[Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of...

22
[Geef tekst op] 2015 Vzw De Katrol ankerfiguur3 [JAARVERSLAG] Januari – december 2015

Transcript of [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of...

Page 1: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

[Geef tekst op]

2015

Vzw De Katrol ankerfiguur3

[JAARVERSLAG] Januari – december 2015

Page 2: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 1

DEEL 1: INHOUDELIJK

1. De Katrol

a. Inleiding

De Katrol wil studie en opvoedingsondersteuning aanbieden aan kwetsbare kinderen en hun gezin. Deze ondersteuning is preventief. Dit wil zeggen dat men zo vroeg als mogelijk wil interveniëren om een (schools en educatief) achterstand te voorkomen. De Katrol richt zich voornamelijk naar jonge kinderen (3e kleuter en 1e en 2e leerjaar). De Katrol ondersteunt daarnaast ook ‘brussen’ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft voor het leren op zich maar ook voor de context (materieel, sociaal) van het kind en zijn gezin. De Katrol staat open voor de ideeën en input van de stakeholders (kinderen, ouders, studenten, docenten, verwijzers…). Het is democratisch omdat het studieondersteuning biedt aan alle kinderen over alle netten heen.

b. Aanpak vooropgestelde problematiek

Goedbedoelde initiatieven om de armoedespiraal te doorbreken misten vaak op termijn hun effect. In vele gezinnen zette de armoede zich gewoon door van generatie op generatie. Een van de belangrijkste oorzaken is het niet behalen van een diploma of getuigschrift. Talentvolle kinderen worden meegezogen in de negatieve spiraal van marginaliteit en presteren op school onder hun niveau, met als gevolg zittenblijven en schoolmoeheid. Om deze problematiek aan de wortel aan te pakken is medewerkzaamheid vereist. Eerst en vooral van de ouders zelf, zij zijn immers dé opvoeders van hun kinderen. Daarom worden de ouders in het werking gezien als de opdrachtgevers. Zij beslissen of ze in het initiatief stappen en ook wanneer ze het willen beëindigen. Er wordt gewerkt met een open agenda en alles wordt openlijk besproken. Het motto van de Katrol is immers: “ niet over hen, maar samen met hen”. Vervolgens staat of valt studieondersteuning met de medewerkzaamheid van hogeschool studenten, hun lectoren en van de directies en brugfiguren van de scholen waar de kinderen les volgen. Inmiddels is de organisatie zo geëvolueerd dat deze samenwerking tot stand is gekomen en scholen uit alle netten participeren.

c. Doelstellingen

I. Baby’s – Peuters - Kleuters: De voornaamste doelstellingen zijn het stimuleren van taal-, motorische en sociale ontwikkeling. Van de student wordt gevraagd de positie in te nemen van een ‘ jonge’ ouder met gezond verstand. Indien nodig worden studenten vanuit de diverse Hogeschoolopleidingen (Lerarenopleiding, maatschappelijk werk, toegepaste psychologie, psychologie, orthopedagogie, sociale verpleegkunde, pedagogie van het jonge kind, ergotherapie, logopedie ..) ondersteund om de juiste didactische of ontwikkeling stimulerende methodieken toe te passen. Het uiteindelijke doel is dat de ouders zelf leren om hun kind zo te stimuleren dat op termijn de schoolrijpheid en het welbevinden van hun kind op school toeneemt. Concreet heeft de ankerfiguur dit als volgt trachten te realiseren. (1) ze introduceert aangepast educatief en ontwikkeling bevorderend materiaal dat door studenten

Page 3: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 2

wordt gebruikt om o.a. schoolrijpheid, taalvaardigheid, kennis van “de begrippen”, enz. te stimuleren. (2) ze geeft opvoedingstips mee met de studenten naar aanleiding van concrete opvoedingsvragen van de ouders. Deze vragen gingen o.a. over belonen en straffen, agressieproblemen en time out, faalangst, pestgedrag, voeding, slaapproblemen, enz.… (3) De ankerfiguur had gesprekken met ouders over het belang van een regelmatig schoolbezoek voor de ontwikkeling van hun kleuter (stimuleren van kleuterparticipatie).

II. Kinderen eerste graad: We zien dat betere schoolresultaten en succeservaringen op

school het zelfbeeld en het zelfvertrouwen van de ouders doet toenemen, wat dan weer de relatie met het kind ten goede komt. Eerder onderzoek wees uit dat de zelfwaarde en het welbevinden van kansarme kinderen uit het 1e en 2e leerjaar niet verschilt van deze van niet kansarme kinderen, vandaar het belang om vroeg te interveniëren (De Laender, 2007).

