1

November 2007

Groeten uit Madrid Deze keer staat Senioren actueel bol van de belevenissen in Madrid. Maar gelukkig hebben we ook ruimte gevonden voor andere artikelen zoals over dagrecreatie in Utrecht en ervaringen van een oma. Veel leesplezier

Inhoudsopgave Madrid, wat deden we daar? 2 Foto’s van onze zuiderburen 5 Trip naar Madrid 6 Schuimige gedachten 14 Vragenlijst 15 Vanuit Dovenschap 18 Wie doof is moet slim zijn 21 Dagrecreatie in Utrecht 22 Vragenrubriek 24 Je kleinkind in de verte 25 Verbazing.. 27 Hulp bij Belastingaangifte 30 Fondsen 31 Het Platform 32 Heeft u vragen of opmerkingen over deze nieuwsbrief, of heeft u zelf informatie voor een volgende nieuwsbrief? Neem dan contact op met Monte Gardenier van De Gelderhorst: Fax: 0318 – 69 81 20 e-mail: m.gardenier@gelderhorst.nl

2

Madrid, wat deden we daar? Door Johan Huisjes Wie mee geweest is, weet wel wat we daar gedaan hebben, wie niet mee geweest is kan hier iets over lezen. De groep bestond uit ruim 70 mensen. We vlogen in ruim 2 uur naar Madrid, we deden dat natuurlijk niet zelf maar lieten dat gewoon doen door de KLM. In Madrid hebben we natuurlijk heel veel gezien of toch niet? Je moest namelijk ook naar de tolken kijken als de gids iets vertelde en dat was soms wel wat te uitgebreid zodat je soms niet veel tijd had om echt rond te kijken. Maar goed dat is misschien meer persoonlijke smaak. Wat we allemaal gezien hebben? We zijn in Segovia geweest hoog op een rots, er staat daar nog een boogmuur van 2000 jaar oud en de stenen daar van zijn niet gemetseld! We bezochten daar ook een middeleeuws klooster/kasteel. Veel oude pracht en praal is daar te bewonderen. In Madrid zelf hebben we een rondrit gemaakt en één der koninklijke paleizen bezichtigd. Verder is er een bezoek gebracht aan Toledo, het museum Prado en de vallei der gevallenen waar het heilige kruis boven op een berg staat 150 meter hoog, dit heeft Generaal Franco destijds laten bouwen en in die rots hebben krijgsgevangenen in 20 jaar tijd een basiliek in de rotsen uitgehakt. Hier ligt hij zelf ook begraven. Daarnaast was er een stadswandeling door het oude Madrid, een bezoek aan de stierenarena en het Barnabéu stadion van Real Madrid.

3

Er was ook nog het Wereld congres van doven. De Gelderhorst was daar aanwezig met een infostand over Podia en het wonen van oudere doven. Op woensdag mocht ik samen met mijn vrouw Annemiek en Dorien van De Gelderhorst die stand “bemensen”. Erg leuk om dat te doen en contacten te maken met doven uit andere landen, soms is het wel eens improviseren met gebaren maar men begrijpt elkaar snel.

Op vrijdag was er een lezing vanuit Podia door Berend Dekker en mij. Natuurlijk is er op het congres meer gebeurd maar daar kan ik weinig over vertellen omdat ik daar niet bij aanwezig was. We verbleven in een nieuw hotel in een nieuwbouwwijk. De kamers waren goed en de bedden voorzover ik weet ook.

4

Het ontbijt was goed maar het avondeten waren we toch anders gewend, men klaagde daar nogal over. Binnen de groep was de sfeer, de contacten met elkaar en met de leiding en tolken prima. De 2 bruidsparen in ons midden (pas getrouwd en 50 jaar getrouwd) moesten het nog eens dunnetjes overdoen met een echte ambtenaar. Sint en Piet kwamen speciaal voor ons uit hun zomerslaapje. En natuurlijk werd er gezellig gekletst en geborreld tot soms in de kleine uurtjes. Natuurlijk is er meer gebeurd die week, maar om dat allemaal op te schrijven zal niet lukken en is ook niet nodig denk ik. Wie mee geweest is weet dat allemaal. Het was een geslaagde week.

