Het is mooi dat dit nu uitmondt in een samenwerking.”De reden voor de overname is het ontbreken van een opvolger bij Van Bemmel. Die zijn er juist wel bij Van Laecke.In Nederland is Van Laecke vooral bekend van de Marcom-groep, het dochterbedrijf dat actief is in steenbrekers. In omvang is het be-

drijf ongeveer even groot als Van Bemmel maar laatstgenoemde is wel veel sterker in België dan omgekeerd Marcom in Nederland. In de nieuwe samenwerking blijven beide bedrijven in hun eigen markt actief. Wel zullen de activiteiten opnieuw worden verdeeld. Het bete-kent dat Marcom voor België de verkoop, de service en het onderhoud overneemt voor de TerraSelect-, Jenz- en Haas-machines. “Voor de klant in België betekent dit dat er veel dichter bij huis technische ondersteuning beschikbaar komt.” Door het samenvoegen van verkoop en technische ondersteuning ontstaan betere moge-lijkheden om nu nog onontgonnen gebieden te gaan bewerken. Dat geldt bijvoorbeeld voor Wallonië, waar Van Bemmel tot op heden in het geheel niet actief was. In Noord-Nederland zijn de potentiële klanten ook gewaarschuwd, aldus Van Bemmel. “Tot nu toe waren we daar eigenlijk niet actief. Nu zullen we daar ook een verkoper op zetten en actief werk gaan maken van de markt. De bedrijven kunnen dus een bezoek verwachten.”

van bemmel overgenomen door van laeckeDe Nederlandse distributeur van recyclingmachines Van Bemmel is overgenomen door de Van

Laecke-groep uit België. Gezamenlijk vormen ze nu een onderneming die nagenoeg het complete

pakket recyclingmachines kan leveren.

Conver naar de Dutch Power Company

The Dutch Power Company heeft afge-lopen maand Conver uit Giessen over-genomen. Met de overname breidt de moedermaatschappij van onder ande-re Herder, Votex en Louis Nagel uit met een merk dat een begrip is in de wereld van waterbeheer. Conver produceert maatwerkoplossingen voor het maai-onderhoud van taluds en stroombed-den vanaf het water. Ook ontwikkelt en bouwt de fabrikant drijvende bag-germachines voor kleinschalig bag-gerwerk en amfi bische voertuigen om onder uitzonderlijke omstandigheden onderhoud te kunnen plegen. Verder worden er maaiwerktuigen voor rijden-de machines geproduceerd. Bij Conver werken dertig medewerkers.

Ophaalbijdrage Deurne, Tilburg, Uden en Lichtenvoorde

De ophaalbijdrage in Midden-Nederland lag half februari al onder de € 15,-. De verwachting is dat ook dit jaar de behoefte aan mest zal leiden tot daling van de prijzen tot rond € 12,-, al zal veel afhangen van het weer.

Ophaalbijdrage Barneveld en Markelo

De rust op de mestmarkt duurt voort. Nog vooruitlopend op het uitrijseizoen dalen de prijzen al richting de normale notering voor maart. De kans lijkt groot dat deze in het seizoen op één van de laagste niveaus in jaren uitkomen.


Twintig procent omzetgroei LemkenVoor het eerst heeft Lemken vorig jaar de omzetgrens van 300 miljoen overschreden. Met een stijging van twintig procent kwam de omzet op 340 miljoen euro. Winstcijfers geeft de familie niet, maar dat zal dik in orde zijn. Lemken kondigde aan de komende jaren opnieuw vijftig miljoen euro in de fabriek te investeren: in produc-tiehallen en een nieuwe ontwikkelingsafdeling.

Faresin via Louis NagelSinds 1 februari is Louis Nagel voor Nederland verant-woordelijk voor de verkoop, de service en het onder-houd van de vaste en roterende Faresin-verreikers (6 tot 22 meter / 2,5 tot 7,0 ton). Het bedrijf zal zowel de landbouw- als de bouwverreikers in het programma opnemen.

Minder trekkers verkochtIn 2012 zijn in Nederland 103 trekkers minder verkocht dan in 2011. Met een aantal van 3294 verkochte trek-kers is het voor de importeurs een gemiddeld jaar. Bij de compacttrekkers was er zelfs sprake van een forse da-ling van 672 naar 475. Volgens eigen zeggen was New Holland vorig jaar weer het best verkochte merk.

Nauwe samenwerking Krone en GigantAl jaren gebruikt Krone veelal Gigant-assen voor zijn trailers en is het bedrijf al nauw betrokken bij de ontwik-keling daarvan. Beide bedrijven hebben nu besloten om nog nauwer te gaan samenwerken bij de inkoop, de pro-ductontwikkeling en de service.

kORT NIEUWsCUMELA-Kompas Analyse: machinekosten stijgen door hogere brandstofprijs

In de periode 2007 tot en met 2011 zijn de machinekosten fors gestegen, voornamelijk als gevolg van de stijgende brandstofkosten. Dit blijkt uit bijgaande grafi ek. Daarin zijn de machinekosten in percentage van de bruto marge weergegeven. Allereerst blijkt dat de totale machinekosten zijn gestegen van 45,7 procent in 2007 naar 50,1 procent in 2011. Kijken we naar de onderliggende kostenposten, dan blijkt dat de grootste stijging ligt bij de brandstofkosten. Deze stijgen van 11,3 procent naar 15,1 procent van de bruto marge. De afschrijvingen zijn in 2007 en 2008 als gevolg van onder meer de hoge in-vesteringen en de mogelijkheid tot versneld afschrijven gestegen. Vanaf 2009 zien we de afschrijvingen dalen. In 2011 bedroegen de afschrijvingen 16,5 procent van de bruto marge. De machinekosten bestaan verder uit reparatie en onderhoud, huur, verzekerin-gen, rente en overige machinekosten. De veranderingen hier zijn beperkt. Wilt u weten hoe uw kengetallen zijn, doe dan mee aan CUMELA-Kompas Analyse. Neem hiervoor contact op met uw bedrijvenadviseur of stuur een e-mail naar [email protected].

Machinekosten ten opzichte van de bruto marge 2007-2011

De waarde van mest: rundveedrijfmest

Rundveedrijfmest is stabiel op iets boven 10,60 euro per ton. De waarde van een ton rundveedrijfmest (gehaltes: 4,3 kg stikstof (65% werkzaam); 1,9 kg fosfaat; 6,8 kg kali; 1,3 kg magnesium) op basis van de prijzen van kunstmest, excl. BTW (Bron: LEI).

Toch weer stijging

Waar het einde van 2012 een daling van de dieselprijs vertoonde, blijkt in de eerste maand dat de prijs weer lichtjes stijgt (groene lijn). Naast het afschaff en van de rode diesel een extra tegenvaller, zij het een kleine.


ven

T en v

isiev

rou

w &

visie

Wie in Nederland een opleiding zoekt om te leren onderne-men in familiebedrijven moet lang zoeken, want hoewel in Nederland ruim zestig procent van de ondernemingen uit familiebedrijven bestaat, zijn er geen opleidingen voor hoe je zo’n bedrijf nu overneemt. Sterker, aan de hele problematiek van familiebedrijven wordt nauwelijks aandacht besteed, con-stateert Ilse Matser. Zij is drie dagen in de week lector familiebe-drijven aan de hogeschool Windesheim in Zwolle en daarnaast twee dagen directeur van het Centrum van het Familiebedrijf. Dit laatste instituut is ooit opgezet door onder andere ING en BDO. Inmiddels is de rol van ING overgenomen door Rabobank en zijn de hogeschool Windesheim en de Universiteit Utrecht belangrijke partners.

“Voor de sociale kant van een bedrijfsovername is veel te weinig aandacht.”

De afgelopen jaren heeft Matser onderzoek gedaan naar opvol-ging en innovaties binnen familiebedrijven. In haar proefschrift constateert ze dat er in Nederland veel te weinig aandacht is voor het succes, maar ook voor de problemen van familiebe-drijven. “In Nederland hebben we vooral oog voor startende ondernemers, snelle groeiers of grote, beursgenoteerde be-drijven. Maar de grote groep ondernemingen die uiteindelijk zorg draagt voor de helft van het bruto nationaal product en de werkgelegenheid komt nauwelijks in beeld. Juist voor die bedrijven ontbreekt het aan beleid en mogelijkheden om bij-voorbeeld een bedrijfsovername goed te laten verlopen.”De bedrijfsovername is één van de grote uitdagingen binnen familiebedrijven, constateert ze. “Bij een bedrijfsoverdracht is de focus vaak alleen gericht op de cijfers. Voor accountants en banken telt vooral of het familiekapitaal in het bedrijf blijft en of de opvolger het bedrijf rendabel kan voortzetten. Maar voor het belangrijkste, de zachte, de sociale kant, is nauwelijks aan-dacht. Terwijl het vaak wel gaat om een lange periode van tien tot vijftien jaar dat je als familie op de één of andere manier met elkaar moet samenwerken.”Voor zo’n periode van samenwerking start, is het volgens haar goed om als opvolger eerst buiten het bedrijf te werken. “Dat is één van de weinige dingen rond de bedrijfsopvolging die wel

is onderzocht. Daaruit blijkt duidelijk dat opvolgers die eerst elders hebben gewerkt succesvoller zijn in de overname. Het grote verschil is de manier waarop je het bedrijf binnen komt. Je hebt je dan al elders bewezen. Dat maakt het gemakkelijker om in je nieuwe rol te starten.”

Uit eigen ervaring weet ze hoe belangrijk het is om dat goed te doen. Matser is de dochter van een woninginrichter en is nu nauw betrokken bij de overname van het bedrijf door haar broer. Uit de dagelijkse praktijk kent ze de ins en outs van het familiebedrijf. Kennis die ze heeft verdiept met een aantal on-derzoeken die ze voor Windesheim en het Centrum van het Familiebedrijf heeft uitgevoerd. Daaruit blijkt heel duidelijk dat helderheid en goede afspraken van het grootste belang zijn. “Als familie moet je leren om partner te worden. Vaak is de nei-ging om dingen te doen omdat ze altijd zo gaan. Vaak zie je dat er te weinig écht wordt overlegd, terwijl dat voor de nieuwe generatie heel belangrijk is. Zij moeten de ruimte krijgen om het bedrijf op een eigen manier te runnen. Dat kan echter al-leen als ze de gelegenheid krijgen om het bedrijf op hun eigen wijze verder vorm te geven. Dat is ook voor de senior die aan het terugtreden is heel belangrijk. Die moet nadrukkelijk wer-ken aan zijn eigen nieuwe rol.”In die nieuwe fase hoort ook duidelijk sprake te zijn van ver-anderende rollen voor de uittredende eigenaar. “Eerst is hij fei-telijk de directeur-grootaandeelhouder. Dat moet veranderen in aandeelhouder, waarbij hij vanuit zijn rol als eigenaar van het familiekapitaal toezicht houdt op het bedrijf”, stelt Matser vast. Vooral die rol als groot aandeelhouder mist ze nogal eens bij bedrijven in de fase voor de overname. “Veel eigenaren zijn heel erg gericht op continuïteit en laten veel geld in het be-drijf. Juist daardoor wordt de rentabiliteit nogal eens uit het oog verloren. Om het bedrijf voort te kunnen zetten, wordt er gewerkt met lage marges.”Juist dat kan slecht uitpakken bij een overname, waarschuwt ze. “Als je het bedrijf overneemt, moet je het uiteindelijk op-nieuw financieren. Dat betekent een vergoeding betalen over het eigen vermogen van de uittreder dat in het bedrijf zit. Bij banken is dat vaak het moment dat de problemen ontstaan, want dat rendement wordt door de feitelijk te lage tarieven niet gehaald.”Matser pleit nadrukkelijk voor het maken van duidelijke af-

“laat anderen meekijken”Ilse Matser, lector familiebedrijven hogeschool Windesheim en directeur Centrum van het Familiebedrijf

Familiebedrijven zijn een onderschatte en onderbelichte groep ondernemingen in Nederland. Juist voor die groep zou

meer aandacht moeten zijn, omdat ze zorgen voor stabiliteit in bedrijfsvoering en werkgelegenheid, stelt Ilse Matser,

lector familiebedrijven op de hogeschool Windesheim in Zwolle. In haar promotieonderzoek pleit ze vooral voor meer

aandacht voor de uitdagingen van ondernemen in familieverband.


spraken. “De oude en de nieuwe generatie moet met elkaar praten over de nieuwe rol. Dat is lastig, want omdat het om familiebedrijven gaat, blijft er vaak ook een financiële band. De oude eigenaar geeft zijn pensioen uit handen en kan dus de neiging hebben om daar heel kort op te blijven zitten.”

“Een raad van advies kan een ondernemer helpen in zijn zwakke punten.”

Om duidelijk te maken of de beoogde opvolger ook werke-lijk geschikt is, pleit ze voor het standaard laten doen van een assessment (test op geschiktheid voor de functie) van de beoogde opvolger. “Daaruit leer je gelijk waar de sterke en zwakke punten van iemand zitten. Daar kun je dan aan werken of op inspelen, door functies anders in te delen. Je hoeft niet in alles de rol van je vader over te nemen”, aldus Matser. Wie op basis van een dergelijke test zijn bedrijf over-doet, kan ook gemakkelijker groeien in zijn nieuwe rol, stelt ze. “Uiteindelijk moet je toch van medebestuurder naar finan-cier. Maar dan moet je ook zo gaan werken.” Haar advies is om rond het bedrijf een raad van advies te creëren, met niet alleen de familie, maar bijvoorbeeld ook twee andere personen die dicht bij het bedrijf staan of die de jonge ondernemer kunnen steunen in zijn zwakke punten. “Je zou kunnen denken aan bijvoorbeeld een grote opdracht-gever of een collega-ondernemer uit de omgeving of iemand vanuit de brancheorganisatie. Natuurlijk kost dat tijd en ener-gie, want je zult wel elke drie of zes maanden een rapportage moeten verzorgen en investeren in een middag praten over je onderneming. Maar doe je het goed, dan heb je een prach-tig klankbord.”Matser zou graag zien dat ook banken daarin meedenken. “Waarom zou je als bank iemand die zo zorgvuldig werkt aan de overname en kritisch naar binnen kijkt en laat kijken ook niet wat gemakkelijker financieren. Ik weet namelijk zeker dat dit de risico’s vermindert.”Het is een structuur die in België is uitgedacht en waar inmid-dels goede ervaringen zijn opgedaan. Matser wil daarom in Nederland ook experimenten starten om dit te toetsen. Rond de hogeschool in Zwolle loopt momenteel een aantal proe-ven om te kijken hoe dit uitpakt. Daarna zou ze dit verder wil-len uitbouwen met behulp van bijvoorbeeld brancheorgani-saties. “Die zouden daar volgens mij ook een rol in kunnen spelen. Door eigen mensen in te schakelen, maar bijvoor-beeld ook door een poule van ondernemers op te zetten die zich aanbieden als lid van een raad van advies. Op die manier kun je de kennis gebruiken die in de bedrijfstak aanwezig is.”

Tekst & foto: Toon van der Stok

De juiste chemievoor effectieve onkruidbestrijding in maïs

BASF Nederland B.V., Divisie Agro, Postbus 1019, 6801 MC Arnhem. Telefoon (026) 371 72 71, www.agro.basf.nlGebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor gebruik eerst het etiket en de productinformatie.

nog steeds onkruidvrij!

BASF-2125A.indd 1 22-01-13 09:17

weT

Ten

en

reg

els


Fatsoenlijk werk

In het regeerakkoord hebben de partijen afspraken gemaakt over fatsoenlijk werk. Wat is dat, fatsoenlijk werk? Is fatsoenlijk werk het synoniem voor het vaste contract? Daar lijkt het wel op.

De arbeidsmarkt in Nederland verandert. Vroeger kreeg je een lintje als je veertig jaar bij dezelfde baas had gewerkt. Tegenwoordig hoor je mobiel te zijn en moet je meerdere keren in je leven van baan veranderen om te voorkomen dat je onvoldoende flexibel wordt. Prima dat mensen blijven investeren in hun eigen ontwikkeling om daarmee meer carrièreperspectief en kansen op de arbeidsmarkt te hebben, maar laten we dan niet verrast zijn dat ook de aanbodzijde van de markt mee beweegt met deze veranderingen. Was het vaste contract iets wat als een vanzelfsprekende beloning volgde op tij-delijke contracten, nu komt het regelmatig voor dat het vaste con-tract in het geheel geen optie meer is. De partijen staan vrijer ten opzichte van elkaar. Dat is uitdagend. De aanbieder van werk moet zorgen dat hij voldoende aantrekkelijk blijft dat mensen voor hem willen werken. Degene die graag werkzaamheden wil verrichten, moet zorgen dat hij voldoende aantrekkelijk is, zodat een aanbie-der van werk voor hem kiest. Beide partijen moeten op deze wijze blijven investeren in zichzelf en hun bedrijf. Deze beweging ervaren we zo links en rechts al in de arbeidsmarkt en we zullen er steeds meer mee in aanraking komen. Toch lijkt het alsof niet iedereen vol-doende zicht heeft op deze veranderingen. Het vaste contract als voorwaarde stellen voor het verkrijgen van een hypotheek is niet meer passend en leidt tot gekunstelde constructies. De hypothee-kadviseur weet toch ook dat je met een vaststellingsovereenkomst het vaste contract na de hypotheekakte simpel kunt ontbinden. Het regeerakkoord stimuleert eveneens vaste contracten, terwijl dit haaks staat op de beweging in de arbeidsmarkt . Waarom energie steken in iets wat geen toekomst heeft? Als de arbeidsmarkt vraagt om flexibiliteit, bedenk dan concepten die aansluiten bij deze ont-wikkeling en roei niet tegen de stroom in. Dat we fatsoenlijke arbeid moeten aanbieden, is een must. Doe je dat niet, dan zet de aanbie-der zichzelf buitenspel, omdat hij niet meer aantrekkelijk is om voor te werken. Het vaste contract is niet het toekomstbestendige model voor fatsoenlijk werk. Overeenkomsten met meer individuele keu-zes, vrijheid en verantwoordelijkheid zullen de basis gaan vormen voor vraag en aanbod in de arbeidsmarkt. Daar moeten we samen aan werken.

Hannie ZweverinkDirecteur belangenbehartiging CUMELA Nederland

CAO & zO

Bestemmingsplannen ter inzage

Een bestemmingsplan bepaalt de bouwen gebruiksmogelijkheden van gronden en gebouwen voor de eerste tien jaar na de vaststelling van de plannen.

Gemeente Naam plan Planstatus Ter inzage t/m

Kaag en Braassem BP Buitengebied West Kaag en Braassem Ontwerp 13 maart 2013

Putten BP Westelijke Buitengebied Putten Voorontwerp 15 maart 2013

Menterwolde BP Buitengebied Menterwolde Voorontwerp 15 maart 2013

Korendijk BP Buitengebied Korendijk Ontwerp 18 maart 2013

Winsum BP Buitengebied Winsum Ontwerp 19 maart 2013

Veghel BP Buitengebied Veghel Ontwerp 20 maart 2013

Koggenland BP Buitengebied Koggenland Ontwerp 24 maart 2013

Elburg BP Buitengebied Elburg Ontwerp 26 maart 2013

Alphen aan den Rijn BP Buitengebied Aarlanderveen Ontwerp 27 maart 2013

Oostzaan BP Buitengebied Oostzaan Ontwerp 27 maart 2013

Loppersum BP Buitengebied Loppersum Ontwerp 28 maart 2013

Steenbergen BP Buitengebied Steenbergen Ontwerp 29 maart 2013

Het bestemmingsplan is het bestaansrecht voor uw bedrijf. In het (voor)ontwerpbestemmingsplan wordt namelijk voor de komende tien jaar aangegeven wat u mag ten aanzien van bebouwing, ontwikkeling van natuur en (agrarisch) loonwerk. Ook voor uw locatie of bedrijf wordt onder andere aangegeven wat de bestemming is, hoe groot de opper-vlakte is of mag zijn, eventuele bouwmogelijkheden en welke activitei-ten u mag uitvoeren. Het is van groot belang dat u een ter inzage lig-gend bestemmingsplan tijdig inziet en indien nodig reageert. Tijdens de termijn van terinzagelegging en de mogelijkheid van reageren kunt u door middel van een reactie ‘meelopen’ met deze standaardprocedu-re van de gemeente. Als u over enkele jaren het bestemmingsplan wilt laten wijzigen (bijvoorbeeld in verband met bouwplannen), bedragen de kosten al gauw tussen de € 15.000,- en

De zzp’er en de Arbowet

Om alle onduidelijkheden rond zzp’ers en de Arbowet te verminderen, heeft de Inspectie SZW een brochure gemaakt. Hierin staan de spelre-gels in duidelijke taal. Een aanrader om te lezen als u zzp’er bent of als u zzp’ers inhuurt. U kunt dit document downloaden via de website www.cumela.nl.

Fendt 800 VarioAls passie leidt tot innovatie. Met de 800 Vario biedt Fendt u de moderne generatie van grootvermogen tractoren. 280 pk Maximaal vermogen, 60 km / u maximale rijsnelheid en Variotronic werktuigbesturing zijn slechts enkele kenmerken van de 800 Vario. De SCR-motortechnologie staat garant voor e� ciënt omgaan met brandstofverbruik voor nog meer rendabiliteit. Ervaar de 800 Vario van Fendt.

822 Vario 220 pk 162 kW824 Vario 240 pk 176 kW826 Vario 260 pk 191 kW828 Vario 280 pk 206 kWMaximaal vermogen volgens ECE R24

fendt.com

800Fendt is een wereldwijd merk van Agco.

Importeur voor Limburg, Noord- en Midden Nederland: Gebr. De Vor Achterveld b.v., tel.: 0342-459 541, www.devor.nl

Importeur voor Noord-Brabant, Zeeland, Het Rijk van Nijmegen, Het Land van Maas & Waal: Abemec b.v., tel.: 0413-382 465, www.abemec.nl










Importeur voor Noord-Brabant, Zeeland, Het Rijk van Nijmegen, Het Land van Maas & Waal: Abemec b.v., tel.: 0413-382 465, www.abemec.nlImporteur voor Limburg, Noord- en Midden Nederland: Gebr. De Vor Achterveld b.v., tel.: 0342-459 541, www.devor.nl






O� ciële importeurs voor Fendt producten:

verschillen in voorkeurLandwirtschaftskammer Niedersachsen test zeven trekkers van 162 tot 184 kW (220 tot 250 pk)

Een trekkertest zonder absolute winnaar, zo luidt de opmerkelijke conclusie van het testteam. Wel zijn er

verschillen, zodat iedereen met zijn eigen wensenlijstje zijn favoriete trekker kan kiezen. Echt grote steken

laten deze toppers niet vallen, al haalden de testers toch een aantal interessante zaken naar boven. In deze

vooral praktische Duitse test deelt New Holland gevoelsmatig toch een ferme tik uit als het gaat om gele-

verd vermogen en brandstofverbruik.

gew

asb

escherM

ing

26 GRONDIG - Maart 2013`


Voor deze test was de leveranciers gevraagd een trekker met een vermogen van 184 kW (250 pk) ter beschikking te stellen aan het testteam van de Landwirtschaftskammer Niedersachsen. Plaats van handeling was het praktijkscholingsinstituut Deula in Westerstede. De test werd uitgevoerd door medewerkers van de Landwirtschaftskammer en een team van boeren en loonwerkers, met ondersteuning van medewerkers van Deula. Deula zorgde voor de metingen en de beno-digde praktijkruimte - indoor en outdoor - om de trekkers te testen.

Aftakasvermogen is beterMaar wat is 184 kW (250 pk)? Met deze vraag begon het. Is dat bij nominaal toerental, met powerboost? Volgens ISO- of ECE-norm? En dan ben je nog afhankelijk van wat de leveran-ciers aanleveren. Niet alle fabrikanten hebben een trekker van precies 184 kW (250 pk). De Landwirtschaftskammer geeft aan dat je ei-genlijk moet uitgaan van het gelijke maximaal aftakasvermogen als norm. Dat is controleer-baar en een prima vertrekpunt voor gelijkwaar-digheid, iets wat de Landwirtschaftskammer in eerdere tests al meerdere malen aangaf. De praktijk (lees: de leveranciers) is echter weer-barstig. We vertrekken nog steeds op een op-gegeven nominaal motorvermogen, voor wat dat waard is, zoals verderop in de test zal blij-ken. Wie de opgegeven maximumvermogens vergelijkt met de aftakaswaarden zit al beter. Deutz-Fahr viel af omdat tijdens de test (afge-lopen zomer) de nieuwe trekker nog niet klaar was voor dergelijk testwerk. En dus stonden er van de acht uitgenodigde fabrikanten uitein-delijk zeven trekkers met toch een behoorlijk verschil in opgegeven nominaal vermogen, met als uitersten de 162 kW (220 pk) Massey Ferguson 7624 aan de onderkant en de 205 kW

(279 pk) Valtra S263 als duidelijke uitschieter naar boven. De Fendt 828 is met 191 kW (260 pk) in iets mindere mate ook iets overbemeten. Een één slag lichter model Fendt zit op 176 kW (240 pk). De Case IH, de Claas, de Massey Ferguson en de New Holland zitten allemaal ruim onder de 184 kW (250 pk), maar zijn on-derling wel mooie pk-genoten en komen met powerboost toch dicht bij de zwaardere drie. De John Deere zit precies op de gestelde 184 kW (250 pk). Achteraf bezien had het team misschien iets lager moeten inzetten om een gelijkwaardiger serie neer te zetten. Dat laatste was lastig doordat deze keuze bij veel merken op de grens van series zit. Leveranciers zet-ten dan liever het zwaarste model uit de lich-tere serie neer (New Holland, Case IH, Claas en Massey Ferguson).