Ook voor deze doelgroep stelt de ankerfiguur aangepast, motiverend educatief materiaal beschikbaar. Op deze manier gaat het kind spelend leren en krijgt ‘oefenen’ een leuke betekenis. De ankerfiguur ziet er op toe dat de studenten in eerste instantie aan de slag gaan met wat de ouders aangeven, wat meestal overeenkomt met de opdrachten die de kinderen van school meekrijgen (vraag gestuurd werken). Naar analogie met de kleuterwerking geeft de ankerfiguur opvoedingstips mee met de studenten omtrent allerhande opvoedingsvragen van de ouders (zoals: belonen en straffen, time-out momenten, voeding, slaapproblemen, agressieproblemen, faalangst, pestgedrag, enz.…). Tenslotte spoort ze ouders aan om aanwezig te zijn op oudercontacten en/of andere contacten met de school of helpt de ouders om de stap te zetten door mee te gaan naar de leerkracht of door zelf op vraag van de ouders een rondetafel gesprek met de school te organiseren in de Katrol of op school.

III. Studenten: Uit de evaluaties met studenten blijkt dat de confrontatie met kansarmoede en met andere waarden, normen en omgangsvormen in de ondersteunde gezinnen aanvankelijk weerstand oproept. Het leren hanteren van deze verschillen met behulp van de ankerfiguur en medestudenten –ondersteuners tijdens de terugkommomenten, maakt dat ze uiteindelijk positieve veranderingen rapporteren in attitudes (flexibiliteit, openheid, creativiteit) en communicatieve vaardigheden.

De ankerfiguur tracht deze ontwikkeling bij de studenten als volgt te realiseren: Elke student werd door de ankerfiguur in het gezin geïntroduceerd. Er werden duidelijke afspraken gemaakt rond de frequentie en de duur van de studie – en opvoedingsondersteuning (2 x per week, minstens 1 uur) en de ankerfiguur ziet er op toe dat deze afspraken door de student worden nagekomen. Ze organiseert 4 maal per week supervisiemomenten waarin de studenten hun gevoelens en ervaringen ventileren en in het multidisciplinair team van medestudenten leren reflecteren over de ondersteuningsmomenten in het gezin. Tijdens deze bijeenkomsten wordt er steeds in gegaan op de link tussen theorie en praktijk. De ankerfiguur motiveert ook de studenten om hun kennis en vaardigheden te verbreden o.a. door hen te introduceren in de sociale kaart, andere referentiekaders

Page 4: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 3

en hen aan te moedigen zich te engageren in projecten en studiedagen rond multiculturaliteit en kansarmoede. Ze vertrekt bij de ondersteuning en de evaluatie van studenten steeds van hun gave gebieden. De ankerfiguur is actief betrokken bij de evaluaties van de studenten. Ze bereidt de tussentijdse en eindevaluaties van de studenten voor en participeert actief in de eindevaluatie van de student samen met de docent.

IV. Ouders: de voornaamste doelstelling naar de ouders toe is het bevorderen van

ouderbetrokkenheid en het installeren van een leercultuur. Hierbij wordt er vertrokken van de vragen en wensen van de ouders zelf. En deze kunnen sterk verschillen. Sommige ouders zien de student als een expert die het leren van hen moet overnemen. Ze zijn ervan overtuigd dat ze hun kind zelf niet kunnen helpen. De student zal dit aanvankelijk accepteren, maar met de ankerfiguur naar ingangen zoeken om hen toch meer te betrekken bij het leren en dit vaak op een speelse en indirecte manier. Het is niet uitzonderlijk dat na een periode van ondersteuning van het kind de ouder ook zelf weer wil gaan leren, dan wordt de Mobile ingeschakeld. Wanneer de student mobileondersteuning biedt bij de ouders wordt er vertrokken uit de vraag van de ouders zelf. Deze ondersteuning kan gaan over hulp bij het aanleren van de Nederlandse taal, het leren omgaan met het budget, hulp bij het behalen van een theoretisch rijbewijs, hulp bij het zoeken naar tewerkstelling, hulp bij het zoeken naar een gezonde woonst, hulp bij het omgaan met opvoedingsmoeilijkheden/spanningen/vragen …. . Andere ouders zijn juist erg betrokken op de studies van hun kinderen en zetten hen daardoor onder druk om te presteren, wat vaak averechts werkt. Het bijsturen van te hoge verwachtingen en het introduceren van andere meer spelende vormen van leren kunnen hierbij gehanteerd worden. In het werken met de ouders vertrekt de ankerfiguur vanuit de empowerment gedachte, nl. het versterken van de zelfredzaamheid van de ouders. Hoe gaat ze te werk? De ankerfiguur ziet erop toe dat de ouders door de studenten actief worden betrokken bij de ondersteuning van de kinderen. Zij gaat hieromtrent zowel met de studenten als met de ouders gesprekken aan en zoekt mee naar mogelijkheden om dit te realiseren. De ankerfiguur gaat ook samen met de ouders naar overlegmomenten met andere instanties die bij het gezin betrokken zijn, (school, OCMW,…) en stimuleert hen om contact op te nemen met de school/leerkracht wanneer ze vragen hebben omtrent het onderwijs van hun kinderen. De ankerfiguur vormt op deze manier een emotionele steun voor de ouders. De ankerfiguur geeft de ouders rechtstreeks en onrechtstreeks (via de studenten) tips i.v.m. hun opvoedingsvragen en zorgt er ook voor dat de gezinnen naar de correcte organisaties en instanties worden doorverwezen.