5

Foto’s van onze zuiderburen Velen van jullie weten dat er net een WFD-congres in Madrid geweest is, waar onder andere heel wat Nederlandse en Vlaamse deelnemers waren. Het leek mij interessant om onze ervaringen, informatie, beelden en bedenkingen te verspreiden. En niets is zo handig (en populair) als een blog. Vandaar dat ik er eentje aangemaakt heb en heel wat Vlamingen en Nederlanders uitgenodigd heb om met zijn allen verslag uit te brengen van dit congres. Er is ook een fotoalbum aan gekoppeld. Verhalen en foto’s zijn te vinden op: www.wfdmadrid.blogspot.com Veel plezier! Groet Isabelle, in naam van alle WFD bloggers PS: Opmerkingen zijn steeds welkom op het blog zelf of op dit adres.

Ook op de website van De Gelderhorst zijn veel foto’s van de reis naar Madrid te bewonderen. Kijk op: www.gelderhorst.nl → nieuws → Naar Madrid

6

Trip naar Madrid Door Jo en Maria ten Haaf Zondag 15 juli: Middels 3 vluchten werden alle ‘stafleden’ en deelnemers keurig vanaf Schiphol getransporteerd en afgeleverd op Barajas, het vliegveld van Madrid waarna een ieder vervolgens op hetzelfde stramien (netjes dus) werd getransporteerd naar Hotel Zarzuela Park (4 sterren…?), Dario Aparacio te Madrid. De welkomst was hartelijk, de kamers werden toebedeeld en direct werd duidelijk dat er vooralsnog geen enkele reden voor geklaag was: schitterend hotel, schitterend gelegen (voor wat betreft druk verkeer etc), eigen zwembad, tennisbaan en 2 persoonskamers met bad / douche, toilet, koelkast, T.V. en dagelijks prima onderhoud (schone handdoeken etc.). Maandag 16 juli: In de ochtend (na een ongelofelijk goed en stevig ontbijt) werd ons een rondrit door de stad voorgeschoteld terwijl wij comfortabel gezeten in onze stoelen van al dat schoons konden genieten. Daarnaast werden wij ook mee naar buiten genomen om wat zaakjes eens wat dichterbij te kunnen bewonderen, de beentjes te strekken en plaatjes te schieten, dit onder deskundige leiding van 2 (Nederlands sprekende)

7

gidsen, Bibi en Ana. Deze gidsen hebben ons gedurende de gehele verdere trip – prima - begeleid).

Op een gegeven moment kregen wij ‘de vrije hand’ om de innerlijke mens te versterken en werd ons duidelijk gemaakt dat wij op een zeker tijdstip ergens werden verwacht om – het binnenste van - het Koninklijke Paleis te bezichtigen. Wat we daar allemaal gezien hebben tart elke beschrijving, dergelijke rijkdom aan kunstschatten op een dergelijk oppervlak hadden wij niet voor mogelijk gehouden en wij hebben gedurende deze excursie zoveel (geschiedkundige) informatie te verstouwen gekregen dat het onmogelijk is dit allemaal op te noemen, laat staan onthouden! Kortom, een – staatskundig en geschiedkundig gezien – zeer leerwaardige middag!

8

Dinsdag 17 juli: Een bezoekje aan Segovia staat voor deze dag op de agenda. Segovia, pakweg 100 km ten noorden van Madrid, leverde een zeer fraaie bustocht op met steeds wisselende landschappen. Onderweg passeerden we de Valle de Los Caïdos, de vallei der gevallenen (van de Spaanse burgeroorlog die Franco uiteindelijk aan de macht heeft gebracht), een vallei waar een kruis staat van 150 meter verticale hoogte met een en 60 meter brede dwarsbalk. Beroemd in Segovia is het aquaduct, 725 meter lang en ik schat zo’n 45 meter hoog, gebouwd door de Romeinen zonder cement!. Dit aquaduct is vergeven van bogen waartussen door een enorme troep zwaluwen hun vliegkunstjes hebben geëtaleerd….. In de buurt van dit bouwwerk hebben we veel (toeristische) bezienswaardigheden kunnen aanschouwen en hebben we de kans gehad een bezoekje te brengen aan het Meson de Candido, een (beroemd) restaurant met uitzicht op het Aquaduct waar van geroosterd lamsvlees en speenvarken kan worden genoten……