MotorprestatiesHet is bepaald geen eenheidsworst onder de motorkap, met als uitersten de geblazen gif-kikker in de vorm van de 6,0-liter-Deutz in de Fendt en de ruim bemeten negen liter (there is no substitute for cubic inches) metende John Deere. In de karakteristiek vind je dat volgens de testers niet terug. Er zijn geen uitgebreide vermogens-, koppel- en verbruiksmetingen aan de vermogensrem doorgevoerd. De test is vooral praktisch gehouden: meten van het maximum aftakasvermogen en het aftakas-vermogen bij 650 toeren aan de 1000-toe-renaftakas (bij circa 1300 motortoeren) om het karakter van de motor te kennen plus een transportrit over de weg en een acceleratietest. De conclusie van de testers is dat de karakte-ristiek dankzij de moderne elektronica redelijk gelijkwaardig is. Het vermogen bij 650 toeren aan de 1000-toerige aftakas was bij alle kan-didaten nagenoeg een kwart lager dan het maximale aftakasvermogen. Het verschil is

Bij de kandidaten zijn het maximum aftakasvermogen en het afgegeven vermo-gen bij 650 toeren aan de 1000-toerenaftakas gemeten om de motorkarakteris-tiek te bepalen.

De testrit is vooral praktisch gehouden, met een voorgeschreven parkoers en een acceleratiesprint met twee in totaal 31 ton zware aanhangers.


Niedersachsen dat fabrikanten beter het 1000-toeren-aftakasvermogen als norm kunnen opgeven.

Brandstofverbruik prikkeltOok bij de bepaling van het brandstofverbruik hebben de testers het vooral praktisch gehouden. Je koopt de trekker voor vaste klussen, die altijd hetzelfde vermogen vragen. Dus is voor alle kandidaten het brandstofverbruik gemeten bij aftakaswerk aan de waterrem bij een belasting van 120 kW (163 pk) en bij een transporttest met een 31 ton zware aanhanger over een gedefinieerde zestien ki-lometer lange rit. Met afslagen, stops en een voorgeschreven rijgedrag. Wij hebben voor een eerlijke vergelijking de absolute verbruikswaarden weerge-geven en die omgerekend naar kosten per 100 kilometer (transport) en uurkosten (aftakas) in euro’s totaal voor Nederlandse dieselolie- en AdBlue-prijzen. Bij de af-takasmeting hebben we alleen de totale kosten weergegeven, omdat het aandeel AdBlue voor de kandidaten toch rond de zes procent ligt (2,1 cent per liter). Het gaat tenslotte om de kosten. Terugrekenend verdoen deze trekkers bij 120 kW (163 pk) vragend aftakaswerk allemaal rond de 40 liter brandstof per uur. Aan de aftakas is het verschil in kosten slechts vijf procent tussen de beste (de Case IH en de New Holland) ten opzichte van de gulzigste, de Massey Ferguson. Dat strookt met de ervaring dat de verschillen in verliezen aan de aftakas niet groot zijn en dat de motoren niet ver uit elkaar liggen qua verbruik. De New Holland en de Case IH hebben vier aftakastoerentallen. Dat kan meer verliezen geven dan twee of drie aftakastoerentallen. Dat versterkt de conclusie dat de Iveco-krachtbron inderdaad wat zuiniger is dan de andere motoren. Bij de transporttest wordt dit bevestigd. Bij het transport liggen de uitersten veel verder uit elkaar. Ook hier is de New Holland verreweg de zuinigste met brandstof, gevolgd door de Case IH. De New Holland zit maar liefst negen procent onder het gemiddelde. De minst zuinige trekker, de John Deere, zit vijf procent boven het gemiddelde, gevolgd door de Massey Ferguson en de Valtra, die beide beschikken over een Agco Sisu-motor en een traploze Agco Fendt-transmissie. De brandstof-voorraad is in dit verband ook belangrijk. Die varieerde van krap 400 liter voor de Case IH en de New Holland tot 610 liter voor de Valtra. Op wens is bij de meeste fabrikanten een extra tank leverbaar. Voor een lange dag zwaar werk moet je toch zeker 400 liter bij je hebben. Overigens is de Claas de enige in dit gezelschap die

Case IH CVX 230 PumaDe Case IH scoort goed met het brandstofverbruik, de draaicirkel en een laag eigen gewicht. De bijrijderszit en de kosten van de motor-olie krijgen een plus. Kritiek is er op kleine zaken als het verwisselen van het oliefilter, de codering van de hydrauliekaansluitingen, de toegankelijkheid van de accu en de ruitenwisser.

Claas 850 AxionDe Claas scoort pluspunten voor de bediening van de transmis-sie en de aftakasschakeling en op details als de capaciteit van de verwarming, de uitvoering van de ruitenwisser en het gemakkelijk reinigen van de koelers. Kritiek is er op de draaicirkel, de portier-greep, de uitvoering van de gereedschapkist en het reinigen van het luchtfilter.

maximaal twee procent in de plus of in de min. Dat geldt dan voor de Valtra, die met 23 procent verval de taaiere is, en de Case IH, die met 27 procent verval de iets minder taaie is.

Peanuts Zeker als je deze minimale verschillen vergelijkt met de absoluut gemeten aftakaswaarden. Ten opzichte van het opgegeven motorvermogen (bij nominaal) toerental is de New Holland hier de uitschieter naar boven, met 114 procent maximaal aftakasvermogen ten opzichte van het opgegeven nominale motorvermogen. Dankzij deze powerboost scoort deze aan de aftakas gelijkwaardig aan de op papier 10 kW (13 pk) sterkere motor in de John Deere. De Fendt scoort op dit punt het laagst, namelijk 102 procent maximaal aftakasver-mogen ten opzichte van het opgegeven motorvermogen bij nominaal toerental, gevolgd door de John Deere en de Valtra met 103 procent.Ook hier weer een belangrijk relativerende opmerking. De Claas, de Fendt en de John Deere geven hun motorprestaties op volgens de ECE R24-norm, de andere vier volgens ISO TR 14396-norm. Bij ECE wordt er gemeten met appendages, zo-als koeler, uitlaat en dergelijke, ISO is het pure vermogen van de kale motor. Ruwweg scheelt dat ongeveer zes procent in de plus voor de ISO-opgave. Anders gezegd: wie in ISO op-geeft, geeft in deze pk-klasse een ongeveer 11 kW (15 pk) hoger motorvermogen op dan concurrenten die volgens de praktischer ECE R24-norm opgeven. Als je dat afzet tegenover het werkelijk geleverde (gemeten) aftakasvermogen wordt het gat tussen de opgegeven vermogens - en dus ook de verschillen met het gemeten aftakasvermogen - evenredig groter. De New Holland is dan omgerekend verreweg kop-loper, gevolgd door de Case IH en de Valtra. Volgens de ECE R24-norm is de Valtra op papier nagenoeg even sterk als de Fendt. Het bevestigt de wens van de Landwirtschaftskammer


Technische gegevens

Merk Case IH Claas Fendt John Deere Massey Ferguson New Holland Valtra

Type Puma CVX230 Axion 850 828 Vario 7260R 7624 Dyna-6 T7.270 S263

Motor Iveco NEF Deere PowerTech

Deutz Deere PowerTech Agco Sisu Iveco NEF Agco Sisu

Inhoud 6,7 l 6,8 l 6,0 l 9,0 l 7,4 l 6,7 l 8,4 l

Vermogen* bij nominaal toerental

168 kW/228 pk 165 kW/225 pk

191 kW/260 pk 184 kW/250 pk 162 kW/220 pk 168 kW/228 pk 205 kW/279 pk

Nominaal toerental 2200 tpm 2200 tpm 2100 tpm 2100 tpm 2100 tpm 2200 tpm 2100 tpm

Max. vermogen (met boost)

198 kW/269 pk 191 kW/260 pk

206 kW/280 pk 210 kW/285 pk 191 kW/260 pk 198 kW/269 pk 217/295 pk

Max. koppel 1160 Nm 1020 Nm 1210 Nm 1217 Nm 1030 Nm 1160 Nm 1310 Nm

Bij toerental 1500 tpm 1500 tpm 1450 tpm 1500 tpm 1500 tpm 1500 tpm 1400 tpm

Vermogensnorm* ISO ECE ECE ECE ISO ISO ISO

Emissienorm Stage IIIb Stage IIIa Stage IIIb Stage IIIb Stage IIIb Stage IIIb Stage IIIb

Transmissie traploos 24/24 traploos traploos 24/6 traploos traploos

Max. snelheid 50 km/u 50 km/u 60 km/u 50 km/u 50 km/u 50 km/u 50 km/u

Aftakas 540/540E/1000/1000E

540/540E/1000 of 540/ 1000/1000E

540E/1000 of 1000/1000E

540-540E/1000 of 540/1000/1000E

540/540E-1000 of 540-1000/1000E

540/540E/1000/1000E

540/1000 of 540/1000E

Hefkracht 10,5 ton 10,2 ton 11,1 ton 10,2 ton 9,3 ton 10,5 ton 12,0 ton

Max. oliedruk 215 bar 200 bar 200 bar 204 bar 200 bar 215 bar 200 bar

Max. olieopbrengst 150/170 l/min. 150 l/min. 109 l/min. 132 l/min. 150 l/min. 150 l/min. 175 l/min.

Beschikbare olie 50 l 45 l 80 l 65 l 55 l 50 l 70 l

Gewicht 8,7 ton 9,8 ton 9,6 ton 11,4 ton 9,1 ton 8,9 ton 11,3 ton

Toegelaten totaalgewicht

12 ton 12 ton 16 ton 16 ton 12,5 ton 13 ton 18 ton

Lengte 4,91 m 5,02 m 5,27 m 5,54 m 4,77 m 4,91 m 4,87 m

Wielbasis 2,88 m 2,98 m 2,90 m 2,92 m 2,99 m 2,88 m 3,11 m

Hoogte 3,16 m 3,20 m 3,27 m 3,44 m 3,16 m 3,13 m 3,46 m

Banden voor 600/65R28 620/70R28 600/70R30 620/75R30 600/60R30 600/65R28 650/60R34

Banden achter 650/65R42 710/70R42 710/70R42 710/75R42 710/60R42 710/70R38 710/75R42

Motorolie 15 l 22 l 16,5 l 27 l 23 l 15 l 21 l

Interval 600 uur 500 uur 500 uur 500 uur 500 uur 600 uur 400 uur

Transmissie/hydrauliekolie

84 l 90 l 123/102 l 188 l 101 l 80 l 85/110 l

Interval (uur) 1200 uur 1000 uur 2000 uur 1500 uur 1500 uur 1200 uur 1200 uur

Tankinhoud diesel/AdBlue (l)

395/48 l 503 l 505/42 l 544 l 430/40 l 395/48 l 610/60 l

* Opgegeven motorvermogen bij nominaal toerental in ISO TR 14396- of ECE R24-norm.


groep is bekend dat de fabrikanten zelf programmeren hoe motor en transmissie reageren op de commando’s van de rijder. Dat verklaart mogelijk mede de verschil-len tussen de Agco-merken Fendt, Massey Ferguson en Valtra.

Traploos is de normTraploos is de norm in deze klasse. Vijf van de zeven trekkers hadden een traploze transmissie, die allemaal zo zijn uitgevoerd dat met een gereduceerd motortoe-rental de 50 km/u wordt gehaald. De Fendt heeft een topsnelheid van 60 km/u. De testers zijn van oordeel dat traploos de voorkeur heeft vanwege de perfecte afstemming van de snelheid en de fijne bediening. Smaken verschillen, maar het testteam is van mening dat de fabrikanten de bediening allemaal goed voor elkaar hebben. Ook waren er geen klachten over de toegankelijkheid en de bediening. De beide schakelkandidaten, de Massey Ferguson en de Claas, scoorden ook goed: soepel schakelen, een prima schakelautomatiek op de zestraps powershift en een prima bediening, zo luidde de mening van het testteam. Een extra plusje voor de Massey Ferguson is de omkeerschakeling en voor de Claas het aantippen om op het kopeind terug te gaan naar de vorige gekozen gang. Op de Fendt na is er bij alle kandidaten kritiek op herrie (janken) uit de transmissie en achterbrug.Gediscussieerd is er over de aftakasuitvoeringen. De testers zijn van mening dat in deze klasse een tweetoerige aftakas voor verreweg het meeste werk toereikend is (750 en 1000, zoals bij de Fendt en de Valtra), 1000 voor het zware werk en 750 voor het lichtere; 540 voluit is toch niet te benutten. Wel valt er natuurlijk wat te zeg-gen voor een 1000E in deze klasse om diesel te sparen. Fendt levert desgewenst 1000/1000E. De New Holland en de Case IH hebben als enige een viertoerige op-lossing. Bij de andere trekkers is het zaak bij aanschaf het juiste trio te bestellen, met of zonder 1000E.

AchterkantenMinder te spreken zijn de testers over de uitvoering van de achterkant, een be-kend punt van kritiek. Alleen Fendt en John Deere hebben zichtbaar moeite ge-daan deze beter toegankelijk te maken voor het aansluiten van dikke aftakastus-senassen. Bij de rest is het op dit punt aan de krappe kant. Dit verhaal kunnen we direct doortrekken naar de hefinrichting en hydrauliek. De testers pleiten voor wat ruimte tussen achterwiel en het uiteinde van de hefarmen, zodat er voldoende

Fendt 828 VarioDe Fendt scoort een paar sterke plussen op de snelle regeling van motor en transmissie, de krappe draaicirkel, de aangenaam stille en ruime cabine en de hoge officieel toelaatbare belasting. Kritiek is er op details als het openen van de motorkap, het reinigen van het luchtfilter, de capaciteit van de verwarming en de topstanghouder.

John Deere 7260RDe John Deere scoort plussen voor kenmerkende zaken als alleen dieselolie tanken en het goede zicht naar voren. Het hogere brand-stofverbruik scoort daarentegen een min. Verder is er waardering voor het hoge hefbereik, de stuurwielverstelling en de bediening van de lichtschakelaar. Een min scoren het openen van de motor-kap, de capaciteit van de compressor en het hoge geluidsniveau.

nog een Stage IIIa-motor heeft. De fabrikant maak hierbij gebruik van de flexregeling.Stop and goEen heel leuke test voor de efficiëntie en de interne afstem-ming van motor en transmissieregeling is de stop-and-go-test. Met de in totaal 31 ton wegende dubbele aanhanger is een sprintwedstrijd over honderd meter gehouden, met in het achterhoofd dat de sterkere jongens gevoelsmatig evenredig sneller moeten zijn. Dat blijkt wat genuanceerder te zijn. De Fendt was hier met 15,2 seconden duidelijk het snelst. Daarmee was deze Duitser veel sneller dan de op pa-pier sterkere Valtra en maar liefst 3,6 seconden sneller dan de langzaamste, de Massey Ferguson, maar dat is ook de trekker met het minste vermogen in de test. Lineair terugrekenen naar een gelijk vermogen is gevaarlijk, omdat automatische regelingen hier een grote rol spelen. Dat is mooi te zien aan de Case IH en de New Holland, die bij verschillende gemeten aftakasvermogens toch dezelfde tijd scoren. Van de Agco-

Smaken verschillen, maar de testers zijn van meting dat met de moderne armleuningbedieningen in combinatie met beeldschermen met alle kandidaten prima te werken is.


TestmetingenMerk Case IH Claas Fendt John Deere Massey

FergusonNew Holland Valtra

Type CVX230 Axion 850 828 Vario 7260R 7624 Dyna-6 T7.270 S263

Max. aftakasvermogen1000-toerenaftakas

179 kW/ 244 pk

176 kW/ 239 pk

196 kW/ 266 pk

190 kW/ 258 pk

169 kW/ 230 pk

193 kW/ 262 pk

210 kW/ 286 pk

Max .aftakasvermogen t.o.v. opgegeven nominaal vermogen

107% 106% 102% 103% 105% 114% 103%

Aftakasvermogen bij 650 aftakastoeren

132 kW/ 179 pk

132 kW/ 179 pk

148 kW/ 201 pk

142 kW/ 193 pk

128 kW/ 174 pk

142 kW/ 193 pk

162 kW/ 219 pk

Aftakasvermogen t.o.v. max. aftakasvermogen

73% 75% 76% 75% 76% 74% 77%

Acceleratietest transport (100 m) 16,3 s 17,4 s 15,2 s 16,9 s 18,8 s 16,3 s 17,0 s

Brandstofverbruik transporttest per 100 km diesel/AdBlue)*

71/3,5 l 74/- l 73/4,3 l 79/- l 76/4,3 l 67/3,1 l 76/4,3 l

Brandstofkosten ** transport per 100 km

€ 86,40 € 88,80 € 88,10 € 94,80 € 92,70 € 81,50 € 92,70

In procenten t.o.v. € 90,-/100 km 96% 99% 98% 105% 103% 91% 103%

Brandstofkosten 120 kW aftakas-werk per uur

€ 46,80 € 48,70 € 47,70 € 48,70 € 49,60 € 46,80 € 47,70

In procenten t.o.v. € 48,- 97,5% 101,5% 99,5% 101,5% 103% 97,5% 99,5%

Max. oliedruk 195 bar 190 bar 200 bar 195 bar 190 bar 200 bar 190 bar

Opbrengst bij 170 bar 170 l/min. 150 l/min. 193 l/min. 223 l/min. 150 l/min. 170 l/min. 200 l/min.

Hefbereik 77 cm 79 cm 80 cm 84 cm 75 cm 80 cm 78 cm

Afstand hef-aftakas 57 cm 67 cm 69 cm 68 cm 55 cm 57 cm 73 cm

Afstand hef-wiel 35 cm 40 cm 39 cm 44 cm 33 cm 38 cm 37 cm

Draaicirkel links/rechts (cm) 12,0/12,0 cm 13,1/13,4 cm 12,2/12,3 cm 12,5/13,6 cm 13,4/14,3 cm 12,2/11,7 cm 13,6/13,8 cm

Compressoropbrengst 0-1/1-2 bar

290/120 l/min. 500/160 l/min.

600/180 l/min.

290/110 l/min.

460/150 l/min.

420/140. l/min

420/150 l/min.

Zicht voor op de grond 10,2 m 10,8 m 10,7 m 7,3 m 8,6 m 10,0 m 11,3 m

Lichtsterkte dimlicht 800 lux 800 lux 1400 lux 1100 lux 900 lux 900 lux 1300 lux

Geluidsniveau cabine 6 km/u en 50 km/u

69/72 dB(A) 67/72 dB(A) 66/70 dB(A) 71/72 dB(A) 69/71 dB(A) 68/72 dB(A) 70/72 dB(A)

Geluidsniveau 5 m afstand 78 dB(A) 78 dB(A) 77 dB(A) 82 dB(A) 80 dB(A) 77 dB(A) 79 dB(A)

Capaciteit verwarming (C/min) 1,6 C/min. 1,7 C/min. 0,6 C/min. 0,6 C/min. 1,3 C/min. 1,5 C/min. 0,7 C/min.

* Transport met twee aanhangers, samen 31 ton zwaar. ** Brandstofkosten bij € 1,20 per liter dieselolie en € 0,35 per liter AdBlue.


als enige een plus, maar dat komt doordat hier een hydraulische stabilisering aan-wezig was. Deze zit er niet standaard op.

Verschillen in grootteCase IH, Massey Ferguson en New Holland hebben de compactste trekkers. De John Deere is met zijn ver naar voren stekende neus duidelijk de langste. Hij is maar liefst zo’n tachtig centimeter langer dan de kortste, de Massey Ferguson. De Valtra is na de Massey Ferguson ook relatief kort gebouwd. Wie denkt dat de kort-ste trekkers ook het lichtst op de neus zijn, heeft het mis. De Valtra heeft relatief het meeste gewicht op de vooras. De John Deere en de Valtra zijn wel duidelijk de zwaarste. Ze zijn zo’n 1,5 ton zwaarder dan de Case IH en de New Holland. Er is gemeten met een volle tank en een chauffeur op de bok. De trekkerlengte is niet maatgevend voor de wielbasis. De korte Massey Ferguson heeft een grotere wielbasis dan de John Deere, terwijl de relatief kort gebouwde Valtra zelfs de langste wielbasis heeft. Een langere wielbasis geeft een ruimere draaicirkel. Ook hier zijn New Holland en Case IH vanwege hun compacte bouw de winnaars met een draaicirkel van circa twaalf meter, knap gevolgd door de Fendt. De Massey Ferguson, de Valtra en in iets mindere mate de Claas hebben duidelijk ruimere draaicirkels. Zeker bij de Valtra spelen de hoge en brede voorbanden ook mee. De spoorbreedtes zijn helaas niet opgegeven. Een bandendrukregelsysteem is een must voor het besparen van brandstof, een lage bodemdruk en de levensduur van de banden. In dit kader is ook de capaciteit van de compressor gemeten. Hier zien we behoorlijke verschillen, vooral bij het oppompen van een lege band (nul tot één bar). Voor het variëren van één tot twee bar is het verschil kleiner. De Fendt scoort hier duidelijk het beste, gevolgd door de Claas. De Case IH en de John Deere blijven achter.

ComfortabelHet zijn comfortabele werkpaarden, waar los van smaak en voorkeur goed en fijn mee te werken is. Toch zijn er natuurlijk wel verschillen op te merken. Allereerst vallen de lage geluidsniveauwaarden op: bij 6 km/u onder en bij 50 km/u rond de 70 dB(A) voor deze kandidaten. De Fendt is de stilste en de John Deere over beide snelheden genomen het minst stil. Dan nog hebben we het over maximaal 72 dB(A). Dat is nog steeds heel stil. Grappig zijn de metingen van de capaciteit van

Massey Ferguson 7524 DynaDe lichtste en compactste van het stel scoort vooral op details veel plussen. Denk bijvoorbeeld aan het openen van de motorkap, het reinigen van de koelers, de omkeerschakeling, de cabinevloer en het wisselen van zekeringen. Kritiek is er op de ruime draaicirkel en op zaken als de handgreep van het portier, de krappe opbergvak-ken en de bijrijderszit.

