GeZIen? Goed · De dode hoek is de ruimte rond de vrachtwagen waar de chauffeur je niet kan zien....
20
WERKBOEK OVER DE DODE HOEK NAAM GOED GEZIEN? Veilig fietsen in de buurt van vrachtwagens
Transcript of GeZIen? Goed · De dode hoek is de ruimte rond de vrachtwagen waar de chauffeur je niet kan zien....
werkboek over dedode hoeknaam
GoedGeZIen?
Veilig fietsen in de buurt van vrachtwagens
2
InLeIdInGhet verhaal van Thomas
Hallo! Ik ben Thomas. Ik wil je graag vertel-len wat me dit week-end overkomen is.
Ik fietste verder rechtdoor, maar de vrachtwagen draaide naar rechts zonder mij voor te laten!
Het scheelde geen haar! Had die chauffeur mij dan niet gezien?
Ik kwam bijna onder de wielen van de vrachtwa-gen terecht! Gelukkig kon ik net op tijd remmen. Ik was verschrikkelijk geschrokken. Mijn hart bonsde in mijn keel.
Op weg naar de scouts moest ik met mijn fiets een druk kruispunt oversteken. Aan het verkeerslicht stond een vrachtwagen te wach-ten om rechts af te slaan.
Het licht sprong op groen.
Ondertussen heb ik al één en ander geleerd over de gevaren van de dode hoek van vrachtwagens. Ik weet nu dat fietsers heel erg moeten uitkijken in de buurt van vrachtwagens. In dit werkboek leer je hoe je veilig kan fietsen in de buurt van vrachtwagens. Zeker doen, want het is echt levensbelangrijk!
Einde
3
a. hoe Ga JIJ naar SChooL?
oefening 1Wie komt er met de fiets?
Ik ga meestal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . naar school.
b. heT verkeer In JoUw bUUrT
oefening 2waar zie je veel vrachtwagens?
In welke straat in de buurt van je huis rijden veel grote vrachtwagens?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
In welke straat in de buurt van je huis zie je bijna nooit vrachtwagens rijden?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
C. de FIeTSer en de vraChTwaGen
oefening 3Zwakke weggebruikers
Waarom heten fietsers en voetgangers ‘zwakke’ weggebruikers? Waarom is een vrachtwagen een heel ‘sterke’ weggebruiker?
hooFdSTUk 1Zwakke en STerkeweGGebrUIkerS
4
Kruis de drie juiste redenen aan:
fietsers en voetgangers wegen minder dan vrachtwagens
fietsers en voetgangers zijn stiller dan vrachtwagens
fietsers en voetgangers zijn milieuvriendelijker dan vrachtwagens
fietsers en voetgangers zijn kleiner dan vrachtwagens
fietsers en voetgangers zijn minder beschermd dan vrachtwagens
oefening 4op de weegschaal!
Charlotte en haar fiets wegen veel minder dan de vrachtwagen. Kan jij het vraagstuk oplossen?
Charlotte, haar boekentas en haar fiets wegen samen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kg.
De vrachtwagen en lading wegen samen 25 ton of . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kg.
De vrachtwagen weegt dus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . keer meer dan Charlotte op haar fiets. (tip: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kg : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kg = . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kg)
Interessant om weten!Wist je dat een vrachtwagen 18 meter lang is?
Een lege vrachtwagen weegt ongeveer 16 ton.Een volle vrachtwagen mag maximum 44 ton wegen. Dat is evenveel als 11 olifanten of 22 neushoorns!
De vrachtwagen weegt 16 ton. De lading weegt 9 ton.
Charlotte weegt 30 kg. Haar fiets weegt 10 kg. Haar boeken-tas weegt 10 kg.
5
oefening 5ken je de onderdelen van een vrachtwagen?
Ken je de onderdelen van een vrachtwagen? Teken pijltjes vanaf de woorden naar de juiste plek op de vrachtwagen.
klaar voor het verkeer!
Fietsers en voetgangers zijn zwakke weggebruikers. In het verkeer kijk je extra goed uit, zeker in de buurt van vrachtwagens. Elk jaar sterven er nog teveel fietsers onder de wielen van een vrachtwagen.
hooFdSTUk 2waT IS de dode hoek?
oefening 1ken jij de dode hoek van een vrachtwagen?
Kruis aan wat correct is:
De dode hoek is de straathoek waar veel ongelukken gebeuren.
