Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2....

35
Gemeente Hof van Twente – kern Markelo I&O Research, 2010

Transcript of Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2....

Page 1: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

I&O Research, 2010

Page 2: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

Datum: September 2010

Kenmerk: Ekoop10/348

Status: Definitief

Page 3: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

Colofon

Opdrachtgever

Gemeente Hof van Twente

Titel rapport

Koopstromenonderzoek 2010

Deelrapportage Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

Kenmerk

Ekoop10/348

Datum publicatie

September 2010

Projectteam I&O Research

Ruud Esselink

Gerben Huijgen

Thijs Lenderink

Projectomschrijving

Onderzoek naar het koopgedrag in de provincie Overijssel en delen van Drenthe en Gelderland

Trefwoorden

Koopstromenonderzoek, consumentengedrag, draagvlak, bezoekmotief en beoordeling

winkelgebieden

Page 4: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

Belangrijkste resultaten

Waar doen inwoners van Markelo hun aankopen en hoe heeft dit koopgedrag zich de afgelopen

jaren ontwikkeld? Hoe waarderen consumenten de winkelvoorzieningen in Markelo en waarom

kiest men voor dit winkelgebied? Dit rapport brengt het koopgedrag voor Markelo in beeld. De

rapportage maakt onderdeel uit van het koopstromenonderzoek dat elke vijf jaar wordt uitgevoerd

in Oost-Nederland. Het onderzoek is uitgevoerd door middel van een telefonische en online

enquête onder zo’n 32.000 consumenten in 38 gemeenten. Aan de peiling hebben 200

huishoudens uit Markelo deelgenomen. Het onderzoek is uitgevoerd door I&O Research.

Zwakkere binding dagelijkse artikelenZwakkere binding dagelijkse artikelenZwakkere binding dagelijkse artikelenZwakkere binding dagelijkse artikelen

• Ruim zes op de tien inwoners van Markelo doen de dagelijkse boodschappen in de eigen

woonplaats. Bijna driekwart gaat dagelijks of enkele malen per week, de rest één keer per

week of minder.

• Ten opzichte van 2005 is de koopkrachtbinding van dagelijkse artikelen met 12 procent

gedaald.

• Het aandeel klanten uit de regio dat de dagelijkse artikelen in Markelo koopt (de

koopkrachttoevloeiing), is tussen 2005 en 2010 met 25 procent gegroeid (+100 klanten).

• Het totale draagvlak in de dagelijkse sector van Markelo bedraagt 5.100 en is sinds 2005 met

9 procent afgenomen (500 klanten).

• In vergelijking met kernen met een vergelijkbaar inwonertal is het aantal klanten voor

dagelijkse artikelen in Markelo kleiner dan gemiddeld.

HuishoudHuishoudHuishoudHuishoud---- en electrobranche leveren in en electrobranche leveren in en electrobranche leveren in en electrobranche leveren in

• Het totale aantal klanten in de niet-dagelijkse sector van Markelo bedraagt 1.500.

• De positie van de niet-dagelijkse sector in Markelo is de afgelopen jaren achteruitgegaan; 12

procent minder klanten dan in 2005 doen de niet-dagelijkse aankopen in Markelo. Dit komt

door een daling van de koopkrachttoevloeiing; de koopkrachtbinding van niet-dagelijkse

artikelen is stabiel gebleven.

• De sterkste (absolute) afname van draagvlak is te zien in de huishoudelijke en electrobranche

(beide -1.400 klanten).

• Alleen in de bloemen, planten, en tuinbranche is sprake van groei (+18 procent of 700

klanten).

• Vergeleken met een aantal referentiekernen is het draagvlak voor de niet-dagelijkse artikelen

in Markelo kleiner dan gemiddeld.

Nabijheid belangrijkste bezoekmotiefNabijheid belangrijkste bezoekmotiefNabijheid belangrijkste bezoekmotiefNabijheid belangrijkste bezoekmotief

• De nabijheid van de winkels is voor klanten het belangrijkste argument voor het doen van

dagelijkse inkopen in Markelo. Daarnaast bezoekt bijna een vijfde de winkels in Markelo

vanwege de bereikbaarheid.

• De meeste winkelvoorzieningen in Markelo worden ruim voldoende beoordeeld. Vooral over de

fietsparkeermogelijkheden is men tevreden. Het aantal winkels en de inrichting/aankleding

van winkelstraten krijgen met een 6,5 het laagste rapportcijfer.

Page 5: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

Regelmatig bezoek aan warenmarkt, aankopen via internet en bezoek koopzondagen minder Regelmatig bezoek aan warenmarkt, aankopen via internet en bezoek koopzondagen minder Regelmatig bezoek aan warenmarkt, aankopen via internet en bezoek koopzondagen minder Regelmatig bezoek aan warenmarkt, aankopen via internet en bezoek koopzondagen minder

frequentfrequentfrequentfrequent

• Een vijfde van de inwoners van Markelo bestelt regelmatig (tenminste één keer per maand)

iets via het internet.

• Vier op de tien inwoners bezoeken regelmatig een warenmarkt. De meerderheid bezoekt dan

de markt in de eigen gemeente (veelal het kerkplein in Markelo zelf) of gaat naar het centrum

van Rijssen.

• Drie op de tien inwoners van Markelo bezoeken wel eens een koopzondag. Het grootste deel

gaat hiervoor naar Enschede of Hengelo.

Page 6: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

Inhoud

1. Inleiding 1

1.1 Aanleiding 1 1.2 Opbouw van het rapport 2

2. Huidige koopstromen 5

2.1 Inleiding 5 2.2 Koopkrachtbinding en -toevloeiing 5 2.3 Herkomst vreemde koopkracht 6 2.4 Koopkrachtafvloeiing 7

3. De ontwikkeling van de koopstromen 10

3.1 Inleiding 10 3.2 Ontwikkeling koopkracht 10

4. Vergelijking van het draagvlak 13

4.1 Inleiding 13 4.2 Regionale concurrentiekracht van Markelo 13

5. Beoordeling en bezoekmotief consument 16

5.1 Inleiding 16 5.2 Beoordeling winkelgebied Markelo 16 5.3 Bezoekmotief winkelgebied 17 5.4 Overige aspecten van het koopgedrag van inwoners van Markelo 18

Page 7: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

1 Inleiding

Page 8: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

1

1. Inleiding

1.1 Aanleiding

De zesde in een reeksDe zesde in een reeksDe zesde in een reeksDe zesde in een reeks

Het consumentengedrag wordt steeds diffuser. Consumenten doen hun boodschappen veelal dicht

bij huis, maar ‘dicht bij huis’ kan ook de grote discountsupermarkt in een aangrenzende plaats

zijn. Voor het meer recreatieve winkelbezoek wordt minder vaak het winkelcentrum in de eigen

woonplaats bezocht, centra van andere plaatsen hebben vaak meer aantrekkingskracht. Daarnaast

speelt internet een groeiende rol in de aan- en verkoop van producten. Maar ook demografische

ontwikkelingen als bevolkingskrimp en vergrijzing en ruimtelijke ontwikkelingen (woningbouw en

infrastructuur) veroorzaken veranderingen in het aankoopgedrag van consumenten. Dit zijn

allemaal ontwikkelingen die winkelcentra en binnensteden raken. Koopstromenonderzoek brengt

het koopgedrag van consumenten in beeld, waarmee inzicht wordt verkregen in het functioneren

van winkelcentra en aankoopplaatsen.