9

Woensdag 18 juli 2007. Vandaag hebben we een bezoek gebracht aan het Residencia de Mayores (verzorgingshuis bejaarde doven). Het is onmogelijk een vergelijking te maken tussen dit tehuis en bijvoorbeeld de Gelderhorst, een eventuele vergelijking gaat volkomen mank…. Het tehuis is in 1972 gebouwd, nou ja het kwam in 1972 ter beschikking als tehuis voor 160 bejaarde doven. In 2003 waren daarvan (nog) maar 60 over en tijdens ons bezoek was dit aantal zelfs geslonken tot 23 zielen. Waaraan dit ligt, daarover lopen de verschillen erg uiteen: In de eerste plaats de financiële kwestie: Spanje is uiteraard een volwaardig lid van de EU en heeft een op democratische leest geschoeide regering en het is ontegenzeggelijk juist dat zij gedurende de afgelopen 2½ decennia een enorme economische groei hebben doorgemaakt. Zo ook op het sociale vlak, doch mijns inziens heeft deze laatste ontwikkeling geen gelijke tred gehouden met de eerder genoemde (sociale) ontwikkeling en juist daar zou de schoen kunnen wringen. Hoe is het anders te verklaren dat de bevolking

10

van dit tehuis er goed verzorgd wordt, maar dat er van enige dagelijkse activiteit geen spoor te bekennen is? Enfin, dit stuk is een samenvatting van de reis door Spanje en zullen we wat het bezoek aan het bejaardentehuis maar hier bij laten (hoewel er achter de schermen toch wel enigszins werk in deze zal worden gemaakt).

Vervolgens werd gekoerst naar Toledo, een historische stad schitterend gelegen op een heuvel bij de rivier de Taag, waar nog duidelijk zowel Romeinse als Joodse invloed zichtbaar is. Vooraf werd de innerlijke mens versterkt en daarna een rondje gemaakt door deze stad van El Greco. De ene verbazing na de andere viel ons ten deel, werkelijk schitterend.

11

Donderdag 19 juli 2007. In de morgen werd een bezoek gebracht aan El Escorial, het Paleis – klooster - dat duidelijk zichtbaar afsteekt tegen de bergen van Sierra de Guaderrama. De kunstschatten die we daar gezien hebben doen in schoonheid beslist niet onder voor de andere musea die we al eerder bezocht hebben, doch van al de eerdere paleizen die we bezochten toont dit iets kloosterachtig, wat ook de bedoeling was: een plek om tot bezinning te komen. Als laatste deel konden we een blikje in de wapenkamer werpen, een en ander heeft ons in de overtuiging gesterkt dat ze in de middeleeuwen bepaald niet zachtzinnig met elkaar zijn omgegaan, laat staan met ‘de vijand’…… ‘s Middags gingen we naar een museum. Voor dit museum geldt dat elke buitenlander die om de een of andere reden in Madrid vertoeft beslist één keer geweest moet zijn: Het Prado. Ik weet nu (ik ben weer een weekje terug) nog niet wat ik allemaal in dit museum heb gezien, maar in korte tijd heb ik zoveel informatie naar binnen gekregen dat mijn hersenen een soort crash hebben gehad: Ik kan me niet zoveel meer herinneren omdat het gewoon allemaal veel te veel is geweest. Maar wat me nog goed bijstaat is een bepaald schilderij van ene Goya: het schilderij (ca 12 bij 4 meter) stelt een avondmaal voor: Een tafel met allerlei lekkernijen waaraan mensen zich tegoed doen. Ik word verzocht het schilderij in het oog te houden en van geheel links naar geheel rechts te lopen. Als ik links begin te lopen dan zie ik de tafel (ja ja met al die lekkernijen erop waar een zwikje mensen zich te goed doen) mijn looprichting

12

uitgaan en gedurende mijn loop naar de andere kant van het schilderij lijkt het alsof de tafel met mijn beweging meegaat: het (voorste) uiteinde beweegt zich dus in mijn looprichting en als ik dan 12 meter gelopen heb dan wijst de tafel nog steeds in mijn richting! Ik heb me laten uitleggen (of is het laten wijsmaken) dat dit iets met diepteperspectief van doen heeft, maar vraag me in Godsnaam niet wat dat allemaal betekent, dat gaat gewoon mijn pet te boven! (ja, met dank aan Ana de gids!). Vrijdag 20 juli. Paseo Austria, wandeling door oud Madrid Van deze wandeling is mij weinig bijgebleven, vertoefde tijdens de wandeling met verschillende medereizigers met onze gedachten en gesprekken elders……. Los Caidos Het bezoek hieraan was indrukwekkend, Spanje heeft haar gevallenen van haar burgeroorlog op gepaste wijze eer betoond en bestendigd deze eer. Ik meen te mogen concluderen dat Franco, ondanks al het bloed dat aan zijn handen kleeft, toch voor een zekere stabiliteit na het destijds roerige Spanje zorg heeft gedragen….. Zaterdag 21 juli 2007 In de ochtenduren werd een korte wandeling gemaakt door een oud gedeelte van Madrid. Daarna werden we – min of meer – aan ons lot overgelaten, we wandelden op eigen gelegenheid wat door het centrum, pikten hier en daar een terrasje en werden op een bepaalde, tevoren afgesproken plaats verwacht om getransporteerd te worden naar Las Ventas, dé stierenarena van Madrid.

