GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en...

35
88 e LICHTSTOET 20/08/2011 THEMA GENT: CIRCUSSTAD

Transcript of GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en...

Page 1: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

88e

LICHTSTOET

20/08/2011

THEMA

GENT: CIRCUSSTAD

Page 2: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

1 Het Nieuwe Circus Ontwerp: Mark De Kerpel

Opbouw: O.V.S.

In maart 1894 werden de plannen bekend gemaakt voor een op te

richten renbaan en feestzaal gelegen tussen de Sint-

Pietersnieuwstraat, Lammerstraat en Kleine Huidevetterstraat.

Twee ingangen werden voorzien: de hoofdingang langs de St.-

Pietersnieuwstraat, voorbehouden voor de begoede burgers, met

ernaast een koffiehuis-hotel en pasteibakkerswinkel. De kleinere

ingang langs de Lammerstraat voor het publiek van tweede en

derde rang (galerij en paradijs) met ook daar een gasthof voor

minder begoede artiesten en personeel.

Op zondagmorgen 12 december 1920, om kwart na drie, werden

politie en brandweer gewaarschuwd dat brand was uitgebroken

in “den Nieuwen Cirk”. Toen de spuitgasten toesnelden stond

gans het gebouw in lichterlaaie. Om 7u30 stortte de koepel in.

Alles wat zich binnen bevond ging in de vlammen op, slechts de

muren bleven overeind. De schade werd op twee miljoen frank

geraamd.

In mei 1923 vatte men de heropbouw aan van het Nieuw Circus.

De bouwmeester had als opdracht een theater te scheppen dat

kon worden omgevormd in een circus met piste. Men slaagde in

het opzet en het resultaat was een polyvalente zaal met

prachtige versieringen en warme tinten, een podium op zijn

Italiaans en een uniek gietijzeren jugendstilkoepel met glas. De

zaal kon 3400 mensen bevatten en was uitgerust met de

nieuwste technische snufjes. Terwijl de hoofdingang werd

verplaatst naar de kant Lammerstraat.

Na de Tweede Wereldoorlog werd het Nieuwe Circus omgebouwd

tot de vermaarde garage Mahy. De hoofdingang aan de

Lammerstraat werd een ruime showroom, terwijl de piste en

theaterruimte, bereikbaar via de Sint-Pietersnieuwstraat, in

gebruik werd genomen als herstel- en onderhoudswerkplaats.

Page 3: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

In 1978 ging de garage op haar beurt dicht, maar het gebouw zou

nog jarenlang onderdak bieden aan Mahy‟s collectie oldtimers.

Deze unieke collectie was opgesteld op de balkons met de

publieksplaatsen, terwijl in de nok van het circus een oud

sportvliegtuigje was opgehangen.

Ondertussen staat het in 1978 beschermde gebouw als hart van

de Circuswijk te verloederen. Na jaren discussie zou het circus

met het nieuwe project Waalsekrook aan herbestemming toe zijn.

De ontwerper heeft gekozen voor de oude toegangspoort kant St.

Pietersnieuwstraat op de voorgrond, terwijl zij- en achterkant van

de wagen worden gedomineerd door de opengewerkte koepel en

publieksplaatsen, met in het midden een oldtimer.

Figuratie: 2 arbeiders voor restauratie old timer

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 4: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 5: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

2 Circus Demuynck Ontwerp: Willy Coppens

Opbouw: De PONKERS

Het “Circus Demuynck” heeft in de Belgische en Gentse

circusgeschiedenis een voorname rol gespeeld.

Gustaaf (1893 – 1982) en Lievin (1892 – 1969) werden geboren in

de buurt van de Brugse Poort. Toen later hun ouders een

viswinkel begonnen in de Lammerstraat, waren de broers niet

meer weg te slaan uit de omgeving van het Nieuwe Circus. Ze

raakten gefascineerd door de artiesten die ze er aan het werk

zagen en begonnen zichzelf in de circusdisciplines te bekwamen.

Met de foor van 1927 verscheen het Gentse “Circus Demuynck”

voor het eerst op het plein, rechtover de St.-Pietersnieuwstraat,

een stek die zij zouden behouden tot het trieste einde in 1961.

Page 6: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

In 1958 verscheen Gustaaf Demuynck met een splinternieuwe

tent in dur-aluminium van 24,5m doorsnede en met 1300

zitplaatsen.