Tussen 1986 en 2005 hebben de provincies Overijssel en Drenthe en de Kamers van Koophandel

Oost-Nederland en Zuid-Drenthe in samenwerking met de gemeenten elke vijf jaar een

koopstromenonderzoek laten uitvoeren. Deze reeks wordt in 2010 aangevuld met nieuw onderzoek

naar het koopgedrag van consumenten in Overijssel en delen van Drenthe en Gelderland. In totaal

hebben 38 gemeenten deelgenomen aan het onderzoek en zijn zo’n 32.000 consumenten

geïnterviewd.

Afbeelding 1.1Afbeelding 1.1Afbeelding 1.1Afbeelding 1.1

Het onderzoeksgebied.

Page 9: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

2

Kracht van het koopstromenonderzoekKracht van het koopstromenonderzoekKracht van het koopstromenonderzoekKracht van het koopstromenonderzoek

Koopstromenonderzoek geeft inzicht in het koopgedrag van consumenten. Doordat in Oost-

Nederland koopstromenonderzoek vijfjaarlijks plaatsvindt, biedt het onderzoek ook mogelijkheden

om veranderingen in het draagvlak voor winkelvoorzieningen in kaart te brengen. Hiermee kan het

functioneren van winkelgebieden gemonitord worden. Het vijfjaarlijkse koopstromenonderzoek

vormt een basis voor de ontwikkeling of herijking van detailhandelsbeleid. Bovendien kunnen de

uitkomsten van koopstromenonderzoek input leveren voor city- of regiomarketing (waarvoor

komen bezoekers wel of niet?) en een meer integraal leisure- of vrijetijdsbeleid. Winkelen vormt

tenslotte na sporten de meest beoefende vorm van vrijetijdsbesteding.

Doel vDoel vDoel vDoel van het onderzoekan het onderzoekan het onderzoekan het onderzoek

Het Koopstromenonderzoek Oost-Nederland 2010 stelt zich het beantwoorden van onderstaande

onderzoeksvragen ten doel:

• Wat zijn de kenmerken van het ruimtelijk koopgedrag in Oost-Nederland en hoe heeft dit zich

in de afgelopen vijf jaar ontwikkeld (kwantitatief)?

• Welke motieven zijn bepalend voor het koopgedrag, in het algemeen en specifiek per

aankooplocatie, en hoe heeft dit zich ontwikkeld (kwalitatief)?

De dataverzameling heeft in de periode februari tot en met mei 2010 plaatsgevonden. Het gedrag

en de mening van consumenten is in kaart gebracht met behulp van de ‘traditionele’

koopstromenonderzoekmethodiek, waarbij consumenten gevraagd is naar de plaats waar zij

artikelgroepen kopen. Deze wordt aangevuld met een kwalitatief deel, waarbij aanvullende vragen

zijn gesteld over winkelgedrag (bijvoorbeeld bezoekfrequentie en waardering meest bezochte

aankoopplaatsen, marktbezoek en webwinkelen). De opzet van het onderzoek sluit aan bij de

vorige metingen van het koopstromenonderzoek. De enquêtes zijn zowel telefonisch als via

internet afgenomen. In totaal hebben 31.900 huishoudens deelgenomen aan het onderzoek. In

Markelo zijn in totaal 200 huishoudens ondervraagd.

1.2 Opbouw van het rapport

In het rapport worden achtereenvolgens de volgende onderdelen besproken:

Hoofdstuk 2: De huidige koopstromenHoofdstuk 2: De huidige koopstromenHoofdstuk 2: De huidige koopstromenHoofdstuk 2: De huidige koopstromen

Dit hoofdstuk presenteert de koopkrachtbinding en -toevloeiing voor Markelo in 2010. Deze

koopstromen geven inzicht in de mate waarin de consument zich op het winkelaanbod in deze kern

oriënteert en welke positie Markelo inneemt in de regio. Hoofdstuk 2 heeft een kwantitatief

karakter.

Hoofdstuk 3: De ontwikkeling van de koopstromenHoofdstuk 3: De ontwikkeling van de koopstromenHoofdstuk 3: De ontwikkeling van de koopstromenHoofdstuk 3: De ontwikkeling van de koopstromen

Hoofdstuk 3 voorziet in een vergelijking van de onderzoeksresultaten uit 2010 met die van 2005.

Resultaat is een trendanalyse, waarmee een beeld ontstaat van de dynamiek in het

consumentengedrag. Dit hoofdstuk is, net als hoofdstuk 2, voornamelijk kwantitatief van inhoud.

Hoofdstuk 4: Vergelijking van het draagvlakHoofdstuk 4: Vergelijking van het draagvlakHoofdstuk 4: Vergelijking van het draagvlakHoofdstuk 4: Vergelijking van het draagvlak

Om meer inzicht te krijgen in de verzorgingspositie en - kracht vergelijken we het draagvlak.

Hoofdstuk 4 presenteert grafieken met daarin het draagvlak per artikelgroep van Markelo

vergeleken met het draagvlak van omliggende en vergelijkbare plaatsen.

Page 10: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

3

Hoofdstuk 5: Beoordeling en bezoekmotief consumentHoofdstuk 5: Beoordeling en bezoekmotief consumentHoofdstuk 5: Beoordeling en bezoekmotief consumentHoofdstuk 5: Beoordeling en bezoekmotief consument

Dit hoofdstuk bespreekt de mening van huishoudens over onder andere het aantal winkels, de

bereikbaarheid, de veiligheid en de kwaliteit van winkels van het winkelgebied dat zij het vaakst

bezoeken. Ook bevat hoofdstuk 5 het antwoord op de vraag waarom huishoudens voor een bepaald

winkelgebied kiezen. Zodoende is dit onderdeel van het rapport kwalitatief van aard.

In de bijlagen is onder meer een begrippenlijst opgenomen (bijlage 2) en is ook meer te lezen

over de onderzoeksopzet- en uitvoering, en de vergelijkbaarheid met eerdere edities van het

koopstromenonderzoek (bijlage 3).

Naast alle kernrapportage voor de deelnemende gemeenten is eveneens een hoofdrapport

samengesteld. Dit rapport en aanvullende informatie over het koopstromenonderzoek kunt u

vinden op de website www.koopstromen.nl.

Page 11: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

4

2 Huidige koopstromen

Page 12: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

5

2. Huidige koopstromen

2.1 Inleiding

Dit hoofdstuk beschrijft het koopgedrag van de consument in Markelo. Hierbij worden de aankopen

onderscheiden naar dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. Deze laatste categorie bestaat uit de

onderstaande artikelgroepen:

• kleding;

• schoenen;

• woninginrichting;

• huishoudelijke artikelen;

• electro;

• doe-het-zelfartikelen;

• bloemen, planten en tuinartikelen.