Page 5: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 4

d. Methodiek

De methodieken die de Katrol hanteert zijn eclectisch- integratief. Dit impliceert dat er deelaspecten uit methodieken worden aangewend, die congruent zijn met wat haalbaar en hanteerbaar is in het werken met de cliënten. “Voor alle duidelijkheid: geen intake, geen contract, geen handelingsplan, geen nazorg enz.…. De gehanteerde onderliggende methodieken willen we gebruiken als een betere kijk naar de betrokken gezinnen toe en niet om een hulpverleningsproces op te zetten (kwaliteitsitem)” (Markey, 2009, p. 44-45). De hoofdmethodiek is gebaseerd op de presentietheorie van A. Baart, de andere methodieken op het systeemdenken (Watzlavick, Nagy, Minuchin) en op de cognitieve modificeerbaarheidstheorie van Feuerstein (voor een uitgebreide bespreking, zie Markey, 2009).

e. Procesplan

De Katrol werkt volgens een stappenplan (Markey, 2009, p. 48): Stap 1: de ankerfiguur probeert zo laagdrempelig als mogelijk (kwaliteitsitem) de ouders te bereiken en stelt hen de Katrol voor. Ze laat de ouders weten dat de studieondersteuning gratis en vrijblijvend is en dat een student gedurende minimum 16 contactmomenten, 2 avonden in de week aan huis zal komen om de kinderen te helpen met het schoolwerk thuis. Stap 2: de ouders beslissen autonoom (kwaliteitsitem) of ze al dan niet willen deelnemen. Stap 3: Bij een positief antwoord krijgt het gezin de bevestiging dat met studieondersteuning zal worden gestart van zodra een student zich aanmeldt. Stap 4: de studenten die zich aanmelden voor een stage, krijgen van de ankerfiguur een schets van het gezin en een introductie van de werking (doelstellingen en methodieken) (kwaliteitsitem). Stap 5: na het ondertekenen van de ethische code, introduceert de ankerfiguur de studenten in de betrokken gezinnen en bespreekt zij de gemaakte afspraken (kwaliteitsitem). Stap 6: Na elke ondersteuning worden de studenten bij de ankerfiguur verwacht en volgt er een bespreking van het verloop van de studieondersteuning (kwaliteitsitem). Voorbereidende fase: rekrutering (zie stap 1 t/m 4) Evaluatiefase: Kwaliteitsbewaking en bijscholing. Kwaliteitsbewaking: De evaluatie is permanent en gebeurt aan de hand van de checklist die tijdens de terugkommomenten met de student wordt doorgenomen en besproken. De checklist bestaat uit een 14-tal vragen die op gebouwd zijn rond 5 ijkpunten, nl. veiligheid van het kind(eren) binnen het gezin; de sociale context van het gezin; de gave gebieden bij de kinderen en de gezinnen; de studiecultuur binnen het gezin; weerstand en medewerkzaamheid bij (mogelijke) disfuncties in het gezin. De ankerfiguur krijgt op deze manier een goed idee van de vorderingen van het kind, de betrokkenheid van de ouders, de sterktes van het gezinssysteem en factoren die een goed gezinsfunctioneren hypothekeren. De checklist is zo op gesteld dat de student gestimuleerd wordt om het gezin op een onbevooroordeelde manier te observeren en gesensibiliseerd wordt voor het effect van het eigen handelen. Het is ook op basis van de ijkpunten dat met het gezin overlegd wordt of er met de ondersteuning wordt doorgegaan of niet.