New Holland T7.270De New Holland scoort een dikke plus met het laagste brandstof-verbruik en het lage eigen gewicht. Verder zijn er plussen gegeven voor de lage kosten voor motorolie plus details als de bijrijderszit en de codering van de hydrauliekhendels. Een min scoren zaken als de krappe tankinhoud, het wisselen van het oliefilter, de bediening van de verwarming en ten slotte de gereedschapkist.

ruimte is tussen werktuig en trekker om zaken aan te slui-ten, ook al geeft dat meer voorasontlasting. De John Deere heeft met 44 centimeter tussen wiel en vanghaak de meeste ruimte en de Massey Ferguson met 33 centimeter de minste. Die elf centimeter verschil doet veel. Dezelfde grote sprei-ding in lengtes komen we tegen bij de aftakastussenas: bij de Massey Ferguson is die wederom het kortst (55 centimeter tussen stomp en vanghaken) en bij de Valtra verreweg het langst met 73 centimeter. Kortom, wie wisselt van een Valtra naar een Massey Ferguson moet de aftakastussenas achttien centimeter inkorten. Hefkracht hebben deze trekkers allemaal plenty, maar het hefbereik verschilt. De testers pleiten voor een grote hef-weg om grote ploegen op het kopeinde ruim uit te kunnen heffen. De John Deere is hier koploper, al kan bij een aantal merken nog winst worden behaald door de hefarmen om te steken. Al met al scoort de John Deere op dit punt het best en is de Valtra de grootste afwijkende. Voor de hydrau-liek geldt een soortgelijk verhaal. De bediening is oké, maar aan de achterkant is voor een aantal merken nog wel wat te doen. De codering van de aansluitingen kan bij de Case IH en de Valtra beter.De hydrauliekprestaties verschillen. De 200 bar halen ze al-lemaal, maar de opbrengsten verschillen behoorlijk. Er is met twee aansluitingen tegelijk gemeten, omdat één aansluiting de maximale opbrengst niet aan kan. De John Deere is met 223 liter per minuut verreweg nummer één. Dat is hoger dan de opgegeven waarde, maar dat komt doordat John Deere de opbrengt aan één aansluiting opgeeft. De Massey Ferguson en de Claas bleven met 150 liter per minuut wat achter. Vier kandidaten (de Claas, de Fendt, de Massey Ferguson en de Valtra) hadden een hydraulische topstang. Fijn om aan te sluiten, maar wel zwaar. Bij geen enkel merk kon je deze goed in de houder vastzetten. Bij de stabilisatie scoorde de Fendt


Tabel beoordeling* trekkereigenschappenMerk Case IH Claas Fendt John Deere Massey

FergusonNew Holland Valtra

Type Puma CVX230 Axion 850 828 Vario 7260R 7624 Dyna-6 T7.270 S263

Motorkap openen 0 0 - - + 0 0

Luchtfilter reinigen 0 - - 0 + 0 +

Koelers reinigen 0 + 0 - + 0 +

Oliefilter wisselen - 0 0 0 0 - -

Oliepeil 0 0 0 0 0 0 0

Aftanken diesel/AdBlue 0+ 0+ 0 + + 0+ +

Handgas 0 0 0 0 0 0 0

Voetgas 0 0 0 0 0 0 0

Bediening koppeling 0 0 0 0 0 0 0

Bediening transmissie + 0 + + 0 + +

Bediening omkeerschakeling 0 0 0 0 + 0 0

Schakelsouplesse + 0 + + 0 + +

Transmissielawaai - - 0 - - - -

Aftakastoerenkeuze 0 0 0 0 0 0 0

Aftakasinschakeling 0 + 0 0 0 + 0

Aftakasbediening achterspatbord 0 0 0 - 0 0 -

Toegankelijkheid aftakasstomp - - 0 0 - - -

Bediening hydrauliek 0 0 0 0 0 0 0

Hydrauliekbediening achterspatbord 0 0 0 0 0 0 0

Codering - + + 0 + + -

Hydrauliekolie bijvullen 0 0 0 0 0 0 -

Stabilisatie hef 0 - + 0 - 0 -

Houder topstang 0 - - 0 - 0 -

Verstelbereik trekhaak 0 0 + + 0 0 0

Deurgreep bij instap 0 - 0 - 0 0 0

Instap/tredes 0 0 0 0 0 0 0

Handgrepen 0 0 0 0 - 0 0

Doorgang naar stoel - 0 0 0 + - 0

Ruimte in cabine 0 0 + 0 0 0 +

Stuurverstelling 0 0 + + 0 0 0

Remmen bedienen 0 0 0 0 0 0 0

Enkel pedaal stuurrem - - - - 0 - 0

Handrem 0 0 0 0 0 0 0

Bediening klimaatregeling - 0 0 + 0 - 0

Kabeldoorvoer 0 0 + 0 0 0 0

Bediening licht/knipper 0 0 0 + 0 0 0

Voorruitwisser - + 0 - + - +

Zonnescherm voor 0 + 0 0 0 0 0

Bijrijderszit + 0 0 0 - + -

Kopakkermanagement 0 0 0 - 0 0 -

Toegankelijkheid accu - 0 0 0 0 - -

Gereedschapkist - - 0 - - - -

Zekering verwisselen 0 0 0 - + 0 +

Effect voorspatbord 0 0 0 0 0 0 +

Effect achterspatbord 0 0 0 - 0 0 0

Aantal plussen 4 6 8 7 9 6 9

Aantal minnen 10 8 4 11 7 9 12

Beoordeling: + = boven gemiddeld, 0 = goed, - = acceptabel, -- = onvoldoende


Valtra S263Een aangenaam ruime cabine en een hoog toegestane belasting zijn belangrijke plussen. Hiertegenover staat een min voor het kopakkermanagement. Plussen zijn er ook voor de inhoud van de brandstoftank, de hefkracht en het reinigen van de koelers. Minnen zijn er gegeven voor het verwisselen van het oliefilter, de codering van de hydrauliekaansluitingen en het vulpunt van de hydrauliekolie. .

de verwarming. Bij de Claas, de Case IH en de New Holland is de cabine bijna drie maal zo snel opgewarmd als bij de Fendt en de John Deere. Het veercomfort is helaas niet gemeten, maar daar zijn ook geen klachten over genoemd. Je kunt tegenwoordig meer-dere stoelen kiezen. Dat is derhalve weggelaten in de beoor-deling. Wel is het zicht over de neus tot op de grond geme-ten. Hier zie je dat de John Deere met zijn lange, diepe neus met 7,30 meter verreweg de beste score haalt. De Massey Ferguson volgt knap. De rest zit dicht bij elkaar, maar volgt op respectabele afstand. Wel valt op dat de gedrongen Valtra hier enigszins de tol betaalt voor de korte en toch hoge neus om de gewenste hoge voorasbelasting te bewerkstellingen. Het kopakkermanagement is uitgebreid uitgeprobeerd. Hier is gekeken naar het aantal programmeerbare functies en het aantal voorprogrammeerbare werktuigen. De Valtra en de John Deere scoren hier iets minder, omdat daar minder voor te programmeren is. In het veld zijn er geen noemenswaardi-ge verschillen vastgesteld door de testers. Zij konden prima werken met de kopakkermanagementsystemen.Voor in het donker rijden is de lichtsterkte van het dimlicht gemeten. De Fendt en de Valtra zijn hier de winnaars. Tijdens de metingen is het de testers echter opgevallen dat een ver-dubbeling in het aantal lux lichtopbrengst op het oog niet eens zo heel veel verschil maakt. Voor de rest gaat het om veel detailopmerkingen, waarin de merken in geringe mate verschillen. De portieren zijn groot genoeg, maar bij de John Deere en de Claas zit de handgreep te hoog. De New Holland scoort hier met een per rijder programmeerbare sleutel een plus. Massey Ferguson zou de instap flink verbeteren door een ex-tra handgreep onderaan te plaatsen. De instap in de cabine is bij de Massey Ferguson weer bovengemiddeld ruim en de vloer is heel gemakkelijk te reinigen. De Valtra en de Fendt hebben gevoelsmatig de ruimste cabine, maar de andere zijn ook ruim genoeg. De Valtra heeft daarbij een comfortabele en volwaardige TwinTrac-omkeervoorziening. Door de tes-ters werd die verder niet genoemd, maar bij ons in de groen-sector is dat een belangrijk argument. Niet alle trekkers hebben standaard airco. Bij de Case IH in de test ontbrak die bijvoorbeeld. De Valtra en de Claas hadden de airco als optie. De John Deere heeft de prettigste bedie-ning. De kabeldoorvoer is bij de Fendt het best (afgedicht) geregeld. De Claas heeft de fijnste staande ruitenwissers met meerdere sproeiers plus een zonnescherm over de volledige breedte van de voorruit. De Fendt had de meest opberg- en aflegplekken voor eten, drinken en papier.

OnderhoudendEen grote motor heeft ook consequenties voor de onder-houdskosten. Elke 500 uur 27 liter olie verwisselen, zoals bij de John Deere, is even wat anders dan elke 600 uur vijftien li-ter bij de Iveco NEF van de Case IH en de New Holland. Bij het periodiek motoronderhoud scoren de Valtra en de Massey Ferguson de meeste pluspunten. Bij de Massey Ferguson en de Fendt kan het openen van de motorkap wel wat beter, bij de Claas en de John Deere geldt dat voor het reinigen van het luchtfilter en bij de John Deere ook voor het reinigen van

de koelers. Bij het verwisselen van het oliefilter krijgen de Case IH, de New Holland en de Valtra een minnetje. Allemaal zaken waar u niet direct slapeloze nachten van krijgt. Belangrijker is de voorraad beschikbare hydrauliekolie. De Fendt en de Valtra zijn hier duidelijk spekkoper. Bij de Fendt moet deze officieel elke 2000 uur worden ververst. Valtra geeft een verversingstermijn van 1200 uur op. Bij deze twee mer-ken zijn de hydrauliek- en de transmissieolie gescheiden. De rest heeft een geza-menlijke plons, waarbij de Claas met 45 liter en een verversingstermijn van 1000 uur aan de onderkant zit. Bij de Valtra is er commentaar op de bereikbaarheid van het olievulpunt achter bij de achterbrug als je deze met een gewone oliekan wilt bijvullen.Praktische verschillen komen we tegen bij de spatborden. Bij de Valtra zijn die aan-genaam breed bemeten en bij de John Deere juist wat krapjes. Kritiek is er bij de meeste trekkers op een te krappe werktuigkist, die bovendien niet afsluitbaar is. Bij de Fendt is dit het beste voor elkaar. De accu’s zijn bij de Case IH, de New Holland en de Valtra wat minder gemakkelijk bereikbaar.

Vooral praktisch De Landwirtschaftskammer Niedersachsen heeft samen met de boeren en loon-werkers vooral een praktische test uitgevoerd. De testers hebben de nadruk ge-legd op wat ze tegenkomen bij het dagelijks gebruik en zich duidelijk wat minder geconcentreerd op metingen en berekeningen van kosten. Hier en daar hadden we nog wel wat meer praktische metingen willen zien, zoals het veercomfort op de weg en in het veld, het effect van de werklampen bij nachtwerk en een berekening van de onderhoudskosten. De test geeft desondanks helder weer dat we hier te maken hebben met moderne trekkers, waarmee het goed werken is. De testers geven aan dat er voor hen daar-om geen uitgesproken winnaar is. Goed is goed genoeg. Maar wie de plussen en minnen naloopt en de metingen bestudeert, zal toch tot de conclusie komen dat New Holland met zijn compacte, wendbare trekker met relatief veel vermogen en de zuinigheid hier toch een gevoelige tik uitdeelt. Die opmerking nemen wij voor onze rekening.

Tekst: Gert VreemannTest en foto’s: Landwirtschaftskammer Niedersachsen

Lastige onkruiden vragen om de kracht vanPeak® of Casper®

Peak, tegen lastige breedbladige onkruiden• IJzersterk op o.a. kamille

en zwaluwtong• Goede werking op haagwinde• Zeer veilig voor de maïs• Flexibel en makkelijk in

het gebruik

Casper, de oplossing tegen haagwinde• Sterk op haagwinde en lastige

breedbladige onkruiden• Werkt tot diep in de onkruidwortels • Veilig voor de maïs• Draagt bij aan een snelle

onkruidbestrijding

Peak en Casper zijn ideaal te combineren met o.a. Calaris®, Callisto®, Milagro® en Gardo® Gold.

Syngenta Crop Protection B.V., Postbus 512, 4600 AM Bergen op Zoom. Tel. 0164 225 500, Fax 0164 225 502, www.syngenta.nl.

Syngenta stimuleert het gebruik van de spuitvrije meter voor operation pollinator. Zie www.syngenta.nl/operationpollinator of scan de QR code!

Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor het gebruik eerst het etiket en de productinformatie. ®/TM Registered Trademark of a Syngenta Group Company.

TM

SYN 21302010 AD Peak Casper 230x297 NW12.indd 1 19-02-13 16:19

www.bmwt.nl

BMWT-KEUR

Om als grondverzetmachinist optimaal te kun-nen werken, moet je onder alle omstandigheden volledig op je materieel kunnen vertrouwen. Zo is bij graafwerk in vervuilde grond, het goed functioneren van het overdrukfi ltersysteem van

cruciaal belang. Net als voor de hijsfunctie en voor diefstalpreventie al het geval is, heeft

het BMWT-Keur nu ook een additionele keuring voor het overdrukfi ltersysteem ontwikkeld. Met deze toevoeging kan elk BMWT gecertfi ceerd keuringsbedrijf een integraal veiligheidspakket aanbieden.

Meer weten, kijk op www.bmwt.nl

Om als grondverzetmachinist optimaal te kun-nen werken, moet je onder alle omstandigheden volledig op je materieel kunnen vertrouwen. Zo is bij graafwerk in vervuilde grond, het goed functioneren van het overdrukfi ltersysteem van functioneren van het overdrukfi ltersysteem van

cruciaal belang. Net als voor de hijsfunctie en

Onder druk toch presteren... ...dankzij een perfect overdrukfi ltersysteem

LMC Gennep BVVoor oost NL.

0485 - 511 605www. lmcgennep.nl

Jamo BVVoor west NL.

0184 - 642 112www.jamo-lmb.nl

Gezamelijke importeurs

Tel: +32 43 77 35 45 – www.joskin.com

Versmald chassisMaximale stuuruitslag2m90 totale breedte Met banden 800/65R32Verdringerpomp 8000 L/M

Nieuw model XXL

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

4.5% korting

voor u !

ACTIE OP ONS GE

HELE GAMMA

te ontdekke

n op www.jos

kin.com

- 6916€ -Korting toegepast op de bruto basisprijs

(Beperkte aanbieding)

Voorbeeld: X-Trem WPX 18511 + XXL 7600/19SHK/2 korting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Verjaardagsko

rting

Zaaien is precisiewerk, maar moet toch in een kort tijdsbestek gebeuren.

AMAZONE heeft hier als Europees marktleider een naam hoog te houden. Één van de iconen van AMAZONE is de D9/AD mechanische zaaimachine. De pneumatische zaaimachines leveren meer precisie met grotere werkbreedtes. De precisiezaaimachines ED-K en ED-X uit de ED serie staan bekend om de perfecte langsverdeling van het zaad, ook bij werksnelheden van ver boven de 10 km/H. Omdat AMAZONE ook de bijbehorende zaaibedbereiding levert, zijn de combinatiemogelijkheden vrijwel onbegrensd.

www.kampsdewild.nl

Productfi lm: scan de QR-code of ga naar kampsdewild.nl/merken/amazone/

precisie-zaaimachines/precisie-zaaimachine-edx-ed

2080 Amazone ED_Grondig_230x149.indd 1 21-03-12 13:25

Komt u een KijKje nemen op onze veilingen? OPENBARE VEILINGEN – zie www.rbauction.com voor alle machines

mOERdIjk – 21 & 22 maartmEPPEN (Duitsland) – 13 maart

www.rbauction.com | +31.765.242.600

bied mee via internet | bel voor meer informatie

7– 2011 Terex TA300 6x6 – Moerdijk, nl

2008 CATerpillAr 980H – nl2009 CATerpillAr d6n xl – nl

2009 koMATsu pC240nlC-8 – nl2011 CAse MAgnuM 340 profi, 315 & 290 profi – duiTslAnd

2008 AHlMAnn Ax85 – duiTslAnd

2007 ClAAs Axion 820 CebisduiTslAnd joHn deere 7600 – duiTslAnd

2005 VolVo l220e – nl

kwestie van koppie erbijBrandstofverbruik: op zoek naar de meest zuinige Vervaet-rijders

Eruit halen wat erin zit, is de uitdaging die bij de meest zuinige Vervaet-chauffeurs in het bloed zit. Er komt

echter meer bij kijken om de mest zo efficiënt mogelijk uit te rijden met behoud van capaciteit, zo leert

deze inventarisatie over brandstofbesparing bij Vervaet HydroTrikes. Hoofdprijs in deze ‘competitie’ was

een door de chauffeurs felbegeerd Vervaet-miniatuur.

De resultatenZoals aan de uitslag te zien is, zijn de verschillen in brandstof per kuub tussen de drie- en de vijfwieler klein. De vijfwieler biedt voordeel, omdat deze vijf kuub meer mest meeneemt en een negenkuubs pomp heeft in plaats van de zeskuubs pomp op de driewieler. De vijfwieler is echter zwaarder, de grotere pomp vraagt meer kracht en het extra wielstel geeft extra weerstand. Bedenk bij het interpreteren van de uitslag ook dat de bedrijven die met een vijfwieler werken gemid-

De speurtocht startte afgelopen najaar, toen we bij Vervaet aanklopten met de vraag of er een verschil in brandstofverbruik per kuub uitgereden mest is tussen de veertienkuubs driewieler en de negentienkuubs vijfwieler. Bij de nieuwe serie (nu drie seizoenen in het veld) kun je dat zo op de compu-ter aflezen. Tijdens de introductietrainingen had Vervaet al een miniatuur in het vooruitzicht gesteld voor de meest zuinige chauffeur. Vervaet heeft hiervoor afgelopen najaar de gebruikers gevraagd naar de getallen en zo een top-drie vastgesteld voor beide categorieën. Ons ging het om inzicht in efficiëntie. Daarvoor wilde het bedrijf de uitkomsten wel met ons delen. b

ran

dsTo

fbespa

ring



deld genomen de mest meestal aanvoeren tot aan het perceel. Bij de driewieler wordt volgens Vervaet door meer gebruikers de mest aangehaald. Dat verklaart volgens de fabrikant het ver-schil in gemiddelde voor het grootste deel. Van de kandidaten zijn niet precies de capaciteitsverschillen, het aandeel bouwland en grasland, de verschillen in mest, de ondergrond en het trans-portaandeel uitgespit, omdat dat wat gevoelig ligt. De spreiding in verbruikswaarden voor beide combinaties lopen gelijkwaar-dig uiteen van 0,40 tot 0,55 liter per kuub. Dat is een verschil van maar liefst 38 procent. Dat is bij 70.000 kuub mest verwerken op jaarbasis circa 10.000 liter brandstof. Volgens Vervaet zit daar een behoorlijke factor efficiëntie en rijgedrag bij.

Op het veld blijvenDe absolute winnaar bij de driewielers was een Belgische firma (0,4 liter per kuub). Dit bedrijf voert de mest met zes trekker-tankcombinaties aan. De HydroTrike kan vrijwel continu mest uitrijden en dichtbij laden, maar hier staan de aanvoertroepen wel vaak te wachten. Dat kost ook brandstof, geld en tijd. De Nederlandse driewielerwinnaar, Gebroeders Van Huet, voert bij afstanden groter dan één kilometer ook aan. Vervaet ziet vaak dat menig HydroTrike bij een haperende aanvoer toch heel wat uren stationair draait tijdens het wachten. Dat zorgt voor een ho-ger brandstofverbruik.

Bij de gebruikers die van verderaf mest aanvoeren, wordt het brandstofverbruik voor transport meegeteld. Voor een eerlijke vergelijking zou je dus ook het brandstofverbruik van de aparte aanvoercombinatie moeten meetellen. Dat is in het overzicht niet gedaan. Hier zit echter wel een interessant rekensomme-tje achter. Het kan best zijn dat de hoogste capaciteit en het laagste brandstofverbruik bij alles aanvoeren niet de goed-koopste in totale kosten per kuub mest is. De winnaar van de

Uitslag zuinigste HydroTrikers

Hieronder het brandstofverbruik per kuub van de top-drie van de Vervaet HydroTrike-driewielers en de vijfwielers. De maximale sco-res lopen voor zowel de drie- als de vijfwielers op tot € 0,55 per kuub. Alleen de moderne HydroTrikes met de nieuwste computer hebben meegedaan, omdat je daar de waardes zo kunt aflezen. Daarvan heeft circa driekwart van de machines meegedaan.

Uitslag brandstofefficiëntie Vervaet HydroTrike

Bedrijf Verbruik

Driewielers

1. Loonbedrijf Gebroeders Van Huet, Duiven 0,451 l/m3

2. Loonbedrijf Theo van Lankvelt, Zijtaart 0,453 l/m3

3. Loon- & Grondverzetbedrijf Wesselink, Manderveen

0,489 l/m3

Vijfwielers

1. Berkhof BV, Scherpenzeel 0,398 l/m3

2. Van den Tillaar VOF, Someren 0,418 l/m3

3. Van Alphen Transport BV - Mestdistributie, Axel

0,456 l/m3

Een goede diepteaf-stelling (niet te diep!) scheelt liters brandstof per uur. Mest uitrijden is wat anders dan het perceel (gratis) voor de boer lostrekken.

Van verderaf halen drukt de brandstofeffi-ciëntie, maar bespaart op de aanvoer van mest. Een interessant rekensommetje.

Het rijgedeelte door een gedoseerd rijgedrag en de juiste tractieverdeling rond de 200 bar houden, is de uitdaging.

vijfwielers, Berkhof, accepteert vanuit deze filosofie wat grotere transportafstanden.

RijgedragDe afstemming van de voorwielaandrijving op de achterwielaandrij-ving is een belangrijke factor in de voertuigefficiëntie. Vervaet heeft hiervoor een tractieverdelingsregeling aangebracht die de chauffeur zelf moet instellen. Meer olie naar voren (en dus minder naar achteren) sturen, betekent meer tractie aan het voorwiel en evenredig minder aan de achteras. Bij de nieuwste uitvoering kun je dit met een knopje achter op de rijhendel gemakkelijk variëren. Op de drukmeter van de rijaandrijving is te zien of je op de laagst mogelijke waarde zit. Op dat moment zijn de tractiewaarden het best op elkaar afgestemd, dus is er geen slip of onnodige (voorloop)tractie. Dit vraagt om chauffeurs die er oog voor hebben deze waarde zo laag mogelijk te krijgen. Die instel-ling kan zelfs per perceel verschillen. Bij een hard perceel en dito druk

op de bemester heb je meer tractie op het voorwiel nodig, in slappe omstandigheden juist omgekeerd. Een te laag ingestelde kracht (mo-ment) geeft dat je extra oliedruk moet geven om dezelfde kracht te krijgen aan de wielen als bij een goed ingestelde tractieverdeling en dat kost extra brandstof. Je hebt het zo over vijf liter per uur of meer. Het is bekend dat een deel van de rijders liefst wat extra voorwiel-tractie geeft om gemakkelijker de bochten te nemen. Eigenlijk moet je op het kopeind even bijregelen of met verstand de bocht nemen. De beide winnaars hebben er beide plezier in om hier het optimale te bereiken. Met verstandIn het verlengde hiervan moet je met verstand de rijhendel wegdu-wen, zodat je met lagere druk accelereert en afremt (uitrolt). En na-tuurlijk moet je het motortoerental laag proberen te houden. Dat betekent de rijhendel bij transport en in het werk helemaal naar voren


Gebr Van Huet, Duiven ”Samenspel moet kloppen”

Aangenaam verrast reageert Rob van Huet als we hem confronte-ren met de eerste plaats in de rangorde. “Leuk om te horen, maar volgens mij doen we niets bijzonders”, is zijn commentaar. Wanneer we hem bezoeken, blijkt al snel dat het wat genuanceerder is. Het bedrijf heeft al consequent een aantal keuzes gemaakt die brand-stofbesparend werken. Zo zijn alle trekkers begrensd op maximaal 43 km/u en wordt voor zwaarder transport met trucks gewerkt. Voor de mestaanvoer werkt het bedrijf met een Ginaf met Kaweco-tankopbouw. “We waren samen met enkele collega’s destijds de eerste, het verbaast me dat niet meer collega’s deze stap hebben gezet”, zegt hij. Over het uitrijden is Rob heel helder. “Harde stelre-gel bij ons is dat alle mest die van meer dan een kilometer afstand komt wordt aangevoerd en via de tussencontainer wordt verwerkt. Een HydroTrike is geen transportvoertuig.” Op de vraag waarom zijn driewieler het zuinigst is, zoekt Rob het in eerste instantie in de omstandigheden. “Wij zitten hier op kleigrond. Daar ga je pas op als de omstandigheden goed zijn. Dan spoor je automatisch ook minimaal in, zeker in vergelijking met al eerder uitrijden op zandgronden onder natte omstandigheden. Daarnaast wijst hij op de aanbouw. “We hebben een 6,50 meter Kaweco-

bouwlandbemester met triltanden. Die trekt veel lichter dan onze vorige vastetand en hij blijft dankzij de loopwielen keurig op diepte. Dat scheelt ook liters”, concludeert Rob. In de negen meter Kaweco-zodenbemester ziet hij geen verschil. “Ik weet niet of die lichter trekt dan andere.” Wout Oosterink (portret) is de kersverse HydroTrike-chauffeur bij Van Huet. Hij is vorig voorjaar in dienst gekomen en heeft bij zijn vorige baas ook op de zelfrijder gereden. Hij heeft toen de intro-ductiecursus bij Vervaet doorlopen. “Daar leer je vooral hoe alles zit en hoe de instellingen werken. Het is niet een speciale zuinig-rijdencursus, al vertellen ze je natuurlijk wel hoe je de instellingen optimaliseert. Ik heb er plezier in dat te doen zoals ons is geleerd. Ik let altijd op de meters en probeer altijd een zo laag mogelijke druk te bereiken op de rijaandrijving. Hiervoor varieer ik de voorwieltrac-tie op elk perceel om de laagst mogelijke waarde te krijgen. Dat kan flink verschillen. Op bouwland ga je gerust voluit en op grasland zit je lang niet altijd op de minimum waarde”, zegt Wout. Als bij een lage tractiewaarde op het voorwiel de driewieler op het kopeind eigenlijk te veel rechtdoor wil, laat hij de HydroTrike als het ware de bocht door uitrollen. Ook dit scheelt brandstof. Ten slotte mijdt hij hoge snelheden (boven de 16 km/u). “Dat kost brandstof en gaat ten koste van de kwaliteit. Dat willen wij niet.”

Gebr. Van Huet voert mest van meer dan een kilometer afstand altijd aan met onder andere deze efficiënte Ginaf-Kaweco-combinatie.

Dankzij goed instelbare voorloopwielen en licht trek-kende veertanden bespaart Van Huet brandstof bij het bouwlandbemesten.

en de motor daarbij op een zo laag mogelijk toerental laten draaien. De rijhendel halverwege en de motor op maximaal toerental geeft een hoger verbruik. Bij de nieuwste versies gaat het toerental van de mo-tor bij het vullen automatisch naar stationair. Bij de oudere machines moet je het gas zelf terugnemen, maar dat gebeurt niet altijd. Last but not least is er de afstelling van de bemester of injecteur. Zeker bij de bouwlandinjecteur stelt Vervaet verschillen vast. De opdracht is mest injecteren. Dat is wat anders dan voor de boer ook het land cultivatoren, omwoelen of in sommige gevallen zelfs tot wel een halve meter diep woelen. Je bent zo tien liter brandstof per uur verder. Bij de zodenbemesters geldt natuurlijk hetzelfde verhaal: wel diep genoeg, maar niet onnodig diep en met veel druk.