In dit hoofdstuk speelt het begrip ‘draagvlak’ een belangrijke rol. Het draagvlak is het totaal aantal

klanten van een bepaalde aankoopplaats, in dit geval Markelo. Het draagvlak is de optelsom van

het aantal klanten uit Markelo zelf en het aantal klanten van buiten Markelo.

Deze eerste groep vormt de koopkrachtbinding, wat de mate waarin inwoners van Markelo hun

aankopen doen in winkels die in Markelo gevestigd zijn, weergeeft. Het andere gedeelte van het

draagvlak bestaat uit koopkrachttoevloeiing, die wordt gedefinieerd als de mate waarin inwoners

uit andere plaatsen aankopen doen in Markelo. De omvang en samenstelling van het draagvlak

komt in paragraaf 2.2 aan bod.

Paragraaf 2.3 gaat nader in op de herkomst van het draagvlak, in beeld gebracht met behulp van

een aantal kaartbeelden. Dit hoofdstuk sluit af met de koopkrachtafvloeiing: de mate waarin

inwoners van Markelo artikelen kopen in winkels buiten de kern.

De omvang van Markelo is bepaald aan de hand van het postcodegebied 7475. Het inwonertal

bedroeg op 1 januari 2010 7.325 (CBS 2010). In 2005 was dit 7.300, dus dit betekent een

bevolkingstoename van 0,3 procent.

2.2 Koopkrachtbinding en -toevloeiing

Tabel 2.1 presenteert de draagvlakopbouw voor Markelo.

Het totaal aantal klanten (draagvlak) voor dagelijkse artikelen in Markelo bedraagt 5.100. Het

totaal aantal klanten voor niet-dagelijkse artikelen is 1.500.

Van alle inwoners van Markelo doet 63 procent de dagelijkse boodschappen in de eigen

woonplaats. De koopkrachtbinding voor niet-dagelijkse artikelen is met 18 procent minder sterk.

De artikelgroep waarin – naast de dagelijkse artikelen – de meeste koopkracht wordt gebonden,

zijn de bloemen, planten en tuinartikelen.

Het aandeel draagvlak voor dagelijkse artikelen dat afkomstig is uit andere plaatsen (de

toevloeiing van klanten), bedraagt 10 procent. Voor niet-dagelijkse artikelen is dit 13 procent.

Page 13: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

6

De artikelgroepen die verantwoordelijk zijn voor de grootste relatieve toevloeiing zijn de

huishoudelijke en doe-het-zelf artikelen. De grootste absolute toevloeiing zien we in de dagelijkse

sector en de bloemen, planten en tuinartikelen.

Tabel Tabel Tabel Tabel 2222....1111

Draagvlakopbouw, per artikelgroep, Markelo (2010).

bindingbindingbindingbinding toevloeiingtoevloeiingtoevloeiingtoevloeiing

artikelgroepartikelgroepartikelgroepartikelgroep draagvlakdraagvlakdraagvlakdraagvlak absoluutabsoluutabsoluutabsoluut %%%% 1)1)1)1) absoluutabsoluutabsoluutabsoluut %%%% 2)2)2)2) oriënoriënoriënoriëntatietatietatietatie----indexindexindexindex

dagelijks 5.100 4.600 63% 500 10% 70

niet-dagelijks 1.500 1.300 18% 200 13% 21

- kleding 800 700 10% 100 13% 11

- schoenen 0 0 0% 0 0% 0

- woninginrichting 2.300 2.000 27% 300 13% 32

- huishoudelijke artikelen 600 500 7% 100 17% 8

- electro 500 500 7% 0 0% 7

- doe-het-zelf 1.800 1.500 21% 300 17% 25

- bloemen, planten en tuinartikelen 4.500 4.000 55% 500 11% 62

1) mate waarin de bevolking in de eigen plaats koopt, uitgedrukt als percentage van het aantal inwoners

2) mate waarin Markelo klanten uit andere plaatsen aantrekt, uitgedrukt als percentage van het draagvlak

In tabel 2.1 is ook de oriëntatie-index opgenomen. Een oriëntatie-index van 100 of groter geeft aan

dat de omvang van het draagvlak groter is dan het inwonertal van de betreffende kern. De

dagelijkse artikelen hebben de hoogste oriëntatie-index, gevolgd door de bloemen, planten en

tuinartikelen. De schoenenbranche heeft de laagste oriëntatie-index.

2.3 Herkomst vreemde koopkracht

In de vorige paragraaf was te lezen dat het aandeel draagvlak van buiten Markelo voor dagelijkse

en niet-dagelijkse artikelen respectievelijk 10 en 13 procent bedraagt. De vreemde koopkracht voor

dagelijkse artikelen is vooral afkomstig uit Goor, Holten en Lochem. Bij de niet-dagelijkse artikelen

is het grootste deel van de toevloeiing afkomstig uit Holten en Goor. De vreemde koopkracht voor

bloemen, planten en tuinartikelen komt met name uit Goor en Diepenheim. In alle gevallen is het

aantal toevloeiende klanten kleiner dan 500, waardoor ze niet op figuur 2.1 tot en met 2.3 zijn

weergegeven.

Page 14: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

7

Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....1111 Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....2222

Herkomst draagvlak dagelijkse artikelen. Herkomst draagvlak niet-dagelijkse artikelen.

Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....3333

Herkomst draagvlak bloemen, planten en tuinartikelen.

2.4 Koopkrachtafvloeiing

De artikelgroepen waarvan de koopkrachtbinding het laagst is en waarvoor de meeste inwoners

afvloeien naar andere plaatsen zijn schoenen, huishoudelijke artikelen, electro en kleding. Voor

schoenen en huishoudelijke artikelen gaat respectievelijk 100 en 93 procent van de inwoners naar

andere plaatsen. Voor electronica en kleding is dit respectievelijk 93 en 90 procent.

Page 15: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

8

In figuur 2.4 is te zien dat inwoners van Markelo voor dagelijkse artikelen vooral naar de andere

kernen van Hof van Twente en de gemeente Rijssen-Holten gaan. Ook voor niet-dagelijkse artikelen

wijkt meer dan 10 procent naar deze plaatsen uit. Daarnaast gaat tussen de 5 en 10 procent van de

inwoners winkelen in Hengelo (figuur 2.5).

In figuur 2.6 en 2.7 is de afvloeiing in de schoenen- en electrobranche zichtbaar gemaakt. Voor

schoenen gaan de meeste inwoners naar Rijssen-Holten of de andere kernen van Hof van Twente.

Ook als het gaat om electro zijn deze plaatsen populair. Daarnaast gaat meer dan 10 procent van

de inwoners voor deze artikelen naar Hengelo.

Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....4444 Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....5555

Afvloeiing draagvlak dagelijkse artikelen. Afvloeiing draagvlak niet-dagelijkse artikelen.

Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....6666 Figuur Figuur Figuur Figuur 2222....7777

Afvloeiing draagvlak schoenen. Afvloeiing draagvlak electro.

