Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar...

30
Gedroomd en onvoorspelbaar onderwijs voor de 21 e eeuw 1

Transcript of Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar...

Page 1: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Gedroomd

en

onvoorspelbaar

onderwijs

voor

de

21e eeuw1

Page 2: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

1. Uitgangspunten en opvattingen De Bras

• Onze inspiratiebronnen

• Meten en maakbaarheid

• Gedroomd en onvoorspelbaar

2

Page 3: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Goeroes* op de Bras

• Luc Stevens en het adaptief onderwijs

Ferre Laevers en het Ervaringsgericht Onderwijs

Dolf van Den Bergen het leraarschap en leiderschap

3*Goeroe is het Maleise woord voor leraar

Page 4: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

SMOG: het zicht belemmerd• Leerstofjaarklassensysteem• Traditionele inrichting in schoolse

vakken• Werken met standaard leerboeken en

methoden• Kennisoverdracht en reproductie• Cijfers voor geleverd (oefen) werk• Test en toetscultuur• Gestandaardiseerde normering• Werken vanuit gemiddelden met

‘achterblijvers’• De leerkracht bepaalt grotendeels het

proces• FEAR: False Evidence Appearing Real

4

Page 5: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Autonomie, kwetsbaarheid en maakbaarheid

‘Do we measure what we value, or are we valuing what can be measured?’ (Biesta)

Op de Bras willen we afstand nemen van de maakbaarheidsgedachte van de laatste decennia.

Reflectie, zelfevaluatie en verantwoording

Weg van toets- en leerresultaten, stellen we ons de vraag van het onderwijskundig-pedagogisch ‘waartoe’

5

Page 6: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Niet de leerstof maar het geluk centraal (Schoolplan 15-19)

De Bras wil een school zijn waar het kind volop in de gelegenheid wordt gesteld om een antwoord te vinden op de vraag ‘Wie ben ik?’ We zijn daarmee een school waarin de persoonsvorming en het geluk van het kind centraal staat.

Kinderen gaan op zoek naar hun eigen passie, naar autonomie en authenticiteit.

6

Page 7: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Ervaringsgericht: hoe ervaart het kind mijn onderwijs?

Betrokkenheid Welbevinden

Opperste concentratie ‘Uitgevloerd’ net buiten de directeurskamer

&

7

Page 8: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Complexe en complete taken

‘Uniciteit’

‘Engagement’

‘Ter tafel brengen’

‘In de wereld komen

8

Page 9: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Gedroomd en onvoorspelbaar

• Autonomie en authenticiteit

• Persoonsvorming

• Pedagogiek

• Teachers leadership

9

Page 10: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Van een smalle naar een brede kijk

• Visie.• Over de volle

breedte.• Zichtbaarheid en

verantwoording• Ruimte voor

eigen interpretatie.

• Zelfgekozen onmondigheid ontvluchten.

• De taal van de school zélf.

• Breken met ontzielde rationaliteit.

Mischa de WinterEm. Hoogleraar Pedagogiek

Monique VogelzangInspecteur- Generaal

10

Page 11: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Concept en Zorg

* Autonomie, relatie en competentie

* Planbord en aanbod* Bordfolio* Looqin* Zorg op de Bras

11

Page 12: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Planbord en aanbod

12

• Op maat voor De Bras gemaakt.

• Werken vanuit het eigen talent

• Zingeving: dialoog en reflectie

• Breed aanbod werkt vrijwel optimaal

• Sterke sturing op proces• Ochtenden minder

zelfsturing dan middag• Leerling-initiatief en

impressie-expressie cyclus

• Zoeken naar balans in aanbod en de rijke leeromgeving.

Page 13: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Digitaal keuzeplanbord als onmisbaar instrument

Speciaal voor Brasgebruik gebouwd.

Voorwaardelijk en onmisbaar in nastreven van eigenaarschap en autonomie

Keuzeplanbord is web-based.

Bevat alle denkbare en ondenkbare activiteiten binnen de school. In principe kan alles (mogelijk gemaakt worden)

Kinderen klikken zelf op het digibordhun keuzen aan.

Er is zichtbaar en overzichtelijk te maken wie wat gekozen heeft, waar en wanneer, ook achteraf.

13

Page 14: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Bordfolio

• Authenticiteit en eigenaarschap

• Taggen en verantwoording

• Kwaliteit en kwantiteit

• Spreiding en diversiteit

• Kwaliteit en zelfreflectie

• Tevredenheid ouders en leerlingen, ook over gesprekken.

• https://www.youtube.com/watch?v=WKRXgmlEcWA

14

Page 15: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Looqin

• Eenduidigheid in het gebruik door team

• Meer gerichte observatie in de onderwijs leer situatie om de relatie inrichting en betrokkenheid duidelijker in beeld te krijgen

• Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig.

• Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

• Filmpje Looqin

15

• Ontwikkeld vanuit het CEGO – Leuven

• Onderwijs Maak Je Samen

• Betrokkenheid en Welbevinden als centrale criteria voor kwaliteit en fundamenteel leren

• Procesgericht en systematisch volgen van kinderen: Hoe ervaart het kind het onderwijs

Page 16: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Zorg op De Bras

16

WA

RM

ZEL

FBEW

UST

CO

LLEG

IAA

L LI

EFD

EVO

L O

NTS

PAN

NEN

CO

NTA

CT

AA

ND

AC

HT

DEL

EN

VA

N G

EVO

ELEN

S O

BSE

RV

ATIE

UIT

GED

AA

GD

Eigen interpretatie

Aandacht maakt alles mooier.

Wordt veel gevergd van mensen en van hun persoonlijke en emotionele betrokkenheid.