De dode hoek is de ruimte rond de vrachtwagen waar de chauffeur je
niet kan zien.
De dode hoek is de plaats rond de vrachtwagen waar je best een fluo
hesje draagt.
cabine
oplegger
spiegels
zijafscherming richting-aanwijzers
6
hooFdSTUk 3oP Zoek naarde dode hoek
a. waar ben Je onZIChTbaar?
oefening 1verschillen tussen auto’s en vrachtwagens
Deze woorden horen bij de vrachtwagen of bij de auto.
Teken pijlen van elk woord naar de juiste prent. Er is al één pijl getekend als voor-
beeld. Welk voertuig is het ‘minst zwaar’? De auto.
Minst zwaar
Binnenspiegel
Geen achterruit
Dodehoekspiegel
Hoge cabine
10 wielen
Meeste ramen
Trottoir- en breedtespiegel
oefening 2Juist of fout?
Je weet dat een vrachtwagen geen achterruit heeft. Kijk goed naar de foto op de
volgende pagina. Wie staat er veilig?
Staat Max hier veilig? Ja / Nee (omcirkel het juiste antwoord)
Staat Liesje hier veilig? Ja / Nee (omcirkel het juiste antwoord)
7
In de dode hoek!
Een vrachtwagen heeft
geen achterruit. Daardoor
kan de chauffeur je niet
zien achter de oplegger.
Kleur of arceer op de te-
kening de zone waar je on-
zichtbaar bent. Hier sta je
in de dode hoek.
klaar voor het verkeer!
Zet je nooit vlak achter de oplegger. Achter de vrachtwagen ben je helemaal onzichtbaar voor de chauffeur.
8
oefening 3oogcontact
Maak altijd oogcontact met de chauffeur. Als jij naar de chauffeur kijkt en hij
kijkt terug, heeft hij je zeker gezien. Let op! Mensen kunnen niet in een boogje
kijken.
Wie van deze kinderen kan oogcontact maken met de chauffeur?
Omcirkel op de foto’s de kinderen die de chauffeur kan zien. Teken een kruisje
over de kinderen die onzichtbaar zijn voor de vrachtwagenchauffeur.
foto 1
foto 2
9
klaar voor het verkeer!
Maak altijd oogcontact. Jij kijkt naar de chauffeur en hij kijkt terug. Geef een teken als je elkaar gezien hebt.
oefening 4Fietsopstelvak
Al gehoord van een fietsopstelvak? Op een kruispunt met verkeerslichten staat op
de grond een vak met een fietsje geschilderd. Bij rood licht mag de fietser zich in
dit vak opstellen. Bij groen licht vertrekt hij dan als eerste om het kruispunt over
te steken of links af te slaan. Omcirkel het verkeersbord dat het fietsopstelvak
aanduidt.
Komt er een vrachtwagen achter je staan, stel je dan zover mogelijk vooraan in
het vak op. Je kan best omkijken. Als jij de chauffeur kan zien, dan kan hij jou ook
zien. Ga nooit voorbij de stopstreep staan.
In de dode hoek!
De vrachtwagen heeft een
hoge cabine. Daardoor ziet
de chauffeur je letterlijk
over het hoofd vlak voor
en naast de cabine. Kleur
of arceer op de tekening
de zone waar je onzicht-
baar bent. Hier sta je in
de dode hoek.
10
klaar voor het verkeer!
Vlak voor en rond de cabine ben je onzichtbaar. Blijf er weg.
oefening 5wat ziet de chauffeur in zijn spiegels?
Twee fietsers staan naast de vrachtwagen: één staat achteraan de vrachtwagen en
de andere naast de cabine.
Hoeveel fietsers kan de chauffeur in zijn spiegels zien? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
In de dode hoek!
Spiegels tonen nooit alles!
Daarom ziet de chauffeur
je niet in een grote zone
rechts naast de oplegger.
Kleur of arceer op de te-
kening de zone waar je on-
zichtbaar bent. Hier sta je
in de dode hoek.
11
oefening 6rebus
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b. bLIJF UIT de dode hoek!
oefening 7op zoek naar de dode hoek van vrachtwagens!
Er zijn drie zones waar fietsers en voetgangers onzichtbaar zijn voor de chauffeur.
Kleur de onzichtbare plekken rond de vrachtwagen. Blijf er weg, want je bevindt
je in de dode hoek!