Vanaf 1924 maakte Gustaaf zich de kunst van het paarden

dresseren eigen en dit zou dan ook het handelsmerk worden van

zijn circus.

Qua afmeting bleef het bedrijf steeds bescheiden, maar qua

kwaliteit stond het bovenaan en dat heeft Gustaaf in 1961, toen

hij reeds jaren alleen de leiding over het circus had, gedeeltelijk

de das omgedaan. Demuynck wierf dikwijls te veel topattracties

aan en dat ging zijn budget te boven.

Voor Gustaaf Demuynck, die in 1959 nog werd gehuldigd voor zijn

vijftigjarig jubileum als artiest en veertig jaar als circusdirecteur,

waarbij hij het ereburgerschap van de stad Gent ontving, zou de

tournee van het seizoen 1961 in triestige omstandigheden

eindigen. Zijn zaak werd in Hasselt failliet verklaard en op 6

november 1961 werd het geheel in Zelzate openbaar verkocht. De

hele inboedel zou maar 300.000 frank hebben opgebracht en

werd Bobbejaan Schoepen de nieuwe eigenaar.

In 1978 kwam er nog een moment van glorie toen Gustaaf

Demuynck als eregenodigde van prins Rainier en prinses Grace

van Monaco op het 5e

Internationaal Circusfestival van Monte-

Carlo de medaille ontving voor “het voorstellen van de beste

circusprogramma‟s in Europa”.

Tot aan zijn dood in 1982 leidde Gustaaf een teruggetrokken

leven in Middelkerke.

Op de wagen zien wij in het voorste stuk de ingang van het circus

en de kassa‟s, terwijl in het midden de piste verwijst naar de

paardendressuur, de fond geeft een beeld van de nieuwe tent uit

1958.

Figuratie: 1 dame aan de kassa, stalmeester, circus directeur,

eventueel publiek

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 7: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 8: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

3 Cirque du Soleil Ontwerp: Jos Pattyn

Opbouw: Dekenij Ledeberg

Een buitenbeentje, maar misschien wel de toekomst van het

circus in de 21e

eeuw is “Cirque du Soleil”, een

samenwerkingsverband van groepen artiesten die wereldwijd

rondtrekken. Voor Europa is er een samenwerkingsverband met

het Zwitserse Circus Knie.

Het idee ontstond zeer kleinschalig, als een onderdeel van de

viering van 450 jaar stichting van Franstalig Canada in het kleine

plaatsje Caspé in Québec. De eerste blauw met gele circustent

had toen ongeveer 800 zitplaatsen.

“Cirque du Soleil” wordt momenteel gezien als de inspirator van

het circus-theater, een variant van circusacts gecombineerd met

muziek, zang en dans. Dit circus maakt geen gebruik van dieren,

doch de belangrijkste acts zijn jongleren, trapeze, acrobatiek en

clownerie. De voorstellingen zijn imposant door het gebruik van

veel kleur, licht en livemuziek.

Met de voorstelling van “La Magie continue” komt ook een

verhaallijn, geïnspireerd op Jules Verne, in de productie en

blijven de artiesten gedurende de volledige voorstelling in hun

rol. De verhaallijn zou een uitdrukkelijke plaats blijven krijgen in

de shows van “Cirque du Soleil”.

“Cirque du Soleil” kwam voor het eerst naar Europa in 1990 met

de voorstelling “We Reinvent the Circus”

In de hoogte wordt de wagen gedomineerd door een door de

ontwerpers van de Cirque du Soleil gecreëerd hoofddeksel, met

daaraan uitgewerkt de gordijnen voor de acrobatiek. Op ongeveer

1/3e

van de fond staat het embleem van het gezelschap, terwijl

het hoofddeksel naar achter toe uitloopt.

Figuratie: 3 acrobaten

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 9: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 10: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

4 Het Vlooiencircus Ontwerp: Willy Coppens

Opbouw: De DIVAS

Een vlooiencircus is een oude kermisattractie waar vlooien

voertuigjes als kleine koetsjes trekken, draaimolens in beweging

zetten of bijvoorbeeld ballen op doel schieten.

Het was vroeger een gemakkelijke manier om geld te verdienen.

Een vlooiencircus past door de geringe grootte van de dieren en

het toebehoren gemakkelijk in een koffer en de attractie vergde

geen grote investering.