Page 16: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

9

3 De ontwikkeling

van de koopstromen

Page 17: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

10

3. De ontwikkeling van de koopstromen

3.1 Inleiding

In het vorige hoofdstuk is verslag gedaan van de huidige kooporiëntatie op Markelo, alsmede de

oriëntatie van inwoners van Markelo op andere aankoopplaatsen. Inwoners van Markelo doen hun

dagelijkse boodschappen meestal in de eigen woonplaats. Voor niet-dagelijkse artikelen gaat een

meerderheid echter naar andere plaatsen. In dit hoofdstuk worden de huidige koopstromen – waar

mogelijk – vergeleken met de resultaten uit 2005 en 2000 en worden zodoende de belangrijkste

ontwikkelingen in beeld gebracht. Paragraaf 3.2 beschrijft de belangrijkste ontwikkelingen in

koopkrachtbinding en -toevloeiing, waarna paragraaf 3.3 aandacht besteedt aan de veranderingen

in de herkomst van het draagvlak, wederom weergegeven in kaartbeelden.

3.2 Ontwikkeling koopkracht

In tabel 3.1 worden de absolute en procentuele veranderingen van het draagvlak, de

koopkrachtbinding en de toevloeiing weergegeven in de periode 2005-2010.

Het draagvlak voor dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen is tussen 2005 en 2010 met

respectievelijk 500 en 200 klanten afgenomen. Met name de koopkrachtbinding voor dagelijkse

artikelen is gedaald (-600 klanten). De toevloeiing voor dagelijkse artikelen is daarentegen met

100 klanten gegroeid.

De sterkste afname van het draagvlak zien we in de niet-dagelijkse artikelgroepen huishoudelijk en

electro (beide -1.400 klanten), gevolgd door de artikelgroep woninginrichting (-1.000 klanten). De

enige artikelgroep die gekenschetst wordt door groei is de bloemen, planten en tuinbranche. Hier

is het draagvlak met 700 klanten gegroeid. Deze groei komt volledig voor rekening van de toename

in koopkrachtbinding.

Tabel Tabel Tabel Tabel 3333....1111

Ontwikkeling draagvlak, binding en toevloeiing, per artikelgroep, Markelo (2005-2010).

draagvlakdraagvlakdraagvlakdraagvlak bindingbindingbindingbinding toevloeiingtoevloeiingtoevloeiingtoevloeiing

artikelgroepartikelgroepartikelgroepartikelgroep totaaltotaaltotaaltotaal %%%% absoluutabsoluutabsoluutabsoluut %%%% absoluutabsoluutabsoluutabsoluut %%%%

dagelijkse artikelen -500 -9% -600 -12% 100 25%

niet-dagelijkse artikelen -200 -12% 0 0% -200 -50%

- kleding -100 -11% 0 0% -100 -50%

- schoenen -200 -100% -100 -100% -100 -100%

- woninginrichting -1.000 -30% -600 -23% -400 -57%

- huishoudelijke artikelen -1.400 -70% -1.500 -75% 100 100%

- electro -1.400 -74% -1.100 -69% -300 -100%

- doe-het-zelf -200 -10% 0 0% -200 -40%

- bloemen, planten en tuinartikelen 700 18% 700 21% 0 0%

Page 18: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

11

Tabel 3.2 en tabel 3.3 presenteren de ontwikkeling van de koopkrachtbinding en -toevloeiing voor

de afgelopen vijf jaar. De uitkomsten voor 2010 worden hier vergeleken met 2005.

In tabel 3.2 zien we dat de koopkrachtbinding van dagelijkse artikelen de afgelopen vijf jaar met 12

procent is gedaald. De koopkrachtbinding van niet-dagelijkse artikelen is stabiel gebleven. Wel

doen zich verschuivingen voor binnen de niet-dagelijkse artikelgroepen. We zien dat de

koopkrachtbinding van onder meer huishoudelijke en electro artikelen is gedaald, terwijl deze bij

de bloemen, planten en tuinartikelen is toegenomen.

Tabel Tabel Tabel Tabel 3333....2222

Koopkrachtbinding, per artikelgroep, Markelo (2005 en 2010).

artikelgroepartikelgroepartikelgroepartikelgroep 2005200520052005 2020202010101010 % ontw. 2005% ontw. 2005% ontw. 2005% ontw. 2005----2010201020102010

dagelijkse artikelen 5.200 4.600 -12%

niet-dagelijkse artikelen 1.300 1.300 0%

- kleding 700 700 0%

- schoenen 100 0 -100%

- woninginrichting 2.600 2.000 -23%

- huishoudelijke artikelen 2.000 500 -75%

- electro 1.600 500 -69%

- doe-het-zelf 1.500 1.500 0%

- bloemen, planten en tuinartikelen 3.300 4.000 21%

Tabel 3.3 geeft een stijging van de koopkrachttoevloeiing voor dagelijkse artikelen weer (+25

procent). De toevloeiing van klanten voor niet-dagelijkse artikelen is met 50 procent gedaald. Deze

daling is met name het gevolg van de ontwikkelingen in de artikelgroepen schoenen en electro. De

toevloeiing is hier afgenomen van respectievelijk 100 en 300 klanten in 2005 naar vrijwel geen

klanten in 2010. Ook in de woninginrichtingbranche is de daling evident (-57 procent).

Tabel Tabel Tabel Tabel 3333....3333

Koopkrachttoevloeiing, per artikelgroep, Markelo (2005 en 2010).

artikelgroepartikelgroepartikelgroepartikelgroep 2005200520052005 2010201020102010 % ontw. 2005% ontw. 2005% ontw. 2005% ontw. 2005----2010201020102010

dagelijkse artikelen 400 500 25%

niet-dagelijkse artikelen 400 200 -50%

- kleding 200 100 -50%

- schoenen 100 0 -100%

- woninginrichting 700 300 -57%

- huishoudelijke artikelen 0 100 100%

- electro 300 0 -100%

- doe-het-zelf 500 300 -40%

- bloemen, planten en tuinartikelen 500 500 0%

Page 19: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

12

4 Vergelijking

van het draagvlak

Page 20: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

13

4. Vergelijking van het draagvlak

4.1 Inleiding

Dit hoofdstuk vergelijkt het draagvlak van Markelo met het draagvlak van een aantal plaatsen die

nabijgelegen en/of qua omvang en structuur vergelijkbaar zijn met Markelo. Naast een viertal

referentieplaatsen positioneren we Markelo ook ten opzichte van het gemiddelde van kernen van

vergelijkbare omvang. Zodoende ontstaat inzicht in de positie die Markelo momenteel inneemt als

het gaat om de regionale concurrentiekracht.

4.2 Regionale concurrentiekracht van Markelo

De figuren 4.1 tot en met 4.9 presenteren voor elke artikelgroep de vergelijking van het draagvlak.

Door de omvang van het draagvlak per branche te relateren aan het inwonertal corrigeren we voor

verschillen in de bevolkingsomvang van plaatsen. We hanteren hierbij het aantal klanten per 1.000

inwoners. Dit kengetal laat zien of een kern in verhouding tot de omvang van de kern relatief veel

of weinig klanten aan zich weet te binden.