Monitoren en besprekenDe conclusie is dat wie efficiënt werkt met de drie- en de vijfwieler in brandstofverbruik nauwelijks verschillen in brandstofverbruik per

kuub uitgereden mest zal zien. 0,4 liter brandstof per kuub is daarbij het streven, 0,45 is een scherpe waarde en boven de 0,5 moet je ei-genlijk niet komen. Hierbij moet u zelf inschatten in hoeverre het van verder weg halen en wachten bij aanvoer tot aan het perceel en het rijgedrag invloed hebben. Dat bedrijven voor de grotere vijfwieler kie-zen, heeft vooral een capaciteitsreden. Efficiënt ‘HydroTriken’ vraagt natuurlijk om een goede chauffeur, die het in de vingers en tussen de oren heeft, maar ook om enige bege-leiding. Wellicht is het verstandig niet alleen aan het eind van het jaar de standen te bekijken, maar die ook tussentijds te monitoren en te bespreken. Deze uitslag geeft u handvatten het gesprek aan te gaan. Gezien het jaarlijkse verbruik van deze machines, ruwweg 25.000 tot 50.000 liter brandstof, is dat de moeite waard.

Tekst: Gert VreemannFoto’s Vreemann, Vervaet


Berkhof BV, Scherpenzeel“Het sluit mooi aan op onze Lean and Green-toekenning”

Voor Berkhof was het aan de ene kant een verras-sing, maar aan de andere kant een bevestiging dat de medewerkers in het kader van het be-haalde Lean and Green-certificaat erop zijn getraind om efficiënt te werken. Willem Berkhof: “Wij rijden hier op capa-citeit en accepteren het als we over wat grotere afstanden de mest uit de put moeten halen, omdat dat efficiënter is dan met tussencontai-ners werken. Daarmee zijn we in het nadeel ten

opzichte van bedrijven die meer aanvoeren.” Vaste chauffeur Henk Berkhof (portret), die al 26 jaar het mest uit-rijden verzorgt: “Ik denk dat er veel chauffeurs zijn die er net als wij plezier in hebben om zo veel mogelijk kuubs te draaien. “Gerust 16 tot 20 km/u als het kan. Vanuit dat oogpunt zouden we niet de zui-nigste kunnen zijn”, zegt Henk. Hij vertelt dat hij op de weg vroeg anticipeert op het verkeer, zoals wat langzamer rijden of uitrollen om wachten te voorkomen. Ook rijdt hij rustiger als hij weet dat hij toch moet wachten omdat de aanvoer er niet is of omdat hij niet bij de put kan. Verder is het een kwestie van een goede routing om het transport te minimaliseren, op percelen de gift en routing zo uitmik-ken dat je goed uitkomt en niet onnodig transportmeters maakt en de machine laten rollen in plaats van duwen met de hendel. Ook wordt de ideale bandenspanning gekozen en zeker niet een onno-dig lage spanning. Henk bepaalt zelf de routing. “We hebben hier een voordeel omdat we de bedrijven relatief dicht om ons bedrijf

hebben liggen. Met een efficiënte planning bespaar ik bovendien transportkilometers.”De meest logische verklaring zit hem volgens de broers Berkhof echter in hun voorsnijkast en in hun zelfgebouwde zodenbemester. “Wij hebben een Vredo-voorsnijkast gemonteerd, die de mest beter de pomp instuurt en een betere mestflow geeft, waardoor de pomp minder vermogen vraagt en er geen cavitatie is. Dat geeft ook beter gesneden mest, wat weer minder weerstand geeft in de leidingen. De mest gaat met een dubbele slang naar twee grotere zelfge-bouwde verdelers met een grotere doorlaat. Dat scheelt weerstand en dus ook vermogen. Ten slotte hebben we een zelfgebouwde 9,50 meter brede, extra lichte zodenbemester. Dat zijn zaken die ons voordeel geven.” Willem Berkhof relativeert de uitslag wel. “Wij zijn dit keer net een tikkeltje zuiniger. Heel leuk, maar uiteindelijk gaat het om de totale kostprijs per kuub. Daar gaan we verder aan sleutelen. Een nog bre-dere bemester staat hoog op ons verlanglijstje. Ook zien we nog wel mogelijkheden de mest op een aantal punten vloeiender te laten stromen. Zo blijven we altijd bezig de kostprijs verder te verlagen.”

Berkhof heeft de Vervaet voorzien van deze Vredo-snijkast. Volgens Berkhof scheelt dat vermogen aan de pomp en dus brandstof.

Berkhof heeft een eigen bemester gebouwd met extra ruime verdelers en een dub-bele slang om de weerstand te verminderen.

Eindelijk automatisch bosmaaien

www.CleanMower.nlBel 0348 47 07 16 voor een demonstratie

� 80% besparing op handmatig bosmaaien

� verbeter uw concurrentiepositie

� ... en marge

De Clean Mower past op alle klepelmaaiers en op ten minste 80% van de gazonmaaiers en vangrailmaaiers.

bosmaaien�

VER-003 advertentie Grondig deff.indd 1 21-02-13 10:54

[ A D V E R T E N T I E ]

Het zicht in het Rotterdamse industrie- en havengebied Europoort wordt gedomineerd door de aanwezigheid van opslagtanks van petrochemische bedrijven. Omdat de aanwezigheid van onkruid een potentieel brandgevaar oplevert, zien de beheerders van deze uitgestrekte bedrijfsterreinen er op toe dat hun terrein vrij van onkruid blijft. Hoveniersbedrijf Kees de Bruin BV vertrouwt hiervoor op de bodemherbicide Toki, die een breed werkingsspectrum heeft tegen onkruiden, grassen en mossen op permanent onbeteelde terreinen.

Petrochemische bedrijven verboden terrein voor onkruiden en grassen

“Toki is effectief en heeft een lange duurwerking”

“Wij doen eigenlijk alles, altijd, overal en voor iedereen,” zo verwoordt Kees de Bruin onbedoeld waarom het door hem opgerichte hoveniersbedrijf al dertig jaar fl oreert. “Nee verkopen doen wij niet aan.” Ondanks deze brede focus is er in de loop van de tijd een specialisatie ontstaan. Het gros van de werkzaamheden spitst zich toe op bestratingen en de inrichting en het onderhoud van de buitenruimte. “We werken onder meer in opdracht van gemeenten, waaronder Rotterdam, Vlaardingen en Teylingen. Ook hebben we een uitstekende samenwerking met het bedrijf Boer Speeltoestellen, waarvoor wij de aanleg van speeltuintjes en de installatie van de speeltoestellen verzorgen.”

Voorkomen van kruiskruidDaarnaast zijn de 25 medewerkers van het familiebedrijf veelvuldig terug te vinden in het Europoort-gebied, waar het

hoveniersbedrijf uit Rhoon voor veel petrochemische bedrijven het onderhoud van hun bedrijfsterreinen voor haar rekening neemt. “Onkruid en grassen zijn daar uit den boze, omdat ze brandgevaar opleveren. Wij spuiten al enkele jaren Toki, dat zeer effectief is tegen het ontstaan van onkruid. Maar ook mossen, kweekgras, vetplantjes en een tuinplant als de ooievaarsbek houden we hiermee buiten de deur. Zelfs een oersterk onkruid als kruiskruid, waar strooigranulaten vroeger niet tegen werkten, houden we nu met Toki weg.”

Effectieve inzetAangezien Toki slechts eenmaal per jaar mag worden ingezet, hecht De Bruin veel waarde aan de toepassing van Toki onder ideale omstandigheden. “Je kunt de behandeling niet herhalen, het moet dus in één keer goed zijn.” In de praktijk betekent dit dat behandelingen met Toki worden

gepland zodra de buitentemperatuur weer licht oploopt. “Veelal is dit eind februari, begin maart. Het is in elk geval zaak om dit te doen voordat het onkruid de kop opsteekt. Toki heeft immers een preventieve werking.” De Bruin heeft goede ervaring met het spuiten van Toki bij droog weer, idealiter gevolgd door lichte regen. “Dan kan de Toki zich goed verdelen over de bodem en een stevige fi lmlaag vormen.” Een stevige hoos-bui is niet welkom, kort na een behandeling met Toki. “Dan spoelt de werkzame stof te diep in de bodem. “Omdat wij relatief weinig spuitwerkzaamheden verrichten, kunnen wij heel fl exibel zijn bij de uitvoering. Als het weer niet optimaal is, stellen we het spuiten gewoon een dag uit.”

Wateroplosbaar folieDe Bruin is blij dat Toki is verpakt in wateroplosbaar folie. “Voor ons betekent dit dat er geen fust achterblijft, die je normaal gesproken na gebruik moet spoelen en opslaan in een afgesloten ruimte. Bovendien spuiten wij altijd met grote tanks. Dan is het fi jn dat het middel niet gaat stuiven tijdens het vullen. Het oplossen van de folie gaat bovendien erg snel.”

Lange duurwerkingVan alle voordelen die het gebruik van Toki met zich meebrengt, hecht De Bruin - naast de effectiviteit van Toki - de meeste waarde aan de lange duurwerking van deze bodemherbicide. “Als we begin maart een spuitronde doen, weten we zeker dat het behandelde terrein tot en met de zomer onkruidvrij blijft. Dat is voor ons belangrijk, aangezien het voorjaar en de zomer voor ons piekmaanden zijn en we onze tijd dan hard nodig hebben.” Als er onverhoopt toch nog onkruid de kop opsteekt, wordt pleksgewijs een bestrijding uitgevoerd met glyfosaat. “Toki bespaart ons veel tijd en geld,” zo vat De Bruin zijn ervaringen met Toki samen.

Kees de Bruin

Kijk voor meer informatie op www.agro.basf.nl

BASF-3017.indd 1 19-02-13 08:46


sTerk w

erk

44

Dicht op de klant, goede adviezen, ontzorgen en zorg dragen voor goed werk. Hoe dichter op

de boeren, hoe beter de communicatie, is daarin de strategie van Loonbedrijf Lamberink in

Lutten. Met als sterk bewijs dat de beste maïskuil van Nederland door dit bedrijf is aangelegd

voor Bert en Guus Mensink. Waarin een relatief klein gespecialiseerd agrarisch loonbedrijf groot

kan zijn.

dicht bij de klantLoonbedrijf Lamberink, Lutten

sTerk w

erk


Wat is perfect?Herrold Lamberink: “Als er al een verklaring is, dan zit die in de grond. Daar zijn we altijd zui-nig op. We proberen het werken onder natte omstandigheden zo veel mogelijk te voorko-men. Dat lukt hier op de hoge zandgronden goed. Je hebt natuurlijk altijd boeren die bij de eerste droge dag al aan de gang willen. Wij stellen het zaaien van maïs liever een paar da-gen extra uit. Met de oogst is dat net zo. Qua grond zitten we hier gunstig; als je een beetje geduld hebt, hoef je hier echt niet zitten te martelen. Met de Mensinks hebben we daar bovendien een afspraak over: niet met alle ge-weld de maïs eraf halen. Zodra we flinke spo-ren zouden rijden, zouden we stoppen, want de gevolgen daarvan zie je jaren later nog te-rug”, aldus Herrold. Er is daarom later een klein gedeelte van de maïs met een rupscombine gedorst.

SportDe Lamberinks zaaien en hakselen jaarlijks zo’n 600 hectare maïs. Het is een teelt waar Herrold Lamberink plezier in heeft. De zaadcatalogi liggen nog open op de kantinetafel. Meestal kiest hij voor een laat ras, omdat in een droge zomer de maïs op de hoge zandgronden stil kan komen te staan in de groei. Gaat het in de nazomer weer regenen, dan kan het gewas nog heel wat massa bij maken, is zijn ervaring. “Verder is het de kunst om het juiste ras bij het juiste bedrijf te zoeken. Sommige boeren heb-ben daar zelf een duidelijk idee over, maar ik vind het leuk om erin mee te denken. Wij ken-nen de bedrijven en de percelen. Dat is toch anders dan een vertegenwoordiger die een hele partij zaad heeft gekocht en daarmee loopt te venten.”

Ploegen en spitten past niet in de arbeids-film van Lamberink. Dat doet de veehouder zelf of het wordt uitbesteed aan een collega-loonwerker. Spuiten doet hij wel voor het grootste deel, ongeveer 500 van de 600 hec-tare. Lamberink bezoekt elk perceel voordat hij zijn spuitronde gaat plannen. “Ik wil geen extra middel spuiten waar dat niet nodig is. Daarmee zet je de maïs alleen maar op ach-terstand. Ik vind het een sport om een perceel met zo min mogelijk middel schoon te krijgen.”Een ander stokpaardje van hem is om bodem-herbiciden altijd met heel veel water te spui-ten. “Minimaal 350 liter water per hectare. Dat

geeft het beste resultaat”, legt hij uit. Of er een tweede keer wordt gespoten, hangt af van de klant. “In principe krijg je het meeste wel in één keer weg. Sinds we Frontier gebruiken, zijn de percelen een stuk schoner geworden, maar je hebt wel eens een perceel waarop wat haagwinde ontsnapt. Elke veehouder maakt zijn eigen afweging of hij geld over heeft voor een tweede bespuiting.”

Fijne transporttankHet is februari als we de Lamberinks bezoe-ken. De Vervaet heeft de eerste kuubs al weer weggewerkt en is net bezig bij een grote klant op een mooi droge hoge es. Met precisie maar wel vlot trekt de vaste chauffeur zijn baantjes. Hij neemt echter wel tijd om even te stoppen om een verdwaald stuk plastic op te rapen. Een detail, maar veelzeggend. Bij het laden valt op dat er onder de aanzuigslang een lek-bak zit, die bij het uitrijden wordt leeggezo-gen. “Boeren hebben een hekel aan gesop op hun mooie erf, vandaar.”

Hier kan de mest dichtbij direct uit de put wor-den gehaald, maar toch vormt de 32-kuubs transporttank met monsteren en wegen de spil van het mestwerk. De broers beschouwen het als de beste investering die ze in jaren heb-ben gedaan. “Het was een forse investering, maar we waren het zat om op vrachtwagens te moeten wachten bij met name de aanvoer van varkensmest op akkerbouwland. Nu heb-ben we de volledige logistiek in eigen hand en dat werkt gewoon perfect”, aldus Herrold. Hij had vooraf niet gedacht dat het bedrijf ook in de wintermaanden veel transportwerk zou hebben voor de tank. In vier jaar tijd zette Lamberink er 8000 uur mee op de trekker die ervoor staat.

Vaste manDe Lamberinks proberen altijd met een vaste man-machinecombinatie naar hun klanten te gaan. Dat is voor beide partijen prettig. Wilfred Lamberink: “Ik ken de percelen van mijn klan-ten en weet precies waar de natte plekken zit-ten. Dan is het ‘Je gaat je gang maar’ en weten ze dat het goed komt.”

Dat geldt ook voor het maaien. Enkele grote boeren zijn met Lamberink in zee gegaan. “Mooi werk, maar ik waarschuw de boeren wel dat ze zichzelf tegenkomen als ze allemaal in

Winnaars MaïsChallenge

Bert en Guus Mensink zijn vaste klanten van loonbedrijf Lamberink en zijn de winnaars van de MaïsChallenge van Limagrain en het NAJK. Met het nieuwe ras LG30.244 haalden de melkveehouders een maïsopbrengst van vijftig ton per hectare, bij veertig procent droge stof. De VEM-waarde kwam uit op 978. Een opbrengst van twintig ton droge stof per hectare is niet ongebruikelijk in de regio, zegt Bert Mensink in een toelichting. Volgens hem heeft zijn loonwerker de teelt goed in de vingers en gaat er bovendien een ruime hoeveelheid drijfmest op het maïs-land (vijftig kubieke meter per hectare). De Mensinks kopen een deel van hun maïs aan bij Lamberink.


één keer alles losmaaien, omdat ik het dan niet al-lemaal tegelijk weg kan werken”, zegt Herrold. Ook hier probeert hij in overleg vooraf een zo goed mo-gelijke situatie te creëren. In de maïsoogst zitten er ook een paar goede jongens op de trekkers die de maïs vastrijden. Bij Mensink zijn dat ’s morgens twee ruim tien ton zware trekkers die naast elkaar vastrijden en in de loop van de middag één, omdat de kuil dan boven de silowanden uitkomt. Ondanks die behoorlijke aandrukcapaciteit in combinatie met een overrijkuil hakselt hij op een dag maximaal 30 tot 35 hectare voor Mensink. “We kunnen met de hakselaar meer aan, maar we willen de kuil gegarandeerd goed vastrijden”, vertelt Herrold. Het is tekenend voor de manier waarop de Lamberinks met hun klanten willen omgaan. “Als je ’s winters de boer bij de kuil bezoekt, zie je pas het echte resultaat.”

Bij tachtig tot negentig procent van de klanten doet Lamberink al het loonwerk en komt het bedrijf al ja-ren over de vloer. ’s Winters gaat Herrold Lamberink al zijn klanten stuk voor stuk langs. “Dan nemen we alles even door. Moet je nog mest kwijt? Welk maïs-ras zullen we doen? Moet er nog extra maïs komen? Zijn er vragen of problemen? Eigenlijk is het heel simpel: hoe dichter op de boeren, des te beter de communicatie.”

En dus heeft Lamberink zijn hakselaar even bij de winnende kuil van de gebroeders Mensink gezet. En zoals het dan gaat, wordt er toch nog even doorge-praat over de juiste rassenkeuze. De volgende kuil start bij Lamberink namelijk niet met het hakselen. Daar is nu al aan begonnen.

Tekst en foto’s: Egbert Jonkheer en Gert Vreemann

Winnaars MaïsChallenge Bert en Guus Mensink zijn de winnaars van de MaïsChallenge van Limagrain en het NAJK. Met het nieuwe ras LG30.244 haalden de melkveehouders een maïsopbrengst van vijftig ton per hectare, bij veertig procent droge stof. De VEM-waarde kwam uit op 978. Een opbrengst van twintig ton droge stof per hectare is niet ongebrui-kelijk in de regio, zegt Bert Mensink in een toelichting. Volgens hem heeft zijn loonwerker de teelt goed in de vingers en gaat er met 50 kuub/ha bovendien een ruime hoeveelheid drijfmest op het maïs-land. De Mensinks kopen een deel van hun maïs aan bij Lamberink.

“De beste investering tot nu toe”, zeggen de Lamberinks over deze 32-kuubs transporttank. In vier jaar tijd hebben ze er 8000 uur mee op de trekker gezet.

Voor het uitrijden van mest heeft Lamberink twee Vervaets en een getrokken tank. Hij waarschuwt de grote boeren niet allemaal tegelijk begin maart te willen.

Het hakselen van gras en maïs staat geheel in dienst van de kuilkwaliteit. De jongens op de kuil bepalen altijd het tempo. Lamberink heeft twee Claas Jaguar 870-hakselaars.

Met Roundup® Ultimate is sprake van een doorbraak in onkruidbestrijding in de stoppel. Roundup® Ultimate

onderscheidt zich door een hogere concentratie actieve stof, goede werking in hard water, eenmalige

toereikende aanwending en bewezen werking onder moeilijke omstandigheden. In Roundup® Ultimate

zijn kracht en flexibiliteit optimaal verenigd, resulterend in een ultieme oogst met maximaal rendement.

stoppelbehandeling

Roundup® Ultimate is een gedeponeerd handelsmerk van Monsanto. Toelatingsnummer 13865N, 480 g/l glyfosaat. Volg bij toepassing de gebruiksaanwijzing op het etiket.

IMPROVEDPerformance 480 +2Ca

1x1x111xxx

T. 0800 023 41 65 • www.roundup.nl

Monsanto_Advertising_2013_COR5_230x297 21-11-12 11:12 Pagina 4

vak

info

rMaTie


Zomerbespuiting geeft hogere opbrengst en betere kwaliteit

Voor het eerst is het dit jaar mogelijk om in de maïs te spuiten tegen de verschillende bladvlek-

kenziekten. Basf heeft een toelating gekregen voor Retengo Plus, een middel waarmee in het

buitenland goede ervaringen zijn opgedaan. Gemiddeld blijken een vijf tot tien procent hogere

opbrengst en een nog wat hogere zetmeelopbrengst mogelijk.

ven. Dit uit zich dan in de vorm van snel bruin wordende bladeren, waardoor de hele assimilatie en de korrelvulling stilvallen. Op dit soort percelen valt de opbrengst vaak fors tegen. Het probleem wordt volgens de rassenveredelaars nog versneld doordat de maïs feitelijk te krap wordt bemest. Als gevolg daarvan raakt de plant juist op het moment dat de schimmels zich manifesteren in de stress en is de kans op een aantasting groter.

Snelle toelatingDe helmithosporium-uitbraak in 2007 was voor Basf reden om een toelating aan te vragen voor Retengo Plus in de maïs. Het middel wordt gespoten in een dosering van 1,5 liter per hectare en bestaat uit een combinatie van twee werkzame stoffen die al een toelating hadden. In een liter Retengo Plus zit 50 gram epoxiconazool plus 133 gram pyraclostrobine. Dit zijn stoffen die in verschillende granen al een toelating hebben voor bestrijding van verschillende afrijpingsziekten

Ongeveer sinds 2007 wordt de maïsteelt in Nederland in meer of mindere mate getroffen door verschillende bladvlek-kenziekten. Het begon in 2007 met helmithosporium en later kwam daar kabiatella bij. Vooral de eerste uitbraken met hel-mithosporium waren ernstig. In de omgeving van Eindhoven stierven hele percelen voortijdig af en ging het zelfs stinken als gevolg van rottende planten. Gelukkig waren er toen resistente rassen die de jaren daarna duidelijk de voorkeur kregen, maar daarmee was het probleem niet uit de wereld. Helmithosporium blijkt zich snel aan te passen en daardoor worden resistenties doorbroken. Daarnaast kwam er nog een tweede vorm, kabiatella. Deze ziekte uitte zich wat meer in het noorden van het land, omdat deze zich wat prettiger voelt bij koude omstandigheden.

Het gevolg is wel dat inmiddels in alle delen van het land te-lers regelmatig worden geconfronteerd met plekken of zelfs hele percelen die door de bladvlekkenziekte versneld afster-

retengo plus verandert maïsteelt

KostprijsOp dit moment kan Basf nog geen concrete prijs noemen voor het middel. Het betreft na-melijk een totaal nieuwe toepassing, ook in vergelijking met de ons omringende landen. Nu het middel definitief is toegelaten, zijn de rekenmeesters aan zet. Het duurt zo lang omdat het een tarief is dat in veel landen een kostendekkende toepassing mogelijk moet maken. Zoals het er nu naar uitziet, is het volgens Basf al bij een relatief lage ziektedruk interessant om een bespuiting uit te voeren, zeker omdat de oogstzekerheid sterk verbetert. Tijdens de Masterclass maïsteelt van de sectie Agrarisch loonwerk (21 maart) wordt meer duidelijkheid gegeven. Basf heeft in proeven vastgesteld dat al bij een lage ziektedruk er een meerop-brengst van vijf procent is. Bij een gemiddelde druk is dit tien procent en bij een hoge ziekte-druk zelfs twintig procent. Dit resulteert in bijgaande tabel. Van deze opbrengst moeten dan nog wel de spuitkosten worden afgetrokken.

Financiële meeropbrengst

Korrelmaïs Snijmaïs

Gemiddelde opbrengst per hectare 14 ton 45 ton

Prijs per ton € 200,- € 55,-

Extra opbrengst per hectare

- Lage ziektedruk (5%) € 140,- € 124,-

- Gemiddelde ziektedruk (10%) € 280,- € 248,-

- Hoge ziektedruk (20%) € 560,- € 496,-

Bij een driejaarlijkse proef op vier locaties bleek Retengo Plus in een gewoon perceel maïs een forse meeropbrengst te geven.

Het is zoeken naar het juiste tijdstip van spuiten. Het beste moment is vlak voordat het vlagbad uitkomt, omdat de plant dan nog niet verhout is en zich weer makkelijk opricht.

BladbemestingDe komst van een extra bespuitingsronde biedt wellicht ook de mogelijkheid om nog op een andere manier de maïs een extra stimulans te geven. Afgelopen jaar is op proefboerderij Vredepeel al onderzoek gedaan naar een bladbemesting voor maïs. Op het moment dat de pluim uitkomt, stopt de plant namelijk met het opnemen van voedingsstoffen uit de grond. Door een bladbemesting krijgt de maïs nog een extra hoeveelheid meststoffen, die volgens de eerste indrukken resulteren in een kleine extra opbrengst en een wat hoger eiwitgehalte in de maïs. Ook dat is prettig voor de veehouder. De resultaten van het onderzoek zijn echter nog niet bekend.


en van daaruit ook zijn getest op hun veilig-heid voor bijvoorbeeld het vee. Die aanwezige toelating is volgens Guus Bergmans van Basf ook de reden dat het middel relatief snel is toe-gelaten. “We leven nu eenmaal in een wereld waarin we een toelating binnen vijf jaar snel vinden.”

Retengo Plus werkt op twee manieren. Allereerst voorkomt de werkzame stof de ont-wikkeling van de schimmels. Een aantasting verloopt daardoor veel langzamer of blijft zelfs achterwege. Het resultaat daarvan is dat een gewas veel langer groen blijft. De tweede werking is op het inwendige van de plant. Het middel heeft ook een positief effect op de celhuishouding. Het effect is dat de plant veel beter stressbestendig is. In Nederland staat deze eigenschap nog niet op het etiket, omdat dit aanvullend onderzoek met mogelijk lastige vragen zou kunnen opleveren. Dat zou toela-ting alleen ophouden. In het buitenland wordt het middel echter ook gebruikt om een gewas beter vorstbestendig te maken (Amerika) of juist resistent tegen droogte (Zuid-Afrika).