Page 6: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 5

Bijscholing: om een kwaliteitsvolle ondersteuning van gezinnen en studenten te garanderen is het voor de ankerfiguur noodzakelijk om zich continu bij te scholen. Dit gebeurt enerzijds door het volgen van studiedagen en anderzijds door supervisie en intervisie met andere ankerfiguren. Concreet volgt een ankerfiguur de opleiding : Bindkracht: Krachtgericht werken met Kansarmen en worden er regelmatig studiedagen gevolgd, bv. georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting. Jaarlijks wordt er, door het expertisecentrum, een 2daagse, een terugkomdag, vorming en regelmatig regiooverleg voorzien voor ankerfiguren van bestaande ‘Katrollen’ georganiseerd. Effectiviteit: Sinds 2006 hebben verschillende externe studies de effectiviteit van de werking van de Katrol aangetoond. Meer specifiek verwijzen we naar de studie van 2008 over de Katrol Oostende uitgevoerd door Prof. Dr. H. Van Keer op vraag van de Koning Boudewijnstichting. Dit neemt echter niet weg dat het belangrijk is om te blijven nagaan of de reeds aangetoonde effecten zich blijven voordoen. Enkele resultaten willen we hier reeds vermelden. Een scriptie (Putteman, 2008) toonde het belang aan van de positie (betrokkenheid en hiërarchie) die de ankerfiguur inneemt tegenover de ouder en het kind in de vooruitgang die het kind boekt op schools vlak en de motivatie van het kind om te leren. Ook de positie van de ankerfiguur tegenover de student werd bevraagd. Vijftien kansarme gezinnen (1 ouder en het ondersteunde kind) waren bereid om aan deze studie mee te werken. Men gebruikte de Gezinssysteemtest (GEST), een genormeerd instrument om de hiërarchie en cohesie in gezinnen na te gaan. Gezinnen zien de ankerfiguur als een vertrouwenspersoon waar ze permanent op kunnen terugvallen. In een conflictsituatie is de ankerfiguur een katalysator die er probeert voor te zorgen dat gezinssystemen voldoende flexibel worden om zelf problemen en crises af te handelen. Opvallend is dat de gezinnen de relationele betrokkenheid tussen de student en de ankerfiguur als zeer hecht ervaren. De samenwerking tussen beiden is voor de gezinnen duidelijk. M.b.t. hiërarchie toonde het onderzoek aan dat de verschillen tussen gezin, ankerfiguur en student eerder klein zijn. De ouders gaven aan dat ze het liefst met de ankerfiguur op dezelfde golflengte staan wat betreft macht en invloed. Dit is ook de bedoeling van het initiatief. De ankerfiguur zegt niet wat mensen moeten doen omdat ze aanzien worden als experts van hun eigen leerproces. De ankerfiguur verwerpt haar eigen expertise om tijd en ruimte te maken voor ‘een dialoog’ met kansarme gezinnen (Putteman, 2008, p. 50). Sedert september 2014 werd De Katrol Oostende erkend als Expertisecentrum De Katrol Oostende door de Provincie West-Vlaanderen. Hieraan zijn een aantal opdrachten verbonden: - Het ondersteunen van reeds bestaande of nieuw opstartende katrolafdelingen in West-Vlaanderen. Dit wordt gedaan aan de hand van aangeboden vormingsmomenten (2-daagse, wekelijkse vorming op vrijdag, …), ondersteuning bij het rekruteren van studenten en gezinnen, organiseren van een meet & greet tussen ankerfiguren en lectoren van de verschillende Hogescholen en Universiteiten, organiseren van overlegmomenten (regiovergadering, terugkomdag, …) - Bewaken van de kwaliteit, de naam De Katrol en het logo zijn beschermd. Een organisatie die de naam De Katrol wenst te gebruiken dient te voldoen aan enkele voorwaarden. Na één jaar werking gaan de medewerkers van het ECKO op kwaliteitscontrole bij de betrokken werking. Wanneer deze werking handelt conform de voorziene licentievoorwaarden krijgt de werking een officieel attest van de licentie en een label ter erkenning van de werking.

Page 7: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 6

Wanneer de werking niet handelt conform deze voorwaarden krijgen zij nog enige tijd hun werking bij te sturen alvorens een nieuwe kwaliteitscontrole wordt georganiseerd. Deze kwaliteitsbewaking was noodzakelijk zodat elke lector, elke student en elk gezin gelijk waar in Vlaanderen weet waar De Katrol voor staat. Er wordt hierbij vertrokken vanuit de kansarmoede atlas en de Vlaamse armoede monitor.