Bij vergelijking van Markelo met de andere referentieplaatsen valt op dat bijna alle artikelgroepen

in Markelo een relatief klein draagvlak hebben. Met name het aantal klanten voor schoenen,

kleding, huishoudelijke artikelen en electro is naar verhouding van het inwonertal beperkt.

Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....1111 Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....2222

Vergelijking draagvlak dagelijkse artikelen. Vergelijking draagvlak niet-dagelijkse artikelen.

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....3333 Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....4444

Vergelijking draagvlak kleding. Vergelijking draagvlak schoenen.

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

Page 21: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

14

Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....5555 Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....6666

Vergelijking draagvlak huishoudelijke artikelen. Vergelijking draagvlak woninginrichting.

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....7777 Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....8888

Vergelijking draagvlak electro. Vergelijking draagvlak doe-het-zelf.

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

Figuur Figuur Figuur Figuur 4444....9999

Vergelijking draagvlak bloemen, planten en tuinartikelen.

0 500 1.000 1.500 2.000 2.500 3.000 3.500 4.000

kernen 5.000-10.000

inwoners

Delden

Holten

Goor

Lochem

Markelo

Page 22: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

15

5 Beoordeling en

bezoekmotief

consument

Page 23: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

16

5. Beoordeling en bezoekmotief consument

5.1 Inleiding

Zoals in de inleiding van deze rapportage al werd genoemd, bevat dit onderzoek ook een onderdeel

dat kwalitatief van opzet is. Voor het in kaart brengen van het functioneren van winkelgebieden en

aankoopplaatsen is het ook van belang zicht te hebben op aanvullende aspecten zoals beoordeling,

bezoekmotief en –gedrag.

Hoe klanten het winkelgebied beoordelen dat ze het meest bezoeken, komt aan bod in paragraaf

5.2. In paragraaf 5.3 worden de belangrijkste bezoekmotieven gepresenteerd. Naast bezoekmotief

wordt ook ingezoomd op bezoekfrequentie. Tot slot gaat de laatste paragraaf van dit hoofdstuk in

op andere aankooplocaties dan winkels, namelijk de warenmarkt en het internet. Ook wordt

duidelijk in welke mate inwoners van Markelo winkels op koopzondag bezoeken.

5.2 Beoordeling winkelgebied Markelo

Aan klanten die voor hun dagelijkse boodschappen of voor het winkelen het vaakst naar Markelo

gaan, is gevraagd om het winkelgebied van Markelo te beoordelen op de onderstaande negen

criteria:

• het aantal winkels;

• de kwaliteit van de winkels;

• het aanbod van daghoreca;

• de inrichting en de aankleding van het winkelgebied;

• de sfeer/gezelligheid;

• de veiligheid van de winkelomgeving;

• de bereikbaarheid van het winkelgebied;

• de parkeermogelijkheden voor de auto;

• de stallingsmogelijkheden voor de fiets.

Figuur 5.1 illustreert de waardering voor deze aspecten op een schaal van 1 (zeer slecht) tot 10

(uitstekend) in Markelo en kernen van gelijke omvang. We zien dat het oordeel over de

winkelvoorzieningen in Markelo overwegend positief is. Veel aspecten worden beoordeeld met

gemiddeld een 7 of hoger. Vooral over de stallingsmogelijkheden voor de fiets is men te spreken.

Beduidend minder tevreden zijn klanten met het aantal winkels en de inrichting/aankleding van

winkelstraten, die met een 6,5 het laagste rapportcijfer krijgen.

Vergeleken met de gemiddelde waardering in plaatsen van gelijke omvang (5.000 tot 10.000

inwoners), scoort Markelo op een aantal aspecten relatief laag. Het gaat vooral om de

inrichting/aankleding van winkelstraten, de veiligheid van de winkelomgeving en het aantal

winkels. Daar staat tegenover dat het aanbod van daghoreca bovengemiddeld scoort.

Page 24: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

17

Figuur Figuur Figuur Figuur 5555.1.1.1.1

Vergelijking waardering winkelvoorzieningen Markelo, met gemiddelde waardering kernen 5.000-

10.000 inwoners.

5,0 6,0 7,0 8,0 9,0 10,0

Het aantal winkels

De kwaliteit van de winkels

Sfeer/ambiance

Veiligheid winkelomgeving

Parkeermogelijkheden auto

Parkeermogelijkheden fiets

Inrichting/aankleding winkelstraten

Aanbod van daghoreca

Bereikbaarheid van het winkelcentrum

Markelo

kernen 5.000-10.000 inwoners

5.3 Bezoekmotief winkelgebied

Tabel 5.1 presenteert de belangrijkste redenen van consumenten waarom zij in Markelo de

dagelijkse boodschappen doen dan wel hier winkelen.

De meeste mensen doen de dagelijkse boodschappen in Markelo vanwege de nabijheid/afstand.

Daarnaast bezoekt 18 procent de winkels in Markelo vanwege de bereikbaarheid.

Tabel Tabel Tabel Tabel 5555....1111

Bezoekmotief dagelijkse boodschappen in Markelo.

motiefmotiefmotiefmotief dagelijkse dagelijkse dagelijkse dagelijkse

boodschappenboodschappenboodschappenboodschappen

Nabijheid / afstand 85%

Gewoonte 10%

Bepaalde winkels / producten 12%

Veelheid winkels 1%

Lage prijs 8%

Kwaliteit winkelaanbod 13%

Bereikbaarheid 18%

Parkeergelegenheid 10%

Sfeer 7%

Overig 38%

Page 25: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

18

In figuur 5.2 is de frequentie waarmee consumenten het winkelgebied van Markelo bezoeken

opgenomen. Een meerderheid van de klanten komt enkele malen per week of dagelijks naar

Markelo voor de dagelijkse boodschappen. Circa drie op de tien klanten komen 1 keer per week of

minder.

Figuur Figuur Figuur Figuur 5555.2.2.2.2

Bezoekfrequentie Markelo voor dagelijkse boodschappen.

12% 60% 28%

0% 25% 50% 75% 100%

dagelijks enkele malen per week 1 keer per week of minder

5.4 Overige aspecten van het koopgedrag van inwoners van Markelo

Behalve winkelen en boodschappen doen in winkelgebieden zijn ook de warenmarkt en het

internet belangrijke aankooplocaties. De respondenten hebben hierover vragen beantwoord en de

resultaten zijn weergegeven in figuur 5.3. Het uitgangspunt is de Markelose consument, de figuur

geeft informatie over de frequentie waarmee inwoners van Markelo een warenmarkt (in Markelo of

elders) bezoeken en artikelen op internet kopen.

Een vijfde van de inwoners van Markelo bezoekt wekelijks de warenmarkt en eenzelfde aandeel

gaat 1 tot 2 keer per maand. Aankopen op het internet doet men minder vaak; slechts 2 procent

koopt iedere week iets op internet en 18 procent doet dit iedere maand. De meeste inwoners doen

minder dan eens per maand of helemaal nooit aankopen via dit medium.