Het is echter niet mogelijk om vlooien te dresseren. Voor het

rekruteren van vlooien voor het vlooiencircus komen de wijfjes

van de mensenvlo en de egelvlo in aanmerking. Door middel van

observatie onderscheidt men “springers” en “lopers”, die ieder

verschillende kunstjes kunnen verrichten.

Voor de voorstelling worden de vlooien “lopers” met een dunne

zilverdraad aan een koetsje gebonden ten einde het in beweging

te brengen. De “springers” lenen zich voor het op doel schieten.

Wanneer ze op de juiste manier op de bal worden geplaatst wordt

de bal gelanceerd bij de afsprong. De vlo meent gewoon te

springen, maar zijn lichaam zit vast en door zijn sprongbeweging

lanceert hij de bal.

Na afloop van de voorstelling krijgen de artiesten een bloedmaal

op de arm van de vlooienman.

Er bestonden ook vlooientheaters die het in meerdere of mindere

mate moesten hebben van de illusie. Door middel van

elektrische, mechanische of magnetische hulpmiddelen werd

het optreden attractiever gemaakt. In sommige theaters waren

de vlooien slechts voor de show aanwezig, in anderen ontbraken

ze geheel.

Het volledige vooraanzicht van de wagen is de opengeklapte

valies met het vlooiencircus en de noodzakelijke attributen, een

open gordijn geeft doorgang naar de achterzijde van de wagen

waar het fronton van een oud vlooiencircus wordt voorgesteld.

Figuratie: 1 vlooienman – 1 meisje van vlooiencircus

Page 11: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Klankdecor : te bespreken met ontwerper

Page 12: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 13: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

5 De affiche Ontwerp: Mark De Kerpel

Opbouw: LUCKSKE I

Ongeveer een tiental dagen voor de eigenlijke aankomst van het

circus heeft de plakploeg het eerste contact met het publiek al

gelegd.

Circus affiches overdrijven vaak schromelijk (de geest van

Barnum). In de gouden jaren van het circus werden de affiches

besteld bij gespecialiseerde drukkerijen die een ploeg tekenaars

in dienst hadden met grote ervaring in het creëren van

circusafbeeldingen. De grote lithografie drukkerij uit die periode

was The Strobridge LithoCo. (Cincinnati Ohio). Deze firma maakte

meestal de affiches voor Barnum & Bailey die 71 op 107 cm

maten, maar soms bestonden uit meerdere vellen om volledige

muren te beplakken.

Een eigenaardige vaststelling is dat de circus affiches door de

vele tientallen jaren heen weinig geëvolueerd zijn qua stijl.

De tijd dat het circus een beroep deed op een reclamefirma om

grote panelen te huren, is voorbij: te duur!

De circussen beperken zich vandaag tot raambiljetten of het

gebruik van twee op een hardboard geplakte affiches die aan

verkeerspalen worden bevestigd door een ijzerdraad.

Kleinere circussen die niet de middelen hebben om eigen

affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken

van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

met hun naam, plaats en data van de voorstellingen.

Page 14: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Andere vormen van reclame waren het uitsturen van

radiowagens en vooral de parades, waarbij het “tableau de la

troupe” tijdens een rondgang door de stad aan het publiek werd

voorgesteld. Tot eind de jaren ‟70 en begin jaren ‟80 van vorige

eeuw hebben er nog circusparades door het centrum van Gent

getrokken.

Op de wagen zien wij op de voorgrond de verkeerspalen met de

affiche, terwijl achteraan grote muuraffiches worden

voorgesteld, centraal worden een paar dieren uit de affiche

geplukt, terwijl op de achtergrond een grote muur wordt beplakt.

Figuratie: 1 plakker, 1 clown

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 15: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 16: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

6 Het reizend circus Ontwerp: Pascal Deconinck

Opbouw: STROATLUPER

Rond een reizend circus dat acht tot tien maanden op tournee is,

hangt voor de buitenstaander een aparte sfeer van avontuur die

wordt benadrukt door het klapperende zeildoek, de kooiwagens

met roofdieren, de staltenten met paarden en olifanten en het

exotische van een deel van het personeel.

Tal van grote circussen verplaatsten zich in de eerste helft van

de 20e

eeuw per trein, honderd wagens op twee of meer extra

treinen.