Opbrengst hogerIn Nederland heeft Wageningen Universiteit en Research de afgelopen drie jaar al proeven gedaan met Retengo Plus, met opvallende re-sultaten. Op vier proefvelden en over drie jaar gemeten was het zetmeelgehalte op de be-handelde percelen 6,3 procent hoger en was de zetmeelopbrengst zelfs 12,7 procent hoger. Deze resultaten werden behaald op percelen waar in de voorafgaande jaren geen sprake was van een extreme ziektedruk.

Vergelijkbare resultaten heeft Basf ook gezien op de eigen proef en op demovelden die de afgelopen jaren zijn aangelegd. Daar liep de

Masterclass maïsteelt Met maïs meer geld verdienen. Voor boer en loonwerker

Gemiddeld komt er in Nederland vijftien ton droge stof aan snijmaïs van een hecta-re, zo blijkt uit cijfers van het CBS. En dat terwijl volgens de rassenproeven opbreng-sten van twintig ton mogelijk zijn. Waar gaat het mis, waarom slagen we er niet in het potentieel van de rassen te benutten? Een belangrijke vraag voor loonwerkers, want in de meeste gevallen zijn zij het die de maïs voor de veehouder telen.Het antwoord hopen we te vinden in de Masterclass maïsteelt die de sectie Agrarisch loonwerk organiseert op 21 maart. Het doel van de bijeenkomst: duidelijk maken hoe we met goede teeltmaatregelen de opbrengst omhoog kunnen brengen naar achttien ton droge stof. Dat betekent ruim acht ton vers product meer, goed voor €440,- aan extra voederwaarde in de kuil. Een deel daarvan kan de loonwerker ver-dienen als meerwerk. Hoe dat kan, hoort u op deze dag. Een zestal sprekers zal uitgebreid ingaan op verschillende aspecten van de teelt en de mogelijkheden om hier meerwaarde uit te halen. De toepassing van Retengo Plus is één van de onderwerpen.De kosten voor deze dag bedragen € 50,- voor leden en € 75,- voor niet-leden (ex-clusief btw). Aanmelden kan via [email protected]. Leden van CUMELA Nederland waarvan bekend is dat ze agrarisch loonwerk doen, hebben inmiddels een uitnodi-ging ontvangen. Meer informatie is te vinden op de website www.cumela.nl.


meeropbrengst van acht procent op een perceel met weinig ziekte tot 25 procent op percelen waar veel schim-melaantastingen aanwezig zijn. “Het mooie van deze ziek-tebestrijding is dat je het verschil tussen onbehandeld en behandeld zo goed kunt zien”, glimlacht Bergmans. “Loop je eind september een perceel in waar een baan wel en een baan niet is gespoten, dan zie je op de streep het ver-schil. Als je er overheen kijkt, maar ook als je erin loopt. Op de foto’s zie je een perceel waar ik links en rechts gefoto-grafeerd heb. Soms lijkt het verschil niet zo groot, maar als je gaat meten, sta je versteld van de verschillen.”

Behalve de betere opbrengst verwacht Bergmans dat het effect uiteindelijk ook bij de koe te zien zal zijn. “We heb-ben het nog niet onderzocht, maar uit het buitenland we-ten we dat een kuil met behandelde maïs het veel beter doet. Zeker als je veel ziekte in het gewas hebt.”

Tweede bespuitingVoor de loonwerker betekent de komst van Retengo Plus de mogelijkheid om een tweede bespuiting in de maïs uit te voeren. Ook Basf weet nog niet precies hoe het mo-ment goed vast te stellen is. Je bent namelijk afhankelijk van het ras, het moment van zaaien en het groeiseizoen. Gemiddeld zal het tijdstip tussen 10 en 20 juli liggen, ver-wacht Bergmans. “Het mooiste moment om te spuiten is wanneer het vlagblad uitkomt. Dan is de maïs nog niet verhout en buigt die ook weer gemakkelijk omhoog na-dat er doorheen is gereden.”Dat moment vaststellen, zal nog de nodige kennisontwik-keling vragen, omdat niemand hier nu mee bezig is. “Je kunt het zien door een plant door te snijden en dan van bovenaf doormidden te snijden. Dan zie je waar het vlag-blad zich bevindt”, legt Bergmans uit. Heel precies komt het gelukkig ook niet, stelt hij, omdat het vooral gaat om het beschermen van de bladeren rond de kolfinzet. “Die zijn begin juli natuurlijk al aanwezig, maar het maximale effect krijg je natuurlijk als je alle bladeren beschermt.”

Uit de eerste ervaringen blijkt dat het type spuit nog niet zo heel veel uitmaakt. Natuurlijk is een zelfrijder die wat hoger op de benen staat een voordeel, omdat je dan ge-makkelijker over het gewas kijkt en de planten wat min-der omknikt. “We hebben echter ook proeven gespoten met een getrokken Amazone-spuit en ook daar zag je na drie dagen niets meer van. Alleen in een gewas dat al in de pluim stond toen we spoten, hebben we een schade geteld van 0,04 procent weggevallen planten. Dat is verwaarloosbaar.”Komend jaar zal volgens Basf vooral een jaar van experi-menteren zijn, al verwacht het bedrijf zeker 10.000 hec-tare te behandelen. “Inschatten is heel moeilijk. Het zal afhangen van de veehouder en de loonwerker. Als die het snel oppakken, kan het snel veel meer zijn. Ze moeten in-zien dat hiermee voor beiden geld te verdienen is.”

Tekst: Toon van der StokFoto’s: fabrikant en CUMELA Communicatie

Het verschil tussen wel en niet spuiten. Rechts is niet gespoten. Daar zijn duidelijk aangetaste plek-ken met bladvlekkenziekte te zien.

Een bladmonster van hetzelfde perceel. Blad dat behandeld is, blijft langer groen.

Kon. Wilhelminaweg 259 | Groenekan | T. 0346 25 96 00 | www.hovertrack.nl | [email protected]

Huurprijs € 3.500,=/week

Volgens Regeling Voertuigen moeten alle voer-tuigen, welke harder mogen rijden dan 25 km/h voorzien zijn van (bedrijfswagen) kenteken.

De Hovertrack voldoet aan al de eisen, zoals:emissie, geluid, stootbalk, geveerde assen met A.B.S. en mechanische stuurinrichting.U mag met de Hovertrack de maximum snelheid rijden en kunt ook gebruik maken van auto(snel)wegen.

Door de 70 cm brede lage druk banden, kunt u in terrein rijden zonder bodem beschadiging.Op de weg kunt u beladen rijden door gebruik te maken van de hulp as.

Hovertrack 24-41- Nederlands kenteken- goedkeuring maaier voorop- Euro 5 motor 410 Pk- laadvolume 20 m³

Toegestaan op auto(snel)wegen

HemosGrondig.indd 1 12-2-2013 14:25:31

Bij aankoop van Trelleborgbanden krijgt u geld terug!

Voor meer informatie, bezoek onze website www.trelleborg.com/wheelsystems/nl

of contacteer uw bandenspecialist

Actie geldig van 18 februari tot 30 april 2013


Tech

nie

k

exxact-bietenrooiers van agrifacExel-groep brengt bietenrooiers onder één merk

De Exel-groep, die vorig jaar Agrifac overnam, heeft besloten alle bietenrooiers onder

één merk te gaan aanbieden. De overkoepelende naam is Exxact, wat nu staat voor de

bietenrooier. Daaronder vallen de huidige rooiers van Agrifac, Moreau en Matrot.

Het is een opvallende wijziging in het beleid van de Exel-groep, want tot nu toe hebben de eigenaren er een gewoonte van ge-maakt om overgenomen bedrijven ongemoeid te laten en hun eigen machines te laten ontwikkelen en ook hun eigen markt te laten bewerken. Zelfs over voordelen door gezamenlijk in te kopen, wordt nauwelijks nagedacht. Zo blijft Hardi in de groep volledig onafhankelijk van andere spuitfabrikanten als Technoma en Berthoud. Ook Agrifac zal onder eigen naam de Condor-spuiten blijven produceren.

De enige uitzondering op deze regel zijn de bietenrooiers, vertelde Daniel Tragus, binnen Exel verantwoordelijk voor Hardi, Agrifac, Moreau, Matrot en Herriau. “De aantallen bij de bietenrooiers zijn te klein om die in drie bedrijven te blijven produceren en ontwikkelen. Daarom bundelen we de krachten en zullen we één lijn bietenrooiers op de markt brengen”, aldus Tragus. Al die bietenrooiers zullen als hoofdnaam Exxact op de motorkap krijgen. Daarboven zal de naam Agrifac prijken.

Vijf modellenDe nieuwe lijn Exxact-rooiers zal komend jaar bestaan uit vijf modellen. De eerste in de range is de AutoTraxx. Dit is de in Nederland niet zo bekende zelfrijdende wagenrooier van Moreau en Matrot met een kleine tussenbunker. Deze wordt

gevolgd door de LightTraxx, de opvolger van de Quatro van Agrifac. Deze zal de komende tijd nog wel een update onder-gaan. Enkele voorgenomen wijzigingen zijn een nieuw design, een losband die langer is en hoger kan lossen en naar wens drie of vier reinigingszonnen. Ook komt er een nieuwe motor, die op 1350 toeren per minuut het grootste deel van het werk aan kan.

De volgende in de rij is de OptiTraxx. Dit is de Quatro met rupsen zoals deze dit jaar is gepresenteerd. Ook deze krijgt een update. Daarboven komt een vierwielige bunkerrooier onder de naam FlexxTraxx. Deze wordt komend najaar gepresenteerd en is de opvolger van de huidige bunkerrooiers van Moreau en Matrot. Deze rooiers worden hoofdzakelijk op de Franse markt gebruikt, maar zijn nooit in grote aantallen verkocht. Ongetwijfeld zullen de ontwikkelaars van Agrifac nog meekij-ken bij de vernieuwing van deze rooier.

Vlaggenschip van het concern blijft de SixTraxx, de nieuwe naam voor de Big Six.

De komende jaren zullen de rooiers ook op verschillende plaatsen gebouwd blijven worden. De SixxTraxx zal alleen in Steenwijk worden gebouwd, maar de nieuwe LightTraxx zal zowel in Steenwijk als in Frankrijk in elkaar worden gezet. Dit is mogelijk doordat bij de bouwwijze van deze machine sterk rekening is gehouden met assemblage op andere plaatsen. Het is daarom eenvoudig om deze in bijvoorbeeld Rusland of nu Frankrijk in elkaar te laten zetten.

SpuitenNaast de bietenrooiers zal Agrifac zich blijven concentreren op de spuiten. Deze houden als overkoepelende naam Condor. Agrifac kondigde al aan volgend jaar met een vernieuwde getrokken spuit te komen die ook in de Condor-lijn zal passen. Voor de verkoop van de spuiten wordt wel gebruik gemaakt van wat lijntjes binnen de Exel-groep. In Frankrijk zullen dealers van Moreau en Herriau gericht met de Condor-spuiten aan de gang gaan.

Tekst: Toon van der StokFoto: Exel

De combine telkens opnieuw uitgevondenwww.kampsdewild.nl

579386 KdW adv 100 jaar Claas.indd 3 21-02-13 15:03

DE SPECIALIST VOOR UW SUCCES

OOK HET BRANDSTOFVERBRUIK TELT MEE ALS U INVESTEERT IN EEN TRACTOR

VERBRAUCHSKOSTEN INKLUSIVE DIESEL & AD BLUE

Verbrauchskosten Diesel & ad-blue bei Transportfahrten in €/100 km und prozentuale Mehrkosten, lt. Angaben Landwirtschaftskammer Niedersachsen (Schleppertest 2012) bei einem Dieselpreis von 1,30 €/l und einem ad-blue Preis einschließlich Lagerungskosten von 0,50 €/l.

103 €

+ 17,05 %

JohnDeere7260 R

88 €

NewHollandT7.270

97 €

Claas850 Axion

+ 10,23 % + 11,36 %

98 €

Fendt828 Vario

101 €

MasseyFerguson

7624Dyna-6

+ 14,77 %+ 13,64 %

100 €

ValtraS 263

Met de huidige brandstofprijzen telt niet alleen een interessante aankoopprijs en een goede service mee bij de aankoop van een nieuwe tractor maar ook de verbruiksbesparing is een belangrijk argument om voor New Holland te kiezen. Dankzij de ideale bediening via de SideWinder™ II-armleuning behaalt u maximaal rendement uit zowel de zeer efficiënte Auto Command™ CVT-transmissie als de motor.Jaarlijks worden er maar liefst 2,6 miljoen Fiat Power Train (FPT) motoren van 20pk tot 900pk geproduceerd die voor zowel industriële toepassingen, automotive, als de vrachtwagen- en landbouwindustrie worden gebruikt. New Holland kan profiteren van deze bewezen betrouwbareen zuinige FPT motoren.

Ga snel langs bij uw dealer, test en overtuig uzelf!

DE NEW HOLLAND T7 IS NU, OFFICIEEL BEWEZEN,

DE ZUINIGSTE IN ZIJN KLASSE!

ONAFHANKELIJKE

DUITSE “SCHLEPPERTEST”

BEWIJST HET GEVOEL VAN

ONZE KLANTEN:

* Schleppertest 2012 van de Landwirtschaftskam

mer N

iedersachsen in de K

lasse van 220-280 PK

, gepubliceerd in Land & Forst uitgave 38/2012.

NH T7270 brandstofverbr 230x297 NED.indd 1 21/02/13 11:12


gro

nd

verzeTnieiu

ws

Bij de vorige versie van de vijftientonner liep Hitachi in ons land op tegen weerstand bij machinisten en on-dernemers. Door de vormgeving werd het zicht over rechts beperkt en daarover waren de gebruikers niet te spreken. Hier rijden mobiele kranen namelijk vele kilometers over de weg en je wilt als machinist graag fietsers en andere weggebruikers goed in beeld heb-ben. Wanneer je dan bijvoorbeeld investeert in een

belangrijke machine

Deze willen we u niet onthouden: de nieuwe Hitachi ZX140W-5 op banden. Voor de Nederlandse

markt een heel belangrijke machine, want Hitachi heeft hier wat terug te winnen.

Hitachi’s nieuwste ZX140W moet terrein terugwinnen

Het Duitse Bergmann ontwikkelt zich meer en meer tot specialist in dumpers op banden. Op de Bauma komt daar met de 4010 een ver-sie op rupsen bij: een tientonner met een bakinhoud van 6,3 kubieke meter die in beladen toestand een bodemdruk van minder dan 0,45 kilogram per vierkante centimeter heeft. Voor inzet in ruw terrein, in moerasachtige (natuur)gebieden en in de pijpleidingbouw een inte-ressant gegeven. Bergmann is van plan om meer modellen rupsdum-pers te gaan bouwen, want er wordt nadrukkelijk gesproken over een 4000-serie. De machine kan op wens worden opgebouwd met diverse bakken (achterover, zijdelings en achterover kippend), met een vlakke laadvloer of met een afzetsysteem. Ook opbouwen met laadkranen zijn mogelijk. De 4010 krijgt een zescilinder Cummins met 180 kW (244 pk) die meteen al aan de Stage IIIb-eisen voldoet. De aandrijving van de rupsloopwerken is planetair via een tweetraps hydromotor. De rups-dumper rijdt tot veertien kilometer per uur en volgens de fabrikant is het bij die snelheid in de ruime, stille en goed afgeveerde cabine goed uit te houden. Bergmann kiest voor een stuurwiel, maar joystickbestu-

ring is een optie. Ook cruisecontrol is een optie. Wie kennis wil maken met deze Europese rupsdumper: de fabriek staat in Meppen, net over de grens bij Klazienaveen (A37). De 4010 is overigens ook te huur. www.bergmann-mb.de

56

gedeelde giek (die ook beter zicht over rechts biedt) wil je niet worden gehinderd door plaatwerk. Het feit dat Hitachi aan die rechterzijde een extra camera monteerde om op de display beeld te krijgen over de dode hoek, werd min of meer gezien als een schuldbekentenis en dan gaat zo’n verhaal rondzingen. Te vaak hoorden de dealers en verkopers over dit bezwaar en bij de volgende kraan moest daar een oplossing voor komen. Ziedaar: de ruim 200 ingenieurs en constructeurs hebben geluisterd bij het ontwerpen van de nieuwe vijftientonner, die meteen als generatie Zaxis-5-machine op de markt komt. Het zicht over rechts is voorbeeldig en ook op andere fronten is de nieuwe ZW140W-5 er één om over naar huis te schrijven. Met dozerblad, een gedeelde giek en een 2,50 meter lepelsteel komt het eigen gewicht op 15,2 ton. In die configuratie reikt de kraan op het maaiveld tot 8,78 meter en de graafdiepte is 5,18 meter. Even een paar highlights: de mobiele ZX krijgt een computer waarin de liters en drukken van maximaal elf veelgebruikte uitrustingsstukken kunnen worden opgeslagen. Hitachi houdt vast aan de Isuzu-viercilindermotor met 90,2 kW (123 pk) en die voldoet dankzij uitlaatgasrecirculatie (EGR) en een roetfilter aan de Stage IIIb-emissienormen. De motor biedt een koppel van 406 Nm bij 1800 toeren. Het eigen hydraulische systeem Hios III is afgestemd op die nieuwe krachtbron en door hogere werkdrukken (350 bar) en lagere toerentallen is de machine krachtiger (ook in hijscapaciteit) en productiever. Ook daalt het brandstofverbruik versie in de ecostand op de nieuweling tot twaalf procent in vergelijking met de powerstand van de vorige. De twee pompen leveren 135 en 180 liter. De ZX140W-5 krijgt de nieuwe, ruimere cabine, waarbij meer beenruimte en het zicht naar buiten belangrijke punten zijn. www.hcme.com

Full-liner in dumpers


Case dozert weer

Jaren hebben we er wei-nig over ge-hoord, maar nu staan ze toch weer in de belang-stelling, de drie nieuwe Case-bulldozers in de M-serie (van dertien tot vier-entwintig ton werkklaar gewicht). De dertientons 1150M krijgt een Stage IIIb-FTP-zescilindermotor (SCR-techniek) en die levert een vermogen van 100 kW (134 pk) en een trekkracht van 213,5 kN. De zes-tientons 1650M heeft een 120 kW (162 pk) zescilin-der en heeft 311 kN trekkracht en in de twintigtons 2050M komt een 168 kW (226 pk) sterke motor en die machine heeft een trekkracht van 374 kN. Door de V-vorm levert de koelgroep in de 1650M en 2050M betere prestaties dan in voorgaande modellen en hoeven ze minder vaak te worden gereinigd. De aandrijving is hydrostatisch en machinisten kunnen voor het bedienen van de remmen en het sturen hun voorkeuren programmeren tussen direct sterk en zacht. Er zijn vijftien voorgeprogrammeerde rij-snelheden en voor het fijne schuifwerk is er een PDC-modus. Kopers kunnen kiezen uit een XLT-loopwerk (standaard) of een LGP-rijwerk (Low Ground Pressure) voor een lagere bodendruk. De grote 2050M is er bo-vendien met een kort loopwerk (LT) voor harde on-dergronden. Alle drie M-dozers hebben een PAT-blad (zes richtingen), naar keuze met deuren, en er is ook een semi-U-blad leverbaar, net als rippertanden aan de achterzijde.

Verstrooiend

Om snel een laag zand, split of gravel aan te brengen tijdens de aanleg van sportvelden ontwikkelde GKB Machines de Sandmover, die overigens ook geschikt is voor het vullen van drainagesleuven met behulp van een hydrau-lisch verstelbare transportband. In de bunker bevinden zich twee woelers om het zand con-stant door te voeren naar de zandverdeelrol. De zandaanvoer is vanuit de trekker hydraulisch

in- en uit te schakelen en de zandlaagdikte is mechanisch in te stellen aan de achterzijde van de machine. De Sandmover staat op vier ballonbanden om het veld zo min mogelijk te belasten. De buitenste wielen zijn voorzien van hydraulische remmen. De machine wordt door middel van een draaibaar trekoog aan de trekker gekoppeld. De dissel is mechanisch opklapbaar, waardoor de lengte kan worden beperkt. www.gkb-machines.com

Barracuda

In de lijn eigen producten (ega-lisatieschuiven, stobbenfrezen, Chipbox/Skytipper en vlakdek-schudzeef ) presenteerde OBMtec onlangs de OBM Barracuda. Dit is een zelf ontwikkelde verkleiner met een enkele, langzaam draai-ende rotor die hydrostatisch wordt aangedreven. Hij is er opgebouwd op een trailer, als stationaire uit-voering en als zelfrijder op een

rupsonderwagen. Door het gepatenteerde ontwerp van de deur met tegenmessen, rotor en zeefconstructie kan de Barracuda worden gebruikt als voorbreker of voor het in één gang verkrijgen van het eindproduct. Dus ofwel een hoge capaciteit, ofwel het gewenste eindproduct. De OBM Barracuda wordt aangedreven door een 395 kW (535 pk) sterke Caterpillar-dieselmotor. www.obmtec.com

Klantendagen bij KuikenOp vrijdag 31 mei en zaterdag 1 juni worden in Emmeloord bij Kuiken de Klantendagen gehouden. Geen Kuiken Show dus, maar Klantendagen. Het evenement vindt later in het jaar plaats, omdat het bedrijf waarschijn-lijk wil wachten op de Bauma-primeurs van Volvo en Sennebogen. Het is in deze vorm meer bijdetijds, onder meer omdat Kuiken sterker wil inspelen op servicemogelijkheden, financiering, verhuur en vlootmanagement.

BoekhoudfraudeCat zag recentelijk de winst per aandeel met 87 dollarcent zakken na het bekend worden van een boekhoudfraude bij het Chinese bedrijf Siwei, dat eigendom is van ‘s werelds grootste materieelfabrikant. Het manage-ment van Siwei heeft naar verluidt jaren-lang moedwillig fouten in de boekhouding gemaakt.

Blauwe KobelcoNu de joint-venture met New Holland is ont-bonden, vindt Kobelco het tijd om zich weer zelf te roeren, wellicht met de bedoeling om voort te borduren op de goede naam die zijn rupsgraafmachines nog steeds hebben. ‘True Blue’ Kobelco gaat zich weer richten op de Verenigde Staten, Europa, het Midden-Oosten en Rusland en om te beginnen neemt de fabrikant weer deel aan de Bauma. Potentiële dealers in deze continenten en landen zijn aangeschreven en wellicht is het merk in Nederland weer snel onder dak.

57

kORT NIEUWs

Techn

iek


eindelijk automatisch bosmaaienVerhart ontwikkelt Cleanmower om handwerk te beperken

Tachtig procent besparing op het handmatig bosmaaien, dat verwacht Peter Verhart uit Montfoort te

realiseren met zijn gemechaniseerde bosmaaier op een klepel- of gazonmaaier. Grondig was bij de

eerste meters met deze maaier, die nog deze maand in serieproductie gaat.

‘Het nieuwe maaien’ noemt Verhart zijn uitvinding. Normaal staat het nieuwe rijden of het nieuwe graven vooral om bespa-ring op brandstof. Dat is bij de Verhart Cleanmower ook wel het geval, maar het gaat vooral om het vervangen van hand-werk door een mechanische oplossing. Met zijn nieuwe vin-ding verwacht Verhart ruim tachtig procent van het handmatig bosmaaien te kunnen vervangen door automatisch bijmaaien tijdens het gewone maaien. Afgelopen najaar bedacht hij hoe dat zou kunnen. Wat uit zijn koker kwam, was een aangepaste kop van een bosmaaier die aan de achterzijde, de voorzijde of de zijkant van de klepel-maaier wordt gemonteerd. Wanneer de machinist via een extra ventiel de arm met bosmaaier uitklapt, start de bosmaaier en maait die tot de boom, paal of staander al het gras weg. Bij een groter object is het een kwestie van sturen, blijkt op Verharts eigen demoveld.

Verschillende variantenVerhart heeft zijn idee uitgewerkt in verschillende varianten, voor klepelmaaiers, vangrailmaaiers en gazonmaaiers. Op de

klepelmaaier zijn aan de achter- of voorzijde twee bosmaaiers gemonteerd die net naast het maaidek en helemaal ervoor kunnen werken. Via een geleiderail kun je de twee koppen naar buiten of naar binnen sturen bij een obstakel midden voor de machine, zoals een rioleringskast. Je rijdt tot vlak voor de kast en schakelt dan de maaiers in. Met een druk op de knop maaien ze van buiten naar binnen de strook naast de kast. Dan kun je de klepelmaaier over de kast tillen en doen de twee bosmaai-ers aan de achterzijde hun werk om achter de klepelmaaier al-les schoon te maaien. Boven op de maaikop zit een kunststof rand die ongeveer vijf centimeter buiten de kop uitsteekt. Dit is een afstandshouder voor als er vlak langs een obstakel wordt gemaaid. Door vijf centimeter ruimte te houden, kan de snijdraad gewoon naar achteren buigen als er iets wordt geraakt en kan die niet knik-ken. Ook moet de afstandshouder het beschadigen van de maaikop voorkomen.De maaikop is gemonteerd op een metalen frame voor of achter op de klepelmaaier, waarover hij links en rechts kan ver-schuiven. Op een gazonmaaier komt de maaikop op een arm,


zodat de machinist zelf netjes om een obstakel kan maaien. Aan de zijkant van de gazonmaaier loopt de Cleanmower schuin voor het linker zijdek. Op deze manier kan de kop langs bijvoorbeeld bomen, verkeersbordpalen of een bankje worden gestuurd. Doordat de snijtouwtjes 25 centimeter lang zijn, kan door vanaf twee kanten te werken en om een bankje te rijden nagenoeg al het gras dat eronder groeit wor-den verwijderd. Verhaco heeft het systeem ook uitgewerkt voor vangrail-maaiers, zodat die in dezelfde maaiwerkgang de laatste rest-jes rond de staanders kunnen maaien. Verhart: “Dat bespaart heel veel dure bosmaaiuren, vaak ook nog dure overuren in verband met het werken in de avond en de nacht.”