Figuur Figuur Figuur Figuur 5555....3333

Bezoekfrequentie warenmarkt en frequentie aankopen via internet, inwoners Markelo.

19%

18%

20%

24%

22%

56%

39%

0% 25% 50% 75% 100%

internet

warenmarkt

minimaal 1 keer per week 1-2 keer per maand minder dan 1 keer per maand nooit

Page 26: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

19

Bijna vier op de tien inwoners van Markelo gaan dus regelmatig (minstens 1 tot 2 keer per maand)

naar de markt. Het grootste deel bezoekt dan de markt in Hof van Twente (veelal het Kerkplein in

Markelo zelf) of Rijssen-Holten (met name het centrum van Rijssen). Een derde gaat naar andere

gemeenten.

Tabel Tabel Tabel Tabel 5555....2222

Marktoriëntatie inwoners Delden, naar gemeenten.

gemeentegemeentegemeentegemeente %

Hof van Twente 41%

Rijssen-Holten 25%

overig 34%

Figuur 5.4 presenteert de frequentie waarmee inwoners van Markelo koopzondagen bezoeken. De

meeste inwoners maken beperkt of geen gebruik van de koopzondag. Eén op de twintig inwoners

bezoekt wel regelmatig een koopzondag; 2 procent gaat iedere maand en eveneens 2 procent

iedere 2 maanden. Het grootste deel gaat dan naar Enschede of Hengelo.

Figuur Figuur Figuur Figuur 5555....4444

Bezoekfrequentie koopzondag, inwoners Markelo.

25% 72%

0% 25% 50% 75% 100%

koopzondag

minimaal 1 keer per maand 1 keer per 2 maanden minder dan 1 keer per 2 maanden nooit

Page 27: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

20

Bijlage 1

Begeleidingscommissie

Net als voorgaande jaren is voor deze editie van het Koopstromenonderzoek een

begeleidingscommissie in het leven geroepen. De belangrijkste taken van de

begeleidingscommissie zijn het bewaken van de voortgang van het project, het fungeren als

klankbord voor het onderzoeksteam en het meebepalen van de opbouw van de

onderzoeksrapportage.

In 2010 maken onderstaande personen deel uit van de begeleidingscommissie:

Mevrouw K. Ligthart – Kaalverink Gemeente Enschede

Mevrouw J. Elhorst Gemeente Almelo

De heer R.J. Siepel Gemeente Ermelo

Mevrouw A. van Oss - Meijerink Gemeente Oldenzaal

De heer E.J.H. Claassen Gemeente Hoogeveen

De heer R. van Oosterhout Gemeente Zwolle

De heer M. Ellenbroek Provincie Overijssel

De heer J. Jansen Kamer van Koophandel Oost-Nederland

De heer R. Mos Kamer van Koophandel Oost-Nederland

De heer T. ten Vergert Kamer van Koophandel Oost-Nederland

De heer J. Bosma Kamer van Koophandel Noord-Nederland

Page 28: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

21

Bijlage 2

Begrippenlijst

BegripBegripBegripBegrip OmschrijvingOmschrijvingOmschrijvingOmschrijving

AankoopplaatsAankoopplaatsAankoopplaatsAankoopplaats Plaats waar men koopt. Er zijn verschillende soorten

aankoopplaatsen, waarnaar onderscheid gemaakt kan

worden (stadscentrum, wijkwinkelcentrum) en die de

gemeente zelf aanwijst. Bij meer aankoopplaatsen is

sprake van aankooplocaties.

AfvloeiingAfvloeiingAfvloeiingAfvloeiing (koopkrachtafvloeiing) (koopkrachtafvloeiing) (koopkrachtafvloeiing) (koopkrachtafvloeiing) De mate waarin de bevolking buiten de eigen

woonplaats koopt. Wordt in dit onderzoek uitgedrukt als

percentage van de totale koopstroom vanuit een

woonplaats.

ArtikelgroepenArtikelgroepenArtikelgroepenArtikelgroepen In dit rapport wordt het onderscheid gemaakt tussen

dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. Dagelijkse

artikelen: levensmiddelen, drogisterij artikelen,

alcoholische dranken, tabak, schoonmaakartikelen.

Niet-dagelijkse artikelen: kleding, schoenen,

woninginrichting, huishoudelijke artikelen, doe-het-zelf,

electro en bloemen, planten en tuinartikelen.

(Regio(Regio(Regio(Regio----)bezoeker)bezoeker)bezoeker)bezoeker De inwoners die niet woonachtig zijn in de bebouwde

kom van een gemeente (dit kunnen dus inwoners van

andere delen van de gemeente zijn of inwoners van

andere gemeenten).

BindingBindingBindingBinding (koopkrachtbinding) (koopkrachtbinding) (koopkrachtbinding) (koopkrachtbinding) De mate waarin de bevolking in de eigen woonplaats

koopt. Wordt in dit onderzoek uitgedrukt als percentage

van de totale koopstroom vanuit een woonplaats.

DrDrDrDraagvlakaagvlakaagvlakaagvlak Het totale aantal klanten van een aankoopplaats, en

daarmee de som van de klanten uit binding en klanten

uit toevloeiing.

Inkopen doenInkopen doenInkopen doenInkopen doen Het doelgericht kopen van producten die niet dagelijks

nodig zijn (televisie, schoenen, dvd’s).

KlantKlantKlantKlant Synoniem voor een standaardconsument

(zie: “standaard consument”).

KooporiëntatieKooporiëntatieKooporiëntatieKooporiëntatie Koopstromen tussen plaats van herkomst en

aankoopplaats.

Page 29: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

22

KoopstroomKoopstroomKoopstroomKoopstroom De mate waarin men in een aankoopplaats bepaalde

artikelen koopt, naar herkomst.

OriëntatieOriëntatieOriëntatieOriëntatie----indexindexindexindex De verhouding van het draagvlak ten opzichte van het

aantal inwoners van een plaats.

StandaardconsumentStandaardconsumentStandaardconsumentStandaardconsument Rekeneenheid voor een denkbeeldige consument die

zijn bestedingen voor 100 procent in een winkelcentrum

verricht. Het daadwerkelijke aantal consumenten ligt

vele malen hoger.

ToevloeiingToevloeiingToevloeiingToevloeiing (koopkrachttoevloeiing) (koopkrachttoevloeiing) (koopkrachttoevloeiing) (koopkrachttoevloeiing) De mate waarin een aankoopplaats koopstromen

aantrekt vanuit een andere plaats. Wordt in dit

onderzoek uitgedrukt als percentage van het totale

draagvlak en uitgesplitst naar herkomst.

WinkelenWinkelenWinkelenWinkelen Rondlopen in een winkelgebied en een groot aantal

winkels bezoeken. Het doen van aankopen is niet de

belangrijkste activiteit en de consument neemt geen

boodschappenlijst mee.

Page 30: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

23

Bijlage 3

Onderzoeksmethode

MethodenMethodenMethodenMethoden

Het Koopstromenonderzoek 2010 bestaat uit een kwantitatief gedeelte en een kwalitatief gedeelte.