13

Sorry, maar hier moet ik verder pas op de plaats maken. Ik ben principieel tegen alles wat met ‘dierenmishandeling’ heeft te maken, dus heb ik braaf, vroom en kuis mijn tijd verknoeid tussen een bar en het – in de stekende zon - wachten op diegenen die zich vergaapt hebben aan alles wat met het doden van stieren te maken heeft, ook al beweert de tolk dat er achter het hele stierengebeuren een verhaal steekt. Ik wil daar verder geen discussie over, respecteer iedereen zijn eigen mening..... Voetbalstadion Las Bernabeu: Zoals het Prado voor elke kunstliefhebber een ‘must’ is, zo mag men een bezoek aan het voetbalstadion Las Bernabeu tot verplichte kost noemen voor de ware voetballiefhebber. Ik ben zeker geen fan van FC Real Madrid, maar de ware voetballiefhebber in mij gebiedt mij te erkennen dat het stadion een van de mooiste is die ik in mijn 60-jarige leven heb gezien! Zondag 22 juli: Het zit erop. Geweldige week gehad met leuke medereizigers, prima organisatie. Idee (van snelle Jan?) om in 2011 Zuid Afrika aan te doen: Noteer ons alvast!!

14

Schuimige gedachten Welke senior man kent het niet: je bent je ‘s morgens aan het scheren en in de zalige stilte droom je weg. Dan ontdek je dat je al voor de derde keer aan het inschuimen bent…. Dit gebeurde mij ook de ochtend na de gezellige Madrid reünie in de Gelderhorst van zaterdag 15 september. Mooi plaatjes uit Madrid, Segovia, Toledo, vermengde zich gezellige gebabbel en gewapper van gistermorgen. Bij het voor de derde keer inschuimen dacht ik aan de opmerkingen van enkele medereizigers : ‘dit moeten we vaker doen’. Vraag me dan ook af of de tijd niet rijp is om onder de ervaren supervisie van ‘De Gelderhorst’ een (dove) seniorenreisclub op te zetten die bijvoorbeeld elk jaar een soortgelijke reis als naar Madrid organiseert. Denk dat het ons en veel ander (dove)levens een stuk kleurrijker kan maken. Voorstel: wie daar ook interesse voor heeft, stuurt een mailtje naar a.hooijer@gelderhorst.nl met slechts de tekst: ja , ik(wij) hebben interesse in een (dove)seniorreisclub. Wie weet hoe een schuimige gedachten op de vroege zondagmorgen iets kleurrijks laat opbloeien! Twee gegadigde zijn er al: Corry & Cor Toonen

15

Vragenlijst Op de volgende twee pagina’s vindt u een vragenlijst van Pontem over het gebruik van teksttelefoon en andere manieren van communicatie. Pontem is een initiatief van Viataal en de Koninklijke Effatha Guyot Groep (KEGG). Pontem verricht onderzoek voortkomend uit praktijkvragen over zorg, onderwijs en technologie voor mensen met auditieve en/of communicatie beperkingen. U kunt het formulier vóór 21 november sturen naar Jan Tempelaar: j.tempelaar@gelderhorst.nl Fax: 0318 – 69 81 20 Of postadres: De Gelderhorst Willy Brandtlaan 40 6716 RK Ede

16

Vragenlijst Teksttelefoon - KPN services 1 Weet u dat KPN een teksttelefoonservice aanbiedt voor dove/slechthorende mensen? ja / nee indien nee: ga verder met vraag 7 2 Maakt u gebruik van deze teksttelefoonservice? ja / nee indien nee: ga verder met vraag 7 3 Hoe vaak maakt u van deze teksttelefoonservice gebruik? …. keer per week/…. keer per maand 4 Hoe beoordeelt u de service van KPN? goed / voldoende / matig / slecht 5 Wat vindt u van de wachttijden bij deze service? geen last van / gaat wel / hinderlijk / erg vervelend 6 Hoe lang moet u gemiddeld wachten voordat u verbinding krijgt met de teksttelefoonservice? ik hoef nooit te wachten / minder dan 1 minuut / minder dan 5 minuten / langer dan 5 minuten 7 Maakt u gebruik van e-mail? ja / nee 8 Zo ja, hoe vaak? … x per week/ … x per maand