Een dergelijke gebeurtenis die in Gent en omstreken nog lang zou

nazinderen was de komst in 1901 van “Barnum en Bailey” met

het “grootste schouwspel ter wereld”.

Het bezoek aan Gent was gepland voor 8 tot 10 november, met

twee voorstellingen daags.

Het gezelschap – bestaande uit 1000 artiesten, wondermensen

en personeel, 400 paarden, waarvan de helft trekpaarden en een

kolossale menagerie – kwam te Gent aan met vier speciale

treinen van elk 17 wagons. De eerste trein arriveerde aan de

Dampoort (Heirnis) op donderdagavond om 22u36 en de laatste

op vrijdagmorgen om 2u20.

Page 17: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Er waren veel kijklustigen, toen om 5 uur „s morgens de karavaan

zich verplaatste van het station, via de Dendermondsesteenweg,

naar het Oefenplein te Gentbrugge.

Daar was een nog grotere massa aanwezig om de opbouw mee te

maken. De tentenstad verrees ongelofelijk snel en reeds om 2u

„s namiddags kon de eerste voorstelling doorgaan.

Op de wagen zien wij een perron waar een treinwagon is

aangekomen met een afrijdende circuswagen.

Figuratie: 1 spoorwegarbeider / schouwer, 1 stalmeester

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 18: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

7 Buffalo Bill‟s Wild West Show

Ontwerp: Mark De Kerpel

Opbouw: BOTERLEKKERS

Een ander spraakmakend feit binnen het circusgebeuren in Gent

was de komst in september 1906 van de “Buffalo Bill‟s Wild West

Show”.

Na een Europese rondreis van vier jaar was Gent de laatste

etappe. Met drie speciale treinen van elk 140 meter lang, kwam

de groep bestaande uit 720 personen (waaronder 100 roodhuiden

en een troep Japanners) en 298 paarden naar het Oefenplein in

Gentbrugge, waar zij op 20 en 21 september 1906 optredens

zouden verzorgen.

Hier geen show met acrobaten, clowns, enz., ook geen dieren en

zelfs geen piste. Enkel een grote arena waarin ruiters en

indianen historische veldslagen en postkoetsovervallen

imiteerden. Het publiek zat onder zeil, maar de ruiters werkten in

openlucht.

De meest toegejuichte act was ongetwijfeld deze van Kolonel

Cody, de legendarische Buffalo Bill, die door het publiek werd

aangemoedigd met de kreet “Buffalo! Buffalo!”. Bij de volgende

thuiswedstrijd van de Gantoise was men het scanderen nog niet

verleerd en waren de uitroepen “Buffalo” niet uit de lucht en zo is

het gebleven. Vandaar dat tot op de dag van vandaag de spelers

van A. A. Gent de bijnaam “Buffalo” dragen.

Op de voorgrond wordt het spektakel met cowboys en indianen

voorgesteld, op ongeveer 1/3e

van de fond zien wij een aureool

met kolonel Cody, vandaar loopt het decor uit op het logo van A.

A. Gent en de tribunes.

Figuratie: 1 Kolonel Cody, 3 supporters, 1 cowboy, 1 indiaan

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 19: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 20: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 21: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

8 Clowns Ontwerp: Willy Coppens

Opbouw: LEUTE EN PLEZIER

De eerste echte clownfiguur in het circus was Billy Saunders

(GB), hij trad op als onhandige ruiter en bracht het publiek aan

het lachen door bijvoorbeeld achterstevoren op het paard te gaan

zitten of er af te vallen. Zijn latere collega Porter bleef met de

beide benen op de pistebodem en was daarmee de eerste

parterreclown.

Aanvankelijk waren de zogenaamde clownruiters boertig gekleed

en verschenen vaak als molenaar in de piste, het gezicht wit

gemaakt met bloem en vandaar ook de benaming witte clown.

Het woord clown dekt in de volksmond twee volkomen

tegengestelde figuren. Enerzijds is er de witte clown, een hautain

personage dat pronkt met zijn intelligentie en zijn prachtige

kostuum, met duizend lovertjes die schitteren in het licht van de

schijnwerpers. Hij is de grote mijnheer die neerkijkt op zijn

compagnon, de onhandige domme August in zijn slordige,

potsierlijke pak, het geschilderde gezicht met opvallende rode

neus en het stuntelige gedoe.