Hieronder wordt voor beide onderdelen kort weergegeven welke methoden zijn toegepast voor het

in kaart brengen van de koopstromen (kwantitatief) en de bezoekmotieven (kwalitatief).

Kwantitatief: koopstromenKwantitatief: koopstromenKwantitatief: koopstromenKwantitatief: koopstromen

De wijze waarop de koopstromen in kaart zijn gebracht is identiek aan de methode die in

voorgaande jaren is toegepast. Hierdoor is vergelijking met vorige edities van het

koopstromenonderzoek mogelijk. Aan alle respondenten is gevraagd naar de plaatsen waar men

bepaalde artikelen koopt, waarbij het inmiddels bekende onderscheid is gemaakt naar dagelijkse

en niet-dagelijkse artikelen. In totaal is naar twee aankoopplaatsen gevraagd.

Verantwoording gehanteerde onderzoeksmethodeVerantwoording gehanteerde onderzoeksmethodeVerantwoording gehanteerde onderzoeksmethodeVerantwoording gehanteerde onderzoeksmethode

Bij het koopstromenonderzoek staat het (regionale) koopgedrag van consumenten centraal. Het koopgedrag is

bepaald door middel van een enquête onder inwoners van het onderzoeksgebied. De vragenlijst die in het onderzoek

is gebruikt, sluit aan bij de eerdere edities van het koopstromenonderzoek in Oost-Nederland. De vragen over het

ruimtelijk koopgedrag zijn in 1995, 2000 en 2010 identiek, maar wijken wel af van die van 2005 als het gaat om de

vraag naar aankoopplaatsen. Hieronder wordt toegelicht wat de verschillen zijn en welke gevolgen dat heeft voor de

vergelijkbaarheid van onderzoeksresultaten.

In 2010, 2000 en 1995 is gevraagd naar de plaats waar men doorgaans iets koopt. De vraagstelling luidt dan

bijvoorbeeld voor de kledingbranche: “Waar koopt u doorgaans uw kleding? En waar koopt u ook wel eens kleding?”

Op basis van een verdeling in de bestedingen worden de eerst genoemde en de tweede genoemde aankoopplaats in

verhouding meegenomen in de berekening van het aantal standaardconsumenten (klanten). In 2005 is het

koopgedrag van de respondenten bepaald door te vragen naar de laatste aankoopplaats - ‘Waar heeft u het laatst

kleding gekocht?’

Het vragen naar de laatste aankoopplaats brengt grotendeels hetzelfde koopgedrag in kaart als het vragen naar de

meest bezochte aankoopplaatsen. De meest bezochte aankoopplaats is veelal de laatst bezochte aankoopplaats. Dit

geldt met name voor de branches met hoogfrequente, routinematige aankopen, zoals de dagelijkse sector. Echter

geldt dat doordat in 2005 naar één (laatste) aankoopplaats is gevraagd, deze cijfers in een aantal gevallen in een

relatief hogere binding en minder toevloeiing resulteren (immers, de respondent heeft niet de kans gekregen een

tweede aankoopplaats te noemen). Doordat in 2010 naar twee aankoopplaatsen is gevraagd, is er waarschijnlijk meer

regionale spreiding in het aankoopgedrag gemeten.

Doordat de methodes niet geheel identiek zijn, dienen de cijfers uit 2010 met enige voorzichtigheid vergeleken te

worden met de cijfers uit 2005. De richting van de draagvlakontwikkeling (een plus of een min) kan goed worden

bepaald, de exacte omvang van de ontwikkeling, zoals beschreven in hoofdstuk 3, is meer indicatief.

Kwalitatief: bezoekmotieven en waardering winkelgebiedenKwalitatief: bezoekmotieven en waardering winkelgebiedenKwalitatief: bezoekmotieven en waardering winkelgebiedenKwalitatief: bezoekmotieven en waardering winkelgebieden

Dit onderdeel geeft inzicht in de mening van consumenten. Net als bij het kwantitatieve gedeelte is

naar de twee meest belangrijke aankoopplaatsen gevraagd. Per plaats is gevraagd naar het

Page 31: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

24

bezoekmotief: waarom koopt de consument juist hier zijn artikelen? Ook is aan de respondent

gevraagd een oordeel te geven over een aantal aspecten (o.a. bereikbaarheid, sfeer, veiligheid et

cetera) van twee van de meest bezochte plaatsen.

VeldwerkVeldwerkVeldwerkVeldwerk

De dataverzameling heeft in de periode februari tot en met mei 2010 plaatsgevonden in de vorm

van telefonische enquêtes en webenquêtes. Ook is gebruik gemaakt van internetpanels. Deze

internetpanels betreffen het landelijke PanelClix en bestaande lokale internetpanels van

verschillende gemeenten (o.a. Hof van Twente, Enschede en Oldenzaal).

Om tot voldoende valide uitspraken te komen is een minimale responsgrootte van 200 per

kern/gemeente aangehouden. In de subregionale gemeenten zijn minstens 400 consumenten

geënquêteerd en in de regionaal verzorgende gemeenten 800 consumenten. Deze omvang

garandeert een betrouwbaarheidpercentage van meer dan 90 bij een onnauwkeurigheid van 5%.

Bij steekproefonderzoek zijn dit acceptabele foutenmarges.

Tabel 1Tabel 1Tabel 1Tabel 1

Aantal enquêtes per gemeente.

soort kern grootte gemeente/kern aantal

lokaal verzorgend < 20.000 inwoners 200

subregionaal verzorgend 20.000 - 50.000 inwoners 400

regionaal verzorgend > 50.000 inwoners 800

Het totaal aantal geldig afgenomen enquêtes in het onderzoeksgebied bedraagt 29.0001. Omdat

koopgedrag niet ophoudt bij gemeentegrenzen zijn in het direct omliggende randgebied (eerste

schil gemeenten en Duits grensgebied) 2.900 enquêtes afgenomen om ook de toevloeiing vanuit

omliggende plaatsen te kunnen bepalen. Daarmee komt het totaal aantal geldig afgenomen

enquêtes uit op 31.900. In totaal is 55 procent van de enquêtes telefonisch afgenomen en 45

procent via internet.

Bepaling bebouwde kom aankoopplaatsBepaling bebouwde kom aankoopplaatsBepaling bebouwde kom aankoopplaatsBepaling bebouwde kom aankoopplaats

De analyses in deze rapportage zijn gedaan op het niveau van een aankoopplaats. Hiermee wordt

bedoeld de bebouwde kom en niet de gehele gemeente. Eén gemeente kan dus meerdere

aankoopplaatsen hebben en dus meerdere rapportages ontvangen. Door de afbakening van het

onderzoek op aankoopplaats-niveau is een heldere operationalisatie van de betreffende

aankoopplaats noodzakelijk. Deze operationalisatie is gedaan op basis van postcodegebieden.