17

9 Maakt u gebruik van SMS? ja /nee 10 Zo ja, hoe vaak? … x per week/ … x per maand 11 Maakt u gebruik van MSN? ja / nee 12 Zo ja, hoe vaak? … x per week/ … x per maand 13 Welke vindt u het gemakkelijkst om te gebruiken? teksttelefoon / e-mail / sms / msn / geen verschil 14 Wat vindt u van een tolkenservive "op afstand", met behulp van bv. webcams? zeer wenselijk / wenselijk / neutraal / niet nodig 15 Zou u bereid zijn voor een tolkenservice te betalen, bijvoorbeeld dubbele gesprekskosten? ja / nee 16 Wat is uw leeftijd? jonger dan 20 jaar / tussen 20 en 35 jaar / tussen 36 en 59 jaar /tussen 60 en 75 jaar / ouder dan 75 jaar 17 Wat is uw geslacht? man / vrouw

18

Vanuit Dovenschap General Assemble WFD Deze 4-jaarlijkse vergadering werd op zaterdag 14 en zondag 15 juli voor de 17e keer gehouden in het congrescentrum in Madrid. Uit liefst 94 landen waren er Dove afgevaardigden aanwezig. Namens Nederland was Dovenschap vertegenwoordigd door Benny Elferink en Alice van der Garde. Er waren 2 kandidaten voor de 16e Wereldcongres in 2011: Turkije en Zuid Afrika. De stemming werd gewonnen door Zuid Afrika. Over 4 jaar zal het congres voor het eerst worden gehouden op het Afrikaanse continent. Bij de bestuursverkiezing werden president Markku Jokinen (Finland) en de vice-president Feliciano Sola Limia (Spanje) herkozen. In het nieuwe bestuur werd ook onze landgenoot Johan Wesemann gekozen. Voor het eerst zit er een Nederlander in het bestuur van de WFD.

19

15e WERELDCONGRES Het congres duurde van 16 t/m 22 juli en werd naar schatting door 100 Doven en horenden uit Nederland bijgewoond. De delegatie van Dovenschap vond het een inspirerend congres. De belangrijkste punten die wij in Madrid hebben vernomen (en waarmee wij in Nederland verder aan het werk gaan) zijn:

• VN-verdrag voor mensen met een handicap • juridische erkenning NGT • clientenparticipatie in zorg- en dienstverlening • technologische ontwikkelingen

WERELDDOVENDAGEN in Eindhoven

Beide dagen (vrijdag 21 en zaterdag 22 september) zijn heel goed verlopen. Vrijdag hebben ruim 250 leerlingen van diverse scholen aan de spel- en sportdag meegedaan. We hopen dat de sportdag een jaarlijks terugkerend onderdeel van WDD gaat worden. Het aantal mensen dat op zaterdag aanwezig was wordt op 750 geschat. Na de opening werden een tweetal lezingen gegeven door AnnieS en Viataal Er waren 40 informatiestands te bezichtigen. Het was gezellig druk. Hoogtepunt van de dag was natuurlijk het bezoek van prinses Maxima. Begeleid door de voorzitters van Dovenschap en het WDD-comite werd eerst een rondje langs de infostands gemaakt. Maxima was heel open en vol belangstelling.

20

Het was duidelijk te merken dat zij zich goed had voorbereid. Hier en daar sprak ze in gebaren en gaandeweg heeft zij van ons nog meer gebaren meegekregen. Tot slot heeft zij in de tot aan de nok gevulde grote zaal, het debat bijgewoond. Maxima is in totaal een vol uur in ons midden geweest. De dag werd besloten in een uitverkocht dansfestijn in de Effenaar. WDD 2007 is een groot succes geworden dank zij de grote inzet van vele vrijwilligers.