Page 8: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 7

2. Tutoringproject: Samenwerkingscontract Dienst Onderwijs

Oostende en Howest –De Katrol

a. Inleiding

In september 2009 werd een samenwerkingscontract gesloten tussen Howest en Dienst Onderwijs Oostende met als doel de financiële ondersteuning van 1 ankerfiguur (FTE), die ingezet wordt in de Katrol Oostende. De Katrol is een aparte VZW. In de Algemene vergadering van 15 maart 2010 werd de Raad van Bestuur als volgt samengesteld: Catherine Barbez, Albert Toune, Patrick Desmet (voorzitter), Johan Windels, Walter Hosten, Marijke Verhulst, Jean-Pierre Markey en Kelly Debreuck. Op basis van de het contract werd in 2010 een stuurgroep geïnstalleerd met vertegenwoordigers uit de verschillende onderwijsnetten (scholen en CLB), de Hogeschool West-Vlaanderen en de Katrol. Het doel van deze stuurgroep is het bijsturen van het project en het realiseren van duurzame en goedlopende samenwerkingsverbanden.

b. Doelstellingen 2015

Om de doelstellingen leer- en opvoedingsondersteuning nog beter te kunnen realiseren is het noodzakelijk dat de werking van de Katrol meer aansluit bij deze van andere spelers rond kansarmoede in Oostende. Daarvoor dient een netwerk rond zowel leer- als opvoedingsondersteuning uitgebouwd worden. Leerondersteuning: Er is een betere afstemming nodig met de scholen die huiswerkklassen organiseren. De eerste contacten met de brugfiguren werden reeds gelegd (vergadering dd. April 2015). Opvoedingsondersteuning: De schepen van Onderwijs en kansen voor kinderen gaf reeds een eerste aanzet tot het vormen van een netwerk rond ondersteuning van jonge kinderen en hun ouders (en dit vanaf het ogenblik dat mama 4 md zwanger is). Het nog te ontwikkelen aanbod zou openstaan voor zowel kansarme als niet kansarme ouders. De Katrol heeft hierrond al ervaring opgebouwd en is bereid een centrale rol op te nemen.

Page 9: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 8

c. Evaluatie 2015:

Coherent de afspraken die werden gemaakt inzake het transparanter maken van de werking werden

maandelijks alle opgestarte trajecten aan de bevoegde CLB’s bezorgd.

Daarnaast werd er op verschillende tijdstippen samen gezeten met de verschillende brugfiguren (19 maart 2015 – 7 september 2015). Waarbij de gezinnen (waarvan akkoord van de ouder) en hun noden werden besproken. De ankerfiguren van De Katrol Oostende waren aanwezig bij een overlegmoment dat de brugfiguren hadden georganiseerd in kader van het werken met vrijwilligers rond ouderbetrokkenheid (14 oktober 2015). Wij zijn ook steeds aanwezig bij de netwerk momenten die worden georganiseerd vanuit het Huis van Het Kind. Het concept van de babycoach is nog volop vorm aan het krijgen. Op dit moment zijn de onderhandelingen met Kind&Gezin, Huis van het Kind, de verschillende ziekenhuizen en de verschillende diensten die een aanbod hebben ten aanzien van zwangere ouders of jonge ouders bezig. Er is ook een samenwerking hier omtrent met de studenten toegepaste gezondheidswetenschappen van de Howest Brugge. De finale betrachting is het in kaart brengen van alle vragen en noden waar zwangere ouders en ouders met kinderen tot 3 jaar mee worden geconfronteerd. Dan moet worden gekeken naar het bestaande aanbod en moeten hiaten hier van naderbij worden opgevolgd. Hoe lang duurt het voor een hulp vragende ouder een antwoord krijgt, bestaat er reeds een aanbod anticiperend op deze vraag of moeten hier extra mogelijkheden voor worden gecreëerd? Op deze manier moet het volledige aanbod in kaart worden gebracht en moeten (mogelijks bestaande) hiaten worden opgevuld. De babycoach zou op termijn fungeren als centraal meldpunt. Wanneer een vraag of nood wordt gedetecteerd en/of gesignaleerd dient de coach op zoek te gaan naar waar de ouder best terecht kan. (Studenten kunnen hier een ondersteunende rol in opnemen.)

d. Nieuwe ontwikkelingen 2016 Vanaf januari worden er extra plaatsen voorzien voor vluchteling gezinnen met kinderen. Er werden

financiële middelen gezocht voor een extra werkkracht die extra studenten kan begeleiden. Er

zouden een 20 tal plaatsen worden voorzien. Contacten met Caritas en CAW in kader van toeleiding

van deze gezinnen werden reeds gelegd.

Wij zijn van mening dat deze gezinnen van bij hun aankomst moeten kunnen ondersteund worden en

wanneer wij dit snel kunnen doen een grotere achterstand snel kan worden beperkt. De werking zal

zich vooral toespitsen op een snelle integratie op diverse levensdomeinen waarbij school en

onderwijs natuurlijk een belangrijk aspect vormen maar ook snel participeren in de maatschappij,

kennis van de lokale diensten, … zullen aan bod komen.

