GENDER EN SEKSUELE DIVERSITEIT OP SCHOOL:AANKNOPINGSPUNTEN VOOR HET GENDERBELEID VOOR ONDERWIJS IN VLAANDEREN31 MEI 2013BRUSSEL

Prof. dr. Chia Longman

UGent

overzicht

1. gender en seksuele diversiteit op school, waar gaat het over?

2. wat doen we reeds op vlak van praktijk en beleid?

3. wat kan er beter?

1. gender en seksuele diversiteit op school, waar gaat het over?

a. gender, diversiteit en ongelijkheid: gendertheorieën in een notendop

b. waarom is aandacht voor gender en seksuele diversiteit op school nodig?

c. wat weten we over gender en seksuele diversiteit en ongelijkheid op school in Vlaanderen?

a. gender, diversiteit en ongelijkheid

• gender als rol en identiteit• gender als maatschappelijke ordeningsprincipe • gender en ongelijkheid• gender doorkruist andere vormen van diversiteit• de school en gendersocialisatie

b. waarom aandacht voor gender en seksuele diversiteit op school?

1. veiligheid/geborgenheid

2. gezondheid en welzijn

3. leerprocessen en leerresultaten

4. curriculum/leerinhouden

5. schoolklimaat

ontleend aan:

E.J. Meyer, Gender and Sexual Diversity in Schools, 2011

c. gender en seksuele diversiteit op school in Vlaanderen, wat weten we?

• leer-/studieprestaties• studiekeuzes en schoolloopbaan• feminisering lerarenberoep• gegenderde interacties leraren en leerlingen• curriculum/leerinhouden

• veiligheid & welzijn

• kruispuntanalyses?

Omgaan met verschillen? In vraag stellen van gendernormen en

heteronormativiteit!!!

2. wat doen we op vlak van beleid en praktijk?

• eindtermen?

• de gender’klik’ maken en genderbewustzijn cultiveren

• bestaande good practices en instrumenten

3. wat kan beter?

• onderwijsproject 2012-2013

• gemeenschappelijke verklaring over een beleid m.b.t. gender en seksuele geaardheid in het onderwijs (Vl. Min. Van Onderwijs & Onderwijssector), okt. 2012

Gemeenschappelijke verklaring over een beleid m.b.t. gender en seksuele geaardheid in het onderwijs

• een klimaat bewerkstelligen van verdraagzaamheid, openheid en respect ten aanzien van diversiteit in zowel seksuele geaardheid als genderidentiteit;

• de holebi- en genderthematiek bespreekbaar maken en er genuanceerde informatie over verstrekken;

• alle personen, ongeacht hun seksuele geaardheid of genderidentiteit, respectvol en evenwaardig behandelen en elke discriminatie ter zake bestrijden en verwerpen;

• leerlingen, studenten, personeelsleden die om hun seksuele geaardheid of genderidentiteit worden gepest en/of gediscrimineerd, beschermen en opvangen vanuit een visie op ‘preventie en aanpak van pesten’;

Vervolg gemeenschappelijke verklaring

• een genderbewustzijn ontwikkelen bij leerlingen, studenten en personeelsleden zodat alle betrokkenen zien hoe genderverwachtingen persoonlijke beslissingen beïnvloeden en maatschappelijke ongelijkheden in stand houden;

• actief inzetten op het wegwerken van genderstereotypen en -mechanismen met het oog op een dubbel resultaat: • jongeren kunnen studie- en andere (levensloop)keuzes maken,

zonder beperkt te worden door genderverwachtingen en daaraan gelieerde normen;

• de weerstanden tegen holebi’s en transgenders verdwijnen; veel van die weerstanden worden immers ingegeven door genderverwachtingen.

3. wat kan beter?• opnemen verantwoordelijkheid: gender en seksuele

diversiteit is een centrale, geen marginale thema op school

• streven naar een integrale ‘genderbeleid’• informeren• onderzoek• aandacht voor meerdere vormen van diversiteit• gendertraining en genderstudies in onderwijs integreren

Literatuur• Jos van Thienen (red.) “Meisjes zus, jongens zo” Hoe

omgaan met gender op school, Lannoo, 2013 (ter perse)• Elizabeth J. Meyer, Gender and Sexual Diversity in

Schools, Springer, 2011• De Eerste Lijn: "Meisjes zijn anders. En jongens ook." In:

Klasse voor leerkrachten, januari 2011• Bollen, S. & Van Looy, L. (2011a). Gezocht: M/V in de les.

Een uitgewerkt lessenpakket gendereducatie voor leerkrachten. Brussel: VUBPress.