21

Wie doof is moet slim zijn Cor & Corry Toonen ‘Gezien’ tijdens de Madrid vakantie in juli 2007. Karel en Jenny hebben, zoals gebruikelijk één toegangskaartje voor het kaartjesslot van hun gezamenlijke slaap kamer. Op woensdagmiddag zien wij Karel voor de slaapkamer met zijn mobieltje aan sms-en. Als wij verbaasd voorbij komen zegt Karel: “tja, mijn Jenny zit op de WC ik moet naar binnen maar ze is doof en al schreeuw ik nog zo hard, of bons, schop tegen de deur …ze zal het niet horen. Dus stuur ik een sms-je naar haar mobieltje en hoop dat ze het ding aan heeft en voelt dat er een berichtje binnen komt. De volgende middag het zelfde tafereel maar nu is Jenny aan het sms-en…, verteld dat haar Karel zo hoog nodig naar de WC moest, maar nu kan zei niet binnen want…… : “Karel is doof enne….. hetzelfde verhaal”, maar nu met Karel de hoofdrol! Over slim gebruik van moderne communicatiehulpjes gesproken! (PS: omwille van de privacy zijn de namen van Karel en Jenny veranderd)

22

Dagrecreatie in Utrecht

Vrijdag 26 oktober was er een bijeenkomst in gebouw "de Paraplu". Een werkgroep bestaande uit Cora Vonk, Bertha Wesemann, Dolf en Femmy Struijk, Klazien de Wolf, ondersteund door Alie Hooijer en Jan Tempelaar vanuit De Gelderhorst heeft deze dag voorbereid. 22 Dove senioren uit Utrecht en omgeving kwamen naar de Paraplu om te ontdekken wat Dagrecreatie inhoudt. Zij ontdekten voor zichzelf veel voordelen en willen zich allen graag aanmelden voor deze nieuwe vorm van emancipatie van de groep Dove Senioren.

23

Wanneer u in uw eigen omgeving ook gebruik wilt maken van een vorm van dagrecreatie meldt u dan aan bij: a.hooijer@gelderhorst.nl of bij s.feukkink@gelderhorst.nl De Gelderhorst Willy Brandtlaan 40 6716RK Ede

24

Vragenrubriek Zijn er lezers die met vragen van algemene aard zitten (bijvoorbeeld ouderenzorg, thuiszorg en dergelijke)? En u wilt dat er hieraan bekendheid gegeven moet worden, dan kunt u een brief schrijven naar Suzan Feukkink. Vanzelfsprekend zal uw vraag in deze rubriek discreet behandeld worden, d.w.z. zonder naam! Op de enveloppe gaarne zetten: Vragenrubriek SA. Mocht de redactie vinden dat uw vraag persoonlijk beantwoord moet worden, dan graag uw naam en adres erbij vermelden. We hopen op een goede start van het vragenrubriek.

Suzan is te bereiken via: Email: s.feukkink@gelderhorst.nl Teksttelefoon: 0318 – 69 81 30 Postadres: Willy Brandtlaan 40 6716 RK Ede

Werk Een dove zei me: als ik werkgever was, zou ik geen Dove aangenomen hebben. Waarom? Omdat "time money is" (=tijd veel geld kost)! Mee eens? Waarom? Niet mee eens? Waarom niet? ANONYMUS

25

Je kleinkind in de verte Door een oma

Acht jaar terug werd Kay geboren in Nederland. Natuurlijk waren zijn opa en oma er als de kippen bij om dit heerlijke manneke te bewonderen. Fel keken zijn oogjes mij, zijn oma aan. Alsof hij wilde zeggen..kijk maar even goed nu het nog kan. Kay 's ouders; Vader Hollands moeder Antilliaanse. Hij werd blank geboren maar was binnen twee weken prachtig bruin net als zijn moeder. Kort na zijn geboorte ging het in Nederland niet zo goed met de werkvoorziening en zag zijn vader meer mogelijkheden op de Antillen. De verhuizing was daarna al snel een feit en voor ons opa en oma wel even slikken. Inmiddels is Kay 8 jaar en is het contact de afgelopen jaren meestal via zijn moeder gegaan. We hebben een web-cam dus af en toe oogcontact is wel mogelijk maar daarna houdt het op. Desondanks was Kay dolblij toen hij hoorde dat oma (zonder opa) een aantal weken zou komen. Hij kon er zelfs niet van slapen vertelde zijn moeder. En inmiddels waren er ook al weer twee broers bij gekomen.