Eigen hydrauliekDe Cleanmowers hebben een eigen hydraulisch systeem. Het enige wat op de trekker nodig is, is een persen een retourlei-ding. Daarachter zit een regelunit voor de maaier die de arm stuurt en waarmee het toerental van de maaier is in te stel-len. Zo kan rond betonnen of stalen palen op een gewoon hoog toerental worden gemaaid, terwijl bij een boom het toerental naar beneden kan worden aangepast. Voor de aansturing werkt Verhaco op de gazonmaaier met een joystick, terwijl dat op een klepelmaaier tiptoetsen zijn. De reden: op een gazonmaaier zit nog maar één joystick, terwijl voor het bedienen van bijvoorbeeld een Herder-arm met klepelmaaier vaak al twee joysticks nodig zijn. Achter de joystick komt dan een scherm met tiptoetsen waarmee de verschillende functies van de bosmaaier in te stellen zijn.De maaiunit is zo gemaakt dat hij in principe op elk type kle-pelmaaier past. Het frame wordt aangepast aan de mogelijke bevestigingspunten. Op de gazonmaaier komt deze boven op het maaidek of voorop op een eigen zwenkarm die ook op het maaidek is gemonteerd. Verhart gaat de door hem ontwikkelde Cleanmower uiteraard ook gebruiken en mon-teren op al zijn maaimachines. Zijn machinisten hebben er al uitgebreid mee kunnen oefenen en verwachten er snel goed mee te kunnen werken. Verhart enthousiast: “Reken maar uit hoeveel arbeidskosten, autokosten, brandstofkosten en materiaalkosten dat jaarlijks bespaart, nog afgezien van het vele geregel dat erbij komt kijken bij meerdere groepen bosmaaiers. Daar staat tegenover dat het maaien zelf rond de vijf procent meer tijd kost, zo is gebleken uit diverse tests in de praktijk. Die kosten wegen volgens hem echter ruim op tegen de be-sparing op het handmatig bosmaaien.

PatentSinds het najaar heeft Verhart al veel ontwikkelingsuren ge-stoken in het testen en telkens verbeteren van de maaier. Vooral het vinden van de perfecte afmetingen, de juiste verhoudingen en verdere afstemming van de diverse on-derdelen leidde tot veel testen aanpaswerk. Inmiddels is Verhart zo ver dat de Cleanmower nu klaar voor gebruik is en productie en verkoop op grote schaal dit jaar nog moge-lijk is. Om zijn vinding te beschermen, heeft Verhart octrooi aangevraagd op het systeem. Hij wil de Cleanmower echter wel nog dit maaiseizoen bij zoveel mogelijk loon- en aan-

nemingsbedrijven en hoveniersbedrijven in gebruik laten nemen. “Het heeft geen zin om deze vinding voor mijzelf te houden, want ik kan toch niet het hele land bedienen.” Voor de verkoop en productie van de maaiers heeft hij het bedrijf Verhaco opgezet, dat deels rechtstreeks zal verkopen, maar mogelijk ook via dealers en mechanisatiebedrijven zal werken. De Cleanmowers worden nagenoeg bedrijfsklaar aangeleverd. Tijdens de Algemene Ledenvergadering van CUMELA Nederland op 9 maart in Nijkerk zal Verhart zijn nieuwe maai-concept tonen aan collega’s. Op het techniekpark zal een machine staan en er zullen fimpjes gedraaid worden om de werking in de praktijk te tonen.

Tekst: Toon van der StokFoto’s: Verhart

Bij het opklappen schakelt de maaier automatisch uit en omgekeerd in. Let op de geleiderail.

Voor de gazonmaaier geldt hetzelfde verhaal: de klepelmaaier aan de zijkant en voorop.

Voor het maaien rondom obstakels werkt de maaikop naast de klepelmaaier.

Meer Kracht, met minder brandstof! De nieuwe Cat 930K wiellader

Caterpillar heeft de wielladers van voor tot achter opnieuw ontworpen. Net als bij de E serie graafmachines maakt de motor gebruik van passieve regeneratie om aan de Stage IIIB-norm te voldoen, wat inhoudt dat bij het naverbranden geen brandstof hoeft te worden ingespoten. Ander belangrijk nieuws is dat de Power Shift vervangen is door hydro-statische aandrijving met een differentieelslot voor. Ongeacht de snelheid is daardoor altijd voldoende hydraulisch vermogen beschikbaar en werkt het systeem zo’n beetje als elektrische aandrijving.

Minder brandstofverbruik, even-veel power Om het brandstofverbruik te verminderen bij betere capaciteiten is de Cat C6.6 ACERT –motor fors onder handen genomen. Dat alles in het kader van de Tier 4 interim/Stage 3b vereisten. De technologie voor emissieregeling omvat een roetfilter dat gebruikmaakt van passieve regeneratie. Het nominale toerental van de motor leidt tot een aanzienlijk lager brand-stofverbruik, lagere geluidsniveaus en minder slijtage. Een instelbaar uitschakelingsysteem zorgt voor het automatisch uitschakelen van de motor.

Hydrostatisch aangedreven aandrijflijnDe 930K is voorzien van een traploos hydro-statisch aandrijfsysteem met vier rijsnelheden. Een nieuwe kruipregeling stelt de machinist in staat de maximale rijsnelheid zeer laag af te stellen: tot maar liefst 1 km/h. Een door de bestuurder bediend systeem voor trekkrachtre-geling helpt wielspin en daaruit voortkomende slijtage van banden te voorkomen.

Eén hydrauliektankDe lastafhankelijke pompen met variabel slag-volume, voor het laadframe, stuurinrichting en de hydrostaat die gevoed worden door één hy-

drauliektank, verlagen de vermogensbehoefte. Deze zorgen voor een lager brandstofverbruik en verbeteren multifunctionele prestaties. De nieuwe laders van de K-serie hebben ook een elektronische einddemper op de hydrauliek cilinders.

Efficiënt laadframeHet geoptimaliseerde laadframe met Z-bar combineert de opbreekkracht van de Z-bar met de kenmerken voor parallel heffen. Het nieuwe laadframe is beschikbaar in standaard-configuratie en configuratie met high-lift. Het zicht rondom én over het laadframe is sterk verbeterd.

[advertorial]


Voorzieningen voor de machinist De volledig nieuwe cabine is voorzien van automatische temperatuurrege-ling, een gebogen voorruit, een verwarmde achterruit met ruitenwisser met intervalstand, en een bedieningspaneel met tiptoetsen. De elektrische joy-sticks luisteren nauwkeurig en met automatische klimaatbeheersing, achter-ruitverwarming en een geluidsniveau van maar 66 dB (68 dB gecertificeerd)

waan je je in een luxe personen-auto. Kick-out functies voor het heffen, zakken en kiepen zijn eenvoudig via tiptoetsen te pro-grammeren en op de joystick zit een ‘boostknop’ voor diff-lock . Ook is de einddemping op de hefcilinders verbeterd, evenals de kruipregeling van de aandrijflijn.

De feiten op een rijtje

Brandstofverbruik gemiddeld per uur: 9/12 liter* Maximaal bruto vermogen: 119 kW (162 pk)Bedrijfsgewicht: 13.829 kgMotor: CatR C6.6 ACERTTMBakinhoud: 2,1 - 5,0 m3 Prijs: Al vanaf € 1599 per maand!**

* Afhankelijk van zwaarte werk** Op basis van operational lease. Vraag naar de voorwaarden

Wat vindt onze klant ....ervan?ErvaringMachinist Bart Peters van de firma Voets uit Den Dungen werkt voor-namelijk in de gewapende grondconstructie en kan lezen en schrij-ven met de voorganger van de 930K, de 928H. Voor deze machine heeft het bedrijf een specifieke bak op maat laten maken. “Een ide-ale combinatie”! Helemaal enthousiast is Bart over de demo met de 930K. “Phoe, ik ben erg gek met m’n 928H, maar je merkt toch dat de 930K nog weer beter is! Met name de bediening is een pluspunt. Onze bak zou zou nog beter tot zijn recht komen in combinatie met de vernieuwde kruipregeling van de 930K. Maar ja, je moet idealen blijven houden!”. Kijk voor meer informatie over de firma Voets op www.voetsgewapendegrond.nl

Cijfer machine: 8, De aangepaste kruipregeling van de 930K is per-fect voor dit soort werkzaamheden.

Cijfer dealer Pon Equipment: 9, Kan geen betere service wensen. We hebben een eigen account manager die eerlijk is én een man van zijn woord!

5 tips van onze demonstrateur Gert Ploeg1. Zorg voor een vlakke, opgeruimde werkomgeving.2. Vol = vol, die laatste 100kg kost het meeste brandstof3. Controleer je bandenspanning regelmatig en pas zo nodig aan voor

de werkomstandigheden4. Maak een plan voordat je begint met het juiste materiaal op de

juiste plek om efficient te werken en niet onnodig op en neer te rijden.

5. Werk veilig. Controleer de staat van je machine iedere morgen en houd ramen en spiegels schoon

Dealerondersteuning.Pon Equipment helpt u daar graag bij. Nieuwsgierig? Vraag naar onze onderhoudsaanbiedingen en pakketten. Zie ook pagina www.pon-cat.com/servicecontracten

Vrijblijvend informatie opvragen?Ga naar www.pon-cat.com/accountmanagers of neem contact op met de dichtstbijzijnde vestiging.

De aangepaste kruipregeling werkt perfect.

Laadframe Z-bar met parallel lift en beter zicht op de bak.

Tiptoetsen met regeneratie. Traploos hydrostatisch rijden met vier rijsnelheden.

Links: Machinist Bart Peters van de firma Voets uit Den Dungen. Rechts: Gert Ploeg, demonstrateur Pon Equipment.

Almere: T 088-737 7500 Beilen: T 0593-538 255 Duiven: T 088-737 7650 Moerdijk: T 088-737 7300 Valkenswaard: T 040-208 2588



Magni-tou…De comeback van Mister Roto

Met de herstructurering van verreikerfabrikant Manitou verdween de geestelijk vader van de

roterende verreikers van het merk van het toneel. Drie jaar later is Riccardo Magni terug met

zijn eigen roterende telescopen, die het merk Magni meteen op de kaart zetten.

Het Italiaanse familiebedrijf Magni - sinds de jaren vijftig ervaren ge-raakt in landbouwmechanisatie - startte in 1972 het bedrijf Fargh, dat hydraulische (autolaad)kranen en later verreikers bouwde. Die leg-den de basis voor de samenwerking met Manitou en daarbij groeide Riccardo Magni uit tot de grote man achter de roterende verreikers van de Franse constructeur. Hij was de geestelijk vader, de uitvinder en vooral de gangmaker die vorm gaf aan MRT’s met hefhoogtes tot dertig meter die nog steeds in Magni’s thuisland worden gebouwd. In 2009 ging Manitou op de schop en ruimde het toenmalige management het veld. Zo ook Riccardo Magni, die niet op zijn lauweren ging rusten, zo blijkt nu. Waarschijnlijk zo lang zijn concurrentiebeding duurde, sleu-telde hij met zijn zonen en dochters in stilte aan een comeback en die is nu aangebroken. Op de Bauma presenteert Magni zich als het merk met de potentie om uit te groeien tot één van de drie grote aanbieders, naast Manitou en Merlo.

Inmiddels heeft de familie Magni aardig aan de weg gesleuteld. Vooralsnog is er alleen de RTH5.23 (5,0 ton hefcapaciteit en 22,60 meter hefhoogte), maar op de Bauma wil Magni het doek over zeven roto’s wegtrekken. Die hebben hefhoogtes en capaciteiten van 4,0 ton en 18 meter tot 6,0 ton en 24 meter. Zo’n programma ineens vinden wij een sterk staaltje, maar de beurs in München is een belangrijk podium voor de doorbraak van het merk en dan wil je jezelf goed presenteren. Daar komt bij dat Riccardo Magni ook in zijn Manitou-tijd constructieve uitda-gingen niet schuwde en graag stevig uitpakte. Met zijn comeback is hij dergelijk ‘machinemachogedrag’ aan zijn stand verplicht.

Vijftien naar NederlandVeel klanten en dealers zijn Mister Roto nog niet vergeten en dat leidde tot de eerste verkopen. Zo heeft Manitou-dealer Collé in Sittard voor zijn verhuurbedrijf maar liefst vijftien Magni RTH5.23-roto’s aangeschaft en daarvan worden de eerste dezer dagen in de kleur blauw geleverd. De machines zitten vol snufjes, zoals de slimme telescoop-omklap-stempelpoten, die compact zijn gebouwd, maar die voor de RTH5.23 een stempelmaat van 5,60 bij 5,30 meter opleveren. Dat is ook de basis voor de hefprestaties: op maximale vlucht van 19,50 meter nog 600 ki-logram, afgestempeld en over de zijkant. Op de maximale hoogte van 22,60 meter is het 2,0 ton. De wielbasis van de RTH5.23 is 3,30 meter en in transport is de verreiker (zonder vorken) 7,40 meter lang, 2,01 meter breed en 3,00 meter hoog over het cabinedak. De zwenkradius is 2,82 meter. Nog even wat wetenswaardigheden: het totale gewicht van 17,5 ton, de rijsnelheid van 40 km/u, de Bosch Rexroth-hydrauliek met een systeemwerkdruk van 450 bar en voor uitrustingsstukken een opbrengst tot 130 liter, de twee Sauer Danfoss-Canbus-joysticks, de 18-22.5-banden, standaard een airco, de 200-liter-dieseltank en een 40-liter-AdBlue-tankje en voor wie het nog niet genoeg is: Magni levert

De meeste ver-reikerfabrikanten kiezen voor Perkins, soms Deutz, en JCB kiest natuurlijk voor de Ecomax. Magni koos aanvankelijk voor een Mercedes motor (foto) maar switcht nu ook naar JCB.

Techn

iek


advertentie

In Castelfranco - vlakbij Modena - staat een splin-ternieuwe fabriek (6000 vierkante meter) met een capaciteit voor 1000 machines per jaar.

Manitou’s toeleverancier van cabines heeft er een nieuwe klant bij, zo lijkt het.

voor de verreikers ook aanbouwdelen: werkplatforms (500 kilo), hoogwerkerbakken (300 kilo) en manbakken (200 kilo) op apart kniktelescoopframe.

JCB: ja of nee?Er is sprake van dat JCB de Magni-roto’s zou adopteren en uitrusten met een eigen Ecomax-viercilindermotor (zonder SCR-techniek en ook geen roetfilter). Dat zou een mooie uitbreiding van de Engelse Loadall-verreikerreeks kunnen zijn. En terwijl we dit artikel schrijven komt er nieuws uit het Verenigd Koninkrijk: JCB heeft een raamcontract getekend voor de levering van de Ecomax motoren aan Magni. De eer-ste stap naar roterende JCB-verreikers is gezet.

De Magni-verreiker verloochent zijn roots niet, gezien de rode kleur, de belijning en de vormen van de grijze cabine en de ballast. Dat zal vast de bedoeling zijn geweest. De JCB-motor, de slimme afstempeling en de cabine die veel uitzicht biedt, zijn sterke argumenten, maar naar onze mening had Magni zich niet moeten laten verleiden tot een eigen snelkop-pelsysteem. Weliswaar lichter en waarschijnlijk volgens de laatste stand der techniek, maar waar moeten de geïnteres-seerde Manitou- en Merlo-bezitters dan met hun uitrustings-stukken naar toe? Ook daar zal Mister Roto vast een oplossing voor kunnen bedenken. Goede vraag als u hem spreekt op de Bauma. En ga dan meteen ook even bij JCB kijken of er een

gele, roterende verreiker op die stand staat. Grote kans dat daar dan wel een universele snelkoppeling aan zit.

Tekst: Michiel PouwelsFoto’s: Magni Telescopic Handlers

Erfahren. innovativ. futtererntespezialist.

Vicon Trommel- und Scheibenmähwerke Vicon Wender und Schwader

Vicon variable und Festkammerpressen Vicon Düngerstreuer

Vicon TransportlogistikVicon Ballenwickler

Effizienz von Anfang bis Ende der Erntekette.Kosten sparende Ernteverfahren und -ketten von Vicon garantieren Ihnen sauberes, qualitativ erstklassiges Futter. Die neuen Kombiwagen und Silageverteiler z. B. sind unter Profis ein Geheimtipp. Auch bei Pressen, Mähwerken, Wendern, Schwadern und Wicklern können Sie sich auf Vicon verlassen. Und schließlich zählt auch auch die ISOBUS-Kompetenz des Marktführers. Das ist EfficiEnt farming.Kverneland Group Deutschland GmbH, Coesterweg 25, 59494 Soest, Telefon 02921 3699-0, Telefax 02921 3699-408 www.kvernelandgroup.deKverneland Group Benelux BV - De Dommel 38-40 - 8250 AD Dronten - T +31 321 387 110 www.vicon.nl

Tijd voor de volgende stap!

Vicon RF vaste kamer persen IsoMatch Tellus ISOBUS terminal met automatische laad-

en losfunctieVicon Rotex 550 opraapwagenVicon RV variabele kamer persen

Vicon RF 3325 FlexiWrap perswikkel combinatie Vicon Rotex Combi 800 dubbeldoel opraapwagen

IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal

Het professionele pakket van Vicon bestaat uit innovatieve producten met

onderhouds- en gebruiksvriendelijke eigenschappen waarmee lange werkdagen

perfect worden ondersteund. Neem bijv. de onderhoudsvrije, hydraulisch

aangedreven pick-up en automatische laad- losfunctie.

Vernieuwen kan!Versleten

EM-Banden?Voordelen bandenvernieuwing:• Goedkoper dan nieuwe banden• Dezelfde kwaliteit als nieuwe band• Profielgarantie• Milieubesparend• Maatwerk profielen mogelijk

www.obo.nl

MEER MACHINES?

veenhuis.com

ONBETWISTEuroject zodebemesters> De laagste gebruikskosten over de gehele levensduur

> Perfecte snij- en verdeelkwaliteit

> Kwaliteitswerk op alle grondsoorten en in verschillende gewassen

> Werkbreedte tot 12 meter

Erfahren. innovativ. futtererntespezialist.

Vicon Trommel- und Scheibenmähwerke Vicon Wender und Schwader

Vicon variable und Festkammerpressen Vicon Düngerstreuer

Vicon TransportlogistikVicon Ballenwickler

Effizienz von Anfang bis Ende der Erntekette.Kosten sparende Ernteverfahren und -ketten von Vicon garantieren Ihnen sauberes, qualitativ erstklassiges Futter. Die neuen Kombiwagen und Silageverteiler z. B. sind unter Profis ein Geheimtipp. Auch bei Pressen, Mähwerken, Wendern, Schwadern und Wicklern können Sie sich auf Vicon verlassen. Und schließlich zählt auch auch die ISOBUS-Kompetenz des Marktführers. Das ist EfficiEnt farming.Kverneland Group Deutschland GmbH, Coesterweg 25, 59494 Soest, Telefon 02921 3699-0, Telefax 02921 3699-408 www.kvernelandgroup.deKverneland Group Benelux BV - De Dommel 38-40 - 8250 AD Dronten - T +31 321 387 110 www.vicon.nl

Tijd voor de volgende stap!

Vicon RF vaste kamer persen IsoMatch Tellus ISOBUS terminal met automatische laad-

en losfunctieVicon Rotex 550 opraapwagenVicon RV variabele kamer persen

Vicon RF 3325 FlexiWrap perswikkel combinatie Vicon Rotex Combi 800 dubbeldoel opraapwagen

IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal IsoMatch Tellus ISOBUS terminal

Het professionele pakket van Vicon bestaat uit innovatieve producten met

onderhouds- en gebruiksvriendelijke eigenschappen waarmee lange werkdagen

perfect worden ondersteund. Neem bijv. de onderhoudsvrije, hydraulisch

aangedreven pick-up en automatische laad- losfunctie.

Techn

iek

66 GRONDIG - Maar 2013

daar kun je op bouwen“Meine Damen und Herren: der neue Arocs!”

Er worden best veel trucks worden verkocht voor gebruik in de bouw-, bouwstoffendistributie en an-

der bouwtransport. Daarom komt Mercedes-Benz nu met een nieuwe lijn trucks voor deze specifieke

markt: de Arocs.

Voor het eerst geeft Das Haus de bouwvoertuigen een line-up met zelfs een eigen naam. Arocs - de samenvoeging van de vaste beginletter A met ‘rocks’ (stenen) - laat aan duide-lijkheid niets te wensen over, maar voor de Mercedes-Benz-truckverkoper zal het een tongbreker worden naast de Actros, Antos en Atego, respectievelijk ‘Triple-A’ -trucks voor het internationale transport, voor zwaar en voor licht distributie-verkeer. 45 procent van alle bouwtrucks in West-Europa werkt als kipper ‘offroad’, 30 procent wordt ingezet in de distributie van bouwmaterialen en vijftien procent wordt als betonmixer op kenteken gezet. Het merk van de driepuntige ster pakt het serieus aan met af-fabriek twee-, drie- en vierassers in diverse aandrijfconfiguraties en met maar liefst zestien motorvarian-ten, die een vermogensgebied van 175 kW (238 pk) tot 460 kW (625 pk) afdekken. Het zijn allemaal BlueTec 6-zescilinder-in-lijnmotoren in de Euro 6-emissieklasse. Met de komst van de Arocs presenteert Mercedes-Benz ook meteen een nieuwe

15,6-liter voor de hoogste vermogens. Bijzonder is overigens dat alle Arocs-trucks zijn uitgerust met een automatische ver-snellingsbak, de PowerShift 3. Voor inzet in het terrein, op de weg of in heuvelachtig (ruw) terrein zijn verschillende rijpro-gramma’s beschikbaar.

Grounder en LoaderDe keuze uit lichtgewicht en zwaardere chassis en uit twee chassisbreedtes is veelzeggend. Dat heeft te maken met twee hoofdproductlijnen: de Grounder en de Loader. Die namen maken duidelijk dat het gaat om uitvoeringen die primair zoveel mogelijk last moeten meenemen of die optimaal moe-ten presteren in het terrein. Voor de Loader betekent het dat het eigen gewicht van componenten zo laag mogelijk moet zijn, ten gunste van een hoger laadvermogen. Bijvoorbeeld voor de betonmixer, die lucht- en brandstoftanks, velgen en achterspatborden van aluminium heeft, maar ook een licht-

GRONDIG - Maar 2013 67

gewicht voorruit. Mercedes wint verder extra kilo’s door het ontbreken van een passagiersstoel en een passagiersdeur. Daardoor kan deze 9250 kilo lichte betonmixer binnen het wettelijk toegestane laadvermogen een halve kubieke meter meer beton meenemen. Bij de Grounder komt het aan op zwaardere aandrijvingscomponenten, een versterkt chas-sis en zoveel mogelijk aangedreven assen: 4x4, 6x6 en 8x8. Het chassis is bijvoorbeeld negen millimeter dik, er worden zestientons assen gemonteerd, het verenpakket is versterkt en er komen extra stabilisatoren op de achterassen. Vanaf 2015 zal Mercedes ook een hydraulisch aangedreven vooras aanbieden op bijvoorbeeld de 6x4 voor kipperopbouw. Niet nieuw, want MAN biedt die al langer met zijn HydroDrive-aandrijving, maar Mercedes meent dat dit bij de Arocs beter tot zijn recht komt.

Arocs à la carte En vervolgens blijft het een kwestie van kiezen. Bijvoorbeeld uit veertien cabinevarianten: breedtes van 2,30 en 2,50 me-ter, de korte S- (1,70 meter), de middellange M- (2,00 meter) en de lange L-uitvoeringen (2,30 meter), met Space-dak met slaapplaats, vlakke cabinevloer of extra ruim. U herkent de Arocs aan zijn kenmerkende grille, waarin volgens de fabri-kant in de uitsparingen de vorm van een baktand te herken-nen is. Dat u maar even weet dat deze truck van doorbijten weet. Feitelijk kunt u zo’n nieuwe Arocs vanaf het chassis naar keuze samenstellen tot de truck die u wenst, van een 4x2 (trekker of met kipperchassis en laadkraan) tot een 8x4 voor de opbouw van een betonmixer. Met lucht- of bladvering, een chassis met meer bodemvrijheid en wielbases van 3,30 tot 6,60 meter. Mocht het voor bijzondere toepassingen niet in de brochure te vinden zijn - bijvoorbeeld andere asafstan-den voor de opbouw van een telescoopkraan of toch een vijfde as voor een kipper of zwaartransporttrekker - dan wil de fabriek graag meedenken over een passende oplossing.