1. Omdat een vrachtwagen geen achterruit heeft kan de chauffeur je niet zien
achter de oplegger.
2. De vrachtwagen heeft een hoge cabine. Daarom ziet de chauffeur je over het
hoofd vlak voor en naast de cabine.
3. Spiegels tonen nooit alles! De chauffeur ziet je niet in een grote zone rechts
naast de oplegger.
-n
+
r = n t = it g = ll, nt = s
12
C. In heT verkeer
oefening 8vrachtwagens op een kruispunt
Een vrachtwagen en drie fietsers staan aan het rode licht te wachten.
De vrachtwagen wil rechts afslaan. Staat de fietser goed? Schrijf er dan ‘veilig’ bij.
Staat de fietser op een gevaarlijke plaats? Schrijf er dan ‘gevaarlijk’ bij.
1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Hoe zie je dat vrachtwagens naar rechts willen draaien?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Is dat altijd zo?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
klaar voor het verkeer!
Slaat een vrachtwagen rechtsaf? Blijf achter de vrachtwagen.
Fiets nooit tot naast de cabine!
oefening 9vrachtwagens op een rotonde
Schrijf ‘veilig’ bij de foto op de volgende pagina als de fietser op een veilige plaats
staat. Schrijf ‘gevaarlijk’ als de fietser op een gevaarlijke plaats staat.
13
➜Een vrachtwagen wil een rotonde oprijden.
Ik wacht mee vooraan naast de cabine om voorrang te verlenen aan bestuurders
op de rotonde.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
➜Ik rijd naast de vrachtwagen op een rotonde.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
➜Een vrachtwagen wil een rotonde oprijden. Ik wacht even achter de
vrachtwagen tot die de rotonde heeft verlaten.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
klaar voor het verkeer!
Geef veiligheid altijd voorrang. In bochten, op rotondes en aan kruispunten blijf je uit de buurt van de vrachtwagen. Voor een chauffeur is het ontzettend moeilijk om alles te zien rond zijn vrachtwagen.
14
a. verPLIChTe SPIeGeLS
Interessant om weten!De wetgeving
Grote vrachtwagens zijn verplicht uitgerust met volgende spiegels:• Lange achteruitkijkspiegel (hoofdspiegel)• Breedtespiegel• Trottoirspiegel• Dodehoekspiegel of – camera (verplicht in België sinds 2003)
• Vooruitkijkspiegel (verplicht voor alle nieuwe vrachtwagens sinds 2008)
b. hULPmIddeLen, Geen oPLoSSInGen
oefening 1Zoek de verschillen
Niet elke vrachtwagen heeft evenveel hulpmiddelen om fietsers beter te zien.
Omcirkel alle verschillen.
klaar voor het verkeer!
Heel wat vrachtwagens hebben geen extra hulpmiddelen! Let als fiet-ser altijd goed op. Alleen als je oogcontact hebt met de chauffeur,
ben je 100 procent zeker dat hij je gezien heeft.
hooFdSTUk 4hULPmIddeLen?
15
hooFdSTUk 5Samen veILIGoP weG
a. rIJGedraG van vraChTwaGenS
oefening 1Pas op: zwenkt uit!
Soms zie je op de achterzijde van een vrachtwagen of bus een sticker.
Weet jij wat dat betekent?
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
b. SneLheId
oefening 2een vrachtwagen steekt je voorbij
Wanneer je met de fiets wordt voorbijgereden door een vrachtwagen, voel je heel
veel wind. Dat komt door de luchtverplaatsing. Om je evenwicht te bewaren kan
je deze tips opvolgen.
Duid aan of de tips juist of fout zijn.
Fiets zoveel mogelijk rechts JUIST / FOUT
Kijk achterom JUIST / FOUT
Houd beide handen aan je stuur JUIST / FOUT
PaS oP! ZwenkT UIT!
16
Interessant om weten!Een grote stopafstand
Wist je dat een vrachtwagen bij een snelheid van 50 km/u een stopafstand heeft van 35 meter? Een vrachtwagen weegt veel en komt daardoor heel traag tot stilstand! Houd daar als fietser rekening mee.
C. veILIG oP de FIeTS
oefening 3Laat je zien!
fietsbel
wimpel
achterlicht
reflector
voorlicht
hesje
helm
17
oefening 4kruiswoordraadsel
1) Een heel belangrijke verkeersregel:
wie van . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . komt, heeft voorrang.