Supersterke zorgstructuur.

Ondergeschikte rol van doelen en leerlijnen, van toetsing en

Weg van standaardisering.

Worsteling met formaliteiten instellingen.

Page 17: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Sociaal emotionele vorming

• Sfeer en relatie behoren tot de hoogste betrokkenheid verhogende factoren. Enquêtescores: 7,5 tot 8,2

• Auditoren stellen: Sociaal sterk, laagje dieper. Warme , veilige omgeving, geen ruimte voor pesten.

• Werkwijze en organisatie bevorderen sociale context, zijn vormend voor zelfsturing, zelfbewustzijn, verantwoordelijkheidsgevoel en burgerschap.

• (Leerling-SCOL als valide instrument).

17

Page 18: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Opbrengsten en waardering

• Kwaliteitsgebieden en standaarden

• De opbrengst dat ben ík: Persoonsvorming als missie

• Opbrengsten en vervolgsucces

18

Page 19: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Kwaliteitsgebieden en opbrengsten

19

We houden kinderen binnen boord door Passend Onderwijs te bieden. Hoe kan adaptief onderwijs níet passend zijn?

Betrokkenheid en welbevinden zijn onze kwaliteitscriteria bij uitstek.

De school heeft, ook in de ogen van de specialist-auditoren, merkbaar en zichtbaar een sterke professionele cultuur.

Page 20: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

‘De opbrengst dat ben ík’.

• De paradox van persoonsvorming en meten en waarderen.

• Leren als emergente opbrengst van actief weten, doen, samenleven én zijn.

• Kernwoorden zijn: zelfstandigheid, zelfverstaan, zelfvertrouwen, kritische zelfreflectie en een realistisch zelfbeeld

• Leeropbrengsten en hun onderlinge samenhang en manieren van assessment

20

Page 21: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Vaardigheden en reflectie

21

Page 22: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

De Bras: Uitstroom naar VO in percentages naar schooltype 2013-2018

22

Uitstroom in procenten:

Jaar: VMBO BB / KB VMBO TL TL / HAVO HAVO HAVO / VWO VWO

2014 12 22 7 12 15 32

2015 3,5 16 6,5 16 22,5 35,5

2016 13 15 9 15 13 35

2017 20 2 4 20 18 36

2018 8.5 13 6.5 17 21 34

Page 23: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Vervolgopbrengsten en waardering

• De Bras kent geen traditie van toetsen.

• Vervolgadvies door 8 mentoren

• Schoolverlaters doen het bovengemiddeld goed, maar óók de adviezen zijn dat!

• Alle leerlingen probleemloos geplaatst

23

Page 24: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

4. Innoveren en professionaliseren.

• Innovatie door kennis delen binnen en buiten Lucas

• Meedoen en netwerken

• OnsOnderwijs2032

• ICT op De Bras

24

Page 25: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Innovatie door kennis delen

25

• Kennis delen als intern proces: Gevraagd en ongevraagd ‘jezelf ter sprake brengen’ :‘Wie ben ik’ en ‘Waarom doe ik dit werk’?

• Echte , doorleefde collegialiteit is zichtbaar en betekenisvol.

• NiVOZ, Lucas en EGO,

• OnsOnderwijs2032

Page 26: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Professionaliseren• Gebruik van

wetenschappelijke inzichten zoals bijv. rondom persoonsvorming.

• Het concept vraagt om studie en permanente verdieping

• Belangrijk: Pedagogisch tact en dialogische autonomie

• Teacher’s leadership

• Taal op de Bras (KT)

26

Page 27: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

ICT als aspect van innovatie en professionalisering

27

• Meer waardering bij leerlingen (8,5) dan bij mentoren (6,0)

• Breed gebruik door leerkrachten bij Bordfolio en Looqin en in brede didactische context

• Veel expliciete aandacht voor 21st Century Skills.

• Wel meer aandacht nodig voor overgang naar meer bewust en doelgericht gebruik en zeggingskracht AV apparatuur en media

• Software vraagt om een breder pallet.

• Alertheid op scholing leerkrachten en voor e-safety

• Pretentieus Brits ICT keurmerk binnengehaald: ICT Mark

Page 28: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Trots en tevreden Gemiddelde Tevredenheid

Ouders: 7,34

Team: 7,55

Leerlingen: 8,10

TROTS

• Ontwikkeling en herschepping.

• Natuurlijk lezen.

• Zorg.• Bordfolio-gesprekken.

• Afscheidsavond.

• Plaatsing en vervolgsucces VO.

28

Page 29: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

Vertrouwen en verbeteren

• Wat gaat er goed?

• Veranderings-capaciteit van het team

• Gezamenlijk werken vanuit gedeelde visie

• Pedagogische dimensie

• Digitalisering

Wat moet anders?

• Ont-moeten en werkdruk

• Schoolspecifiekegesprekkencyslus in het teken van passend mentorbordfolio.

• Uitbouwen van Bras-eigen leiderschapsopvattingen.

• Verminderen van sturing tgv autonoom en zingevend leren

29

Wat beter kán.• Looqin:

consistentie en volledigheid

• Bewustwording betekenis Bordfolio bij kinderen

• Versterking OLS• Zorg materiële

omgeving

Page 30: Gedroomd en onvoorspelbaar e eeuw€¦ · •Zelfsturing, eigenaarschap en autonomie zijn zichtbaar aanwezig. •Hoge mate van collaboratie bij leerkrachten. Iedereen draagt bij.

‘Het kind staat, samen met de mentor,oog in oog voor de te ontsluiten wereld:in mogelijkheid-zijn, toekomstgericht’ (Dolf v.d. Berg)

30