Daarnaast is er de verdere uitbouw van het babycoach project, het voortzetten van de samenwerking met de brugfiguren, het behouden en optimaliseren van de lokale bestaande werking en voor het ECKO het verder ondersteunen van de nu reeds 24 (+1 in Rotterdam) bestaande katrolafdelingen. In 2016 zouden we ook in het bezit zijn van de resultaten van de effectiviteitsmeting bij gezinnen die in het verleden door De Katrol werden ondersteund. Hieraan zou eventueel in oktober 2016 een studiedag worden gekoppeld (meer nieuws hierover later).

Page 10: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 9

DEEL 2: CIJFERGEGEVENS

1. Opgestarte trajecten

Binnen onze werking wordt er gesproken over opgestarte ‘trajecten’. Per traject wordt één student toegewezen. Dit traject is een periode waarin de student studie –en opvoedingsondersteuning biedt aan één gezin. De duur van het traject is afhankelijk van de stage van de student. Voor lintstage hanteren we een minimum van 16 ondersteuningsmomenten, bij een blokstage is dit minimum 8 weken. Vervolgens wordt er verwezen naar ‘totaal aantal kinderen’. Hierbij telt elk kind in het gezin mee. De student zal nooit enkel zich focussen op het ‘aangemelde kind’, maar zal het gehele gezin proberen te betrekken bij de ondersteuning.

a. Verdeling scholen

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

Scholen N % N % N %

VCLB 33 51,56 38 44,19 71 47,33

OLVO Aartshertoginnestraat 7 10,94 7 8,14 14 9,33

OLVO Aartshertogstraat 1 1,56 2 2,33 3 2,00

OLVO Gerststraat 1 1,56 4 4,65 5 3,33

OLVO Kaaistraat 4 6,25 1 1,16 5 3,33

OLVO Lijsterbeslaan 1 1,56 2 2,33 3 2,00

OLVO Stanleylaan 1 1,56 3 3,49 4 2,67

St-Andreas Schapenstraat 8 12,50 4 4,65 12 8,00

St-Andreas Stene 1 1,56 1 1,16 2 1,33

St-Lodewijk 1 1,56 0 0 1 0,67

VBS Zano 1 1,56 1 1,16 2 1,33

Westdiep 7 10,94 11 12,79 18 12,00

H. Hartschool 0 0 0 0 0 0

OLVO Rosa Mystica 0 0 0 0 0 0

VTI Oostende 0 0 1 1,16 1 0,67

OLV-College Centrum 0 0 1 1,16 1 0,67

GO! 18 28,13 25 29,07 43 28,67 De Groeiboom 4 6,25 3 3,49 7 4,67

Vogelzang 7 10,94 9 10,47 16 10,67

Page 11: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 10

De Vlieger 4 6,25 6 6,98 10 6,67

De Vloedlijn 2 3,13 3 3,49 5 3,33

Basisschool Stene 1 1,56 1 1,16 2 1,33

KTA Gistel 0 0 1 1,16 1 0,67

IBIS 0 0 1 1,16 1 0,67

Ensorinstituut 0 0 1 1,16 1 0,67

Stedelijk 13 20,31 22 25,58 35 23,33 Kroonlaan 1 1,56 5 5,81 6 4,00

August Vermeylen 1 1,56 1 1,16 2 1,33

Basisschool De Puzzel – afdeling

Meiboom

1 1,56 2 2,33 3 2,00

Conscienceschool 8 12,50 8 9,30 16 10,67

De Zonnebloem 2 3,13 1 1,16 3 2,00

De Morootjes 0 0 4 4,65 4 2,67

Basisschool De Puzzel – afdeling

Zandvoorde

0 0 1 1,16 1 0,67

Geen school 0 0 1 1,16 1 0,67

Totaal 64 100 86 100 150 100

Binnen één traject gaat het kind niet naar school. Binnen dit traject wordt er gewerkt met de

ouders rond kleuterparticipatie en het belang van kleuteronderwijs.

CLB GO! 29%

Vrij CLB 48%

Stedelijk CLB 23%

Verhouding CLB 2015

Page 12: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 11

b. Aantal kinderen

Januari – juni 2015 193

September – december 2015 261

Totaal 454

c. Mobiles

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Enkel mobile? Enkel mobile 3 11,11 5 16,13 8 13,79

In combinatie

met Katrol

24 88,89 26 83,87 50 86,21

Totaal 27 100 31 100 58 100

Onderwerp Ander 2 7,41 4 12,90 6 10,34

Taal 25 92,59 27 87,10 52 89,66

Totaal 27 100 31 100 58 100

Ouder in ondersteuning? Moeder 18 66,67 21 67,74 39 67,24

Vader 2 7,41 2 6,45 4 6,9

Beiden 7 25,93 8 25,81 15 25,86

Totaal 27 100 31 100 58 100

Tijdens de meeste Mobiles is ‘taal’ de insteek van de ondersteuning, maar wordt er via taal ook andere onderwerpen aangekaart, zoals: opvoeding, onderwijs, huisvesting, administratie etc.