2) Heb je als fietser voorrang?
Maak zeker ook . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . met de vrachtwagenbestuurder.
3) Voetgangers die oversteken op het . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hebben voorrang.
Let wel op dat je niet vlak bij de cabine oversteekt! Misschien kan de
chauffeur je niet zien.
4) Neem niet zomaar je voorrang, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . komt eerst!
4
3
1
2
klaar voor het verkeer!
Veiligheid gaat altijd voor op voorrang.
18
hooFdSTUk 6LevenSbeLanGrIJkeTIPS
Een samenvatting van alles waar fietsers op moeten letten als er vrachtwagens in
de buurt zijn. Letterlijk van levensbelang!
maak altijd oogcontact! Kijk naar de chauffeur en controleer of hij terugkijkt. Heeft hij je gezien? Geef elkaar een teken met de hand.
Ga nooit vlak achter een vrachtwagen staan. Je bent er helemaal onzichtbaar voor de chauffeur.
Ga nooit net voor of naast de cabine van een vracht-wagen staan. Je verdwijnt helemaal uit het zicht van de chauffeur.
Gaat een vrachtwagen rechts afslaan? Blijf ver genoeg achter de vrachtwagen.
Geef veiligheid altijd voorrang. In bochten, op rotondes en kruispunten blijf je uit de buurt van de vrachtwagen. Voor een chauffeur is het ontzettend moeilijk om alles te zien rond zijn vrachtwagen.
19
CoLoFon
Dit werkboek is een initiatief van de Fietsersbond vzw en TLV en past in de campagne ‘Goed gezien?’ die tot stand kwam met de steun van de Vlaamse overheid.Samen met de Vlaamse overheid willen de Fietsersbond vzw en TLV (jonge) weggebruikers permanent sensibiliseren voor de gevaren van grote vrachtwagens.
Dit werkboek kwam mede tot stand dankzij de enthousiaste inbreng van verschillende kinderen en ouders. Onze dank gaat uit naar Bo, Emma, Ine, Ine, Joke, Stijn, Wouter en hun ouders.
Colruyt NV, Van Den Berghe NV (Oxford), Groover International BVBA, de Politiezone HEKLA, de Gemeente Schoten en de Lokale Politie Schoten verleenden logistieke ondersteuning bij de ontwikkeling van dit werkboek en de campagne ‘Goed gezien?’. De Vlaamse Stichting Verkeerskunde leverde inhoudelijke ondersteuning bij de realisatie van dit werkboek.
Concept en coördinatie: Fietsersbond vzwredactie: Fietsersbond vzweindredactie: Geert Delanghe (tekstopmaat.be)Fotografie: Stefan Dewickere – Fietsersbond vzwvormgeving: Wils & Peeters Graphic DesignIllustraties: Lectrr (www.lectrr.be)druk: Drukkerij De Bie
Tweede druk: april 2011V.U. Jan Treunen - Boomgaardstraat 22 bus 57 - 2600 Berchem
Je vindt dit werkboek goed en je wenst er kopiën van te maken? Besef dan dat dit werkboek de vrucht is van intense arbeid: auteur en uitgever hebben er heel wat geld en energie in gestoken.Alle rechten voorbehouden. © Fietsersbond vzw en TLVDit werkboek mag worden verveelvoudigd, openbaar gemaakt of geciteerd mits schriftelijke bronvermelding ‘Werk-boek ‘Goed gezien?’ van de Fietsersbond vzw en TLV’ en zonder commercieel oogpunt.
Op de websites www.fietsersbond.be en www.transportenlogistiekvlaanderen.be kan u een digitale code aan-vragen om dit werkboek en de bijhorende handleiding gratis te downloaden.
Fietsersbond vzw Boomgaardstraat 22 bus 57 – 2600 Berchem tel. 03 231 92 95 – fax 03 231 45 79 [email protected] - www.fietsersbond.be
Transport en Logistiek vlaanderen Land van Rodelaan 20 – 9050 Gent Tel. 09 210 82 10 – fax 09 232 22 79 [email protected] www.transportenlogistiekvlaanderen.be
Dit werkboek is een initiatief van de Fietsersbond vzw en TLV en past in de campagne ‘Goed gezien?’ die tot stand kwam met de steun van de Vlaamse overheid.