Voor Markelo geldt dat de omvang is bepaald aan de hand van het postcodegebied 7475. Het

inwonertal bedroeg op 1 januari 2010 7.325. In 2005 was dit 7.300, en dit betekent een

bevolkingstoename van 0,3 procent.

Draagvlakomvang en draagvlakopbouwDraagvlakomvang en draagvlakopbouwDraagvlakomvang en draagvlakopbouwDraagvlakomvang en draagvlakopbouw

Voor het bepalen van de draagvlakomvang van Markelo is bovengenoemde afbakening niet

noodzakelijk. Immers, het totaal van het draagvlak wordt bepaald door binding (klanten uit

Markelo zelf) en toevloeiing (klanten uit andere plaatsen). Het aantal inwoners van de kern is

daarom niet van belang.

1 Dit is inclusief gemeentelijke ophogingen van het aantal af te nemen enquêtes (bijvoorbeeld om op wijkniveau

uitspraken te kunnen doen).

Page 32: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

25

Het aantal inwoners (en daarmee de afbakening) daarentegen, is wel van invloed op de

draagvlakopbouw. Naarmate de bebouwde kom enger wordt afgebakend, neemt het aandeel

toevloeiing toe en het aandeel binding af. Andersom zorgt een ruime afbakening er juist voor dat

het aandeel toevloeiing kleiner en de binding groter is.

Het draagvlak (de omvang) is bepaald aan de hand van de koopstromen die gegenereerd worden

door inwoners van het onderzoeksgebied (zie afbeelding 1, inleiding). Koopstromen afkomstig van

consumenten woonachtig buiten het onderzoeksgebied (toeristen en recreanten) zijn buiten

beschouwing gelaten. Voor de toevloeiing van koopkracht uit het randgebied van het

onderzoeksgebied (eerste schil gemeenten en Duits grensgebied) zijn extra enquêtes afgenomen in

de betreffende randgebieden. Er is geen correctie aangebracht voor koopkrachtafvloeiing als

gevolg van vakantiebestedingen door consumenten uit het onderzoeksgebied.

Een voorbeeldEen voorbeeldEen voorbeeldEen voorbeeld

Voor Markelo zijn voornamelijk twee begrippen interessant: de lokale koopkracht en het totale

draagvlak. De lokale koopkracht bestaat uit een aandeel binding en een aandeel afvloeiing en geeft

informatie over het aandeel van de bevolking dat voor een bepaald artikel winkels in de eigen kern

bezoekt en welk aandeel naar een andere plaats gaat. Dit is schematisch weergegeven in figuur 1.

Figuur 1Figuur 1Figuur 1Figuur 1

Voorbeeld opbouw lokale koopkracht en draagvlakomvang.

88% 88%

54%

12%

0%

50%

100%

150%

Lokale kopers Alle kopers (lokaal en regionaal)

Toevloeiing

Afvloeiing

Binding

Het totale draagvlak is ook een belangrijke indicator van de koopstromen in Markelo. Het totale

draagvlak bestaat uit een aandeel binding en een aandeel toevloeiing en geeft informatie over het

aandeel van het totaal aantal klanten dat afkomstig is uit Markelo en welk aandeel afkomstig is uit

andere plaatsen. De binding wordt –net als voor de berekening van de lokale koopkracht-

uitgedrukt als percentage van de bevolking en de toevloeiing als percentage van het totale

draagvlak. Hierdoor zal het totaal niet sommeren tot 100 procent.

Page 33: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

26

Bijlage 4

Binding en toevloeiing

Tabel 1Tabel 1Tabel 1Tabel 1 Tabel Tabel Tabel Tabel 2222

Binding en toevloeiing dagelijkse sector. Binding en toevloeiing niet-dagelijkse sector.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 91% Markelo 87%

overig 9% overig 13%

Tabel Tabel Tabel Tabel 3333 Tabel 4Tabel 4Tabel 4Tabel 4

Binding en toevloeiing kleding. Binding en toevloeiing woninginrichting.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 79% Markelo 88%

overig 21% overig 12%

Tabel 5Tabel 5Tabel 5Tabel 5 Tabel 6Tabel 6Tabel 6Tabel 6

Binding en toevloeiing huishoudelijke artikelen. Binding en toevloeiing electro.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 89% Markelo 94%

overig 11% overig 6%

Tabel 7Tabel 7Tabel 7Tabel 7 Tabel 8Tabel 8Tabel 8Tabel 8

Binding en toevloeiing doe-het-zelf. Binding en toevloeiing bloemen, planten en

tuinartikelen.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 87% Markelo 88%

overig 13% overig 12%

*) Bindings- en toevloeiingspercentages bij schoenen ontbreken omdat er nauwelijks of geen binding en toevloeiing

is (minder dan 500 klanten per plaats).

Page 34: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

27

Bijlage 5

Binding en afvloeiing

Tabel 1Tabel 1Tabel 1Tabel 1 Tabel 2Tabel 2Tabel 2Tabel 2

Binding en afvloeiing dagelijkse sector. Binding en afvloeiing niet-dagelijkse sector.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 63% Markelo 18%

overig Hof van Twente 24% overig Hof van Twente 17%

Rijssen-Holten 10% Rijssen-Holten 33%

overig 3% Hengelo 10%

overig 22%

Tabel Tabel Tabel Tabel 3333 Tabel 4Tabel 4Tabel 4Tabel 4

Binding en afvloeiing kleding. Binding en afvloeiing schoenen.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 9% overig Hof van Twente 27%

overig Hof van Twente 12% Rijssen-Holten 43%

Rijssen-Holten 41% overig 30%

Hengelo 8%

Enschede 7%

overig 23%

Tabel 5Tabel 5Tabel 5Tabel 5 Tabel 6Tabel 6Tabel 6Tabel 6

Binding en afvloeiing woninginrichting. Binding en afvloeiing huishoudelijke artikelen.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 28% Markelo 7%

overig Hof van Twente 13% overig Hof van Twente 30%

Rijssen-Holten 21% Rijssen-Holten 46%

Hengelo 15% Hengelo 8%

overig 23% overig 9%

Page 35: Gemeente Hof van Twente – kern Markelo · 2014. 7. 23. · 1.2 Opbouw van het rapport 2 2. Huidige koopstromen 5 ... vinden op de website . Koopstromenonderzoek 2010 Gemeente Hof

Koopstromenonderzoek 2010 � Gemeente Hof van Twente – kern Markelo

28

Tabel 7Tabel 7Tabel 7Tabel 7 Tabel 8Tabel 8Tabel 8Tabel 8

Binding en afvloeiing electro. Binding en afvloeiing doe-het-zelf.

KernKernKernKern %%%% KernKernKernKern %%%%

Markelo 7% Markelo 21%

overig Hof van Twente 25% overig Hof van Twente 18%

Rijssen-Holten 32% Rijssen-Holten 48%

Hengelo 21% Lochem 9%

overig 15% overig 4%

Tabel 9Tabel 9Tabel 9Tabel 9

Binding en afvloeiing bloemen, planten en tuinartikelen.

KernKernKernKern %%%%

Markelo 55%

overig Hof van Twente 11%

Lochem 24%

overig 10%