Page 22: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

In de loop van de tijd evolueerde de clown acrobaat naar de

sprekende clown, die op zijn beurt werd verdrongen door de

muzikale clown en accessoire clown (goochelaar / jongleur /

koorddanser). Daartussen lopen de reprise clowns of manege

clowns om de gaten te vullen en het publiek bezig te houden als

de circusknechten materiaal in of uit de piste brengen.

Een echt icoon tussen de clowns van de vorige eeuw was GROCK

(1880 – 1959). Hij straalde zowel naïeve kinderlijkheid als

melancholie uit. Zijn entree waarbij hij in de ene hand een

buitensporig groot valies en in de andere hand een stoel

meesleept was gewoon uniek. Zijn act waarbij hij zittend op de

leuning van de stoel met zijn, uit de reusachtige koffer

opgediepte, kleine viool de introductie van “La Traviata” brengt

is een monument in de geschiedenis van de clownerie.

Page 23: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Nog zo een monument is clown Oleg POPOV die als een

onbeduidend mannetje de piste instapt gekleed in een zwart

fluwelen jasje over een rood vest, met op zijn schouder een

wandelstok. In het midden blijft hij haken aan de kabel van een

toestel voor draadlopers dat er blijkbaar is blijven staan.

Na wat aarzelen klimt hij op de slappe draad en hij schud heen en

weer onder de druk van zijn gewicht, doch hij weet

langzamerhand de kabel te overwinnen en de meest

onvoorstelbare kunstjes te brengen. Een onvoorstelbaar nummer

dat eveneens in de analen van de clowns is opgenomen.

Deze wagen wordt gedomineerd door een reusachtige, draaiende

clown in het midden. Vooraan wordt de act van Grock uitgebeeld

met valies en stoel, achteraan zien wij dan Popov aan het werk.

Figuratie: Grock, 1 witte clown, Popov

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 24: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 25: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

9 Paardendressuur Ontwerp: Rudy Vereecke

Opbouw: BUIT‟NLUUPERS

Paarden liggen aan de oorsprong van het circus en volgens

sommige bronnen is “een circus zonder paarden als een

wijnkelder zonder champagne”.

Er bestaan heel wat verschillende soorten paardennummers.

In de eerste plaats de vrijheidsdressuur waarbij de paarden in

vrijheid worden voorgebracht.

Dan is er het hogeschoolrijden, een dressuurvorm waarbij de

berijder of berijdster het paard – al dan niet op muziek –

kunstmatige stappen of bewegingen laat uitvoeren.

En verder zijn er allerhande rijvaardigheden en acrobatieën, zoals

voltige (sprongen op en over het paard), waarbij de rol van het

paard ondergeschikt is aan die van de artiesten die de nummers

uitvoeren.

Op de wagen zien wij een aantal paarden in verschillende

dressuurvormen. Dit is wel een wagen die zeer stilistisch moet

worden uitgevoerd om de paarden in een zo natuurlijk mogelijke

vorm weer te geven.

Page 26: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Figuratie: 1 dompteuze en/of iemand op paard

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 27: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

10 Handigheidsartiesten Ontwerp: Rudy Vereecke

Opbouw: LOCHTANDJUUNS

Binnen deze groep komen jongleurs het meest voor. Het zijn

artiesten die met handen, voeten, hoofd, benen… voorwerpen

omhoog gooien en weer opvangen. De meest gebruikte attributen

daarbij zijn kegels, ballen, ringen, borden en fakkels. Maar ook

soms zware voorwerpen en levende personen.

Krachtpatsers behoren eveneens tot de handigheidsartiesten en

komen reeds lang voor in het circus. De bekendste krachtatleet

bij ons was ongetwijfeld John Massis (1940 – 1988). Deze

stuntman, tandatleet, krachtpatser en fantast was een aparte

verschijning in de artiestenwereld.

De kunst van het messenwerpen deed zijn intrede in Europa via

de Chinese artiest Arr-Hee in 1855, ook goochelaars en

buiksprekers kennen een zeer lange geschiedenis.

En dan zijn er natuurlijk nog de boeienkoningen, fakirs en andere

handigheidsartiesten die allen een plaatsje veroverden in het

circus.

De oorspronkelijke maquette is vooral gefocust op John Massis

die een locomotief trekt en op de achtergrond een verdwijntruc

of boeienkoning.