15,6-litermotorTen slotte nog even over die nieuwe motor. Dat is een logi-sche opvolger van voorgaande zescilinders die we straks ook zullen aantreffen in Actros-trucks. Mercedes past op deze Euro 6-motor de zogenaamde turbocompound-technologie toe. Daarbij maakt een uitlaatgasturbine - geplaatst achter de turbocompressor - efficiënt gebruik van de nog resterende energie. Onder zware belasting zorgt die technologie voor extra brandstofbesparingen tot twee procent. De nieuwe OM473 is er in drie vermogensversies - 380 kW (517 pk) , 425 kW (578 pk) en 460 kW (625 pk) - en levert in de sterkste ver-sie een koppel van 3000 Nm. Al bij 1600 toeren per minuut komt de koppelkromme tot een indrukwekkende 2500 Nm en dat houdt de motor vast over een breed toerengebied. Het is ook niet uitgesloten dat de OM473-motor straks op de markt komt in een versie met 700 paardenkrachten of meer.

Eén van de pakezels in het pro-gramma: de 3235 in 8x4-uitvoering met (voor Duitsland) een achtkuubs kipperopbouw. In Nederland zetten we er een dertienkuubs mixer op. De truck heeft een 260 kW (350 pk) sterke motor.

De nieuwe OM473, een 15,6-li-ter-zescilinder, vult de vermogensklasse van 380 kW (517 pk) tot 460 kW (625 pk) in.

Terreinvaardig bij uitstek, deze Arocs 4151 Grounder 8x4/4 met Meiller-kipperchassis en Space-cabine. Goed voor 41 ton GVW en gemotoriseerd met de OM471, die een vermogen van 375 kW (517 pk) levert.

Die strijd wil Mercedes-Benz wel aan met de concurrentie, zeker met MAN, Scania en Volvo, die de bouw ook als belang-rijke afnemersgroep herkennen.

Tekst: Michiel PouwelsFoto’s: Mercedes-Benz


Deze maand start Atlas met de uitlevering van de vernieuwde mobiele machines met Stage IIIb-motor. Die zijn herkenbaar aan de verhoogde motorkap en het vernieuwde contragewicht.

reesink stroomlijnt grondverzetlijnHuur & Stuur krijgt brede ondersteuning

Na de definitieve overname van Hans van Driel heeft moedermaatschappij Reesink direct

de organisatie gestroomlijnd. Opvallende aanpassing: elk merk krijgt zijn eigen hoofdves-

tiging. Verder zal de komende jaren breed worden ingezet op de Huur & Stuur-formule.

Techn

iek

In korte tijd heeft Reesink een flinke positie opgebouwd in het grondverzet. Na de eerde-re overname van de Kemp-groep is daar be-gin januari Hans van Driel definitief aan toege-voegd. Vanuit deze twee ondernemingen wil Reesink gaan werken aan een sterke positie in het grondverzet. Met ambitieuze doelstellin-gen, zo maakte Ben Kemp duidelijk op de in-troductiebijeenkomst. “Binnen drie jaar willen we in deze markt deel uitmaken van de top-vijf van distributeurs in de Benelux”, vertelde hij. Welke positie Reesink nu inneemt, wilde hij niet zeggen, wel dat het bedrijf er kort bij zit (dus zesde of zevende; TvdS).

Die sterkere positie wil het bedrijf bereiken door gebruik te maken van de synergie die in de bedrijven zit, kondigde Reesink-directeur Gerrit van der Scheer aan. “Bij een overname kijken we altijd hoe bedrijven elkaar kunnen versterken. Ieder houdt zijn eigen identiteit, maar door op de achtergrond zaken geza-menlijk te doen en aan de voorzijde te kijken hoe je elkaar kunt versterken, kun je toch een voordeel behalen”, zei hij. Een voorbeeld daar-van is volgens Van der Scheer de introductie van de Greenline die al heeft plaatsgevonden. “Door Terex-shovels in Claas-kleuren aan te bieden via de Claas-dealers hebben we via dat kanaal al een paar machines verkocht.”In de nieuwe opzet krijgt Hans van Driel de volledige verantwoordelijkheid voor de Atlas-machines. Tiel is de hoofdvestiging voor het merk, waar vandaan de productondersteu-ning, de serviceafhandeling en het onder-houd plaatsvinden. Voor dit merk blijft Hans van Driel ook werken met de verschillende dealers.

Op dezelfde manier worden ook de andere merken verdeeld over de Reesink-vestigingen. Kemp in De Meern krijgt de verantwoorde-lijkheid voor Kato en IHI. Het bedrijf krijgt

vanuit Jean Heijbroek de Ditch Switch aan het pakket toegevoegd, omdat dit hier be-ter past. De Belgische vestiging van Kemp in Hamme zal zich over Terex ontfermen. Voor versterking van de positie in Wallonië wordt gewerkt aan het opzetten van een nieuwe vestiging in Ciney. Dit gebeurt op het terrein van Packo, een andere onderneming uit de Reesink-groep.

In deze opzet krijgt elke vestiging een eigen directeur, met daarboven Ben Kemp als eind-verantwoordelijke binnen de directie van Reesink.

Huur & StuurIn Nederland wordt de komende tijd ook veel verwacht van de uitbouw van de Huur & Stuur-formule. Volgens Kemp is dat mo-menteel het best renderende onderdeel in de groep. “We halen daar geen grote omzet,

maar wel een goed rendement. Nu de markt onder druk staat, verwachten we dat hier een forse groei mogelijk is.”

Om die groei te verwezenlijken, wordt in Nederland een groot aantal nieuwe vestigin-gen ingericht als Huur & Stuur-locatie, zoals de twee vestigingen van Hans van Driel in Tiel en Ommen en de Kemp-vestiging in Bergschenhoek. “Voor ons is het grote voor-deel dat we veel meer klanten bedienen die dichtbij een machine kunnen ophalen. Door die machines over de locaties te verdelen en desnoods daarheen te brengen, kunnen we ze veel meer uren laten maken. Ook dat is voor ons gunstig. Samen met de verschillende Claas-dealers krijgen we zo een prachtige toe-gang tot de loonwerkersmarkt.

Tekst: Toon van der StokFoto: Atlas


Een rondje ‘speeddaten’ met materieelfabrikanten tijdens de zogenaamde Mediadialoog - eind januari - bracht het eerste nieuws dat volgende maand op de Bauma staat te blin-ken. In deze Grondig richten we de blik op wielladers en schrankladers, volgende maand leest u over graafmachines en ander materieel. Wat we menen te mogen constateren, is dat er naast roetfilters en SCR-technologie ook voor wielladers meer interesse is voor de oxidatiekatalysator (Atlas, Hitachi en JCB), al blijft één en ander afhankelijk van de oplos-sing waarmee de motorenfabrikant op de proppen komt. Kijk naar Case en New Holland, die het zoeken in SCR-techniek met het inspuiten van AdBlue. Andere fabrikanten, zo-als Komatsu en Volvo, presenteren het dieselpartikelfilter als dé oplossing. Een tweede trend - bij de grotere laadschoppen - komt voor rekening van transmissiebouwer ZF. Diens vijfbak wordt meer en meer als optie aangeboden en voor de cumelasector is die het overwegen waard als je ook op de kuil draait.

Tekst: Michiel PouwelsFoto’s: fabrikanten

Op banden en rupsen

Na de grotere schrankladers nam Bobcat ook de modellen met werklasten van 800 tot 1000 kilo-gram onder handen. Dat leidde tot een nieuw ont-werp met een verder naar voren geplaatste cabine met meer ruimte (tien procent extra), een grotere toegangsdeur en meer glasoppervlak voor een be-ter zicht. Het cabinegeluid is teruggedrongen met vijf procent en dat is heel wat voor een schrankla-der. We spreken over de S510 (2,7 ton en 810 kilo), de S530 (2,8 ton en 870 kilo), de S550 (2,75 ton en 900 kilo), de S570 (2,9 ton en 950 kilo) en de S590 (3,1 ton en 1000 kilo) op banden en de T590 (3,6 ton en 990 kilo) op rupsen. Van de S510 en S550 maken de hefarmen een radiale beweging, de andere modellen hebben een frame dat verticaal heft. De 500-uitvoeringen zijn leverbaar met be-diening op de voetpedalen, met het geavanceerde ACS-bedieningssysteem en met uitsluitend joy-stickbediening, ook voor het rijden. Bobcat kiest als vanouds voor Kubota-motoren. De S570 op de foto heeft een V2203-viercilinder die bij 2800 toeren per minuut een vermogen van 45,5 kW (61 pk) levert. De uitvoering met HD-hydrauliek levert ruim 100 liter per minuut aan hydraulische olie ten behoeve van uitrustingsstukken. De standaard-versie heeft een opbrengst van 64,7 liter. Alle zes nieuwe modellen zijn optioneel leverbaar met een tweetraps rijversnelling, waarmee snelheden van 0 tot 11,8 en 0 tot 17,3 kilometer worden gehaald. www.bobcat.eu

Nieuwe 21-tonner

Misschien een beetje groot voor het modale cumelabedrijf, maar Hitachi gaat ook de lich-tere wielladers als generatie-5 op de markt brengen. Voor de ontwikkeling ervan luisterde Hitachi aandachtig naar de wensen van Europese gebruikers. De 21-tons ZW250-5 is daar een resultaat van: comfortabel voor de machinist, productief, met moderne techniek en onderhoudsvriendelijk. De cabine is ruimer, de verwarmde en luchtgeveerde stoel is beter instelbaar voor meer beenruimte en er is een klimaatgeregelde airco. Ook kan de bedie-ningsconsole in de hoogte worden versteld. Hitachi monteert een 7,8-liter-zescilinder-turbodiesel met 181 kW (246 pk) met daarachter een oxidatiekatalysator en een roetfilter (Stage IIIb). Er zijn twee werkstanden (standaard en power) en door daar consequent tussen te wisselen met de Quick Power-schakelaar op de joystick kan het gemiddelde verbruik met tien procent omlaag. Bij langer stationair draaien schakelt de machine zichzelf uit. De mo-torkap opent in zijn geheel en de motor, filters, servicepunten en de koeling zijn vanaf het maaiveld goed bereikbaar. De ZW250-5 biedt een opbreekkracht van 170 kN, de bakinhoud is tussen de 2,8 en 3,8 kuub. www.hcme.com

Mag het iets meer zijn?Bauma brengt op alle fronten nieuws, ook bij wielladers, in alle grootteklassen


Verhuur en cultuur

Liebherr zet met de nieuwe L506C en L508C twee nieuwe compacte knikladers in de markt, naast de bestaande stereoladers, die gewoon in het programma blijven. In tegenstelling tot die stereoladers - met zowel knik- als achterasbesturing - zijn de nieuwe 3,5- en 3,9-tonners ‘gewone’ knikladers met een stuurhoek van veertig graden. Daarmee komt de Duitse constructeur tegemoet aan wensen van dealers en verhuurders die vragen om compactere, eenvoudiger uitvoeringen. Dat laatste moet zorgen voor een lagere prijs ten opzichte van andere merken knikladers. De L506C en L508C hebben bakinhouden van respectievelijk 800 en

1000 liter en vooral de laatste zal in Duitsland stevig gaan concurreren met Volvo, Atlas, Terex en Kramer. Beide machines zijn compact ge-bouwd, met doorrijhoogtes tot 2,50 meter. Wij denken dat Liebherr ook met een schuin oog kijkt naar bijvoorbeeld de cultuurtechnische, bos- en landbouwbedrijven, waarvoor deze machines ook interessant zijn. De L506C krijgt een 45 kW (61 pk) motor en de L508C heeft met 49 kW (67 pk) iets meer vermogen onder de kap. www.wynmalenhausmann.nl

Skidloader

Na de overname van Gehl en Mustang en het tot stand komen van een intensieve samenwerking met Yanmar voor de leve-ring van minigravers geeft Manitou gas met zijn programma

compacte machines. Nieuws op gebied van knikladers is er niet, maar er is wel een nieuwe schranklader die over enkele maanden zowel als Gehl V400 en als Mustang 4000V op de markt komt. Het is de grootste schranklader die er te koop, met een werklast van ruim 1,8 ton en een verticale hefhoogte van 3,65 meter. De machine wordt aangedreven door een 74 kW (99 pk) sterke motor. www.geert-jandekok.com

Krachtvoer

Extra motorvermogen en meer hydraulische opbrengst voor inzet bij het inkuilen van grote hoeveelheden gras en maïs. De nieuwe Werklust WG35F is er nu ook in een Agripower-uitvoering met elf procent meer vermogen. Die heeft een sterkere zescilinder John Deere-commonrail-dieselmotor, met een vermogen van 168 kW (226 pk), waarvan het koppel over een breed toerengebied tot zijn recht komt. Werklust ‘flext’ nog even door met een Stage IIIa-motor. De sterkere WG35F krijgt een ZF Ergopower-transmissie, die bij elke rijsnelheid een goede trekkracht

garandeert. Werklust kiest voor een extra variabele plunjerpomp (60 li-ter per minuut) voor de kuilverdeler. Daardoor zal de kuilverdeler niet terugvallen in toeren en dat betekent een goede verdeling van het gras. De hoofdpomp, eveneens een variabele plunjerpomp, levert 390 liter per minuut, waarbij het stuur- en remsysteem prioriteit hebben. De ma-chinist heeft keuze uit drie werkstanden: eco, standaard en power. In de ecostand bespaart de machine 25 procent brandstof ten opzichte van de powerstand (maximaal vermogen). De Apeldoornse machinebouwer monteert op de Agripower de ruim dertien centimeter bredere 20.5R25-banden en die zorgen voor een breder aandrukvlak. Door de lange wiel-basis (3,00 meter) en de uitgekiende gewichtsverdeling is de machine stabieler. De stuurhoek is tweemaal 45 graden en dat is lekker kort. De agrarische variant van de WG35F heeft dezelfde cabine als de standaard-machine, met diep doorgetrokken ruiten voor goed zicht opzij en op de werkuitrusting. De eerste WG35F Agripower wordt deze maand afgele-verd aan Loonbedrijf Nikkels in Twello. www.werklust.nl

Grote brokken

Deze Beco-kuilhapper is geschikt voor werktuigdragers in de gewichts-klasse vanaf zes ton. Dat kunnen knikladers zijn, maar ook verreikers. De hydraulische happer weegt zelf 2050 kilogram en maakt driekuubs blokken met breedtes van twee meter, lengtes van één meter en een hoogte van anderhalve meter. Het uitrustingsstuk wordt geleverd met een hydraulische afschuiver om te lossen, met grastanden met een di-ameter van 50 millimeter en Beco rust hem uit met vervangbare mes-sen. De totale hoogte van de gesloten kuilhapper is 2,70 meter. www.beco-vianen.nl


Meer nieuws op komst•Kubota kondigt aan dat het in zijn fabriek in Duitse Zweibrücken werkt aan

nieuwe knikladers, die in 2014 op de markt komen. Het betreft twee modellen met werkklare gewichten van 4,2 en 4,8 ton, respectievelijk met bakinhouden van 650 en 850 liter. De machines hebben Z-bar-kinematiek en ze zijn ontwik-keld voor de Europese markt, met name voor Duitsland, waar ze veel worden verkocht in de bouw, bij stadsdiensten en in de cultuurtechniek. Beide machines krijgen uiteraard Kubota-viercilindermotoren (Stage IIIb) met roetfilters en ze staan op Dana-assen. www.meerman.nl•LiuGongkondigtaandathetopdeBaumaeenStageIIIb-versiepresenteertvan

de 15,4-tons 842-4-wiellader. www.hansan.nl•AtlasWeyhausenmeldtdatdemodellenvanafdeAR65zullenwordenuitgerust

met Deutz TCD-motoren met dieseloxidatiekatalysator in plaats van een roet-filter of SCR-techniek.. Die motoren bieden tot twaalf procent meer vermogen. www.intertechno.nl•AtlasWeyhausenwilopdeBaumaeennieuweversievanzijnhybridewiellader

presenteren, waarbij het merk afstapt van het opslaan van elektriciteit in zware accu’s. De Duitsers zoeken het in ‘Speichertechnologie’, het opslaan van vermo-gen (hydrauliekdruk) in cilinders of accumulatoren. Wordt vervolgd. •Mecalac, fabrikant van Ahlmann-zwenk- en -knikladers, brengt twee nieuwe,

knikgestuurde laders met telescoperende hefframes naar de Bauma: de AT900 en de AT1050, die in Nederland de naam Ahlmann krijgen en in andere landen als Mecalacs de markt op gaan. www.ahlmann.nl

What’s up doc?

De nieuwe vijftientons 427- en zeventientons 437-wiel-laders volgen bij JCB de populaire modellen 426 en 436 op. Het zijn shovels met bakinhouden van rond de 2,7 kubieke meter. Belangrijke kenmerken: de lagere mo-toremissies, meer bedieningscomfort, zuiniger maar toch sterker en stiller. De 6,7-liter-Cummins QSB-motor verdient extra aandacht, want volgens JCB voldoen beide machines aan de actuele Stage IIIb-normen zon-der dieselroetfilter of uitlaatgasnabehandeling met inspuiting van AdBlue. Hoe flikt Cummins dat dan, ho-ren we u vragen… Welnu, dat doet het merk met een dieseloxidatiekatalysator, die we tijdens de komende Bauma op wel meer plaatsen zullen tegenkomen, want ‘wij van het grondverzet en cultuurtechniek’ zijn niet zo van de partikelfilters en tankjes met ureum. De Cummins-zescilinder in de 427 biedt een vermogen van 118 kW (158 pk) en dankzij de turbolader met variabele geometrie bijna tien procent meer koppel ten opzichte van zijn voorganger. De 437 heeft een vermogen van 129 kW (173 pk). Om zuinig te zijn, schakelt de motor automatisch na dertig seconden in stationaire stand over op 700 omwentelingen. Een eco-stand (1800 toe-ren) is ook beschikbaar. De standaardversie wordt ge-leverd met een ZF-vierversnellingsbak. Optioneel is de versie met een vijfbak met koppelomvormer en assen met automatische sperren, die zestien procent zuiniger moet zijn. Kopers van deze uitvoering hebben de keuze uit een open differentieel met proportionele koppel-momentverdeling, een zelfsperrend differentieel (tot honderd procent sper) of een automatisch sperdif-ferentieel op de vooras. Op het eerste oog lijkt er niet zoveel veranderd aan de twee laadschoppen, maar wie goed kijkt, ziet een nieuwe cabine en wijzigingen in de beplating en de ballast. Beide machines zijn leverbaar met automatische airco en optioneel met luchtgeveer-de Grammer Actimo XXL-stoel. JCB zal beide modellen in de markt zetten als HT (parallelle kinematiek), als ZX (Z-bar), als HighLift HT (met lange hefarmen) en als Super HighLift HT (alleen de 437). www.jcb.com

Nieuwe twaalf- en achttientonner

Komatsu zal op de Bauma in elk geval de nieuwe WA380-7-wiellader voorstellen en de fabrikant hoopt ook tijdig de twaalftons WA250-7 gereed te hebben. Over de laatstge-noemde wil Komatsu niet veel loslaten, dus beperken we ons tot de 17,9-tonner. Een belangrijke machine voor inzet in de industrie, overslag en recycling, daar waar kritisch gekeken wordt naar emissiewaarden. Vandaar dat de WA380-7 nu is uitgerust met een Stage IIIb-zescilindermotor die een vermogen van 143 kW (195 pk) ontwikkelt. De in-genieurs van Komatsu beweren dat de nieuwe machine - ten opzichte van generatie-6 - tien procent minder brandstof verbruikt. De fabrikant levert de wiellader met een gratis Care-garantieplan (drie jaar of 2000 uur), waarbij de dealer zonder bijkomende kosten ook de onderhoudsbeurten verzorgt. Daar hoort ook een garantie bij voor het dieselpar-tikelfilter voor een periode van vijf jaar (9000 uur) en een gratis tweede roetfilter als het eerste opgebruikt is. Andere opvallende kenmerken: het hoge kantelpunt voor de bak (4,01 meter), zodat de loshoogte – met een bak van 3,25 kubieke meter - op 2,92 centi-meter komt. De statische kiplast - in rechte lijn - is bijna dertien ton. Ook uit Hannover komt de nieuwe WA70-7 Handy, een 5,4-tonner in de 1,25-kuub-klasse. www.bia-bv.nl


Z-XT-XR

De meest verkochte Case-wiellader in Nederland is de vijftientons 721F en die is leverbaar met drie verschillende hefframes: met een Z-bar-frame met kantelstuk voor hoge opbreekkrachten, met een XT-frame met op elke arm een hef- en kantelcilinder en als XR-versie met paral-lelle kinematiek (XT), maar dan met verlengde hefarmen voor extra loshoogte en bereik bij het laden van bunkers en trucks. Case kiest voor een 145 kW (195 pk) sterke Cummins die met SCR-technologie (AdBlue) voldoet aan de Stage IIIb-emissienormen. Dit systeem heeft ten op-zichte van een roetfilter als voordeel dat er geen extra brandstof hoeft worden ingespoten om het roetfilter schoon te branden. Optioneel is de 721F leverbaar met een automatische vijfversnellingsbak van ZF met lock-up. Die technologie zet de koppelomvormer vast. De extra versnelling is ideaal voor het aanrijden op de kuil en je kunt met een lager toerental en een hogere snelheid over de weg rijden. Alle nieuwe techniek zorgt voor een brandstofbesparing tot vijftien procent. Case kiest ook voor ZF-assen en daarmee is de aandrijflijn goed afgestemd. De fabrikant biedt de vijftientonner aan met vijf jaar oftewel 9000 uur garantie. www.casenederland.nl

Zeefbakken uit Finland

Remu bouwt tegenwoordig drie specifieke zeefbakken voor graafma-chines, de zeven andere modellen bakken zijn - met een andere op-hanging - inzetbaar op graafmachines van 3,0 tot 21 ton en wielladers van 1,5 tot 21 ton. Op de foto model EE4160 voor wielladers van tien tot twaalf ton met een zeefoppervlak van 1,8 vierkante meter en een eigen gewicht van bijna 2,7 ton. De 2,7 kubieke meter metende zeef-

bak vraagt om een olieopbrengst tussen de 150 en 250 liter per minuut. Zeefbakken van Remu werken volgens het sterrenzeefprincipe en daar-om kunnen ze - door de sterren te wisselen - geschikt worden gemaakt voor inzet bij het zeven en verkleinen van verschillende materialen: zwarte grond, turf, zout, compost, bij het mengen van grond met kalk of ander stabilisatiemateriaal en bij het aanvullen en dichten van sleuven waarin leidingen zijn gelegd.

Knikkende Kramer

Sinds een aantal jaren heeft Kramer ook knikgestuurde wielladers in het programma, zoals de 550 (foto) en de 650, die voor het eerst op de Bauma worden getoond. Ook nieuw van de 80-serie-laders zijn de 580 en 780. Kramer bouwt verschillende modellen - ook met vierwielbesturing - in de klasse tot een bakinhoud van 1,5 kubieke meter. Model 650 valt op door de hoge werklast (1750 kilo) en dat maakt hem geschikt als oppermachi-ne bij straatwerk en in de cultuurtechniek en tuinaanleg. Deze kniklader rijdt bovendien tot 30 km/u. www.wackerneuson.com


Variabel

Caterpillar komt met een zogenaamde XC-versie van de 966K-wiellader naar München, Dat staat niet voor Cross Country, want terreinvaardig zijn de wielladers wel, maar het geeft aan dat er een variabele transmis-sie wordt gemonteerd. Daar komen we bij u op terug. De 966K is een 24,2-tonner met een 9,3-liter motor met 148 kW (199 pk). Goed voor een kiplast van 14,6 ton (geknikt) en rijsnelheden tot 37,4 kilometer per uur. www.pon-cat.com

Voor de recycling

De nieuwe W170C-wiellader van New Holland is er nu ook in een Recycler-uitvoering, specifiek voor inzet in open terreinen en in hallen voor het laden en overslaan van afval, bouwafval, biomassa en ander restmateriaal. Volgens New Holland is de vijftientons machine erg zui-nig (tien liter per uur bij gemiddelde inzet). De Recycler krijgt af-fabriek een zwaarder koelpakket, dat zichzelf goed kan reinigen van stof. De machine krijgt extra beplating aan de onderzijde, de transmissie zorgt voor meer duwen indringkracht en met behulp van de Ecoshift wor-den snellere cycli gemaakt. Ook belangrijk: de heavy-duty-assen en de eco-werkstand en automatische uitschakeling bij langdurig stationair draaien. www.debruycker.be

DL550-3 met Scania

Doosan kiest voor de motorisering van zijn grote wielladers voor Scania-motoren en daarmee voor SCR-technologie om aan de Stage IIIb-emissienormen te voldoen. De 12,7-liter-DC13 in de DL550-3 komt tot een vermogen van 283 kW (380 pk) en dat past wel bij een machi-negewicht van 32 ton. Het koppel van 1746 Nm wordt bereikt bij 1400 toeren. ZF is de hofleverancier van alle wiellader-koningshuizen en in de DL550-3 ligt een ZF5WG310 Powershift-transmissie met vijf versnellin-gen en lock-up. De maximale rijsnelheid van deze industriemachine is 36 km/u vooruit en 19 km/u achteruit. De dikke DL is standaard uitgerust met automatische smering, een verwarmde en luchtgeveerde stoel, ver-warmde spiegels en een automatisch omkeerbare ventilator. De werk-last van deze 32-tonner is elf ton en de laadschop koppelt bakken aan met inhouden rond de vijf kubieke meter. De machine staat op 295R25-banden. www.roadbarneveld.com

Alle

rech

ten

voor

beho

uden

. Enk

el v

oor p

rom

otio

nele

doe

lein

den.