26

Eenmaal op het vliegveld stonden ze daar allemaal. Kay nu een fiere jonge vent een beetje verlegen. De anderen trouwens ook. Al snel ging het soepel met de twee jongsten maar met Kay de oudste werd een ander verhaal. Kay's karakter begint te ontwikkelen bewuster waar te nemen. Ziet zijn ouders anders met oma communiceren en hij moet oma aankijken. Hij ontdekt oma is anders Er moet meer moeite worden gedaan. Kay voelt zich duidelijk een beetje teleurgesteld. Hij wilde zoveel meer, maar het besef wat doofheid inhield kostte hem veel moeite. Dat was merkbaar in zijn dagelijkse omgang met mij. Het was een stilzwijgend gevecht tussen ons samen Ik gaf hem de ruimte maar hield ook contact. Gezamenlijk met de andere veel met het spel "mens erger je niet" gespeeld. Kay wilde graag de regels bepalen maar oma hield daar juist aan vast. Geleidelijk aan kwam er toch respect en toenadering. De laatste dag vroeg ik hem "je bent zeker dolblij dat oma weer weg gaat" Nee, zei Kay dat ben ik niet. Belevenis van een opa Een opa vertelde dat hij eens geconfronteerd werd met het volgende voorval : Een kleinzoon maakte een leuke verjaardags-"poster"voor zijn opa. Hij schreef met hulp van zijn moeder : "Liefste opa, hartelijk gefeliciteerd". Een jaar of twee later toen hij schrijven kon, maakte hij weer een kaartje, maar nu met een toevoeging : "Liefste o....,maar JAMMER dat OPA DOOF is". Op de vraag, waarom jammer? kwam het antwoord "OMDAT ik LANGZAAM en DUIDELIJK moet PRATEN ! 27

Verbazing.. door Cor Toonen Op de eerste dag in Madrid kregen wij van de bege-leiding een fraai pasje met onze naam en geboorte-datum. We moesten dat vooral goed bewaren en laten zien wanneer daarom gevraagd zou worden want dit was een ‘dovenpasje’. Op vertoon kregen we dan korting op de entree bij museums en dergelijke. Het bleek, bij navraag, dat dove en andere gehandicapten in Spanje korting krijgen bij bezoek van culturele activi-teiten! Het lijkt erop dat dit is omdat ze gehandicapt zijn, zoiets is in Nederland gelukkig geen norm. Toch keek ik vol verbazing naar dit pasje. Mijn gedachten gingen terug naar maart 1998 toen ik in een interview met Annemarie van Langen van het blad ‘HOREN (lijfblad van de Nederlandse Vereniging Voor Slecht-horende) onder andere het volgende vertelde: ‘Sinds een aantal jaren probeer ik afstand te nemen van mijn beperkingen en onbevangen te zijn; ik zie wel hoeveel ik van iets kan genieten. Daarom ga ik bijvoorbeeld ook naar musicals. Ik zie dingen op het podium gebeuren, die mijn horende dochter niet gezien heeft. Maar zij heeft natuurlijk meer gehoord. Ook ga ik naar concerten, liefst met veel slagwerk, en neem dan een ballon mee waardoor ik de trillingen kan voelen. Vroeger zou ik gedacht hebben: zonde van het geld, je hebt er lang niet zoveel aan als het horende publiek. Het is natuurlijk ook wel jammer dat je voor het volle pond moet betalen, terwijl je maar van een deel kan genieten. Daarom zou ik een soort cultureel paspoort voor zintuiglijke gehandicapten willen introduceren: een kaart waarmee je reductie krijgt op culturele evenementen, zodat je slechts betaalt voor dat

28

deel waar je van geniet. Voor mijn part noem je die kaart COR: Cultureel Onvermogen Reductie. Het ging dus uitdrukkelijk om een korting voor blinden en doven omdat zij vaak maar gedeeltelijk van een culturele uiting kunnen genieten. Een soort omgekeerd profijtbeginsel dat de overheid vaak toepast. De overheid zegt: ‘wie gebruik maakt van onze diensten betaalt daarvoor’. Wij zeggen met een dergelijk pasje: ‘wie maar gedeeltelijk gebruik kan maken van een culturele activiteit betaalt ook maar gedeeltelijk’. Nou die uitspraak heb ik geweten, een deel viel over me heen zoals dat ik blinden, slechtzienden, doven, plotsdoven en ernstig slechthorende een etiket op wilde plakken, dat ik stigmatiserend bezig was. Dat met een dergelijk kaart de overheid een smoes zou hebben niks meer te doen aan extra voorzieningen in musea en theater (bijvoorbeeld extra teksten, ondertiteling, tolken etc.), want ze konden dan gaan zeggen: ‘jullie krijgen korting dus verder niet gaan zeuren’! Maar er waren ook veel reacties – vooral vanuit de doelgroep plots-/laatdoven – die dit een mooi idee vonden en er helemaal achter stonden. Jan Tempelaar schreef op 6 april 1998 in zijn brief (zie foto): ‘Jouw idee van een Cultuur Paspoort voor zintuigelijke gehandicapten sluit heel goed aan. Vanuit de Gelderhorst zou ik dit soort initiatieven dan ook zeker willen stimuleren. Doven zijn van huis uit niet gewend om aan culturele activiteiten deel te nemen. En plotsdoven laten het er wel bij zitten om zich onder horende te begeven. Je moet een echte doorzetter zijn om toch aan dit soort cultuur uitingen deel te blijven nemen. Daar zou een overheid actief beleid op moeten voeren en een CORkaart invoeren….’