43%

57%

Aantal bereikte kinderen

Januari - juni 2015

september -december 2015

Page 13: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 12

14%

86%

Totaal mobiles

Enkel mobile

in combinatie metKatrol

90%

10%

Onderwerp Mobile werkjaar 2015

Taal

Ander

67% 7%

26%

Ouders in ondersteuning werkjaar 2015

Moeder

Vader

Beiden

Page 14: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 13

d. Samenvatting

In de periode van 1 januari 2015 tot 30 juni 2015 werden 67 trajecten opgestart, waaronder 3 gezinnen enkel via de Mobile ondersteund werden. Er werden 193 kinderen bereikt. Van 1 september 2015 tot 31 december 2015 werden 91 trajecten opgestart, waaronder 5 gezinnen enkel via de Mobile. Hiermee werden 261 kinderen bereikt. In totaal werden in het jaar 2015, 158 trajecten opgestart en 454 kinderen bereikt door de Katrol. Van deze 158 trajecten zijn er 8 enkel Mobile.

147 gezinnen staan op onze wachtlijst. Dit wilt zeggen dat zij nog ondersteuning wensen, maar dat er op dit moment geen student beschikbaar was. Wekelijks zijn er nieuwe aanmeldingen, wat aantoont dat de nood hoog is. Tussen januari 2015 en eind november 2015 kregen we 88 nieuwe aanmeldingen.

2. Doorverwijzers

a. overzicht

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Onderwijs 33 49,25 35 48,38 78 48,75

Brugfiguur 9 13,43 10 10,75 19 11,88

CLB 1 1,49 0 0 1 0,63

School 23 34,33 35 37,63 58 36,25

Kansarmen zelf 16 23,88 24 25,81 40 25,00

Niet onderwijs 18 26,87 24 25,81 42 26,25

Ontmoetingshuis 1 0 1 CKG Kapoentje 3 3 6

CAW 3 1 4 OCJ 1 0 1

Sociaal Huis 3 8 11 Vzw Arcade 2 6 8

Andere Katrolwerking

1 1 2

K&G 2 1 3

Page 15: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 14

Inloopteam 0 1 1 Duinhelm 1 2 3

Samen Divers 0 1 1 Andere 1 0 1

Totaal 67 100 93 100 160 100

b. Samenvatting

Het voorgaand overzicht toont de doorverwijzers van de opgestarte trajecten. Het totaal aantal doorverwijzers is 160, wat meer is dan het aantal opgestarte trajecten. Dit komt doordat twee gezinnen door twee verschillende doorverwijzers werden aangemeld. De meeste opgestarte trajecten werden aangemeld door het onderwijs (48,75%), dit omvat zowel de brugfiguren, de scholen als het CLB.

33

18 16

35

24 24

0

10

20

30

40

Onderwijs Niet-onderwijs Kansarmen zelf

Aantal doorverwijzers

januari - juni 2015 september - oktober 2015

Page 16: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 15

3. Gezinskenmerken

a. Gezinssamenstelling

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Alleenstaande

moeder

8 11,94 15 16,48 23 14,56

Alleenstaande

vader

4 5,97 4 4,4 8 5,06

Kerngezin 50 74,63 63 69,23 113 71,52

Nieuwsamengesteld

gezin

5 7,46 9 9,89 14 8,86

Pleeggezin 0 0 0 0 0 0

Totaal 67 100 91 100 158 100

15% 5%

71%

9%

0%

Gezinskenmerken werkjaar 2015

Alleenstaande moeder

Alleenstaande vader

Kerngezin

Nieuw-samengesteld gezin

Pleeggezin

Page 17: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 16

b. Origine

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Autochtoon 15 22,39 25 27,47 40 25,32

Allochtoon 46 68,66 61 67,03 107 67,72

Gemengd 6 8,96 5 5,49 11 6,96

Totaal 67 100 91 100 158 100

c. Kennis Nederlands taal

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Vlot 16 23,88 25 27,47 41 25,95

Redelijk 17 25,37 23 25,27 40 25,32

Weinig 18 26,87 17 18,68 35 22,15

Zeer weinig tot

geen

16 23,88 26 28,57 42 26,58

Totaal 67 100 91 100 158 100

25%

68%

7%

Origine werkjaar 2015

Autochtoon

Allochtoon

Gemengd

Page 18: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 17

d. Samenvatting

Zowel in de eerste helft van het jaar, als in de tweede helft merken we een grote groep allochtone gezinnen op. Deze grote groep heeft mogelijks ook een invloed op de gezinskenmerken van onze gezinnen. Meer dan 70% van de gezinnen die dit jaar ondersteuning kregen zijn kerngezinnen. Om te bepalen hoe de kennis van de Nederlandse taal is, houden we rekening met volgende criteria:

– Zeer weinig tot geen: er is hulp nodig van een tolk of van de kinderen

in de communicatie met de ankerfiguur.