Page 28: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Figuratie: 1 krachtpatser, 2 voor verdwijntruc, 1

trein/trambestuurder

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Geen foto beschikbaar

Page 29: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

11 Circus Krone Ontwerp: Jos Pattyn

Opbouw: DUTSENCLUB

Een hoogtepunt voor Gent vormde ongetwijfeld het bezoek van

Europa‟s grootste circus “KRONE” dat op alle vlakken hoog

scoorde, zowel qua omvang, kwaliteit, management als qua

bezoekersaantal. Er werd publiciteit gevoerd in een straal van 80

km en tussen 10 en 16 oktober 1989 passeerden meer dan 50.000

bezoekers langs de kassa.

Het grootste circus van Europa ging nochtans bescheiden van

start. Carl Krone Senior, vader van de grondlegger van het circus

Krone, was omstreeks 1850 eigenaar van een rondreizende

menagerie “Continental”. Hieruit ontstond in 1905 circus Krone.

De eerste voorstellingen werden gegeven op de Bremer

Freimarkt.

Carl Krone en zijn vrouw Ida creëerden het motto “Eure Gunst –

Unser Streben” (uw gunst – ons streven) en dit staat nog steeds

hoog in het vaandel. Carl Krone overleed in 1943.

Direct na de oorlog bouwden Frieda Sembach – Krone, dochter

van de grondlegger en haar man Carl Sembach het circus Krone

weer op.

Bij het optreden in Gent, was de leiding toevertrouwd aan hun

dochter Christel Sembach – Krone.

Zij brachten een show van de allerhoogste kwaliteit, artiesten,

clowns en dierentemmers uit drie continenten en tien landen

Page 30: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

presenteren een mix van klassieke circuskunst en moderne

showbusiness.

De volledige voorzijde van de wagen geeft een beeld van het

embleem van het circus Krone en hun handelsmerk de

paardendressuur. Door de entree die moet worden open

gebouwd, loopt men naar de achterzijde, waar een goochelaar

zijn kunsten vertoont.

Figuratie: 1 Christel Sembach – Krone, 1 goochelaar

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 31: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 32: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

12 Bouglione Ontwerp: Pascal Deconinck

Opbouw: F.C. BLIJF JONG

Circuspatriarch Joseph Bouglione (1904-1987) stond aan het

hoofd van een grote onderneming die jaarlijks, tussen 1970 en

1977, aanwezig was op het Sint-Pietersplein.

Bij hun eerste bezoek, einde mei 1970, verscheen een pleiade

aan topartiesten in de ring, met leeuwen, luchtacrobaten en

dressuur met 16 paarden.

Gustaaf Demuynck, die in de belangstelling stond door het

toneelstuk “Circus te koop” van Romain De Coninck, was tijdens

de première eregast in “Circus Bouglione” en mocht voor één

keer weer de paarden voorstellen.

In het naseizoen van het daaropvolgende jaar kwamen de

gebroeders Bouglione terug met een programma voorgesteld in

een acht mastentent. Tegelijk met dit bezoek liep in de Sint-

Pietersabdij een eerste circustentoonstelling en aan de gevel van

het vroegere Nieuw Circus in de Lammerstraat werd een

gedenkplaat onthuld, een schenking van de Bouglione‟s.

Page 33: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Op de wagen staat de tent van het circus ontdaan van de zeilen,

maar met de letters die verwijzen naar het circus Bouglione.

Figuratie: te bespreken met ontwerper

Klankdecor: te bespreken met ontwerper

Page 34: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen
Page 35: GENT: CIRCUSSTAD - ajuinmarkt.be ajuinmarkt/lichtstoet 2011.pdf · affiches te laten ontwerpen en drukken kunnen gebruik maken van passe-partout affiches waaraan ze een strook bevestigen

Bronnen

Belgische Circussen en Foortheaters

André De Poorter – Lannoo

Gent Circusstad – twee eeuwen circusbezoek

André De Poorter – uitgeverij Emiel Decock

Stad op wielen – de wereld van het circus

André Minne – Hadewijch

De geschiedenis van de Belgische circussen

André De Poorter

Omgaan met stedelijke ruimte, vandaag.

Waalsekrook – Oud Circus te Gent Eric Balliu arch.

Discussienota commissie Waalsekrook – Oud Cirkus

Gent

Persbureau circus Krone München

Programmheft des Circus Fliegenpilz Emmerthal

Jean – Pierre Moerman

6 mei 2011