29

Intussen zijn we negen jaar verder en zagen we in Madrid dat het merendeel van de dove deelnemers zich enthousiast vergaapte aan de Spaanse pracht en praal in het Koninklijk Paleis, aan de schilderijen van de plotsdove Goya etc. Ook dat men een en al oog was voor de informatie van de culturele gidsen en zelf veel vragen stelde. Om Jan Tempelaar zijn woorden te gebruiken: ‘we zijn intussen echte doorzetters geworden’. We genieten volop van cultuur als we maar de kans krijgen en het betaalbaar is. Beter gezegd: ‘als de kosten maar in een juiste verhouding staan met dat waarvan we kunnen genieten’. Is dit niet iets voor Platform 55+ om op te pakken, misschien samen met blinde/slechtziende-doofblinde senioren? Is het nu geen tijd om Spanje ‘correct’ te volgen? Wat daar om iets andere redenen lukt, moet hier toch ook kunnen! Voor wat mij en mijn vrouw betreft mag dit pasje snel komen, wij gaan nog steeds 5 – 6 maal per jaar naar de schouwburg en genieten er volop, maar wel gedeeltelijk terwijl we voor het volle pond betalen.

30

Hulp bij Belastingaangifte Veel mensen vinden het lastig hun aangifte voor de belastingdienst te gaan doen. Ook blijkt dat veel mensen geen of veel minder geld terugkrijgen dan waar ze recht op hebben. Ton Niessen en Suzan Feukkink van De Gelderhorst helpen u graag bij het invullen van de belastingaangifte. Vorig jaar werden ruim 50 mensen geholpen. Ook u kunt gebruik maken van deze gratis dienst. Neem daarvoor contact op met Suzan: Email: s.feukkink@gelderhorst.nl Teksttelefoon: 0318 – 69 81 30 U krijgt dan een uitnodiging om op een bepaalde dag naar Ede, Eindhoven, Rotterdam of Zoetermeer te komen met uw papieren. U wordt dan ter plaatse geholpen met het invullen.

31

Dankzij de financiële ondersteuning van onderstaande fondsen kan het project PODIA uitgevoerd worden!

Oranje Fonds Skanfonds

Stichting Sluyterman van Loo

RCOAK

Nationaal Fonds Ouderenhulp Stichting Het R.C. Maagdenhuis

Stichting Brentano

32

Het Platform Doven 55+ Het platform houdt zich bezig met een aantal knelpunten voor oudere Doven, en adviseert Dovenschap. De informatievoorziening aan oudere Doven is één van de knelpunten. Daarom is deze Nieuwsbrief ontwikkeld. De Gelderhorst ondersteunt het platform waar nodig. Het Platform bestaat uit

Annie Baijens-Peters De Braak 192 4901JL Oosterhout (NB) Fax: 0162 43 63 71

Martie Koolhof Sportlaan 55 7691BK Bergentheim fax: 0523 23 20 83

Berend Dekker Epemastate 27 8926MZ Leeuwarden becadek-65@hetnet.nl

Tineke Strik v. Eemneslaan 18 8384EA Wilhelminaoord tineke@strik.nu

Carmen van Hoesel Van den Bergh van Eysingaplantsoen 82 2082XE Santpoort

carmenvanhoesel@planet.nl

Paul Wagenaar Gershwinrode 45 2717EJ Zoetermeer pbwagenaar@orange.nl

Johan Huisjes

Boerschaplaan 90 7824NC Emmen

j.huisjes@home.nl

Het Platform is te bereiken op postadres: Postbus 197 3990DD Houten e-mail: platform55+@dovenschap.nl

Jan Bloemkolk

Portefeuillehouder/ contactpersoon namens Dovenschap

j.bloemkolk@dovenschap.nl