– Weinig: er is enige communicatie mogelijk met de ouder in het

Nederlands, maar dit is beperkt.

– Redelijk: de ouder kan zich in het Nederlands uitdrukken, maar valt

toch nog terug op zijn eigen taal of op de omgeving om zich te kunnen

uitdrukken

– Vlot: de ouder kan zich vlot uitdrukken zonder hulp

Rekening houdend met deze criteria zien we dat het aantal gezinnen die vlot, redelijk, weinig of zeer weinig tot geen Nederlands kunnen, gelijk verdeeld zijn.

26%

25% 22%

27%

Kennis Nederlandse taal

Vlot

Redelijk

Weinig

Weinig tot geen

Page 19: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 18

4. Studenten

a. Soort stage

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Blokstage 13 68,42 18 60 31 63,27

Lintstage 2 10,53 10 33,33 12 24,49

Vrijwilligers 4 21,05 2 6,67 6 12,24

Totaal 19 100 30 100 49 100

13

2 4

18

10

2 0

5

10

15

20

Blokstage Lintstage Vrijwilligers

Verdeling stages per periode

januari - juni 2015 september - december 2015

63%

25%

12%

Verhouding soort stage 2015

Blokstage

Lintstage

Vrijwilligers

Page 20: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 19

b. Opleidingen

Januari – juni 2015 September – december 2015

Totaal

N % N % N %

Vives HBO Maatschappelijk werk

1 6,67 1 3,57 2 4,65

Vives HBO Orthopedagogie

3 20 1 3,57 4 9,30

Vives Lager onderwijs 2 13,33 2 7,14 4 9,30

Vives Secundair onderwijs

0 0 1 3,57 1 2,33

Howest Maatschappelijk werk

4 26,67 4 14,29 8 18,60

Howest Toegepaste psychologie (TP)

3 20 1 3,57 4 9,30

Howest Ergotherapie 0 0 1 3,57 1 2,33

Howest Lager onderwijs

0 0 3 10,71 3 6,98

Howest Kleuteronderwijs

0 0 2 7,14 2 4,65

Howest Secundair Onderwijs

0 0 1 3,57 1 2,33

Hogent Orthopedagogie

1 6,67 6 21,43 7 16,28

Hogent Ergotherapie 1 6,67 0 0 1 2,33

Hogent Maatschappelijk werk

0 0 1 3,57 1 2,33

Odisee Gezinswetenschappen (GW)

0 0 1 3,57 1 2,33

Artevelde Pedagogie van het Jonge Kind (PJK)

0 0 1 3,57 1 2,33

Artevelde Maatschappelijk werk

0 0 1 3,57 1 2,33

Artevelde Secundair Onderwijs

0 0 1 3,57 1 2,33

Totaal 15 100 28 100 43 100

Page 21: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 20

Maatschappelijk werk 28%

Ergo 5%

GW 2% Orthopedagogie

26% PJK 2%

Kleuter Onderwijs 5%

Lager onderwijs 16%

Secundair onderwijs

7%

TP 9%

Verdeling studierichtingen 2015

Vives 26%

Howest 44%

Hogent 21%

Artevelde 7%

Odisee 2%

Verhouding Hogescholen 2015

Page 22: [Geef tekst op] 2015 - dekatrol.org · De Katrol ondersteunt daarnaast ook brussen [ die ouder of jonger zijn. De organisatie werkt integraal omdat het niet alleen aandacht heeft

Vzw De Katrol | Jaarverslag 2015 21

c. Samenvatting

Binnen de Katrol Oostende kiezen we ervoor om hoofdzakelijk te werken met blokstages. Toch merken we vooral in de tweede helft van het jaar dat we heel wat aanvragen krijgen van lintstages. Wanneer andere katrolwerkingen hun limiet van studenten bereikt hebben, nemen wij deze lintstages verder op. Ondanks de grote groep lintstages in de periode september – december, blijft de grootste groep studenten voor 2015 de blokstages (63%). Het team van studenten is multidisciplinair, wat ook duidelijk zichtbaar is in de cijfers. Doorheen 2015 hadden we 9 verschillende opleidingen, en werkten we samen met 5 verschillende hogescholen. In de periode september – december zijn er 2 vrijwilligers, waarvan 1 vrijwilliger geen studie –en opvoedingsondersteuning deed, maar instaat voor de goede werking van de spelotheek.