Call the experts© voor zeer productieve wielladers.

Nieuwe Komatsu WA380-7 – Hoge productiviteit, lage kosten

De nieuwe Komatsu WA380-7 wiellader wordt aangedreven door de nieuwe Komatsu-dieselmotor die voldoet aan de EU Stage IIIB emissie-eisen.

De nieuwe motortechnologie van Komatsu biedt meer vermogen, met een uitzonderlĳ k laag brandstofverbruik. Dankzĳ een vernieuwde intelligente aan-

drĳ fl ĳn en de verbeterde lock-up functie van de oversized koppelomvormer biedt de WA380-7 topproductiviteit en indrukwekkende rĳ snelheden, zelfs op

steile hellingen. Daarnaast is de WA380-7 de perfecte machine voor Load & Carry werkzaamheden of het laden in V-vorm.

Een ruime cabine, perfect zicht, laag geluidsniveau en een achteruitrĳ camera. Om maximale productiviteit te realiseren combineert de Komatsu WA380-7

veiligheid en ergonomie (standaard met een volledig luchtgeveerde stoel inclusief geïntegreerde joystickconsole) met een ongekend niveau van comfort.

BIA b.v. · Skagerrakstraat 6 · 7202 BZ · Zutphen · Tel. 0575-596700 · Fax. 0575-596799 · [email protected] · www.bia-bv.nl

komatsu_WA380-7_v2_297x230nl.indd 1 10.01.2013 08:30:27


Cotraco bewaakt brandstofniveau tijdens stilstand

Al jaren zoeken bedrijven naar een systeem om diefstal van dieselbrandstof in de nacht en in

het weekend te voorkomen. Een nieuw systeem van Cotraco lijkt een oplossing te kunnen bie-

den. Ook op grondverzetmaterieel zijn inmiddels de eerste ervaringen opgedaan.

Het systeem schakelt automatisch in op het moment dat het contact wordt uitgezet. De computer doet dan niets anders dan kijken of de vlotter niet van positie verandert. Gebeurt dat wel, dan gaat in enkele seconden een alarm af. Dat kan zijn een zwaailamp, maar ook een zeer indringende sirene. Die sirene produceert meer dan 125 decibel en doet pijn aan je oren. Tot op heden is dat bij gebruikers afdoende gebleken om diefstal te voorkomen.Eén van de eerste gebruikers in de cumelasector is Kor van der Flier uit Nieuw Beerta. Zijn bedrijf werkt regelmatig op NAM-locaties en heeft daar veel te maken met diefstal van brand-stof. Op zijn machine prijkt nu vlak onder de tank een grote sticker dat de machine beveiligd is. Van der Flier hoopt daar-mee definitief een eind te maken aan de ergernis van lege of zelfs kapotte brandstoftanks bij terugkomst bij de machine.

Van alles is er al geprobeerd om diefstal van brandstof uit machines tegen te gaan. Van extra zware sloten op tankdop-pen, kokers op een bakwagen die over de dop vallen tot het bewaakt opstellen van vrachtauto’s en materieel. Helpen doet het echter nauwelijks, weet Maarten de Groot van Cotraco. “Pas kreeg ik van een klant de video van de bewakingscame-ra’s te zien. De dieven wisten dat ze er hingen, zwaaiden nog eens vrolijk, maar de tanks waren leeg.”Dat bedrijf is nu één van de afnemers van de 450 antidief-stalsystemen die Cotraco al heeft geplaatst. Het systeem is ontworpen door een vrachtwagenbedrijf dat de diefstal meer dan zat was, in samenwerking met een industrieel ontwerper. Zij bedachten samen een systeem dat is gekoppeld aan de vlotter in de brandstoftank. De vlotter wordt gekoppeld aan een minicomputer die ergens in de cabine wordt bevestigd.

diesel veiliggesteld

Techn

iek


Mini-accuNatuurlijk is ook een kastje te omzeilen, want wie de accu loskoppelt, zou het systeem stil kunnen leggen. Een probleem waarop De Groot een antwoord heeft bedacht in de vorm van een kleine losse accu. Deze wordt ook aan de bewakingsunit gekoppeld en kan deze altijd van spanning blijven voorzien. Constateert de unit het afsnijden van de stroom, dan zal het alarm afgaan. Niet alleen brandstof-, maar ook accudiefstal wordt zo moeilijker.Mooi denkt u, maar mijn auto, kraan of trekker staat op een stil bouw-terrein. Wie hoort die sirene? Ook daar is aan gedacht met de uitbrei-ding van een simpele GSM-unit. Wie deze voorziet van het goed-koopste simkaartje kan voor € 3,- per maand worden gebeld zodra er onraad is bij de machine. “Neem zeker geen prepaid,” waarschuwt De Groot, “want die is altijd op het verkeerde moment opgebruikt. Tele2 is nu de goedkoopste, daar heb je voor € 3,- een abonnement.”

Extra vlotterEen systeem op een vlotter is mooi, maar wat als je twee brandstof-tanks hebt, zoals veel vrachtwagens. Dan ontstaat er een probleem, geeft De Groot toe, “Alleen DAF heeft in elke tank een vlotter. Zoals altijd is er echter voor elk probleem een oplossing. In dit geval leveren we gewoon voor de andere tank ook een vlotter.”

Het is een probleem dat in het grondverzet en bij de trekkers veel minder voorkomt en daarom verwacht hij daar gemakkelijk zaken te kunnen doen. Dat moet ook kunnen, want de prijs is niet onoverko-melijk. Een losse unit kost € 400,- en daar komt dan € 25,- bij voor een extra accu en € 125,- voor een GSM-unit. Zowel de accu als de GSM-module is een optie. Gemiddeld zal daar nog een uur opbouw-tijd bijkomen. Uiteraard kan iemand die in één keer zijn hele vloot of in elk geval meerdere units wil opbouwen nog over de prijs praten.

Tekst: Toon van der StokFoto’s: Maarten de Groot

De dieselkorf lijkt een oplossing om leegzuigen te voorkomen. In de praktijk blijken de brandstofdieven al een soort hevel te hebben om de korf er met geweld uit te draaien. Dit is het resultaat.

Een eenvoudig en overal te monteren kastje is het hart van het beveiligingssysteem.

VERHUUR EN (ONDER)- AANNEMING VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW

KRAANVERHUUR, GRONDVERZET en RECYCLING

BAGGER SCHUIF BOTEN

Wij leveren het complete pakket voor uw bag-gerklus. We beschikken over baggerschuifboten met een werkbreedte van 5,5 en 7,5 meter en een werkdiepte tot wel 3 meter. Voor het echte maatwerk hebben we een speciale mini bag-gerschuifboot met een werkbreedte van 2 meter en een werkdiepte van 80 centimeter. Om de bagger af te voeren hebben we baggerknijpers, vloeistofdichte kippers, containers en het bijbe-horende werkmaterieel.Kijk voor meer informatie op de web-

site onder Waterwerken, of bel voor

advies naar G.M. Damsteegt B.V.

Westeinde 46 - 2969 BM Oud-AlblasTel 0184 69 27 67 - Fax 0184 69 21 40

E-mail [email protected]

www.gmdamsteegt.nl

13-03 Bagger schuifboten 1-2S.indd 1 19-2-2013 9:02:58

MAMMUT WB Super combi

• Kuilverdeler• Verdeel trommel Ø 130• Werkbreedte 2.80 meter• Hydraulisch aangedreven• Hydrauliek 1x ew benodigd• Elektro / hydraulische functi e zit op de verdeler 12 Volt of 24 Volt• Grasvork met 8 lange tanden• Volvo oppik haken• Min 125 liter bij 200 bar benodigd

BROEKENS GORREDIJKBadweg 50 - 8401 BL GorredijkTelefoon (0513) 46 38 25Fax (0513) 46 52 46

BROEKENS STIENSTruerderdijk 4a - 9051 JC Sti ensTelefoon (058) 257 17 12Fax (058) 257 11 01

G. Broekens 06-5384 4166 www.broekens.nl

Broekens Gorredijk 1-4S.indd 1 20-12-2012 13:55:43

SIM Holland80 jaar vertrouwde kwaliteit

mestverwerking en landbouwmachines

Ketelweg 263356 LE Papendrechttel. 078 - 641 80 00fax 078 - 641 80 80mail: [email protected]: www.simholland.nl Sterk in beweging

RECK kuilverdeler voor een goede en vaste kuil en de grootste capaciteit

- Vernieuwde stevige stabiele constructie- Met aftakas of hydrauliek aan te drijven- Geïntegreerde groothoek in machine- Verbeterde stand kammen waardoor grotere capaciteit op kuil- Dubbele cilinders voor hoekverstelling

Norgervaart 20 • 9336 TE • Huis Ter Heide (dr)T. 06 21 83 35 16 • [email protected] • Pennenenbussen.nl

Wij zijn gespecaliseerd in het leveren van kwaliteits pennen en bussen voor graafmachines, shovels en aanbouwdelen

online faillissementsveiling9 t/m 14 maart 2013

GROND-, WEG- EN WATERBOUWTEMMINK GROEP B.V.

BVA-AUCTIONS.COMAltijd wat te bieden

kijkdagen: Zaterdag 9 maart van 10.00 uur tot 16.00 uur kijkadres: Kleibultweg 59-61, 7575 bw Oldenzaal

5x ‘Liebherr-Hitachi-Neuson’ mobiele kranen • ‘Hitachi-Hyundai’ rupsgraafmachines • 2x ‘Ahlmann’ AZ150 en 1x ‘Volvo’ wiellader • ‘MAN’ plakwagen • ‘Scania’ veegwagen • ‘Nooteboom’ 3-assige dieplader aanhangwagen • ‘Hamm’ walsen • ‘Bomag-Wacker’ trilplaten • aanhangers • ‘IBC’ dieselolietanks • vuilwaterpompen • weginspectie aanhangwagen • intern transport • (mobiele) bouw-, schaft- en directie units • bouwlasers • detectiemateriaal • veld- gereedschappen • containers • (elektr./pneum./ hand) gereedschap-pen • werkplaatsinventaris • kantoorinventaris • etc.

ER WAS EENS EEN GROEP MAÏSPLANTEN DIE IN EEN VELD LEEFDEN...

OP EEN DAG WERDEN ZE AANGEVALLEN DOOR HET GROTE

BOZE ONKRUID.

MAAR TOEN KWAM ER EEN GROTE HELD. IK DUS.

PAPA!

MET CALARIS IN Z’N HAND GING HIJ DE STRIJD

AAN MET HET GROTE

BOZE ONKRUID.

KEES, DAT IS TOCH GEEN SPROOKJE?

NEE KLOPT, HET IS ÉCHT WAAR!

LEEFDE NIET LANG...ZÓ GEMAKKELIJK... HET ONKRUID

... EN ZEKER NIET GELUKKIG.

DE MAÏS KREEG HET ZWAAR TE VERDUREN.

Het basismiddel tegen onkruiden in maïs.

• Flexibel en gemakkelijk• Veilig• Snel en breedwerkend• Lange duurwerking

www.calariskees.nl

Syngenta Crop Protection B.V., Postbus 512, 4600 AM Bergen op Zoom. Tel. 0164 225 500, Fax 0164 225 502, www.syngenta.nl.

Syngenta stimuleert het gebruik van de spuitvrije meter voor operation pollinator. Zie www.syngenta.nl/operationpollinator of scan de QR code!

Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees voor het gebruik eerst het etiket en de productinformatie. ®/TM Registered Trademark of a Syngenta Group Company.

12

TM


Mooi hoor, die Case Construction Rodeo-wedstrijd, afgelopen na-jaar bij Parijs. Peter Bart Poppink is er nog vol van. Het was volgens hem een Europees Case-machinistenkampioenschap van niveau. Bij Parijs troffen de beste dertig van Europa elkaar in een onderling duel met de wiellader, de graaflaadcombinatie, de schranklader, de rupskraan en de verreiker. In alle Europese landen zijn voorrondes gehouden, behalve in Nederland. Case-dealer Schmidt in Almelo kent namelijk zijn pappenheimers en vroeg Peter Bart samen met een andere machinist rechtstreeks om voor Nederland uit te komen. ”Schmidt is al jarenlang een trouwe wielladerdealer van ons en kent ons persoonlijk heel goed”, vertelt Peter Bart. En dus kent Schmidt ook zijn vaardigheden. Peter Bart is als één van de Poppinks een praktijkman. Precisiewerk is zijn ding. Meestal is dat als vaste machinist op de Atlas, maar als het nodig is, springt hij met evenveel plezier op de wiellader, de trekker of de vrachtwagen. Het bedrijf runnen laat hij graag aan zijn familieleden over.

Allround voorsprong“We zagen in Parijs dat buitenlanders vaak goed zijn in een enkele machine en bovendien niet zo gewend zijn aan het veel werken op de millimeter als wij in Nederland. Daarmee hebben wij een dub-bele voorsprong”, aldus Peter Bart. Hij geeft aan dat hij wel meer Nederlandse machinisten kent die zo hadden kunnen meedoen.Over de behendigheidswedstrijd zelf is hij helder. “Ze hadden er een prachtwedstijd van gemaakt, met oefeningen van een hoog niveau voor alle machines, zo uitgekiend dat je dus ook alle func-ties moest gebruiken. Echt leuk om met soortgenoten zo een dag te wedijveren”, zegt de machinist. Hij geeft toe dat schranklader de onbekende voor hem was, maar de rest bedienen was geen pro-bleem. Case Construction had volgens hem bovendien echt moeite gedaan er een mooi geheel van te maken. “We kregen allemaal een rodeobloes en bijpassende hoed. En na afloop met z’n allen lek-ker eten, wat vertier en de prijsuitreiking. Dan ben je toch verrast

wearkomm’n Peter Bart Poppinks Case Construction Rodeo-avontuur

En daar sta je dan als bescheiden Atlas-machinist op de hoogste trede van het ereschavot tijdens

de Europese machinistenwedstrijd van Case Construction in Parijs. Met een reischeque in de hand

voor een trip naar glamourstad Las Vegas. Klinkt goed, maar of Las Vegas kan wedijveren met de

wedstrijd zelf of de ereboog thuis? U leest het in het Case Rodeo-verhaal van Peter Bart Poppink.

zijweg

en


als je als winnaar wordt uitgeroepen. Een mooie beloning voor een fijne dag wedijveren, maar ik ben niet het type om daar in de schijnwerpers op zo’n podium te staan.”

Even andersDe hoofprijs was een retourtje naar Las Vegas en naar de bouwbeurs World of Concrete daar. Peter Bart verwachtte daar grote machines, show en spekta-kel en ook mogelijkheden om machi-nes uit te proberen. Afgelopen maand stapte hij samen met zijn broer en zwa-ger vol verwachting op de trein naar Schiphol. “Twintig uur later ben je dan in Las Vegas en kom je in een prach-tig en enorm groot viersterrenhotel. De volgende dag gingen we met een crazy taxidriver met piepende banden richting de beurs. Helemaal gek daar.” De beurs viel hem wat tegen, omdat het met name om betonconstructies ging. Het grote materieel ontbrak een beetje op die beurs. “We werden op de beurs prima ontvangen door Case met bovendien een chic diner ’s avonds. Niets mis mee. Maar de rest van de beurs hadden we vrij snel gezien”, zegt Peter Bart. Natuurlijk vonden ze nog wel een midikraan die even moest worden getest en gingen ze op zoek naar bijzonderheden. “De Amerikaanse betonvrachtwagens vonden we leuk. Verder vielen de vele motorketting-be-tonzaagoplossingen op. Echt nieuwe dingen hebben we niet gezien en er was geen vervolg op de wedstrijd in Parijs, wat ik persoonlijk wel leuk zou

hebben gevonden”, aldus Peter Bart. En Las Vegas dan? “Leuk om een keer te zien, heel imposant allemaal. Heel gro-te gebouwen, brede straten, vermake-lijk publiek, maar ook veel nep. Ik ben niet het type dat aan gokautomaten gaat staan trekken. Mooi zonnetje en twintig graden, dus lekker een terrasje pakken, hadden we bedacht, maar dat doen ze daar niet. Ze willen je binnen hebben in die gokhallen. Uiteindelijk zijn we in een Duits kroegje beland, waar de serveersters op komische wijze de zuipers met een plank flink bil-lenkoek gaven. Dat was wel grappig”, vertelt hij. Je proeft echter dat twee dagen lang reizen voor zo’n beurs en zo’n stad niet iets is wat Peter Bart als praktijkman echt aanspreekt.

Warm onthaalDe Case Rodeo-wedstrijd bij Parijs met soortgenoten vond hij leuker. En misschien was het onthaal thuis nog wel het leukste vervolg. “Mijn vriendin had samen met de vriendengroep een ereboog gemaakt, waar ik samen met Arjan Steenhagen van Schmidt bij terugkomst van de wedstrijd ben ver-rast. We hebben de overwinning thuis samen met vrienden gevierd. Dat was echt leuk”, geniet Peter Bart nog na. En volgend jaar? “Ik ga zeker terug naar Parijs om mijn titel te verdedigen.”

Tekst: Gert VreemannFoto’s: familie Poppink,Thomas Déron, Case CE

De Case Rodeo-wedstrijd bij Parijs was van een hoog niveau en dus moesten de deelnemers alles uit de kast halen om de opdrachten foutloos te volbrengen.

Naast de wedstrijd was er voor de deelnemers ’s avonds een gezellig etentje en ook het nodige vertier, waaronder natuurlijk het bull-rijden.

Peter Bart had in Amerika graag ook aan een wedstrijd meegedaan. Dat zat er niet in, dus toch maar even op deze Wacker Neuson gestapt om ook daar met succes het scorebord te veroveren.

Stadje kijken is best een keer leuk, maar nuchtere praktijkmensen als Peter Bart trekken liever aan de hendels van een machine dan aan die van gokkasten.

Peter Bart werd hartelijk ontvangen op de Case-stand in Las Vegas en kreeg ’s avonds een chic diner aangeboden.

Fietsen is

gezond, dus eet

meer fietsen

Mirthe van Loegt, administratief medewerkster van loonbedrijf De Cu-

melaar, heeft zich ziek gemeld. Dit is al de vierde melding in zeven maan-

den tijd. Eigenaar Zeger Poort is hierover wat geïrriteerd, maar heeft niet

het idee dat hij hier iets aan kan doen. Gelukkig heeft loonbedrijf De

Cumelaar een verzuimverzekering afgesloten bij een adviseur die goed

bekend is in de cumela- en bouwsector. Onderdeel daarvan is een goede

arbodienst. Deze arbodienst is het namelijk niet ontgaan dat Mirthe de

laatste tijd erg vaak ziek is. Arbodienst KeerPunt365 neemt contact op

met Zeger en adviseert hem om met Mirthe aan tafel te gaan. Omdat hij

dit moeilijk vindt krijgt hij enkele tips voor een goed gesprek.

Ietwat nerveus gaat Zeger enkele dagen later het gesprek met Mirthe

aan. In dit gesprek komt al snel naar boven dat Mirthe privéproblemen

heeft. Hierdoor kan zij het soms niet opbrengen om naar het werk te

gaan. Mirthe vindt het vervelend om de werkgever hiermee ‘lastig’ te val-

len. Zeger geeft aan dat het goed is dat hij er nu van af weet. Hoewel hij

haar problemen niet kan oplossen, kunnen ze nu wel samen proberen

een oplossing te vinden. Zeger raadt Mirthe aan om contact op te ne-

men met de bedrijfsarts of met een door de arbodienst ingeschakelde

maatschappelijk werk(st)er. Daarnaast is Zeger bereidt om samen met

Mirthe te beoordelen of er in haar werkzaamheden ook tijdelijk enkele

aanpassingen kunnen worden gedaan. Misschien even minder verant-

woordelijkheden en/of een aanpassing van het aantal arbeidsuren. Door

met elkaar in gesprek te gaan, is er nu wederzijds begrip.

Ruben Hartog,

Specialist inkomens verzekeringen bij CUMELA Verzekeringen

Communicatie is het sleutelwoord

uitsmijter Lekker lang knorrenOnverstoorbaar ligt dit varken midden op een beurs te slapen. Blijkbaar was het zijn tijd om even lekker lang te knorren. Om gezond te blijven, heb je slaap nodig. De één heeft meer slaap nodig dan de ander.In slaap vallen gaat makkelijker als je geen honger of dorst hebt. Een lekker bed op een stille en donkere plaats doet ook wonderen. Dat geldt ook voor voldoende beweging over-dag. Toch kun je soms moeilijk in slaap ko-men. Dit kan veroorzaakt worden door:• voor het slapen gaan nog heel actief bezig

te zijn. Een overgang van actief naar rust is nodig;

• onregelmatige slaaptijden. De biologische klok werkt het beste als je elke dag op de-zelfde tijd naar bed gaat en op dezelfde tijd opstaat (lang uitslapen op vrije dagen is niet handig…);

• alcohol. Die zorgt ervoor dat je gemakkelijk in slaap valt, maar vaker wakker wordt;

• cafeïne. Die zorgt ervoor dat je wakker blijft;• angst en pijn.

Slaap is net als eten een eerste levensbehoefte. Slaapgebrek tast de lichamelijke en geestelijke gezondheid aan. Een tekort aan slaap maakt je vatbaarder voor ziekten, trager en zorgt er-

voor dat je je moeilijk kunt concentreren. Ook het geheugen heeft eronder te lijden.

Of je genoeg slaapt, is gemakkelijk te testen. Beantwoord voor jezelf gewoon de volgende drie vragen.

• Hoeveel slaap heb je nodig?• Voel je je overdag uitgerust? • Ben je brommerig en kortaf?

Is het antwoord op vraag 2 nee en op 3 ja, dan weet je genoeg. Luister naar je eigen lijf.

Wat kookt u voor uw medewerkers?Naar de snackbar of zelf koken? We weten dat veel cumelaondernemers zelf een maaltijd voor hun personeel klaar maken. Voor deze pagina zijn we op zoek naar lekkere, eenvoudige en gezonde recepten voor grote groepen. Heeft u zelf of uw personeel een favoriet? Stuur ons het favoriete overwerkrecept en werk mee aan onze tien to-precepten voor topwerkers. Voor onze favoriet ligt als prijs het ovenkookboek van Karin Luiten klaar, vol tips en simpele ovenrecepten.

Recepten die kans maken om te winnen, zijn:

• voor acht of meer personen;• eenvoudig te maken;• lekker en gezond;• geschikt om te eten na of tijdens een dag hard

werken;

Stuur het recept voor 1 april 2013 aan [email protected]. Een deel van de recepten zullen we vanaf mei regelmatig in Grondig publiceren. Daarnaast komt de top-tien op de website.

JohnDeere.com

Compacttrekker 3036E + 305 voorlader

Frontmaaier 1435 + 60” maaidek

• met sterke 3-cilinder 36PK dieselmotor • met hydrostaat en 4WD • nu met gratis voorlader!• Dit model is ook verkrijgbaar bij onze landbouwdealers: Kraakman Reyneveld B.V. Geert-Jan de Kok B.V. Westrenen Mechanisatie B.V.

Normaal vanaf: € 21.074,- excl. BTW Nu voor: € 16.499,- excl. BTW*

• met sterke 3-cilinder 26PK dieselmotor • 4WD, luxe geveerde stoel • 7-iron II maaidek met hoge capaciteit • 153 cm met zijuitworp


• met sterke 3-cilinder 26PK dieselmotor • met hydrostaat, 4WD en stuurbekrachtiging • luxe geveerde stoel en DeLuxe verlichtingsset • autoconnect maaidek 137 cm met lift


LENTE kampioenen!

Profiteer nu van deze speciale actiemodellen!

Voor meer informatie raadpleeg uw John Deere dealer www.johndeere.nl/dealerlocator

Deelnemende dealers:

Greve B.V. Agri-Machines B.V. GroeNoord Staadegaard B.V. JAN de WINKEL Perfors-Maréchal B.V.

* Prijzen van de aanbiedingen zijn excl. BTW en zijn geldig t/m 31 mei 2013 bij bovenstaande (tuin en park) dealers. Vraag uw dealer naar de voorwaarden.

Compacttrekker 1026R + 54” maaidek

Normaal vanaf: € 21.074,- excl. BTW

Compacttrekker 1026R

Normaal vanaf: € 21.074,- excl. BTWNu voor: € 16.499,- excl. BTW*

• 7-iron II maaidek met hoge capaciteit• 153 cm met zijuitworp


• met sterke 3-cilinder 26PK dieselmotor• met hydrostaat, 4WD en stuurbekrachtiging• luxe geveerde stoel en DeLuxe verlichtingsset• autoconnect maaidek 137 cm met lift


Compacttrekker 1026R+ 54” maaidek

• 153 cm met zijuitworp


Grondig 3 - 2013

Documents

Transcript of Grondig 3 - 2013